1 #LyX 1.4.0cvs created this file. For more info see http://www.lyx.org/
20 \paperorientation portrait
23 \paragraph_separation indent
25 \quotes_language polish
28 \paperpagestyle headings
29 \tracking_changes false
40 by Amir Karger and the LyX Team
42 polskie t³umaczenie: Wojtek Pêkala
45 \begin_layout Standard
46 \begin_inset LatexCommand \tableofcontents{}
61 \begin_layout Standard
63 \begin_inset LatexCommand \htmlurl{http://friko2.onet.pl/wr/voyttek}
67 jest przeznaczony dla tych, którzy nigdy nie s³yszeli o LaTeX-u lub znaj±
69 Bez obaw - aby móc u¿ywaæ LyX-a nie trzeba uczyæ siê LaTeX-a.
70 O to w koñcu w LyX-ie chodzi: ma on byæ wizualnym interfejsem do LaTeX-a
71 w stylu prawie WYSIWYG.
74 \begin_layout Standard
75 Niektórzy zapewne siêgnêli do tego dokumentu, bo próbowali wpisaæ dwie spacje
77 \begin_inset Quotes gld
81 \begin_inset Quotes erd
84 ) albo wstawiæ 3 puste linie miêdzy akapitami.
85 Po paru frustruj±cych próbach zrozumieli jednak, ¿e to niemo¿liwe.
86 Z czasem zauwa¿±, ¿e wiêkszo¶æ chwytów u¿ywanych w innych edytorach po
87 prostu nie dzia³a w LyX-ie.
88 Dzieje siê tak, poniewa¿ wiêkszo¶æ innych edytorów jest w gruncie rzeczy
89 przereklamowanymi maszynami do pisania.
90 Wymagaj± od u¿ytkownika rêcznego wprowadzania wszystkich spacji, zmian
92 W koñcu autor oprócz napisania dokumentu wykonuje chc±c nie chc±c sk³ad
94 I tu pojawia siê LyX; jego rol± jest przejêcie sk³adu drukarskiego.
95 Pozwala przez to skupiæ siê na istotnych sprawach, takich jak tre¶æ utworu.
98 \begin_layout Standard
99 Tak wiêc uzbrój siê w cierpliwo¶æ i czytaj dalej.
100 Trud opanowania elementarza zwróci siê na pewno.
103 \begin_layout Section
107 \begin_layout Standard
108 Na wstêpie tej sekcji nale¿y zaznaczyæ, ¿e w przeciwieñstwie do innych pod\SpecialChar \-
110 ków ten zak³ada, ¿e u¿ytkownik
116 jest g³upi i wie po co jest kla\SpecialChar \-
117 wiatura, umie u¿yæ myszy oraz pos³ugiwaæ
119 Z drugiej strony z za³o¿enia nie musi mieæ pojêcia o LaTeX-u.
122 \begin_layout Standard
125 \begin_inset Quotes gld
129 \begin_inset Quotes erd
134 u¿ywa notacji opisanej we
137 \begin_inset Quotes gld
141 \begin_inset Quotes grd
147 Je¶li go jeszcze nie przeczyta³e¶, zrób to teraz.
150 \begin_layout Standard
151 Powodem odsy³ania do innych rozdzia³ów osobnego podrêcznika jest lenistwo.
152 Zespó³ LyX-a jest wystarczaj±co zajêty rozbudow± programu i usuwaniem b³êdów,
153 ¿eby nie redagowaæ 5 identycznych wersji tej samej sekcji w 5 ró¿nych dokumenta
158 \begin_inset Quotes gld
164 \begin_inset Quotes grd
167 , zawieraj±ce wszystko, co potrzebne na temat
172 Po powrocie podejmij lekturê od tego miejsca.
175 \begin_layout Standard
176 Skoro ju¿ wiadomo, co oznaczaj± ró¿ne czcionki, opiszemy po krótce cel
179 \begin_inset Quotes pld
185 \begin_inset Quotes prd
191 \begin_layout Section
201 \begin_layout Subsection
202 Od Pioniera s³ów kilka\SpecialChar \ldots{}
206 \begin_layout Standard
216 \begin_inset Quotes pld
220 \begin_inset Quotes prd
228 \begin_layout Quotation
229 Pocz±tkowo mia³em szerokie plany co do
232 \begin_inset Quotes pld
236 \begin_inset Quotes prd
243 Lecz, tak jak w przypadku innych przedsiêwziêæ, rzeczywisto¶æ je zwe\SpecialChar \-
245 U¶wiadomi³em sobie, ¿e mogê spêdziæ nad nim resztê ¿ycia, je¶li nie ograniczê
246 go do sensownego zakresu.
247 Stwier\SpecialChar \-
248 dzi³em równie¿, ¿e pokryje siê on w du¿ej mierze z
251 \begin_inset Quotes pld
254 Podrêcznikiem u¿ytkownika
255 \begin_inset Quotes prd
261 Po co dwa razy pisaæ to samo?
264 \begin_layout Quotation
265 Tak czy inaczej, zacz±³em rozumieæ, ¿e ludzie najlepiej ucz± siê przez:
269 \begin_layout Enumerate
274 \begin_layout Quotation
279 \begin_layout Enumerate
280 robienie rzeczy samemu.
284 \begin_layout Quotation
285 Z ciê¿kim sercem wyrzuci³em jakie¶ 20 stron, które ju¿ napisa³em i zacz±³em
287 Jedyn± pozosta³o¶ci± jest podrozdzia³
288 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:what-is-lyx}
293 Ca³a reszta to przyk³ady i æwiczenia.
296 \begin_layout Subsection
297 Najlepsze wykorzystanie Elementarza
300 \begin_layout Standard
301 Zgodnie z zapowiedzi± John'a Weiss'a
304 \begin_inset Quotes pld
308 \begin_inset Quotes prd
313 sk³ada siê z æwiczeñ i przyk³adów.
314 Aby jak najlepiej z niego skorzystaæ nale¿y przeczytaæ go, pisz±c po drodze
315 wszystkie rzeczy, o które prosz± i wykonuj±c wszystkie æwiczenia.
316 Dla wygody warto wydrukowaæ niniejszy dokument.
319 \begin_layout Standard
321 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:what-is-lyx}
325 jest pozosta³o¶ci± poprzedniej wersji
328 \begin_inset Quotes pld
332 \begin_inset Quotes prd
337 i cechuje go swoista bezpo¶rednio¶æ.
338 Tym niemniej stanowi sympatyczne wprowadzenie do LyX-a i wyk³adniê idei
342 \begin_layout Subsection
350 \begin_layout Itemize
355 \begin_layout Itemize
359 \begin_layout Itemize
360 u¿ywaæ programu w X-Windows
363 \begin_layout Itemize
364 pos³ugiwaæ siê klawiatur±
367 \begin_layout Standard
368 Opanowanie powy¿szych umiejêtno¶ci jest konieczne i nie wchodzi w zakres
370 Spe³nia on za to mnóstwo innych zadañ
374 \begin_layout Standard
375 \SpecialChar \ldots{}
376 and occupational therapy ain't one of 'em! (Sarkastyczny styl orygina³u
377 rozmija siê ze skromnymi mo¿liwo¶ciami t³umacza, jak równie¿ jego pogl±dem
378 na rzetelny podrêcznik)
387 \begin_layout Itemize
388 Prowadzenia za rêkê, protekcjonalno¶ci czy ³opatologii .
392 \begin_layout Standard
393 To przecie¿ tylko program komputerowy, bez obaw ! Poza tym zak³adamy, ¿e
394 czytelnik jest rozgarniêty.
395 Mo¿e byæ zagubiony, zdezorientowany, ale nie g³upi.
399 \begin_layout Itemize
400 Opisu wszystkich mo¿liwo¶ci LyX-a.
404 \begin_layout Standard
405 Nie ma potrzeby powielania
408 \begin_inset Quotes pld
411 Podrêcznika u¿ytkownika
412 \begin_inset Quotes prd
418 \begin_layout Standard
419 Celem tego dokumentu jest wprowadzenie czytelnika na w³a¶ciwe obroty, tak
420 by po jego przeczytaniu nie potrzebowa³ niczego poza
423 \begin_inset Quotes pld
426 Podrêcznikiem u¿ytkownika
427 \begin_inset Quotes prd
433 Próba zawarcia informacji o wszystkich mo¿liwo¶ciach LyX-a w
436 \begin_inset Quotes pld
440 \begin_inset Quotes prd
445 owocowa³aby jego chroniczn± nieaktualno¶ci±.
448 \begin_layout Standard
449 Nie znaczy to oczywi¶cie, ¿e nie zostan± przedstawione ¿adne z mo¿liwo¶ci
451 Zaprezentowane bêd± czynno¶ci, które najprawdopodobniej nie ulegn± zmianie,
453 otwieranie i drukowanie pliku.
454 Nie obejdzie siê bez paru rozdzia³ów z przyk³adami i æwiczeniami dotycz±cymi
455 kilku bardziej zaawansowanych funkcji, jak tryb formu³.
456 [Naturalnie sposób pracy z formu³ami nie ulegnie istotnej zmianie.
457 Byæ mo¿e zostanie udoskonalony, ale ca³kowita zmiana jest raczej niemo¿liwa.]
461 \begin_layout Itemize
462 Szczegó³owego obja¶nienia LaTeX-a.
466 \begin_layout Standard
468 Chc±cym opanowaæ sztuczki z LaTeX-em polecamy ksi±¿ki na ten temat.
469 Opublikowano ju¿ kilka dobrych tytu³ów.
473 \begin_layout Standard
474 Komu w drogê, temu czas.
475 Mo¿na rzuciæ okiem na nastêpny podrozdzia³ lub przej¶æ wprost do podrozdzia³u
477 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:first-doc-ex}
484 \begin_layout Section
486 \begin_inset LatexCommand \label{sec:what-is-lyx}
493 \begin_layout Subsection
497 \begin_layout Standard
498 Niektórzy nowi u¿ytkownicy LyX-a maj± k³opoty z przestawieniem siê na w³a¶ciwe
499 temu programowi podej¶cie do zagadnienia edycji tekstu.
500 Wiêkszo¶æ innych procesorów tekstu nie jest bowiem niczym innym ni¿ przereklamo
501 wanymi maszynami do pisania.
502 W przesz³o¶ci by³y one jedynym narzêdziem do tworzenia dokumentów, co zmusi³o
503 u¿ytkowników do wynalezienia repertuaru chwytów pozwalaj±cych obej¶æ ich
505 Podkre¶lanie, które sprowadza siê do nadpisywania wyrazów znakiem
506 \begin_inset Quotes pld
510 \begin_inset Quotes prd
513 , sta³o siê sposobem na wyró¿nienie tekstu.
514 Aby utworzyæ tabele nale¿a³o najpierw okre¶liæ wielko¶æ ka¿dej kolumny,
515 a nastêpnie ustawiæ tabulatory.
516 To samo dotyczy³o liczb i tekstu wyrównywanego do prawej.
517 Dzielenie wyrazów u koñca linii wymaga³o wprawnego oka i zdolno¶ci przewidywani
521 \begin_layout Standard
522 Innymi s³owy u¿ytkownicy nauczyli siê martwiæ detalami i rozmieszczeniem
523 poszczególnych znaków.
526 \begin_layout Standard
527 W konsekwencji prawie wszystkie procesory tekstu powielaj± to podej¶cie.
528 Wci±¿ u¿ywaj± tabulatorów celem uzyskania pustego miejsca.
529 U¿ytkownik nadal musi siê martwiæ, w którym miejscu strony pojawi siê dany
531 Wyró¿nienie tekstu polega na zmianie czcionki, tak jakby siê zmienia³o
533 cê w elektrycznej maszynie do pisania.
534 Wiadomo w czym rzecz.
537 \begin_layout Standard
538 Tu w³a¶nie LyX ró¿ni siê od pozosta³ych procesorów tekstu.
539 Nie trzeba siê martwiæ po³o¿eniem ka¿dego znaku.
544 a LyX troszczy siê o resztê, stosuj±c zestaw regu³ zwany
552 \begin_layout Standard
553 Za³ó¿my, ¿e piszesz raport.
554 Aby go rozpocz±æ, potrzebujesz podrozdzia³u zwanego
555 \begin_inset Quotes pld
559 \begin_inset Quotes prd
563 Otwierasz w swoim procesorze tekstu menu, które zmienia rozmiar czcionki
564 i wybierasz odpowiedni± wielko¶æ.
566 \begin_inset Quotes pld
570 \begin_inset Quotes prd
574 Oczywi¶cie je¿eli zechcesz przenie¶æ dany podrozdzia³ w inne miejsce lub
575 wstawiæ przed nim co¶ innego, musisz zadbaæ o zmianê numeracji, jak równie¿
576 zawarto¶ci spisu tre¶ci.
579 \begin_layout Standard
580 W LyX-ie rozwijasz listê umieszczon± na lewym skraju paska zadañ, wybierasz
586 \begin_inset Quotes pld
590 \begin_inset Quotes prd
595 Je¶li wytniesz ten podrozdzia³ i wkleisz gdzie indziej, zostanie automatycznie
596 przenumerowany, gdziekolwiek siê znajdzie.
597 Jest nawet sposób na automatyczn± aktualizacjê wszelkich odno¶ników do
598 tego podrozdzia³u w obrêbie pliku.
601 \begin_layout Standard
602 Istnieje jeszcze problem spójno¶ci.
603 Po piêciu dniach ponownie otwierasz raport i zaczynasz czwarty podrozdzia³,
604 jednak¿e zapominasz, ¿e u¿ywa³e¶ wyt³uszczonej czcionki 18-punktowej zamiast
606 W ten sposób nag³ówek podrozdzia³u czwartego ró¿ni siê od nag³ówka podrozdzia³u
609 Tego rodzaju problem w LyX-ie w ogóle nie wystêpuje.
610 To komputer martwi siê o uci±¿liwe ksiêgowanie, jaki element ma jak± czcionkê,
612 W koñcu z tym komputery radz± sobie najlepiej.
615 \begin_layout Standard
617 Za³ó¿my, ¿e tworzysz listê.
618 W innych edytorach lista jest po prostu grup± tabulatorów i koñców linii.
619 Sam musisz doj¶æ, gdzie wstawiæ numer/symbol dla ka¿dej pozycji listy,
620 jaki numer to ma byæ, ile pustych linijek wstawiæ miêdzy nimi itd.
621 W LyX-ie trzeba wiedzieæ tylko dwie rzeczy: jakiego rodzaju ma byæ ta lista
627 \begin_layout Standard
628 Na tym polega podstawowa idea LyX-a: okre¶l co robisz, a nie jak to zrobiæ.
631 \begin_layout Subsection
632 Ró¿nice miêdzy LyX-em a innymi edytorami
635 \begin_layout Standard
636 Istnieje ca³a gama sposobików z innych edytorów, które nie znajd± zastosowania
638 Na pocz±tku mo¿e to irytowaæ.
640 Pozbycie siê niedobrych nawyków wymaga czasu.
643 \begin_layout Standard
644 Oto ma³a lista rzeczy, których nie ma w LyX-ie:
647 \begin_layout Itemize
648 Nies³awna linijka tabulatora, szeroko obecna we wspó³czesnych komercyjnych
652 \begin_layout Itemize
656 \begin_layout Itemize
657 Dodatkowe puste linie [uzyskiwane dwu- lub wiêcejkrotnym przyci¶niêciem
661 \begin_layout Standard
662 Tabulatory, które wraz z linijk± s³u¿± do wskazania po³o¿enia poszczególnych
663 s³ów na stronie, s± w LyX-ie kompletnie bezu¿yteczne.
