lib/doc/pl/Tutorial.lyx

   1 #LyX 1.5.2svn created this file. For more info see http://www.lyx.org/
   2 \lyxformat 276
   3 \begin_document
   4 \begin_header
   5 \textclass book
   6 \begin_preamble
   7 \sloppy
   8 \end_preamble
   9 \language polish
  10 \inputencoding latin2
  11 \font_roman default
  12 \font_sans default
  13 \font_typewriter default
  14 \font_default_family default
  15 \font_sc false
  16 \font_osf false
  17 \font_sf_scale 100
  18 \font_tt_scale 100
  19 \graphics none
  20 \paperfontsize 12
  21 \spacing single
  22 \papersize default
  23 \use_geometry false
  24 \use_amsmath 0
  25 \use_esint 0
  26 \cite_engine basic
  27 \use_bibtopic false
  28 \paperorientation portrait
  29 \secnumdepth 3
  30 \tocdepth 3
  31 \paragraph_separation indent
  32 \defskip medskip
  33 \quotes_language polish
  34 \papercolumns 1
  35 \papersides 1
  36 \paperpagestyle headings
  37 \tracking_changes false
  38 \output_changes false
  39 \author ""
  40 \end_header
  41
  42 \begin_body
  43
  44 \begin_layout Title
  45 The LyX Tutorial
  46 \end_layout
  47
  48 \begin_layout Author
  49 by Amir Karger and the LyX Team
  50 \newline
  51 polskie tłumaczenie: Wojtek Pękala
  52 \end_layout
  53
  54 \begin_layout Standard
  55 \begin_inset LatexCommand tableofcontents
  56
  57 \end_inset
  58
  59
  60 \end_layout
  61
  62 \begin_layout Chapter
  63 Wprowadzenie
  64 \end_layout
  65
  66 \begin_layout Section
  67 LyX wita.
  68 \end_layout
  69
  70 \begin_layout Standard
  71 Dokument niniejszy
  72 \begin_inset LatexCommand htmlurl
  73 target "http://friko2.onet.pl/wr/voyttek"
  74
  75 \end_inset
  76
  77  jest przeznaczony dla tych, którzy nigdy nie słyszeli o LaTeX-u lub znają
  78  go tak sobie.
  79  Bez obaw - aby móc używać LyX-a nie trzeba uczyć się LaTeX-a.
  80  O to w końcu w LyX-ie chodzi: ma on być wizualnym interfejsem do LaTeX-a
  81  w stylu prawie WYSIWYG.
  82 \end_layout
  83
  84 \begin_layout Standard
  85 Niektórzy zapewne sięgnęli do tego dokumentu, bo próbowali wpisać dwie spacje
  86  po kropce (
  87 \begin_inset Quotes gld
  88 \end_inset
  89
  90 .
  91 \begin_inset Quotes erd
  92 \end_inset
  93
  94 ) albo wstawić 3 puste linie między akapitami.
  95  Po paru frustrujących próbach zrozumieli jednak, że to niemożliwe.
  96  Z czasem zauważą, że większość chwytów używanych w innych edytorach po
  97  prostu nie działa w LyX-ie.
  98  Dzieje się tak, ponieważ większość innych edytorów jest w gruncie rzeczy
  99  przereklamowanymi maszynami do pisania.
 100  Wymagają od użytkownika ręcznego wprowadzania wszystkich spacji, zmian
 101  czcionki itd.
 102  W końcu autor oprócz napisania dokumentu wykonuje chcąc nie chcąc skład
 103  drukarski.
 104  I tu pojawia się LyX; jego rolą jest przejęcie składu drukarskiego.
 105  Pozwala przez to skupić się na istotnych sprawach, takich jak treść utworu.
 106 \end_layout
 107
 108 \begin_layout Standard
 109 Tak więc uzbrój się w cierpliwość i czytaj dalej.
 110  Trud opanowania elementarza zwróci się na pewno.
 111 \end_layout
 112
 113 \begin_layout Section
 114 O podręczniku
 115 \end_layout
 116
 117 \begin_layout Standard
 118 Na wstępie tej sekcji należy zaznaczyć, że w przeciwieństwie do innych pod\SpecialChar \-
 119 ręczni
 120 ków ten zakłada, że użytkownik
 121 \series bold
 122 \emph on
 123 NIE
 124 \series default
 125 \emph default
 126
 127 \emph toggle
 128 jest głupi i wie po co jest kla\SpecialChar \-
 129 wiatura, umie użyć myszy oraz posługiwać
 130  się oknami.
 131  Z drugiej strony z założenia nie musi mieć pojęcia o LaTeX-u.
 132 \end_layout
 133
 134 \begin_layout Standard
 135
 136 \emph on
 137 \begin_inset Quotes gld
 138 \end_inset
 139
 140 Elementarz
 141 \begin_inset Quotes erd
 142 \end_inset
 143
 144
 145 \emph default
 146
 147 \emph toggle
 148 używa notacji opisanej we
 149 \emph default
 150
 151 \emph on
 152
 153 \begin_inset Quotes gld
 154 \end_inset
 155
 156 Wprowadzeniu
 157 \begin_inset Quotes grd
 158 \end_inset
 159
 160
 161 \emph toggle
 162 .
 163  Jeśli go jeszcze nie przeczytałeś, zrób to teraz.
 164 \end_layout
 165
 166 \begin_layout Standard
 167 Powodem odsyłania do innych rozdziałów osobnego podręcznika jest lenistwo.
 168  Zespół LyX-a jest wystarczająco zajęty rozbudową programu i usuwaniem błędów,
 169  żeby nie redagować 5 identycznych wersji tej samej sekcji w 5 różnych dokumenta
 170 ch.
 171  Zatem przeczytaj
 172 \emph on
 173
 174 \begin_inset Quotes gld
 175 \end_inset
 176
 177 Wprowadzenie
 178 \emph toggle
 179
 180 \begin_inset Quotes grd
 181 \end_inset
 182
 183 , zawierające wszystko, co potrzebne na temat
 184 \emph default
 185
 186 \emph on
 187 wszystkich
 188 \emph default
 189
 190 \emph toggle
 191 podręczników.
 192  Po powrocie podejmij lekturę od tego miejsca.
 193 \end_layout
 194
 195 \begin_layout Standard
 196 Skoro już wiadomo, co oznaczają różne czcionki, opiszemy po krótce cel
 197 \emph on
 198
 199 \begin_inset Quotes pld
 200 \end_inset
 201
 202 Elementarza
 203 \emph toggle
 204
 205 \begin_inset Quotes prd
 206 \end_inset
 207
 208 .
 209 \end_layout
 210
 211 \begin_layout Section
 212 Czym
 213 \emph on
 214 jest
 215 \emph default
 216
 217 \emph toggle
 218 Elementarz i czym
 219 \emph default
 220
 221 \emph on
 222 nie jest
 223 \end_layout
 224
 225 \begin_layout Subsection
 226 Od Pioniera słów kilka\SpecialChar \ldots{}
 227
 228 \end_layout
 229
 230 \begin_layout Standard
 231 Oto krótka notka
 232 \emph toggle
 233 \noun on
 234 John'a Weiss'a
 235 \emph default
 236 \noun default
 237 , pierwszego autora
 238 \emph on
 239
 240 \begin_inset Quotes pld
 241 \end_inset
 242
 243 Elementarza
 244 \begin_inset Quotes prd
 245 \end_inset
 246
 247
 248 \emph default
 249 :
 250 \end_layout
 251
 252 \begin_layout Quotation
 253 Początkowo miałem szerokie plany co do
 254 \emph on
 255
 256 \begin_inset Quotes pld
 257 \end_inset
 258
 259 Elementarza
 260 \begin_inset Quotes prd
 261 \end_inset
 262
 263
 264 \emph toggle
 265 \noun toggle
 266 .
 267  Lecz, tak jak w przypadku innych przedsięwzięć, rzeczywistość je zwe\SpecialChar \-
 268 ryfikowała.
 269  Uświadomiłem sobie, że mogę spędzić nad nim resztę życia, jeśli nie ograniczę
 270  go do sensownego zakresu.
 271  Stwier\SpecialChar \-
 272 dziłem również, że pokryje się on w dużej mierze z
 273 \emph default
 274
 275 \emph on
 276
 277 \begin_inset Quotes pld
 278 \end_inset
 279
 280 Podręcznikiem użytkownika
 281 \begin_inset Quotes prd
 282 \end_inset
 283
 284
 285 \emph toggle
 286 .
 287  Po co dwa razy pisać to samo?
 288 \end_layout
 289
 290 \begin_layout Quotation
 291 Tak czy inaczej, zacząłem rozumieć, że ludzie najlepiej uczą się przez:
 292 \end_layout
 293
 294 \begin_deeper
 295 \begin_layout Enumerate
 296 oglądanie przykładów
 297 \end_layout
 298
 299 \begin_deeper
 300 \begin_layout Quotation
 301 lub
 302 \end_layout
 303
 304 \end_deeper
 305 \begin_layout Enumerate
 306 robienie rzeczy samemu.
 307 \end_layout
 308
 309 \end_deeper
 310 \begin_layout Quotation
 311 Z ciężkim sercem wyrzuciłem jakieś 20 stron, które już napisałem i zacząłem
 312  od początku.
 313  Jedyną pozostałością jest podrozdział
 314 \begin_inset LatexCommand ref
 315 reference "sec:what-is-lyx"
 316
 317 \end_inset
 318
 319 .
 320  Cała reszta to przykłady i ćwiczenia.
 321 \end_layout
 322
 323 \begin_layout Subsection
 324 Najlepsze wykorzystanie Elementarza
 325 \end_layout
 326
 327 \begin_layout Standard
 328 Zgodnie z zapowiedzią John'a Weiss'a
 329 \emph on
 330
 331 \begin_inset Quotes pld
 332 \end_inset
 333
 334 Elementarz
 335 \begin_inset Quotes prd
 336 \end_inset
 337
 338
 339 \emph default
 340
 341 \emph toggle
 342 składa się z ćwiczeń i przykładów.
 343  Aby jak najlepiej z niego skorzystać należy przeczytać go, pisząc po drodze
 344  wszystkie rzeczy, o które proszą i wykonując wszystkie ćwiczenia.
 345  Dla wygody warto wydrukować niniejszy dokument.
 346 \end_layout
 347
 348 \begin_layout Standard
 349 Podrozdział
 350 \begin_inset LatexCommand ref
 351 reference "sec:what-is-lyx"
 352
 353 \end_inset
 354
 355  jest pozostałością poprzedniej wersji
 356 \emph on
 357
 358 \begin_inset Quotes pld
 359 \end_inset
 360
 361 Elementarza
 362 \begin_inset Quotes prd
 363 \end_inset
 364
 365
 366 \emph default
 367
 368 \emph toggle
 369 i cechuje go swoista bezpośredniość.
 370  Tym niemniej stanowi sympatyczne wprowadzenie do LyX-a i wykładnię idei
 371  tej aplikacji.
 372 \end_layout
 373
 374 \begin_layout Subsection
 375 Czego
 376 \emph on
 377 nie
 378 \emph default
 379  znajdziecie:
 380 \end_layout
 381
 382 \begin_layout Itemize
 383 Instrukcji jak:
 384 \end_layout
 385
 386 \begin_deeper
 387 \begin_layout Itemize
 388 posługiwać się myszą
 389 \end_layout
 390
 391 \begin_layout Itemize
 392 używać programu w X-Windows
 393 \end_layout
 394
 395 \begin_layout Itemize
 396 posługiwać się klawiaturą
 397 \end_layout
 398
 399 \begin_layout Standard
 400 Opanowanie powyższych umiejętności jest konieczne i nie wchodzi w zakres
 401  tego podręcznika.
 402  Spełnia on za to mnóstwo innych zadań
 403 \begin_inset Foot
 404 status collapsed
 405
 406 \begin_layout Standard
 407 \SpecialChar \ldots{}
 408 and occupational therapy ain't one of 'em! (Sarkastyczny styl oryginału
 409  rozmija się ze skromnymi możliwościami tłumacza, jak również jego poglądem
 410  na rzetelny podręcznik)
 411 \end_layout
 412
 413 \end_inset
 414
 415
 416 \end_layout
 417
 418 \end_deeper
 419 \begin_layout Itemize
 420 Prowadzenia za rękę, protekcjonalności czy łopatologii .
 421 \end_layout
 422
 423 \begin_deeper
 424 \begin_layout Standard
 425 To przecież tylko program komputerowy, bez obaw ! Poza tym zakładamy, że
 426  czytelnik jest rozgarnięty.
