#LyX 1.4.0cvs created this file. For more info see http://www.lyx.org/
-\lyxformat 243
+\lyxformat 245
\begin_document
\begin_header
\textclass scrbook
\paragraph_separation indent
\defskip medskip
\quotes_language english
-\quotes_times 2
\papercolumns 1
\papersides 2
\paperpagestyle default
\begin_layout Title
-
\noun on
LyX Tutoretza
\end_layout
\begin_layout Author
-
egilea: LyX taldea.
\begin_inset Foot
status open
\begin_layout Standard
-
Fitxategi honen arduradun nagusia
\family typewriter
John Weiss
Itzulpena: Iñaki Larrañaga Murgoitio (dooteo@euskalgnu.org) eta Sara Elorza,
2004.
\newline
-Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
+Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>,
+ 2004.
\end_layout
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset LatexCommand \tableofcontents{}
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Chapter
-
Sarrera
\end_layout
\begin_layout Section
-
Ongi etorri LyX-era!
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Fitxategi hau LaTeX inoiz entzun barik edo ongi ezagutzen ez duten neska-mutilen
tzat egina dago.
Lasai, ordea, LyX erabiltzeko LaTeX-i buruz ezer jakin beharrik ez daukazu.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Ziurrenik, bi paragrafo artean hiru lerro zuri edo puntu "." baten ondoren
bi hutsune ezartzen saiatzeagatik eskuliburu hau irakurtzen ari zara.
Hainbat buruhauste izan eta gero, ezinezkoa dela ohartuko zinen.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Gertatzen dena hau da: bestelako testu prozesadoreetako zenbait trikimailu
LyX-en ez direla erabilgarriak.
Hau da, erabili izan dituzun testu-prozesadore gehienetan tabulazioak,
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Beraz, zatoz gurekin eta jarraitu irakurtzen.
Tutoretza hau irakurrita denborari etekina aterako diozu.
\end_layout
\begin_layout Section
-
Tutoretza hau zer da eta zer ez da.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Atal honekin serioski hasi baino lehen, gauza bat argitu nahiko genuke.
Tutoretza honek
\emph on
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Orain letra-tipo bakoitzaren esanahia dakizunez, tutoretza honen helburuez
zertxobait azaldu nahi dugu.
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Tutoretza erabilgarria izan dadin.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Tutoretza hau adibide eta ariketekin osatua dago.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Dokumentu honi zuku handiena ateratzeko irakurtzerakoan zenbait ariketa
idazteko esango dizugu, gauza guztiak ongi ulertu dituzula ziurtatzeko.
Berdin digu errazak badira ere (lehengusinari ez esan zure ordez idazteko,
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LaTeX ezagutzen baduzu, tutoretza hau azkarrago irakur dezakezu, LyX-eko
burutazio ugari LaTeX-ekoak baitira.
Nola nahi ere, Lyx-ek ikasi beharreko halako jokaerak
status open
\begin_layout Standard
-
edo, era dotoreago batean,"ezaugarriak"
\end_layout
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Aurkituko
\emph on
ez
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
LyX-en ezaugarri guztien azalpen zehatzak.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Zer?
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Serioski mintzatuz, zu ernatu eta tresna honekin idazten jartzea nahi dugu,
\emph on
\begin_deeper
\begin_layout Standard
-
Alferrikako lan errepikakor eta aspergarria izango litzateke
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\emph default
ikusi" bezalako esaldia agertuko dela.
\end_layout
+
\end_deeper
\begin_layout Itemize
-
LaTeX-en azalpen zehatza.
\end_layout
\begin_deeper
\begin_layout Standard
-
Premiagabekoak.
LaTeX-ekin egin daitezkeen trikimailu batzuk ikasteko gogoa edukiz gero,
berorri buruzko liburu bat lor dezakezu.
Azken finean, zertarako gurpila berriz asmatu\SpecialChar \ldots{}
\end_layout
+
\end_deeper
\begin_layout Standard
-
Beraz, gora bihotz ausartak, aurrera jarraitzeko ordua iritsi zaigu eta.
Zure lehenbiziko dokumentua egiteko unea da\SpecialChar \ldots{}
\end_layout
\begin_layout Chapter
-
LyX-ekin hastea
\end_layout
\begin_layout Section
-
Lehenbiziko LyX dokumentua
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset LatexCommand \label{atal:lyxlehenidazkia}
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Dagoen informazio asko hemen azalduko ez dugunez, laguntzako beste fitxategi
batzuk bilatu beharrean egongo zara.
