]> git.lyx.org Git - lyx.git/blob - lib/examples/ja/xypic.lyx
Load CJK support package before font selection.
[lyx.git] / lib / examples / ja / xypic.lyx
1 #LyX 2.3 created this file. For more info see http://www.lyx.org/
2 \lyxformat 544
3 \begin_document
4 \begin_header
5 \save_transient_properties true
6 \origin /systemlyxdir/examples/ja/
7 \textclass scrartcl
8 \begin_preamble
9 \usepackage[all]{xy}
10
11
12 % define new commands used in sec. 5.1
13 \newcommand{\xyR}[1]{
14   \xydef@\xymatrixrowsep@{#1}}
15 \newcommand{\xyC}[1]{
16   \xydef@\xymatrixcolsep@{#1}}
17
18 \newdir{|>}{!/4.5pt/@{|}*:(1,-.2)@^{>}*:(1,+.2)@_{>}}
19
20 % a pdf-bookmark for the TOC is added
21 \let\myTOC\tableofcontents
22 \renewcommand\tableofcontents{%
23   \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
24   \myTOC }
25
26 % redefine the \LyX macro for PDF bookmarks
27 \def\LyX{\texorpdfstring{%
28   L\kern-.1667em\lower.25em\hbox{Y}\kern-.125emX\@}
29   {LyX}}
30 \end_preamble
31 \options BCOR7.5mm
32 \use_default_options false
33 \maintain_unincluded_children false
34 \language japanese
35 \language_package default
36 \inputencoding auto
37 \fontencoding global
38 \font_roman "ae" "default"
39 \font_sans "default" "default"
40 \font_typewriter "default" "default"
41 \font_math "auto" "auto"
42 \font_default_family default
43 \use_non_tex_fonts false
44 \font_sc false
45 \font_osf false
46 \font_sf_scale 100 100
47 \font_tt_scale 100 100
48 \use_microtype false
49 \use_dash_ligatures false
50 \graphics default
51 \default_output_format default
52 \output_sync 0
53 \bibtex_command default
54 \index_command default
55 \paperfontsize 12
56 \spacing single
57 \use_hyperref true
58 \pdf_title "Using XY-pc in LyX"
59 \pdf_author "H. Peter Gumm"
60 \pdf_subject "LyX's XY-pic manual"
61 \pdf_keywords "LyX, documentation"
62 \pdf_bookmarks true
63 \pdf_bookmarksnumbered true
64 \pdf_bookmarksopen true
65 \pdf_bookmarksopenlevel 2
66 \pdf_breaklinks false
67 \pdf_pdfborder false
68 \pdf_colorlinks true
69 \pdf_backref false
70 \pdf_pdfusetitle false
71 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue,pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true,pdfstartview=XYZ, plainpages=false, pdfpagelabels"
72 \papersize a4paper
73 \use_geometry false
74 \use_package amsmath 1
75 \use_package amssymb 1
76 \use_package cancel 1
77 \use_package esint 1
78 \use_package mathdots 1
79 \use_package mathtools 1
80 \use_package mhchem 1
81 \use_package stackrel 1
82 \use_package stmaryrd 1
83 \use_package undertilde 1
84 \cite_engine basic
85 \cite_engine_type default
86 \biblio_style plain
87 \use_bibtopic false
88 \use_indices false
89 \paperorientation portrait
90 \suppress_date true
91 \justification true
92 \use_refstyle 0
93 \use_minted 0
94 \index 索引
95 \shortcut idx
96 \color #008000
97 \end_index
98 \secnumdepth 3
99 \tocdepth 3
100 \paragraph_separation indent
101 \paragraph_indentation default
102 \is_math_indent 0
103 \math_numbering_side default
104 \quotes_style english
105 \dynamic_quotes 0
106 \papercolumns 1
107 \papersides 2
108 \paperpagestyle default
109 \tracking_changes false
110 \output_changes false
111 \html_math_output 0
112 \html_css_as_file 0
113 \html_be_strict false
114 \end_header
115
116 \begin_body
117
118 \begin_layout Title
119 \begin_inset ERT
120 status collapsed
121
122 \begin_layout Plain Layout
123
124
125 \backslash
126 Xy
127 \end_layout
128
129 \end_inset
130
131 -Picを\SpecialChar LyX
132 で使用する
133 \end_layout
134
135 \begin_layout Author
136 H.
137  Peter Gumm
138 \end_layout
139
140 \begin_layout Abstract
141
142 \family typewriter
143 preview
144 \family default
145 スタイルの導入された\SpecialChar LaTeX
146 システムと、比較的新しい版の\SpecialChar LyX
147 があれば、\SpecialChar LyX
148 内部からグラフ描画パッケージ
149 \family typewriter
150
151 \begin_inset ERT
152 status collapsed
153
154 \begin_layout Plain Layout
155
156
157 \backslash
158 Xy
159 \end_layout
160
161 \end_inset
162
163
164 \family default
165 -Picを便利に使用することができます。\SpecialChar LyX
166 のメイン編集ウィンドウ内部で、図式を編集したり表示したりすることができるのです。ここでは、主に圏論や代数などの関連領域で
167 使用される図式を描いたり、編集したり、プレビューしたりするためには、
168 \family typewriter
169 xypic
170 \family default
171
172 \family typewriter
173
174 \backslash
175 xymatrix
176 \family default
177 コマンドを\SpecialChar LyX
178 内部からどのように使えばいいのかを説明します。
179 \end_layout
180
181 \begin_layout Abstract
182 \begin_inset CommandInset toc
183 LatexCommand tableofcontents
184
185 \end_inset
186
187
188 \end_layout
189
190 \begin_layout Section
191 はじめに
192 \end_layout
193
194 \begin_layout Standard
195
196 \family typewriter
197 xypic
198 \family default
199 パッケージは、\SpecialChar LaTeX
200 においてグラフと図式を簡単に構成するための便利なツールとして、長い間使われてきています。不幸にして長い間、\SpecialChar LyX
201 中でこのパッケージを使えるのは、悪名高き\SpecialChar TeX
202
203 コードボックスに限定されてきたため、\SpecialChar LyX
204 エディタでは、完成した図式ではなく\SpecialChar LaTeX
205 ソースしか表示されませんでした。しかしついに、AUC\SpecialChar TeX
206 プロジェクト
207 \begin_inset CommandInset citation
208 LatexCommand cite
209 key "AUCTeX"
210 literal "true"
211
212 \end_inset
213
214 の一部である新しい\SpecialChar LaTeX
215 スタイル
216 \family typewriter
217 preview
218 \family default
219 によって、\SpecialChar LyX
220 内部から構成し、表示し、対話式に編集する形で、
221 \family typewriter
222 xypic
223 \family default
224 図式の編集や表示ができるようになりました。
225 \end_layout
226
227 \begin_layout Standard
228 \begin_inset VSpace defskip
229 \end_inset
230
231
232 \end_layout
233
234 \begin_layout Standard
235 \align center
236 \begin_inset Graphics
237         filename xyfigure.png
238         width 80col%
239         BoundingBox 0bp 0bp 680bp 445bp
240         clip
241
242 \end_inset
243
244
245 \end_layout
246
247 \begin_layout Standard
248 \begin_inset VSpace defskip
249 \end_inset
250
251
252 \end_layout
253
254 \begin_layout Standard
255 このメモでは、
256 \begin_inset ERT
257 status collapsed
258
259 \begin_layout Plain Layout
260
261
262 \backslash
263 Xy
264 \end_layout
265
266 \end_inset
267
268 -Picを\SpecialChar LyX
269 内部からどのように使用すればよいか、図式をどのように作成し編集すればよいかを説明します。下記の手順は、Windows
270 \begin_inset space \thinspace{}
271 \end_inset
272
273 XPおよびWindows Vistaそれぞれの環境下で、\SpecialChar LyX
274 の第1.3.7版から第1.6版までを使用して検証されています。
275 \end_layout
276
277 \begin_layout Standard
278 操作には二つのモードがあります。最初のうち、何回かの練習では、まず
279 \begin_inset ERT
280 status collapsed
281
282 \begin_layout Plain Layout
283
284
285 \backslash
286 Xy
287 \end_layout
288
289 \end_inset
290
291 -Picコードを\SpecialChar LyX
292 ウィンドウに入力し、その全体を選択した後、
293 \family sans
294 Ctrl-m
295 \family default
296
297 \family sans
298 Ctrl-M
299 \family default
300 を押して
301 \begin_inset Foot
302 status collapsed
303
304 \begin_layout Plain Layout
305 【訳註】これはキー割り当てがcuaの場合です(以下同)。その他のキー割り当てであれば、
306 \family typewriter
307 math-mode
308 \family default
309 関数に割り当てられたキーになります。たとえば、emacs配列では
310 \family typewriter
311 Ctrl-m m
312 \family default
313 です。
314 \end_layout
315
316 \end_inset
317
318 図表示に変換するのが、最も簡単でしょう。
319 \begin_inset ERT
320 status collapsed
321
322 \begin_layout Plain Layout
323
324
325 \backslash
326 Xy
327 \end_layout
328
329 \end_inset
330
331 -Picをもっとよく使うようであったり、最初に作った図を修正したりしたいのであれば、目的の図は、\SpecialChar LyX
332 数式エディタを使って組み立て、修正した方がよいでしょう。
333 \end_layout
334
335 \begin_layout Standard
336 カーソルを図式の上に動かすと、図式はノードコマンドと矢印コマンドの配列として表示され、これは対話的に変更することができます。カーソルを編集領域から動かすと、図式
337 が再び表示されます。
338 \end_layout
339
340 \begin_layout Standard
341 この文書の最初の2節では、上述した最初のモードで\SpecialChar LyX
342 を使うにはどうすればよいか説明し、可換図やグラフやオートマトンを描くのに便利な、すべての
343 \begin_inset ERT
344 status collapsed
345
346 \begin_layout Plain Layout
347
348
349 \backslash
350 Xy
351 \end_layout
352
353 \end_inset
354
355 -Picの機能を紹介します。第
356 \begin_inset CommandInset ref
357 LatexCommand ref
358 reference "sec:数式エディタ"
359
360 \end_inset
361
362 節では、数式編集領域内での
363 \begin_inset ERT
364 status collapsed
365
366 \begin_layout Plain Layout
367
368
369 \backslash
370 Xy
371 \end_layout
372
373 \end_inset
374
375 -Picコマンドの使い方を説明します。
376 \end_layout
377
378 \begin_layout Standard
379 この文書の意図は、新しい
380 \begin_inset ERT
381 status collapsed
382
383 \begin_layout Plain Layout
384
385
386 \backslash
387 Xy
388 \end_layout
389
390 \end_inset
391
392 -Picの入門を書くことではなく、これらのうち最も重要なコマンドが\SpecialChar LyX
393 内部でどう機能するのかを紹介することにあります。というのも、
394 \begin_inset ERT
395 status collapsed
396
397 \begin_layout Plain Layout
398
399
400 \backslash
401 Xy
402 \end_layout
403