 427  Może być zagubiony, zdezorientowany, ale nie głupi.
 428 \end_layout
 429
 430 \end_deeper
 431 \begin_layout Itemize
 432 Opisu wszystkich możliwości LyX-a.
 433 \end_layout
 434
 435 \begin_deeper
 436 \begin_layout Standard
 437 Nie ma potrzeby powielania
 438 \emph on
 439
 440 \begin_inset Quotes pld
 441 \end_inset
 442
 443 Podręcznika użytkownika
 444 \begin_inset Quotes prd
 445 \end_inset
 446
 447
 448 \end_layout
 449
 450 \begin_layout Standard
 451 Celem tego dokumentu jest wprowadzenie czytelnika na właściwe obroty, tak
 452  by po jego przeczytaniu nie potrzebował niczego poza
 453 \emph on
 454
 455 \begin_inset Quotes pld
 456 \end_inset
 457
 458 Podręcznikiem użytkownika
 459 \begin_inset Quotes prd
 460 \end_inset
 461
 462
 463 \emph default
 464 .
 465  Próba zawarcia informacji o wszystkich możliwościach LyX-a w
 466 \emph on
 467
 468 \begin_inset Quotes pld
 469 \end_inset
 470
 471 Elementarzu
 472 \begin_inset Quotes prd
 473 \end_inset
 474
 475
 476 \emph default
 477  owocowałaby jego chroniczną nieaktualnością.
 478 \end_layout
 479
 480 \begin_layout Standard
 481 Nie znaczy to oczywiście, że nie zostaną przedstawione żadne z możliwości
 482  LyX-a.
 483  Zaprezentowane będą czynności, które najprawdopodobniej nie ulegną zmianie,
 484  jak np.
 485  otwieranie i drukowanie pliku.
 486  Nie obejdzie się bez paru rozdziałów z przykładami i ćwiczeniami dotyczącymi
 487  kilku bardziej zaawansowanych funkcji, jak tryb formuł.
 488  [Naturalnie sposób pracy z formułami nie ulegnie istotnej zmianie.
 489  Być może zostanie udoskonalony, ale całkowita zmiana jest raczej niemożliwa.]
 490 \end_layout
 491
 492 \end_deeper
 493 \begin_layout Itemize
 494 Szczegółowego objaśnienia LaTeX-a.
 495 \end_layout
 496
 497 \begin_deeper
 498 \begin_layout Standard
 499 Niepotrzebne.
 500  Chcącym opanować sztuczki z LaTeX-em polecamy książki na ten temat.
 501  Opublikowano już kilka dobrych tytułów.
 502 \end_layout
 503
 504 \end_deeper
 505 \begin_layout Standard
 506 Komu w drogę, temu czas.
 507  Można rzucić okiem na następny podrozdział lub przejść wprost do podrozdziału
 508
 509 \begin_inset LatexCommand ref
 510 reference "sec:first-doc-ex"
 511
 512 \end_inset
 513
 514 .
 515 \end_layout
 516
 517 \begin_layout Section
 518 Czym jest LyX?
 519 \begin_inset LatexCommand label
 520 name "sec:what-is-lyx"
 521
 522 \end_inset
 523
 524
 525 \end_layout
 526
 527 \begin_layout Subsection
 528 Przegląd
 529 \end_layout
 530
 531 \begin_layout Standard
 532 Niektórzy nowi użytkownicy LyX-a mają kłopoty z przestawieniem się na właściwe
 533  temu programowi podejście do zagadnienia edycji tekstu.
 534  Większość innych procesorów tekstu nie jest bowiem niczym innym niż przereklamo
 535 wanymi maszynami do pisania.
 536  W przeszłości były one jedynym narzędziem do tworzenia dokumentów, co zmusiło
 537  użytkowników do wynalezienia repertuaru chwytów pozwalających obejść ich
 538  ograniczenia.
 539  Podkreślanie, które sprowadza się do nadpisywania wyrazów znakiem
 540 \begin_inset Quotes pld
 541 \end_inset
 542
 543 _
 544 \begin_inset Quotes prd
 545 \end_inset
 546
 547 , stało się sposobem na wyróżnienie tekstu.
 548  Aby utworzyć tabele należało najpierw określić wielkość każdej kolumny,
 549  a następnie ustawić tabulatory.
 550  To samo dotyczyło liczb i tekstu wyrównywanego do prawej.
 551  Dzielenie wyrazów u końca linii wymagało wprawnego oka i zdolności przewidywani
 552 a.
 553 \end_layout
 554
 555 \begin_layout Standard
 556 Innymi słowy użytkownicy nauczyli się martwić detalami i rozmieszczeniem
 557  poszczególnych znaków.
 558 \end_layout
 559
 560 \begin_layout Standard
 561 W konsekwencji prawie wszystkie procesory tekstu powielają to podejście.
 562  Wciąż używają tabulatorów celem uzyskania pustego miejsca.
 563  Użytkownik nadal musi się martwić, w którym miejscu strony pojawi się dany
 564  element.
 565  Wyróżnienie tekstu polega na zmianie czcionki, tak jakby się zmieniało
 566  głowi\SpecialChar \-
 567 cę w elektrycznej maszynie do pisania.
 568  Wiadomo w czym rzecz.
 569 \end_layout
 570
 571 \begin_layout Standard
 572 Tu właśnie LyX różni się od pozostałych procesorów tekstu.
 573  Nie trzeba się martwić położeniem każdego znaku.
 574  Użytkownik określa,
 575 \emph on
 576 co zamierza pisać
 577 \emph default
 578
 579 \emph toggle
 580 a LyX troszczy się o resztę, stosując zestaw reguł zwany
 581 \emph default
 582
 583 \emph on
 584 stylem
 585 \emph toggle
 586 .
 587  Oto przykład:
 588 \end_layout
 589
 590 \begin_layout Standard
 591 Załóżmy, że piszesz raport.
 592  Aby go rozpocząć, potrzebujesz podrozdziału zwanego
 593 \begin_inset Quotes pld
 594 \end_inset
 595
 596 Wprowadzenie
 597 \begin_inset Quotes prd
 598 \end_inset
 599
 600 .
 601  Otwierasz w swoim procesorze tekstu menu, które zmienia rozmiar czcionki
 602  i wybierasz odpowiednią wielkość.
 603  Następnie wpisujesz
 604 \begin_inset Quotes pld
 605 \end_inset
 606
 607 1.___Wprowadzenie
 608 \begin_inset Quotes prd
 609 \end_inset
 610
 611 .
 612  Oczywiście jeżeli zechcesz przenieść dany podrozdział w inne miejsce lub
 613  wstawić przed nim coś innego, musisz zadbać o zmianę numeracji, jak również
 614  zawartości spisu treści.
 615 \end_layout
 616
 617 \begin_layout Standard
 618 W LyX-ie rozwijasz listę umieszczoną na lewym skraju paska zadań, wybierasz
 619  pozycję
 620 \family sans
 621 Section
 622 \family default
 623  i piszesz
 624 \begin_inset Quotes pld
 625 \end_inset
 626
 627 Wprowadzenie
 628 \begin_inset Quotes prd
 629 \end_inset
 630
 631 .
 632  Tak, to wszystko.
 633  Jeśli wytniesz ten podrozdział i wkleisz gdzie indziej, zostanie automatycznie
 634  przenumerowany, gdziekolwiek się znajdzie.
 635  Jest nawet sposób na automatyczną aktualizację wszelkich odnośników do
 636  tego podrozdziału w obrębie pliku.
 637 \end_layout
 638
 639 \begin_layout Standard
 640 Istnieje jeszcze problem spójności.
 641  Po pięciu dniach ponownie otwierasz raport i zaczynasz czwarty podrozdział,
 642  jednakże zapominasz, że używałeś wytłuszczonej czcionki 18-punktowej zamiast
 643  16-punktowej.
 644  W ten sposób nagłówek podrozdziału czwartego różni się od nagłówka podrozdziału
 645  pierw\SpecialChar \-
 646 szego.
 647  Tego rodzaju problem w LyX-ie w ogóle nie występuje.
 648  To komputer martwi się o uciążliwe księgowanie, jaki element ma jaką czcionkę,
 649  nie użytkownik.
 650  W końcu z tym komputery radzą sobie najlepiej.
 651 \end_layout
 652
 653 \begin_layout Standard
 654 Oto inny przykład.
 655  Załóżmy, że tworzysz listę.
 656  W innych edytorach lista jest po prostu grupą tabulatorów i końców linii.
 657  Sam musisz dojść, gdzie wstawić numer/symbol dla każdej pozycji listy,
 658  jaki numer to ma być, ile pustych linijek wstawić między nimi itd.
 659  W LyX-ie trzeba wiedzieć tylko dwie rzeczy: jakiego rodzaju ma być ta lista
 660  i co ma zawierać.
 661  To wszystko.
 662
 663 \end_layout
 664
 665 \begin_layout Standard
 666 Na tym polega podstawowa idea LyX-a: określ co robisz, a nie jak to zrobić.
 667 \end_layout
 668
 669 \begin_layout Subsection
 670 Różnice między LyX-em a innymi edytorami
 671 \end_layout
 672
 673 \begin_layout Standard
 674 Istnieje cała gama sposobików z innych edytorów, które nie znajdą zastosowania
 675  w LyX-ie.
 676  Na początku może to irytować.
 677  Nie szkodzi.
 678  Pozbycie się niedobrych nawyków wymaga czasu.
 679 \end_layout
 680
 681 \begin_layout Standard
 682 Oto mała lista rzeczy, których nie ma w LyX-ie:
 683 \end_layout
 684
 685 \begin_layout Itemize
 686 Niesławna linijka tabulatora, szeroko obecna we współczesnych komercyjnych
 687  edytorach tekstu.
 688 \end_layout
 689
 690 \begin_layout Itemize
 691 Tabulatory
 692 \end_layout
 693
 694 \begin_layout Itemize
 695 Dodatkowe puste linie [uzyskiwane dwu- lub więcejkrotnym przyciśnięciem
 696  Enter]
 697 \end_layout
 698
 699 \begin_layout Standard
 700 Tabulatory, które wraz z linijką służą do wskazania położenia poszczególnych
 701  słów na stronie, są w LyX-ie kompletnie bezużyteczne.
 702  To program zajmuje się takimi rzeczami, nie użytkownik.
 703  Podobnie z dodatkowymi pustymi liniami.
 704  LyX dodaje je tam, gdzie są niezbędne, w zależności od kontekstu.
 705  Co do odstępów, samodzielne ich określanie to kompletny przeżytek.
 706  Odstępy między liniami tekstu są zmienne, tak jak odstępy między słowami.
 707 \begin_inset Foot
 708 status collapsed
 709
 710 \begin_layout Standard
 711 Istnieją sposoby regulacji minimalnych i maksymalnych odstepów, lecz wymagają
 712  znajomości LaTeX-a.
 713  O tym potem.
 714 \end_layout
 715
 716 \end_inset
 717
 718
 719 \end_layout
 720
 721 \begin_layout Standard
 722 A to lista elementów obecnych w LyX-ie, lecz zachowujących się w sposób
 723  nieco odmienny od oczekiwanego:
 724 \end_layout
 725
 726 \begin_layout Itemize
 727 Sterowanie wcięciami
 728 \end_layout
 729
 730 \begin_layout Itemize
 731 Końce stron
 732 \end_layout
 733
 734 \begin_layout Itemize
 735 Odstępy między liniami
 736 \end_layout
 737
 738 \begin_layout Itemize
 739 Puste miejsca, poziome i pionowe
 740 \end_layout
 741
 742 \begin_layout Itemize
 743 Czcionki różnych rozmiarów
 744 \end_layout
 745
 746 \begin_layout Itemize
 747 Różne kształty [wytłuszczenie, kursywa, podkreślenie]
 748 \end_layout
 749
 750 \begin_layout Standard
 751 Choć wyżej wymienione występują w LyX-ie, użytkownik zasadniczo ich nie
 752  potrzebuje.
 753  To program zajmuje się nimi w sposób zależny od treści publikacji.
 754  Różne części dokumentu automatycznie są pisane czcionką różnego kształtu
 755  i rozmiaru.
 756  Wcięcia akapitów zależą od ich rodzaju.
 757  Końce stron również wstawiane są w automatyczny sposób.
 758  Jedynym wyjątkiem są odstępy między liniami, gdzie można określić odległość
 759  między akapitami, jak również między liniami w obrębie akapitu.
 760  Choć większość szczegółów znajduje się w
 761 \emph on
 762 Podręczniku użytkownika
 763 \emph toggle
 764 , czytelnik zostanie ogólnie zapoznany z powyższymi możliwościami.
 765 \end_layout
 766
 767 \begin_layout Standard
 768 W końcu istnieją obszary, w których LyX [i LaTeX] przewyższa zwykłe edytory:
 769 \end_layout
 770
 771 \begin_layout Itemize
 772 Dzielenie i przenoszenie wyrazów
 773 \end_layout
 774
 775 \begin_layout Itemize
 776 Listy dowolnego rodzaju
 777 \end_layout
 778
 779 \begin_layout Itemize
 780 Formuły matematyczne
 781 \end_layout
 782
 783 \begin_layout Itemize
 784 Tabele
 785 \end_layout
 786
 787 \begin_layout Itemize
 788 Odnośniki
 789 \end_layout
 790
 791 \begin_layout Standard
 792 Oczywiście wiele nowoczesnych edytorów obsługuje symbole matematyczne, tabele
 793  i przenoszenie wyrazów.