664 To program zajmuje siê takimi rzeczami, nie u¿ytkownik.
665 Podobnie z dodatkowymi pustymi liniami.
666 LyX dodaje je tam, gdzie s± niezbêdne, w zale¿no¶ci od kontekstu.
667 Co do odstêpów, samodzielne ich okre¶lanie to kompletny prze¿ytek.
668 Odstêpy miêdzy liniami tekstu s± zmienne, tak jak odstêpy miêdzy s³owami.
672 \begin_layout Standard
673 Istniej± sposoby regulacji minimalnych i maksymalnych odstepów, lecz wymagaj±
683 \begin_layout Standard
684 A to lista elementów obecnych w LyX-ie, lecz zachowuj±cych siê w sposób
685 nieco odmienny od oczekiwanego:
688 \begin_layout Itemize
692 \begin_layout Itemize
696 \begin_layout Itemize
697 Odstêpy miêdzy liniami
700 \begin_layout Itemize
701 Puste miejsca, poziome i pionowe
704 \begin_layout Itemize
705 Czcionki ró¿nych rozmiarów
708 \begin_layout Itemize
709 Ró¿ne kszta³ty [wyt³uszczenie, kursywa, podkre¶lenie]
712 \begin_layout Standard
713 Choæ wy¿ej wymienione wystêpuj± w LyX-ie, u¿ytkownik zasadniczo ich nie
715 To program zajmuje siê nimi w sposób zale¿ny od tre¶ci publikacji.
716 Ró¿ne czê¶ci dokumentu automatycznie s± pisane czcionk± ró¿nego kszta³tu
718 Wciêcia akapitów zale¿± od ich rodzaju.
719 Koñce stron równie¿ wstawiane s± w automatyczny sposób.
720 Jedynym wyj±tkiem s± odstêpy miêdzy liniami, gdzie mo¿na okre¶liæ odleg³o¶æ
721 miêdzy akapitami, jak równie¿ miêdzy liniami w obrêbie akapitu.
722 Choæ wiêkszo¶æ szczegó³ów znajduje siê w
724 Podrêczniku u¿ytkownika
726 , czytelnik zostanie ogólnie zapoznany z powy¿szymi mo¿liwo¶ciami.
729 \begin_layout Standard
730 W koñcu istniej± obszary, w których LyX [i LaTeX] przewy¿sza zwyk³e edytory:
733 \begin_layout Itemize
734 Dzielenie i przenoszenie wyrazów
737 \begin_layout Itemize
738 Listy dowolnego rodzaju
741 \begin_layout Itemize
745 \begin_layout Itemize
749 \begin_layout Itemize
753 \begin_layout Standard
754 Oczywi¶cie wiele nowoczesnych edytorów obs³uguje symbole matematyczne, tabele
755 i przenoszenie wyrazów.
756 Jednak¿e tymi mo¿liwo¶ciami dysponuj± od niedawna, podczas gdy LyX jest
758 LaTeX z kolei funkcjonuje od ponad 10 lat i sprawdza siê.
759 Przez ten czas usuniêto wszystkie b³êdy
763 \begin_layout Standard
764 Wprawdzie nic nie jest doskona³e, ale LaTeX jest naprawdê bliski idea³u.
770 Co wiêcej, rzadko który z nowoczesnych edytorów obs³uguje po¶rednie odno¶niki,
771 które, podobnie jak formu³y matematyczne, s± obecne w LyX-ie od samego
773 Niektóre z tych funkcji zostan± omówione w dalszych pod\SpecialChar \-
776 Inne, jako nieco bardziej zaawansowane, zostan± przedstawione pod koniec
779 Podrêczniku u¿ytkownika
784 \begin_layout Subsection
785 Czym u licha jest LaTeX?
788 \begin_layout Standard
789 LaTeX to system przygotowywania dokumentów zaprojektowany przez Leslie Lamport-a
794 \begin_layout Standard
795 ¯ród³em informacji w tym podrozdziale jest
796 \begin_inset Quotes eld
804 \begin_inset Quotes erd
807 , praca Helmuta Kopki i Patrick-a Daly, znajduj±ca siê w bibliografii
809 Podrêcznika u¿ytkownika
817 LaTeX jest nak³adk± jêzyka typograficznego o nazwie TeX, stworzonego przez
818 Donalda Knuth-a w 1984.
820 \begin_inset Quotes pld
824 \begin_inset Quotes prd
828 \begin_inset Quotes pld
832 \begin_inset Quotes prd
836 Wokó³ TeX-a naros³o sporo nieporozumieñ.
837 TeX wykonuje sekwencje poleceñ zawarte w plikach ASCII.
838 Rezultatem s± pliki w formacie
839 \begin_inset Quotes pld
842 sprzêtowo niezale¿nym
843 \begin_inset Quotes prd
846 , skrótowo (z angielska)
847 \begin_inset Quotes pld
851 \begin_inset Quotes prd
855 Plik taki mo¿na wys³aæ do dowolnego urz±dzenia obs³uguj±cego Dvi lub przetworzy
856 æ na inny format, jak Postscript.
859 \begin_layout Standard
860 Gdyby TeX nie mia³ innych mo¿liwo¶ci, by³by niczym wiêcej ni¿ procesorem
862 Jednak¿e TeX pozwala na definiownie makr.
863 I tu zaczyna siê w³a¶ciwa akcja.
866 \begin_layout Standard
867 Wiêkszo¶æ u¿ytkowników TeX-a tak naprawdê u¿ywa pakietu makr stworzonych
868 przez Knutha celem ukrycia szczegó³ów sk³adu.
869 To w³a¶nie ten pakiet maj± oni na my¶li mówi±c o TeX-u.
870 Zwykli u¿ytkownicy nie pracuj± z surowym TeX-em, sk³adaj±cym siê z go³ych
872 Tym zajmuj± siê twórcy nowych pakietów makr.
873 Jednym z nich jest Leslie Lamport, który pracowa³ nad pakietem bardziej
874 przyjaznym dla u¿ytkownika ni¿ zorientowanym drukarsko.
875 Jego polecenia sk³adaj± rozdzia³y, tabele czy formu³y matematyczne w spójny,
877 Pakietem tym sta³ siê LaTeX.
880 \begin_layout Standard
881 Odt±d, obok rozwoju LaTeX-a, inni u¿ytkownicy tworzyli w³asne pakiety makr,
882 obs³uguj±ce prezentacje, artyku³y dla pism matematycznych itp.
883 Jedni u¿ywali surowego TeX-a, inni modyfikowali LaTeX-a.
884 W celu opanowania tego ba³aganu pod koniec lat 80-tych grupa LaTeX-owców
885 z Lamportem na czele rozpoczê³a prace nad LaTeX-em 2e, obecn± wersj± LaTeX-a.
886 Ta nowa wersja u³atwia dostêp do poleceñ TeX-a s³u¿±cych do tworzenia makr,
887 wspiera u¿ycie nowych rodzajów czcionek itd.
888 W gruncie rzeczy LaTeX sam w sobie jest ca³kiem rozbudowanym jêzykiem !
892 \begin_layout Standard
893 ...i by³ nim równie¿ przed wersj± 2e, która jedynie poszerzy³a niektóre jego
902 \begin_layout Standard
903 U¿ytkownicy na ca³ym ¶wiecie dodaj± swoje w³asne rozszerzenia do standardowych
907 \begin_layout Standard
908 Istniej± dwa sposoby rozszerzania LaTeX-a: klasy i style.
913 to zbiór makr LaTeX-a i\InsetSpace ~
914 TeX-a opisuj±cy nowy typ dokumentu, jak ksi±¿ka
916 Istniej± klasy dla prezentacji, pism fizycznych, matematycznych...
917 niektóre uniwersytety maj± nawet w³asne klasy dla prac naukowych.
922 ró¿ni siê od klasy tym, ¿e nie definiuje nowego typu dokumentów, lecz
927 Na przyk³ad LyX okre¶la marginesy stron i odstêpy miêdzy liniami w oparciu
928 o dwa ró¿ne pliki stylów LaTeX-a.
929 Istniej± pliki stylów dla mnóstwa rzeczy: drukowania etykiet na koperty,
930 zmianê zasad wciêæ akapitów, dodanie nowych czcionek, obs³ugê grafiki,
931 efektowne nag³ówki stron, w³asne bibliografie, zmianê po³o¿enia i wygl±du
932 przypisów, tabel i rysunków, specjalne rodzaje list itd.
936 \begin_layout Standard
941 \labelwidthstring 00.00.0000
942 TeX: Jêzyk sk³adu drukarskiego u¿ywaj±cy makr.
946 \labelwidthstring 00.00.0000
947 LaTeX: Pakiet makr TeX-a\SpecialChar \@.
952 \labelwidthstring 00.00.0000
953 klasa: Opis typu dokumentu w LaTeX-u\SpecialChar \@.
958 \labelwidthstring 00.00.0000
959 styl: Modyfikuje sposób dzia³ania LaTeX-a.
963 \labelwidthstring 00.00.0000
964 LyX: Graficzny WYSIWYM procesor tekstu u¿ywaj±cy LaTeX-a do drukowania.
967 \begin_layout Standard
968 U podstaw tego wszystkiego le¿y stary dobry TeX, tworz±cy pliki Dvi.
969 Wiêkszo¶æ u¿ytkowników przekszta³ca te pliki na format Postscript, wysy³ane
970 nastêpnie do drukarek laserowych.
971 Kr±¿± równie¿ pog³oski o urz±dzeniach, które naprawdê obs³uguj± format
973 Tak czy inaczej rozdzia³ niniejszy mia³ wyja¶niæ
977 LyX dzia³a trochê inaczej od innych edytorów.
978 Powód jest prosty: LyX u¿ywa LaTeX-a jako zaplecza drukarskiego i tak jak
979 LaTeX koncentruje siê na zawarto¶ci dokumentu.
980 To komputer zajmuje siê jego wizualn± stron±.
983 \begin_layout Standard
985 LaTeX wymawia siê jak TeX --- czyli
986 \begin_inset Quotes pld
990 \begin_inset Quotes prd
994 Inna wymowa, a szczególnie taka, jak w nazwie materia³u szeroko stosowanego
995 w przemy¶le gumowym, jest b³êdna.
997 \begin_inset Quotes pld
1001 \begin_inset Quotes prd
1005 \begin_inset Quotes pld
1009 \begin_inset Quotes prd
1014 \begin_inset Quotes pld
1018 \begin_inset Quotes prd
1022 \begin_inset Quotes pld
1026 \begin_inset Quotes prd
1029 , zale¿nie od kraju pochodzenia u¿ytkownika\SpecialChar \ldots{}
1033 \begin_layout Chapter
1034 Pierwsze kroki w LyX-ie
1037 \begin_layout Section
1038 Pierwszy dokument w LyX-ie
1041 \begin_layout Standard
1042 \begin_inset LatexCommand \label{sec:first-doc-ex}
1046 Przed przyst±pieniem do pisania przyda siê kilka informacji u³atwiaj±cych
1050 \begin_inset Quotes pld
1054 \begin_inset Quotes prd
1062 \begin_layout Standard
1063 Poniewa¿ nie ujêto w nim mnóstwa wiadomo¶ci, pierwsz± rzecz± jest umieæ
1064 dotrzeæ do innych plików z pomoc±.
1065 To na szczê¶cie jest do¶æ proste.
1066 Nale¿y uruchomiæ LyX-a, nastêpnie wybraæ
1068 Podrêcznik u¿ytkownika
1078 Mo¿na równie¿ wczytaæ
1081 \begin_inset Quotes pld
1085 \begin_inset Quotes prd
1090 (o ile nie ma go ju¿ na ekranie).
1091 W ten sposób mo¿na czytaæ je redaguj±c jednocze¶nie swój w³asny dokument
1095 \begin_layout Standard
1096 Same podrêczniki mog± byæ jednocze¶nie dobrymi przyk³adami u¿ycia ró¿norodnych
1103 Je¿eli otwarto wiêcej ni¿ jeden dokument to do prze³±czania miêdzy nimi
1115 \begin_inset Quotes pld
1119 \begin_inset Quotes prd
1124 nie bêdzie obja¶nia³ szczegó³owo tematów opisanych w innych podrêcznikach.
1125 Mo¿e to na pocz±tku nieco utrudniæ lekturê, ale zapobiega rozdêciu
1128 \begin_inset Quotes pld
1132 \begin_inset Quotes prd
1140 \begin_layout Standard
1143 \begin_inset Quotes pld
1147 \begin_inset Quotes prd
1152 zak³ada, ¿e dzia³a pe³na wersja LyX-a i LaTeX-a, xdvi lub inna przegl±darka
1153 dvi, dvips lub inny sposób konwersji dokumentu dvi do formatu Postscript,
1155 To do¶æ du¿e wymagania.
1156 Je¿eli który¶ z w/w warunków nie jest spe³niony trzeba bêdzie (np.
1157 z pomoc± administratora systemu) system nale¿ycie doposa¿yæ.
1158 Potrzebne informacje dostêpne s± w innych podrêcznikach.
1161 \begin_layout Standard
1162 Ponadto napisano æwiczebny dokument LyX-a.
1167 i wygl±da, jakby zosta³ napisany przez kogo¶ nie maj±cego pojêcia o fantastyczn
1168 ych mo¿liwo¶ciach LyX-a.
1169 W miarê poznawania nowych funkcji programu nale¿y poprawiaæ odpowiednie
1170 fragmenty tego pliku.
1171 Zawiera on tak¿e wskazówki co do ulepszenia dokumentu.
1172 Drog± na skróty albo sprawdzeniem rezultatów pracy mo¿e byæ plik
1174 example_lyxified.lyx
1176 , zawieraj±cy ten sam tekst, napisany i z³o¿ony przez eksperta.
1179 \begin_layout Subsection
1180 Pisanie, ogl±danie, drukowanie
1183 \begin_layout Itemize
1184 Otwórz nowy plik poleceniem
1193 \begin_layout Itemize
1196 To mój pierwszy dokument w LyX-ie !
1200 \begin_layout Standard
1202 Mo¿na wpisaæ cokolwiek.
1203 To naprawdê wszystko jedno.
1204 Przepraszamy za powy¿szy przyk³ad, jak równie¿ za pozosta³e zdania, o wpisanie
1205 których poprosimy w przysz³o¶ci.
1213 \begin_layout Itemize
1214 Zapisz dokument poleceniem
1224 Plik\SpecialChar \@.
1228 \begin_layout Itemize
1229 Uruchom LaTeX-a celem utworzenia pliku dvi, u¿ywaj±c polecenia
1253 LyX uruchomi kdvi (lub inn± przegl±darkê dvi), co otworzy nowe okno przedstawia
1254 j±ce wygl±d dokumentu na wydruku
1258 \begin_layout Standard
1259 Dobrym pomys³em oszczêdzaj±cym czas jest pozostawienie otwartego okna kdvi
1260 po obejrzeniu dokumentu.
1261 Nastêpnym razem wystarczy u¿yæ polecenia
1269 , by móc du¿o szybciej ujrzeæ dokument w kdvi.