404 \end_inset
405
406 -Pic取扱説明書
407 \begin_inset CommandInset citation
408 LatexCommand cite
409 key "xypic manual"
410 literal "true"
411
412 \end_inset
413
414 で説明されているキー割り当ては、\SpecialChar LyX
415 内部では必ずしも正しく動作しないからです。
416 \end_layout
417
418 \begin_layout Section
419 準備
420 \end_layout
421
422 \begin_layout Standard
423 ここからは、\SpecialChar LaTeX
424 パッケージの
425 \family typewriter
426 xypic
427 \family default
428
429 \family typewriter
430 preview
431 \family default
432 が、\SpecialChar LaTeX
433 システムに導入されていることが必要です。これらはCTANから入手することができます。それぞれ
434 \begin_inset CommandInset citation
435 LatexCommand cite
436 key "instant-preview"
437 literal "true"
438
439 \end_inset
440
441
442 \begin_inset CommandInset citation
443 LatexCommand cite
444 key "xypic"
445 literal "true"
446
447 \end_inset
448
449 を参照してください。これらを新しく導入した場合には、\SpecialChar LyX
450 のメインメニューから
451 \family sans
452 編集\SpecialChar menuseparator
453 再設定
454 \family default
455 を実行する必要があるかもしれません。すると、\SpecialChar LyX
456 で最初の図式を作るための手順は以下のようになります。
457 \end_layout
458
459 \begin_layout Enumerate
460
461 \family typewriter
462 preview
463 \family default
464 の有効化とテスト
465 \end_layout
466
467 \begin_deeper
468 \begin_layout Enumerate
469 \SpecialChar LyX
470 を開き、
471 \family sans
472 ツール\SpecialChar menuseparator
473 設定\SpecialChar menuseparator
474 操作性\SpecialChar menuseparator
475 表示
476 \family default
477 を選択して、
478 \emph on
479 自動プレビュー
480 \emph default
481 ドロップダウンメニューを「有効」にしてください。
482 \end_layout
483
484 \begin_layout Enumerate
485 \SpecialChar LyX
486 文書を開き、適当な数式、たとえば
487 \begin_inset Formula $a+b=c$
488 \end_inset
489
490 を入力して、
491 \family typewriter
492 instant-preview
493 \family default
494 が動作するかどうかテストします。
495 \end_layout
496
497 \begin_layout Enumerate
498 カーソルを数式の外に出し、その外観が、DVI文書やPostScript文書の仕上がりと同じような外観に変化するのを確認してください。
499 \end_layout
500
501 \end_deeper
502 \begin_layout Enumerate
503 \begin_inset ERT
504 status collapsed
505
506 \begin_layout Plain Layout
507
508
509 \backslash
510 Xy
511 \end_layout
512
513 \end_inset
514
515 -Picの有効化とテスト
516 \end_layout
517
518 \begin_deeper
519 \begin_layout Enumerate
520 \SpecialChar LyX
521 文書内部で
522 \family typewriter
523
524 \begin_inset Newline newline
525 \end_inset
526
527
528 \backslash
529 xymatrix{A 
530 \backslash
531 ar[r] & B}
532 \family default
533  .
534 \begin_inset Newline newline
535 \end_inset
536
537 という文を入力してください。
538 \end_layout
539
540 \begin_layout Enumerate
541 この文章全体を選択して、
542 \family sans
543 挿入\SpecialChar menuseparator
544 数式\SpecialChar menuseparator
545 別行建て数式
546 \family default
547 を選択するか、対応する短絡キー
548 \family sans
549 Ctrl-M
550 \family default
551 を使用してください。
552 \end_layout
553
554 \begin_layout Enumerate
555 マウスカーソルを編集ボックスから出し、
556 \begin_inset Formula $\xymatrix{A\ar[r] & B}
557 $
558 \end_inset
559
560 のような矢印が現れるまでほんの一瞬待ってください。
561 \end_layout
562
563 \end_deeper
564 \begin_layout Standard
565 \begin_inset ERT
566 status collapsed
567
568 \begin_layout Plain Layout
569
570
571 \backslash
572 Xy
573 \end_layout
574
575 \end_inset
576
577 -Picの作成者Kristoffer H.
578  Roseが書いた
579 \begin_inset ERT
580 status collapsed
581
582 \begin_layout Plain Layout
583
584
585 \backslash
586 Xy
587 \end_layout
588
589 \end_inset
590
591 -Picの取扱説明書
592 \begin_inset CommandInset citation
593 LatexCommand cite
594 key "xypic manual"
595 literal "true"
596
597 \end_inset
598
599 から採った、以下の図式は、このパッケージで利用できる機能の多くに対する使用例となるでしょう。
600 \end_layout
601
602 \begin_layout LyX-Code
603
604 \backslash
605 xymatrix{
606 \begin_inset Newline newline
607 \end_inset
608
609   U     
610 \backslash
611 ar@/_{1pc}/[ddr]_
612 \backslash
613 psi
614 \backslash
615 ar@/^{1pc}/[drr]^
616 \backslash
617 varphi
618 \begin_inset Newline newline
619 \end_inset
620
621
622 \backslash
623 ar@{.>}[dr]|-{(x,y)}
624 \backslash
625
626 \backslash
627
628 \begin_inset Newline newline
629 \end_inset
630
631     & X 
632 \backslash
633 times_Z Y 
634 \backslash
635 ar[d]^q 
636 \backslash
637 ar[r]_p  &  X 
638 \backslash
639 ar[d]_f
640 \backslash
641
642 \backslash
643
644 \begin_inset Newline newline
645 \end_inset
646
647     & Y 
648 \backslash
649 ar[r]^g                      &  Z }
650 \end_layout
651
652 \begin_layout LyX-Code
653
654 \end_layout
655
656 \begin_layout Standard
657 先ほどと同じように、このコードをグラフィカルな出力に置き換えるには、これを一度に全部、
658 \family typewriter
659
660 \backslash
661 xymatrix{
662 \family default
663  \SpecialChar ldots
664 から閉じ波括弧\SpecialChar ldots
665  
666 \family typewriter
667 }
668 \family default
669 までを選択して、上述したように別行建て数式に変えてください。カーソルを数式領域から出してしばらくすると、以下のような輝かしいフルグラフィックスとして図式が表示さ
670 れるはずです。
671 \end_layout
672
673 \begin_layout Standard
674 \begin_inset Formula $\xymatrix{U\ar@/_{1pc}/[ddr]_{\psi}\ar@/{}^{1pc}/[drr]^{\varphi}\ar@{.>}[dr]|-{(x,y)}\\
675  & X\times_{Z}Y\ar[d]^{q}\ar[r]_{p} & X\ar[d]_{f}\\
676  & Y\ar[r]^{g} & Z
677 }
678 $
679 \end_inset
680
681  
682 \end_layout
683
684 \begin_layout Subsection
685 図式の行列レイアウト
686 \end_layout
687
688 \begin_layout Standard
689
690 \family typewriter
691 xymatrix
692 \family default
693 は、図式の頂点のレイアウトを定義するのに、行列を使います。上記の例では、
694 \begin_inset Formula $3\times3$
695 \end_inset
696
697 行列が必要とされ、そのうち5つの場所は、
698 \begin_inset Formula $U$
699 \end_inset
700
701
702 \begin_inset Formula $X\times_{Z}Y$
703 \end_inset
704
705
706 \begin_inset Formula $X$
707 \end_inset
708
709
710 \begin_inset Formula $Y$
711 \end_inset
712
713
714 \begin_inset Formula $Z$
715 \end_inset
716
717 の各頂点用に使用され、残りの位置は空のままに残されています。この場合には、以下の行列がレイアウトを決定しています。
718 \end_layout
719
720 \begin_layout LyX-Code
721
722 \backslash
723 xymatrix{
724 \begin_inset Newline newline
725 \end_inset
726
727     U                       
728 \backslash
729
730 \backslash
731  
732 \begin_inset Newline newline
733 \end_inset
734
735        & X
736 \backslash
737 times_Z Y   & X  
738 \backslash
739
740 \backslash
741  
742 \begin_inset Newline newline
743 \end_inset
744
745        & Y             & Z    } 
746 \end_layout
747
748 \begin_layout Standard
749 このパターンは\SpecialChar LaTeX
750 で慣れておられると思います。ここには3つの行があり、最初の2行は行末マーカ
751 \family typewriter
752
753 \backslash
754
755 \backslash
756
757 \family default
758 で終わっています。各行には、各要素がアンパサンド
759 \family typewriter
760 &
761 \family default
762 で区切られて入っています。
763 \end_layout
764
765 \begin_layout Subsection
766 矢印
767 \end_layout
768
769 \begin_layout Standard
770 頂点を入れたので、それらの間に矢印を加えます。矢印を生成する
771 \family typewriter
772 xypic
773 \family default
774 の基本コマンドは
775 \family typewriter
776
777 \backslash
778 ar
779 \family default
780 ですが、これを矢印の始まる行列セルに入れます。矢印の終点は、方向コマンド
781 \family typewriter
782 u
783 \family default
784 (上)・
785 \family typewriter
786 d
787 \family default
788 (下)・
789 \family typewriter
790 l
791 \family default
792 (左)・
793 \family typewriter
794 r
795 \family default
796 (右)で決定します。これらは経路を表すように結合して、角括弧の中に入れます。たとえば、左上角の頂点
797 \begin_inset Formula $U$
798 \end_inset
799
800 を起点として、右下の
801 \begin_inset Formula $X\times_{Z}Y$
802 \end_inset
803
804
805 \begin_inset Formula $Y$
806 \end_inset
807
808
809 \begin_inset Formula $X$
810 \end_inset
811
812 に向かう矢印はそれぞれ、
813 \family typewriter
814
815 \backslash
816 ar[dr]
817 \family default
818
819 \family typewriter
820
821 \backslash
822 ar[ddr]
823 \family default
824
825 \family typewriter
826
827 \backslash
828 ar[drr]
829 \family default
830 と定義します。よって、上記の図式にすべての矢印を加えたものは以下のようになります。
831 \end_layout
832
833 \begin_layout LyX-Code
834
835 \backslash
836 xymatrix{
837 \begin_inset Newline newline
838 \end_inset
839
840     U 
841 \backslash
842 ar[ddr] 
843 \backslash
844 ar[drr] 
845 \backslash
846 ar[dr]
847 \backslash
848
849 \backslash
850
851 \begin_inset Newline newline
852 \end_inset
853
854     & X 
855 \backslash
856 times_Z Y 
857 \backslash
858 ar[d] 
859 \backslash
860 ar[r]& X 
861 \backslash
862 ar[d]
863 \backslash
864
865 \backslash
866
867 \begin_inset Newline newline
868 \end_inset
869
870     & Y 
871 \backslash
872 ar[r] & Z }
873 \end_layout
874
875 \begin_layout Standard
876 \begin_inset Formula $\xymatrix{U\ar[ddr]\ar[drr]\ar[dr]\\
877  & X\times_{Z}Y\ar[d]\ar[r] & X\ar[d]\\
878  & Y\ar[r] & Z
879 }
880 $
881 \end_inset
882
883
884 \end_layout
885
886 \begin_layout LyX-Code
887
888 \end_layout
889
890 \begin_layout LyX-Code
891
892 \end_layout
893
894 \begin_layout Subsection
895 ラベル
