]> git.lyx.org Git - lyx.git/blob - lib/examples/de/Braille.lyx
Update docs
[lyx.git] / lib / examples / de / Braille.lyx
1 #LyX 2.2 created this file. For more info see http://www.lyx.org/
2 \lyxformat 504
3 \begin_document
4 \begin_header
5 \save_transient_properties true
6 \origin /systemlyxdir/examples/de/
7 \textclass article
8 \begin_preamble
9 % color greyed-out notes blue
10 \renewenvironment{lyxgreyedout}
11  {\textcolor{blue}\bgroup}{\egroup}
12 \end_preamble
13 \use_default_options false
14 \begin_modules
15 braille
16 \end_modules
17 \maintain_unincluded_children false
18 \language ngerman
19 \language_package default
20 \inputencoding utf8
21 \fontencoding global
22 \font_roman "default" "default"
23 \font_sans "default" "default"
24 \font_typewriter "default" "default"
25 \font_math "auto" "auto"
26 \font_default_family default
27 \use_non_tex_fonts false
28 \font_sc false
29 \font_osf false
30 \font_sf_scale 100 100
31 \font_tt_scale 100 100
32 \graphics default
33 \default_output_format default
34 \output_sync 0
35 \bibtex_command default
36 \index_command default
37 \paperfontsize default
38 \spacing single
39 \use_hyperref true
40 \pdf_title "How to write Braille with LyX"
41 \pdf_author "Uwe Stöhr"
42 \pdf_bookmarks false
43 \pdf_bookmarksnumbered false
44 \pdf_bookmarksopen false
45 \pdf_bookmarksopenlevel 1
46 \pdf_breaklinks false
47 \pdf_pdfborder false
48 \pdf_colorlinks true
49 \pdf_backref false
50 \pdf_pdfusetitle false
51 \pdf_quoted_options "pdfstartview=XYZ"
52 \papersize default
53 \use_geometry true
54 \use_package amsmath 1
55 \use_package amssymb 1
56 \use_package cancel 0
57 \use_package esint 1
58 \use_package mathdots 1
59 \use_package mathtools 0
60 \use_package mhchem 1
61 \use_package stackrel 0
62 \use_package stmaryrd 0
63 \use_package undertilde 0
64 \cite_engine basic
65 \cite_engine_type default
66 \biblio_style plain
67 \use_bibtopic false
68 \use_indices false
69 \paperorientation portrait
70 \suppress_date false
71 \justification true
72 \use_refstyle 0
73 \index Stichwortverzeichnis
74 \shortcut idx
75 \color #008000
76 \end_index
77 \leftmargin 2.5cm
78 \rightmargin 2.5cm
79 \secnumdepth 3
80 \tocdepth 3
81 \paragraph_separation skip
82 \defskip medskip
83 \quotes_language german
84 \papercolumns 1
85 \papersides 1
86 \paperpagestyle default
87 \tracking_changes false
88 \output_changes false
89 \html_math_output 0
90 \html_css_as_file 0
91 \html_be_strict false
92 \end_header
93
94 \begin_body
95
96 \begin_layout Title
97 Schreiben von Braille mit \SpecialCharNoPassThru LyX
98 \end_layout
99
100 \begin_layout Author
101 Uwe Stöhr
102 \end_layout
103
104 \begin_layout Standard
105 Zuerst etwas Allgemeines: Die Braille, die man mit \SpecialCharNoPassThru LyX
106  schreiben kann, ist
107  nicht komplett! Braille kann 6 oder 8
108 \begin_inset space \space{}
109 \end_inset
110
111 Punkte haben, während \SpecialCharNoPassThru LaTeX
112  (und damit \SpecialCharNoPassThru LyX
113 ) nur 6-Punkt-Braille ohne akzentuiert
114 e Zeichen unterstützt.
115 \end_layout
116
117 \begin_layout Standard
118 Um Braille mit \SpecialCharNoPassThru LyX
119  zu schreiben, laden Sie das Modul 
120 \family sans
121 Braille
122 \family default
123  in den Dokumenteinstellungen unter 
124 \family sans
125 Module
126 \family default
127 .