 794  Jednakże tymi możliwościami dysponują od niedawna, podczas gdy LyX jest
 795  nakładką LaTeX-a.
 796  LaTeX z kolei funkcjonuje od ponad 10 lat i sprawdza się.
 797  Przez ten czas usunięto wszystkie błędy
 798 \begin_inset Foot
 799 status collapsed
 800
 801 \begin_layout Standard
 802 Wprawdzie nic nie jest doskonałe, ale LaTeX jest naprawdę bliski ideału.
 803 \end_layout
 804
 805 \end_inset
 806
 807 .
 808  Co więcej, rzadko który z nowoczesnych edytorów obsługuje pośrednie odnośniki,
 809  które, podobnie jak formuły matematyczne, są obecne w LyX-ie od samego
 810  początku.
 811  Niektóre z tych funkcji zostaną omówione w dalszych pod\SpecialChar \-
 812 roz\SpecialChar \-
 813 działach.
 814  Inne, jako nieco bardziej zaawansowane, zostaną przedstawione pod koniec
 815  tego dokumentu lub w
 816 \emph on
 817 Podręczniku użytkownika
 818 \emph toggle
 819 .
 820 \end_layout
 821
 822 \begin_layout Subsection
 823 Czym u licha jest LaTeX?
 824 \end_layout
 825
 826 \begin_layout Standard
 827 LaTeX to system przygotowywania dokumentów zaprojektowany przez Leslie Lamport-a
 828  w 1985
 829 \begin_inset Foot
 830 status collapsed
 831
 832 \begin_layout Standard
 833 Żródłem informacji w tym podrozdziale jest
 834 \begin_inset Quotes eld
 835 \end_inset
 836
 837
 838 \emph on
 839 A Guide to LaTeX2e
 840 \emph default
 841 ,
 842 \begin_inset Quotes erd
 843 \end_inset
 844
 845 , praca Helmuta Kopki i Patrick-a Daly, znajdująca się w bibliografii
 846 \emph on
 847 Podręcznika użytkownika
 848 \emph default
 849 .
 850 \end_layout
 851
 852 \end_inset
 853
 854 .
 855  LaTeX jest nakładką języka typograficznego o nazwie TeX, stworzonego przez
 856  Donalda Knuth-a w 1984.
 857
 858 \begin_inset Quotes pld
 859 \end_inset
 860
 861 TeX
 862 \begin_inset Quotes prd
 863 \end_inset
 864
 865  wymawia się
 866 \begin_inset Quotes pld
 867 \end_inset
 868
 869 tech
 870 \begin_inset Quotes prd
 871 \end_inset
 872
 873 .
 874  Wokół TeX-a narosło sporo nieporozumień.
 875  TeX wykonuje sekwencje poleceń zawarte w plikach ASCII.
 876  Rezultatem są pliki w formacie
 877 \begin_inset Quotes pld
 878 \end_inset
 879
 880 sprzętowo niezależnym
 881 \begin_inset Quotes prd
 882 \end_inset
 883
 884 , skrótowo (z angielska)
 885 \begin_inset Quotes pld
 886 \end_inset
 887
 888 Dvi
 889 \begin_inset Quotes prd
 890 \end_inset
 891
 892 .
 893  Plik taki można wysłać do dowolnego urządzenia obsługującego Dvi lub przetworzy
 894 ć na inny format, jak Postscript.
 895 \end_layout
 896
 897 \begin_layout Standard
 898 Gdyby TeX nie miał innych możliwości, byłby niczym więcej niż procesorem
 899  składu drukarskiego.
 900  Jednakże TeX pozwala na definiownie makr.
 901  I tu zaczyna się właściwa akcja.
 902 \end_layout
 903
 904 \begin_layout Standard
 905 Większość użytkowników TeX-a tak naprawdę używa pakietu makr stworzonych
 906  przez Knutha celem ukrycia szczegółów składu.
 907  To właśnie ten pakiet mają oni na myśli mówiąc o TeX-u.
 908  Zwykli użytkownicy nie pracują z surowym TeX-em, składającym się z gołych
 909  poleceń drukarskich.
 910  Tym zajmują się twórcy nowych pakietów makr.
 911  Jednym z nich jest Leslie Lamport, który pracował nad pakietem bardziej
 912  przyjaznym dla użytkownika niż zorientowanym drukarsko.
 913  Jego polecenia składają rozdziały, tabele czy formuły matematyczne w spójny,
 914  przystępny sposób.
 915  Pakietem tym stał się LaTeX.
 916 \end_layout
 917
 918 \begin_layout Standard
 919 Odtąd, obok rozwoju LaTeX-a, inni użytkownicy tworzyli własne pakiety makr,
 920  obsługujące prezentacje, artykuły dla pism matematycznych itp.
 921  Jedni używali surowego TeX-a, inni modyfikowali LaTeX-a.
 922  W celu opanowania tego bałaganu pod koniec lat 80-tych grupa LaTeX-owców
 923  z Lamportem na czele rozpoczęła prace nad LaTeX-em 2e, obecną wersją LaTeX-a.
 924  Ta nowa wersja ułatwia dostęp do poleceń TeX-a służących do tworzenia makr,
 925  wspiera użycie nowych rodzajów czcionek itd.
 926  W gruncie rzeczy LaTeX sam w sobie jest całkiem rozbudowanym językiem !
 927 \begin_inset Foot
 928 status collapsed
 929
 930 \begin_layout Standard
 931 ...i był nim również przed wersją 2e, która jedynie poszerzyła niektóre jego
 932  możliwości.
 933 \end_layout
 934
 935 \end_inset
 936
 937
 938 \end_layout
 939
 940 \begin_layout Standard
 941 Użytkownicy na całym świecie dodają swoje własne rozszerzenia do standardowych
 942  funkcji LaTeX-a.
 943 \end_layout
 944
 945 \begin_layout Standard
 946 Istnieją dwa sposoby rozszerzania LaTeX-a: klasy i style.
 947
 948 \emph on
 949 Klasa
 950 \emph default
 951
 952 \emph toggle
 953 to zbiór makr LaTeX-a i\InsetSpace ~
 954 TeX-a opisujący nowy typ dokumentu, jak książka czy
 955  artykuł.
 956  Istnieją klasy dla prezentacji, pism fizycznych, matematycznych...
 957  niektóre uniwersytety mają nawet własne klasy dla prac naukowych.
 958
 959 \emph default
 960
 961 \emph on
 962 Styl
 963 \emph default
 964
 965 \emph toggle
 966 różni się od klasy tym, że nie definiuje nowego typu dokumentów, lecz
 967 \emph default
 968
 969 \emph on
 970 zachowanie
 971 \emph default
 972
 973 \emph toggle
 974 już istniejących.
 975  Na przykład LyX określa marginesy stron i odstępy między liniami w oparciu
 976  o dwa różne pliki stylów LaTeX-a.
 977  Istnieją pliki stylów dla mnóstwa rzeczy: drukowania etykiet na koperty,
 978  zmianę zasad wcięć akapitów, dodanie nowych czcionek, obsługę grafiki,
 979  efektowne nagłówki stron, własne bibliografie, zmianę położenia i wyglądu
 980  przypisów, tabel i rysunków, specjalne rodzaje list itd.
 981  itp.
 982 \end_layout
 983
 984 \begin_layout Standard
 985 Oto podsumowanie:
 986 \end_layout
 987
 988 \begin_layout List
 989 \labelwidthstring 00.00.0000
 990 TeX: Język składu drukarskiego używający makr.
 991 \end_layout
 992
 993 \begin_layout List
 994 \labelwidthstring 00.00.0000
 995 LaTeX: Pakiet makr TeX-a\SpecialChar \@.
 996
 997 \end_layout
 998
 999 \begin_layout List
1000 \labelwidthstring 00.00.0000
1001 klasa: Opis typu dokumentu w LaTeX-u\SpecialChar \@.
1002
1003 \end_layout
1004
1005 \begin_layout List
1006 \labelwidthstring 00.00.0000
1007 styl: Modyfikuje sposób działania LaTeX-a.
1008 \end_layout
1009
1010 \begin_layout List
1011 \labelwidthstring 00.00.0000
1012 LyX: Graficzny WYSIWYM procesor tekstu używający LaTeX-a do drukowania.
1013 \end_layout
1014
1015 \begin_layout Standard
1016 U podstaw tego wszystkiego leży stary dobry TeX, tworzący pliki Dvi.
1017  Większość użytkowników przekształca te pliki na format Postscript, wysyłane
1018  następnie do drukarek laserowych.
1019  Krążą również pogłoski o urządzeniach, które naprawdę obsługują format
1020  Dvi.
1021  Tak czy inaczej rozdział niniejszy miał wyjaśnić
1022 \emph on
1023 czemu
1024 \emph default
1025
1026 \emph toggle
1027 LyX działa trochę inaczej od innych edytorów.
1028  Powód jest prosty: LyX używa LaTeX-a jako zaplecza drukarskiego i tak jak
1029  LaTeX koncentruje się na zawartości dokumentu.
1030  To komputer zajmuje się jego wizualną stroną.
1031 \end_layout
1032
1033 \begin_layout Standard
1034 I jeszcze jedno.
1035  LaTeX wymawia się jak TeX --- czyli
1036 \begin_inset Quotes pld
1037 \end_inset
1038
1039 latech
1040 \begin_inset Quotes prd
1041 \end_inset
1042
1043 .
1044  Inna wymowa, a szczególnie taka, jak w nazwie materiału szeroko stosowanego
1045  w przemyśle gumowym, jest błędna.
1046  Z kolei
1047 \begin_inset Quotes pld
1048 \end_inset
1049
1050 LyX
1051 \begin_inset Quotes prd
1052 \end_inset
1053
1054  wymawia się
1055 \begin_inset Quotes pld
1056 \end_inset
1057
1058 lyks
1059 \begin_inset Quotes prd
1060 \end_inset
1061
1062 .
1063  Albo
1064 \begin_inset Quotes pld
1065 \end_inset
1066
1067 laks
1068 \begin_inset Quotes prd
1069 \end_inset
1070
1071 , albo
1072 \begin_inset Quotes pld
1073 \end_inset
1074
1075 luks
1076 \begin_inset Quotes prd
1077 \end_inset
1078
1079 , zależnie od kraju pochodzenia użytkownika\SpecialChar \ldots{}
1080
1081 \end_layout
1082
1083 \begin_layout Chapter
1084 Pierwsze kroki w LyX-ie
1085 \end_layout
1086
1087 \begin_layout Section
1088 Pierwszy dokument w LyX-ie
1089 \end_layout
1090
1091 \begin_layout Standard
1092 \begin_inset LatexCommand label
1093 name "sec:first-doc-ex"
1094
1095 \end_inset
1096
1097 Przed przystąpieniem do pisania przyda się kilka informacji ułatwiających
1098  pracę z
1099 \emph on
1100
1101 \begin_inset Quotes pld
1102 \end_inset
1103
1104 Elementarzem
1105 \begin_inset Quotes prd
1106 \end_inset
1107
1108
1109 \emph toggle
1110 .
1111 \end_layout
1112
1113 \begin_layout Standard
1114 Ponieważ nie ujęto w nim mnóstwa wiadomości, pierwszą rzeczą jest umieć
1115  dotrzeć do innych plików z pomocą.
1116  To na szczęście jest dość proste.
1117  Należy uruchomić LyX-a, następnie wybrać
1118 \family sans
1119 Podręcznik użytkownika
1120 \family default
1121  z menu
1122 \family sans
1123 Pomo
1124 \bar under
1125 c
1126 \family default
1127 \bar default
1128 .
1129  Można również wczytać
1130 \emph on
1131
1132 \begin_inset Quotes pld
1133 \end_inset
1134
1135 Elementarz
1136 \begin_inset Quotes prd
1137 \end_inset
1138
1139
1140 \emph default
1141
1142 \emph toggle
1143 (o ile nie ma go już na ekranie).
1144  W ten sposób można czytać je redagując jednocześnie swój własny dokument
1145 \begin_inset Foot
1146 status collapsed
1147
1148 \begin_layout Standard
1149 Same podręczniki mogą być jednocześnie dobrymi przykładami użycia różnorodnych
1150  funkcji LyX-a.
1151 \end_layout
1152
1153 \end_inset
1154
1155 .
1156  Jeżeli otwarto więcej niż jeden dokument to do przełączania między nimi
1157  służy menu
1158 \family sans
1159 \bar under
1160 D
1161 \bar default
1162 okumenty
1163 \family default
1164 .
1165
1166 \emph default
1167
1168 \emph on
1169
1170 \begin_inset Quotes pld
1171 \end_inset
1172
1173 Elementarz
1174 \begin_inset Quotes prd
1175 \end_inset
1176
1177
1178 \emph default
1179
1180 \emph toggle
1181 nie będzie objaśniał szczegółowo tematów opisanych w innych podręcznikach.
1182  Może to na początku nieco utrudnić lekturę, ale zapobiega rozdęciu
1183 \emph default
1184
1185 \emph on
1186
1187 \begin_inset Quotes pld
1188 \end_inset
1189
1190 Elementarza
1191 \begin_inset Quotes prd
1192 \end_inset
1193
1194
1195 \emph toggle
1196 .