896 \end_layout
897
898 \begin_layout Standard
899 矢印に加えるラベルは、
900 \family typewriter
901
902 \backslash
903 ar
904 \family default
905 コマンドに上添字または下添字として書き加えれば、付けることができます。したがって、
906 \family typewriter
907
908 \backslash
909 ar[drr]^
910 \backslash
911 varphi
912 \family default
913 と書けば、セルを一つ下に下がって二つ右に行く矢印で、上に
914 \begin_inset Formula $\varphi$
915 \end_inset
916
917 というラベルを付けた矢印を定義することになります。ラベルを矢印の下に付けるには、
918 \family typewriter
919
920 \backslash
921 ar[ddr]_
922 \backslash
923 psi
924 \family default
925 のように、ラベルを下添字にしてください。実は、この説明は右向きの矢印にのみ該当します。正確には、矢印が指している方向に矢印に沿って見ると、上添字はラベルを矢印の
926 左に置き、下添字は右に置くのです。その結果、
927 \family typewriter
928
929 \backslash
930 ar[l]^
931 \backslash
932 alpha_
933 \backslash
934 beta
935 \family default
936 のように右から左に向いている矢印では、ラベル
937 \begin_inset Formula $\alpha$
938 \end_inset
939
940 が矢印の下、ラベル
941 \begin_inset Formula $\beta$
942 \end_inset
943
944 が上になり、
945 \begin_inset Formula $\xymatrix{\  & \ \ar[l]_{\beta}^{\alpha}}
946 $
947 \end_inset
948
949 のようになります。^や_の代わりに、|という文字を使用すると、ラベルを矢印の上に(柄の部分が埋もれてしまいますが)置くこともできます。
950 \end_layout
951
952 \begin_layout Standard
953 通常、ラベルは、矢印の起点となるオブジェクトと終点のオブジェクトの中点に置かれます。以下の図式では、
954 \begin_inset Formula $U$
955 \end_inset
956
957 から始まる真ん中の矢印にあるラベル
958 \begin_inset Formula $(x,y)$
959 \end_inset
960
961 は、それがつなぐ二つのオブジェクトの中点ではなく、矢印の柄の中点にあります。これは、
962 \family typewriter
963
964 \backslash
965 ar[dr]|-{(x,y)}
966 \family default
967 のように、ラベルの前にマイナス記号を付けることで実現しています。
968 \end_layout
969
970 \begin_layout LyX-Code
971
972 \backslash
973 xymatrix{
974 \begin_inset Newline newline
975 \end_inset
976
977     U 
978 \backslash
979 ar[ddr]_
980 \backslash
981 psi 
982 \backslash
983 ar[drr]^
984 \backslash
985 varphi
986 \backslash
987 ar[dr]|-{(x,y)}
988 \backslash
989
990 \backslash
991
992 \begin_inset Newline newline
993 \end_inset
994
995     & X 
996 \backslash
997 times_Z Y 
998 \backslash
999 ar[d]^q 
1000 \backslash
1001 ar[r]_p& X 
1002 \backslash
1003 ar[d]_f
1004 \backslash
1005
1006 \backslash
1007
1008 \begin_inset Newline newline
1009 \end_inset
1010
1011     & Y 
1012 \backslash
1013 ar[r]^g & Z }
1014 \end_layout
1015
1016 \begin_layout LyX-Code
1017 \begin_inset Formula $\xymatrix{U\ar[ddr]_{\psi}\ar[drr]^{\varphi}\ar[dr]|-{(x,y)}\\
1018  & X\times_{Z}Y\ar[d]^{q}\ar[r]_{p} & X\ar[d]_{f}\\
1019  & Y\ar[r]^{g} & Z
1020 }
1021 $
1022 \end_inset
1023
1024
1025 \end_layout
1026
1027 \begin_layout Standard
1028 \begin_inset ERT
1029 status collapsed
1030
1031 \begin_layout Plain Layout
1032
1033
1034 \backslash
1035 Xy
1036 \end_layout
1037
1038 \end_inset
1039
1040 -Picは、通常、
1041 \family typewriter
1042 (.3)
1043 \family default
1044 のように比率をラベルの前に付けることによって、ラベルを矢印の先の方や根本の方にずらすことができますが、これは\SpecialChar LyX
1045 では、
1046 \family typewriter
1047
1048 \backslash
1049 ar[r]|(0.3){
1050 \backslash
1051 phi}
1052 \family default
1053 のように矢印の上に置かれているラベルに関してのみ行うことができます。
1054 \end_layout
1055
1056 \begin_layout Standard
1057 これは、矢印の右や左に置かれているラベルに対しては機能しないのです。\SpecialChar LyX
1058 の数式エディタは、このような場合に対応する、
1059 \family typewriter
1060
1061 \backslash
1062 ar[r]^(.3)
1063 \backslash
1064 phi
1065 \family default
1066
1067 \family typewriter
1068
1069 \backslash
1070 ar[r]_(.3)
1071 \backslash
1072 psi
1073 \family default
1074 と云った
1075 \begin_inset ERT
1076 status collapsed
1077
1078 \begin_layout Plain Layout
1079
1080
1081 \backslash
1082 Xy
1083 \end_layout
1084
1085 \end_inset
1086
1087 -Picコードを正しく解釈できません。これを回避する二つの方法は、この文書の最後の節で提案されています。
1088 \end_layout
1089
1090 \begin_layout Subsection
1091 矢印の修正
1092 \end_layout
1093
1094 \begin_layout Standard
1095 矢印のデザインや形状や配置の修正は、
1096 \family typewriter
1097 @
1098 \family default
1099 文字を使って行われます。その後に括弧対を置き、その括弧の形、
1100 \family typewriter
1101 { }
1102 \family default
1103
1104 \family typewriter
1105 < >
1106 \family default
1107
1108 \family typewriter
1109 / /
1110 \family default
1111 が、矢印のデザインを修正したいのか配置を変えたいのか曲率を変えたいのかを示します。これと同時に、矢印に対する様々な修正も加えることができます。
1112 \end_layout
1113
1114 \begin_layout Subsubsection
1115 矢印のデザイン
1116 \end_layout
1117
1118 \begin_layout Standard
1119 矢印の柄に対しては、
1120 \emph on
1121 実線
1122 \emph default
1123
1124 \emph on
1125 点線
1126 \emph default
1127
1128 \emph on
1129 二重線
1130 \emph default
1131 のような様々なデザインを施すことができます。これと同時に、様々な鏃や根本を指定できます。一般的に、矢印のデザインは、
1132 \family typewriter
1133
1134 \backslash
1135 ar
1136 \family default
1137 コマンドの直後に
1138 \family typewriter
1139 @
1140 \family default
1141 印を置き、その後に矢印の根本と柄、鏃を指定する文字を入れた括弧対{\SpecialChar ldots
1142 }を置くことで指定することができます。この指定文字は、実際の矢印をASCII文字で模したような
1143 ものになっています。たとえば、
1144 \family typewriter
1145
1146 \backslash
1147 ar@{>..>>}
1148 \family default
1149 と書くと、二股の矢羽根に、点線の矢柄、二重の鏃を持つ矢印が生成されます。その他の矢印デザインを下記の表に多数列挙しておきます。
1150 \begin_inset Formula $\xymatrix{A\ar@{^{(}->}[r] & B}
1151 $
1152 \end_inset
1153
1154 のような埋込矢印の矢羽根は、
1155 \family typewriter
1156
1157 \backslash
1158 ar@{^(->}[r]
1159 \family default
1160 のように左括弧を上添えにするか下添えにするかで記述します。
1161 \family typewriter
1162
1163 \begin_inset Newline newline
1164 \end_inset
1165
1166
1167 \end_layout
1168
1169 \begin_layout Standard
1170 \begin_inset Tabular
1171 <lyxtabular version="3" rows="11" columns="2">
1172 <features islongtable="true" longtabularalignment="center">
1173 <column alignment="center" valignment="top">
1174 <column alignment="center" valignment="top">
1175 <row>
1176 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1177 \begin_inset Text
1178
1179 \begin_layout Plain Layout
1180 出力
1181 \end_layout
1182
1183 \end_inset
1184 </cell>
1185 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1186 \begin_inset Text
1187
1188 \begin_layout Plain Layout
1189 \SpecialChar LyX
1190 中のソースコード
1191 \end_layout
1192
1193 \end_inset
1194 </cell>
1195 </row>
1196 <row>
1197 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1198 \begin_inset Text
1199
1200 \begin_layout Plain Layout
1201 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar[r] & \ }
1202 $
1203 \end_inset
1204
1205
1206 \end_layout
1207
1208 \end_inset
1209 </cell>
1210 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1211 \begin_inset Text
1212
1213 \begin_layout Plain Layout
1214
1215 \family typewriter
1216
1217 \backslash
1218 ar 
1219 \end_layout
1220
1221 \end_inset
1222 </cell>
1223 </row>
1224 <row>
1225 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1226 \begin_inset Text
1227
1228 \begin_layout Plain Layout
1229 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{-->}[r] & \ }
1230 $
1231 \end_inset
1232
1233
1234 \end_layout
1235
1236 \end_inset
1237 </cell>
1238 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1239 \begin_inset Text
1240
1241 \begin_layout Plain Layout
1242
1243 \family typewriter
1244
1245 \backslash
1246 ar@{-->}
1247 \end_layout
1248
1249 \end_inset
1250 </cell>
1251 </row>
1252 <row>
1253 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1254 \begin_inset Text
1255
1256 \begin_layout Plain Layout
1257 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{..>}[r] & \ }
1258 $
1259 \end_inset
1260
1261
1262 \end_layout
1263
1264 \end_inset
1265 </cell>
1266 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1267 \begin_inset Text
1268
1269 \begin_layout Plain Layout
1270
1271 \family typewriter
1272
1273 \backslash
1274 ar@{..>}
1275 \end_layout
1276
1277 \end_inset
1278 </cell>
1279 </row>
1280 <row>
1281 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1282 \begin_inset Text
1283
1284 \begin_layout Plain Layout
1285 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{~>}[r] & \ }
1286 $
1287 \end_inset
1288
1289
1290 \end_layout
1291
1292 \end_inset
1293 </cell>
1294 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1295 \begin_inset Text
1296
1297 \begin_layout Plain Layout
1298
1299 \family typewriter
1300
1301 \backslash
1302 ar@{~>}
1303 \end_layout
1304
1305 \end_inset
1306 </cell>
1307 </row>
1308 <row>
1309 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1310 \begin_inset Text
1311
1312 \begin_layout Plain Layout
1313 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{->>}[r] & \ }
1314 $
1315 \end_inset
1316
1317
1318 \end_layout
1319
1320 \end_inset
1321 </cell>
1322 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1323 \begin_inset Text
1324
1325 \begin_layout Plain Layout
1326
1327 \family typewriter
1328
1329 \backslash
