]> git.lyx.org Git - lyx.git/blob - lib/examples/ja/Graphics_and_Insets/XY-Pic.lyx
Amend b8502a3ea2735c4
[lyx.git] / lib / examples / ja / Graphics_and_Insets / XY-Pic.lyx
1 #LyX 2.4 created this file. For more info see https://www.lyx.org/
2 \lyxformat 600
3 \begin_document
4 \begin_header
5 \save_transient_properties true
6 \origin /systemlyxdir/examples/ja/Graphics_and_Insets/
7 \textclass scrartcl
8 \begin_preamble
9 \usepackage[all]{xy}
10
11
12 % define new commands used in sec. 5.1
13 \newcommand{\xyR}[1]{
14   \xydef@\xymatrixrowsep@{#1}}
15 \newcommand{\xyC}[1]{
16   \xydef@\xymatrixcolsep@{#1}}
17
18 \newdir{|>}{!/4.5pt/@{|}*:(1,-.2)@^{>}*:(1,+.2)@_{>}}
19
20 % a pdf-bookmark for the TOC is added
21 \let\myTOC\tableofcontents
22 \renewcommand\tableofcontents{%
23   \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
24   \myTOC }
25
26 % redefine the \LyX macro for PDF bookmarks
27 \def\LyX{\texorpdfstring{%
28   L\kern-.1667em\lower.25em\hbox{Y}\kern-.125emX\@}
29   {LyX}}
30 \end_preamble
31 \options BCOR7.5mm,bookmarkpackage=false
32 \use_default_options false
33 \maintain_unincluded_children no
34 \language japanese
35 \language_package default
36 \inputencoding utf8
37 \fontencoding auto
38 \font_roman "lmodern" "IPAexMincho"
39 \font_sans "default" "IPAexGothic"
40 \font_typewriter "default" "default"
41 \font_math "auto" "auto"
42 \font_default_family default
43 \use_non_tex_fonts false
44 \font_sc false
45 \font_sans_osf false
46 \font_typewriter_osf false
47 \font_roman_osf false
48 \font_sf_scale 100 100
49 \font_tt_scale 100 100
50 \use_microtype false
51 \use_dash_ligatures false
52 \graphics default
53 \default_output_format default
54 \output_sync 0
55 \bibtex_command default
56 \index_command default
57 \paperfontsize 12
58 \spacing single
59 \use_hyperref true
60 \pdf_title "Using XY-pc in LyX"
61 \pdf_author "H. Peter Gumm"
62 \pdf_subject "LyX's XY-pic manual"
63 \pdf_keywords "LyX, documentation"
64 \pdf_bookmarks true
65 \pdf_bookmarksnumbered true
66 \pdf_bookmarksopen true
67 \pdf_bookmarksopenlevel 2
68 \pdf_breaklinks false
69 \pdf_pdfborder false
70 \pdf_colorlinks true
71 \pdf_backref false
72 \pdf_pdfusetitle false
73 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue,pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true,pdfstartview=XYZ, plainpages=false, pdfpagelabels"
74 \papersize a4
75 \use_geometry false
76 \use_package amsmath 1
77 \use_package amssymb 1
78 \use_package cancel 1
79 \use_package esint 1
80 \use_package mathdots 1
81 \use_package mathtools 1
82 \use_package mhchem 1
83 \use_package stackrel 1
84 \use_package stmaryrd 1
85 \use_package undertilde 1
86 \cite_engine basic
87 \cite_engine_type default
88 \biblio_style plain
89 \use_bibtopic false
90 \use_indices false
91 \paperorientation portrait
92 \suppress_date true
93 \justification true
94 \use_refstyle 0
95 \use_minted 0
96 \use_lineno 0
97 \index 索引
98 \shortcut idx
99 \color #008000
100 \end_index
101 \secnumdepth 3
102 \tocdepth 3
103 \paragraph_separation indent
104 \paragraph_indentation default
105 \is_math_indent 0
106 \math_numbering_side default
107 \quotes_style english
108 \dynamic_quotes 0
109 \papercolumns 1
110 \papersides 2
111 \paperpagestyle default
112 \tracking_changes false
113 \postpone_fragile_content false
114 \output_changes false
115 \html_math_output 0
116 \html_css_as_file 0
117 \html_be_strict false
118 \end_header
119
120 \begin_body
121
122 \begin_layout Title
123 \begin_inset ERT
124 status collapsed
125
126 \begin_layout Plain Layout
127
128
129 \backslash
130 Xy
131 \end_layout
132
133 \end_inset
134
135 -Picを\SpecialChar LyX
136 で使用する
137 \end_layout
138
139 \begin_layout Author
140 H.
141  Peter Gumm
142 \end_layout
143
144 \begin_layout Abstract
145
146 \family typewriter
147 preview
148 \family default
149 スタイルの導入された\SpecialChar LaTeX
150 システムと、比較的新しい版の\SpecialChar LyX
151 があれば、\SpecialChar LyX
152 内部からグラフ描画パッケージ
153 \family typewriter
154
155 \begin_inset ERT
156 status collapsed
157
158 \begin_layout Plain Layout
159
160
161 \backslash
162 Xy
163 \end_layout
164
165 \end_inset
166
167
168 \family default
169 -Picを便利に使用することができます。\SpecialChar LyX
170 のメイン編集ウィンドウ内部で、図式を編集したり表示したりすることができるのです。ここでは、主に圏論や代数などの関連領域で
171 使用される図式を描いたり、編集したり、プレビューしたりするためには、
172 \family typewriter
173 xypic
174 \family default
175
176 \family typewriter
177
178 \backslash
179 xymatrix
180 \family default
181 コマンドを\SpecialChar LyX
182 内部からどのように使えばいいのかを説明します。
183 \end_layout
184
185 \begin_layout Abstract
186 \begin_inset CommandInset toc
187 LatexCommand tableofcontents
188
189 \end_inset
190
191
192 \end_layout
193
194 \begin_layout Section
195 はじめに
196 \end_layout
197
198 \begin_layout Standard
199
200 \family typewriter
201 xypic
202 \family default
203 パッケージは、\SpecialChar LaTeX
204 においてグラフと図式を簡単に構成するための便利なツールとして、長い間使われてきています。不幸にして長い間、\SpecialChar LyX
205 中でこのパッケージを使えるのは、悪名高き\SpecialChar TeX
206
207 コードボックスに限定されてきたため、\SpecialChar LyX
208 エディタでは、完成した図式ではなく\SpecialChar LaTeX
209 ソースしか表示されませんでした。しかしついに、AUC\SpecialChar TeX
210 プロジェクト
211 \begin_inset CommandInset citation
212 LatexCommand cite
213 key "AUCTeX"
214 literal "true"
215
216 \end_inset
217
218 の一部である新しい\SpecialChar LaTeX
219 スタイル
220 \family typewriter
221 preview
222 \family default
223 によって、\SpecialChar LyX
224 内部から構成し、表示し、対話式に編集する形で、
225 \family typewriter
226 xypic
227 \family default
228 図式の編集や表示ができるようになりました。
229 \end_layout
230
231 \begin_layout Standard
232 \begin_inset VSpace defskip
233 \end_inset
234
235
236 \end_layout
237
238 \begin_layout Standard
239 \align center
240 \begin_inset Graphics
241         filename xyfigure.png
242         width 80col%
243         BoundingBox 0bp 0bp 680bp 445bp
244         clip
245
246 \end_inset
247
248
249 \end_layout
250
251 \begin_layout Standard
252 \begin_inset VSpace defskip
253 \end_inset
254
255
256 \end_layout
257
258 \begin_layout Standard
259 このメモでは、
260 \begin_inset ERT
261 status collapsed
262
263 \begin_layout Plain Layout
264
265
266 \backslash
267 Xy
268 \end_layout
269
270 \end_inset
271
272 -Picを\SpecialChar LyX
273 内部からどのように使用すればよいか、図式をどのように作成し編集すればよいかを説明します。下記の手順は、Windows
274 \begin_inset space \thinspace{}
275 \end_inset
276
277 XPおよびWindows Vistaそれぞれの環境下で、\SpecialChar LyX
278 の第1.3.7版から第1.6版までを使用して検証されています。
279 \end_layout
280
281 \begin_layout Standard
282 操作には二つのモードがあります。最初のうち、何回かの練習では、まず
283 \begin_inset ERT
284 status collapsed
285
286 \begin_layout Plain Layout
287
288
289 \backslash
290 Xy
291 \end_layout
292
293 \end_inset
294
295 -Picコードを\SpecialChar LyX
296 ウィンドウに入力し、その全体を選択した後、
297 \family sans
298 Ctrl-m
299 \family default
300
301 \family sans
302 Ctrl-M
303 \family default
304 を押して
305 \begin_inset Foot
306 status collapsed
307
308 \begin_layout Plain Layout
309 【訳註】これはキー割り当てがcuaの場合です(以下同)。その他のキー割り当てであれば、
310 \family typewriter
311 math-mode
312 \family default
313 関数に割り当てられたキーになります。たとえば、emacs配列では
314 \family typewriter
315 Ctrl-m m
316 \family default
317 です。
318 \end_layout
319
320 \end_inset
321
322 図表示に変換するのが、最も簡単でしょう。
323 \begin_inset ERT
324 status collapsed
325
326 \begin_layout Plain Layout
327
328
329 \backslash
330 Xy
331 \end_layout
332
333 \end_inset
334
335 -Picをもっとよく使うようであったり、最初に作った図を修正したりしたいのであれば、目的の図は、\SpecialChar LyX
336 数式エディタを使って組み立て、修正した方がよいでしょう。
337 \end_layout
338
339 \begin_layout Standard
340 カーソルを図式の上に動かすと、図式はノードコマンドと矢印コマンドの配列として表示され、これは対話的に変更することができます。カーソルを編集領域から動かすと、図式
341 が再び表示されます。
342 \end_layout
343
344 \begin_layout Standard
345 この文書の最初の2節では、上述した最初のモードで\SpecialChar LyX
346 を使うにはどうすればよいか説明し、可換図やグラフやオートマトンを描くのに便利な、すべての
347 \begin_inset ERT
348 status collapsed
349
350 \begin_layout Plain Layout
351
352
353 \backslash
354 Xy
355 \end_layout
356
357 \end_inset
358
359 -Picの機能を紹介します。第
360 \begin_inset CommandInset ref
361 LatexCommand ref
362 reference "sec:数式エディタ"
363
364 \end_inset
365
366 節では、数式編集領域内での
367 \begin_inset ERT
368 status collapsed
369
370 \begin_layout Plain Layout
371
372
373 \backslash
374 Xy
375 \end_layout
376
377 \end_inset
378
379 -Picコマンドの使い方を説明します。
380 \end_layout
381
382 \begin_layout Standard
383 この文書の意図は、新しい
384 \begin_inset ERT
385 status collapsed
386
387 \begin_layout Plain Layout
388
389
390 \backslash
391 Xy
392 \end_layout
393
394 \end_inset
395
396 -Picの入門を書くことではなく、これらのうち最も重要なコマンドが\SpecialChar LyX
397 内部でどう機能するのかを紹介することにあります。というのも、