Zorionez, erraza da.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Tutoretza-n programa hauek instalatuta dauzkazula onartuko dugu: ongi baino
hobekiago darabilen LyX-eko bertsio bat, LaTeX,
\family typewriter
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Azkenik, zure trebezia lantzeko asmoz LyX-en fitxategi bat prestatu dugu.
Beraren izena
\family typewriter
status open
\begin_layout Standard
-
Trikimailuak hori koloredun "oharretan" agertzen dira.
Horien gainean saguarekin klikatuz irakur ditzakezu.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Adibide-fitxategiak
\family typewriter
examples/
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Gainera,
\family typewriter
examples/
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Idaztea, ikustea eta inprimatzea
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Ireki fitxategi berria
\family sans
\bar under
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Idatzi honelako esaldi bat: Nere LyX lehen idazkia!.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Gorde dokumentua (
\family sans
\bar under
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Exekutatu LaTeX
\family typewriter
dvi
status open
\begin_layout Standard
-
xdvi atzeko planoan exekutatzen utziz denbora aurrez dezakezu.
Ondoren,
\family sans
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Inprimatzeko
\family sans
\bar under
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Zorionak! Zure lehenbiziko LyX dokumentua idatzi eta inprimatu duzu.
Beste guztia huskeriak bakarrik dira,
\emph on
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Eragiketa bakunak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX-ek testu-prozesadore batekin egin ditzakezun gauza gehienak egin ditzake.
Automatikoki hitzak banandu eta paragrafoak koska ditzake.
Ondoren, ekintza sinple batzuen azalpen laburrak dauzkazu.
\end_layout
\begin_layout Description
-
Desegin LyX-ek hainbat desegite-maila ditu, uneko dokumentua editatzen hasi
eta orain arteko guztiak desegin ditzakezu
\family sans
\begin_deeper
\begin_layout Standard
-
Gaur egun, desegin komandoa 100 urratsetara mugatua dago.
Gauza guztientzako ez da erabilgarria (adibidez, dokumentuaren diseinuaren
aldaketan).
Horietariko bakoitza LyX errorea bezala onartuta dago.
\end_layout
+
\end_deeper
\begin_layout Description
-
Ebaki/Itsatsi/Kopiatu Erabili
\family sans
\bar under
\end_layout
\begin_layout Description
-
Bilatu/Ordeztu Erabili
\family sans
\bar under
status open
\begin_layout Standard
-
Amaitzean leihotxoa itxi.
Edo irekita utzi lagungarriagoa dela baderitzozu.
LyX-eko elkarrizketa-koadro gehienak (
\end_layout
\begin_layout Description
-
Karaktereak\InsetSpace ~
formateatzea Testua
\emph on
\end_layout
\begin_layout Description
-
Tresna-barra Ekintza erabilgarrienak lantzeko botoiak dauzka (menuen azpian
dago), adibidez,
\family sans
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Noski, oraindik ez duzu nahikoa idatzi funtzio hauen erabilgarritasuna aztertzek
o.
Gehiago idaztean desegin, itsatsi, kopiatu e.a.
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
WYSIWYM: zuriuneak LyX-en
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset LatexCommand \label{atal:zuriuneak}
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Testu-prozesadore komertzial asko WYSIWYG izakeran oinarritzen dira: "ikusten
duzuna lortzen duzu".
LyX-ek, ordea, "Ikusten duzuna
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX-ek dokumentuaren egitura fintzeko lantzeko aukera (asko) eskaintzen
dizkizu.
Agian esan nahi zenuena ez du inprimatuko behar bezala.
\end_layout
\begin_layout Section
-
Inguruneak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Dokumentu bateko zati ezberdinek xede ezberdinak dituzte: zati horiei
\emph on
inguruneak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Inguruneak LyX-en oinarrizko "Ikusten duzuna esan nahi duzu" filosofiaren
zati nagusiak dira.
Ingurune zehatz batek letra-tipo, letra-tamaina, koskatze, lerro-tarte
\begin_layout Standard
-
\family sans
Ingurunea
\family default
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Atalak eta azpiatalak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Idatzi
\family typewriter
Sarrera
status open
\begin_layout Standard
-
Ez daukazu lerro osoa hautatu beharrik.