128  Nun wählen Sie die Umgebung 
129 \family sans
130 Braille
131 \begin_inset space ~
132 \end_inset
133
134 (Standard)
135 \family default
136  oder 
137 \family sans
138 Braille
139 \begin_inset space ~
140 \end_inset
141
142 (Textgröße)
143 \family default
144  in \SpecialCharNoPassThru LyX
145 ' Umgebungs-Auswahlbox und schreiben Ihren Text.
146  Die anderen Braille-Umgebungen schalten nur bestimmte Eigenschaften an/aus,
147  die nachfolgend beschrieben werden.
148  Lassen Sie diese leer!
149 \end_layout
150
151 \begin_layout Standard
152 Hier ist ein Beispiel:
153 \begin_inset Newline newline
154 \end_inset
155
156
157 \begin_inset CommandInset line
158 LatexCommand rule
159 offset "0.5ex"
160 width "100line%"
161 height "1pt"
162
163 \end_inset
164
165
166 \end_layout
167
168 \begin_layout Standard
169 mit lateinischen Buchstaben:
170 \begin_inset Newline newline
171 \end_inset
172
173 Dies ist ein Beispielsatz, geschrieben in Braille.
174 \end_layout
175
176 \begin_layout Standard
177 mit Braille-Zeichen:
178 \end_layout
179
180 \begin_layout Braille (default)
181 Dies ist ein Beispielsatz geschrieben in Braille.
182 \end_layout
183
184 \begin_layout Standard
185 \noindent
186 \begin_inset CommandInset line
187 LatexCommand rule
188 offset "0.5ex"
189 width "100line%"
190 height "1pt"
191
192 \end_inset
193
194
195 \end_layout
196
197 \begin_layout Standard
198 \begin_inset VSpace bigskip
199 \end_inset
200
201 Man kann sehen, dass \SpecialCharNoPassThru LaTeX
202  Wörter in Braille nicht trennen kann; dies müssen
203  Sie manuell tun.
204 \end_layout
205
206 \begin_layout Standard
207 \begin_inset VSpace bigskip
208 \end_inset
209
210
211 \begin_inset Note Greyedout
212 status open
213
214 \begin_layout Plain Layout
215
216 \series bold
217 Beachte:
218 \series default
219  Nur lateinische Buchstaben, Nummern, Interpunktionen und Klammern können
220  in Braille gedruckt werden.
221  Spezielle Zeichen wie 
222 \begin_inset Quotes gld
223 \end_inset
224
225 @
226 \begin_inset Quotes grd
227 \end_inset
228
229  oder 
230 \begin_inset Quotes gld
231 \end_inset
232
233 $
234 \begin_inset Quotes grd
235 \end_inset
236
237 , akzentuierte Zeichen wie Umlaute sowie Zeilenumbrüche werden nicht unterstützt.
238 \end_layout
239
240 \end_inset
241
242
243 \end_layout
244
245 \begin_layout Standard
246 \begin_inset VSpace bigskip
247 \end_inset
248
249
250 \begin_inset Note Greyedout
251 status open
252
253 \begin_layout Plain Layout
254
255 \series bold
256 Beachte:
257 \series default
258  \SpecialCharNoPassThru LyX
259 ' und \SpecialCharNoPassThru LaTeX
260 s Eigennamen 
261 \begin_inset Quotes gld
262 \end_inset
263
264 \SpecialCharNoPassThru LaTeX
265 \begin_inset Quotes grd
266 \end_inset
267
268
269 \begin_inset Quotes gld
270 \end_inset
271
272 \SpecialCharNoPassThru LaTeX2e
273 \begin_inset Quotes grd
274 \end_inset
275
276
277 \begin_inset Quotes gld
278 \end_inset
279
280 \SpecialCharNoPassThru TeX
281 \begin_inset Quotes grd
282 \end_inset
283
284  und 
285 \begin_inset Quotes gld
286 \end_inset
287
288 \SpecialCharNoPassThru LyX
289 \begin_inset Quotes grd
290 \end_inset
291
292  müssen, wie im folgenden Beispiel, als \SpecialCharNoPassThru TeX
293 -Code eingefügt werden:
294 \end_layout
295
296 \end_inset
297
298
299 \end_layout
300
301 \begin_layout Standard
302 \noindent
303 \begin_inset CommandInset line
304 LatexCommand rule
305 offset "0.5ex"
306 width "100line%"
307 height "1pt"
308
309 \end_inset
310
311
312 \end_layout
313
314 \begin_layout Standard
315 Lateinische Buchstaben: 
316 \begin_inset ERT
317 status collapsed
318
319 \begin_layout Plain Layout
320
321 \SpecialCharNoPassThru LyX
322 \end_layout
323
324 \end_inset
325
326  ist toll!