398 \begin_inset ERT
399 status collapsed
400
401 \begin_layout Plain Layout
402
403
404 \backslash
405 Xy
406 \end_layout
407
408 \end_inset
409
410 -Pic取扱説明書
411 \begin_inset CommandInset citation
412 LatexCommand cite
413 key "xypic manual"
414 literal "true"
415
416 \end_inset
417
418 で説明されているキー割り当ては、\SpecialChar LyX
419 内部では必ずしも正しく動作しないからです。
420 \end_layout
421
422 \begin_layout Section
423 準備
424 \end_layout
425
426 \begin_layout Standard
427 ここからは、\SpecialChar LaTeX
428 パッケージの
429 \family typewriter
430 xypic
431 \family default
432
433 \family typewriter
434 preview
435 \family default
436 が、\SpecialChar LaTeX
437 システムに導入されていることが必要です。これらはCTANから入手することができます。それぞれ
438 \begin_inset CommandInset citation
439 LatexCommand cite
440 key "instant-preview"
441 literal "true"
442
443 \end_inset
444
445
446 \begin_inset CommandInset citation
447 LatexCommand cite
448 key "xypic"
449 literal "true"
450
451 \end_inset
452
453 を参照してください。これらを新しく導入した場合には、\SpecialChar LyX
454 のメインメニューから
455 \family sans
456 編集\SpecialChar menuseparator
457 再設定
458 \family default
459 を実行する必要があるかもしれません。すると、\SpecialChar LyX
460 で最初の図式を作るための手順は以下のようになります。
461 \end_layout
462
463 \begin_layout Enumerate
464
465 \family typewriter
466 preview
467 \family default
468 の有効化とテスト
469 \end_layout
470
471 \begin_deeper
472 \begin_layout Enumerate
473 \SpecialChar LyX
474 を開き、
475 \family sans
476 ツール\SpecialChar menuseparator
477 設定\SpecialChar menuseparator
478 操作性\SpecialChar menuseparator
479 表示
480 \family default
481 を選択して、
482 \emph on
483 自動プレビュー
484 \emph default
485 ドロップダウンメニューを「有効」にしてください。
486 \end_layout
487
488 \begin_layout Enumerate
489 \SpecialChar LyX
490 文書を開き、適当な数式、たとえば
491 \begin_inset Formula $a+b=c$
492 \end_inset
493
494 を入力して、
495 \family typewriter
496 instant-preview
497 \family default
498 が動作するかどうかテストします。
499 \end_layout
500
501 \begin_layout Enumerate
502 カーソルを数式の外に出し、その外観が、DVI文書やPostScript文書の仕上がりと同じような外観に変化するのを確認してください。
503 \end_layout
504
505 \end_deeper
506 \begin_layout Enumerate
507 \begin_inset ERT
508 status collapsed
509
510 \begin_layout Plain Layout
511
512
513 \backslash
514 Xy
515 \end_layout
516
517 \end_inset
518
519 -Picの有効化とテスト
520 \end_layout
521
522 \begin_deeper
523 \begin_layout Enumerate
524 \SpecialChar LyX
525 文書内部で
526 \family typewriter
527
528 \begin_inset Newline newline
529 \end_inset
530
531
532 \backslash
533 xymatrix{A 
534 \backslash
535 ar[r] & B}
536 \family default
537  .
538 \begin_inset Newline newline
539 \end_inset
540
541 という文を入力してください。
542 \end_layout
543
544 \begin_layout Enumerate
545 この文章全体を選択して、
546 \family sans
547 挿入\SpecialChar menuseparator
548 数式\SpecialChar menuseparator
549 別行建て数式
550 \family default
551 を選択するか、対応する短絡キー
552 \family sans
553 Ctrl-M
554 \family default
555 を使用してください。
556 \end_layout
557
558 \begin_layout Enumerate
559 マウスカーソルを編集ボックスから出し、
560 \begin_inset Formula $\xymatrix{A\ar[r] & B}
561 $
562 \end_inset
563
564 のような矢印が現れるまでほんの一瞬待ってください。
565 \end_layout
566
567 \end_deeper
568 \begin_layout Standard
569 \begin_inset ERT
570 status collapsed
571
572 \begin_layout Plain Layout
573
574
575 \backslash
576 Xy
577 \end_layout
578
579 \end_inset
580
581 -Picの作成者Kristoffer H.
582  Roseが書いた
583 \begin_inset ERT
584 status collapsed
585
586 \begin_layout Plain Layout
587
588
589 \backslash
590 Xy
591 \end_layout
592
593 \end_inset
594
595 -Picの取扱説明書
596 \begin_inset CommandInset citation
597 LatexCommand cite
598 key "xypic manual"
599 literal "true"
600
601 \end_inset
602
603 から採った、以下の図式は、このパッケージで利用できる機能の多くに対する使用例となるでしょう。
604 \end_layout
605
606 \begin_layout LyX-Code
607
608 \backslash
609 xymatrix{
610 \begin_inset Newline newline
611 \end_inset
612
613   U     
614 \backslash
615 ar@/_{1pc}/[ddr]_
616 \backslash
617 psi
618 \backslash
619 ar@/^{1pc}/[drr]^
620 \backslash
621 varphi
622 \begin_inset Newline newline
623 \end_inset
624
625
626 \backslash
627 ar@{.>}[dr]|-{(x,y)}
628 \backslash
629
630 \backslash
631
632 \begin_inset Newline newline
633 \end_inset
634
635     & X 
636 \backslash
637 times_Z Y 
638 \backslash
639 ar[d]^q 
640 \backslash
641 ar[r]_p  &  X 
642 \backslash
643 ar[d]_f
644 \backslash
645
646 \backslash
647
648 \begin_inset Newline newline
649 \end_inset
650
651     & Y 
652 \backslash
653 ar[r]^g                      &  Z }
654 \end_layout
655
656 \begin_layout LyX-Code
657
658 \end_layout
659
660 \begin_layout Standard
661 先ほどと同じように、このコードをグラフィカルな出力に置き換えるには、これを一度に全部、
662 \family typewriter
663
664 \backslash
665 xymatrix{
666 \family default
667  \SpecialChar ldots
668 から閉じ波括弧\SpecialChar ldots
669  
670 \family typewriter
671 }
672 \family default
673 までを選択して、上述したように別行建て数式に変えてください。カーソルを数式領域から出してしばらくすると、以下のような輝かしいフルグラフィックスとして図式が表示さ
674 れるはずです。
675 \end_layout
676
677 \begin_layout Standard
678 \begin_inset Formula $\xymatrix{U\ar@/_{1pc}/[ddr]_{\psi}\ar@/{}^{1pc}/[drr]^{\varphi}\ar@{.>}[dr]|-{(x,y)}\\
679  & X\times_{Z}Y\ar[d]^{q}\ar[r]_{p} & X\ar[d]_{f}\\
680  & Y\ar[r]^{g} & Z
681 }
682 $
683 \end_inset
684
685  
686 \end_layout
687
688 \begin_layout Subsection
689 図式の行列レイアウト
690 \end_layout
691
692 \begin_layout Standard
693
694 \family typewriter
695 xymatrix
696 \family default
697 は、図式の頂点のレイアウトを定義するのに、行列を使います。上記の例では、
698 \begin_inset Formula $3\times3$
699 \end_inset
700
701 行列が必要とされ、そのうち5つの場所は、
702 \begin_inset Formula $U$
703 \end_inset
704
705
706 \begin_inset Formula $X\times_{Z}Y$
707 \end_inset
708
709
710 \begin_inset Formula $X$
711 \end_inset
712
713
714 \begin_inset Formula $Y$
715 \end_inset
716
717
718 \begin_inset Formula $Z$
719 \end_inset
720
721 の各頂点用に使用され、残りの位置は空のままに残されています。この場合には、以下の行列がレイアウトを決定しています。
722 \end_layout
723
724 \begin_layout LyX-Code
725
726 \backslash
727 xymatrix{
728 \begin_inset Newline newline
729 \end_inset
730
731     U                       
732 \backslash
733
734 \backslash
735  
736 \begin_inset Newline newline
737 \end_inset
738
739        & X
740 \backslash
741 times_Z Y   & X  
742 \backslash
743
744 \backslash
745  
746 \begin_inset Newline newline
747 \end_inset
748
749        & Y             & Z    } 
750 \end_layout
751
752 \begin_layout Standard
753 このパターンは\SpecialChar LaTeX
754 で慣れておられると思います。ここには3つの行があり、最初の2行は行末マーカ
755 \family typewriter
756
757 \backslash
758
759 \backslash
760
761 \family default
762 で終わっています。各行には、各要素がアンパサンド
763 \family typewriter
764 &
765 \family default
766 で区切られて入っています。
767 \end_layout
768
769 \begin_layout Subsection
770 矢印
771 \end_layout
772
773 \begin_layout Standard
774 頂点を入れたので、それらの間に矢印を加えます。矢印を生成する
775 \family typewriter
776 xypic
777 \family default
778 の基本コマンドは
779 \family typewriter
780
781 \backslash
782 ar
783 \family default
784 ですが、これを矢印の始まる行列セルに入れます。矢印の終点は、方向コマンド
785 \family typewriter
786 u
787 \family default
788 (上)・
789 \family typewriter
790 d
791 \family default
792 (下)・
793 \family typewriter
794 l
795 \family default
796 (左)・
797 \family typewriter
798 r
799 \family default
800 (右)で決定します。これらは経路を表すように結合して、角括弧の中に入れます。たとえば、左上角の頂点
801 \begin_inset Formula $U$
802 \end_inset
803
804 を起点として、右下の
805 \begin_inset Formula $X\times_{Z}Y$
806 \end_inset
807
808
809 \begin_inset Formula $Y$
810 \end_inset
811
812
813 \begin_inset Formula $X$
814 \end_inset
815
816 に向かう矢印はそれぞれ、
817 \family typewriter
818
819 \backslash
820 ar[dr]
821 \family default
822
823 \family typewriter
824
825 \backslash
826 ar[ddr]
827 \family default
828
829 \family typewriter
830
831 \backslash
832 ar[drr]
833 \family default
834 と定義します。よって、上記の図式にすべての矢印を加えたものは以下のようになります。
835 \end_layout
836
837 \begin_layout LyX-Code
838
839 \backslash
840 xymatrix{
841 \begin_inset Newline newline
842 \end_inset
843
844     U 
845 \backslash
846 ar[ddr] 
847 \backslash
848 ar[drr] 
849 \backslash
850 ar[dr]
851 \backslash
852
853 \backslash
854
855 \begin_inset Newline newline
856 \end_inset
857
858     & X 
859 \backslash
860 times_Z Y 
861 \backslash
862 ar[d] 
863 \backslash
864 ar[r]& X 
865 \backslash
866 ar[d]
867 \backslash
868
869 \backslash
870
871 \begin_inset Newline newline
872 \end_inset
873
874     & Y 
875 \backslash
876 ar[r] & Z }
877 \end_layout
878
879 \begin_layout Standard
880 \begin_inset Formula $\xymatrix{U\ar[ddr]\ar[drr]\ar[dr]\\
881  & X\times_{Z}Y\ar[d]\ar[r] & X\ar[d]\\
882  & Y\ar[r] & Z
883 }
884 $
885 \end_inset
886
887
888 \end_layout
889
890 \begin_layout LyX-Code
891
892 \end_layout