1277 \begin_layout Itemize
1278 Wydrukuj dokument poleceniem
1292 , po naci¶niêciu OK\SpecialChar \@.
1296 \begin_layout Standard
1297 Gratulacje ! Napisa³e¶ i wydrukowa³e¶ Twój pierwszy dokument w LyX-ie.
1298 Ca³a reszta to tylko szczegó³y, opisane w
1301 \begin_inset Quotes pld
1305 \begin_inset Quotes prd
1313 \begin_inset Quotes pld
1316 Podrêczniku u¿ytkownika
1317 \begin_inset Quotes prd
1325 \begin_inset Quotes pld
1329 \begin_inset Quotes prd
1337 \begin_layout Subsection
1341 \begin_layout Standard
1342 W LyX-ie mo¿na wykonaæ wiêkszo¶æ czynno¶ci znanych z innych procesorów tekstu.
1343 Przenosi on automatycznie s³owa czy robi wciêcia w akapitach.
1344 Otwórz kilka menu by przekonaæ siê, ¿e wiêkszo¶æ prostych poleceñ jest
1345 na swoim miejscu (np.
1368 ) pod nazwami jakich mog³e¶ oczekiwaæ, i zachowuje siê zgodnie z przewidywaniami.
1369 Poni¿ej znajduje siê krótki opis innych funkcji:
1372 \begin_layout Description
1374 \begin_inset Quotes pld
1377 nieograniczone cofniêcie
1378 \begin_inset Quotes prd
1381 , co oznacza , ¿e mo¿na cofn±æ wszystkie zmiany dokonane od otwarcia dokumentu
1397 Je¶li cofn±³e¶ siê zbyt g³êboko polecenie Przywróæ z tego samego menu naprawi
1401 \begin_layout Description
1402 Wytnij/Wklej/Kopiuj Polecenia
1441 do wycinania wklejania i kopiowania.
1442 Automatyczne wklejanie zaznaczonego tekstu odbywa siê za pomoc± ¶rodkowego
1446 \begin_layout Description
1447 Znajd¼/Zast±p Polecenie
1460 s³u¿y do przeszu\SpecialChar \-
1461 kiwania z uwzglêdnieniem wielko¶ci liter.
1462 W oknie polecenia strza³ki w przód i w ty³ okre¶laj± kierunek szukania,
1470 powoduje zast±pienie znalezionych s³ów.
1474 \begin_layout Standard
1475 Po zakoñczeniu zamknij okno, lub je¶li to wygodniejsze, zostaw je otwarte.
1476 Wiêkszo¶æ okien w LyX-ie --- w³±cznie z
1497 , jak równie¿ ró¿nymi oknami fromu³---daje siê wys³aæ w t³o bez konieczno¶ci
1511 wymaga zamkniêcia przed wpisaniem czegokolwiek w oknie g³ównym.
1519 \begin_layout Description
1520 Formatowanie\InsetSpace ~
1521 znaków Tekst mo¿e byæ
1533 (zwykle kapitalikami, np.
1534 nazwiska) za pomoc± prze³±czalnych przycisków z menu Uk³ad.
1537 \begin_layout Description
1539 narzêdzi Poni¿ej menu znajduje siê pasek narzêdzi, u³atwiaj±cy wykonanie
1540 najpopularniejszych poleceñ, takich jak Wklej i Drukuj.
1541 Je¶li kursor myszy znajdzie siê na d³u¿ej nad przyciskiem z paska zadañ,
1542 pojawi siê ma³a ¿ó³ta podpowied¼ funkcji tego przycisku.
1545 \begin_layout Standard
1546 Naturalnie jak dot±d nie napisa³e¶ tak du¿o, by skorzystaæ z wiêkszo¶ci
1548 W miarê postêpów jednak próbuj cofania, wklejania itd.
1551 \begin_layout Subsection
1552 WYSIWYM: puste miejsca w LyX-ie
1555 \begin_layout Standard
1556 \begin_inset LatexCommand \label{sec:whitespace}
1560 Jedn± z najtrudniejszych dla nowego u¿ytkownika nowinek jest sposób w jaki
1561 LyX obchodzi siê z pustymi miejscami.
1562 Niewa¿ne, ile razy przyci¶nie siê Return, w efekcie powstanie tylko jedna
1564 W pustej linijce nie mo¿na wpisaæ nawet jednej spacji.
1565 Klawisz Tab nie przesuwa kursora do nastêpnego tabulatora - tak naprawdê
1566 nie ma tabulatorów! Brak linijki u szczytu strony, która pozwala³aby na
1567 ustawienie marginesów lub tabulatorów.
1570 \begin_layout Standard
1571 Wiele komercyjnych edytorów bazuje na zasadzie
1573 WYSIWYG --- What You See Is What You Get (Dostajesz to, co widzisz).
1574 LyX z kolei spe³nia zasadê
1575 \begin_inset Quotes eld
1578 What You See Is What You
1583 \begin_inset Quotes erd
1586 (Dostajesz to, o co ci chodzi).
1587 Wpisujesz tre¶æ, a LyX sk³ada j± tak, ¿eby ca³o¶æ mia³a ³adny wygl±d.
1592 w sensie gramatycznym rozdziela akapity, za¶ spacja s³owa, tak wiêc nie
1593 ma sensu powielanie ich obok siebie; tabulator nie ma ¿adnej funkcji gramatyczn
1594 ej, zatem LyX go nie u¿ywa.
1595 Pracuj±c z LyX-em u¿ytkownik koncentruje siê na zawarto¶ci dokumentu, a
1597 Przejrzyj podrozdzia³
1598 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:what-is-lyx}
1602 celem lepszego poznania zasady WYSIWYM.
1605 \begin_layout Standard
1606 LyX posiada wiele metod na dopasowanie formatu dokumentu do potrzeb.
1607 Ostatecznie LyX niekoniecznie musi wygenerowaæ
1612 Podrêcznik u¿ytkownika opisuje szczegó³owo te metody.
1613 Nale¿± do nich wype³nienia poziome i pionowe --- bardziej skuteczne i wszechstr
1614 onne ni¿ grupy spacji czy pustych linijek --- i rêczne sposoby zmiany wielko¶ci
1615 i stylu czcionki, jak i wyrównywania akapitów.
1616 Zasad± jednak¿e jest pisanie tre¶ci dokumentu i wprowadzanie zmian formatu
1618 Standardowe edytory wymagaj± rozpraszanie siê formatowaniem w trakcie powstawan
1622 \begin_layout Section
1626 \begin_layout Standard
1627 Ró¿ne czê¶ci dokumentu pe³ni± ró¿n± funkcjê; czê¶ci te nazwiemy ¶rodowiskami.
1628 Dokument sk³ada siê w wiêkszo¶ci ze zwyk³ego tekstu.
1629 Tytu³y podrozdzia³u (rozdzia³u, sekcji itd.) pozwalaj± czytelnikowi zorientowaæ
1630 siê w jego zawarto¶ci.
1631 Pewne typy dokumentów wymagaj± specjalnych ¶rodowisk.
1632 Artyku³ bêdzie wymaga³ streszczenia i tytu³u.
1633 List ich nie potrzebuje, ale zawiera zapewne ¶rodowisko dla adresu nadawcy.
1636 \begin_layout Standard
1637 ¦rodowiska stanowi± wa¿ny sk³adnik LyX-owego has³a
1638 \begin_inset Quotes pld
1641 dostajesz, o co Ci chodzi
1642 \begin_inset Quotes prd
1646 ¦rodowisko mo¿e okre¶laæ styl, rozmiar czcionki, rodzaj wciêæ akapitu,
1647 odstêpy miêdzy linijkami i inne.
1648 Co wiêcej, konkretny format danego ¶rodowiska mo¿e siê zmieniaæ: jedno
1649 wydawnictwo drukuje wycentrowane nag³ówki podrozdzia³ów wyt³uszczon± czcionk±
1650 18 punktow±, podczas gdy inne wyrównuje je do lewej u¿ywaj±c 15 punktowej
1651 kursywy; w ró¿nych jêzykach ró¿nie wygl±daj± wciêcia akapitów, w du¿ym
1652 zakresie zmieniaj± siê tak¿e standardy bibliografii.
1653 LyX pomaga unikn±æ konieczno¶ci uczenia siê tych ró¿nych stylów formatowania.
1656 \begin_layout Standard
1657 Lista ¶rodowisk znajduje siê w lewym rogu paska narzêdzi (pod menu
1664 ) i wskazuje bie¿±ce ¶rodowisko.
1665 Rozpoczêcie pracy w ka¿dym dokumencie nastêpuje w ¶rodowisku
1666 \begin_inset Quotes pld
1670 \begin_inset Quotes prd
1673 , domy¶lnym dla tekstu.
1674 Tytu³em æwiczenia u¿yj kilku ró¿nych ¶rodowisk w pisanym przez siebie dokumenci
1676 W tym celu wybierz konkretne ¶rodowisko klikaj±c na strza³ce w dó³ umieszczonej
1677 przy prawym brzegu rozwijalnej listy ¶rodowisk.
1680 \begin_layout Subsection
1681 Sekcje i podrozdzia³y
1684 \begin_layout Standard
1689 w pierwszej linijce nowego dokumentu LyX-a i wybierz ¶rodowisko
1697 \begin_layout Standard
1703 Je¶li niczego nie zaznaczy³e¶ LyX zmienia ¶rodowisko akapitu, w którym
1704 znajduje siê kursor.
1705 ¦rodowisko kilku akapitów naraz mo¿e zostaæ zmienione przez zaznaczenie
1706 ich przed wyborem nowego ¶rodowiska.
1712 LyX nadaje podrozdzia³owi numer
1713 \begin_inset Quotes pld
1717 \begin_inset Quotes prd
1720 i sk³ada tytu³ podrozdzia³u wiêksz± czcionk±.
1721 (Oczywi¶cie tytu³ ten zostanie prawid³owo z³o¿ony w pliku dvi lub na wydruku.)
1727 Zauwa¿, ¿e zawarto¶æ listy ¶rodowisk zmieni³a siê z
1728 \begin_inset Quotes pld
1732 \begin_inset Quotes prd
1736 \begin_inset Quotes pld
1740 \begin_inset Quotes prd
1744 Tytu³y podrozdzia³ów, jak wiêkszo¶æ ¶rodowisk koñcz± siê automatycznie
1745 wraz z naci¶niêciem Return..
1746 Wpisz klika s³ów wprowadzenia:
1749 \begin_layout LyX-Code
1750 To jest wprowadzenie do mojego pierwszego dokumentu w LyX-ie.
1753 \begin_layout Standard
1758 ponownie i jeszcze raz wybierz
1764 \begin_inset Quotes pld
1768 \begin_inset Quotes prd
1771 i czeka na dalszy ci±g.
1776 i zauwa¿, ¿e LyX ponownie sk³ada tekst jako tytu³ podrozdzia³u.
1780 \begin_layout Standard
1782 Id¼ na koniec pierwszego podrozdzia³u (po:
1784 mojego pierwszego dokumentu w LyX-ie
1786 ) i naci¶nij Return raz jeszcze, nastêpnie wybieraj±c ¶rodowisko
1792 \begin_inset Quotes pld
1796 \begin_inset Quotes prd
1799 czekaj±c na ci±g dalszy.
1806 \begin_inset Quotes pld
1810 \begin_inset Quotes prd
1813 , który mia³ numer 2, zosta³ automatycznie przenumerowany na 3! W stylu
1814 prawdziwego WYSIWYM twoim jedynym zadaniem jest wskazanie fragmentów, które
1815 bêd± tytu³ami, a LyX zajmuje siê ich numeracj± i sk³adem.
1818 \begin_layout Standard
1819 Naci¶nij Return aby powróciæ do ¶rodowiska
1823 i wpisz nastêpuj±ce piêæ zdañ:
1826 \begin_layout LyX-Code
1827 Podrozdzia³y i sekcje zosta³y opisane poni¿ej.
1830 \begin_layout LyX-Code
1834 \begin_layout LyX-Code
1835 Podrozdzia³y s± wiêksze ni¿ sekcje.
1838 \begin_layout LyX-Code
1842 \begin_layout LyX-Code
1843 Sekcje s± mniejsze ni¿ podrozdzia³y.
1846 \begin_layout Standard
1847 Kliknij na drugiej linijce i wybierz ¶rodowisko
1853 \begin_inset Quotes pld
1857 \begin_inset Quotes prd
1860 , i z³o¿y j± czcionk± wiêksz± od normalnego tekstu lecz mniejsz± od tytu³u
1862 Zmieñ ¶rodowisko czwartej linijki na
1867 Zgodnie z przewidywaniami LyX nada³ jej numer
1868 \begin_inset Quotes pld
1872 \begin_inset Quotes prd
1876 Gdyby wstawiæ jeszcze jeden podrozdzia³ przed podrozdzia³em 2, zosta³by
1877 on przenumerowany na 3 i sekcje nosi³y by numery
1878 \begin_inset Quotes pld
1882 \begin_inset Quotes prd
1886 \begin_inset Quotes pld
1890 \begin_inset Quotes prd
1896 \begin_layout Standard
1897 Kolejne poziomy zawieraj±
1910 Przetrenuj je na w³asn± rêkê.
1911 Byæ mo¿e zauwa¿ysz, ¿e nag³ówki akapitów i podakapitów nie s± numerowane
1912 i ¿e podakapity s± wcinane.
1913 Je¶li chcesz to zmieniæ przeczytaj
1915 Podrêcznik u¿ytkownika
1918 Tytu³y rozdzia³ów --- ¶rodowisko Chapter --- s± najwy¿szym poziomem, powy¿ej
1919 podrozdzia³ów, ale mo¿na ich u¿ywaæ tylko w niektórych typach (klasach)
1920 dokumentów LyX-a (patrz podrozdzia³
1923 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:textclasses}
1931 \begin_layout Standard
1932 Je¿eli nie chcesz numerowanych rozdzia³ów i podrozdzia³ów, u¿yj odpowiednich
1934 ¦rodowisko Section* (znalezienie go na li¶cie mo¿e wymagaæ jej przewiniêcia)
1935 nadaje tytu³owi podrozdzia³u te same atrybuty ale bez numerowania go.
1936 Istniej± odpowiednie ¶rodowiska
1937 \begin_inset Quotes pld
1941 \begin_inset Quotes prd
1953 Zmieñ ¶rodowiska niektórych sekcji na ich odpowiedniki
1954 \begin_inset Quotes pld
1958 \begin_inset Quotes prd
1961 i zwróæ uwagê na zmianê numeracji pozosta³ych sekcji.
1964 \begin_layout Standard
1969 : Popraw tytu³y sekcji i podrozdzia³ów w
1974 Znajdziesz ten dokument w katalogu
1979 Wykonaj polecenie Plik->Otwórz i naci¶nij Przyk³ady.
1980 Otwórz dokument i zachowaj go poleceniem Plik->Zapisz\InsetSpace ~
1981 jako w swoim katalogu
1985 \begin_layout Subsection
1989 \begin_layout Standard
1990 LyX dysponuje szeregiem ró¿nych ¶rodowisk do sk³adu list.
1991 ¦rodowiska te uwalniaj± u¿ytkownika od uci±¿liwego naciskania Tab milion
1992 razy lub przenumerowywania listy za ka¿dym razem gdy wstawia co¶ w ¶rodek,
1993 pozwalaj±c mu skoncentrowaæ siê na zawarto¶ci
1997 \begin_layout Standard
1998 Tak, przesadzamy z ci±g³ym podkre¶laniem tego faktu w
2003 Ale na tym polega LyX, wiêc prosimy o wyrozumia³o¶æ.
2009 Ró¿ne listy wymagaj± odpowiednich ¶rodowisk:
2012 \begin_layout Itemize
2013 Lista z wierszami rozpoczynanymi znaczkiem --- ¶rodowisko Itemize --- nadaje
2014 siê do prezentacji celem opisania poszczególnych punktów.