1330 ar@{->>}
1331 \end_layout
1332
1333 \end_inset
1334 </cell>
1335 </row>
1336 <row>
1337 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1338 \begin_inset Text
1339
1340 \begin_layout Plain Layout
1341 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{-->>}[r] & \ }
1342 $
1343 \end_inset
1344
1345
1346 \end_layout
1347
1348 \end_inset
1349 </cell>
1350 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1351 \begin_inset Text
1352
1353 \begin_layout Plain Layout
1354
1355 \family typewriter
1356
1357 \backslash
1358 ar@{-->>}
1359 \end_layout
1360
1361 \end_inset
1362 </cell>
1363 </row>
1364 <row>
1365 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1366 \begin_inset Text
1367
1368 \begin_layout Plain Layout
1369 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{>->>}[r] & \ }
1370 $
1371 \end_inset
1372
1373
1374 \end_layout
1375
1376 \end_inset
1377 </cell>
1378 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1379 \begin_inset Text
1380
1381 \begin_layout Plain Layout
1382
1383 \family typewriter
1384
1385 \backslash
1386 ar@{>->>}
1387 \end_layout
1388
1389 \end_inset
1390 </cell>
1391 </row>
1392 <row>
1393 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1394 \begin_inset Text
1395
1396 \begin_layout Plain Layout
1397 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{_{(}->}[r] & \ }
1398 $
1399 \end_inset
1400
1401
1402 \end_layout
1403
1404 \end_inset
1405 </cell>
1406 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1407 \begin_inset Text
1408
1409 \begin_layout Plain Layout
1410
1411 \family typewriter
1412
1413 \backslash
1414 ar@{_(->}
1415 \end_layout
1416
1417 \end_inset
1418 </cell>
1419 </row>
1420 <row>
1421 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1422 \begin_inset Text
1423
1424 \begin_layout Plain Layout
1425 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{^{(}->}[r] & \ }
1426 $
1427 \end_inset
1428
1429
1430 \end_layout
1431
1432 \end_inset
1433 </cell>
1434 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1435 \begin_inset Text
1436
1437 \begin_layout Plain Layout
1438
1439 \family typewriter
1440
1441 \backslash
1442 ar@{^(->}
1443 \end_layout
1444
1445 \end_inset
1446 </cell>
1447 </row>
1448 <row>
1449 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1450 \begin_inset Text
1451
1452 \begin_layout Plain Layout
1453 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{|-|}[r] & \ }
1454 $
1455 \end_inset
1456
1457
1458 \end_layout
1459
1460 \end_inset
1461 </cell>
1462 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1463 \begin_inset Text
1464
1465 \begin_layout Plain Layout
1466
1467 \family typewriter
1468
1469 \backslash
1470 ar@{|-|}
1471 \end_layout
1472
1473 \end_inset
1474 </cell>
1475 </row>
1476 </lyxtabular>
1477
1478 \end_inset
1479
1480
1481 \end_layout
1482
1483 \begin_layout Standard
1484 \noindent
1485 @文字の後に、2や3や^を続けることによって、二重・三重線の矢柄を持つ矢印や、鏃と矢羽根の上側ないし下側のみが表示された矢印を作ることができます。最後の例が示す
1486 ように、矢印は必ずしも鏃と矢羽根を持っていなくてはならないということはありません。
1487 \begin_inset Newline newline
1488 \end_inset
1489
1490
1491 \end_layout
1492
1493 \begin_layout Standard
1494 \begin_inset Tabular
1495 <lyxtabular version="3" rows="8" columns="2">
1496 <features islongtable="true" longtabularalignment="center">
1497 <column alignment="center" valignment="top">
1498 <column alignment="center" valignment="top">
1499 <row>
1500 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1501 \begin_inset Text
1502
1503 \begin_layout Plain Layout
1504 出力
1505 \end_layout
1506
1507 \end_inset
1508 </cell>
1509 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1510 \begin_inset Text
1511
1512 \begin_layout Plain Layout
1513 \SpecialChar LyX
1514 中のソースコード
1515 \end_layout
1516
1517 \end_inset
1518 </cell>
1519 </row>
1520 <row>
1521 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1522 \begin_inset Text
1523
1524 \begin_layout Plain Layout
1525 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@2[r] & \ }
1526 $
1527 \end_inset
1528
1529
1530 \end_layout
1531
1532 \end_inset
1533 </cell>
1534 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1535 \begin_inset Text
1536
1537 \begin_layout Plain Layout
1538
1539 \family typewriter
1540
1541 \backslash
1542 ar@2
1543 \end_layout
1544
1545 \end_inset
1546 </cell>
1547 </row>
1548 <row>
1549 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1550 \begin_inset Text
1551
1552 \begin_layout Plain Layout
1553 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@3[r] & \ }
1554 $
1555 \end_inset
1556
1557
1558 \end_layout
1559
1560 \end_inset
1561 </cell>
1562 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1563 \begin_inset Text
1564
1565 \begin_layout Plain Layout
1566
1567 \family typewriter
1568
1569 \backslash
1570 ar@3
1571 \end_layout
1572
1573 \end_inset
1574 </cell>
1575 </row>
1576 <row>
1577 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1578 \begin_inset Text
1579
1580 \begin_layout Plain Layout
1581 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@_{->}[r] & \ }
1582 $
1583 \end_inset
1584
1585
1586 \end_layout
1587
1588 \end_inset
1589 </cell>
1590 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1591 \begin_inset Text
1592
1593 \begin_layout Plain Layout
1594
1595 \family typewriter
1596
1597 \backslash
1598 ar@_{->}
1599 \end_layout
1600
1601 \end_inset
1602 </cell>
1603 </row>
1604 <row>
1605 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1606 \begin_inset Text
1607
1608 \begin_layout Plain Layout
1609 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@^{->}[r] & \ }
1610 $
1611 \end_inset
1612
1613
1614 \end_layout
1615
1616 \end_inset
1617 </cell>
1618 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1619 \begin_inset Text
1620
1621 \begin_layout Plain Layout
1622
1623 \family typewriter
1624
1625 \backslash
1626 ar@^{->}
1627 \end_layout
1628
1629 \end_inset
1630 </cell>
1631 </row>
1632 <row>
1633 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1634 \begin_inset Text
1635
1636 \begin_layout Plain Layout
1637 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@^{>>->>}[r] & \ }
1638 $
1639 \end_inset
1640
1641
1642 \end_layout
1643
1644 \end_inset
1645 </cell>
1646 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1647 \begin_inset Text
1648
1649 \begin_layout Plain Layout
1650
1651 \family typewriter
1652
1653 \backslash
1654 ar@^{>>->>}
1655 \end_layout
1656
1657 \end_inset
1658 </cell>
1659 </row>
1660 <row>
1661 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1662 \begin_inset Text
1663
1664 \begin_layout Plain Layout
1665 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{^{<}-_{>}}[r] & \ }
1666 $
1667 \end_inset
1668
1669
1670 \end_layout
1671
1672 \end_inset
1673 </cell>
1674 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1675 \begin_inset Text
1676
1677 \begin_layout Plain Layout
1678
1679 \family typewriter
1680
1681 \backslash
1682 ar@{^<-_>}
1683 \end_layout
1684
1685 \end_inset
1686 </cell>
1687 </row>
1688 <row>
1689 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1690 \begin_inset Text
1691
1692 \begin_layout Plain Layout
1693 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@2{--}[r] & \ }
1694 $
1695 \end_inset
1696
1697
1698 \end_layout
1699
1700 \end_inset
1701 </cell>
1702 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1703 \begin_inset Text
1704
1705 \begin_layout Plain Layout
1706
1707 \family typewriter
1708
1709 \backslash
1710 ar@2{--}
1711 \end_layout
1712
1713 \end_inset
1714 </cell>
1715 </row>
1716 </lyxtabular>
1717
1718 \end_inset
1719
1720
1721 \end_layout
1722
1723 \begin_layout Subsubsection
1724 自作の矢印をデザインする
1725 \end_layout
1726
1727 \begin_layout Standard
1728 一定の制限内であれば、自作の矢印をデザインする方法もあります。
1729 \family typewriter
1730 ><|ox+/()[
1731 \family default
1732 という文字のうちいくつかを使えば、プリアンブル中で
1733 \family typewriter
1734
1735 \backslash
1736 newdir
1737 \family default
1738 コマンドを使って、自作の鏃をデザインすることができます。説明は
1739 \begin_inset ERT
1740 status collapsed
1741
1742 \begin_layout Plain Layout
1743
1744
1745 \backslash
1746 Xy
1747 \end_layout
1748
1749 \end_inset
1750
1751 -Picの取扱説明書にゆだねますが、以下はそこから採った例です。
1752 \end_layout
1753
1754 \begin_layout Standard
1755
1756 \family typewriter
1757
1758 \backslash
1759 newdir{|>}{!/4.5pt/@{|}*:(1,-.2)@^{>}*:(1,+.2)@_{>}}
1760 \family default
1761 .