893
894 \begin_layout LyX-Code
895
896 \end_layout
897
898 \begin_layout Subsection
899 ラベル
900 \end_layout
901
902 \begin_layout Standard
903 矢印に加えるラベルは、
904 \family typewriter
905
906 \backslash
907 ar
908 \family default
909 コマンドに上添字または下添字として書き加えれば、付けることができます。したがって、
910 \family typewriter
911
912 \backslash
913 ar[drr]^
914 \backslash
915 varphi
916 \family default
917 と書けば、セルを一つ下に下がって二つ右に行く矢印で、上に
918 \begin_inset Formula $\varphi$
919 \end_inset
920
921 というラベルを付けた矢印を定義することになります。ラベルを矢印の下に付けるには、
922 \family typewriter
923
924 \backslash
925 ar[ddr]_
926 \backslash
927 psi
928 \family default
929 のように、ラベルを下添字にしてください。実は、この説明は右向きの矢印にのみ該当します。正確には、矢印が指している方向に矢印に沿って見ると、上添字はラベルを矢印の
930 左に置き、下添字は右に置くのです。その結果、
931 \family typewriter
932
933 \backslash
934 ar[l]^
935 \backslash
936 alpha_
937 \backslash
938 beta
939 \family default
940 のように右から左に向いている矢印では、ラベル
941 \begin_inset Formula $\alpha$
942 \end_inset
943
944 が矢印の下、ラベル
945 \begin_inset Formula $\beta$
946 \end_inset
947
948 が上になり、
949 \begin_inset Formula $\xymatrix{\  & \ \ar[l]_{\beta}^{\alpha}}
950 $
951 \end_inset
952
953 のようになります。^や_の代わりに、|という文字を使用すると、ラベルを矢印の上に(柄の部分が埋もれてしまいますが)置くこともできます。
954 \end_layout
955
956 \begin_layout Standard
957 通常、ラベルは、矢印の起点となるオブジェクトと終点のオブジェクトの中点に置かれます。以下の図式では、
958 \begin_inset Formula $U$
959 \end_inset
960
961 から始まる真ん中の矢印にあるラベル
962 \begin_inset Formula $(x,y)$
963 \end_inset
964
965 は、それがつなぐ二つのオブジェクトの中点ではなく、矢印の柄の中点にあります。これは、
966 \family typewriter
967
968 \backslash
969 ar[dr]|-{(x,y)}
970 \family default
971 のように、ラベルの前にマイナス記号を付けることで実現しています。
972 \end_layout
973
974 \begin_layout LyX-Code
975
976 \backslash
977 xymatrix{
978 \begin_inset Newline newline
979 \end_inset
980
981     U 
982 \backslash
983 ar[ddr]_
984 \backslash
985 psi 
986 \backslash
987 ar[drr]^
988 \backslash
989 varphi
990 \backslash
991 ar[dr]|-{(x,y)}
992 \backslash
993
994 \backslash
995
996 \begin_inset Newline newline
997 \end_inset
998
999     & X 
1000 \backslash
1001 times_Z Y 
1002 \backslash
1003 ar[d]^q 
1004 \backslash
1005 ar[r]_p& X 
1006 \backslash
1007 ar[d]_f
1008 \backslash
1009
1010 \backslash
1011
1012 \begin_inset Newline newline
1013 \end_inset
1014
1015     & Y 
1016 \backslash
1017 ar[r]^g & Z }
1018 \end_layout
1019
1020 \begin_layout LyX-Code
1021 \begin_inset Formula $\xymatrix{U\ar[ddr]_{\psi}\ar[drr]^{\varphi}\ar[dr]|-{(x,y)}\\
1022  & X\times_{Z}Y\ar[d]^{q}\ar[r]_{p} & X\ar[d]_{f}\\
1023  & Y\ar[r]^{g} & Z
1024 }
1025 $
1026 \end_inset
1027
1028
1029 \end_layout
1030
1031 \begin_layout Standard
1032 \begin_inset ERT
1033 status collapsed
1034
1035 \begin_layout Plain Layout
1036
1037
1038 \backslash
1039 Xy
1040 \end_layout
1041
1042 \end_inset
1043
1044 -Picは、通常、
1045 \family typewriter
1046 (.3)
1047 \family default
1048 のように比率をラベルの前に付けることによって、ラベルを矢印の先の方や根本の方にずらすことができますが、これは\SpecialChar LyX
1049 では、
1050 \family typewriter
1051
1052 \backslash
1053 ar[r]|(0.3){
1054 \backslash
1055 phi}
1056 \family default
1057 のように矢印の上に置かれているラベルに関してのみ行うことができます。
1058 \end_layout
1059
1060 \begin_layout Standard
1061 これは、矢印の右や左に置かれているラベルに対しては機能しないのです。\SpecialChar LyX
1062 の数式エディタは、このような場合に対応する、
1063 \family typewriter
1064
1065 \backslash
1066 ar[r]^(.3)
1067 \backslash
1068 phi
1069 \family default
1070
1071 \family typewriter
1072
1073 \backslash
1074 ar[r]_(.3)
1075 \backslash
1076 psi
1077 \family default
1078 と云った
1079 \begin_inset ERT
1080 status collapsed
1081
1082 \begin_layout Plain Layout
1083
1084
1085 \backslash
1086 Xy
1087 \end_layout
1088
1089 \end_inset
1090
1091 -Picコードを正しく解釈できません。これを回避する二つの方法は、この文書の最後の節で提案されています。
1092 \end_layout
1093
1094 \begin_layout Subsection
1095 矢印の修正
1096 \end_layout
1097
1098 \begin_layout Standard
1099 矢印のデザインや形状や配置の修正は、
1100 \family typewriter
1101 @
1102 \family default
1103 文字を使って行われます。その後に括弧対を置き、その括弧の形、
1104 \family typewriter
1105 { }
1106 \family default
1107
1108 \family typewriter
1109 < >
1110 \family default
1111
1112 \family typewriter
1113 / /
1114 \family default
1115 が、矢印のデザインを修正したいのか配置を変えたいのか曲率を変えたいのかを示します。これと同時に、矢印に対する様々な修正も加えることができます。
1116 \end_layout
1117
1118 \begin_layout Subsubsection
1119 矢印のデザイン
1120 \end_layout
1121
1122 \begin_layout Standard
1123 矢印の柄に対しては、
1124 \emph on
1125 実線
1126 \emph default
1127
1128 \emph on
1129 点線
1130 \emph default
1131
1132 \emph on
1133 二重線
1134 \emph default
1135 のような様々なデザインを施すことができます。これと同時に、様々な鏃や根本を指定できます。一般的に、矢印のデザインは、
1136 \family typewriter
1137
1138 \backslash
1139 ar
1140 \family default
1141 コマンドの直後に
1142 \family typewriter
1143 @
1144 \family default
1145 印を置き、その後に矢印の根本と柄、鏃を指定する文字を入れた括弧対{\SpecialChar ldots
1146 }を置くことで指定することができます。この指定文字は、実際の矢印をASCII文字で模したような
1147 ものになっています。たとえば、
1148 \family typewriter
1149
1150 \backslash
1151 ar@{>..>>}
1152 \family default
1153 と書くと、二股の矢羽根に、点線の矢柄、二重の鏃を持つ矢印が生成されます。その他の矢印デザインを下記の表に多数列挙しておきます。
1154 \begin_inset Formula $\xymatrix{A\ar@{^{(}->}[r] & B}
1155 $
1156 \end_inset
1157
1158 のような埋込矢印の矢羽根は、
1159 \family typewriter
1160
1161 \backslash
1162 ar@{^(->}[r]
1163 \family default
1164 のように左括弧を上添えにするか下添えにするかで記述します。
1165 \family typewriter
1166
1167 \begin_inset Newline newline
1168 \end_inset
1169
1170
1171 \end_layout
1172
1173 \begin_layout Standard
1174 \begin_inset Tabular
1175 <lyxtabular version="3" rows="11" columns="2">
1176 <features islongtable="true" longtabularalignment="center">
1177 <column alignment="center" valignment="top">
1178 <column alignment="center" valignment="top">
1179 <row>
1180 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1181 \begin_inset Text
1182
1183 \begin_layout Plain Layout
1184 出力
1185 \end_layout
1186
1187 \end_inset
1188 </cell>
1189 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1190 \begin_inset Text
1191
1192 \begin_layout Plain Layout
1193 \SpecialChar LyX
1194 中のソースコード
1195 \end_layout
1196
1197 \end_inset
1198 </cell>
1199 </row>
1200 <row>
1201 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1202 \begin_inset Text
1203
1204 \begin_layout Plain Layout
1205 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar[r] & \ }
1206 $
1207 \end_inset
1208
1209
1210 \end_layout
1211
1212 \end_inset
1213 </cell>
1214 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1215 \begin_inset Text
1216
1217 \begin_layout Plain Layout
1218
1219 \family typewriter
1220
1221 \backslash
1222 ar 
1223 \end_layout
1224
1225 \end_inset
1226 </cell>
1227 </row>
1228 <row>
1229 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1230 \begin_inset Text
1231
1232 \begin_layout Plain Layout
1233 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{-->}[r] & \ }
1234 $
1235 \end_inset
1236
1237
1238 \end_layout
1239
1240 \end_inset
1241 </cell>
1242 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1243 \begin_inset Text
1244
1245 \begin_layout Plain Layout
1246
1247 \family typewriter
1248
1249 \backslash
1250 ar@{-->}
1251 \end_layout
1252
1253 \end_inset
1254 </cell>
1255 </row>
1256 <row>
1257 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1258 \begin_inset Text
1259
1260 \begin_layout Plain Layout
1261 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{..>}[r] & \ }
1262 $
1263 \end_inset
1264
1265
1266 \end_layout
1267
1268 \end_inset
1269 </cell>
1270 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1271 \begin_inset Text
1272
1273 \begin_layout Plain Layout
1274
1275 \family typewriter
1276
1277 \backslash
1278 ar@{..>}
1279 \end_layout
1280
1281 \end_inset
1282 </cell>
1283 </row>
1284 <row>
1285 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1286 \begin_inset Text
1287
1288 \begin_layout Plain Layout
1289 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{~>}[r] & \ }
1290 $
1291 \end_inset
1292
1293
1294 \end_layout
1295
1296 \end_inset
1297 </cell>
1298 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1299 \begin_inset Text
1300
1301 \begin_layout Plain Layout
1302
1303 \family typewriter
1304
1305 \backslash
1306 ar@{~>}
1307 \end_layout
1308
1309 \end_inset
1310 </cell>
1311 </row>
1312 <row>
1313 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1314 \begin_inset Text
1315
1316 \begin_layout Plain Layout
1317 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{->>}[r] & \ }
1318 $
1319 \end_inset
1320
1321
1322 \end_layout
1323
1324 \end_inset
1325 </cell>
1326 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1327 \begin_inset Text
1328
1329 \begin_layout Plain Layout