2017 \begin_layout Itemize
2018 Numerowane listy i podlisty ¶rodowiska
2022 by³yby w³a¶ciwe w streszczeniu.
2025 \begin_layout Itemize
2026 Dokument opisuj±cy pakiety oprogramowania mo¿e u¿ywaæ ¶rodowiska
2030 , w którym ka¿da pozycja listy rozpoczyna siê wyt³uszczonym drukiem.
2033 \begin_layout Itemize
2038 --- nieobecne w LaTeX-u --- to trochê inna forma ¶rodowiska
2046 \begin_layout Standard
2047 Wypisz listê powodów, dla których LyX jest lepszy ni¿ inne edytory .
2048 W dowolnym miejscu dokumentu napisz:
2051 \begin_layout Standard
2054 LyX jest lepszy ni¿ inne edytory, poniewa¿:
2057 \begin_layout Standard
2064 LyX postawi znaczek (konkretnie znak mno¿enia, który zostanie wydrukowany
2066 Wylicz swoje argumenty i naci¶nij
2073 \begin_layout LyX-Code
2074 Robi za ciebie sk³ad drukarski.
2077 \begin_layout LyX-Code
2078 Formu³y tworzy w trybie WYSIWYG
2081 \begin_layout LyX-Code
2082 Bardzo ³atwo tworzy listy!
2085 \begin_layout Standard
2086 ¦rodowiska list, w przeciwieñstwie do tytu³ów nie koñcz± siê wraz z przyci¶niêci
2088 Zamiast tego, LyX zak³ada kontynuacjê wpisywania pozycji listy.
2089 Powy¿szy przyk³ad utworzy zatem listê trzech argumentów.
2090 Je¶li która¶ z pozycji listy ma mieæ wiêcej ni¿ jeden akapit, nale¿y u¿yæ
2091 bezpiecznego koñca linii, uzyskiwanego przyci¶niêciem
2097 Aby zakoñczyæ listê, nale¿y ponownie wybraæ ¶rodowisko Standard z listy
2098 ¶rodowisk (lub kombinacj± klawiszy
2107 \begin_layout Standard
2108 Powsta³a piêkna lista argumentów.
2109 Mo¿na obejrzeæ jak LaTeX poradzi sobie z wydrukiem.
2110 Ale jak uzyskaæ numeracjê argumentów? Po prostu zaznacz ca³± listê
2114 \begin_layout Standard
2115 LyX nie pozwoli na zaznaczenie pierwszego znaczka, o ile nie zostanie zaznaczony
2116 akapit przed list±, co akurat nie jest potrzebne.
2117 Podobnie nie mo¿na zaznaczyæ numeru postawionego przed tytu³em rozdzia³u.
2123 i z listy ¶rodowisk wybierz
2128 Voila ! Jak wspomniano, LyX troszczy siê o numeracjê listy w przypadku
2129 dodania lub wstawienia pozycji.
2132 \begin_layout Standard
2133 Je¶li lista jest wci±¿ zaznaczona mo¿na wypróbowaæ pozosta³e dwa ¶rodowiska,
2143 W obu lista sk³ada siê z has³a -- pierwszego s³owa danej pozycji oraz nastêpuj±
2144 cej po nim definicji, która tworzy resztê akapitu (a¿ do naci¶niêcia
2149 Has³o jest wyt³uszczone (
2154 \begin_inset Quotes pld
2158 \begin_inset Quotes prd
2165 \begin_layout Standard
2166 Ale jest to tabulator drukarski, a nie ¿a³osny, ograniczony, niereformowalny
2167 tabulator maszyny do pisania.
2176 ) od reszty akapitu.
2177 Has³o sk³adaj±ce siê z wiêcej ni¿ jednego s³owa mo¿na uzyskaæ rozdzielaj±c
2178 jego sk³adniki tward± spacj±, wstawian± naci¶niêciem
2182 i wy¶wietlan± jako ma³e, ró¿owe
2183 \begin_inset Quotes pld
2187 \begin_inset Quotes prd
2193 \begin_layout Standard
2198 : Sformatuj listy z pliku
2203 \begin_layout Standard
2204 Listy mo¿na zagnie¿d¿aæ na wszelkie mo¿liwe sposoby.
2205 Narzucaj±cym siê przyk³adem by³oby pisanie planu.
2206 Listy numerowane i ze znaczkami maj± ró¿ne sposoby numerowania i oznaczania
2210 Podrêczniku u¿ytkownika
2212 mo¿na znale¼æ szczegó³owy opis ró¿nych typów list, jak równie¿ przyk³ady
2220 \begin_layout Subsection
2221 Inne ¶rodowiska: Verses, Quotations, i inne
2224 \begin_layout Standard
2225 Istniej± dwa ¶rodowiska wyró¿niaj±ce cytaty z otaczaj±cego tekstu:
2233 dla d³ugich cytatów.
2234 Programy komputerowe (¶rodowisko
2238 , u¿ywane równie¿ w Elementarzu w przyk³adach d³u¿szych tekstów) pisane
2239 s± czcionk± maszynow±.; ¶rodowisko to jest jedynym w LyX-ie, gdzie mo¿na
2240 u¿ywaæ wielokrotnych spacji celem formatowania kodu.
2241 Do pisania poezji s³u¿y ¶rodowisko
2247 \begin_layout Standard
2248 nie wspominaj±c o odrobinie talentu.
2253 , z klawiszem Return
2255 rozdzielaj±cym strofy, a
2259 linijki wewn±trz strofy.
2262 Podrêcznik u¿ytkownika
2264 drobiazgowo opisuje wszystkie dostêpne ¶rodowiska.
2267 \begin_layout Standard
2280 celem poprawnego sformatowania pliku
2285 \begin_layout Chapter
2289 \begin_layout Standard
2290 Zadaniem poprzedniego rozdzia³u by³o wdro¿enie u¿ytkownika do pisania tekstów
2292 Przedstawiono tam podstawowe operacje, jak równie¿ pos³ugiwanie siê ¶rodowiskam
2294 Wiêkszo¶æ u¿ytkowników zamierza jednak pisaæ za pomoc± LyX-a dokumenty:
2295 artyku³y, prace, ksi±¿ki, podrêczniki lub listy.
2296 Ten rozdzia³ ma poszerzyæ umiejêtno¶æ pisania tekstu o tworzenie ca³ych
2298 Zostan± wprowadzone klasy tekstu, pozwalaj±ce na pisanie ró¿nych typów
2299 dokumentów, oraz dodatki, które stanowi± o ró¿nicy miêdzy tekstem, a dokumentem
2300 , takie jak tytu³y, przypisy, odsy³acze, bibliografie i spisy tre¶ci.
2303 \begin_layout Section
2304 Klasy tekstu i wzorce: pisanie listów
2307 \begin_layout Standard
2308 \begin_inset LatexCommand \label{sec:textclasses}
2315 \begin_layout Standard
2316 Ró¿ne typy dokumentów wymagaj± ró¿nego formatowania.
2317 Na przyk³ad ksi±¿ki zasadniczo s± drukowane na obu stronach kartki, za¶
2319 W dodatku wiele dokumentów zawiera specjalne ¶rodowiska: listy maj± adres
2320 nadawcy i podpis, którenie maj± sensu w ksi±¿ce czy artykule.
2325 \begin_layout Standard
2326 Dla u¿ytkowników LaTeX-a: ekwiwalent latexowej
2333 w LyX-ie s³u¿± do opisu tych zasadniczych ró¿niæ miêdzy typami dokumentów.
2338 zosta³ napisany w klasie
2343 Klasy to kolejny element WYSIWYM; informuj± LyX-a jak sk³adaæ dokument,
2344 uwalniaj±c od tego u¿ytkownika.
2347 \begin_layout Standard
2348 Twój dokument jest prawdopodobnie klasy
2354 \begin_layout Standard
2355 To domy¶lna klasa, chyba ¿e j± zmieniæ w pliku
2365 Spróbuj zmieniæ klasê u¿ywaj±c listy klas w oknie polecenia Uk³ad->Dokument
2367 , celem obejrzenia ró¿nic w formatowaniu dokumentów.
2368 Je¶li zmienisz klasê swojego dokumentu na
2372 i obejrzysz listê ¶rodowisk, zauwa¿ysz, ¿e wiêkszo¶æ z nich nie uleg³a
2374 Dodatkowo pojawi siê ¶rodowisko
2379 W razie w±tpliwo¶ci, czy dane ¶rodowisko istnieje w klasie najlepiej zajrzeæ
2383 \begin_layout Standard
2384 Rozmiary czcionek, druk jedno- lub dwukolumnowy, nag³ówki stron to mo¿liwe
2385 ró¿nice miêdzy formatami czasopism.
2386 W miarê rozpowszechniania siê komputerów czasopisma zaczê³y przyjmowaæ
2387 artyku³y drog± elektroniczn± i stworzy³y pliki stylu LaTeX-a, tak by autorzy
2388 mogli dokonaæ prawid³owego sk³adu.
2389 LyX równie¿ je akceptuje.
2390 Na przyk³ad LyX obs³uguje format (i dodatkowe ¶rodowiska) dla biuletynu
2391 Amerykañskiego Towarzystwa Matematycznego stosuj±c klasê
2393 Article\InsetSpace ~
2399 \begin_layout Standard
2400 Oto bardzo krótki zestaw niektórych klas.
2401 Jak zwykle Podrêcznik u¿ytkownika zawiera brakuj±ce szczegó³y:
2404 \begin_layout Standard
2405 \begin_inset VSpace 0.3cm
2411 \begin_layout Standard
2413 \begin_inset Tabular
2414 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
2416 <column alignment="center" valignment="top" leftline="true" width="0pt">
2417 <column alignment="center" valignment="top" leftline="true" rightline="true" width="0pt">
2418 <row topline="true" bottomline="true">
2419 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2422 \begin_layout Standard
2428 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2431 \begin_layout Standard
2438 <row topline="true">
2439 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2442 \begin_layout Standard
2448 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2451 \begin_layout Standard
2452 druk jednostronny, bez rozdzia³ów
2458 <row topline="true">
2459 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2462 \begin_layout Standard
2468 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2471 \begin_layout Standard
2472 uk³ad i ¶rodowiska dla American Math Society
2478 <row topline="true">
2479 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2482 \begin_layout Standard
2488 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2491 \begin_layout Standard
2492 d³u¿szy ni¿ article, druk dwustronny
2498 <row topline="true" bottomline="true">
2499 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2502 \begin_layout Standard
2508 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2511 \begin_layout Standard
2512 report + dodatki z przodu i z ty³u
2518 <row bottomline="true">
2519 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2522 \begin_layout Standard
2528 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2531 \begin_layout Standard
2532 slajdy (z FoilTeX-em w³±cznie)
2538 <row bottomline="true">
2539 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2542 \begin_layout Standard
2550 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2553 \begin_layout Standard
2554 list---mnóstwo dodatkowych ¶rodowisk dla adresu, podpisu\SpecialChar \ldots{}
2568 \begin_layout Standard
2569 \begin_inset VSpace 0.3cm
2575 \begin_layout Section
2576 Wzorce: pisanie listu
2579 \begin_layout Standard
2580 Jedn± z najbardziej popularnych klas tekstu jest Letter (list).
2581 Nowy list mo¿na rozpocz±æ tworz±c nowy plik poleceniem Nowy, i wybieraj±c
2582 Letter z listy Klasa w oknie polecenia Uk³ad->Dokument.
2583 Choæ taki sposób wydaje siê najbardziej oczywisty, nie jest wcale ekonomiczny.
2584 Za ka¿dym razem chc±c napisaæ list musimy w nim zawrzeæ adresy nadawcy
2585 i odbiorcy, podpis itp.
2586 Dlatego LyX posiada wzorzec listu, bêd±cy przyk³adowym listem.
2587 Posiadaj±c wzorzec mo¿na po prostu zast±piæ jego fragmenty w³asnym tekstem
2588 kiedy pisze siê w³asny list.
2591 \begin_layout Standard
2592 Utwórz nowy plik poleceniem Plik->Nowy ze wzorca.
2593 Po podaniu nazwy nowego pliku, w oknie Wybierz wzorzec wybierz
2598 Zapisz i wydrukuj plik celem obejrzenia formatu poszczególnych ¶rodowisk.
2601 \begin_layout Standard
2602 Na li¶cie ¶rodowisk znajduje siê teraz kilka pozycji w³±cznie ze ¶rodowiskiem
2608 (mój adres), których nie ma w innych klasach.
2611 Quote czy Description
2614 Warto wypróbowaæ ich dzia³anie.
2616 zauwa¿yæ, ¿e ¶rodowisko
2620 rozpoczyna siê s³owem
2621 \begin_inset Quotes pld
2625 \begin_inset Quotes prd
2628 na czerwono przed w³a¶ciwym podpisem.
2629 S³owo to nie poka¿e siê na wydruku.
2630 Istnieje tylko w celu pokazania miejsca podpisu.
2631 Niewa¿ne zreszt±, gdzie to ¶rodowisku znajduje siê w pliku.
2632 Nale¿y pamiêtaæ, ¿e LyX jest WYSIWYM; ¶rodowisko
2636 mo¿e byæ wstawione gdziekolwiek, ale LyX sprawi, ¿e na wydruku zostanie
2637 umieszczone na koñcu.
2640 \begin_layout Standard
2641 Wzorzec jest normalnym plikiem LyX-a.
2642 Oznacza to, ¿e mo¿esz wstawiæ swój adres i podpis i zapisaæ tak zmieniony
2643 plik jako nowy wzorzec.
2644 Od tego momentu, ka¿dy list mo¿esz zacz±æ od otworzenia tego nowego wzorca.
2645 Nie proponujemy tu ¿adnego szczególnego æwiczenia.
2646 Po prostu napisz do kogo¶ list
2650 \begin_layout Standard
2652 Je¶li wykasujesz ca³y tekst ze ¶rodowiska np.
2653 wykasujesz ca³e pole
2658 celem wpisania w³asnego adresu i przemie¶cisz kursor nic nie wpisuj±c,
2659 ryzykujesz znikniêcie ¶rodowiska.
2660 Dzieje siê tak , poniewa¿ ¶rodowisko nie mo¿e istnieæ bez tekstu.
2661 Aby je odzyskaæ nale¿y wybraæ je ponownie z listy ¶rodowisk.
2669 \begin_layout Section
2673 \begin_layout Standard
2674 Tytu³ (który mo¿e sk³adaæ siê z w³a¶ciwego tytu³u, autora, a nawet streszczenia)
2675 jest uwa¿any w LyX-ie (podobnie jak w LaTeX-u) za osobn± czê¶æ dokumentu.