1762 \end_layout
1763
1764 \begin_layout Standard
1765 \noindent
1766 これは
1767 \family typewriter
1768 |>
1769 \family default
1770 で参照される新しい鏃を定義し、
1771 \family typewriter
1772
1773 \backslash
1774 ar@{-|>}[r]
1775 \family default
1776 とすれば、\SpecialChar LyX
1777 中で以下のように正しく表示されます。
1778 \begin_inset Formula 
1779 \[
1780 \xymatrix{A\ar@{-|>}[r] & \ \ B}
1781 \]
1782
1783 \end_inset
1784
1785
1786 \end_layout
1787
1788 \begin_layout Subsection
1789 矢印の配置
1790 \end_layout
1791
1792 \begin_layout Standard
1793 矢印は、修飾子
1794 \family typewriter
1795 @<
1796 \family default
1797
1798 \begin_inset Formula $\ldots$
1799 \end_inset
1800
1801  
1802 \family typewriter
1803 >
1804 \family default
1805 を使えば、横にずらすことができます。ここで省略符号の部分には正か負の長さを入れます。たとえば、二つのノードの間に右向きと左向きの矢印を並べてデザインするには、矢
1806 印の間が離れるようにシフトさせなくてはなりません。(正の)シフトの方向は、矢印に沿って見たときに左側になることに注意してください。したがって、
1807 \end_layout
1808
1809 \begin_layout Standard
1810
1811 \family typewriter
1812
1813 \backslash
1814 xymatrix{
1815 \backslash
1816 circ 
1817 \backslash
1818 ar@<1ex>[r]& 
1819 \backslash
1820 circ 
1821 \backslash
1822 ar@<1ex>[l]}
1823 \end_layout
1824
1825 \begin_layout Standard
1826 \noindent
1827 とすれば、以下のように出力されます。
1828 \begin_inset Formula 
1829 \[
1830 \xymatrix{\circ\ar@<1ex>[r] & \circ\ar@<1ex>[l]}
1831 \]
1832
1833 \end_inset
1834
1835
1836 \end_layout
1837
1838 \begin_layout Subsubsection
1839 行内図式と中央揃え図式
1840 \end_layout
1841
1842 \begin_layout Standard
1843 矢印と図式は、
1844 \begin_inset Formula $\xymatrix{\circ\ar@<1ex>[r] & \circ\ar@<1ex>[l]}
1845 $
1846 \end_inset
1847
1848 のように、行内で使用することができます。上記のように、このコードを\SpecialChar LyX
1849 内で書いたならば、それを選択して、行内表示にしたければ
1850 \family sans
1851 Ctrl-m
1852 \family default
1853 を押し、別行建てにしたければ
1854 \family sans
1855 Ctrl-M
1856 \family default
1857 を押します。
1858 \family sans
1859 編集\SpecialChar menuseparator
1860 数式\SpecialChar menuseparator
1861 数式の表記を変更
1862 \family default
1863 を行内として作られた図式は後から中央揃えにすることもできますし、逆に中央揃えの図式を行内にすることもできます。
1864 \end_layout
1865
1866 \begin_layout Subsection
1867 矢印を曲げる
1868 \end_layout
1869
1870 \begin_layout Standard
1871 矢印を曲げるには、簡単な方法が二つあります。最初の方法は、矢印の柄の中点をどれだけ持ち上げるか、あるいはどれだけ押し下げるかを示す値を明示的に与える方法です。も
1872 う一つの方法は、矢印が起点を指定した方角に出るように指定し、終点に指定した方角から入るように規定する方法です。必要な矢印の曲率は、自動的に決定されます。以下でこ
1873 の二つの方法を説明します。
1874 \end_layout
1875
1876 \begin_layout Subsubsection
1877 矢柄を持ち上げる
1878 \end_layout
1879
1880 \begin_layout Standard
1881 矢印を曲げるには、修飾子@/
1882 \begin_inset Formula $\ldots$
1883 \end_inset
1884
1885 /を使用します。省略記号の部分には、\SpecialChar TeX
1886 式の長さを下添字か上添字として入力する必要があります。たとえば、矢印を
1887 \family typewriter
1888 1pc
1889 \family default
1890 下に曲げるには、
1891 \family typewriter
1892 xypic
1893 \family default
1894 では
1895 \family typewriter
1896
1897 \backslash
1898 ar@/_1pc/
1899 \family default
1900 と書けばいいのですが、\SpecialChar LyX
1901 では直接このように書くことはできません。\SpecialChar LyX
1902 では、長さを
1903 \family typewriter
1904
1905 \backslash
1906 ar@/_{1pc}/
1907 \family default
1908 のように波括弧対の中に入れる必要があります。下記の例は、それぞれ.5ピカ分曲げられた、
1909 \begin_inset Formula $A$
1910 \end_inset
1911
1912
1913 \begin_inset Formula $B$
1914 \end_inset
1915
1916 の間で対向する二つの矢印です。以下のソースコードで与えられます。
1917 \end_layout
1918
1919 \begin_layout Standard
1920
1921 \family typewriter
1922
1923 \backslash
1924 xymatrix{A 
1925 \backslash
1926 ar@/_{.5pc}/[r] & B 
1927 \backslash
1928 ar@/_{.5pc}/[l]}
1929 \end_layout
1930
1931 \begin_layout Standard
1932 \begin_inset Formula 
1933 \[
1934 \xymatrix{A\ar@/{}_{.5pc}/[r] & B\ar@/{}_{.5pc}/[l]}
1935 \]
1936
1937 \end_inset
1938
1939
1940 \end_layout
1941
1942 \begin_layout Subsubsection
1943 入射角と出射角を指定する
1944 \end_layout
1945
1946 \begin_layout Standard
1947 矢印を曲げるもう一つの方法は、起点を出る際と終点に入る際の方角を指定する方法です。方角は、北・北東・東などと指定はしないで、
1948 \family typewriter
1949 u
1950 \family default
1951 (up:上)・
1952 \family typewriter
1953 ur
1954 \family default
1955 (up-right:右上)・
1956 \family typewriter
1957 r
1958 \family default
1959 (right:右)・
1960 \family typewriter
1961 dr
1962 \family default
1963 (down-right:右下)・
1964 \family typewriter
1965 d
1966 \family default
1967 (down:下)・
1968 \family typewriter
1969 dl
1970 \family default
1971 (down-left:左下)・
1972 \family typewriter
1973 l
1974 \family default
1975 (left:左)・
1976 \family typewriter
1977 ul
1978 \family default
1979 (up-left:左上)というふうに指定します。方角は@(
1980 \emph on
1981 出射
1982 \emph default
1983 ,
1984 \emph on
1985 入射
1986 \emph default
1987 )のように指定し、
1988 \emph on
1989 出射
1990 \emph default
1991 は最初のオブジェクトを出る方角を示し、
1992 \emph on
1993 入射
1994 \emph default
1995 は終点に入る方角を示します。例として、曲がった矢印と、矢印の終点を指定せずに入射角と出射角のみを指定すると作ることのできるループを示します。
1996 \end_layout
1997
1998 \begin_layout Standard
1999 \begin_inset Formula 
2000 \[
2001 \xymatrix{A\ar@(dr,dl)[r]\ar@(dr,dl)[rr] & B\ar@(d,r)[dl] & C\\
2002 E\ar@(ul,ur)
2003 }
2004 \]
2005
2006 \end_inset
2007
2008
2009 \end_layout
2010
2011 \begin_layout LyX-Code
2012
2013 \backslash
2014 xymatrix{A 
2015 \backslash
2016 ar@(dr,dl)[r]
2017 \backslash
2018 ar@(dr,dl)[rr] 
2019 \begin_inset Newline newline
2020 \end_inset
2021
2022                     &B
2023 \backslash
2024 ar@(d,r)[dl]  &C 
2025 \backslash
2026
2027 \backslash
2028  
2029 \begin_inset Newline newline
2030 \end_inset
2031
2032             E 
2033 \backslash
2034 ar@(ul,ur)}
2035 \end_layout
2036
2037 \begin_layout Subsection
2038 頂点を修正する
2039 \end_layout
2040
2041 \begin_layout Standard
2042 上述の例は、オートマトン図式を思い起こさせますが、通常、オートマトン図式では、状態が小さな丸で囲まれ、最終状態は二重丸で囲まれています。
2043 \end_layout
2044
2045 \begin_layout Subsubsection
2046 オブジェクトに枠を付ける
2047 \end_layout
2048
2049 \begin_layout Standard
2050 \begin_inset ERT
2051 status collapsed
2052
2053 \begin_layout Plain Layout
2054
2055
2056 \backslash
2057 Xy
2058 \end_layout
2059
2060 \end_inset
2061
2062 -Picでは、要素の前に
2063 \family typewriter
2064 *[F-]
2065 \family default
2066 または
2067 \family typewriter
2068 *[F=]
2069 \family default
2070 と付けて、枠を付けたい要素部分を波括弧で囲えば、
2071 \begin_inset Formula $\xymatrix{*+[F]{A}}
2072 $
2073 \end_inset
2074
2075
2076 \begin_inset Formula $\xymatrix{*+[F=]{B}}
2077 $
2078 \end_inset
2079
2080 のように、要素に一重または二重の枠を付けることができます。通常、枠は非常に窮屈なので、前に
2081 \family typewriter
2082 +
2083 \family default
2084 または
2085 \family typewriter
2086 ++
2087 \family default
2088 を付けて枠を広げなくてはなりません。
2089 \begin_inset Formula $\xymatrix{*++[o][F]{A}}
2090 $
2091 \end_inset
2092
2093
2094 \begin_inset Formula $\xymatrix{*++[o][F=]{B}}
2095 $
2096 \end_inset
2097
2098 のように丸い枠は、形を
2099 \family typewriter
2100 [o]
2101 \family default
2102 として指定することで得ることができます。この後者の例は、*++[o][F=]{B}として構成されています。このようにして、以下のオートマトン
2103 \end_layout
2104
2105 \begin_layout Standard
2106 \begin_inset Formula 
2107 \[
2108 \xymatrix{\txt{\text{開始}}\ar[r] & *++[o][F]{1}\ar[r] & *++[o][F=]{2}\ar@(ur,dr)\ar@(ur,ul)[l]}
2109 \]
2110
2111 \end_inset
2112
2113
2114 \end_layout
2115
2116 \begin_layout Standard
2117 \noindent
2118 は、下記のようにして組版することができます。
2119 \end_layout
2120
2121 \begin_layout LyX-Code
2122
2123 \backslash
2124 xymatrix{
2125 \backslash
2126 txt{開始}
2127 \backslash
2128 ar[r]
2129 \end_layout
2130
2131 \begin_layout LyX-Code
2132             & *++[o][F]{1}
2133 \backslash
2134 ar[r]
2135 \end_layout
2136
2137 \begin_layout LyX-Code
2138             & *++[o][F=]{2}
2139 \backslash
2140 ar@(ur,dr)
2141 \backslash
2142 ar@(ur,ul)[l]
2143 \end_layout
2144
2145 \begin_layout LyX-Code
2146            }.
2147 \end_layout
2148
2149 \begin_layout Standard
2150 \SpecialChar LaTeX
2151 コマンドの
2152 \family typewriter
2153
2154 \backslash
2155 entrymodifiers={
2156 \family default
2157 \SpecialChar ldots
2158
2159 \family typewriter
2160 }
2161 \family default
2162 は、ある要素の様式を既定に設定するものですが、もちろん各要素において、この様式を上書きすることができます。したがって、
2163 \family typewriter
2164
2165 \backslash
2166 entrymodifiers={++[o][F-]}
2167 \family default
2168 の後では、
2169 \begin_inset ERT
2170 status collapsed
2171
2172 \begin_layout Plain Layout
2173
2174
2175 \backslash
2176 Xy
2177 \end_layout
2178
2179 \end_inset
2180
2181 -行列内のすべての要素は丸で囲まれるようになります。
2182 \end_layout
2183
2184 \begin_layout Subsubsection
2185 長方形による枠付け
2186 \end_layout
2187
2188 \begin_layout Standard
2189 \begin_inset ERT
2190 status collapsed
2191
2192 \begin_layout Plain Layout
2193
2194
2195 \backslash
2196 Xy
2197 \end_layout
2198
2199 \end_inset
2200
2201 -行列内での長方形の囲いは、マクロ対
2202 \family typewriter
2203
2204 \backslash
2205 save ...