Ezer ez baduzu hautatzen, LyX-ek unean dagoen paragrafoa hautatutako ingurunera
aldatuko du.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Idatzi dokumentuaren sarrera:
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Hau nire LyX-eko lehen dokumentuaren sarrera bat da.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Sakatu
\family sans
Lerro-itzulera
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Gauzak hobetuz doaz.
Joan 1.
atalaren amaierara ("nire LyX-eko lehen" paragrafoaren atzera), sakatu
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Lerro itzulera sakatu, Estandarra ingurunera itzultzeko, eta datozen bost
lerroak idatzi:
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Atalak eta azpiatalak beherago azaltzen dira.
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Atalaren azalpena
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Atalak azpiatalen baino handiagoak dira.
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Azpiatalaren azalpena
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Azpiatalak atalak baino txikiagoak dira.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Bigarren lerroan kurtsorea kokatu eta Ingurunea menuan
\family sans
Azpiatala
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Zatitzeko maila sakonagoak
\family sans
Azpiazpiatala
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Azkenik, baliteke zenbatu gabeko atal eta azpiatalak nahi izatea.
Horretarako ere badaude beste gune batzuk.
Atalen izenburuak
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: konpondu
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Zerrendak eta azpizerrendak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX-ek zerrendak osatzeko zenbait ingurune ditu.
Zerrenden hainbat ingurunek eskema bat idaztean,
\family sans
status collapsed
\begin_layout Standard
-
Bai, badakigu hau
\emph on
Tutoretza
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Diapositiben aurkezpeneko puntu ezberdinak deskribatzeko
\family sans
Elementua
\begin_layout Standard
-
\series bold
Bulet
\series default
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Eskema batek
\family sans
Zenbatuta
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Hainbat softwaretako paketeak azaltzen dituen dokumentu batek
\family sans
Azalpena
\begin_layout Itemize
-
\family sans
Zerrenda
\family default
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX beste testu-prozesadoreak baino hobeago izatearen arrazoiei buruzko
zerrenda bat idatziko dugu.
Idatzi hau zure dokumentuaren leku batean:
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
LyX beste testu-prozesadoreak baino hobeagoa da zeren eta:
\end_layout
\begin_layout Standard
-
eta sakatu lerro-itzulera.
Orain
\family sans
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Konposaketa-lana zure ordez egiten du.
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Matematikak WYSIWYG dira.
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Oso erraza da zerrendak sortzea!
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Zerrenda-motako inguruneak, izenburuen ez bezala,
\family sans
lerro-itzulera
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Zerrenda polita lortu duzu.
Inprimatzean zein itxura edukiko duen ikusteko, exekutatu LaTeX.
Baina, zer gertatzen da arrazoiak zenbatuta eduki nahi badituzu? Hautatu
status open
\begin_layout Standard
-
LyX-ek ez dizu lehenbiziko buleta aukeratzen utziko, zerrendaren aurreko
paragrafoa ez baduzu aukeratzen, bederen, eta ziurrenik ez duzu hori egin
nahiko.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Zerrenda hautatuta dagoen bitartean, beste bi zerrenda-ingurunetara alda
dezakezu,
\family sans
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Lehen terminoa letra lodiz (
\family sans
Azalpena
status open
\begin_layout Standard
-
Konposaketako tabuladorea da, ordea, eta zerrendako "termino" handienaren
neurrira moldatzeko aldatuko da, idazmakina bateko tabuladore lehor, goibel
eta aldagaitz bat ez bezala.
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: zuzendu
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Itxura erakargarriak osatuz, zerrenda batzuk beste batzuen barnean sar ditzakezu.
Adibide gisa, eskemak.
Zerrenda sinplea eta zenbatuak azpizerrendetan buleta eta zenbatze-mota
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Beste inguruneak: Bertsoa, Zitazioa eta beste batzuk
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Zitak ezartzeko bi ingurune daude:
\family sans
Zita
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa:
\family sans
Zita
\end_layout
\begin_layout Chapter
-
Dokumentuak idaztea
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Aurreko kapitulua LyX-ekin idazten ohitzeko lagunduko zizulakoan gaude.
Oinarrizko editatze-eragiketaz gain inguruneen ahalmenekin idaztea ere
erakutsi dizugu.