1330
1331 \family typewriter
1332
1333 \backslash
1334 ar@{->>}
1335 \end_layout
1336
1337 \end_inset
1338 </cell>
1339 </row>
1340 <row>
1341 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1342 \begin_inset Text
1343
1344 \begin_layout Plain Layout
1345 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{-->>}[r] & \ }
1346 $
1347 \end_inset
1348
1349
1350 \end_layout
1351
1352 \end_inset
1353 </cell>
1354 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1355 \begin_inset Text
1356
1357 \begin_layout Plain Layout
1358
1359 \family typewriter
1360
1361 \backslash
1362 ar@{-->>}
1363 \end_layout
1364
1365 \end_inset
1366 </cell>
1367 </row>
1368 <row>
1369 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1370 \begin_inset Text
1371
1372 \begin_layout Plain Layout
1373 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{>->>}[r] & \ }
1374 $
1375 \end_inset
1376
1377
1378 \end_layout
1379
1380 \end_inset
1381 </cell>
1382 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1383 \begin_inset Text
1384
1385 \begin_layout Plain Layout
1386
1387 \family typewriter
1388
1389 \backslash
1390 ar@{>->>}
1391 \end_layout
1392
1393 \end_inset
1394 </cell>
1395 </row>
1396 <row>
1397 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1398 \begin_inset Text
1399
1400 \begin_layout Plain Layout
1401 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{_{(}->}[r] & \ }
1402 $
1403 \end_inset
1404
1405
1406 \end_layout
1407
1408 \end_inset
1409 </cell>
1410 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1411 \begin_inset Text
1412
1413 \begin_layout Plain Layout
1414
1415 \family typewriter
1416
1417 \backslash
1418 ar@{_(->}
1419 \end_layout
1420
1421 \end_inset
1422 </cell>
1423 </row>
1424 <row>
1425 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1426 \begin_inset Text
1427
1428 \begin_layout Plain Layout
1429 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{^{(}->}[r] & \ }
1430 $
1431 \end_inset
1432
1433
1434 \end_layout
1435
1436 \end_inset
1437 </cell>
1438 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1439 \begin_inset Text
1440
1441 \begin_layout Plain Layout
1442
1443 \family typewriter
1444
1445 \backslash
1446 ar@{^(->}
1447 \end_layout
1448
1449 \end_inset
1450 </cell>
1451 </row>
1452 <row>
1453 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1454 \begin_inset Text
1455
1456 \begin_layout Plain Layout
1457 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{|-|}[r] & \ }
1458 $
1459 \end_inset
1460
1461
1462 \end_layout
1463
1464 \end_inset
1465 </cell>
1466 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1467 \begin_inset Text
1468
1469 \begin_layout Plain Layout
1470
1471 \family typewriter
1472
1473 \backslash
1474 ar@{|-|}
1475 \end_layout
1476
1477 \end_inset
1478 </cell>
1479 </row>
1480 </lyxtabular>
1481
1482 \end_inset
1483
1484
1485 \end_layout
1486
1487 \begin_layout Standard
1488 \noindent
1489 @文字の後に、2や3や^を続けることによって、二重・三重線の矢柄を持つ矢印や、鏃と矢羽根の上側ないし下側のみが表示された矢印を作ることができます。最後の例が示す
1490 ように、矢印は必ずしも鏃と矢羽根を持っていなくてはならないということはありません。
1491 \begin_inset Newline newline
1492 \end_inset
1493
1494
1495 \end_layout
1496
1497 \begin_layout Standard
1498 \begin_inset Tabular
1499 <lyxtabular version="3" rows="8" columns="2">
1500 <features islongtable="true" longtabularalignment="center">
1501 <column alignment="center" valignment="top">
1502 <column alignment="center" valignment="top">
1503 <row>
1504 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1505 \begin_inset Text
1506
1507 \begin_layout Plain Layout
1508 出力
1509 \end_layout
1510
1511 \end_inset
1512 </cell>
1513 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1514 \begin_inset Text
1515
1516 \begin_layout Plain Layout
1517 \SpecialChar LyX
1518 中のソースコード
1519 \end_layout
1520
1521 \end_inset
1522 </cell>
1523 </row>
1524 <row>
1525 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1526 \begin_inset Text
1527
1528 \begin_layout Plain Layout
1529 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@2[r] & \ }
1530 $
1531 \end_inset
1532
1533
1534 \end_layout
1535
1536 \end_inset
1537 </cell>
1538 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1539 \begin_inset Text
1540
1541 \begin_layout Plain Layout
1542
1543 \family typewriter
1544
1545 \backslash
1546 ar@2
1547 \end_layout
1548
1549 \end_inset
1550 </cell>
1551 </row>
1552 <row>
1553 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1554 \begin_inset Text
1555
1556 \begin_layout Plain Layout
1557 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@3[r] & \ }
1558 $
1559 \end_inset
1560
1561
1562 \end_layout
1563
1564 \end_inset
1565 </cell>
1566 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1567 \begin_inset Text
1568
1569 \begin_layout Plain Layout
1570
1571 \family typewriter
1572
1573 \backslash
1574 ar@3
1575 \end_layout
1576
1577 \end_inset
1578 </cell>
1579 </row>
1580 <row>
1581 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1582 \begin_inset Text
1583
1584 \begin_layout Plain Layout
1585 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@_{->}[r] & \ }
1586 $
1587 \end_inset
1588
1589
1590 \end_layout
1591
1592 \end_inset
1593 </cell>
1594 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1595 \begin_inset Text
1596
1597 \begin_layout Plain Layout
1598
1599 \family typewriter
1600
1601 \backslash
1602 ar@_{->}
1603 \end_layout
1604
1605 \end_inset
1606 </cell>
1607 </row>
1608 <row>
1609 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1610 \begin_inset Text
1611
1612 \begin_layout Plain Layout
1613 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@^{->}[r] & \ }
1614 $
1615 \end_inset
1616
1617
1618 \end_layout
1619
1620 \end_inset
1621 </cell>
1622 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1623 \begin_inset Text
1624
1625 \begin_layout Plain Layout
1626
1627 \family typewriter
1628
1629 \backslash
1630 ar@^{->}
1631 \end_layout
1632
1633 \end_inset
1634 </cell>
1635 </row>
1636 <row>
1637 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1638 \begin_inset Text
1639
1640 \begin_layout Plain Layout
1641 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@^{>>->>}[r] & \ }
1642 $
1643 \end_inset
1644
1645
1646 \end_layout
1647
1648 \end_inset
1649 </cell>
1650 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1651 \begin_inset Text
1652
1653 \begin_layout Plain Layout
1654
1655 \family typewriter
1656
1657 \backslash
1658 ar@^{>>->>}
1659 \end_layout
1660
1661 \end_inset
1662 </cell>
1663 </row>
1664 <row>
1665 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1666 \begin_inset Text
1667
1668 \begin_layout Plain Layout
1669 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@{^{<}-_{>}}[r] & \ }
1670 $
1671 \end_inset
1672
1673
1674 \end_layout
1675
1676 \end_inset
1677 </cell>
1678 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1679 \begin_inset Text
1680
1681 \begin_layout Plain Layout
1682
1683 \family typewriter
1684
1685 \backslash
1686 ar@{^<-_>}
1687 \end_layout
1688
1689 \end_inset
1690 </cell>
1691 </row>
1692 <row>
1693 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1694 \begin_inset Text
1695
1696 \begin_layout Plain Layout
1697 \begin_inset Formula $\xymatrix{\ \ar@2{--}[r] & \ }
1698 $
1699 \end_inset
1700
1701
1702 \end_layout
1703
1704 \end_inset
1705 </cell>
1706 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1707 \begin_inset Text
1708
1709 \begin_layout Plain Layout
1710
1711 \family typewriter
1712
1713 \backslash
1714 ar@2{--}
1715 \end_layout
1716
1717 \end_inset
1718 </cell>
1719 </row>
1720 </lyxtabular>
1721
1722 \end_inset
1723
1724
1725 \end_layout
1726
1727 \begin_layout Subsubsection
1728 自作の矢印をデザインする
1729 \end_layout
1730
1731 \begin_layout Standard
1732 一定の制限内であれば、自作の矢印をデザインする方法もあります。
1733 \family typewriter
1734 ><|ox+/()[
1735 \family default
1736 という文字のうちいくつかを使えば、プリアンブル中で
1737 \family typewriter
1738
1739 \backslash
1740 newdir
1741 \family default
1742 コマンドを使って、自作の鏃をデザインすることができます。説明は
1743 \begin_inset ERT
1744 status collapsed
1745
1746 \begin_layout Plain Layout
1747
1748
1749 \backslash
1750 Xy
1751 \end_layout
1752
1753 \end_inset
1754
1755 -Picの取扱説明書にゆだねますが、以下はそこから採った例です。
1756 \end_layout
1757
1758 \begin_layout Standard
1759
1760 \family typewriter
1761
1762 \backslash
1763 newdir{|>}{!/4.5pt/@{|}*:(1,-.2)@^{>}*:(1,+.2)@_{>}}
1764 \family default
1765 .