2206  
2207 \backslash
2208 restore
2209 \family default
2210 で作れます。長方形の寸法は、長方形の左上と右下を示す点をピリオドでつなげた対
2211 \family roman
2212 \series medium
2213 \shape up
2214 \size normal
2215 \emph off
2216 \bar no
2217 \noun off
2218 \color none
2219
2220 \begin_inset Formula $P_{0}.P_{1}$
2221 \end_inset
2222
2223 で与えられ、その各点は、行
2224 \begin_inset Formula $x$
2225 \end_inset
2226
2227 と列
2228 \begin_inset Formula $y$
2229 \end_inset
2230
2231 のコンマ区切りを二重引用符でくくったもの
2232 \begin_inset Quotes eld
2233 \end_inset
2234
2235
2236 \begin_inset Formula $x,y$
2237 \end_inset
2238
2239
2240 \begin_inset Quotes erd
2241 \end_inset
2242
2243 で与えられます。その後には、以下のような図を生成するための枠付けコマンドが続きます。 
2244 \begin_inset Formula 
2245 \[
2246 \xymatrix{A & B\ar@(d,r)[dl]\sp(0.2)\phi\sp(0.7)\psi\save"1,1"."2,1"*+[F=]\frm{}\restore\,\\
2247 C & \save"1,1"."1,2"*++[F]\frm{}\restore
2248 }
2249 \]
2250
2251 \end_inset
2252
2253 ここで
2254 \family typewriter
2255 \series default
2256 \shape default
2257 \size default
2258 \emph default
2259 \bar default
2260 \noun default
2261 \color inherit
2262
2263 \backslash
2264 save"1,1"."2,1"*+[F=]
2265 \backslash
2266 frm{}
2267 \backslash
2268 restore
2269 \family roman
2270 \series medium
2271 \shape up
2272 \size normal
2273 \emph off
2274 \bar no
2275 \noun off
2276 \color none
2277 というコードは、二重線長方形を生成し、もう一つの横に長い長方形は、
2278 \family typewriter
2279 \series default
2280 \shape default
2281 \size default
2282 \emph default
2283 \bar default
2284 \noun default
2285 \color inherit
2286
2287 \backslash
2288 save"1,1"."1,2"*++[F]
2289 \backslash
2290 frm{}
2291 \backslash
2292 restore
2293 \family roman
2294 \series medium
2295 \shape up
2296 \size normal
2297 \emph off
2298 \bar no
2299 \noun off
2300 \color none
2301 で作られます。このコードは、
2302 \family default
2303 \series default
2304 \shape default
2305 \size default
2306 \emph default
2307 \bar default
2308 \noun default
2309 \color inherit
2310
2311 \begin_inset ERT
2312 status collapsed
2313
2314 \begin_layout Plain Layout
2315
2316
2317 \backslash
2318 Xy
2319 \end_layout
2320
2321 \end_inset
2322
2323 -行列のどのセルにも置くことができます。
2324 \end_layout
2325
2326 \begin_layout Section
2327 \SpecialChar LyX
2328 数式エディタを使う
2329 \begin_inset CommandInset label
2330 LatexCommand label
2331 name "sec:数式エディタ"
2332
2333 \end_inset
2334
2335
2336 \end_layout
2337
2338 \begin_layout Standard
2339
2340 \family typewriter
2341 xypic
2342 \family default
2343 コードを書いてそれをマークし、
2344 \family sans
2345 Ctrl-m
2346 \family default
2347
2348 \family sans
2349 Ctrl-M
2350 \family default
2351 を適用して数式編集環境に変換する方法以外にも、\SpecialChar LyX
2352 数式エディタ内でxypic図式を作成して編集することができます。上記のような図を編集する手順を説明することにしまし
2353 ょう。
2354 \end_layout
2355
2356 \begin_layout Subsection
2357 注意—波括弧の入れ方
2358 \end_layout
2359
2360 \begin_layout Standard
2361 \SpecialChar LyX
2362 数式エディタでは、マクロパラメータを囲む波括弧の対
2363 \family typewriter
2364 {
2365 \family default
2366
2367 \family typewriter
2368 }
2369 \family default
2370 は、
2371 \family typewriter
2372
2373 \backslash
2374 {
2375 \family default
2376 を一回入力するだけで入れなくてはなりません。閉じ括弧は自動的に付け加えられ、間にはパラメータを入れるボックスが現れます。
2377 \begin_inset ERT
2378 status collapsed
2379
2380 \begin_layout Plain Layout
2381
2382
2383 \backslash
2384 Xy
2385 \end_layout
2386
2387 \end_inset
2388
2389 -図式との関連について云えば、矢羽根・矢柄・鏃を指定するために、通常
2390 \family typewriter
2391 @{
2392 \family default
2393  \SpecialChar ldots
2394  
2395 \family typewriter
2396 }
2397 \family default
2398 の形で入力する矢印修飾子についても同じことが云えます。数式エディタ内では、
2399 \family typewriter
2400 @
2401 \backslash
2402 {
2403 \family default
2404 とだけ入力して、\SpecialChar LyX
2405 がボックスと閉じ括弧を入れてくれるのを待ち、そこに矢印の指定を入れてください。
2406 \end_layout
2407
2408 \begin_layout Standard
2409 バックスラッシュ
2410 \family typewriter
2411
2412 \backslash
2413
2414 \family default
2415 なしで入れた波括弧は、打ったとおりに出ますが、マクロパラメータを受けるために使用することはできません。こうした波括弧は、集合などを示すのに便利です。たとえば、
2416 \family typewriter
2417 {x
2418 \backslash
2419 in X 
2420 \backslash
2421 mid x
2422 \backslash
2423 notin x}
2424 \family default
2425
2426 \begin_inset Formula $\{x\in X\mid x\notin x\}$
2427 \end_inset
2428
2429 と表示されます。
2430 \end_layout
2431
2432 \begin_layout Subsection
2433 行列を用意する
2434 \end_layout
2435
2436 \begin_layout Standard
2437
2438 \family sans
2439 Ctrl-m
2440 \family default
2441 または
2442 \family sans
2443 Ctrl-M
2444 \family default
2445 で数式環境を開始し、
2446 \family typewriter
2447
2448 \backslash
2449 xymatrix
2450 \family default
2451 と入れてください。すると、1
2452 \begin_inset Formula $\times$
2453 \end_inset
2454
2455 1-
2456 \begin_inset ERT
2457 status collapsed
2458
2459 \begin_layout Plain Layout
2460
2461
2462 \backslash
2463 Xy
2464 \end_layout
2465
2466 \end_inset
2467
2468 -行列が作られます。行を追加するには、
2469 \family sans
2470 Ctrl-Enter
2471 \family default
2472 と入力し、列を追加するには、
2473 \family sans
2474 Alt-m c i
2475 \family default
2476 と入力します。
2477 \end_layout
2478
2479 \begin_layout Standard
2480 行や列は、
2481 \family sans
2482 編集\SpecialChar menuseparator
2483 数式
2484 \family default
2485 にあるコマンド、あるいは
2486 \family sans
2487 Alt-m c
2488 \family default
2489 で始まる列コマンド短絡キーや
2490 \family sans
2491 Alt-m w
2492 \family default
2493 で始まる行コマンド短絡キーを使って、いつでも追加したり削除したりすることができます。
2494 \end_layout
2495
2496 \begin_layout Subsection
2497 ノード・矢印・ラベルを入力する
2498 \end_layout
2499
2500 \begin_layout Standard
2501 まずノードを行列中の正しい位置に入力してください。行列の外にカーソルを動かすと、ノードレイアウトの最初のレンダリングを見ることができます。次に、矢印を開始するノ
2502 ードに
2503 \family typewriter
2504
2505 \backslash
2506 ar[
2507 \family default
2508 \emph on
2509 p
2510 \family typewriter
2511 \emph default
2512 ]
2513 \family default
2514 と打って矢印を加えてください。ここで
2515 \emph on
2516 p
2517 \emph default
2518 は、
2519 \family typewriter
2520 u
2521 \family default
2522
2523 \family typewriter
2524 d
2525 \family default
2526
2527 \family typewriter
2528 l
2529 \family default
2530
2531 \family typewriter
2532 r
2533 \family default
2534 の文字を組み合わせて作られたパスを示します。このパスが、本当に行列中の既存ノードに向かっていることを確認してください。正しくないと、カーソルを編集領域から出して
2535 も、図が表示されません。
2536 \end_layout
2537
2538 \begin_layout Standard
2539 次に、矢印のパスの終わりに上添字か下添字としてラベルを書くことで、矢印にラベルを付けてください。\SpecialChar LyX
2540 数式エディタにおいては常に、アンダースコア
2541 \family typewriter
2542 _
2543 \family default
2544 を打つと下添字のボックスが開き、
2545 \family typewriter
2546 ^
2547 \family default
2548 の後にスペースを押すと上添字のボックスが開きます。ラベルには、\SpecialChar LaTeX
2549 コードを自由に入れることができます。
2550 \end_layout
2551
2552 \begin_layout Subsection
2553 矢印を修飾する
2554 \end_layout
2555
2556 \begin_layout Standard
2557 最後に、@-修飾子
2558 \family typewriter
2559 @{
2560 \family default
2561 \SpecialChar ldots
2562
2563 \family typewriter
2564 }
2565 \family default
2566
2567 \family typewriter
2568 @<
2569 \family default
2570 \SpecialChar ldots
2571 >・
2572 \family typewriter
2573 @(
2574 \family default
2575 \SpecialChar ldots
2576 ,\SpecialChar ldots
2577 )・
2578 \family typewriter
2579 @/
2580 \family default
2581 \SpecialChar ldots
2582
2583 \family typewriter
2584 /
2585 \family default
2586 を入れることによって、矢印の見かけを修正することができます。上記の注意は、最初の修飾子のみに該当し、
2587 \family typewriter
2588 @
2589 \backslash
2590 {
2591 \family default
2592 と打つと出てくるボックスの中に矢印の指定を入力するようにしなくてはなりません。このボックスを空のままにしておくと、空の矢印を指定したことになります。次節で見るよ
2593 うに、これもまた便利な作図法です。
2594 \end_layout
2595
2596 \begin_layout Standard
2597 その他の修飾子
2598 \family typewriter
2599 @<
2600 \family default
2601 \SpecialChar ldots
2602
2603 \family typewriter
2604 >
2605 \family default
2606
2607 \family typewriter
2608 @(
2609 \family default
2610 \SpecialChar ldots
2611 ,\SpecialChar ldots