\end_layout
\begin_layout Section
-
Testu-klaseak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset LatexCommand \label{atal:testuklaseak}
\end_inset
status open
\begin_layout Standard
-
LaTeX-eko erabiltzaileentzat: hau LaTeX-eko dokumentu-klasearen (documentclass)
antzekoa da
\end_layout
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Litekeena da zure dokumentua
\family sans
Artikulua
status open
\begin_layout Standard
-
Testu-klase lehenetsia izan ohi da.
\end_layout
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Egunkariek konposaketa-mota propioa eduki ohi dute: letra-tamainak, zutabe
bateko (edo biko) inprimaketa, edo orriaren izenburuak bezala.
Garai digital honetan, hauek artikulu elektronikoak onartzen hasi dira,
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Jarraian zenbait testu-motari buruzko erreferentzia laburra azaltzen da.
Xehetasun gehiagorako, ikus E
\emph on
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
-\begin_inset Tabular
+\begin_inset Tabular
<lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
<features>
<column alignment="center" valignment="top" leftline="true" width="0pt">
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
Izena
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
Azalpena
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
article
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
orrialde bakarrekoa, kapitulurik gabe
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
article (AMS)
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
Amerikar Matematika Elkarteko diseinu eta inguruneak
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
report
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
artikulua baino luzeagoa, bi orrialdetatik
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
book
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
txostena + azala + kontrazala
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
slides
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
gardenkiak (FoilTeX dauka)
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
letter
\end_layout
\begin_inset Text
\begin_layout Standard
-
helbide, sinadura eta bestelako inguruneak dauzka
\end_layout
\end_layout
\begin_layout Section
-
Txantiloiak: eskutitza idaztea
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Testu-klase ospetsuena
\family sans
Letter
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Ireki fitxategi berri bat
\family sans
\bar under
\begin_layout Standard
-
\family sans
Ingurunea
\family default
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Txantiloi bat LyX fitxategi arrunt bat besterik ez da.
Hots, zure helbide eta sinadurekin bete eta txantiloi berri bat bezala
gorde dezakezu.
status open
\begin_layout Standard
-
Abisu bat, txantiloitik idazten duzun kasurako.
Ingurune bateko testua ezabatuz (zure helbidea sartzeko
\family sans
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Txantiloiek denbora asko aurrera dezaketenez, ahal duzun guztietan erabiltzea
aholkatzen dizugu.
Gainera, testu-klase dotore batzuk nola erabiltzen diren erakusten dute.
\end_layout
\begin_layout Section
-
Dokumentuen tituluak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX-ek (LaTeX-ek bezala) titulua --- uneko izenburua, egilea, data eta laburpena
ere barne eduki ditzake --- dokumentutik bereizitako zati bezala hartzen
du.
status open
\begin_layout Standard
-
Gutun mota ez darabilzula,
\family sans
Letter
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Orain, ikusi emaitza nola inprimatuko den.
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: Zuzendu titulua, egilea eta data
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Section
-
Etiketa eta erreferentzia gurutzatuak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset LatexCommand \label{atal:etiketak}
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Subsection*
-
Zure aurreneko etiketa
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Gure bigarren atala, "Dokumentu honi buruz" izenburua duena, markatuko dugu.
Klikatu ataleko izenburuaren amaieran eta hautatu
\family sans
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Ahaztu baino lehenago, etiketa ataleko edozein lekutan koka dezakezu; ataleko
erreferentziak etiketaren aurretik dagoen azken atal edo azpiataleko izenburura
zuzendua dago.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Orain arte ez dugu gauza askorik egin (
\family typewriter
dvi
\end_layout
\begin_layout Subsection*
-
Zure lehen erreferentzia gurutzatua
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Kokatu kurtsorea zure dokumentuko 2.
ataleko lekuren batean.
Idatzi hau
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Dokumentu honi buruz gehiago jakiteko asmoz,
\newline
-ikus atala , orrialdean aurki dezakezu.
+ikus atala , orrialdean aurki
+ dezakezu.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Orain, kokatu kurtsorea "atala" hitzaren aurrean eta hautatu
\family sans
\bar under
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX-ek erreferentzia-kutxa batean jartzen du, kurtsorea dagoen lekuan.