1197 \end_layout
1198
1199 \begin_layout Standard
1200
1201 \emph on
1202 \begin_inset Quotes pld
1203 \end_inset
1204
1205 Elementarz
1206 \begin_inset Quotes prd
1207 \end_inset
1208
1209
1210 \emph default
1211
1212 \emph toggle
1213 zakłada, że działa pełna wersja LyX-a i LaTeX-a, xdvi lub inna przeglądarka
1214  dvi, dvips lub inny sposób konwersji dokumentu dvi do formatu Postscript,
1215  oraz drukarka.
1216  To dość duże wymagania.
1217  Jeżeli któryś z w/w warunków nie jest spełniony trzeba będzie (np.
1218  z pomocą administratora systemu) system należycie doposażyć.
1219  Potrzebne informacje dostępne są w innych podręcznikach.
1220 \end_layout
1221
1222 \begin_layout Standard
1223 Ponadto napisano ćwiczebny dokument LyX-a.
1224  Nazywa się
1225 \family typewriter
1226 example_raw.lyx
1227 \family default
1228  i wygląda, jakby został napisany przez kogoś nie mającego pojęcia o fantastyczn
1229 ych możliwościach LyX-a.
1230  W miarę poznawania nowych funkcji programu należy poprawiać odpowiednie
1231  fragmenty tego pliku.
1232  Zawiera on także wskazówki co do ulepszenia dokumentu.
1233  Drogą na skróty albo sprawdzeniem rezultatów pracy może być plik
1234 \family typewriter
1235 example_lyxified.lyx
1236 \family default
1237 , zawierający ten sam tekst, napisany i złożony przez eksperta.
1238 \end_layout
1239
1240 \begin_layout Subsection
1241 Pisanie, oglądanie, drukowanie
1242 \end_layout
1243
1244 \begin_layout Itemize
1245 Otwórz nowy plik poleceniem
1246 \family sans
1247 Nowy
1248 \family default
1249  z menu
1250 \family sans
1251 Plik
1252 \end_layout
1253
1254 \begin_layout Itemize
1255 Napisz zdanie, np.:
1256 \family typewriter
1257 To mój pierwszy dokument w LyX-ie !
1258 \begin_inset Foot
1259 status collapsed
1260
1261 \begin_layout Standard
1262 W porządku.
1263  Można wpisać cokolwiek.
1264  To naprawdę wszystko jedno.
1265  Przepraszamy za powyższy przykład, jak również za pozostałe zdania, o wpisanie
1266  których poprosimy w przyszłości.
1267 \end_layout
1268
1269 \end_inset
1270
1271
1272 \end_layout
1273
1274 \begin_layout Itemize
1275 Zapisz dokument poleceniem
1276 \family sans
1277 Zapisz
1278 \family default
1279
1280 \family sans
1281 \bar under
1282 j
1283 \bar default
1284 ako
1285 \family default
1286  z menu
1287 \family sans
1288 Plik\SpecialChar \@.
1289
1290 \end_layout
1291
1292 \begin_layout Itemize
1293 Uruchom LaTeX-a celem utworzenia pliku dvi, używając polecenia
1294 \family sans
1295 Obejrzyj jako
1296 \family default
1297
1298 \family sans
1299 \bar under
1300 D
1301 \bar default
1302 VI
1303 \family default
1304  z podmenu
1305 \family sans
1306 Pod
1307 \bar under
1308 g
1309 \bar default
1310 ląd
1311 \family default
1312  w menu
1313 \family sans
1314 \bar under
1315 P
1316 \bar default
1317 lik
1318 \family default
1319 .
1320  LyX uruchomi kdvi (lub inną przeglądarkę dvi), co otworzy nowe okno przedstawia
1321 jące wygląd dokumentu na wydruku
1322 \begin_inset Foot
1323 status collapsed
1324
1325 \begin_layout Standard
1326 Dobrym pomysłem oszczędzającym czas jest pozostawienie otwartego okna kdvi
1327  po obejrzeniu dokumentu.
1328  Następnym razem wystarczy użyć polecenia
1329 \family sans
1330 Aktualizuj DVI
1331 \family default
1332  z podmenu
1333 \family sans
1334 Podgląd
1335 \family default
1336 , by móc dużo szybciej ujrzeć dokument w kdvi.
1337 \end_layout
1338
1339 \end_inset
1340
1341 .
1342 \end_layout
1343
1344 \begin_layout Itemize
1345 Wydrukuj dokument poleceniem
1346 \family sans
1347 \bar under
1348 D
1349 \bar default
1350 rukuj
1351 \family default
1352  z menu
1353 \family sans
1354 \bar under
1355 P
1356 \bar default
1357 lik
1358 \family default
1359 , po naciśnięciu OK\SpecialChar \@.
1360
1361 \end_layout
1362
1363 \begin_layout Standard
1364 Gratulacje ! Napisałeś i wydrukowałeś Twój pierwszy dokument w LyX-ie.
1365  Cała reszta to tylko szczegóły, opisane w
1366 \emph on
1367
1368 \begin_inset Quotes pld
1369 \end_inset
1370
1371 Elementarzu
1372 \begin_inset Quotes prd
1373 \end_inset
1374
1375
1376 \emph toggle
1377 ,
1378 \emph default
1379
1380 \emph on
1381
1382 \begin_inset Quotes pld
1383 \end_inset
1384
1385 Podręczniku użytkownika
1386 \begin_inset Quotes prd
1387 \end_inset
1388
1389
1390 \emph default
1391
1392 \emph toggle
1393 i
1394 \emph default
1395
1396 \emph on
1397
1398 \begin_inset Quotes pld
1399 \end_inset
1400
1401 Opisie poleceń
1402 \begin_inset Quotes prd
1403 \end_inset
1404
1405
1406 \emph toggle
1407 .
1408 \end_layout
1409
1410 \begin_layout Subsection
1411 Proste operacje
1412 \end_layout
1413
1414 \begin_layout Standard
1415 W LyX-ie można wykonać większość czynności znanych z innych procesorów tekstu.
1416  Przenosi on automatycznie słowa czy robi wcięcia w akapitach.
1417  Otwórz kilka menu by przekonać się, że większość prostych poleceń jest
1418  na swoim miejscu (np.
1419
1420 \family sans
1421 \bar under
1422 W
1423 \bar default
1424 yjście
1425 \family default
1426 ,
1427 \family sans
1428 \bar under
1429 W
1430 \bar default
1431 klej
1432 \family default
1433 ,
1434 \family sans
1435 \bar under
1436 D
1437 \bar default
1438 rukuj
1439 \family default
1440 ) pod nazwami jakich mogłeś oczekiwać, i zachowuje się zgodnie z przewidywaniami.
1441  Poniżej znajduje się krótki opis innych funkcji:
1442 \end_layout
1443
1444 \begin_layout Description
1445 Cofnij LyX posiada
1446 \begin_inset Quotes pld
1447 \end_inset
1448
1449 nieograniczone cofnięcie
1450 \begin_inset Quotes prd
1451 \end_inset
1452
1453 , co oznacza , że można cofnąć wszystkie zmiany dokonane od otwarcia dokumentu
1454  używając polecenia
1455 \family sans
1456 \bar under
1457 C
1458 \bar default
1459 ofnij
1460 \family default
1461  z menu
1462 \family sans
1463 \bar under
1464 E
1465 \bar default
1466 dycja
1467 \family default
1468 .
1469  Jeśli cofnąłeś się zbyt głęboko polecenie Przywróć z tego samego menu naprawi
1470  błąd.
1471 \end_layout
1472
1473 \begin_layout Description
1474 Wytnij/Wklej/Kopiuj Polecenia
1475 \family sans
1476 \bar under
1477 E
1478 \bar default
1479 dycja->Wy
1480 \bar under
1481 t
1482 \bar default
1483 nij
1484 \family default
1485 ,
1486 \family sans
1487 \bar under
1488 E
1489 \bar default
1490 dycja->
1491 \bar under
1492 W
1493 \bar default
1494 klej
1495 \family default
1496  i
1497 \family sans
1498 \bar under
1499 E
1500 \bar default
1501 dycja->
1502 \bar under
1503 K
1504 \bar default
1505 opiuj
1506 \family default
1507  służą do wycinania wklejania i kopiowania.
1508  Automatyczne wklejanie zaznaczonego tekstu odbywa się za pomocą środkowego
1509  przycisku myszy.
1510 \end_layout
1511
1512 \begin_layout Description
1513 Znajdź/Zastąp Polecenie
1514 \family sans
1515 \bar under
1516 E
1517 \bar default
1518 dycja->
1519 \bar under
1520 Z
1521 \bar default
1522 najdź\InsetSpace ~
1523 i\InsetSpace ~
1524 zastąp
1525 \family default
1526  służy do przeszu\SpecialChar \-
1527 kiwania z uwzględnieniem wielkości liter.
1528  W oknie polecenia strzałki w przód i w tył określają kierunek szukania,
1529  a przycisk
1530 \family sans
1531 \bar under
1532 Z
1533 \bar default
1534 astąp
1535 \family default
1536  powoduje zastąpienie znalezionych słów.
1537 \begin_inset Foot
1538 status collapsed
1539
1540 \begin_layout Standard
1541 Po zakończeniu zamknij okno, lub jeśli to wygodniejsze, zostaw je otwarte.
1542  Większość okien w LyX-ie --- włącznie z
1543 \family sans
1544 \bar under
1545 Z
1546 \bar default
1547 najdźj\InsetSpace ~
1548 i\InsetSpace ~
1549 zastąp
1550 \family default
1551 ,
1552 \family sans
1553 Spisem\InsetSpace ~
1554 treści
1555 \family default
1556  i
1557 \family sans
1558 \bar under
1559 U
1560 \bar default
1561 kładem
1562 \family default
1563 , jak również różnymi oknami fromuł---daje się wysłać w tło bez konieczności
1564  zamykania.
1565  Klika okien, jak
1566 \family sans
1567 \bar under
1568 P
1569 \bar default
1570 lik->
1571 \bar under
1572 O
1573 \bar default
1574 twórz
1575 \family default
1576  wymaga zamknięcia przed wpisaniem czegokolwiek w oknie głównym.
1577 \end_layout
1578
1579 \end_inset
1580
1581
1582 \end_layout
1583
1584 \begin_layout Description
1585 Formatowanie\InsetSpace ~
1586 znaków Tekst może być
1587 \emph on
1588 wyróżniony
1589 \emph default
1590
1591 \emph toggle
1592 (z reguły kursywą),
1593 \emph default
1594
1595 \series bold
1596 \emph toggle
1597 wytłuszczony
1598 \series default
1599 \emph default
1600
1601 \emph toggle
1602 lub napisany jako
1603 \noun on
1604 nazwa własna
1605 \noun toggle
1606  (zwykle kapitalikami, np.
1607  nazwiska) za pomocą przełączalnych przycisków z menu Układ.
1608 \end_layout
1609
1610 \begin_layout Description
1611 Pasek\InsetSpace ~
1612 narzędzi Poniżej menu znajduje się pasek narzędzi, ułatwiający wykonanie
1613  najpopularniejszych poleceń, takich jak Wklej i Drukuj.
1614  Jeśli kursor myszy znajdzie się na dłużej nad przyciskiem z paska zadań,
1615  pojawi się mała żółta podpowiedź funkcji tego przycisku.
1616 \end_layout
1617
1618 \begin_layout Standard
1619 Naturalnie jak dotąd nie napisałeś tak dużo, by skorzystać z większości
1620  tych funkcji.
1621  W miarę postępów jednak próbuj cofania, wklejania itd.
1622 \end_layout
1623
1624 \begin_layout Subsection
1625 WYSIWYM: puste miejsca w LyX-ie
1626 \end_layout
1627
1628 \begin_layout Standard
1629 \begin_inset LatexCommand label
1630 name "sec:whitespace"
1631
1632 \end_inset
1633
1634  Jedną z najtrudniejszych dla nowego użytkownika nowinek jest sposób w jaki
1635  LyX obchodzi się z pustymi miejscami.
1636  Nieważne, ile razy przyciśnie się Return, w efekcie powstanie tylko jedna
1637  pusta linijka.
1638  W pustej linijce nie można wpisać nawet jednej spacji.
1639  Klawisz Tab nie przesuwa kursora do następnego tabulatora - tak naprawdę
1640  nie ma tabulatorów! Brak linijki u szczytu strony, która pozwalałaby na
1641  ustawienie marginesów lub tabulatorów.
1642 \end_layout
1643
1644 \begin_layout Standard
1645 Wiele komercyjnych edytorów bazuje na zasadzie
1646 \emph toggle
1647 WYSIWYG --- What You See Is What You Get (Dostajesz to, co widzisz).
1648  LyX z kolei spełnia zasadę
1649 \begin_inset Quotes eld
1650 \end_inset
1651
1652 What You See Is What You
1653 \emph default
1654
1655 \emph on
1656 Mean
1657 \emph default
1658 .