1766 \end_layout
1767
1768 \begin_layout Standard
1769 \noindent
1770 これは
1771 \family typewriter
1772 |>
1773 \family default
1774 で参照される新しい鏃を定義し、
1775 \family typewriter
1776
1777 \backslash
1778 ar@{-|>}[r]
1779 \family default
1780 とすれば、\SpecialChar LyX
1781 中で以下のように正しく表示されます。
1782 \begin_inset Formula 
1783 \[
1784 \xymatrix{A\ar@{-|>}[r] & \ \ B}
1785 \]
1786
1787 \end_inset
1788
1789
1790 \end_layout
1791
1792 \begin_layout Subsection
1793 矢印の配置
1794 \end_layout
1795
1796 \begin_layout Standard
1797 矢印は、修飾子
1798 \family typewriter
1799 @<
1800 \family default
1801
1802 \begin_inset Formula $\ldots$
1803 \end_inset
1804
1805  
1806 \family typewriter
1807 >
1808 \family default
1809 を使えば、横にずらすことができます。ここで省略符号の部分には正か負の長さを入れます。たとえば、二つのノードの間に右向きと左向きの矢印を並べてデザインするには、矢
1810 印の間が離れるようにシフトさせなくてはなりません。(正の)シフトの方向は、矢印に沿って見たときに左側になることに注意してください。したがって、
1811 \end_layout
1812
1813 \begin_layout Standard
1814
1815 \family typewriter
1816
1817 \backslash
1818 xymatrix{
1819 \backslash
1820 circ 
1821 \backslash
1822 ar@<1ex>[r]& 
1823 \backslash
1824 circ 
1825 \backslash
1826 ar@<1ex>[l]}
1827 \end_layout
1828
1829 \begin_layout Standard
1830 \noindent
1831 とすれば、以下のように出力されます。
1832 \begin_inset Formula 
1833 \[
1834 \xymatrix{\circ\ar@<1ex>[r] & \circ\ar@<1ex>[l]}
1835 \]
1836
1837 \end_inset
1838
1839
1840 \end_layout
1841
1842 \begin_layout Subsubsection
1843 行内図式と中央揃え図式
1844 \end_layout
1845
1846 \begin_layout Standard
1847 矢印と図式は、
1848 \begin_inset Formula $\xymatrix{\circ\ar@<1ex>[r] & \circ\ar@<1ex>[l]}
1849 $
1850 \end_inset
1851
1852 のように、行内で使用することができます。上記のように、このコードを\SpecialChar LyX
1853 内で書いたならば、それを選択して、行内表示にしたければ
1854 \family sans
1855 Ctrl-m
1856 \family default
1857 を押し、別行建てにしたければ
1858 \family sans
1859 Ctrl-M
1860 \family default
1861 を押します。
1862 \family sans
1863 編集\SpecialChar menuseparator
1864 数式\SpecialChar menuseparator
1865 数式の表記を変更
1866 \family default
1867 を行内として作られた図式は後から中央揃えにすることもできますし、逆に中央揃えの図式を行内にすることもできます。
1868 \end_layout
1869
1870 \begin_layout Subsection
1871 矢印を曲げる
1872 \end_layout
1873
1874 \begin_layout Standard
1875 矢印を曲げるには、簡単な方法が二つあります。最初の方法は、矢印の柄の中点をどれだけ持ち上げるか、あるいはどれだけ押し下げるかを示す値を明示的に与える方法です。も
1876 う一つの方法は、矢印が起点を指定した方角に出るように指定し、終点に指定した方角から入るように規定する方法です。必要な矢印の曲率は、自動的に決定されます。以下でこ
1877 の二つの方法を説明します。
1878 \end_layout
1879
1880 \begin_layout Subsubsection
1881 矢柄を持ち上げる
1882 \end_layout
1883
1884 \begin_layout Standard
1885 矢印を曲げるには、修飾子@/
1886 \begin_inset Formula $\ldots$
1887 \end_inset
1888
1889 /を使用します。省略記号の部分には、\SpecialChar TeX
1890 式の長さを下添字か上添字として入力する必要があります。たとえば、矢印を
1891 \family typewriter
1892 1pc
1893 \family default
1894 下に曲げるには、
1895 \family typewriter
1896 xypic
1897 \family default
1898 では
1899 \family typewriter
1900
1901 \backslash
1902 ar@/_1pc/
1903 \family default
1904 と書けばいいのですが、\SpecialChar LyX
1905 では直接このように書くことはできません。\SpecialChar LyX
1906 では、長さを
1907 \family typewriter
1908
1909 \backslash
1910 ar@/_{1pc}/
1911 \family default
1912 のように波括弧対の中に入れる必要があります。下記の例は、それぞれ.5ピカ分曲げられた、
1913 \begin_inset Formula $A$
1914 \end_inset
1915
1916
1917 \begin_inset Formula $B$
1918 \end_inset
1919
1920 の間で対向する二つの矢印です。以下のソースコードで与えられます。
1921 \end_layout
1922
1923 \begin_layout Standard
1924
1925 \family typewriter
1926
1927 \backslash
1928 xymatrix{A 
1929 \backslash
1930 ar@/_{.5pc}/[r] & B 
1931 \backslash
1932 ar@/_{.5pc}/[l]}
1933 \end_layout
1934
1935 \begin_layout Standard
1936 \begin_inset Formula 
1937 \[
1938 \xymatrix{A\ar@/{}_{.5pc}/[r] & B\ar@/{}_{.5pc}/[l]}
1939 \]
1940
1941 \end_inset
1942
1943
1944 \end_layout
1945
1946 \begin_layout Subsubsection
1947 入射角と出射角を指定する
1948 \end_layout
1949
1950 \begin_layout Standard
1951 矢印を曲げるもう一つの方法は、起点を出る際と終点に入る際の方角を指定する方法です。方角は、北・北東・東などと指定はしないで、
1952 \family typewriter
1953 u
1954 \family default
1955 (up:上)・
1956 \family typewriter
1957 ur
1958 \family default
1959 (up-right:右上)・
1960 \family typewriter
1961 r
1962 \family default
1963 (right:右)・
1964 \family typewriter
1965 dr
1966 \family default
1967 (down-right:右下)・
1968 \family typewriter
1969 d
1970 \family default
1971 (down:下)・
1972 \family typewriter
1973 dl
1974 \family default
1975 (down-left:左下)・
1976 \family typewriter
1977 l
1978 \family default
1979 (left:左)・
1980 \family typewriter
1981 ul
1982 \family default
1983 (up-left:左上)というふうに指定します。方角は@(
1984 \emph on
1985 出射
1986 \emph default
1987 ,
1988 \emph on
1989 入射
1990 \emph default
1991 )のように指定し、
1992 \emph on
1993 出射
1994 \emph default
1995 は最初のオブジェクトを出る方角を示し、
1996 \emph on
1997 入射
1998 \emph default
1999 は終点に入る方角を示します。例として、曲がった矢印と、矢印の終点を指定せずに入射角と出射角のみを指定すると作ることのできるループを示します。
2000 \end_layout
2001
2002 \begin_layout Standard
2003 \begin_inset Formula 
2004 \[
2005 \xymatrix{A\ar@(dr,dl)[r]\ar@(dr,dl)[rr] & B\ar@(d,r)[dl] & C\\
2006 E\ar@(ul,ur)
2007 }
2008 \]
2009
2010 \end_inset
2011
2012
2013 \end_layout
2014
2015 \begin_layout LyX-Code
2016
2017 \backslash
2018 xymatrix{A 
2019 \backslash
2020 ar@(dr,dl)[r]
2021 \backslash
2022 ar@(dr,dl)[rr] 
2023 \begin_inset Newline newline
2024 \end_inset
2025
2026                     &B
2027 \backslash
2028 ar@(d,r)[dl]  &C 
2029 \backslash
2030
2031 \backslash
2032  
2033 \begin_inset Newline newline
2034 \end_inset
2035
2036             E 
2037 \backslash
2038 ar@(ul,ur)}
2039 \end_layout
2040
2041 \begin_layout Subsection
2042 頂点を修正する
2043 \end_layout
2044
2045 \begin_layout Standard
2046 上述の例は、オートマトン図式を思い起こさせますが、通常、オートマトン図式では、状態が小さな丸で囲まれ、最終状態は二重丸で囲まれています。
2047 \end_layout
2048
2049 \begin_layout Subsubsection
2050 オブジェクトに枠を付ける
2051 \end_layout
2052
2053 \begin_layout Standard
2054 \begin_inset ERT
2055 status collapsed
2056
2057 \begin_layout Plain Layout
2058
2059
2060 \backslash
2061 Xy
2062 \end_layout
2063
2064 \end_inset
2065
2066 -Picでは、要素の前に
2067 \family typewriter
2068 *[F-]
2069 \family default
2070 または
2071 \family typewriter
2072 *[F=]
2073 \family default
2074 と付けて、枠を付けたい要素部分を波括弧で囲えば、
2075 \begin_inset Formula $\xymatrix{*+[F]{A}}
2076 $
2077 \end_inset
2078
2079
2080 \begin_inset Formula $\xymatrix{*+[F=]{B}}
2081 $
2082 \end_inset
2083
2084 のように、要素に一重または二重の枠を付けることができます。通常、枠は非常に窮屈なので、前に
2085 \family typewriter
2086 +
2087 \family default
2088 または
2089 \family typewriter
2090 ++
2091 \family default
2092 を付けて枠を広げなくてはなりません。
2093 \begin_inset Formula $\xymatrix{*++[o][F]{A}}
2094 $
2095 \end_inset
2096
2097
2098 \begin_inset Formula $\xymatrix{*++[o][F=]{B}}
2099 $
2100 \end_inset
2101
2102 のように丸い枠は、形を
2103 \family typewriter
2104 [o]
2105 \family default
2106 として指定することで得ることができます。この後者の例は、*++[o][F=]{B}として構成されています。このようにして、以下のオートマトン
2107 \end_layout
2108
2109 \begin_layout Standard
2110 \begin_inset Formula 
2111 \[
2112 \xymatrix{\txt{\text{開始}}\ar[r] & *++[o][F]{1}\ar[r] & *++[o][F=]{2}\ar@(ur,dr)\ar@(ur,ul)[l]}
2113 \]
2114
2115 \end_inset
2116
2117
2118 \end_layout
2119
2120 \begin_layout Standard
2121 \noindent
2122 は、下記のようにして組版することができます。
2123 \end_layout
2124
2125 \begin_layout LyX-Code
2126
2127 \backslash
2128 xymatrix{
2129 \backslash
2130 txt{開始}
2131 \backslash
2132 ar[r]
2133 \end_layout
2134
2135 \begin_layout LyX-Code
2136             & *++[o][F]{1}
2137 \backslash
2138 ar[r]
2139 \end_layout
2140
2141 \begin_layout LyX-Code
2142             & *++[o][F=]{2}
2143 \backslash
2144 ar@(ur,dr)
2145 \backslash
2146 ar@(ur,ul)[l]
2147 \end_layout
2148
2149 \begin_layout LyX-Code
2150            }.
2151 \end_layout
2152
2153 \begin_layout Standard
2154 \SpecialChar LaTeX
2155 コマンドの
2156 \family typewriter
2157
2158 \backslash
2159 entrymodifiers={
2160 \family default
2161 \SpecialChar ldots
2162
2163 \family typewriter
2164 }
2165 \family default
2166 は、ある要素の様式を既定に設定するものですが、もちろん各要素において、この様式を上書きすることができます。したがって、
2167 \family typewriter
2168
2169 \backslash
2170 entrymodifiers={++[o][F-]}
2171 \family default
2172 の後では、
2173 \begin_inset ERT
2174 status collapsed
2175
2176 \begin_layout Plain Layout
2177
2178
2179 \backslash
2180 Xy
2181 \end_layout
2182
2183 \end_inset
2184
2185 -行列内のすべての要素は丸で囲まれるようになります。
2186 \end_layout
2187
2188 \begin_layout Subsubsection
2189 長方形による枠付け
2190 \end_layout
2191
2192 \begin_layout Standard
2193 \begin_inset ERT
2194 status collapsed
2195
2196 \begin_layout Plain Layout
2197
2198
2199 \backslash
2200 Xy
2201 \end_layout
2202
2203 \end_inset
2204
2205 -行列内での長方形の囲いは、マクロ対
2206 \family typewriter
2207
2208 \backslash
2209 save ...