2678 \begin_layout Standard
2679 Wróæ do swojego pliku
2692 Wpisz tytu³ w pierwszej linijce, i zmieñ ¶rodowisko na
2697 W nastêpnej linijce wpisz swoje imiê i nazwisko i ustaw ¶rodowisko
2702 W nastêpnej linijce napisz datê w ¶rodowisku
2707 Napisz ze dwa akapity podsumowuj±ce zawarto¶æ dokumentu w ¶rodowisku
2712 Teraz obejrzyj wydruk.
2715 \begin_layout Standard
2720 : Popraw tytu³, datê i autora
2725 \begin_layout Section
2726 Etykiety i odno¶niki
2729 \begin_layout Standard
2730 \begin_inset LatexCommand \label{sec:labels}
2734 Zaetykietowaæ mo¿na podrozdzia³ (albo sekcjê, czy te¿, rzadziej, pop prostu
2735 kawa³ek tekstu) w dowolnym dokumencie.
2736 Dziêki temu powstaje mo¿liwo¶æ odwo³ania siê do tego podrozdzia³u w innych
2737 miejscach dokumentu przy u¿yciu odno¶ników.
2738 Mo¿na odwo³ywaæ siê albo do numeru podrozdzia³u, albo do numeru strony
2740 Podobnie jak w przypadku przypisów i notatek, LyX zajmuje siê aktualizacj±
2742 Automatyczne etykiety i odno¶niki to jedna z najwiêkszych zalet LyX-a (i
2743 LaTeX-a) w porównaniu do zwyk³ych edytorów.
2746 \begin_layout Subsection*
2750 \begin_layout Standard
2751 Oznaczmy nasz drugi podrozdzia³ zatytu³owany
2752 \begin_inset Quotes pld
2756 \begin_inset Quotes prd
2760 Kliknij na koñcu linijki tytu³u podrozdzia³u i u¿yj polecenia
2765 W oknie wpisz nazwê podrozdzia³u:
2769 , która wygl±da na dobre opisowe oznaczenie, niekoliduj±ce z ewentualnymi
2770 innymi nazwami etykiet
2774 \begin_layout Standard
2776 \begin_inset Quotes pld
2780 \begin_inset Quotes prd
2783 , bo mo¿na etykietowaæ tak¿e równania.
2790 Po naci¶niêciu OK nazwa etykiety zostanie umieszczona w prostok±cie obok
2791 tytu³u podrozdzia³u.
2794 \begin_layout Standard
2795 Sk±din±d etykieta mog³aby byæ wstawiona w dowolnym miejscu w ¶rodku podrozdzia³u.
2796 Odno¶niki do podrozdzia³u wskazuj± na ostatni podrozdzia³ lub sekcjê, której
2797 tytu³ znajduje siê przed etykiet±.
2798 Umieszczenie jej w linijce tytu³u (czy w pierwszej linijce tekstu) zapewnia
2799 odwo³anie do pocz±tku podrozdzia³u.
2802 \begin_layout Standard
2803 Jak dot±d niewiele siê zmieni³o --- plik
2807 wygl±da dok³adnie jak wygl±da³, poniewa¿ etykiety nie pojawiaj± siê na
2809 Tym niemniej je¶li do³o¿ono etykietê, to mo¿na siê do niej odwo³aæ za pomoc±
2811 Zrobimy to w nastêpnym kroku.
2814 \begin_layout Subsection*
2818 \begin_layout Standard
2819 Umie¶æ kursor w dowolnym miejscu swojego dokumentu.
2823 \begin_layout LyX-Code
2824 Je¶li chcesz zasiêgn±æ wiêcej informacji o tym dokumencie,zobacz podrozdzia³
2825 , który rozpoczyna siê na stronie .
2828 \begin_layout Standard
2829 Nastêpnie --- z kursorem po s³owie podrozdzia³ --- u¿yj polecenia
2839 , pokazuj±c listê mo¿liwych etykiet.
2840 W tej chwili powinna byæ tylko jedna:
2841 \begin_inset Quotes pld
2845 \begin_inset Quotes prd
2849 Wybierz j± i kliknij na
2855 Teraz przesuñ kursor za s³owo
2856 \begin_inset Quotes pld
2860 \begin_inset Quotes prd
2877 \begin_layout Standard
2878 LyX wstawia odno¶nik do prostok±ta w miejscu kursora.
2879 Na wydruku prostok±t z odno¶nikiem zostanie zast±piony numerem podrozdzia³u,
2880 wzglêdnie strony ( w zale¿no¶ci co wskaza³e¶ w oknie
2886 Dla wygody odno¶niki dzia³aj± jak hiper³±cza w trakcie edycji dokumentu
2887 LyX-a; klikniêcie na nich przenosi kursor do wskazywanej etykiety.
2890 Plik->Podgl±d->Obejrzyj\InsetSpace ~
2894 aby zobaczyæ, ¿e na ostatniej stronie odsy³amy do
2895 \begin_inset Quotes pld
2899 \begin_inset Quotes prd
2903 \begin_inset Quotes pld
2907 \begin_inset Quotes prd
2910 (czy innej, na której akurat jest tytu³ 2.
2914 \begin_layout Subsection*
2918 \begin_layout Standard
2919 Wspomniano o obs³udze numerowania odno¶ników przez LyX-a; teraz mo¿na j±
2921 Dodaj nowy podrozdzia³ przed podrozdzia³em 2.
2922 Uaktualnij podgl±d --- voilà! --- odno¶nik zmieni³ numer na 3! Zmieñ ¶rodowisko
2924 \begin_inset Quotes pld
2928 \begin_inset Quotes prd
2935 , a odno¶nik wska¿e sekcjê 2.1 zamiast podrozdzia³u 3.
2936 Odno¶nik do strony nie zmieni siê oczywi¶cie tak d³ugo, a¿ nie wpiszesz
2937 ca³ej strony tekstu przed wskazywan± etykiet±.
2940 \begin_layout Standard
2941 W ramach poszerzonych æwiczeñ spróbuj wstawiæ etykietê
2942 \begin_inset Quotes pld
2946 \begin_inset Quotes prd
2949 w miejsce pierwszego odno¶nika i umie¶æ w innym miejscu dokumentu odno¶nik
2951 Podczas czêstego wstawiania odno¶ników warto zostawiæ otwarte okno
2959 \begin_layout Standard
2960 Je¿eli chcesz sprawdziæ, czy odno¶niki wy¶wietlaj± prawid³owe strony we
2961 wiêkszych dokumentach, skopiuj kilka stron z
2963 Podrêcznika u¿ytkownika
2965 i wklej po¿yczony tekst do swojego dokumentu.
2969 \begin_layout Standard
2970 Skopiowanie tytu³u rozdzia³u mo¿e spowodowaæ b³±d LyX-a, poniewa¿ rozdzia³y
2971 nie s± dozwolone w klasie Article.
2972 W takim przypadku skasuj tytu³ rozdzia³u.
2973 Je¶li chcesz wiedzieæ, czemu tak siê dzieje, zobacz podrozdzia³
2974 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:textclasses}
2987 \begin_layout Standard
2992 : Popraw odno¶niki w
2997 \begin_layout Section
3001 \begin_layout Standard
3002 Przypisy s± dodawane za pomoc± przycisku
3009 \begin_layout Standard
3010 Przycisk oznaczony jest strza³k± wskazuj±c± przypis
3015 z paska narzêdzi lub poleceniem Wstaw\InsetSpace ~
3019 Kliknij na koñcu s³owa
3020 \begin_inset Quotes pld
3024 \begin_inset Quotes prd
3027 gdzie¶ w dokumencie i naci¶nij przycisk
3033 Poni¿ej bie¿±cej linijki otworzy siê linijka przypisu.
3034 Przy jej lewym koñcu jest s³owo
3035 \begin_inset Quotes pld
3039 \begin_inset Quotes prd
3042 napisane czerwonym kolorem na szarym tle.
3043 Reszta linijki jest okolona czerwon± lini±.; tu w³a¶nie nale¿y wpisaæ tekst
3045 Kursor powinien znajdowaæ siê na pocz±tku tej linijki.
3049 \begin_layout LyX-Code
3050 LyX jest procesorem tekstu dokonuj±cym sk³adu drukarskiego.
3053 \begin_layout Standard
3054 Teraz kliknij na s³owie
3055 \begin_inset Quotes pld
3059 \begin_inset Quotes prd
3063 Linijka przypisu zniknê³a pozostawiaj±c s³owo
3064 \begin_inset Quotes pld
3068 \begin_inset Quotes prd
3071 zapisane jako czerwony indeks górny, pokazuj±c gdzie na wydruku znajdzie
3072 siê przypis; nazwiemy to
3073 \begin_inset Quotes pld
3077 \begin_inset Quotes prd
3081 Mo¿na j± tak¿e w ka¿dej chwili rozwin±æ przez klikniêcie na czerwonym znaczku.
3084 \begin_layout Standard
3085 Mo¿na zapytaæ, czemu przypis pokazywany jest jako czerwony indeks, a nie
3087 Dzieje siê tak, gdy¿ LyX zajmuje siê numerowaniem przypisów
3091 , o czym mo¿esz siê przekonaæ ogl±daj±c plik dvi (lub wydruk).
3092 Dodanie nowego przypisu powoduje odpowiednie przenumerowanie ju¿ istniej±cych.
3093 Poniewa¿ LyX (a w³a¶ciwie LaTeX) radzi sobie z tym na bie¿±co, nie ma potrzeby
3094 zapisywania numerów przypisów w pliku LyX-a.
3097 \begin_layout Standard
3098 Przypis mo¿e byæ wycinany i wklejany tak jak zwyk³y tekst.
3099 Przekonaj siê o tym sam ! Wystarczy zaznaczyæ znaczek przypisu,
3103 \begin_layout Standard
3104 Byæ mo¿e ³atwiej zaznaczyæ go przy pomocy klawiszy.
3105 Zaznaczaj±c znaczek stopki mysz± mo¿na przypadkiem otworzyæ stopkê.
3110 poczym wyci±æ go i wkleiæ.
3111 Poza tym mo¿na zamieniæ w przypis zwyk³y tekst, zaznaczaj±c go i naciskaj±c
3120 \begin_layout Standard
3121 Przycisk Wstaw\InsetSpace ~
3122 notatkê dodaje notatki na marginesach
3126 \begin_layout Standard
3127 Przycisk przedstawia strza³kê wskazuj±c± kolumnê tekstu na marginesie i
3128 powinien znajdowaæ siê po prawej stronie przycisku
3138 , co osi±gn±æ mo¿na równie¿ poleceniem
3143 Notatki zachowuj± siê jak przypisy, z tym ¿e:
3146 \begin_layout Itemize
3147 znaczki na ekranie maj± napis
3148 \begin_inset Quotes pld
3152 \begin_inset Quotes prd
3156 \begin_inset Quotes pld
3160 \begin_inset Quotes prd
3166 \begin_layout Itemize
3167 notatki pojawi± siê na marginesie, a nie pod tekstem
3170 \begin_layout Itemize
3171 notatki nie s± numerowane
3174 \begin_layout Itemize
3175 Kiedy notatka jest zwiniêta, na marginesie pojawia siê wykrzyknik, który
3176 nie poka¿e siê na wydruku.
3179 \begin_layout Standard
3180 Zmieñ swój przypis o LyX-ie z powrotem w tekst, a nastêpnie w notatkê.
3181 Obejrzyj plik dvi aby zobaczyæ jak wygl±da taka notatka.
3184 \begin_layout Standard
3194 \begin_layout Section
3198 \begin_layout Standard
3199 \begin_inset LatexCommand \label{sec:bibliographies}
3203 Bibliografie zachowuj± siê podobnie do odno¶ników.
3204 Bibliografia zawiera listê odsy³aczy do literatury na koñcu dokumentu,
3205 do których mo¿na siê odwo³ywaæ w tek¶cie.
3206 Podobnie jak tytu³y podrozdzia³ów pozycje bibliografii s± przez LyX-a i
3207 LaTeX-a automatycznie numerowane, jak równie¿ odwo³ania do nich.
3210 \begin_layout Standard
3211 Id¼ na koniec dokumentu i ustaw ¶rodowisko
3216 Teraz ka¿dy akapit bêdzie pozycj± bibliografii.
3219 Elementarz LyX-a, Zespó³ Dokumentacji LyX-a
3221 jako swoj± pierwsz± pozycjê.
3222 Zauwa¿, ¿e LyX automatycznie umieszcza numer w prostok±cie przed ka¿d±
3224 Kliknij na takim numerze, aby otworzyæ okno
3226 Pozycja\InsetSpace ~
3230 Pierwsze z pól, edycyjnych,
3234 , s³u¿y do odwo³añ z tekstu dokumentu LyX-a.
3235 Domy¶lnie jest on liczb±.
3237 \begin_inset Quotes pld
3241 \begin_inset Quotes prd
3244 celem ³atwiejszego zapamiêtania.
3247 \begin_layout Standard
3248 Znajd¼ teraz w swoim dokumencie jakie¶ miejsce do umieszczenia odwo³ania
3252 Wstaw->Odwo³anie\InsetSpace ~
3257 LyX wstawi w tekst prostok±t z trzema znakami zapytania w nawiasach kwadratowyc
3264 U¿ywaj±c rozwijalnej listy na prawo od pola
3269 \begin_inset Quotes pld
3273 \begin_inset Quotes prd
3276 (w tej chwili to jedyna pozycja bibliografii).
3277 Obejrzyj na podgl±dzie wygl±d odwo³ania w tek¶cie.
3280 \begin_layout Standard
3281 Do czego s³u¿± pozosta³e pola? Pole
3289 wstawia notkê (jak strona lub rozdzia³ w przywo³anej ksi±¿ce lub artykule)
3290 w nawiasach po odwo³aniu.
3291 Je¶li wolisz skróty zamiast liczb (np.
3293 \begin_inset Quotes pld
3297 \begin_inset Quotes prd
3300 odwo³uje siê do artyku³u Smith-a z 1995) u¿yj pola
3306 Pozycja\InsetSpace ~
3310 Jak zwykle szczegó³y opisano w
3312 Podrêczniku u¿ytkownika.
3318 \begin_layout Standard
3323 Wykonaj bibliografiê i odwo³ania w
3328 \begin_layout Section
3332 \begin_layout Standard
3333 Je¶li zamierzasz wstawiæ spis tre¶ci na pocz±tku dokumentu, LyX znakomicie
3339 za tytu³em dokumentu i przed pierwszym tytu³em podrozdzia³u
3343 \begin_layout Standard
3344 Nawet nie próbuj umie¶ciæ kursora przed numerem podrozdzia³u.
3346 Tak czy inaczej nie mo¿na rêcznie poprawiaæ tego numeru, bo LyX numeruje
3347 podrozdzia³y automatycznie.
3354 Wstaw->Spisy->Spis\InsetSpace ~
3358 W prostok±cie w pierwszej linijce dokumentu pojawi siê napis
3359 \begin_inset Quotes pld
3363 \begin_inset Quotes prd
3369 \begin_layout Standard
3370 Wygl±da to niepozornie, ale na podgl±dzie widaæ kompletny spis tre¶ci dokumentu
3372 Jak zwykle, w przypadku zmiany kolejno¶ci rozdzia³ów lub dodania nowych,
3373 spis tre¶ci na wydruku zostanie uaktualniony.