1659 \begin_inset Quotes erd
1660 \end_inset
1661
1662  (Dostajesz to, o co ci chodzi).
1663  Wpisujesz treść, a LyX składa ją tak, żeby całość miała ładny wygląd.
1664  Naciśnięcie
1665 \family sans
1666 Return
1667 \family default
1668  w sensie gramatycznym rozdziela akapity, zaś spacja słowa, tak więc nie
1669  ma sensu powielanie ich obok siebie; tabulator nie ma żadnej funkcji gramatyczn
1670 ej, zatem LyX go nie używa.
1671  Pracując z LyX-em użytkownik koncentruje się na zawartości dokumentu, a
1672  nie jego formacie.
1673  Przejrzyj podrozdział
1674 \begin_inset LatexCommand ref
1675 reference "sec:what-is-lyx"
1676
1677 \end_inset
1678
1679  celem lepszego poznania zasady WYSIWYM.
1680 \end_layout
1681
1682 \begin_layout Standard
1683 LyX posiada wiele metod na dopasowanie formatu dokumentu do potrzeb.
1684  Ostatecznie LyX niekoniecznie musi wygenerować
1685 \emph on
1686 dokładnie
1687 \emph default
1688
1689 \emph toggle
1690 to, o co chodzi.
1691  Podręcznik użytkownika opisuje szczegółowo te metody.
1692  Należą do nich wypełnienia poziome i pionowe --- bardziej skuteczne i wszechstr
1693 onne niż grupy spacji czy pustych linijek --- i ręczne sposoby zmiany wielkości
1694  i stylu czcionki, jak i wyrównywania akapitów.
1695  Zasadą jednakże jest pisanie treści dokumentu i wprowadzanie zmian formatu
1696  na końcu.
1697  Standardowe edytory wymagają rozpraszanie się formatowaniem w trakcie powstawan
1698 ia dokumentu.
1699 \end_layout
1700
1701 \begin_layout Section
1702 Środowiska
1703 \end_layout
1704
1705 \begin_layout Standard
1706 Różne części dokumentu pełnią różną funkcję; części te nazwiemy środowiskami.
1707  Dokument składa się w większości ze zwykłego tekstu.
1708  Tytuły podrozdziału (rozdziału, sekcji itd.) pozwalają czytelnikowi zorientować
1709  się w jego zawartości.
1710  Pewne typy dokumentów wymagają specjalnych środowisk.
1711  Artykuł będzie wymagał streszczenia i tytułu.
1712  List ich nie potrzebuje, ale zawiera zapewne środowisko dla adresu nadawcy.
1713 \end_layout
1714
1715 \begin_layout Standard
1716 Środowiska stanowią ważny składnik LyX-owego hasła
1717 \begin_inset Quotes pld
1718 \end_inset
1719
1720 dostajesz, o co Ci chodzi
1721 \begin_inset Quotes prd
1722 \end_inset
1723
1724 .
1725  Środowisko może określać styl, rozmiar czcionki, rodzaj wcięć akapitu,
1726  odstępy między linijkami i inne.
1727  Co więcej, konkretny format danego środowiska może się zmieniać: jedno
1728  wydawnictwo drukuje wycentrowane nagłówki podrozdziałów wytłuszczoną czcionką
1729  18 punktową, podczas gdy inne wyrównuje je do lewej używając 15 punktowej
1730  kursywy; w różnych językach różnie wyglądają wcięcia akapitów, w dużym
1731  zakresie zmieniają się także standardy bibliografii.
1732  LyX pomaga uniknąć konieczności uczenia się tych różnych stylów formatowania.
1733 \end_layout
1734
1735 \begin_layout Standard
1736 Lista środowisk znajduje się w lewym rogu paska narzędzi (pod menu
1737 \family sans
1738 \bar under
1739 P
1740 \bar default
1741 lik
1742 \family default
1743 ) i wskazuje bieżące środowisko.
1744  Rozpoczęcie pracy w każdym dokumencie następuje w środowisku
1745 \begin_inset Quotes pld
1746 \end_inset
1747
1748 Standard
1749 \begin_inset Quotes prd
1750 \end_inset
1751
1752 , domyślnym dla tekstu.
1753  Tytułem ćwiczenia użyj kilku różnych środowisk w pisanym przez siebie dokumenci
1754 e.
1755  W tym celu wybierz konkretne środowisko klikając na strzałce w dół umieszczonej
1756  przy prawym brzegu rozwijalnej listy środowisk.
1757 \end_layout
1758
1759 \begin_layout Subsection
1760 Sekcje i podrozdziały
1761 \end_layout
1762
1763 \begin_layout Standard
1764 Napisz słowo
1765 \family typewriter
1766 Wprowadzenie
1767 \family default
1768  w pierwszej linijce nowego dokumentu LyX-a i wybierz środowisko
1769 \family sans
1770 Section
1771 \family default
1772  z listy środowisk
1773 \begin_inset Foot
1774 status collapsed
1775
1776 \begin_layout Standard
1777 Nie musisz
1778 \emph on
1779 zaznaczać
1780 \emph default
1781
1782 \emph toggle
1783 linijki.
1784  Jeśli niczego nie zaznaczyłeś LyX zmienia środowisko akapitu, w którym
1785  znajduje się kursor.
1786  Środowisko kilku akapitów naraz może zostać zmienione przez zaznaczenie
1787  ich przed wyborem nowego środowiska.
1788 \end_layout
1789
1790 \end_inset
1791
1792 .
1793  LyX nadaje podrozdziałowi numer
1794 \begin_inset Quotes pld
1795 \end_inset
1796
1797 1
1798 \begin_inset Quotes prd
1799 \end_inset
1800
1801  i składa tytuł podrozdziału większą czcionką.
1802  (Oczywiście tytuł ten zostanie prawidłowo złożony w pliku dvi lub na wydruku.)
1803  Następnie naciśnij
1804 \family sans
1805 \emph toggle
1806 Return
1807 \family default
1808 .
1809  Zauważ, że zawartość listy środowisk zmieniła się z
1810 \begin_inset Quotes pld
1811 \end_inset
1812
1813 Section
1814 \begin_inset Quotes prd
1815 \end_inset
1816
1817  z powrotem na
1818 \begin_inset Quotes pld
1819 \end_inset
1820
1821 Standard
1822 \begin_inset Quotes prd
1823 \end_inset
1824
1825 .
1826  Tytuły podrozdziałów, jak większość środowisk kończą się automatycznie
1827  wraz z naciśnięciem Return..
1828  Wpisz klika słów wprowadzenia:
1829 \end_layout
1830
1831 \begin_layout LyX-Code
1832 To jest wprowadzenie do mojego pierwszego dokumentu w LyX-ie.
1833 \end_layout
1834
1835 \begin_layout Standard
1836 Naciśnij
1837 \family sans
1838 Return
1839 \family default
1840  ponownie i jeszcze raz wybierz
1841 \family sans
1842 Section
1843 \family default
1844  z listy środowisk.
1845  LyX wstawi
1846 \begin_inset Quotes pld
1847 \end_inset
1848
1849 2
1850 \begin_inset Quotes prd
1851 \end_inset
1852
1853  i czeka na dalszy ciąg.
1854  Wpisz
1855 \family typewriter
1856 Takie tam
1857 \family default
1858  i zauważ, że LyX ponownie składa tekst jako tytuł podrozdziału.
1859
1860 \end_layout
1861
1862 \begin_layout Standard
1863 To nie koniec.
1864  Idź na koniec pierwszego podrozdziału (po:
1865 \family typewriter
1866 mojego pierwszego dokumentu w LyX-ie
1867 \family default
1868 ) i naciśnij Return raz jeszcze, następnie wybierając środowisko
1869 \family sans
1870 Section
1871 \family default
1872 .
1873  LyX znowu wstawia
1874 \begin_inset Quotes pld
1875 \end_inset
1876
1877 2
1878 \begin_inset Quotes prd
1879 \end_inset
1880
1881  czekając na ciąg dalszy.
1882  Napisz
1883 \family typewriter
1884 O tym dokumencie
1885 \family default
1886 .
1887  Podrozdział
1888 \begin_inset Quotes pld
1889 \end_inset
1890
1891 Takie tam
1892 \begin_inset Quotes prd
1893 \end_inset
1894
1895 , który miał numer 2, został automatycznie przenumerowany na 3! W stylu
1896  prawdziwego WYSIWYM twoim jedynym zadaniem jest wskazanie fragmentów, które
1897  będą tytułami, a LyX zajmuje się ich numeracją i składem.
1898 \end_layout
1899
1900 \begin_layout Standard
1901 Naciśnij Return aby powrócić do środowiska
1902 \family sans
1903 Standard
1904 \family default
1905  i wpisz następujące pięć zdań:
1906 \end_layout
1907
1908 \begin_layout LyX-Code
1909 Podrozdziały i sekcje zostały opisane poniżej.
1910 \end_layout
1911
1912 \begin_layout LyX-Code
1913 Opis Podrozdziału
1914 \end_layout
1915
1916 \begin_layout LyX-Code
1917 Podrozdziały są większe niż sekcje.
1918 \end_layout
1919
1920 \begin_layout LyX-Code
1921 Opis sekcji
1922 \end_layout
1923
1924 \begin_layout LyX-Code
1925 Sekcje są mniejsze niż podrozdziały.
1926 \end_layout
1927
1928 \begin_layout Standard
1929 Kliknij na drugiej linijce i wybierz środowisko
1930 \family sans
1931 Subsection
1932 \family default
1933 .
1934  LyX oznaczy sekcję
1935 \begin_inset Quotes pld
1936 \end_inset
1937
1938 2.1
1939 \begin_inset Quotes prd
1940 \end_inset
1941
1942 , i złoży ją czcionką większą od normalnego tekstu lecz mniejszą od tytułu
1943  podrozdziału.
1944  Zmień środowisko czwartej linijki na
1945 \family sans
1946 Subsection
1947 \family default
1948 .
1949  Zgodnie z przewidywaniami LyX nadał jej numer
1950 \begin_inset Quotes pld
1951 \end_inset
1952
1953 2.2
1954 \begin_inset Quotes prd
1955 \end_inset
1956
1957 .
1958  Gdyby wstawić jeszcze jeden podrozdział przed podrozdziałem 2, zostałby
1959  on przenumerowany na 3 i sekcje nosiły by numery
1960 \begin_inset Quotes pld
1961 \end_inset
1962
1963 3.1
1964 \begin_inset Quotes prd
1965 \end_inset
1966
1967  i
1968 \begin_inset Quotes pld
1969 \end_inset
1970
1971 3.2
1972 \begin_inset Quotes prd
1973 \end_inset
1974
1975 .
1976 \end_layout
1977
1978 \begin_layout Standard
1979 Kolejne poziomy zawierają
1980 \family sans
1981 Subsubsection
1982 \family default
1983 ,
1984 \family sans
1985 Paragraph
1986 \family default
1987 ,
1988 \family sans
1989 i Subparagraph
1990 \family default
1991 .
1992  Przetrenuj je na własną rękę.
1993  Być może zauważysz, że nagłówki akapitów i podakapitów nie są numerowane
1994  i że podakapity są wcinane.
1995  Jeśli chcesz to zmienić przeczytaj
1996 \emph on
1997 Podręcznik użytkownika
1998 \emph toggle
1999 .
2000  Tytuły rozdziałów --- środowisko Chapter --- są najwyższym poziomem, powyżej
2001  podrozdziałów, ale można ich używać tylko w niektórych typach (klasach)
2002  dokumentów LyX-a (patrz podrozdział
2003 \emph default
2004
2005 \begin_inset LatexCommand ref
2006 reference "sec:textclasses"
2007
2008 \end_inset
2009
2010 ).
2011
2012 \end_layout
2013
2014 \begin_layout Standard
2015 Jeżeli nie chcesz numerowanych rozdziałów i podrozdziałów, użyj odpowiednich
2016  środowisk.
2017  Środowisko Section* (znalezienie go na liście może wymagać jej przewinięcia)
2018  nadaje tytułowi podrozdziału te same atrybuty ale bez numerowania go.
2019  Istnieją odpowiednie środowiska
2020 \begin_inset Quotes pld
2021 \end_inset
2022
2023 z gwiazdką
2024 \begin_inset Quotes prd
2025 \end_inset
2026
2027  dla
2028 \family sans
2029 Subsection
2030 \family default
2031
2032 \family sans
2033 i Subsubsection
2034 \family default
2035 .
2036  Zmień środowiska niektórych sekcji na ich odpowiedniki
2037 \begin_inset Quotes pld
2038 \end_inset
2039
2040 z gwiazdką
2041 \begin_inset Quotes prd
2042 \end_inset
2043
2044  i zwróć uwagę na zmianę numeracji pozostałych sekcji.
2045 \end_layout
2046
2047 \begin_layout Standard
2048
2049 \series bold
2050 Ćwiczenie
2051 \series default
2052 : Popraw tytuły sekcji i podrozdziałów w
2053 \family typewriter
2054 example_raw.lyx
2055 \family default
2056 .