327 \begin_inset Newline newline
328 \end_inset
329
330 Braille:
331 \end_layout
332
333 \begin_layout Braille (default)
334 \begin_inset ERT
335 status collapsed
336
337 \begin_layout Plain Layout
338
339 \SpecialCharNoPassThru LyX
340 \end_layout
341
342 \end_inset
343
344  ist toll!
345 \end_layout
346
347 \begin_layout Standard
348 \noindent
349 \begin_inset CommandInset line
350 LatexCommand rule
351 offset "0.5ex"
352 width "100line%"
353 height "1pt"
354
355 \end_inset
356
357
358 \end_layout
359
360 \begin_layout Standard
361 Hier ist ein Überblick über die verschiedenen Braille-Umgebungen am Beispiel
362  des Satzes 
363 \begin_inset Quotes gld
364 \end_inset
365
366 Dies ist Braille
367 \begin_inset Quotes grd
368 \end_inset
369
370 .
371 \end_layout
372
373 \begin_layout Standard
374 \begin_inset VSpace bigskip
375 \end_inset
376
377
378 \family sans
379 Braille
380 \begin_inset space ~
381 \end_inset
382
383 (Standard)
384 \family default
385 :
386 \end_layout
387
388 \begin_layout Braille (default)
389 Dies ist Braille.
390 \end_layout
391
392 \begin_layout Standard
393
394 \family sans
395 Braille
396 \begin_inset space ~
397 \end_inset
398
399 (Textgröße)
400 \family default
401  \twohyphens
402  die Zeichengröße entspricht ungefähr der Dokumenttextgröße:
403 \end_layout
404
405 \begin_layout Braille (textsize)
406 Dies ist Braille.
407 \end_layout
408
409 \begin_layout Standard
410 \begin_inset VSpace bigskip
411 \end_inset
412
413
414 \family sans
415 Braille
416 \begin_inset space ~
417 \end_inset
418
419 (Punkte an)
420 \family default
421  \twohyphens
422  kleine Punkte können an die Stelle von leeren Positionen gesetzt werden:
423 \end_layout
424
425 \begin_layout Braille (dots on)
426
427 \end_layout
428
429 \begin_layout Braille (textsize)
430 Dies ist Braille.
431 \end_layout
432
433 \begin_layout Standard
434 \begin_inset VSpace bigskip
435 \end_inset
436
437 Text kann gespiegelt gedruckt werden, um später in der Lage zu sein, Braille
438  mit einer Nadel oder einer anderen geeigneten Methode manuell zu 
439 \begin_inset Quotes gld
440 \end_inset
441
442 drucken
443 \begin_inset Quotes grd
444 \end_inset
445
446 :
447 \end_layout
448
449 \begin_layout Standard
450 Normal:
451 \end_layout
452
453 \begin_layout Braille (default)
454 Dies ist Braille.
455 \end_layout
456
457 \begin_layout Standard
458
459 \family sans
460 Braille
461 \begin_inset space ~
462 \end_inset
463
464 (Spiegeln an)
465 \family default
466 :
467 \end_layout
468
469 \begin_layout Braille (mirror on)
470
471 \end_layout
472
473 \begin_layout Braille (default)
474 Dies ist Braille.
475 \end_layout
476
477 \begin_layout Braille (mirror off)
478
479 \end_layout
480
481 \begin_layout Standard
482 \begin_inset VSpace bigskip
483 \end_inset
484
485 Braille-Zeichen können alternativ erzeugt werden, indem man eine Nummer
486  in eine Braille-Box schreibt.
487  Eine Braille-Box wird mit dem Menü
488 \family sans
489  Einfügen\SpecialChar menuseparator
490 Benutzerdefinierte
491 \begin_inset space ~
492 \end_inset
493
494 Einfügungen
495 \family default
496  eingefügt.