3376 \begin_layout Standard
3377 Spis tre¶ci nie pokazuje siê w edytowanej wersji dokumentu, bo i tak nie
3378 ma mo¿liwo¶ci jego edycji.
3379 Mo¿na jednak wy¶wietliæ go za pomoc± polecenia
3381 Edycja->Struktura\InsetSpace ~
3385 To bardzo u¿yteczne narzêdzie, które umo¿liwia ³atwe poruszanie siê po
3387 Klikniêcie na tytule podrozdzia³u w oknie
3389 Struktura\InsetSpace ~
3392 wyró¿nia ten tytu³ i przenosi w to miejsce kursor (w oknie edycyjnym).
3395 \begin_layout Standard
3396 Pozbyæ siê spisu tre¶ci mo¿na kasuj±c go tak jak inne znaki.
3399 \begin_layout Standard
3404 : Wstaw spis tre¶ci w pliku
3409 \begin_layout Chapter
3410 Formu³y matematyczne
3413 \begin_layout Standard
3414 LaTeX jest u¿ywany przez wielu naukowców z powodu jego ¶wietnie wygl±daj±cych
3415 równañ, powstaj±cych bez potrzeby u¿ywania znaków kontrolnych i edytorów
3416 równañ spotykanych w innych procesorach tekstu.
3417 Wielu z nich z¿yma siê jednak na styl pracy z LaTeX-em, bardziej przypominaj±cy
3418 programowanie ni¿ pisanie tekstu.
3419 Na szczê¶cie LyX obs³uguje równania w trybie wizualnym.
3420 Przyzwyczajeni do pisania w LaTeX-u zauwa¿±, ¿e wszystkie normalne polecenia
3421 LaTeX-a dzia³aj± jak zwykle, poza tym, ¿e ich efekt pokazuje siê na bie¿±co.
3422 Z drugiej strony u¿ytkownicy nigdy nie korzystaj±cy z LaTeX-a mog± u¿yæ
3423 paska narzêdzi formu³ matematycznych, który umo¿liwia tworzenie profesjonalnie
3424 wygl±daj±cych równañ w sposób ³atwy i szybki
3428 \begin_layout Standard
3429 LyX nie potrafi, niestety, sprawdziæ
3441 \begin_layout Section
3442 Tryb formu³ matematycznych
3445 \begin_layout Standard
3446 W dowolnym miejscu swojego dokumentu napisz:
3449 \begin_layout LyX-Code
3450 Lubiê równanie Einsteina, E=mc^2, bo jest takie proste
3453 \begin_layout Standard
3454 Takie równanie nie wygl±da za ³adnie, nawet na podgl±dzie.
3455 Brak w nim spacji miêdzy literami a znakiem równo¶ci i prawdziwego indeksu
3457 \begin_inset Quotes pld
3461 \begin_inset Quotes prd
3465 Taki nieciekawy sk³ad jest skutkiem tego, ¿e LyX nie zosta³ poinformowany
3466 o pisaniu równania i z³o¿y³ je jak zwyk³y tekst.
3469 \begin_layout Standard
3470 Tekst matematyczny powinno pisaæ siê w trybie formu³ matematycznych.
3471 Aby wej¶æ w tryb formu³ wystarczy nacisn±æ przycisk na pasku narzêdzi oznaczony
3473 \begin_inset Formula $\frac{a+b}{c}$
3477 LyX wstawi w tekst ma³y niebieski prostok±t okolony czerwon± ramk±.
3478 Niebieski prostok±t to punkt wstawiania, gdzie pojawi± siê elementy formu³y,
3479 za¶ czerwona ramka sygnalizuje tryb formu³.
3480 LyX umie¶ci³ ju¿ kursor w niebieskim prostok±cie, wiêc wystarczy wpisaæ
3482 Wyra¿enie napisane jest na niebiesko, a niebieski prostok±t znika kiedy
3483 punkt wstawiania nie jest pusty.
3484 Teraz naci¶nij Esc celem opuszczenia trybu matematycznego (zauwa¿, ¿e powtórne
3485 przyci¶niêcie przycisku Tryb\InsetSpace ~
3491 Znika czerwona ramka, kursor znajduje siê na prawo od wyra¿enia, ewentualne
3492 dalsze pisanie bêdzie w trybie zwyk³ego tekstu.
3495 \begin_layout Standard
3496 Obejrzyj podgl±d i zauwa¿ ³adnie z³o¿one równanie, zawieraj±ce spacje miêdzy
3497 literami i znakiem równao¶ci, a tak¿e
3498 \begin_inset Quotes pld
3502 \begin_inset Quotes prd
3506 Litery w trybie formu³ traktowane s± jak zmienne i pisane s± kursyw±.
3507 Liczby traktowane s± jak liczby.
3510 \begin_layout Standard
3511 Edycja formu³ to kolejny przyk³ad podej¶cia WYSIWYM.
3512 W LaTeX-u wyra¿enie matematyczne tworzy siê pisz±c tekst i u¿ywaj±c poleceñ
3515 sqrt; mo¿e to byæ uci±¿liwe, z braku mo¿liwo¶ci zobaczenia wyra¿enia zanim
3516 uruchomi siê program LaTeX-a, co powoduje stratê czasu na poprawkê ewentualnych
3517 b³êdów jak zgubione nawiasy itd.
3518 Z drugiej strony LyX nie próbuje przedstawiaæ wygl±du równania dok³adnie
3519 tak jak na wydruku, ale prezentuje bardzo dobre przybli¿enie koñcowego
3521 W nastêpnej kolejno¶ci LaTeX zajmuje siê profesjonalnym sk³adem, po którym
3522 w 99% nie trzeba rêcznie poprawiaæ rozmiarów czcionki czy odstêpów.
3523 W ten sposób (przepraszamy za powtarzanie siê), u¿ytkownik mo¿e skupiæ
3524 siê na zawarto¶ci wyra¿eñ matematycznych, a nie na ich formacie.
3527 \begin_layout Section
3531 \begin_layout Standard
3533 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3537 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
3541 U¿yj klawiszy strza³ek aby przemie¶ciæ kursor do wnêtrza wyra¿enia.
3542 Zauwa¿, ¿e kiedy kursor znajdzie siê w ¶rodku, pojawi siê czerwona ramka
3543 informuj±c o przej¶ciu w tryb formu³.
3544 Za pomoc± strza³ki w lewo i w prawo przesuñ kursor za znak równo¶ci i napisz
3546 \begin_inset Quotes pld
3550 \begin_inset Quotes prd
3554 Jak poprzednio mo¿na u¿yæ klawiszy strza³ek lub
3558 celem opuszczenia trybu formu³, co spowoduje znikniêcie czerwonej ramki.
3559 W opinii wielu u¿ytkowników wej¶cie w tryb formu³ kursorem jest bardzo
3560 wygodne, ale zawsze mo¿na klikn±æ w którym¶ miejscu wyra¿enia, ¿eby przenie¶æ
3561 tam kursor i przej¶æ tym samym do trybu formu³.
3564 \begin_layout Standard
3565 W odró¿nieniu od specjalnych klawiszy opisanych poni¿ej, pisanie w trybie
3566 formu³ nie ró¿ni siê od pisania zwyk³ego tekstu.
3575 kasuj± znaki, zaznaczaæ tekst mo¿na za pomoc± klawiszy lub myszy, dzia³a
3580 , wycinanie oraz wklejanie.
3581 Z jednym trzeba ostro¿nie: po wyj¶ciu z trybu formu³ nieopatrzne
3585 potrafi za jednym zamachem skasowaæ ca³e wyra¿enie.
3593 \begin_layout Standard
3595 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3599 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}+1$
3602 ? Jak poprzednio, mo¿na od razu klikn±æ mysz± we w³a¶ciwe miejsce.
3603 Mo¿na tak¿e u¿yæ klawiszy strza³ek.
3604 Je¶li kursor znajduje siê zaraz za
3605 \begin_inset Quotes pld
3609 \begin_inset Quotes prd
3613 \begin_inset Quotes pld
3617 \begin_inset Quotes prd
3620 , naci¶niêcie strza³ki w górê przesunie kursor na poziom indeksu górnego,
3622 \begin_inset Quotes pld
3626 \begin_inset Quotes prd
3631 \begin_inset Quotes pld
3635 \begin_inset Quotes prd
3639 Naci¶niêcie strza³ki w dó³ przesunie kursor z powrotem na zwyk³y poziom.
3640 Naci¶niêcie tej strza³ki w dowolnym miejscu indeksu górnego przenosi kursor
3645 tym indeksem (tak ¿e od razu mo¿esz dopisaæ
3646 \begin_inset Quotes pld
3650 \begin_inset Quotes prd
3656 \begin_layout Standard
3657 Do poruszania siê po wyra¿eniu mo¿na tak¿e u¿yæ spacji.
3658 Je¿eli kursor znajduje siê w strukturze matematycznej (indeksie dolnym,
3659 górnym, u³amku, pierwiastku, ograniczniku czy macierzy, które zostan± opisane
3660 w nastêpnych podrozdzia³ach), naci¶niêcie spacji przesunie kursor za tê
3661 strukturê, ale nie wy³±czy trybu formu³.
3662 Tak wiêc je¶li kursor znajduje siê gdziekolwiek w indeksie górnym, naci¶niêcie
3663 spacji przeniesie go na zwyk³y poziom tu¿ za indeksem.
3664 Oznacza to, ¿e mo¿esz napisaæ
3665 \begin_inset Formula $E=mc^{1+x}-2$
3668 bez u¿ywania myszy czy klawiszy strza³ek.
3669 Uwa¿aj, ¿eby nie nacisn±æ spacji miêdzy
3670 \begin_inset Quotes pld
3674 \begin_inset Quotes prd
3678 \begin_inset Quotes pld
3682 \begin_inset Quotes prd
3685 , inaczej opu¶cisz indeks górny.
3686 W miejscach, gdzie spacja nie ma sensu (np.
3688 \begin_inset Quotes pld
3692 \begin_inset Quotes prd
3696 \begin_inset Quotes pld
3700 \begin_inset Quotes prd
3703 ), naci¶niêcie spacji jest ignorowane
3707 \begin_layout Standard
3708 Spacja i tabulator nie s³u¿± do wstawiania dodatkowego wolnego miejsca miêdzy
3710 Odstêpy s± zagadnieniem sk³adu drukarskiego, co oznacza, ¿e u¿ytkownik
3711 powinien pozostawiæ je LyX-owi (LaTeX-owi) (zobacz podrozdz.
3713 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:whitespace}
3717 ) Je¶li nie satysfakcjonuje Ciê efekt sk³adu LyX-a, istniej± sposoby zmiany
3718 odstêpów, o czym wiêcej pisze Podrêcznik u¿ytkownika --- ale od³ó¿ poprawki
3719 dopóki nie ukoñczysz pisania tre¶ci dokumentu.
3727 \begin_layout Standard
3728 Zauwa¿, ¿e opuszczenie trybu formu³ klawiszem
3732 powoduje brak spacji za wyra¿eniem.
3733 Nie jest to problem, je¿eli piszesz potem kropkê lub przecinek, ale je¶li
3734 chcesz napisaæ jakie¶ s³owo, musisz dodatkowo nacisn±æ spacjê.
3735 Istnieje skrót, dzia³aj±cy na samym koñcu obszaru w trybie formu³.
3736 Naci¶niêcie spacji wychodzi z tego trybu i wstawia spacjê za formu³±.
3737 W ten sposób mo¿na szybciej napisaæ
3738 \begin_inset Quotes pld
3742 \begin_inset Formula $f=ma$
3745 to moje ulubione równanie
3746 \begin_inset Quotes prd
3750 \begin_inset Quotes pld
3754 \begin_inset Formula $f=ma$
3757 to moje ulubione równanie
3758 \begin_inset Quotes prd
3764 \begin_layout Section
3768 \begin_layout Standard
3769 Wyk³adnik mo¿e byæ wprowadzony z paska narzêdzi, ale pro¶ciej jest u¿yæ
3771 \begin_inset Quotes pld
3775 \begin_inset Quotes prd
3779 LyX ustawia wówczas punkt wstawiania (niebieski prostok±t) w indeks górny,
3780 dziêki czemu cokolwiek napiszesz bêdzie wy¿ej i mniejsz± czcionk±.
3781 Ca³y dalszy pisany tekst do naci¶niêcia spacji (lub Esc celem opuszczenia
3782 trybu formu³) bêdzie indeksem górnym.
3785 \begin_layout Standard
3786 Pisanie indeksów dolnych jest równie proste --- zaczyna siê naci¶niêciem
3787 klawisza podkre¶lenia,
3788 \begin_inset Quotes pld
3792 \begin_inset Quotes prd
3796 Mo¿na podnosiæ i opuszczaæ oba indeksy, np.:
3797 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
3804 \begin_layout Standard
3809 : Przerób equation 1 z
3816 \begin_layout Section
3817 Pasek narzêdzi formu³ matematycznych
3821 \begin_layout Standard
3822 W klyx-ie jest to pasek, w lyx-ie panel
3830 \begin_layout Standard
3831 Pasek narzêdzi do wygodny sposób na wprowadzanie symboli i wykonywanie skompliko
3832 wanej edycji formu³.
3833 Wiele z jego funkcji mo¿e byæ przywo³anych z klawiatury.
3834 Na razie jednak skupimy siê na pos³ugiwaniu siê paskiem narzêdzi, aby zapoznaæ
3835 siê z jego zawarto¶ci±; skrótów klawiaturowych mo¿na siê nauczyæ z innych
3837 Otwórz zatem pasek narzêdzi i pozostaw go otwartym na czas lektury tego
3841 \begin_layout Subsection
3842 Litery greckie i symbole
3845 \begin_layout Standard
3846 Naci¶niêcie przycisku oznaczonego napisem
3847 \begin_inset Quotes eld
3851 \begin_inset Formula $\Gamma\rho\epsilon\epsilon\kappa$
3855 \begin_inset Quotes erd
3858 otwiera menu z greckimi literami.
3859 Wybór której¶ powoduje wstawienie jej do tekstu.
3860 Zauwa¿, ¿e istnieje kilka wariantów epsilon, pi, fi, teta, i sigma.
3861 Wybór elementu z paska narzêdzi formu³ zawsze powoduje przej¶cie w tryb
3865 \begin_layout Standard
3866 Cztery pozosta³e przyciski u koñca paska oferuj± szerok± gamê symboli matematycz
3867 nych: strza³ek, relacji, operatorów, sum i ca³ek.
3868 Ostatni przycisk przeznaczono na
3869 \begin_inset Quotes pld
3873 \begin_inset Quotes prd
3878 \begin_inset Quotes eld
3881 Nothing you can do that can't be done\SpecialChar \ldots{}
3883 \begin_inset Formula $\heartsuit$
3887 \begin_inset Quotes erd
3893 \begin_layout Subsection
3894 Pierwiastki, wektory i nawiasy
3897 \begin_layout Standard
3898 Aby utworzyæ pierwiastek wystarczy nacisn±æ przycisk oznaczony pierwiastkiem.
3899 Pierwiastek pojawi siê w tek¶cie, a pod nim kursor w punkcie wstawiania.
3900 Mo¿esz wpisywaæ zmienne, liczby, inne pierwiastki, u³amki itp.
3901 LyX automatycznie dostosuje rozmiar pierwiastka do tego, co w ¶rodku.
3904 \begin_layout Standard
3905 Nadpisywanie znaków (
3906 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
3910 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
3913 ) odbywa siê w ten sam sposób.