Inprimatutako dokumentuan erreferentzia markatzen duen kutxa hau orrialde
edo atal zenbakiagatik (
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Era probetxugarri batean, LyX-ekin dokumentua editatzen duzunean, gurutzatutako
erreferentzia batek hiperesteka gisa dihardu; horren gainean klikatuta,
\end_layout
\begin_layout Subsection*
-
Etiketekin jolastea
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Esan dizugu erreferentzia gurutzatuak zenbatzeaz LyX arduratzen dela; egiaztatze
ko unea heldu zaizu.
Gehitu atal berri bat 2.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Etiketekin aritzeko, sartu etiketa berri bat lehenbiziko erreferentzia gurutzatu
a zegoen lekuan, eta aipatu dokumentuko edozein lekutik.
Erreferentzia gurutzatu ugari txertatzen ibiltzen bazara (egunkarirako
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Erreferentzia gurutzatuak dokumentu handietan ere ongi dabiltzala ziurtatu
nahi baduzu, kopiatu
\emph on
status open
\begin_layout Standard
-
Gauza bat, kapitulu baten izenburua kopiatzeak errore bat sor dezake, zeren
eta artikulu testu-klaseak kapitulurik ez baitu onartzen.
Hori gertatzen bada, ezabatu kapituluaren izenburua.
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: zuzendu erreferentziak
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Section
-
Oin-oharrak eta albokoak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Oin-oharrak gehitzeko, tresna-barrako
\family sans
Txertatu\InsetSpace ~
status collapsed
\begin_layout Standard
-
Botoiak beltz koloreko testuaren azpian dagoen testu gorri batera zuzendutako
gezia irudikatzen du.
\end_layout
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
LyX konposaketarako testu-prozesadorea da.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Orain klikatu "oina" etiketadun botoia.
Oin-oharraren kutxa desagertuko da, oin-oharraren marka inprimatuko den
testuaren kokalekua erakusteko botoia utziko du.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Oin-oharraren izendatzailea zenbaki bat izan beharrean hitz bat izatearen
zergatia galdetzen baduzu, erantzuna zera da: inprimatuko den testuan oin-orrie
n zenbaketa egiteaz LyX arduratzen dela.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Oin-oharrak testu arrunt bezala ebaki eta itsats daitezke.
Saia zaitez beldurrik gabe! Hautatu oin-ohar botoi bat
\begin_inset Foot
status open
\begin_layout Standard
-
Teklatuaren bitartez errazago hautatuko duzu.
Saguarekin saiatzean oin-oharraren kutxa irekitzeko arriskua baitaukazu.
\end_layout
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Albo-oharrak gehitzeko, erabili
\family sans
Txertatu\InsetSpace ~
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Pantailan kutxek "oina" eduki beharrean "albo" daukate.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Oharrak alboetan kokatzen dira, testuaren behealdean ordez.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Ez dira zenbatzen.
Aldatu LyX-eko oin-ohar bat testu arrunt egoerara, ondoren hautatu testu
hori eta bihurtu ezazu albo-oharrera.
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: zuzendu oin-oharrak
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Section
-
Bibliografiak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset LatexCommand \label{atal:bibliografiak}
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Joan dokumentu-amaierara eta aldatu
\family sans
Bibliografia
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Orain, kokatu kurtsorea dokumentuko leku batean, erreferentzia txertatu
nahi duzun kokalekua hain zuzen.
Hautatu
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Nola erabiltzen dira beste eremuak? Zitazioa elkarrizketa-koadroko
\family sans
Testua\InsetSpace ~
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: zuzendu bibliografia eta zitazioak
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Section
-
Gaien aurkibidea
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Dokumentu-hasieran gaien aurkibidea jartzeko burutazioa izango zenuen, ez?
LyX-ekin erraz egingo duzu.
Dokumentuko tituluaren ondoren eta testuaren aurretik lerro-itzulera sakatu
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Ez dirudi oso erabilkorra denik.
Hala ere,
\family typewriter
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Dokumentua pantailan editatzerakoan, ez da gaien aurkibidea testu gisa azaltzen,
ezinezkoa baita editatzea.
Gaien aurkibideari dagokion botoian, edo
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Aurkibidea kentzeko dagokion botoia, beste edozein testu bezala, ezabatzearekin
nahikoa da.