2612
2613 \family typewriter
2614 )
2615 \family default
2616
2617 \family typewriter
2618 @/
2619 \family default
2620 \SpecialChar ldots
2621
2622 \family typewriter
2623 /
2624 \family default
2625 は、省略記号部分を矢印の指定に置き換える他は、そのまま入力します。曲がった矢印のコードは、
2626 \family typewriter
2627 xypic
2628 \family default
2629 では、
2630 \family typewriter
2631 @/_
2632 \family default
2633 \emph on
2634 寸法
2635 \family typewriter
2636 \emph default
2637 /
2638 \family default
2639 または
2640 \family typewriter
2641 @/
2642 \emph on
2643 ^
2644 \family default
2645 寸法
2646 \family typewriter
2647 \emph default
2648 /
2649 \family default
2650 として入れます(ここで
2651 \emph on
2652 寸法
2653 \emph default
2654 は有効な\SpecialChar TeX
2655 寸法であり、最初のスラッシュ/の後に上添字または下添字として入力します)。最後のスラッシュが、上添字や下添字の一部のままにならないように注意してください
2656
2657 \end_layout
2658
2659 \begin_layout Subsection
2660 おかしくなったらどうするか
2661 \end_layout
2662
2663 \begin_layout Standard
2664 図式を作図するときに、ときどきカーソルを編集領域の外に出して、自動プレビューがグラフィカル出力に正しく変換されるかどうかを確かめると良いでしょう。うまく変換され
2665 ないときには、何らかの理由で自動プレビューがグラフィックスを再描画すべきことに気づかないせいかもしれません。カーソルを編集領域にいったん入れてからまた出すと、自
2666 動プレビューが引き起こされることがあります。
2667 \end_layout
2668
2669 \begin_layout Standard
2670 もっと深刻な理由としては、入力中の文法エラーであることもあります。必要であれば、
2671 \emph on
2672 Ctrl+Z
2673 \emph default
2674 を使って編集の最後の手順をやり直すか、
2675 \emph on
2676 Ctrl+D
2677 \emph default
2678 または
2679 \family sans
2680 表示\SpecialChar menuseparator
2681 DVI
2682 \family default
2683 を使って、\SpecialChar LyX
2684 ファイルを
2685 \emph on
2686 DVI
2687 \emph default
2688 に変換してみてください。いくつかエラーが出力されるはずなので、間違いの原因についてのヒントが得られるかもしれません。
2689 \end_layout
2690
2691 \begin_layout Section
2692 手を入れる
2693 \end_layout
2694
2695 \begin_layout Standard
2696 一部には、\SpecialChar LyX
2697 内部では正しく動作しないものがあります。私たちが(かつて)最も望んでいたものは、図式の水平・垂直伸縮であり、矢印の正確な配置でした。これにはいくつか回
2698 避法があり、それをここで説明します。
2699 \end_layout
2700
2701 \begin_layout Subsection
2702 水平・垂直伸縮
2703 \end_layout
2704
2705 \begin_layout Standard
2706 行間コマンドや列間コマンドを使用して、図式全体の水平寸法や垂直寸法を伸縮させることが便利なことがよくあります。
2707 \begin_inset ERT
2708 status collapsed
2709
2710 \begin_layout Plain Layout
2711
2712
2713 \backslash
2714 Xy
2715 \end_layout
2716
2717 \end_inset
2718
2719 -取扱説明書によれば、たとえば
2720 \family typewriter
2721
2722 \backslash
2723 xymatrix@R=1pc{
2724 \family default
2725 \SpecialChar ldots
2726
2727 \family typewriter
2728 }
2729 \family default
2730 とすると、1ピカの行間を持つ
2731 \begin_inset ERT
2732 status collapsed
2733
2734 \begin_layout Plain Layout
2735
2736
2737 \backslash
2738 Xy
2739 \end_layout
2740
2741 \end_inset
2742
2743 -行列が定義されます。同様に、
2744 \family typewriter
2745
2746 \backslash
2747 xymatrix@C=
2748 \family default
2749 \SpecialChar ldots
2750
2751 \family typewriter
2752 {
2753 \family default
2754 \SpecialChar ldots
2755
2756 \family typewriter
2757 }
2758 \family default
2759 とすれば、列間を指定することができます。残念ながら@-文字は、\SpecialChar LyX
2760
2761 \begin_inset ERT
2762 status collapsed
2763
2764 \begin_layout Plain Layout
2765
2766
2767 \backslash
2768 Xy
2769 \end_layout
2770
2771 \end_inset
2772
2773 -行列マクロの終わりと解釈されてしまうので、これらのコマンドは、現在のところ、\SpecialChar LyX
2774 内では動作しません。
2775 \end_layout
2776
2777 \begin_layout Standard
2778 \begin_inset ERT
2779 status collapsed
2780
2781 \begin_layout Plain Layout
2782
2783
2784 \backslash
2785 Xy 
2786 \end_layout
2787
2788 \end_inset
2789
2790 が、行間および列間を
2791 \family typewriter
2792
2793 \backslash
2794 xymatrixrowsep@
2795 \family default
2796 変数と
2797 \family typewriter
2798
2799 \backslash
2800 xymatrixrowsep@
2801 \family default
2802 変数に保存することが知られていることから、プリアンブル(
2803 \family sans
2804 文書\SpecialChar menuseparator
2805 設定\SpecialChar menuseparator
2806 \SpecialChar LaTeX
2807 プリアンブル
2808 \family default
2809 )に以下のマクロを付け加えます。
2810 \begin_inset Newpage pagebreak
2811 \end_inset
2812
2813
2814 \end_layout
2815
2816 \begin_layout LyX-Code
2817
2818 \backslash
2819 newcommand{
2820 \backslash
2821 xyR}[1]{% 
2822 \end_layout
2823
2824 \begin_layout LyX-Code
2825
2826 \backslash
2827 xydef@
2828 \backslash
2829 xymatrixrowsep@{#1}}
2830 \end_layout
2831
2832 \begin_layout LyX-Code
2833
2834 \end_layout
2835
2836 \begin_layout Standard
2837
2838 \family typewriter
2839
2840 \backslash
2841 xymatrixrowsep@
2842 \family default
2843
2844 \family typewriter
2845
2846 \backslash
2847 xymatrixcolsep@
2848 \family default
2849 に変えることによって、
2850 \family typewriter
2851
2852 \backslash
2853 xyC
2854 \family default
2855 マクロも定義できます。すると、
2856 \begin_inset ERT
2857 status collapsed
2858
2859 \begin_layout Plain Layout
2860
2861
2862 \backslash
2863 Xy
2864 \end_layout
2865
2866 \end_inset
2867
2868 -行列に
2869 \backslash
2870 xyR{...}を入れることによって、図を伸縮することができます。カーソルを行列の内部、最初の要素の前に置きます。そこに、
2871 \family typewriter
2872
2873 \backslash
2874 xyR
2875 \backslash
2876 {
2877 \family default
2878 または
2879 \family typewriter
2880
2881 \backslash
2882 xyC
2883 \backslash
2884 {
2885 \family default
2886 、あるいは両者を入力します。バックスラッシュを忘れないようにし、閉じ括弧は\SpecialChar LyX
2887 が自動的に供給することに注意してください。波括弧の中に寸法を入れます。既定値は、
2888 \family typewriter
2889 2pt
2890 \family default
2891 です。以下は、
2892 \family typewriter
2893
2894 \backslash
2895 xyR{9pc}
2896 \backslash
2897 xyC{.5pc}
2898 \family default
2899 と指定して、縦方向に圧縮し、横方向に伸ばした図式の例です。
2900 \end_layout
2901
2902 \begin_layout Standard
2903 \begin_inset Formula 
2904 \[
2905 \xyC{.5pc}\xyC{9pc}\xymatrix{A\ar[r]\ar[d] & B\\
2906 C\ar@{}[ur]|{\text{{\text{水}\text{平}\text{方}\text{向}\text{に}\text{延}\text{ば}\text{す}}}}
2907 }
2908 \]
2909
2910 \end_inset
2911
2912
2913 \end_layout
2914
2915 \begin_layout Subsection
2916 ラベルの位置
2917 \end_layout
2918
2919 \begin_layout Standard
2920 もう一つの便利な
2921 \begin_inset ERT
2922 status collapsed
2923
2924 \begin_layout Plain Layout
2925
2926
2927 \backslash
2928 Xy
2929 \end_layout
2930
2931 \end_inset
2932
2933 -コマンドに、ラベルを矢柄の正確な位置に配置させるものがあります。ラベルの既定位置が絵を汚くしてしまったり、下記の図における矢印の交点のように、他の要素と干渉し
2934 てしまったりする場合には、この機能が必要となります。矢柄に沿ってラベル位置を移動させるために、
2935 \begin_inset ERT
2936 status collapsed
2937
2938 \begin_layout Plain Layout
2939
2940
2941 \backslash
2942 Xy 
2943 \end_layout
2944
2945 \end_inset
2946
2947 では、括弧の中に十進数を入れて、矢の中でラベルを配置する相対位置を指定することができます。たとえば、
2948 \family typewriter
2949
2950 \backslash
2951 ar[r]|(0.3)
2952 \backslash
2953 varphi
2954 \family default
2955 というコードは、ラベルを柄の3分の1のところに配置します。同じことを矢印の上や下に付けるラベルに対してしようとして、
2956 \family typewriter
2957
2958 \backslash
2959 ar[dr]^(0.3)
2960 \backslash
2961 varphi
2962 \family default
2963 あるいは
2964 \family typewriter
2965
2966 \backslash
2967 ar[ur]_(0.3)
2968 \backslash
2969 phi
2970 \family default
2971 としたとしても、\SpecialChar LyX
2972 の内部からではうまく動作しません。その代替策として、ハット記号^あるいはアンダースコア_を、それぞれ
2973 \family typewriter
2974
2975 \backslash
2976 sp
2977 \family default
2978
2979 \family typewriter
2980
2981 \backslash
2982 sb
2983 \family default
2984 に置き換え、
2985 \family typewriter
2986
2987 \backslash
2988 ar[dr]
2989 \backslash
2990 sp(0.3)
2991 \backslash
2992 varphi
2993 \family default
2994 または
2995 \family typewriter
2996
2997 \backslash
2998 ar[ur]
2999 \backslash
3000 sb(0.3)
3001 \backslash
3002 phi
3003 \family default
3004 のようにしてください。じつは、このようにして複数のラベルを入れ、たとえ矢印が曲がっていても、これらのラベルを正確に配置することができるのです。以下の図では、
3005 \family typewriter
3006
3007 \begin_inset Newline linebreak
3008 \end_inset
3009
3010
3011 \backslash
3012 ar@(r,r)[d] 
3013 \backslash
3014 sp(0.2){
3015 \backslash
3016 phi_{1}} 
3017 \backslash
3018 sp(0.4){
3019 \backslash
3020 phi_{2}} 
3021 \backslash
3022 sb(0.6){
3023 \backslash
3024 phi_{3}}