2210  
2211 \backslash
2212 restore
2213 \family default
2214 で作れます。長方形の寸法は、長方形の左上と右下を示す点をピリオドでつなげた対
2215 \family roman
2216 \series medium
2217 \shape up
2218 \size normal
2219 \emph off
2220 \bar no
2221 \noun off
2222 \color none
2223
2224 \begin_inset Formula $P_{0}.P_{1}$
2225 \end_inset
2226
2227 で与えられ、その各点は、行
2228 \begin_inset Formula $x$
2229 \end_inset
2230
2231 と列
2232 \begin_inset Formula $y$
2233 \end_inset
2234
2235 のコンマ区切りを二重引用符でくくったもの
2236 \begin_inset Quotes eld
2237 \end_inset
2238
2239
2240 \begin_inset Formula $x,y$
2241 \end_inset
2242
2243
2244 \begin_inset Quotes erd
2245 \end_inset
2246
2247 で与えられます。その後には、以下のような図を生成するための枠付けコマンドが続きます。 
2248 \begin_inset Formula 
2249 \[
2250 \xymatrix{A & B\ar@(d,r)[dl]\sp(0.2)\phi\sp(0.7)\psi\save"1,1"."2,1"*+[F=]\frm{}\restore\,\\
2251 C & \save"1,1"."1,2"*++[F]\frm{}\restore
2252 }
2253 \]
2254
2255 \end_inset
2256
2257 ここで
2258 \family typewriter
2259 \series default
2260 \shape default
2261 \size default
2262 \emph default
2263 \bar default
2264 \noun default
2265 \color inherit
2266
2267 \backslash
2268 save"1,1"."2,1"*+[F=]
2269 \backslash
2270 frm{}
2271 \backslash
2272 restore
2273 \family roman
2274 \series medium
2275 \shape up
2276 \size normal
2277 \emph off
2278 \bar no
2279 \noun off
2280 \color none
2281 というコードは、二重線長方形を生成し、もう一つの横に長い長方形は、
2282 \family typewriter
2283 \series default
2284 \shape default
2285 \size default
2286 \emph default
2287 \bar default
2288 \noun default
2289 \color inherit
2290
2291 \backslash
2292 save"1,1"."1,2"*++[F]
2293 \backslash
2294 frm{}
2295 \backslash
2296 restore
2297 \family roman
2298 \series medium
2299 \shape up
2300 \size normal
2301 \emph off
2302 \bar no
2303 \noun off
2304 \color none
2305 で作られます。このコードは、
2306 \family default
2307 \series default
2308 \shape default
2309 \size default
2310 \emph default
2311 \bar default
2312 \noun default
2313 \color inherit
2314
2315 \begin_inset ERT
2316 status collapsed
2317
2318 \begin_layout Plain Layout
2319
2320
2321 \backslash
2322 Xy
2323 \end_layout
2324
2325 \end_inset
2326
2327 -行列のどのセルにも置くことができます。
2328 \end_layout
2329
2330 \begin_layout Section
2331 \SpecialChar LyX
2332 数式エディタを使う
2333 \begin_inset CommandInset label
2334 LatexCommand label
2335 name "sec:数式エディタ"
2336
2337 \end_inset
2338
2339
2340 \end_layout
2341
2342 \begin_layout Standard
2343
2344 \family typewriter
2345 xypic
2346 \family default
2347 コードを書いてそれをマークし、
2348 \family sans
2349 Ctrl-m
2350 \family default
2351
2352 \family sans
2353 Ctrl-M
2354 \family default
2355 を適用して数式編集環境に変換する方法以外にも、\SpecialChar LyX
2356 数式エディタ内でxypic図式を作成して編集することができます。上記のような図を編集する手順を説明することにしまし
2357 ょう。
2358 \end_layout
2359
2360 \begin_layout Subsection
2361 注意—波括弧の入れ方
2362 \end_layout
2363
2364 \begin_layout Standard
2365 \SpecialChar LyX
2366 数式エディタでは、マクロパラメータを囲む波括弧の対
2367 \family typewriter
2368 {
2369 \family default
2370
2371 \family typewriter
2372 }
2373 \family default
2374 は、
2375 \family typewriter
2376
2377 \backslash
2378 {
2379 \family default
2380 を一回入力するだけで入れなくてはなりません。閉じ括弧は自動的に付け加えられ、間にはパラメータを入れるボックスが現れます。
2381 \begin_inset ERT
2382 status collapsed
2383
2384 \begin_layout Plain Layout
2385
2386
2387 \backslash
2388 Xy
2389 \end_layout
2390
2391 \end_inset
2392
2393 -図式との関連について云えば、矢羽根・矢柄・鏃を指定するために、通常
2394 \family typewriter
2395 @{
2396 \family default
2397  \SpecialChar ldots
2398  
2399 \family typewriter
2400 }
2401 \family default
2402 の形で入力する矢印修飾子についても同じことが云えます。数式エディタ内では、
2403 \family typewriter
2404 @
2405 \backslash
2406 {
2407 \family default
2408 とだけ入力して、\SpecialChar LyX
2409 がボックスと閉じ括弧を入れてくれるのを待ち、そこに矢印の指定を入れてください。
2410 \end_layout
2411
2412 \begin_layout Standard
2413 バックスラッシュ
2414 \family typewriter
2415
2416 \backslash
2417
2418 \family default
2419 なしで入れた波括弧は、打ったとおりに出ますが、マクロパラメータを受けるために使用することはできません。こうした波括弧は、集合などを示すのに便利です。たとえば、
2420 \family typewriter
2421 {x
2422 \backslash
2423 in X 
2424 \backslash
2425 mid x
2426 \backslash
2427 notin x}
2428 \family default
2429
2430 \begin_inset Formula $\{x\in X\mid x\notin x\}$
2431 \end_inset
2432
2433 と表示されます。
2434 \end_layout
2435
2436 \begin_layout Subsection
2437 行列を用意する
2438 \end_layout
2439
2440 \begin_layout Standard
2441
2442 \family sans
2443 Ctrl-m
2444 \family default
2445 または
2446 \family sans
2447 Ctrl-M
2448 \family default
2449 で数式環境を開始し、
2450 \family typewriter
2451
2452 \backslash
2453 xymatrix
2454 \family default
2455 と入れてください。すると、1
2456 \begin_inset Formula $\times$
2457 \end_inset
2458
2459 1-
2460 \begin_inset ERT
2461 status collapsed
2462
2463 \begin_layout Plain Layout
2464
2465
2466 \backslash
2467 Xy
2468 \end_layout
2469
2470 \end_inset
2471
2472 -行列が作られます。行を追加するには、
2473 \family sans
2474 Ctrl-Enter
2475 \family default
2476 と入力し、列を追加するには、
2477 \family sans
2478 Alt-m c i
2479 \family default
2480 と入力します。
2481 \end_layout
2482
2483 \begin_layout Standard
2484 行や列は、
2485 \family sans
2486 編集\SpecialChar menuseparator
2487 数式
2488 \family default
2489 にあるコマンド、あるいは
2490 \family sans
2491 Alt-m c
2492 \family default
2493 で始まる列コマンド短絡キーや
2494 \family sans
2495 Alt-m w
2496 \family default
2497 で始まる行コマンド短絡キーを使って、いつでも追加したり削除したりすることができます。
2498 \end_layout
2499
2500 \begin_layout Subsection
2501 ノード・矢印・ラベルを入力する
2502 \end_layout
2503
2504 \begin_layout Standard
2505 まずノードを行列中の正しい位置に入力してください。行列の外にカーソルを動かすと、ノードレイアウトの最初のレンダリングを見ることができます。次に、矢印を開始するノ
2506 ードに
2507 \family typewriter
2508
2509 \backslash
2510 ar[
2511 \family default
2512 \emph on
2513 p
2514 \family typewriter
2515 \emph default
2516 ]
2517 \family default
2518 と打って矢印を加えてください。ここで
2519 \emph on
2520 p
2521 \emph default
2522 は、
2523 \family typewriter
2524 u
2525 \family default
2526
2527 \family typewriter
2528 d
2529 \family default
2530
2531 \family typewriter
2532 l
2533 \family default
2534
2535 \family typewriter
2536 r
2537 \family default
2538 の文字を組み合わせて作られたパスを示します。このパスが、本当に行列中の既存ノードに向かっていることを確認してください。正しくないと、カーソルを編集領域から出して
2539 も、図が表示されません。
2540 \end_layout
2541
2542 \begin_layout Standard
2543 次に、矢印のパスの終わりに上添字か下添字としてラベルを書くことで、矢印にラベルを付けてください。\SpecialChar LyX
2544 数式エディタにおいては常に、アンダースコア
2545 \family typewriter
2546 _
2547 \family default
2548 を打つと下添字のボックスが開き、
2549 \family typewriter
2550 ^
2551 \family default
2552 の後にスペースを押すと上添字のボックスが開きます。ラベルには、\SpecialChar LaTeX
2553 コードを自由に入れることができます。
2554 \end_layout
2555
2556 \begin_layout Subsection
2557 矢印を修飾する
2558 \end_layout
2559
2560 \begin_layout Standard
2561 最後に、@-修飾子
2562 \family typewriter
2563 @{
2564 \family default
2565 \SpecialChar ldots
2566
2567 \family typewriter
2568 }
2569 \family default
2570
2571 \family typewriter
2572 @<
2573 \family default
2574 \SpecialChar ldots
2575 >・
2576 \family typewriter
2577 @(
2578 \family default
2579 \SpecialChar ldots
2580 ,\SpecialChar ldots
2581 )・
2582 \family typewriter
2583 @/
2584 \family default
2585 \SpecialChar ldots
2586
2587 \family typewriter
2588 /
2589 \family default
2590 を入れることによって、矢印の見かけを修正することができます。上記の注意は、最初の修飾子のみに該当し、
2591 \family typewriter
2592 @
2593 \backslash
2594 {
2595 \family default
2596 と打つと出てくるボックスの中に矢印の指定を入力するようにしなくてはなりません。このボックスを空のままにしておくと、空の矢印を指定したことになります。次節で見るよ
2597 うに、これもまた便利な作図法です。
2598 \end_layout
2599
2600 \begin_layout Standard
2601 その他の修飾子
2602 \family typewriter
2603 @<
2604 \family default
2605 \SpecialChar ldots
2606
2607 \family typewriter
2608 >
2609 \family default
2610
2611 \family typewriter
2612 @(
2613 \family default
2614 \SpecialChar ldots
2615 ,\SpecialChar ldots