3916 Daszki, tyldy, wektory
3918 , oznaczony niebieskim prostok±tem przykrytym czarn± tyld±\InsetSpace ~
3920 Kliknij na symbolu, ¿eby wstawiæ go w tekst wraz punktem wstawiania nad
3922 Nastêpnie napisz, co chcesz, w punkcie wstawiania i opu¶æ tryb formu³ naci¶niêc
3926 \begin_layout Standard
3927 Ograniczniki takie jak nawiasy okr±g³e, kwadratowe i klamrowe dzia³aj± podobnie,
3928 ale s± trochê bardziej skomplikowane.
3933 , oznaczony niebieskim prostok±tem w czarnych nawiasach kwadratowych.
3934 Otwiera on okno ograniczników.
3935 Kliknij na lewym ograniczniku u¿ywaj±c
3939 myszy, nastêpnie na prawym u¿ywaj±c
3944 (wzglêdnie u¿yj przycisków wyboru opcji oznaczonych
3945 \begin_inset Quotes pld
3949 \begin_inset Quotes prd
3953 \begin_inset Quotes pld
3957 \begin_inset Quotes prd
3960 poczym kliknij na odpowiednim ograniczniku
3964 klawiszem myszy.) Wybrane ograniczniki pokazane s± w ramce u szczytu okna.
3965 Domy¶lnie jest to para nawiasów okr±g³ych, ale w opisany powy¿ej sposób
3966 mo¿na je zmieniæ na kwadratowe, parê kwadratowy -- okr±g³y a nawet wybraæ
3968 \begin_inset Quotes pld
3972 \begin_inset Quotes prd
3975 celem wygenerowania wzoru
3978 \begin_inset Quotes pld
3982 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
3986 \begin_inset Quotes erd
3989 (pusty ogranicznik wy¶wietlany jest jako linia przerywana w LyX-ie, ale
3990 nie pojawia siê na wydruku).
3993 \begin_layout Standard
3994 Po wyborze ograniczników kliknij
3998 aby wstawiæ je w wyra¿enie (albo naci¶nij
4002 , je¶li chcesz pozostawiæ okno otwarte).
4003 Leniuchy mog± pisaæ nawiasy wprost z klawiatury zamiast wybieraæ je z paska
4004 narzêdzi, ale tak wstawiane nawiasy bêd± wielko¶ci normalnego tekstu, co
4005 wygl±da ¼le, kiedy otaczaj± du¿y u³amek albo macierz.
4006 Po¶rednictwo paska narzêdzi gwarantuje, ¿e rozmiar ograniczników dostosowuje
4007 siê wyra¿eñ pomiêdzy nimi.
4010 \begin_layout Standard
4011 Istnieje mo¿liwo¶æ obudowania istniej±cego tekstu pierwiastkiem, wektorem
4013 W tym celu nale¿y zaznaczyæ potrzebny fragment formu³y i u¿yæ paska narzêdzi
4014 do wyboru odpowiedniego symbolu.
4015 Zastosuj ten sposób do zmiany formy zapisu drugiego prawa Newton'a ze skalarnej
4017 \begin_inset Formula $f=ma$
4021 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=m\overrightarrow{a}$
4025 Poznana w³a¶nie metoda pos³u¿y równie¿ do wstawiania miêdzy nawiasy macierzy.
4028 \begin_layout Subsection
4032 \begin_layout Standard
4033 Aby w trybie formu³ wstawiæ u³amek, wystarczy nacisn±æ przycisk oznaczony
4034 niebieskimi kwadratami oddzielonymi czarn± kresk± u³amkow±.
4035 LyX umieszcza w u³amku dwa punkty wstawiania.
4036 Jak mo¿na siê domy¶laæ, po u³amku mo¿na poruszaæ siê klawiszami strza³ek
4038 Kliknij na górnym prostok±cie i naci¶nij
4039 \begin_inset Quotes pld
4043 \begin_inset Quotes prd
4047 Nastêpnie naci¶nij strza³kê w dó³ i wpisz
4048 \begin_inset Quotes pld
4052 \begin_inset Quotes prd
4056 Stworzy³e¶ u³amek ! Oczywi¶cie w ka¿dy z prostok±tów mo¿na wpisaæ wszystko:
4057 zmienne z wyk³adnikami, pierwiastki czy inne u³amki.
4060 \begin_layout Standard
4065 : Napisz 2 równanie z
4072 \begin_layout Subsection
4073 Tryb TeX-a: granice, log, sin i inne
4076 \begin_layout Standard
4077 Poniewa¿ litery w trybie formu³ interpretowane s± jako zmienne, je¿eli napiszesz
4079 \begin_inset Quotes pld
4083 \begin_inset Quotes prd
4086 , LyX zrozumie to jako iloczyn zmiennych
4087 \begin_inset Formula $s$
4091 \begin_inset Formula $i$
4095 \begin_inset Formula $n$
4099 Te trzy litery zostan± napisane kursyw±, podczas gdy tak naprawdê powinny
4101 \begin_inset Quotes pld
4105 \begin_inset Quotes prd
4108 z³o¿onym czcionk± Roman.
4109 W dodatku LyX nie wstawi spacji miêdzy s³owo
4110 \begin_inset Quotes pld
4114 \begin_inset Quotes prd
4118 \begin_inset Quotes pld
4122 \begin_inset Quotes prd
4125 (naci¶niêcie spacji po prostu opu¶ci tryb formu³).
4126 W jaki sposób zatem uzyskaæ
4127 \begin_inset Quotes eld
4131 \begin_inset Formula $\sin x$
4135 \begin_inset Quotes erd
4139 \begin_inset Quotes eld
4143 \begin_inset Formula $sinx$
4147 \begin_inset Quotes erd
4153 \begin_layout Standard
4155 \begin_inset Quotes pld
4159 \begin_inset Quotes prd
4163 \begin_inset Quotes pld
4167 \begin_inset Quotes prd
4170 na pasku narzêdzi formu³.
4172 \begin_inset Quotes pld
4176 \begin_inset Quotes prd
4179 napisane jest na czerwono, czcionk± Roman, w trybie znanym sk±din±d jako
4181 Ca³e s³owo traktowane jest jak symbol, tak wiêc u¿ycie Backspace spowoduje
4182 skasowanie ca³ego s³owa.
4184 \begin_inset Quotes pld
4188 \begin_inset Quotes prd
4191 , które wy¶wietlone bêdzie niebiesk± kursyw±, jak tego mo¿na siê spodziewaæ
4193 Sprawd¼, ¿e na podgl±dzie wyra¿enie zosta³o poprawnie z³o¿one.
4196 \begin_layout Standard
4197 Inne polecenia wymagaj±ce wstawiania w trybie TeX-a z u¿yciem listy funkcji
4198 to funkcje trygonometryczne i ich odwrotno¶ci, funkcje hiperboliczne, logarytmy
4199 , granice i kilka innych.
4200 Funkcje te mog± byæ wzbogacane o indeksy górne i dolne, konieczne w wyra¿eniach
4202 \begin_inset Quotes pld
4206 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
4210 \begin_inset Quotes erd
4214 \begin_inset Quotes pld
4218 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
4222 \begin_inset Quotes erd
4228 \begin_layout Standard
4233 : Przepisz equation 3 z
4240 \begin_layout Subsection
4244 \begin_layout Standard
4245 \begin_inset LatexCommand \label{sec:matrices}
4252 \begin_layout Standard
4262 ma dwa suwaki pozwalaj±ce wybraæ ilo¶æ wierszy i kolumn macierzy.
4263 Wybierz 2 wiersze i 3 kolumny, poczym naci¶nij
4272 LyX wstawi 6 punktów wstawiania w macierzy
4273 \begin_inset Formula $2\times3$
4277 Jak zwykle mo¿na wstawiaæ dowolne wyra¿enia matematyczne (pierwiastek,
4279 Mo¿na równie¿ pozostawiæ niektóre komórki macierzy puste.
4282 \begin_layout Standard
4283 Do poruszania siê po macierzy w poziomie s³u¿y klawisz
4288 Dodatkowo mo¿na u¿yæ klawiszy strza³ek.
4289 Strza³ka w prawo u¿yta na prawym brzegu jednej komórki przenosi kursor
4290 do komórki obok, strza³ka w dó³ do kolejnego wiersza itd.
4293 \begin_layout Standard
4296 Podrêczniku u¿ytkownika
4298 jak zmieniæ poziome wyrównywanie wyra¿eñ w ka¿dej kolumnie i jak zmieniæ
4299 pionowe po³o¿enie ca³ej macierzy.
4300 Je¿eli zachodzi potrzeba utworzenia tabeli wype³nionej tekstem, nale¿y
4301 raczej u¿yæ doskonale obs³ugiwanych prze LyX-a tabel, ni¿ próbowaæ pisaæ
4305 \begin_layout Subsection
4310 \begin_layout Standard
4311 Ten podrozdzia³ dotyczy opcji nieobecnej w menu klyx 0.9.6, gdzie wystêpuje
4312 ona na pasku narzêdzi.
4322 \begin_layout Standard
4323 Wszystkie wyra¿enia poznane dotychczas znajdowa³y siê w jednej linijce z
4325 Wystarcza to w przypadku krótkich, prostych wyra¿eñ, ale wiêksze powinny
4326 odró¿niaæ siê od tekstu.
4327 Do pisania takich wyra¿eñ s³u¿y tryb równañ.
4328 Dodatkowo, tylko wyra¿enia w tym trybie mog± byæ numerowane i etykietowane
4331 Podrêcznik u¿ytkownika
4333 ), a ponadto równania wielolinijkowe (patrz podrozdz.
4336 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:multiline}
4342 )musz± byæ pisane w tym trybie.
4345 \begin_layout Standard
4350 na pasku narzêdzi, oznaczony czarnymi linijkami tekstu nad i pod niebieskim
4352 LyX umie¶ci w tek¶cie punkt wstawiania, który pojawi siê na ¶rodku nowej
4354 Nastêpnie obejrzyj podgl±d.
4359 jest w istocie prze³±cznikiem.
4360 Pos³u¿ siê nim w stosunku do kilku ju¿ utworzonych formu³ matematycznych,
4361 prze³±czaj±c je w tryb równañ i z powrotem.
4364 \begin_layout Standard
4365 Tryb równañ ró¿ni siê w paru punktach od zwyk³ego trybu formu³ matematycznych:
4368 \begin_layout Itemize
4369 Domy¶lny rozmiar niektórych symboli jak
4370 \begin_inset Formula $\sum$
4374 \begin_inset Formula $\int$
4380 \begin_layout Itemize
4381 Indeksy granic i sum (ale nie ca³ek) s± pisane raczej poni¿ej ni¿ obok symboli
4384 \begin_layout Itemize
4385 Tekst jest wyrównywany do ¶rodka
4388 \begin_layout Standard
4389 Poza tymi ró¿nicami wyra¿enia zwyk³e i te w trybie równañ s± do siebie bardzo
4393 \begin_layout Standard
4394 Koñcowa uwaga co do sk³adu wyra¿eñ w trybie równañ: wyra¿enie mo¿e byæ w
4395 nowym akapicie lub nie.
4396 Je¶li równanie ma byæ w ¶rodku zdania lub akapitu, nie naciskaj
4400 , w przeciwnym razie
4404 równaniem rozpocznie siê nowy akapit, którego pierwsza linijka bêdzie wciêta
4405 - efekt którego zapewne chcia³by¶ unikn±æ.
4408 \begin_layout Standard
4413 : Obejrzyj formu³y z pliku
4417 w trybie równañ i uchwyæ ró¿nice sk³adu.
4420 \begin_layout Standard
4425 : Pos³uguj±c siê ró¿nymi narzêdziami poznanymi w tym podrozdziale, powiniene¶
4426 umieæ z³o¿yæ nastêpuj±ce równanie:
4427 \begin_inset Formula \[
4428 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
4431 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0\end{array}\right.\]
4438 \begin_layout Section
4439 Równania wielolinijkowe
4442 \begin_layout Standard
4443 \begin_inset LatexCommand \label{sec:multiline}
4447 Spróbuj napisaæ nastêpuj±ce równania i obejrzyj podgl±d.
4448 Zadanie wymaga dwukrotnego utworzenia oddzielnych formu³ w trybie równañ.
4451 \begin_layout Standard
4452 \begin_inset Formula \[
4460 \begin_layout Standard
4461 \begin_inset Formula \[
4469 \begin_layout Standard
4470 Wynik wygl±da ¼le ! Je¿eli pisze siê dwa lub wiêcej równañ jedno za drugim,
4471 wygl±daj± o wiele lepiej kiedy ich znaki równo¶ci s± wyrównane; widaæ to
4472 zw³aszcza gdy drugie równanie nie ma lewej strony.
4473 LyX pozwala pisaæ równania wielolinijkowe panuj±c do pewnego stopnia nad
4477 \begin_layout Standard
4478 \begin_inset Formula \begin{eqnarray*}
4480 & = & 5y\end{eqnarray*}
4487 \begin_layout Standard
4492 lepiej! Znaki równo¶ci s± wyrównane i jest mniejszy pionowy odstêp miêdzy
4496 \begin_layout Standard
4497 Aby móc zacz±æ równanie wielolinijkowe, nale¿y wej¶æ w tryb równañ i nacisn±æ
4499 Pojawi± siê dwie linijki, ka¿da z trzema pustymi punktami wstawiania.
4500 Spróbuj samemu odtworzyæ wy¿ej pokazane równanie.
4501 Podobnie jak w macierzach, do poruszania siê po równaniu mo¿na u¿yæ myszy,
4506 lub klawiszy strza³ek.
4507 Nie szkodzi je¶li w równaniu wielolinijkowym zostanie jeden lub wiêcej
4508 pustych punktów wstawiania.
4509 Mo¿e byæ to u¿yteczne, jak w poprzednim przyk³adzie, albo w przypadku podzia³u
4510 na mniejsze bardzo d³ugich równañ, jak np.:
4511 \begin_inset Formula \begin{eqnarray*}
4513 & & +e+f+g\end{eqnarray*}
4520 \begin_layout Standard
4521 LyX wyrównuje drugie (¶rodkowe) pole w ka¿dej linijce, tak wiêc zwykle tam
4522 bêdziesz umieszczaæ znak równo¶ci czy inny operator relacji; w gruncie
4523 rzeczy mo¿na go wstawiæ gdziekolwiek.
4524 Nie nale¿y jednak u¿ywaæ równania wielolinijkowego do tworzenia macierzy;
4525 s³u¿y do tego osobny symbol macierzy (patrz podrozdz.
4527 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:matrices}
4534 \begin_layout Standard
4535 Je¿eli chcesz pisaæ jeszcze d³u¿sze równania, pos³u¿ siê
4539 do wstawienia nowej linijki z trzema pustymi punktami wstawiania.
4540 Je¶li w momencie naciskania
4544 kursor nie jest na koñcu linijki, reszta linijki zostanie przeniesiona
4550 po napisaniu równania jednolinijkowego, znajdzie siê ono ca³e w pierwszym
4552 Przesuñ kursor przed pierwszy znak równo¶ci i naci¶nij C-Tab aby przenie¶æ
4553 resztê równania do nastêpnego pola.