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: jarri gaien aurkibidea
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Chapter
-
Matematika erabiltzea
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Zientzialari askok LaTeX erabiltzen dute zeren eta ekuazioak era dotorre
batean kaleratzen baititu, testu prozesadoreek eta beraien ekuazio editoreak
erabiltzen duten kontrol karaktereak sahietsiz.
status open
\begin_layout Standard
-
LyX-ek ezin du egiaztatu idazten dituzun ekuazioak zuzenak al diren edo
ez.
Sentitzen da.
\end_layout
\begin_layout Section
-
Matematika-era
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Dokumentuko lekuren batean ondorengoa idatzi:
\end_layout
\begin_layout LyX-Code
-
Gogoko dut Einstein-ek esandakoa, E=mc^2, hain bakuna da.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Ekuazioak,
\family typewriter
dvi
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Horren ordez, egokiro konposatua izan dadin formula bat sortu dugu.
Ekuazio bat sortzeko, klikatu tresna-barrako kolore urdineko
\begin_inset Formula $\frac{a+b}{c}$
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Exekutatu LaTeX eta begiratu
\family typewriter
dvi
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Matematika editatzeko era berri hau WYSIWYM filosofiaren beste adibide bat
da.
LaTeX-en, matematika espresioak testuaren eta
\end_layout
\begin_layout Section
-
Ekuazioetan murgiltzea
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Orain
\begin_inset Formula $E=mc^{2}$
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Matematika-eran idaztea testu normal bat editatzea bezala da, aurrerago
azalduko dizkizugun tekla bereziak kontutan hartzen ez baditugu bederen.
Ezabatzeko, erabili
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Eta
\begin_inset Formula $E=mc^{2}$
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Section
-
Berretzaile eta indizeak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Berretzaile bat
\family sans
Matematikako\InsetSpace ~
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Azpindizea idazteko bidea ere erraza da:
\family sans
Azpimarra
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: ipini
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Section
-
Matematikako panela
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Matematikako ikur eta funtzio osatuagoak sartzeko Matematikako panela erabiltzea
komenigarria izaten da.
Funtzio hauetariko asko tuarekin,
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Grekera eta ikurrak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Matematika panela-ak matematikako ikur multzo handia aukeratzen uzten dizu:
hainbat gezi, erlazio, eragile, batura eta integral.
Jakin ezazu goi-indizeek eta azpindizeek batura eta integralen limitea
\end_layout
\begin_layout Standard
-
" Ez dago egin ezin dezakezunik...
behar duzun guztia
\begin_inset Formula $\heartsuit$
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Erroketa, tilet eta mugatzaileak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Erroketa bat idazteko, klikatu erroketa-ikurra daukan botoia.
Erro ikurra agertuko da, eta kurtsorea bere barnean kokatuko da.
Orain idatzi aldagaiak, zenbakiak, beste erroketak, zatiketak edota nahi
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Karaktere (
\begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
\end_inset
\begin_layout Standard
-
\emph on
Itzultzailearen oharra
\emph default
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Parentesiak, giltzak edota kortxeteak bezalako mugatzaileak antzera erabili
arren pitin bat zailtxoagoak dira erabiltzen.
Sakatu
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Parentesi-bikotea egoten da lehenetsi gisa, hautatu zuk nahi dituzun kortxete-bi
koteak, kortxete eta parentesiak, edo botoi hutsa "
\begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Alferra bazara, matematika-eran oraingo parentesiak idatz ditzakezu
\family sans
Mugatzailea
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Existitzen den testu batean mugatzaileak, erroketak edo apaingarriak txerta
ditzakezu.
Hautatu egokitu nahi duzun ekuazioa, ondoren klikatu
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Zatikiak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Matematika-eran zatikiak idaztea oso erraza da.
Klikatu
\family sans
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Jakingo duzunez, bi txertatze-gunetan nahi duzuna idazteko aukera daukazu:
berretzaileak dituzten aldagaiak, erro karratuak, beste zatiki batzuk,
integralak edo bururatzen zaizun beste edozer.