2057  Znajdziesz ten dokument w katalogu
2058 \family typewriter
2059 examples/
2060 \family default
2061 .
2062  Wykonaj polecenie Plik->Otwórz i naciśnij Przykłady.
2063  Otwórz dokument i zachowaj go poleceniem Plik->Zapisz\InsetSpace ~
2064 jako w swoim katalogu
2065  jako kopię roboczą.
2066 \end_layout
2067
2068 \begin_layout Subsection
2069 Listy i podlisty
2070 \end_layout
2071
2072 \begin_layout Standard
2073 LyX dysponuje szeregiem różnych środowisk do składu list.
2074  Środowiska te uwalniają użytkownika od uciążliwego naciskania Tab milion
2075  razy lub przenumerowywania listy za każdym razem gdy wstawia coś w środek,
2076  pozwalając mu skoncentrować się na zawartości
2077 \begin_inset Foot
2078 status collapsed
2079
2080 \begin_layout Standard
2081 Tak, przesadzamy z ciągłym podkreślaniem tego faktu w
2082 \emph on
2083 Elementarzu
2084 \emph toggle
2085 .
2086  Ale na tym polega LyX, więc prosimy o wyrozumiałość.
2087 \end_layout
2088
2089 \end_inset
2090
2091 .
2092  Różne listy wymagają odpowiednich środowisk:
2093 \end_layout
2094
2095 \begin_layout Itemize
2096 Lista z wierszami rozpoczynanymi znaczkiem --- środowisko Itemize --- nadaje
2097  się do prezentacji celem opisania poszczególnych punktów.
2098 \end_layout
2099
2100 \begin_layout Itemize
2101 Numerowane listy i podlisty środowiska
2102 \family sans
2103 Enumerate
2104 \family default
2105  byłyby właściwe w streszczeniu.
2106 \end_layout
2107
2108 \begin_layout Itemize
2109 Dokument opisujący pakiety oprogramowania może używać środowiska
2110 \family sans
2111 Description
2112 \family default
2113 , w którym każda pozycja listy rozpoczyna się wytłuszczonym drukiem.
2114 \end_layout
2115
2116 \begin_layout Itemize
2117 Środowisko
2118 \family sans
2119 List
2120 \family default
2121  --- nieobecne w LaTeX-u --- to trochę inna forma środowiska
2122 \family sans
2123 Description
2124 \family default
2125 .
2126
2127 \end_layout
2128
2129 \begin_layout Standard
2130 Wypisz listę powodów, dla których LyX jest lepszy niż inne edytory .
2131  W dowolnym miejscu dokumentu napisz:
2132 \end_layout
2133
2134 \begin_layout Standard
2135
2136 \family typewriter
2137 LyX jest lepszy niż inne edytory, ponieważ:
2138 \end_layout
2139
2140 \begin_layout Standard
2141 i naciśnij Return.
2142  Teraz wybierz
2143 \family sans
2144 Itemize
2145 \family default
2146  z listy środowisk.
2147  LyX postawi znaczek (konkretnie znak mnożenia, który zostanie wydrukowany
2148  jako kółko).
2149  Wylicz swoje argumenty i naciśnij
2150 \family sans
2151 Return
2152 \family default
2153 :
2154 \end_layout
2155
2156 \begin_layout LyX-Code
2157 Robi za ciebie skład drukarski.
2158 \end_layout
2159
2160 \begin_layout LyX-Code
2161 Formuły tworzy w trybie WYSIWYG
2162 \end_layout
2163
2164 \begin_layout LyX-Code
2165 Bardzo łatwo tworzy listy!
2166 \end_layout
2167
2168 \begin_layout Standard
2169 Środowiska list, w przeciwieństwie do tytułów nie kończą się wraz z przyciśnięci
2170 em Return.
2171  Zamiast tego, LyX zakłada kontynuację wpisywania pozycji listy.
2172  Powyższy przykład utworzy zatem listę trzech argumentów.
2173  Jeśli któraś z pozycji listy ma mieć więcej niż jeden akapit, należy użyć
2174  bezpiecznego końca linii, uzyskiwanego przyciśnięciem
2175 \family sans
2176 C-Return
2177 \family default
2178 \emph toggle
2179 .
2180  Aby zakończyć listę, należy ponownie wybrać środowisko Standard z listy
2181  środowisk (lub kombinacją klawiszy
2182 \emph default
2183
2184 \family sans
2185 M-p\InsetSpace ~
2186 s
2187 \family default
2188 ).
2189 \end_layout
2190
2191 \begin_layout Standard
2192 Powstała piękna lista argumentów.
2193  Można obejrzeć jak LaTeX poradzi sobie z wydrukiem.
2194  Ale jak uzyskać numerację argumentów? Po prostu zaznacz całą listę
2195 \begin_inset Foot
2196 status collapsed
2197
2198 \begin_layout Standard
2199 LyX nie pozwoli na zaznaczenie pierwszego znaczka, o ile nie zostanie zaznaczony
2200  akapit przed listą, co akurat nie jest potrzebne.
2201  Podobnie nie można zaznaczyć numeru postawionego przed tytułem rozdziału.
2202  Nie szkodzi.
2203 \end_layout
2204
2205 \end_inset
2206
2207  i z listy środowisk wybierz
2208 \family sans
2209 Enumerate
2210 \family default
2211 .
2212  Voila ! Jak wspomniano, LyX troszczy się o numerację listy w przypadku
2213  dodania lub wstawienia pozycji.
2214 \end_layout
2215
2216 \begin_layout Standard
2217 Jeśli lista jest wciąż zaznaczona można wypróbować pozostałe dwa środowiska,
2218
2219 \family sans
2220 Description
2221 \family default
2222  and
2223 \family sans
2224 List
2225 \family default
2226 .
2227  W obu lista składa się z hasła -- pierwszego słowa danej pozycji oraz następują
2228 cej po nim definicji, która tworzy resztę akapitu (aż do naciśnięcia
2229 \family sans
2230 Return
2231 \family default
2232 ).
2233  Hasło jest wytłuszczone (
2234 \family sans
2235 Description
2236 \family default
2237 ) lub odseparowane
2238 \begin_inset Quotes pld
2239 \end_inset
2240
2241 tabulatorem
2242 \begin_inset Quotes prd
2243 \end_inset
2244
2245
2246 \begin_inset Foot
2247 status collapsed
2248
2249 \begin_layout Standard
2250 Ale jest to tabulator drukarski, a nie żałosny, ograniczony, niereformowalny
2251  tabulator maszyny do pisania.
2252 \end_layout
2253
2254 \end_inset
2255
2256  (
2257 \family sans
2258 List
2259 \family default
2260 ) od reszty akapitu.
2261  Hasło składające się z więcej niż jednego słowa można uzyskać rozdzielając
2262  jego składniki twardą spacją, wstawianą naciśnięciem
2263 \family sans
2264 C-Space
2265 \family default
2266  i wyświetlaną jako małe, różowe
2267 \begin_inset Quotes pld
2268 \end_inset
2269
2270 u
2271 \begin_inset Quotes prd
2272 \end_inset
2273
2274 .
2275 \end_layout
2276
2277 \begin_layout Standard
2278
2279 \series bold
2280 Ćwiczenie
2281 \series default
2282 : Sformatuj listy z pliku
2283 \family typewriter
2284 example_raw.lyx.
2285 \end_layout
2286
2287 \begin_layout Standard
2288 Listy można zagnieżdżać na wszelkie możliwe sposoby.
2289  Narzucającym się przykładem byłoby pisanie planu.
2290  Listy numerowane i ze znaczkami mają różne sposoby numerowania i oznaczania
2291  podlist.
2292  W
2293 \emph on
2294 Podręczniku użytkownika
2295 \emph default
2296
2297 \emph toggle
2298 można znaleźć szczegółowy opis różnych typów list, jak również przykłady
2299  z użyciem
2300 \emph default
2301
2302 \emph on
2303 mnóstwa
2304 \emph default
2305
2306 \emph toggle
2307 zagnieżdżeń.
2308 \end_layout
2309
2310 \begin_layout Subsection
2311 Inne środowiska: Verses, Quotations, i inne
2312 \end_layout
2313
2314 \begin_layout Standard
2315 Istnieją dwa środowiska wyróżniające cytaty z otaczającego tekstu:
2316 \family sans
2317 Quote
2318 \family default
2319  dla krótkich, a
2320 \family sans
2321 Quotation
2322 \family default
2323  dla długich cytatów.
2324  Programy komputerowe (środowisko
2325 \family sans
2326 LyX-Code
2327 \family default
2328 , używane również w Elementarzu w przykładach dłuższych tekstów) pisane
2329  są czcionką maszynową.; środowisko to jest jedynym w LyX-ie, gdzie można
2330  używać wielokrotnych spacji celem formatowania kodu.
2331  Do pisania poezji służy środowisko
2332 \family sans
2333 Verse
2334 \begin_inset Foot
2335 status collapsed
2336
2337 \begin_layout Standard
2338 nie wspominając o odrobinie talentu.
2339 \end_layout
2340
2341 \end_inset
2342
2343 , z klawiszem Return
2344 \family default
2345  rozdzielającym strofy, a
2346 \family sans
2347 C-Return
2348 \family default
2349  linijki wewnątrz strofy.
2350
2351 \emph on
2352 Podręcznik użytkownika
2353 \emph default
2354
2355 \emph toggle
2356 drobiazgowo opisuje wszystkie dostępne środowiska.
2357 \end_layout
2358
2359 \begin_layout Standard
2360
2361 \series bold
2362 Ćwiczenie
2363 \series default
2364 : Użyj środowisk
2365 \family sans
2366 Quote, LyX-Code,
2367 \family default
2368  i
2369 \family sans
2370 Verse
2371 \family default
2372  celem poprawnego sformatowania pliku
2373 \family typewriter
2374 example_raw.lyx
2375 \end_layout
2376
2377 \begin_layout Chapter
2378 Pisanie dokumentów
2379 \end_layout
2380
2381 \begin_layout Standard
2382 Zadaniem poprzedniego rozdziału było wdrożenie użytkownika do pisania tekstów
2383  w LyX-ie.
2384  Przedstawiono tam podstawowe operacje, jak również posługiwanie się środowiskam
2385 i.
2386  Większość użytkowników zamierza jednak pisać za pomocą LyX-a dokumenty:
2387  artykuły, prace, książki, podręczniki lub listy.
2388  Ten rozdział ma poszerzyć umiejętność pisania tekstu o tworzenie całych
2389  dokumentów.
2390  Zostaną wprowadzone klasy tekstu, pozwalające na pisanie różnych typów
2391  dokumentów, oraz dodatki, które stanowią o różnicy między tekstem, a dokumentem
2392 , takie jak tytuły, przypisy, odsyłacze, bibliografie i spisy treści.
2393 \end_layout
2394
2395 \begin_layout Section
2396 Klasy tekstu i wzorce: pisanie listów
2397 \end_layout
2398
2399 \begin_layout Standard
2400 \begin_inset LatexCommand label
2401 name "sec:textclasses"
2402
2403 \end_inset
2404
2405
2406 \end_layout
2407
2408 \begin_layout Standard
2409 Różne typy dokumentów wymagają różnego formatowania.
2410  Na przykład książki zasadniczo są drukowane na obu stronach kartki, zaś
2411  artykuły na jednej.
2412  W dodatku wiele dokumentów zawiera specjalne środowiska: listy mają adres
2413  nadawcy i podpis, którenie mają sensu w książce czy artykule.
2414  Klasy tekstu
2415 \begin_inset Foot
2416 status collapsed
2417
2418 \begin_layout Standard
2419 Dla użytkowników LaTeX-a: ekwiwalent latexowej
2420 \emph on
2421 documentclass
2422 \end_layout
2423
2424 \end_inset
2425
2426  w LyX-ie służą do opisu tych zasadniczych różnić między typami dokumentów.
2427  Ten
2428 \emph on
2429 Elementarz
2430 \emph default
2431
2432 \emph toggle
2433 został napisany w klasie
2434 \emph default
2435
2436 \family sans
2437 \emph toggle
2438 Book
2439 \family default
2440 .
2441  Klasy to kolejny element WYSIWYM; informują LyX-a jak składać dokument,
2442  uwalniając od tego użytkownika.
2443 \end_layout
2444
2445 \begin_layout Standard
2446 Twój dokument jest prawdopodobnie klasy
2447 \family sans
2448 Article
2449 \begin_inset Foot
2450 status collapsed
2451
2452 \begin_layout Standard
2453 To domyślna klasa, chyba że ją zmienić w pliku
2454 \family typewriter
2455 lyxrc
2456 \family default
2457 .
2458 \end_layout
2459
2460 \end_inset
2461
2462 .
2463  Spróbuj zmienić klasę używając listy klas w oknie polecenia Układ->Dokument
2464 \family default
2465 , celem obejrzenia różnic w formatowaniu dokumentów.
2466  Jeśli zmienisz klasę swojego dokumentu na
2467 \family sans
2468 Book
2469 \family default
2470  i obejrzysz listę środowisk, zauważysz, że większość z nich nie uległa
2471  zmianie.