4554 Nastêpnie przesuñ kursor za znak równo¶ci i powtórnie naci¶nij C-Tab aby
4555 przenie¶æ praw± stronê równania na trzecie pole.
4556 Spróbuj przerobiæ równanie
4557 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
4561 \begin_inset Formula \begin{eqnarray*}
4563 & = & mc\times c\end{eqnarray*}
4570 \begin_layout Standard
4571 Je¿eli wstawi³e¶ za du¿o linijek, przesuñ kursor na koniec bie¿±cej linijki
4577 aby skasowaæ nastêpn± nadmiarow± linijkê.
4578 Usunie to koniec linijki i do³±czy (wszystkie trzy punkty wstawiania) do
4580 Je¿eli nastêpna linijka jest pusta, spowoduje to jej skasowanie.
4581 Ostrze¿enie: naci¶niêcie
4586 kiedy kursor nie jest na koñcu linijki mo¿e prowadziæ do dziwnych efektów.
4589 \begin_layout Section
4590 Jeszcze wiêcej matematyki
4593 \begin_layout Standard
4594 Tryb formu³ matematycznych posiada du¿o wiêcej mo¿liwo¶ci.
4595 Dotychczas pokazano podstawy, w
4597 Podrêczniku u¿ytkownika
4599 znajduj± siê wskazówki co do:
4602 \begin_layout Itemize
4603 Etykietowania i numerowania wyra¿eñ.
4606 \begin_layout Itemize
4607 Zmiany czcionki, np.
4608 pisania t³ustym drukiem w wyra¿eniu.
4609 Tutaj wspomnimy tylko, ¿e przyci¶niêcie przycisku trybu formu³ w trakcie
4610 pisania formu³y zmienia czcionkê na Roman a¿ do naci¶niêcia spacji.
4613 \begin_layout Itemize
4614 Poprawianie rozmiarów czcionki i odstêpów wewn±trz wyra¿enia.
4615 (Nie przejmuj siê tym przed ostatecznym wydrukiem!)
4618 \begin_layout Itemize
4620 Bardzo pomocne narzêdzie.
4621 Dziêki definicji makra na pocz±tku dokumentu mo¿na go u¿ywaæ w ca³ej zawarto¶ci.
4622 Zmiana definicji powoduje zmianê w ca³ym dokumencie.
4623 Makro mo¿e nawet przyjmowaæ argumenty.
4626 \begin_layout Itemize
4627 Mnóstwa innych rzeczy, które nie zmie¶ci³y siê w niniejszym
4634 \begin_layout Chapter
4638 \begin_layout Section
4639 Inne wa¿niejsze mo¿liwo¶ci LyX-a
4642 \begin_layout Standard
4643 Nie opisano wszystkich poleceñ LyX-a i nie by³o to zamiarem tego podrêcznika.
4644 Jak zwykle, wiêcej informacji mo¿na znale¼æ w
4646 Podrêczniku u¿ytkownika
4649 Dok³adna funkcja ka¿dego polecenia z menu jest opisana w
4654 Poni¿ej wspomnimy o kilku wa¿niejszych mo¿liwo¶ciach LyX-a
4656 \SpecialChar \ldots{}
4660 \begin_layout Itemize
4661 LyX ma wizualn± obs³ugê tabel.
4674 s³u¿y do umieszczenia w tek¶cie tabeli.
4679 myszy na tabeli wywo³uje okno pozwalaj±ce na jej wszechstronn± edycjê.
4682 \begin_layout Itemize
4683 LyX obs³uguje grafikê postscriptow± (lub w LaTeX-u) wstawian± do dokumentu.
4697 Nastêpnie kliknij na rysunku, by wybraæ plik z rysunkiem do wstawienia,
4698 mo¿esz go potem rozci±gn±æ, obróciæ itp.) Tabele i rysunki mog± mieæ podpisy,
4699 a LyX automatycznie generuje ich spisy.
4702 \begin_layout Itemize
4703 Istnieje kontrola wersji dokumentów za po¶rednictwem RCS (po wiêcej informacji
4711 \begin_layout Itemize
4712 LyX jest wysoce konfigurowalny.
4713 Wygl±d programu i wydruku daje siê zmieniaæ na ró¿ne sposoby.
4714 Informacja o tych sposobach jest dostêpna dziêki poleceniu
4719 omoc->Przystosowywanie
4724 \begin_layout Itemize
4725 Program LyX jest tworzony przez zespó³ programistów z piêciu kontynentów.
4726 Z tego powodu LyX ma lepsz± obs³ugê jêzyków innych ni¿ angielski (niderlandzkie
4727 go, niemieckiego, greckiego, czeskiego, tureckiego,\SpecialChar \ldots{}
4728 ) ni¿ niejeden procesor
4730 Co wiêcej, obs³uga ta wci±¿ siê poprawia.
4733 \begin_layout Itemize
4734 Pisownia dokumentu jest sprawdzana poleceniem Edycja->Sprawdzanie\InsetSpace ~
4739 \begin_layout Standard
4740 od kursora do koñca dokumentu
4748 \begin_layout Section
4749 LyX dla u¿ytkowników LaTeX-a
4752 \begin_layout Standard
4753 Je¶li nie masz pojêcia o LaTeX-u, nie musisz czytaæ tego podrozdzia³u.
4754 Móg³by¶ wszak¿e nauczyæ siê LaTeX-a i dopiero tutaj wróciæ.
4755 Jednak¿e wielu u¿ytkowników LyX-a zna ju¿ LaTeX-a.
4756 Zastanawiaj± siê oni czy rzeczywi¶cie LyX potrafi to samo co LaTeX.
4757 Odpowiadaj±c w skrócie, LyX potrafi zrobiæ w ten czy inny sposób prawie
4758 wszystko to co LaTeX i zasadniczo upraszcza wiêkszo¶æ faz pisania dokumentu
4760 Obecnie mo¿e irytowaæ konwersja starszych dokumentów LaTeX-a i parê innych
4761 zagadnieñ, ale nastêpne wersje LyX-a rozwi±¿± i te problemy.
4764 \begin_layout Standard
4765 Poniewa¿ jest to tylko elementarz, poruszymy w nim wy³±cznie rzeczy których
4766 nowi u¿ytkownicy LyX-a najprawdopodobniej s± ciekawi.
4767 Aby przesadnie nie rozdymaæ
4771 zostan± podane tylko podstawowe informacje.
4774 Podrêcznik U¿ytkownika
4776 jest obfitym ¼ród³em wiadomo¶ci o ró¿nicach miêdzy LyX-em i LaTeX-em, oraz
4777 stosowaniu LaTeX-owych trików w LyX-ie.
4780 \begin_layout Subsection
4784 \begin_layout Standard
4785 Cokolwiek napisze siê w trybie TeX-a jest przekazywane wprost do LaTeX-a
4786 i wy¶wietlane na ekranie czerwonym kolorem.
4787 W tryb TeX-a wchodzi siê poleceniem
4799 , albo klikaj±c na czerwonym przycisku-prze³±czniku TeX-a na pasku narzêdzi.
4802 \begin_layout Standard
4803 W trybie formu³ format TeX-a jest obs³ugiwany trochê inaczej.
4804 Do formatu TeX-a wchodzi siê pisz±c backslash.
4805 Nie jest on pokazywany, ale cokolwiek napisze siê pó¼niej wy¶wietlane jest
4807 Wyj¶cie z tego formatu nastêpuje po naci¶niêciu spacji lub innego znaku
4808 niealfabetycznego, jak liczba, podkre¶lenie, caret czy nawiasy.
4809 Po wyj¶ciu z trybu formatu TeX-a, je¿eli LyX zna wpisane polecenie, przekszta³c
4811 Tak wiêc je¶li w trybie formu³ napiszesz
4817 , a potem spacjê, LyX zast±pi czerwone
4818 \begin_inset Quotes pld
4822 \begin_inset Quotes prd
4826 \begin_inset Quotes pld
4830 \begin_inset Formula $\gamma$
4834 \begin_inset Quotes prd
4838 Tak siê dzieje dla prawie wszystkich prostych makr matematycznych (jednak¿e
4839 zauwa¿, ¿e funkcje jak
4845 pozostan± na czerwono, bo ich forma nie ró¿ni siê od zapisu).
4846 Taka procedura mo¿e byæ szybsza ni¿ korzystanie z paska narzêdzi, zw³aszcza
4847 dla do¶wiadczonych u¿ytkowników LaTeX-a.
4850 \begin_layout Standard
4851 Szczególnym traktowaniem w trybie formu³ w TeX-u cieszy siê nawias klamrowy,
4852 wstawiany na czerwono i w parach otwieraj±cy-zamykaj±cy.
4853 Kursor po wstawieniu nawiasów znajduje siê w ¶rodku
4857 formatem TeX-a, co pomaga przy wprowadzaniu poleceñ nieznanych LyX-owi,
4858 które to polecenia wymagaj± argumentów.
4861 \begin_layout Standard
4862 LyX nie potrafi zrobiæ absolutnie wszystkiego co LaTeX (jeszcze?).
4863 Kilka wyszukanych funkcji nie jest wcale obs³ugiwanych, inne nie dzia³aj±
4865 Format TeX-a pozwala u¿ytkownikom korzystaæ z pe³nej elastyczno¶ci LaTeX-a
4866 oraz wygody LyX-a, takich jak wizualny tryb formu³, tabele i edycja.
4867 LyX nigdy nie bêdzie móg³ obs³ugiwaæ ka¿dego pakietu LaTeX-owego.
4874 w preambule (zobacz podrozdz.:
4875 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:preamble}
4879 ), mo¿esz u¿yæ dowolnego pakietu, choæ bez wizualnej obs³ugi jego funkcji.
4882 \begin_layout Subsection
4883 Konwersja dokumentów LaTeX-a do LyX-a.
4886 \begin_layout Standard
4887 Niestety nie dzia³a za dobrze w LyX-ie wersji 0.12.
4888 Zespó³ LyX-a zagwarantowa³, ¿e od wersji 0.14, pliki LyX-a bêd± u¿ywaæ podzbioru
4889 komend LaTeX-a, dziêki czemu jednym poleceniem menu bêdzie mo¿na wczytaæ
4890 plik LaTeX-a do dokumentu LyX-a.
4891 Zanim to nast±pi prowadzone s± prace nad programem w Perlu o nazwie reLyX,
4892 przeznaczonym do t³umaczenia formatu LaTeX-a na LyX-a.
4893 Program i instrukcja znajduj± siê w katalogu
4897 w dystrybucji LyX-a.
4900 \begin_layout Subsection
4901 Konwersja dokumentów LyX-a do LaTeX-a .
4904 \begin_layout Standard
4905 Mo¿e zaistnieæ potrzeba konwersji dokumentu LyX-a na format LaTeX-a.
4906 Na przyk³ad wspó³pracownik lub wspó³autor nie ma LyX-a aby móc przeczytaæ
4908 Wystarczy w tym celu wykonaæ polecenie
4910 Plik->Eksport->jako\InsetSpace ~
4914 Utworzy to plik co¶.tex z edytowanego co¶.lyx.
4915 LyX zawsze tworzy tymczasowy plik LaTeX-a zanim uruchomi ten program, ale
4916 pliki te s± trudne do czytania i zapisywane w tymczasowych katalogach.
4919 \begin_layout Subsection
4923 \begin_layout Subsubsection
4927 \begin_layout Standard
4928 Okno wywo³ywanie poleceniem Uk³ad->Dokument ustawia szereg opcji, które
4929 przekazywane s± do polecenia
4936 W tym oknie mo¿na zmieniæ klasê dokumentu, domy¶lny rozmiar czcionki i
4938 Ewentualne dodatkowe opcje dla
4944 nale¿y wpisaæ w polu
4946 Dodatkowe\InsetSpace ~
4952 \begin_layout Subsubsection
4953 Inne wykorzystanie preambu³y
4956 \begin_layout Standard
4957 \begin_inset LatexCommand \label{sec:preamble}
4961 Je¶li chcia³by¶ wstawiæ specjalne polecenia do preambu³y dokumentu LaTeX-a,
4962 mo¿esz u¿yæ ich równie¿ w dokumencie LyX-a.
4965 Uk³ad->Preambu³a\InsetSpace ~
4968 i napisz je w otworzonym oknie.
4969 Cokolwiek tam wpiszesz, zostanie bezpo¶rednio przekazane LaTeX-owi (podobnie
4970 jak tekst pisany w trybie TeX-a).
4973 \begin_layout Subsection
4977 \begin_layout Standard
4978 LyX obs³uguje BibTeX w sposób dobry acz niekompletny.
4979 BibTeX pozwala budowaæ bazy danych odwo³añ do literatury celem u¿ycia w
4983 Wstaw->Spisy->Odsy³acz\InsetSpace ~
4986 celem w³±czenia pliku typu bib.
4987 Klikniêcie na powsta³ym w ten sposób prostok±cie oznaczonym
4989 Odno¶niki wygenerowane przez BibTeX
4991 otworzy okno BibTeX-a.
4997 wpisz to co wpisa³by¶ nawiasach polecenia
5005 \begin_layout Standard
5006 Tak jak w LaTeX-u, bibliografie powinny byæ odseparowane przecinkami, nie
5007 spacjami/tabulatorami.
5019 wpisz, to co wpisa³by¶ nawiasach polecenia
5028 \begin_layout Standard
5029 Po wykonaniu powy¿szych czynno¶ci mo¿na u¿ywaæ cytatów z dowolnych bibliografii
5030 w³±czanych poleceniem
5032 Wstaw->Odwo³anie\InsetSpace ~
5037 \begin_inset LatexCommand \ref{sec:bibliographies}
5042 LyX zajmie siê u¿yciem BibTeX-a.
5043 Powód, dla którego, piszemy, ¿e LyX ma
5044 \begin_inset Quotes pld
5047 dobr± lecz niepe³n± obs³ugê bibliografii
5048 \begin_inset Quotes prd
5051 jest ten, ¿e LyX nie potrafi samodzielnie tworzyæ plików bib i nie podpowie
5052 listy wszystkich odwo³añ do literatury w oknie
5059 \begin_layout Subsection
5063 \begin_layout Standard
5064 Tward± spacjê wstawia siê przez
5069 Na ekranie wygl±da jak ma³e, ró¿owe
5070 \begin_inset Quotes pld
5074 \begin_inset Quotes prd
5078 Jest ich mnóstwo w niniejszym Elementarzu.
5079 W menu Wstaw->Znak\InsetSpace ~
5080 specjalny znajduje siê wiêcej znaków specjalnych, z wielokrop
5081 kiem, wymuszonym koñcem linii i punktem podzia³u w³±cznie.
5084 \begin_layout Section
5088 \begin_layout Standard
5089 Czasem, po uruchomieniu LaTeX-a pojawiaj± siê b³êdy na skutek nie zrozumienia
5090 przez LaTeX lub LyX fragmentów dokumentu.
5091 W takim wypadku LyX generuje etykiety b³êdów (prostok±t z napisem
5092 \begin_inset Quotes pld
5096 \begin_inset Quotes prd
5100 Klikniêcie na takiej etykiecie otwiera okno obja¶niaj±ce rodzaj b³êdu.
5101 Bardzo rzadko b³±d dotyczy LyX-a.
5102 B³êdy LaTeX-a, wystêpuj±ce najczê¶ciej we wstawkach TeX-a, cytowane s±
5103 przez LyX-a dos³ownie.