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: jarri
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
TeX era: limiteak, log, sinu eta bestelakoak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Matematika-eran hizkiak aldagaitzat hartzen direnez, matematika-eran "sin"
idazten baduzu LyX-ek hiru aldagaien arteko biderkaketa (
\begin_inset Formula $s$
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Hautatu klik bikoitzarekin "sin"
\family sans
Matematikako panela
\end_layout
\begin_layout Standard
-
TeX eran idazteko behar dituzun komando gehiago
\family sans
Funtzioak
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: jarri
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Matrizeak
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset LatexCommand \label{atal:matrizeak}
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX-ek
\begin_inset Formula $2\times3$
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Matrize bateko zutabeetan zehar mugitzeko
\family sans
Tabuladorea
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Bat-batean errenkada edo zutabe gehiago behar badituzu, erabili
\family sans
\bar under
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Ikus
\emph on
Erabiltzailearen Gida
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
Adierazpen-era
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Orain arte idatzi ditugun ekuazioak, inguratzen zituzten testuaren lerro
berdinean zeuden, lerroko edo barneko ekuazioak bezala ere ezagutzen dira.
Ekuazio labur eta soilentzat ongi doa, baina gauza handiagoentzat, edo
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Klikatu
\family sans
Matematikako\InsetSpace ~
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Letra-tamaina lehenetsia handiagoa da,
\begin_inset Formula $\sum$
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Batura eta limiteetan (integraletan ez) goi-indizeak eta azpindizeak ikurren
azpira gehiago hurbiltzen dira alboetara baino.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Testua zentratuta dago.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Ezberdintasun hauek alde batera utziz, barneko eta adierazpen erako ekuazioak
oso antzekoak dira.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Azken ohar bat adierazpen era konposatzeari buruz: argi ibili ekuazioa paragrafo
berri batean edo ez idazten duzunean.
Ekuazioa sententzi edo paragrafo baten erdian idazten baduzu, ez sakatu
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: jarri
\family typewriter
eu_adibide_gordina.lyx
\end_layout
\begin_layout Description
-
Ariketa: atal honetan ikasitako zenbait tresnarekin, Hurrengo ekuazioa bezalako
bat idazteko gai izan beharko zenuke
\begin_inset Foot
status open
\begin_layout Standard
-
Bide zailenetik aritu ondoren, zergatik ez zara
\family sans
\bar under
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset Formula \[
f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
\log_{8}x & x>0\\
\end_layout
\begin_layout Section
-
Matematikari buruzko gauza gehiago
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Matematika-eran gauza gehiago egin daiteke.
Oraindaino oinarrizkoa bakarrik ezagutu duzu, irakurri
\emph on
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Ekuazioak etiketatu eta zenbatzea.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Lerro anitzeko ekuazioak.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Letra-tipoak aldatzea, adibidez, adierazpen bat letra lodiz idaztea.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Ekuazio bateko letra-tipoa eta barruko tartea zehaztea (ez zaitez kezkatu
honelakoengatik amaierako ziriborroa arte).
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Makroak idaztea.
Oso baliagarriak dira, dokumentu baten hasieran definitu eta dokumentuan
zehar erabili ahal izango dituzu.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Denboraz larri gabiltzanez, tutoretza honetan azaldu ezin dizugun beste
gauza pila bat.
\end_layout
\begin_layout Chapter
-
Hainbat
\end_layout
\begin_layout Section
-
LyX-en beste ezaugarri garrantzitsu batzuk
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Ez ditugu aipatu LyX-ekin erabil daitezken komando guztiak, eta ez daukagu
asmorik.
Informazio gehiagorako irakur ezazu
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
LyX-ek taulentzako WYSIWYG euskarria dauka.
Taula bat lortzeko, erabili
\family sans
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
LyX-ek hainbat formatudun irudiak (JPEG eta bestelako bitmap formatuak,
PostScript® eta LaTeX gordina bezalakoak barne) txertatzeko euskarria dauka.
Asmatu duzu:
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Bai taulek bai irudiek epigrafeak eduki ditzakete, eta LyX-ek automatikoki
irudi edota taulen zerrenda sortuko du.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Bertsio-kontrolaren euskarria dauka, RCS erabiliz (exekutatu
\family typewriter
man rcsintro
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
LyX oso konfigurakorra da.
Gauza guztiak, LyX leihoen itxuratik hasita inprimatzeko irteera emaitza
arte, hainbat eratan konfigura daitezke.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
LyX bost kontinenteetako programatzaile-talde baten eskutik garatzen ari
da.
Horregatik, hainbat testu- prozesadorerekin konparatuz, ingeles hizkuntzak
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
LyX-eko menuek laster- k erabiltzen dituzte.
Hots,
\family sans
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
LyX-ek LaTeX formatuko dokumentuak irakur ditzake.