2616
2617 \family typewriter
2618 )
2619 \family default
2620
2621 \family typewriter
2622 @/
2623 \family default
2624 \SpecialChar ldots
2625
2626 \family typewriter
2627 /
2628 \family default
2629 は、省略記号部分を矢印の指定に置き換える他は、そのまま入力します。曲がった矢印のコードは、
2630 \family typewriter
2631 xypic
2632 \family default
2633 では、
2634 \family typewriter
2635 @/_
2636 \family default
2637 \emph on
2638 寸法
2639 \family typewriter
2640 \emph default
2641 /
2642 \family default
2643 または
2644 \family typewriter
2645 @/
2646 \emph on
2647 ^
2648 \family default
2649 寸法
2650 \family typewriter
2651 \emph default
2652 /
2653 \family default
2654 として入れます(ここで
2655 \emph on
2656 寸法
2657 \emph default
2658 は有効な\SpecialChar TeX
2659 寸法であり、最初のスラッシュ/の後に上添字または下添字として入力します)。最後のスラッシュが、上添字や下添字の一部のままにならないように注意してください
2660
2661 \end_layout
2662
2663 \begin_layout Subsection
2664 おかしくなったらどうするか
2665 \end_layout
2666
2667 \begin_layout Standard
2668 図式を作図するときに、ときどきカーソルを編集領域の外に出して、自動プレビューがグラフィカル出力に正しく変換されるかどうかを確かめると良いでしょう。うまく変換され
2669 ないときには、何らかの理由で自動プレビューがグラフィックスを再描画すべきことに気づかないせいかもしれません。カーソルを編集領域にいったん入れてからまた出すと、自
2670 動プレビューが引き起こされることがあります。
2671 \end_layout
2672
2673 \begin_layout Standard
2674 もっと深刻な理由としては、入力中の文法エラーであることもあります。必要であれば、
2675 \emph on
2676 Ctrl+Z
2677 \emph default
2678 を使って編集の最後の手順をやり直すか、
2679 \emph on
2680 Ctrl+D
2681 \emph default
2682 または
2683 \family sans
2684 表示\SpecialChar menuseparator
2685 DVI
2686 \family default
2687 を使って、\SpecialChar LyX
2688 ファイルを
2689 \emph on
2690 DVI
2691 \emph default
2692 に変換してみてください。いくつかエラーが出力されるはずなので、間違いの原因についてのヒントが得られるかもしれません。
2693 \end_layout
2694
2695 \begin_layout Section
2696 手を入れる
2697 \end_layout
2698
2699 \begin_layout Standard
2700 一部には、\SpecialChar LyX
2701 内部では正しく動作しないものがあります。私たちが(かつて)最も望んでいたものは、図式の水平・垂直伸縮であり、矢印の正確な配置でした。これにはいくつか回
2702 避法があり、それをここで説明します。
2703 \end_layout
2704
2705 \begin_layout Subsection
2706 水平・垂直伸縮
2707 \end_layout
2708
2709 \begin_layout Standard
2710 行間コマンドや列間コマンドを使用して、図式全体の水平寸法や垂直寸法を伸縮させることが便利なことがよくあります。
2711 \begin_inset ERT
2712 status collapsed
2713
2714 \begin_layout Plain Layout
2715
2716
2717 \backslash
2718 Xy
2719 \end_layout
2720
2721 \end_inset
2722
2723 -取扱説明書によれば、たとえば
2724 \family typewriter
2725
2726 \backslash
2727 xymatrix@R=1pc{
2728 \family default
2729 \SpecialChar ldots
2730
2731 \family typewriter
2732 }
2733 \family default
2734 とすると、1ピカの行間を持つ
2735 \begin_inset ERT
2736 status collapsed
2737
2738 \begin_layout Plain Layout
2739
2740
2741 \backslash
2742 Xy
2743 \end_layout
2744
2745 \end_inset
2746
2747 -行列が定義されます。同様に、
2748 \family typewriter
2749
2750 \backslash
2751 xymatrix@C=
2752 \family default
2753 \SpecialChar ldots
2754
2755 \family typewriter
2756 {
2757 \family default
2758 \SpecialChar ldots
2759
2760 \family typewriter
2761 }
2762 \family default
2763 とすれば、列間を指定することができます。残念ながら@-文字は、\SpecialChar LyX
2764
2765 \begin_inset ERT
2766 status collapsed
2767
2768 \begin_layout Plain Layout
2769
2770
2771 \backslash
2772 Xy
2773 \end_layout
2774
2775 \end_inset
2776
2777 -行列マクロの終わりと解釈されてしまうので、これらのコマンドは、現在のところ、\SpecialChar LyX
2778 内では動作しません。
2779 \end_layout
2780
2781 \begin_layout Standard
2782 \begin_inset ERT
2783 status collapsed
2784
2785 \begin_layout Plain Layout
2786
2787
2788 \backslash
2789 Xy 
2790 \end_layout
2791
2792 \end_inset
2793
2794 が、行間および列間を
2795 \family typewriter
2796
2797 \backslash
2798 xymatrixrowsep@
2799 \family default
2800 変数と
2801 \family typewriter
2802
2803 \backslash
2804 xymatrixrowsep@
2805 \family default
2806 変数に保存することが知られていることから、プリアンブル(
2807 \family sans
2808 文書\SpecialChar menuseparator
2809 設定\SpecialChar menuseparator
2810 \SpecialChar LaTeX
2811 プリアンブル
2812 \family default
2813 )に以下のマクロを付け加えます。
2814 \begin_inset Newpage pagebreak
2815 \end_inset
2816
2817
2818 \end_layout
2819
2820 \begin_layout LyX-Code
2821
2822 \backslash
2823 newcommand{
2824 \backslash
2825 xyR}[1]{% 
2826 \end_layout
2827
2828 \begin_layout LyX-Code
2829
2830 \backslash
2831 xydef@
2832 \backslash
2833 xymatrixrowsep@{#1}}
2834 \end_layout
2835
2836 \begin_layout LyX-Code
2837
2838 \end_layout
2839
2840 \begin_layout Standard
2841
2842 \family typewriter
2843
2844 \backslash
2845 xymatrixrowsep@
2846 \family default
2847
2848 \family typewriter
2849
2850 \backslash
2851 xymatrixcolsep@
2852 \family default
2853 に変えることによって、
2854 \family typewriter
2855
2856 \backslash
2857 xyC
2858 \family default
2859 マクロも定義できます。すると、
2860 \begin_inset ERT
2861 status collapsed
2862
2863 \begin_layout Plain Layout
2864
2865
2866 \backslash
2867 Xy
2868 \end_layout
2869
2870 \end_inset
2871
2872 -行列に
2873 \backslash
2874 xyR{...}を入れることによって、図を伸縮することができます。カーソルを行列の内部、最初の要素の前に置きます。そこに、
2875 \family typewriter
2876
2877 \backslash
2878 xyR
2879 \backslash
2880 {
2881 \family default
2882 または
2883 \family typewriter
2884
2885 \backslash
2886 xyC
2887 \backslash
2888 {
2889 \family default
2890 、あるいは両者を入力します。バックスラッシュを忘れないようにし、閉じ括弧は\SpecialChar LyX
2891 が自動的に供給することに注意してください。波括弧の中に寸法を入れます。既定値は、
2892 \family typewriter
2893 2pt
2894 \family default
2895 です。以下は、
2896 \family typewriter
2897
2898 \backslash
2899 xyR{9pc}
2900 \backslash
2901 xyC{.5pc}
2902 \family default
2903 と指定して、縦方向に圧縮し、横方向に伸ばした図式の例です。
2904 \end_layout
2905
2906 \begin_layout Standard
2907 \begin_inset Formula 
2908 \[
2909 \xyC{.5pc}\xyC{9pc}\xymatrix{A\ar[r]\ar[d] & B\\
2910 C\ar@{}[ur]|{\text{{\text{水}\text{平}\text{方}\text{向}\text{に}\text{延}\text{ば}\text{す}}}}
2911 }
2912 \]
2913
2914 \end_inset
2915
2916
2917 \end_layout
2918
2919 \begin_layout Subsection
2920 ラベルの位置
2921 \end_layout
2922
2923 \begin_layout Standard
2924 もう一つの便利な
2925 \begin_inset ERT
2926 status collapsed
2927
2928 \begin_layout Plain Layout
2929
2930
2931 \backslash
2932 Xy
2933 \end_layout
2934
2935 \end_inset
2936
2937 -コマンドに、ラベルを矢柄の正確な位置に配置させるものがあります。ラベルの既定位置が絵を汚くしてしまったり、下記の図における矢印の交点のように、他の要素と干渉し
2938 てしまったりする場合には、この機能が必要となります。矢柄に沿ってラベル位置を移動させるために、
2939 \begin_inset ERT
2940 status collapsed
2941
2942 \begin_layout Plain Layout
2943
2944
2945 \backslash
2946 Xy 
2947 \end_layout
2948
2949 \end_inset
2950
2951 では、括弧の中に十進数を入れて、矢の中でラベルを配置する相対位置を指定することができます。たとえば、
2952 \family typewriter
2953
2954 \backslash
2955 ar[r]|(0.3)
2956 \backslash
2957 varphi
2958 \family default
2959 というコードは、ラベルを柄の3分の1のところに配置します。同じことを矢印の上や下に付けるラベルに対してしようとして、
2960 \family typewriter
2961
2962 \backslash
2963 ar[dr]^(0.3)
2964 \backslash
2965 varphi
2966 \family default
2967 あるいは
2968 \family typewriter
2969
2970 \backslash
2971 ar[ur]_(0.3)
2972 \backslash
2973 phi
2974 \family default
2975 としたとしても、\SpecialChar LyX
2976 の内部からではうまく動作しません。その代替策として、ハット記号^あるいはアンダースコア_を、それぞれ
2977 \family typewriter
2978
2979 \backslash
2980 sp
2981 \family default
2982
2983 \family typewriter
2984
2985 \backslash
2986 sb
2987 \family default
2988 に置き換え、
2989 \family typewriter
2990
2991 \backslash
2992 ar[dr]
2993 \backslash
2994 sp(0.3)
2995 \backslash
2996 varphi
2997 \family default
2998 または
2999 \family typewriter
3000
3001 \backslash
3002 ar[ur]
3003 \backslash
3004 sb(0.3)
3005 \backslash
3006 phi
3007 \family default
3008 のようにしてください。じつは、このようにして複数のラベルを入れ、たとえ矢印が曲がっていても、これらのラベルを正確に配置することができるのです。以下の図では、
3009 \family typewriter
3010
3011 \begin_inset Newline linebreak
3012 \end_inset
3013
3014
3015 \backslash
3016 ar@(r,r)[d] 
3017 \backslash
3018 sp(0.2){
3019 \backslash
3020 phi_{1}} 
3021 \backslash
3022 sp(0.4){
3023 \backslash
3024 phi_{2}} 
3025 \backslash
3026 sb(0.6){
3027 \backslash
3028 phi_{3}}