2472  Dodatkowo pojawi się środowisko
2473 \family sans
2474 Chapter
2475 \family default
2476 .
2477  W razie wątpliwości, czy dane środowisko istnieje w klasie najlepiej zajrzeć
2478  na listę środowisk.
2479 \end_layout
2480
2481 \begin_layout Standard
2482 Rozmiary czcionek, druk jedno- lub dwukolumnowy, nagłówki stron to możliwe
2483  różnice między formatami czasopism.
2484  W miarę rozpowszechniania się komputerów czasopisma zaczęły przyjmować
2485  artykuły drogą elektroniczną i stworzyły pliki stylu LaTeX-a, tak by autorzy
2486  mogli dokonać prawidłowego składu.
2487  LyX również je akceptuje.
2488  Na przykład LyX obsługuje format (i dodatkowe środowiska) dla biuletynu
2489  Amerykańskiego Towarzystwa Matematycznego stosując klasę
2490 \family sans
2491 Article\InsetSpace ~
2492 (AMS)
2493 \family default
2494 .
2495 \end_layout
2496
2497 \begin_layout Standard
2498 Oto bardzo krótki zestaw niektórych klas.
2499  Jak zwykle Podręcznik użytkownika zawiera brakujące szczegóły:
2500 \end_layout
2501
2502 \begin_layout Standard
2503 \begin_inset VSpace 0.3cm
2504 \end_inset
2505
2506
2507 \end_layout
2508
2509 \begin_layout Standard
2510 \align center
2511 \begin_inset Tabular
2512 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
2513 <features>
2514 <column alignment="center" valignment="top" leftline="true" width="0pt">
2515 <column alignment="center" valignment="top" leftline="true" rightline="true" width="0pt">
2516 <row topline="true" bottomline="true">
2517 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2518 \begin_inset Text
2519
2520 \begin_layout Standard
2521 Nazwa
2522 \end_layout
2523
2524 \end_inset
2525 </cell>
2526 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2527 \begin_inset Text
2528
2529 \begin_layout Standard
2530 Uwagi
2531 \end_layout
2532
2533 \end_inset
2534 </cell>
2535 </row>
2536 <row topline="true">
2537 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2538 \begin_inset Text
2539
2540 \begin_layout Standard
2541 article
2542 \end_layout
2543
2544 \end_inset
2545 </cell>
2546 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2547 \begin_inset Text
2548
2549 \begin_layout Standard
2550 druk jednostronny, bez rozdziałów
2551 \end_layout
2552
2553 \end_inset
2554 </cell>
2555 </row>
2556 <row topline="true">
2557 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2558 \begin_inset Text
2559
2560 \begin_layout Standard
2561 article (AMS)
2562 \end_layout
2563
2564 \end_inset
2565 </cell>
2566 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2567 \begin_inset Text
2568
2569 \begin_layout Standard
2570 układ i środowiska dla American Math Society
2571 \end_layout
2572
2573 \end_inset
2574 </cell>
2575 </row>
2576 <row topline="true">
2577 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2578 \begin_inset Text
2579
2580 \begin_layout Standard
2581 report
2582 \end_layout
2583
2584 \end_inset
2585 </cell>
2586 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2587 \begin_inset Text
2588
2589 \begin_layout Standard
2590 dłuższy niż article, druk dwustronny
2591 \end_layout
2592
2593 \end_inset
2594 </cell>
2595 </row>
2596 <row topline="true" bottomline="true">
2597 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2598 \begin_inset Text
2599
2600 \begin_layout Standard
2601 book
2602 \end_layout
2603
2604 \end_inset
2605 </cell>
2606 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2607 \begin_inset Text
2608
2609 \begin_layout Standard
2610 report + dodatki z przodu i z tyłu
2611 \end_layout
2612
2613 \end_inset
2614 </cell>
2615 </row>
2616 <row bottomline="true">
2617 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2618 \begin_inset Text
2619
2620 \begin_layout Standard
2621 slides
2622 \end_layout
2623
2624 \end_inset
2625 </cell>
2626 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2627 \begin_inset Text
2628
2629 \begin_layout Standard
2630 slajdy (z FoilTeX-em włącznie)
2631 \end_layout
2632
2633 \end_inset
2634 </cell>
2635 </row>
2636 <row bottomline="true">
2637 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2638 \begin_inset Text
2639
2640 \begin_layout Standard
2641 letter
2642 \end_layout
2643
2644 \end_inset
2645 </cell>
2646 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2647 \begin_inset Text
2648
2649 \begin_layout Standard
2650 list---mnóstwo dodatkowych środowisk dla adresu, podpisu\SpecialChar \ldots{}
2651
2652 \end_layout
2653
2654 \end_inset
2655 </cell>
2656 </row>
2657 </lyxtabular>
2658
2659 \end_inset
2660
2661
2662 \end_layout
2663
2664 \begin_layout Standard
2665 \begin_inset VSpace 0.3cm
2666 \end_inset
2667
2668
2669 \end_layout
2670
2671 \begin_layout Section
2672 Wzorce: pisanie listu
2673 \end_layout
2674
2675 \begin_layout Standard
2676 Jedną z najbardziej popularnych klas tekstu jest Letter (list).
2677  Nowy list można rozpocząć tworząc nowy plik poleceniem Nowy, i wybierając
2678  Letter z listy Klasa w oknie polecenia Układ->Dokument.
2679  Choć taki sposób wydaje się najbardziej oczywisty, nie jest wcale ekonomiczny.
2680  Za każdym razem chcąc napisać list musimy w nim zawrzeć adresy nadawcy
2681  i odbiorcy, podpis itp.
2682  Dlatego LyX posiada wzorzec listu, będący przykładowym listem.
2683  Posiadając wzorzec można po prostu zastąpić jego fragmenty własnym tekstem
2684  kiedy pisze się własny list.
2685 \end_layout
2686
2687 \begin_layout Standard
2688 Utwórz nowy plik poleceniem Plik->Nowy ze wzorca.
2689  Po podaniu nazwy nowego pliku, w oknie Wybierz wzorzec wybierz
2690 \family typewriter
2691 latex_letter.lyx
2692 \family default
2693 .
2694  Zapisz i wydrukuj plik celem obejrzenia formatu poszczególnych środowisk.
2695 \end_layout
2696
2697 \begin_layout Standard
2698 Na liście środowisk znajduje się teraz kilka pozycji włącznie ze środowiskiem
2699
2700 \family sans
2701 My\InsetSpace ~
2702 Address
2703 \family default
2704  (mój adres), których nie ma w innych klasach.
2705  Inne środowiska jak
2706 \family sans
2707 Quote czy Description
2708 \family default
2709 , są już znane.
2710  Warto wypróbować ich działanie.
2711  Można np.
2712  zauważyć, że środowisko
2713 \family sans
2714 Signature
2715 \family default
2716  rozpoczyna się słowem
2717 \begin_inset Quotes pld
2718 \end_inset
2719
2720 Signature:
2721 \begin_inset Quotes prd
2722 \end_inset
2723
2724  na czerwono przed właściwym podpisem.
2725  Słowo to nie pokaże się na wydruku.
2726  Istnieje tylko w celu pokazania miejsca podpisu.
2727  Nieważne zresztą, gdzie to środowisku znajduje się w pliku.
2728  Należy pamiętać, że LyX jest WYSIWYM; środowisko
2729 \family sans
2730 Signature
2731 \family default
2732  może być wstawione gdziekolwiek, ale LyX sprawi, że na wydruku zostanie
2733  umieszczone na końcu.
2734 \end_layout
2735
2736 \begin_layout Standard
2737 Wzorzec jest normalnym plikiem LyX-a.
2738  Oznacza to, że możesz wstawić swój adres i podpis i zapisać tak zmieniony
2739  plik jako nowy wzorzec.
2740  Od tego momentu, każdy list możesz zacząć od otworzenia tego nowego wzorca.
2741  Nie proponujemy tu żadnego szczególnego ćwiczenia.
2742  Po prostu napisz do kogoś list
2743 \begin_inset Foot
2744 status collapsed
2745
2746 \begin_layout Standard
2747 Jedno ostrzeżenie.
2748  Jeśli wykasujesz cały tekst ze środowiska np.
2749  wykasujesz całe pole
2750 \family sans
2751 My\InsetSpace ~
2752 Address
2753 \family default
2754  celem wpisania własnego adresu i przemieścisz kursor nic nie wpisując,
2755  ryzykujesz zniknięcie środowiska.
2756  Dzieje się tak , ponieważ środowisko nie może istnieć bez tekstu.
2757  Aby je odzyskać należy wybrać je ponownie z listy środowisk.
2758 \end_layout
2759
2760 \end_inset
2761
2762 !
2763 \end_layout
2764
2765 \begin_layout Section
2766 Tytuły dokumentu
2767 \end_layout
2768
2769 \begin_layout Standard
2770 Tytuł (który może składać się z właściwego tytułu, autora, a nawet streszczenia)
2771  jest uważany w LyX-ie (podobnie jak w LaTeX-u) za osobną część dokumentu.
2772 \end_layout
2773
2774 \begin_layout Standard
2775 Wróć do swojego pliku
2776 \family typewriter
2777 newfile.lyx i
2778 \family default
2779  upewnij się
2780 \family typewriter
2781 ,
2782 \family default
2783  że używa klasy
2784 \family sans
2785 Article
2786 \family default
2787 .
2788  Wpisz tytuł w pierwszej linijce, i zmień środowisko na
2789 \family sans
2790 Title
2791 \family default
2792 .
2793  W następnej linijce wpisz swoje imię i nazwisko i ustaw środowisko
2794 \family sans
2795 Author
2796 \family default
2797 .
2798  W następnej linijce napisz datę w środowisku
2799 \family sans
2800 Date
2801 \family default
2802 .
2803  Napisz ze dwa akapity podsumowujące zawartość dokumentu w środowisku
2804 \family sans
2805 Abstract
2806 \family default
2807 .
2808  Teraz obejrzyj wydruk.
2809 \end_layout
2810
2811 \begin_layout Standard
2812
2813 \series bold
2814 Ćwiczenie
2815 \series default
2816 : Popraw tytuł, datę i autora
2817 \family typewriter
2818 w example_raw.lyx
2819 \end_layout
2820
2821 \begin_layout Section
2822 Etykiety i odnośniki
2823 \end_layout
2824
2825 \begin_layout Standard
2826 \begin_inset LatexCommand label
2827 name "sec:labels"
2828
2829 \end_inset
2830
2831  Zaetykietować można podrozdział (albo sekcję, czy też, rzadziej, pop prostu
2832  kawałek tekstu) w dowolnym dokumencie.
2833  Dzięki temu powstaje możliwość odwołania się do tego podrozdziału w innych
2834  miejscach dokumentu przy użyciu odnośników.
2835  Można odwoływać się albo do numeru podrozdziału, albo do numeru strony
2836  jego początku.
2837  Podobnie jak w przypadku przypisów i notatek, LyX zajmuje się aktualizacją
2838  odnośników.
2839  Automatyczne etykiety i odnośniki to jedna z największych zalet LyX-a (i
2840  LaTeX-a) w porównaniu do zwykłych edytorów.
2841 \end_layout
2842
2843 \begin_layout Subsection*
2844 Pierwsza etykieta
2845 \end_layout
2846
2847 \begin_layout Standard
2848 Oznaczmy nasz drugi podrozdział zatytułowany
2849 \begin_inset Quotes pld
2850 \end_inset
2851
2852 O tym dokumencie
2853 \begin_inset Quotes prd
2854 \end_inset
2855
2856 .
2857  Kliknij na końcu linijki tytułu podrozdziału i użyj polecenia
2858 \family sans
2859 Wstaw->Etykietę
2860 \family default
2861 .
2862  W oknie wpisz nazwę podrozdziału:
2863 \family typewriter
2864 sec:o_dok
2865 \family default
2866 , która wygląda na dobre opisowe oznaczenie, niekolidujące z ewentualnymi
2867  innymi nazwami etykiet
2868 \begin_inset Foot
2869 status collapsed
2870
2871 \begin_layout Standard
2872 Piszemy
2873 \begin_inset Quotes pld
2874 \end_inset
2875
2876 sec:
2877 \begin_inset Quotes prd
2878 \end_inset
2879
2880  , bo można etykietować także równania.
2881  tabele i rysunki.
2882 \end_layout
2883
2884 \end_inset
2885
2886 .
2887  Po naciśnięciu OK nazwa etykiety zostanie umieszczona w prostokącie obok
2888  tytułu podrozdziału.
2889 \end_layout
2890
2891 \begin_layout Standard
2892 Skądinąd etykieta mogłaby być wstawiona w dowolnym miejscu w środku podrozdziału.
2893  Odnośniki do podrozdziału wskazują na ostatni podrozdział lub sekcję, której
2894  tytuł znajduje się przed etykietą.
2895  Umieszczenie jej w linijce tytułu (czy w pierwszej linijce tekstu) zapewnia
2896  odwołanie do początku podrozdziału.