Ikus
\begin_inset LatexCommand \ref{atal:relyx}
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
Zuzentzaile ortografiko eta tesaurus-a erabilgarri daude.
\end_layout
\begin_layout Itemize
-
LyX leiho nagusiaren behealdean dagoen testu-kutxari bufertxoa deitzen zaio
(emacs programak ere pareko ezaugarria dauka).
Erabilgarritasun handiko ezarpen zabala lantzeko aukera eskaintzen dizu,
\end_layout
\begin_layout Section
-
LyX LaTeX-eko erabiltzaileentzat
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset LatexCommand \label{atal:latexerabiltzaileak}
\end_inset
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX erabiltzen hasten den askori LaTeX ezaguna egingo zaio.
Horietariko bat bazara, galde dezakezu ea LyX-ek LaTeX-ekin egin daitekeen
gauza guztiak egiteko ahalmena al daukan.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Hau tutoretza bat bakarrik denez, LyX-eko erabiltzaile berriek interesa
eduki dezaketen zenbait gauza aipatuko ditugu.
Tutoretza hori labur gordetzearren, azalpen xumeak izango dira.
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
TeX era
\end_layout
\begin_layout Standard
-
TeX eran idatzitako guztia pantailan gorriz agertuko da, eta zuzenean LaTeX-i
bidaliko zaio.
TeX komandoak LyX-en erabil ditzakezu
\end_layout
\begin_layout Standard
-
TeX-ek matematika-era zertxobait ezberdin erabiltzen du.
Sartu TeX eran alderantzizko barra, ("
\backslash
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Bitxikeri bat, TeX eran kortxete bat idazten baduzu, hasiera eta amaierako
kortxeteak gorriz txertatuko dira, TeX eratik aterako zaitu eta kurtsorea
kortxete artean kokatuko du.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX-ek ezin ditu egin LaTeX-ekin egiten diren gauza guztiak (oraindik ez?).
Zenbait landutako funtzio ez dira erabat onartzen, beste batzuk erabilgarriak
dira baina ez dira WYSIWYM.
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Hitzaurrean
\family typewriter
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
LaTeX dokumentuak inportatzea: reLyX
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset LatexCommand \label{atal:relyx}
\end_inset
status open
\begin_layout Standard
-
LyX instalatzen denean
\family typewriter
lyx
\begin_layout Standard
-
\family typewriter
reLyX
\family default
\begin_layout Standard
-
\family typewriter
reLyX
\family default
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
LyX dokumentua LaTeX-era bihurtu
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX dokumentu bat LaTeX formatura bihurtzea nahi izango duzu.
Adibidez, lankide edo eginkide batek LyX programa ez eduki arren dokumentuareki
n lan egin behar du.
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
LaTeX hitzaurrea
\end_layout
\begin_layout Subsubsection
-
Dokumentu-klasea
\end_layout
\begin_layout Standard
-
\family sans
\bar under
D
\end_layout
\begin_layout Subsubsection
-
Hitzaurreko beste alderdi batzuk
\end_layout
\begin_layout Standard
-
-
\begin_inset LatexCommand \label{atal:hitzaurrea}
\end_inset
\begin_layout Standard
-
\emph on
Itzultzailearen oharra
\emph default
\end_layout
\begin_layout Subsection
-
BibTeX
\end_layout
\begin_layout Standard
-
LyX-ek BibTeX euskarria du, honekin erreferentzia bibliografikoen datu-baseak
sortu eta hainbat dokumentutan erabiltzeko aukera izango duzu.
Hautatu
status open
\begin_layout Standard
-
LaTeX arruntean bezala, bereiztu bi bibliografia edo gehiago komaz, eta
zuriunerik gabe.
\end_layout
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Hori egindakoan, edozein bibliografia-sarreraren aipamenak egin ditzakezu
Txertatu\SpecialChar \menuseparator
Zitazio\InsetSpace ~
\end_layout
\begin_layout Section
-
Erroreak!
\end_layout
\begin_layout Standard
-
Batzuetan dokumentu bat LaTeX formatura bihurtzerakoan erroreak gerta daiteke,
LyX-ek edo LaTeX-ek ulertzen ez dituzten gauzengatik.
Hori gertatzen bada, LyX-ek errore-kutxak ("errorea" hitzarekin) sortzen