3029 \begin_inset Newline linebreak
3030 \end_inset
3031
3032
3033 \backslash
3034 sp(0.8){
3035 \backslash
3036 phi_{4}}
3037 \family default
3038 と指定することによって、4つのラベルを持つ曲がった矢印を生成しています。
3039 \end_layout
3040
3041 \begin_layout Standard
3042 \begin_inset Formula 
3043 \[
3044 \xyC{4pc}\xymatrix{\bullet\ar[dr]\sp(0.3)\varphi & \circ\ar@{}[d]|\vdots\ar@(r,r)[d]\sp(0.2){\phi_{1}}\sp(0.4){\phi_{2}}\sb(0.6){\phi_{3}}\sp(0.8){\phi_{4}}\\
3045 \circ\ar[ur]\sb(0.3)\phi & \bullet
3046 }
3047 \]
3048
3049 \end_inset
3050
3051
3052 \end_layout
3053
3054 \begin_layout Subsection
3055 見えない矢印の引き延ばし
3056 \end_layout
3057
3058 \begin_layout Standard
3059 図式の好きなオブジェクトを(ほぼ任意の)好きな場所に配置するトリックとして、見えない矢印を使う方法がよく使われます。見えない矢印を作成し、パスに伸縮比
3060 \family typewriter
3061 (0.6)
3062 \family default
3063
3064 \family typewriter
3065 (1.4)
3066 \family default
3067 などを加えて、その行き先を縮めたり延ばしたりしてください。この見えない矢印にラベルを付加します。
3068 \end_layout
3069
3070 \begin_layout Standard
3071 したがって、上図中の、矢柄の(0.3)の位置に
3072 \begin_inset Formula $\varphi$
3073 \end_inset
3074
3075 というラベルを付けた下向きの矢印は、通常の矢印
3076 \family typewriter
3077
3078 \backslash
3079 ar[dr]
3080 \family default
3081 に、ラベル
3082 \begin_inset Formula $\varphi$
3083 \end_inset
3084
3085 を持った見えない矢印
3086 \family typewriter
3087
3088 \backslash
3089 ar@{}[dr(0.6)]^
3090 \backslash
3091 varphi
3092 \family default
3093 を付け加え、それを比率0.6に縮めることによっても作成することができます。そのラベルは、元の見える矢印の0.3の位置に表示されることになります。
3094 \end_layout
3095
3096 \begin_layout Standard
3097 この回避法には、2つ微少な短所があります。一つは、これは曲がった矢印には機能しないことです。二つめは、見えない矢印を図全体の正常な寸法を超えて延ばしてしまうと、
3098 図のボックスの余白を延ばしてしまい、図と前後の段落との間に垂直余白を取りすぎることになってしまうことです。
3099 \end_layout
3100
3101 \begin_layout Standard
3102 それでも、見えない矢印は、基本的に図式中の任意の場所に情報を置くのに用いることができるので、重要なツールなのです。たとえば、上図中では、
3103 \family typewriter
3104
3105 \backslash
3106 vdots
3107 \family default
3108 をラベルとしておくのに見えない矢印が使われていますし、その前の図では、図の真ん中に「
3109 \family typewriter
3110 水平方向に延ばす
3111 \family default
3112 」という文章を置くのに見えない矢印を使用しています。
3113 \end_layout
3114
3115 \begin_layout Subsection
3116 その他の
3117 \family typewriter
3118
3119 \begin_inset ERT
3120 status collapsed
3121
3122 \begin_layout Plain Layout
3123
3124
3125 \backslash
3126 Xy
3127 \end_layout
3128
3129 \end_inset
3130
3131
3132 \family default
3133 -トリック
3134 \end_layout
3135
3136 \begin_layout Standard
3137 ここでは、
3138 \family typewriter
3139
3140 \backslash
3141 xymatrix
3142 \family default
3143 コマンドに焦点を当てましたが、これは、Kris Roseによる素晴らしい
3144 \family typewriter
3145
3146 \begin_inset ERT
3147 status collapsed
3148
3149 \begin_layout Plain Layout
3150
3151
3152 \backslash
3153 Xy
3154 \end_layout
3155
3156 \end_inset
3157
3158
3159 \family default
3160 -パッケージの機能の一つに過ぎないのです。
3161 \family typewriter
3162
3163 \begin_inset ERT
3164 status collapsed
3165
3166 \begin_layout Plain Layout
3167
3168
3169 \backslash
3170 Xy
3171 \end_layout
3172
3173 \end_inset
3174
3175
3176 \family default
3177 -Picの取扱説明書
3178 \begin_inset CommandInset citation
3179 LatexCommand cite
3180 key "xypic manual"
3181 literal "true"
3182
3183 \end_inset
3184
3185 には、このパッケージの進んだ使い方が多く示されています。そこでは簡潔な説明しか与えられていないため、そこにある多くの実例をあれこれ試したり修正したりする必要があ
3186 るかもしれないので、注意してください。Lauda 
3187 \begin_inset CommandInset citation
3188 LatexCommand cite
3189 key "Lauda"
3190 literal "true"
3191
3192 \end_inset
3193
3194 には、組ひも・コボルディズム・ひも図式などを作るための
3195 \begin_inset ERT
3196 status collapsed
3197
3198 \begin_layout Plain Layout
3199
3200
3201 \backslash
3202 Xy
3203 \end_layout
3204
3205 \end_inset
3206
3207 -Picの使い方がたくさん説明されています。
3208 \family typewriter
3209
3210 \begin_inset ERT
3211 status collapsed
3212
3213 \begin_layout Plain Layout
3214
3215
3216 \backslash
3217 Xy
3218 \end_layout
3219
3220 \end_inset
3221
3222
3223 \family default
3224 -行列へのシステマティックで良い入門書は
3225 \begin_inset CommandInset citation
3226 LatexCommand cite
3227 key "Ouvaton"
3228 literal "true"
3229
3230 \end_inset
3231
3232 です。あなたが私同様にエスペラント語に長けていないとしても、ほとんどの部分はわかるでしょう。
3233 \end_layout
3234
3235 \begin_layout Bibliography
3236 \begin_inset CommandInset bibitem
3237 LatexCommand bibitem
3238 label "1"
3239 key "xypic manual"
3240 literal "true"
3241
3242 \end_inset
3243
3244 Kristoffer H.
3245  Rose: 
3246 \begin_inset ERT
3247 status collapsed
3248
3249 \begin_layout Plain Layout
3250
3251
3252 \backslash
3253 Xy
3254 \end_layout
3255
3256 \end_inset
3257
3258
3259 \emph on
3260 -Pic User's Guide
3261 \emph default
3262 .
3263  Version 3.7, Feb.
3264  16, 1999.
3265 \begin_inset Newline newline
3266 \end_inset
3267
3268 \SpecialChar LaTeX
3269 パッケージ
3270 \family typewriter
3271 xypic
3272 \family default
3273 の一部として入手できます。
3274 \end_layout
3275
3276 \begin_layout Bibliography
3277 \begin_inset CommandInset bibitem
3278 LatexCommand bibitem
3279 label "2"
3280 key "instant-preview"
3281 literal "true"
3282
3283 \end_inset
3284
3285  
3286 \begin_inset Flex URL
3287 status collapsed
3288
3289 \begin_layout Plain Layout
3290
3291 http://www.gnu.org/software/auctex/preview-latex.html
3292 \end_layout
3293
3294 \end_inset
3295
3296
3297 \end_layout
3298
3299 \begin_layout Bibliography
3300 \begin_inset CommandInset bibitem
3301 LatexCommand bibitem
3302 label "3"
3303 key "xypic"
3304 literal "true"
3305
3306 \end_inset
3307
3308  
3309 \begin_inset Flex URL
3310 status collapsed
3311
3312 \begin_layout Plain Layout
3313
3314 https://ctan.org/tex-archive/macros/generic/diagrams/xypic/doc/xyguide.pdf
3315 \end_layout
3316
3317 \end_inset
3318
3319
3320 \end_layout
3321
3322 \begin_layout Bibliography
3323 \begin_inset CommandInset bibitem
3324 LatexCommand bibitem
3325 label "4"
3326 key "AUCTeX"
3327 literal "true"
3328
3329 \end_inset
3330
3331  
3332 \begin_inset Flex URL
3333 status collapsed
3334
3335 \begin_layout Plain Layout
3336
3337 http://www.gnu.org/software/auctex/
3338 \end_layout
3339
3340 \end_inset
3341
3342
3343 \end_layout
3344
3345 \begin_layout Bibliography
3346 \begin_inset CommandInset bibitem
3347 LatexCommand bibitem
3348 label "5"
3349 key "Lauda"
3350 literal "true"
3351
3352 \end_inset
3353
3354 Aarlon Lauda: 
3355 \begin_inset ERT
3356 status collapsed
3357
3358 \begin_layout Plain Layout
3359
3360
3361 \backslash
3362 Xy
3363 \end_layout
3364
3365 \end_inset
3366
3367
3368 \emph on
3369 -Pic
3370 \emph default
3371  
3372 \emph on
3373 tutorial with an archive of examples
3374 \emph default
3375 .
3376 \begin_inset Newline newline
3377 \end_inset
3378
3379
3380 \begin_inset Flex URL
3381 status collapsed
3382
3383 \begin_layout Plain Layout
3384
3385 https://ctan.org/tex-archive/macros/generic/diagrams/xypic/doc/xyguide.pdf
3386 \end_layout
3387
3388 \end_inset
3389
3390
3391 \end_layout
3392
3393 \begin_layout Bibliography
3394 \begin_inset CommandInset bibitem
3395 LatexCommand bibitem
3396 label "6"
3397 key "Ouvaton"
3398 literal "true"
3399
3400 \end_inset
3401
3402 Filipp Ouvaton: 
3403 \begin_inset ERT
3404 status collapsed
3405
3406 \begin_layout Plain Layout
3407
3408
3409 \backslash
3410 Xy
3411 \end_layout
3412
3413 \end_inset
3414
3415
3416 \emph on
3417 -Pic
3418 \emph default
3419
3420 \emph on
3421 Enkonduko pri Xymatrix
3422 \emph default
3423 .
3424 \begin_inset Newline newline
3425 \end_inset
3426
3427
3428 \begin_inset Flex URL
3429 status collapsed
3430
3431 \begin_layout Plain Layout
3432
3433 https://ctan.org/tex-archive/macros/generic/diagrams/xypic/doc/xyguide.pdf
3434 \end_layout
3435
3436 \end_inset
3437
3438
3439 \end_layout
3440
3441 \end_body
3442 \end_document