3025 \begin_inset Newline linebreak
3026 \end_inset
3027
3028
3029 \backslash
3030 sp(0.8){
3031 \backslash
3032 phi_{4}}
3033 \family default
3034 と指定することによって、4つのラベルを持つ曲がった矢印を生成しています。
3035 \end_layout
3036
3037 \begin_layout Standard
3038 \begin_inset Formula 
3039 \[
3040 \xyC{4pc}\xymatrix{\bullet\ar[dr]\sp(0.3)\varphi & \circ\ar@{}[d]|\vdots\ar@(r,r)[d]\sp(0.2){\phi_{1}}\sp(0.4){\phi_{2}}\sb(0.6){\phi_{3}}\sp(0.8){\phi_{4}}\\
3041 \circ\ar[ur]\sb(0.3)\phi & \bullet
3042 }
3043 \]
3044
3045 \end_inset
3046
3047
3048 \end_layout
3049
3050 \begin_layout Subsection
3051 見えない矢印の引き延ばし
3052 \end_layout
3053
3054 \begin_layout Standard
3055 図式の好きなオブジェクトを(ほぼ任意の)好きな場所に配置するトリックとして、見えない矢印を使う方法がよく使われます。見えない矢印を作成し、パスに伸縮比
3056 \family typewriter
3057 (0.6)
3058 \family default
3059
3060 \family typewriter
3061 (1.4)
3062 \family default
3063 などを加えて、その行き先を縮めたり延ばしたりしてください。この見えない矢印にラベルを付加します。
3064 \end_layout
3065
3066 \begin_layout Standard
3067 したがって、上図中の、矢柄の(0.3)の位置に
3068 \begin_inset Formula $\varphi$
3069 \end_inset
3070
3071 というラベルを付けた下向きの矢印は、通常の矢印
3072 \family typewriter
3073
3074 \backslash
3075 ar[dr]
3076 \family default
3077 に、ラベル
3078 \begin_inset Formula $\varphi$
3079 \end_inset
3080
3081 を持った見えない矢印
3082 \family typewriter
3083
3084 \backslash
3085 ar@{}[dr(0.6)]^
3086 \backslash
3087 varphi
3088 \family default
3089 を付け加え、それを比率0.6に縮めることによっても作成することができます。そのラベルは、元の見える矢印の0.3の位置に表示されることになります。
3090 \end_layout
3091
3092 \begin_layout Standard
3093 この回避法には、2つ微少な短所があります。一つは、これは曲がった矢印には機能しないことです。二つめは、見えない矢印を図全体の正常な寸法を超えて延ばしてしまうと、
3094 図のボックスの余白を延ばしてしまい、図と前後の段落との間に垂直余白を取りすぎることになってしまうことです。
3095 \end_layout
3096
3097 \begin_layout Standard
3098 それでも、見えない矢印は、基本的に図式中の任意の場所に情報を置くのに用いることができるので、重要なツールなのです。たとえば、上図中では、
3099 \family typewriter
3100
3101 \backslash
3102 vdots
3103 \family default
3104 をラベルとしておくのに見えない矢印が使われていますし、その前の図では、図の真ん中に「
3105 \family typewriter
3106 水平方向に延ばす
3107 \family default
3108 」という文章を置くのに見えない矢印を使用しています。
3109 \end_layout
3110
3111 \begin_layout Subsection
3112 その他の
3113 \family typewriter
3114
3115 \begin_inset ERT
3116 status collapsed
3117
3118 \begin_layout Plain Layout
3119
3120
3121 \backslash
3122 Xy
3123 \end_layout
3124
3125 \end_inset
3126
3127
3128 \family default
3129 -トリック
3130 \end_layout
3131
3132 \begin_layout Standard
3133 ここでは、
3134 \family typewriter
3135
3136 \backslash
3137 xymatrix
3138 \family default
3139 コマンドに焦点を当てましたが、これは、Kris Roseによる素晴らしい
3140 \family typewriter
3141
3142 \begin_inset ERT
3143 status collapsed
3144
3145 \begin_layout Plain Layout
3146
3147
3148 \backslash
3149 Xy
3150 \end_layout
3151
3152 \end_inset
3153
3154
3155 \family default
3156 -パッケージの機能の一つに過ぎないのです。
3157 \family typewriter
3158
3159 \begin_inset ERT
3160 status collapsed
3161
3162 \begin_layout Plain Layout
3163
3164
3165 \backslash
3166 Xy
3167 \end_layout
3168
3169 \end_inset
3170
3171
3172 \family default
3173 -Picの取扱説明書
3174 \begin_inset CommandInset citation
3175 LatexCommand cite
3176 key "xypic manual"
3177 literal "true"
3178
3179 \end_inset
3180
3181 には、このパッケージの進んだ使い方が多く示されています。そこでは簡潔な説明しか与えられていないため、そこにある多くの実例をあれこれ試したり修正したりする必要があ
3182 るかもしれないので、注意してください。Lauda 
3183 \begin_inset CommandInset citation
3184 LatexCommand cite
3185 key "Lauda"
3186 literal "true"
3187
3188 \end_inset
3189
3190 には、組ひも・コボルディズム・ひも図式などを作るための
3191 \begin_inset ERT
3192 status collapsed
3193
3194 \begin_layout Plain Layout
3195
3196
3197 \backslash
3198 Xy
3199 \end_layout
3200
3201 \end_inset
3202
3203 -Picの使い方がたくさん説明されています。
3204 \family typewriter
3205
3206 \begin_inset ERT
3207 status collapsed
3208
3209 \begin_layout Plain Layout
3210
3211
3212 \backslash
3213 Xy
3214 \end_layout
3215
3216 \end_inset
3217
3218
3219 \family default
3220 -行列へのシステマティックで良い入門書は
3221 \begin_inset CommandInset citation
3222 LatexCommand cite
3223 key "Ouvaton"
3224 literal "true"
3225
3226 \end_inset
3227
3228 です。あなたが私同様にエスペラント語に長けていないとしても、ほとんどの部分はわかるでしょう。
3229 \end_layout
3230
3231 \begin_layout Bibliography
3232 \begin_inset CommandInset bibitem
3233 LatexCommand bibitem
3234 label "1"
3235 key "xypic manual"
3236 literal "true"
3237
3238 \end_inset
3239
3240 Kristoffer H.
3241  Rose: 
3242 \begin_inset ERT
3243 status collapsed
3244
3245 \begin_layout Plain Layout
3246
3247
3248 \backslash
3249 Xy
3250 \end_layout
3251
3252 \end_inset
3253
3254
3255 \emph on
3256 -Pic User's Guide
3257 \emph default
3258 .
3259  Version 3.7, Feb.
3260  16, 1999.
3261 \begin_inset Newline newline
3262 \end_inset
3263
3264 \SpecialChar LaTeX
3265 パッケージ
3266 \family typewriter
3267 xypic
3268 \family default
3269 の一部として入手できます。
3270 \end_layout
3271
3272 \begin_layout Bibliography
3273 \begin_inset CommandInset bibitem
3274 LatexCommand bibitem
3275 label "2"
3276 key "instant-preview"
3277 literal "true"
3278
3279 \end_inset
3280
3281  
3282 \begin_inset Flex URL
3283 status collapsed
3284
3285 \begin_layout Plain Layout
3286
3287 http://www.gnu.org/software/auctex/preview-latex.html
3288 \end_layout
3289
3290 \end_inset
3291
3292
3293 \end_layout
3294
3295 \begin_layout Bibliography
3296 \begin_inset CommandInset bibitem
3297 LatexCommand bibitem
3298 label "3"
3299 key "xypic"
3300 literal "true"
3301
3302 \end_inset
3303
3304  
3305 \begin_inset Flex URL
3306 status collapsed
3307
3308 \begin_layout Plain Layout
3309
3310 https://ctan.org/tex-archive/macros/generic/diagrams/xypic/doc/xyguide.pdf
3311 \end_layout
3312
3313 \end_inset
3314
3315
3316 \end_layout
3317
3318 \begin_layout Bibliography
3319 \begin_inset CommandInset bibitem
3320 LatexCommand bibitem
3321 label "4"
3322 key "AUCTeX"
3323 literal "true"
3324
3325 \end_inset
3326
3327  
3328 \begin_inset Flex URL
3329 status collapsed
3330
3331 \begin_layout Plain Layout
3332
3333 http://www.gnu.org/software/auctex/
3334 \end_layout
3335
3336 \end_inset
3337
3338
3339 \end_layout
3340
3341 \begin_layout Bibliography
3342 \begin_inset CommandInset bibitem
3343 LatexCommand bibitem
3344 label "5"
3345 key "Lauda"
3346 literal "true"
3347
3348 \end_inset
3349
3350 Aarlon Lauda: 
3351 \begin_inset ERT
3352 status collapsed
3353
3354 \begin_layout Plain Layout
3355
3356
3357 \backslash
3358 Xy
3359 \end_layout
3360
3361 \end_inset
3362
3363
3364 \emph on
3365 -Pic
3366 \emph default
3367  
3368 \emph on
3369 tutorial with an archive of examples
3370 \emph default
3371 .
3372 \begin_inset Newline newline
3373 \end_inset
3374
3375
3376 \begin_inset Flex URL
3377 status collapsed
3378
3379 \begin_layout Plain Layout
3380
3381 https://ctan.org/tex-archive/macros/generic/diagrams/xypic/doc/xyguide.pdf
3382 \end_layout
3383
3384 \end_inset
3385
3386
3387 \end_layout
3388
3389 \begin_layout Bibliography
3390 \begin_inset CommandInset bibitem
3391 LatexCommand bibitem
3392 label "6"
3393 key "Ouvaton"
3394 literal "true"
3395
3396 \end_inset
3397
3398 Filipp Ouvaton: 
3399 \begin_inset ERT
3400 status collapsed
3401
3402 \begin_layout Plain Layout
3403
3404
3405 \backslash
3406 Xy
3407 \end_layout
3408
3409 \end_inset
3410
3411
3412 \emph on
3413 -Pic
3414 \emph default
3415
3416 \emph on
3417 Enkonduko pri Xymatrix
3418 \emph default
3419 .
3420 \begin_inset Newline newline
3421 \end_inset
3422
3423
3424 \begin_inset Flex URL
3425 status collapsed
3426
3427 \begin_layout Plain Layout
3428
3429 https://ctan.org/tex-archive/macros/generic/diagrams/xypic/doc/xyguide.pdf
3430 \end_layout
3431
3432 \end_inset
3433
3434
3435 \end_layout
3436
3437 \end_body
3438 \end_document