497  Jede Nummer in der Box druckt den entsprechenden Braillepunkt.
498  Zum Beispiel führt die Nummer 
499 \series bold
500 6145
501 \series default
502  zu:
503 \begin_inset Newline newline
504 \end_inset
505
506
507 \begin_inset Flex Braillebox
508 status open
509
510 \begin_layout Plain Layout
511 6145
512 \end_layout
513
514 \end_inset
515
516
517 \end_layout
518
519 \begin_layout Standard
520 \begin_inset VSpace bigskip
521 \end_inset
522
523 Computer-Braille, die 8
524 \begin_inset space ~
525 \end_inset
526
527 Punkte benutzt, kann mit dem Befehl 
528 \series bold
529
530 \backslash
531 brailleeightdotstrue
532 \series default
533  aktiviert werden.
534  Allerdings werden die zwei Extrapunkte nur gedruckt, wenn eine Braille-Box
535  verwendet wird.
536  Zum Beispiel führt die Nummer
537 \series bold
538  8175
539 \series default
540  in einer Braille-Box zu:
541 \begin_inset Newline newline
542 \end_inset
543
544
545 \begin_inset ERT
546 status collapsed
547
548 \begin_layout Plain Layout
549
550
551 \backslash
552 brailleeightdotstrue 
553 \end_layout
554
555 \end_inset
556
557  
558 \begin_inset Flex Braillebox
559 status open
560
561 \begin_layout Plain Layout
562 8175
563 \end_layout
564
565 \end_inset
566
567  
568 \begin_inset ERT
569 status collapsed
570
571 \begin_layout Plain Layout
572
573
574 \backslash
575 brailleeightdotsfalse 
576 \end_layout
577
578 \end_inset
579
580
581 \end_layout
582
583 \begin_layout Standard
584 \begin_inset VSpace bigskip
585 \end_inset
586
587 Die Größe der Standard-Brailleschrift kann mit der Länge 
588 \series bold
589
590 \backslash
591 brailleunit
592 \series default
593  geändert werden.
594  Ihre Standardgröße beträgt 2,4
595 \begin_inset space \thinspace{}
596 \end_inset
597
598 mm.
599  Um z.
600 \begin_inset space \thinspace{}
601 \end_inset
602
603 B.
604  Braille in der doppelten Größe zu erhalten, benutzen Sie diesen Befehl
605  im \SpecialCharNoPassThru TeX
606 -Code in Ihrem Dokument:
607 \end_layout
608
609 \begin_layout Standard
610
611 \series bold
612
613 \backslash
614 renewcommand{
615 \backslash
616 braillenormal}[1]
617 \begin_inset Newline newline
618 \end_inset
619
620
621 \begin_inset space ~
622 \end_inset
623
624 {
625 \backslash
626 setlength{
627 \backslash
628 brailleunit}{4.8mm}
629 \backslash
630 braille{#1}}
631 \end_layout
632
633 \begin_layout Standard
634 Braille mit doppelter Größe:
635 \begin_inset ERT
636 status collapsed
637
638 \begin_layout Plain Layout
639
640
641 \backslash
642 renewcommand{
643 \backslash
644 braillenormal}[1]
645 \end_layout
646
647 \begin_layout Plain Layout
648
649  {
650 \backslash
651 setlength{
652 \backslash
653 brailleunit}{4mm}
654 \backslash
655 braille{#1}}
656 \end_layout
657
658 \end_inset
659
660
661 \end_layout
662
663 \begin_layout Braille (default)
664 Dies ist Braille.
665 \end_layout
666
667 \begin_layout Standard
668 \begin_inset ERT
669 status collapsed
670
671 \begin_layout Plain Layout
672
673
674 \backslash
675 renewcommand{
676 \backslash
677 braillenormal}[1]
678 \end_layout
679
680 \begin_layout Plain Layout
681
682  {
683 \backslash
684 setlength{
685 \backslash
686 brailleunit}{2mm}
687 \backslash
688 braille{#1}}
689 \end_layout
690
691 \end_inset
692
693
694 \end_layout
695
696 \begin_layout Standard
697 \begin_inset VSpace bigskip
698 \end_inset
699
700 Für mehr Informationen über die Braille-Zellendimensionen sei auf
701 \begin_inset Newline newline
702 \end_inset
703
704
705 \begin_inset CommandInset href
706 LatexCommand href
707 name "http://www.tiresias.org/research/reports/braille_cell.htm"
708 target "http://www.tiresias.org/research/reports/braille_cell.htm"
709
710 \end_inset
711
712  verwiesen.
713 \end_layout
714
715 \end_body
716 \end_document