2897 \end_layout
2898
2899 \begin_layout Standard
2900 Jak dotąd niewiele się zmieniło --- plik
2901 \family typewriter
2902 dvi
2903 \family default
2904  wygląda dokładnie jak wyglądał, ponieważ etykiety nie pojawiają się na
2905  wydruku.
2906  Tym niemniej jeśli dołożono etykietę, to można się do niej odwołać za pomocą
2907  odnośnika.
2908  Zrobimy to w następnym kroku.
2909 \end_layout
2910
2911 \begin_layout Subsection*
2912 Pierwszy odnośnik
2913 \end_layout
2914
2915 \begin_layout Standard
2916 Umieść kursor w dowolnym miejscu swojego dokumentu.
2917  Napisz:
2918 \end_layout
2919
2920 \begin_layout LyX-Code
2921 Jeśli chcesz zasięgnąć więcej informacji o tym dokumencie,zobacz podrozdział
2922  , który rozpoczyna się na stronie .
2923 \end_layout
2924
2925 \begin_layout Standard
2926 Następnie --- z kursorem po słowie podrozdział --- użyj polecenia
2927 \family sans
2928 Wstaw->Odnośnik
2929 \family default
2930 .
2931  Otworzy się okno
2932 \family sans
2933 Wstaw\InsetSpace ~
2934 odnośnik
2935 \family default
2936 , pokazując listę możliwych etykiet.
2937  W tej chwili powinna być tylko jedna:
2938 \begin_inset Quotes pld
2939 \end_inset
2940
2941 sec:o_dokumencie
2942 \begin_inset Quotes prd
2943 \end_inset
2944
2945 .
2946  Wybierz ją i kliknij na
2947 \family sans
2948 Wstaw\InsetSpace ~
2949 odnośnik
2950 \family default
2951 .
2952  Teraz przesuń kursor za słowo
2953 \begin_inset Quotes pld
2954 \end_inset
2955
2956 stronie
2957 \begin_inset Quotes prd
2958 \end_inset
2959
2960  i kliknij na
2961 \family sans
2962 Wstaw\InsetSpace ~
2963 numer\InsetSpace ~
2964 strony
2965 \family default
2966  w oknie
2967 \family sans
2968 Wstaw\InsetSpace ~
2969 odnośnik
2970 \family default
2971 .
2972 \end_layout
2973
2974 \begin_layout Standard
2975 LyX wstawia odnośnik do prostokąta w miejscu kursora.
2976  Na wydruku prostokąt z odnośnikiem zostanie zastąpiony numerem podrozdziału,
2977  względnie strony ( w zależności co wskazałeś w oknie
2978 \family sans
2979 Wstaw\InsetSpace ~
2980 odnośnik
2981 \family default
2982 ).
2983  Dla wygody odnośniki działają jak hiperłącza w trakcie edycji dokumentu
2984  LyX-a; kliknięcie na nich przenosi kursor do wskazywanej etykiety.
2985  Użyj polecenia
2986 \family sans
2987 Plik->Podgląd->Obejrzyj\InsetSpace ~
2988 jako\InsetSpace ~
2989 DVI
2990 \family default
2991  aby zobaczyć, że na ostatniej stronie odsyłamy do
2992 \begin_inset Quotes pld
2993 \end_inset
2994
2995 podrozdziału 2
2996 \begin_inset Quotes prd
2997 \end_inset
2998
2999  i
3000 \begin_inset Quotes pld
3001 \end_inset
3002
3003 strony 1
3004 \begin_inset Quotes prd
3005 \end_inset
3006
3007  (czy innej, na której akurat jest tytuł 2.
3008  podrozdziału).
3009 \end_layout
3010
3011 \begin_layout Subsection*
3012 Więcej o etykietach
3013 \end_layout
3014
3015 \begin_layout Standard
3016 Wspomniano o obsłudze numerowania odnośników przez LyX-a; teraz można ją
3017  przetestować.
3018  Dodaj nowy podrozdział przed podrozdziałem 2.
3019  Uaktualnij podgląd --- voilŕ! --- odnośnik zmienił numer na 3! Zmień środowisko
3020
3021 \begin_inset Quotes pld
3022 \end_inset
3023
3024 O tym dokumencie
3025 \begin_inset Quotes prd
3026 \end_inset
3027
3028  na
3029 \family sans
3030 Subsection
3031 \family default
3032 , a odnośnik wskaże sekcję 2.1 zamiast podrozdziału 3.
3033  Odnośnik do strony nie zmieni się oczywiście tak długo, aż nie wpiszesz
3034  całej strony tekstu przed wskazywaną etykietą.
3035 \end_layout
3036
3037 \begin_layout Standard
3038 W ramach poszerzonych ćwiczeń spróbuj wstawić etykietę
3039 \begin_inset Quotes pld
3040 \end_inset
3041
3042 sec:moja_etykieta
3043 \begin_inset Quotes prd
3044 \end_inset
3045
3046  w miejsce pierwszego odnośnika i umieść w innym miejscu dokumentu odnośnik
3047  do niej.
3048  Podczas częstego wstawiania odnośników warto zostawić otwarte okno
3049 \family sans
3050 Wstaw\InsetSpace ~
3051 odnośnik
3052 \family default
3053 .
3054 \end_layout
3055
3056 \begin_layout Standard
3057 Jeżeli chcesz sprawdzić, czy odnośniki wyświetlają prawidłowe strony we
3058  większych dokumentach, skopiuj kilka stron z
3059 \emph on
3060 Podręcznika użytkownika
3061 \emph default
3062  i wklej pożyczony tekst do swojego dokumentu.
3063 \begin_inset Foot
3064 status collapsed
3065
3066 \begin_layout Standard
3067 Skopiowanie tytułu rozdziału może spowodować błąd LyX-a, ponieważ rozdziały
3068  nie są dozwolone w klasie Article.
3069  W takim przypadku skasuj tytuł rozdziału.
3070  Jeśli chcesz wiedzieć, czemu tak się dzieje, zobacz podrozdział
3071 \begin_inset LatexCommand ref
3072 reference "sec:textclasses"
3073
3074 \end_inset
3075
3076 .
3077
3078 \end_layout
3079
3080 \end_inset
3081
3082 .
3083 \end_layout
3084
3085 \begin_layout Standard
3086
3087 \series bold
3088 Ćwiczenie
3089 \series default
3090 : Popraw odnośniki w
3091 \family typewriter
3092 example_raw.lyx
3093 \end_layout
3094
3095 \begin_layout Section
3096 Przypisy i notatki
3097 \end_layout
3098
3099 \begin_layout Standard
3100 Przypisy są dodawane za pomocą przycisku
3101 \family sans
3102 Wstaw\InsetSpace ~
3103 przypis
3104 \begin_inset Foot
3105 status collapsed
3106
3107 \begin_layout Standard
3108 Przycisk oznaczony jest strzałką wskazującą przypis
3109 \end_layout
3110
3111 \end_inset
3112
3113  z paska narzędzi lub poleceniem Wstaw\InsetSpace ~
3114 przypis
3115 \family default
3116 .
3117  Kliknij na końcu słowa
3118 \begin_inset Quotes pld
3119 \end_inset
3120
3121 LyX
3122 \begin_inset Quotes prd
3123 \end_inset
3124
3125  gdzieś w dokumencie i naciśnij przycisk
3126 \family sans
3127 Wstaw\InsetSpace ~
3128 przypis
3129 \family default
3130 .
3131  Poniżej bieżącej linijki otworzy się linijka przypisu.
3132  Przy jej lewym końcu jest słowo
3133 \begin_inset Quotes pld
3134 \end_inset
3135
3136 foot
3137 \begin_inset Quotes prd
3138 \end_inset
3139
3140  napisane czerwonym kolorem na szarym tle.
3141  Reszta linijki jest okolona czerwoną linią.; tu właśnie należy wpisać tekst
3142  przypisu.
3143  Kursor powinien znajdować się na początku tej linijki.
3144  Napisz
3145 \end_layout
3146
3147 \begin_layout LyX-Code
3148 LyX jest procesorem tekstu dokonującym składu drukarskiego.
3149 \end_layout
3150
3151 \begin_layout Standard
3152 Teraz kliknij na słowie
3153 \begin_inset Quotes pld
3154 \end_inset
3155
3156 foot
3157 \begin_inset Quotes prd
3158 \end_inset
3159
3160 .
3161  Linijka przypisu zniknęła pozostawiając słowo
3162 \begin_inset Quotes pld
3163 \end_inset
3164
3165 foot
3166 \begin_inset Quotes prd
3167 \end_inset
3168
3169  zapisane jako czerwony indeks górny, pokazując gdzie na wydruku znajdzie
3170  się przypis; nazwiemy to
3171 \begin_inset Quotes pld
3172 \end_inset
3173
3174 zwijaniem
3175 \begin_inset Quotes prd
3176 \end_inset
3177
3178  przypisu.
3179  Można ją także w każdej chwili rozwinąć przez kliknięcie na czerwonym znaczku.
3180 \end_layout
3181
3182 \begin_layout Standard
3183 Można zapytać, czemu przypis pokazywany jest jako czerwony indeks, a nie
3184  jako liczba.
3185  Dzieje się tak, gdyż LyX zajmuje się numerowaniem przypisów
3186 \emph on
3187 na wydrukach
3188 \emph default
3189 , o czym możesz się przekonać oglądając plik dvi (lub wydruk).
3190  Dodanie nowego przypisu powoduje odpowiednie przenumerowanie już istniejących.
3191  Ponieważ LyX (a właściwie LaTeX) radzi sobie z tym na bieżąco, nie ma potrzeby
3192  zapisywania numerów przypisów w pliku LyX-a.
3193 \end_layout
3194
3195 \begin_layout Standard
3196 Przypis może być wycinany i wklejany tak jak zwykły tekst.
3197  Przekonaj się o tym sam ! Wystarczy zaznaczyć znaczek przypisu,
3198 \begin_inset Foot
3199 status collapsed
3200
3201 \begin_layout Standard
3202 Być może łatwiej zaznaczyć go przy pomocy klawiszy.
3203  Zaznaczając znaczek stopki myszą można przypadkiem otworzyć stopkę.
3204 \end_layout
3205
3206 \end_inset
3207
3208  poczym wyciąć go i wkleić.
3209  Poza tym można zamienić w przypis zwykły tekst, zaznaczając go i naciskając
3210  przycisk
3211 \family sans
3212 Wstaw\InsetSpace ~
3213 przypis
3214 \family default
3215 .
3216 \end_layout
3217
3218 \begin_layout Standard
3219 Przycisk Wstaw\InsetSpace ~
3220 notatkę dodaje notatki na marginesach
3221 \begin_inset Foot
3222 status collapsed
3223
3224 \begin_layout Standard
3225 Przycisk przedstawia strzałkę wskazującą kolumnę tekstu na marginesie i
3226  powinien znajdować się po prawej stronie przycisku
3227 \family sans
3228 Wstaw\InsetSpace ~
3229 stopkę
3230 \family default
3231  na pasku narzędzi.
3232 \end_layout
3233
3234 \end_inset
3235
3236 , co osiągnąć można również poleceniem
3237 \family sans
3238 Wstaw->Notatkę
3239 \family default
3240 \SpecialChar \@.
3241  Notatki zachowują się jak przypisy, z tym że:
3242 \end_layout
3243
3244 \begin_layout Itemize
3245 znaczki na ekranie mają napis
3246 \begin_inset Quotes pld
3247 \end_inset
3248
3249 margin
3250 \begin_inset Quotes prd
3251 \end_inset
3252
3253  zamiast
3254 \begin_inset Quotes pld
3255 \end_inset
3256
3257 foot
3258 \begin_inset Quotes prd
3259 \end_inset
3260
3261
3262 \end_layout
3263
3264 \begin_layout Itemize
3265 notatki pojawią się na marginesie, a nie pod tekstem
3266 \end_layout
3267
3268 \begin_layout Itemize
3269 notatki nie są numerowane
3270 \end_layout
3271
3272 \begin_layout Itemize
3273 Kiedy notatka jest zwinięta, na marginesie pojawia się wykrzyknik, który
3274  nie pokaże się na wydruku.
3275 \end_layout
3276
3277 \begin_layout Standard
3278 Zmień swój przypis o LyX-ie z powrotem w tekst, a następnie w notatkę.
3279  Obejrzyj plik dvi aby zobaczyć jak wygląda taka notatka.
3280 \end_layout
3281
3282 \begin_layout Standard
3283
3284 \series bold
3285 Ćwiczenie
3286 \series default
3287 : Popraw przypis w
3288 \family typewriter
3289 example_raw.lyx
3290 \end_layout
3291
3292 \begin_layout Section
3293 Bibliografie
3294 \end_layout
3295
3296 \begin_layout Standard
3297 \begin_inset LatexCommand label
3298 name "sec:bibliographies"
3299
3300 \end_inset
3301
3302  Bibliografie zachowują się podobnie do odnośników.
3303  Bibliografia zawiera listę odsyłaczy do literatury na końcu dokumentu,
3304  do których można się odwoływać w tekście.
3305  Podobnie jak tytuły podrozdziałów pozycje bibliografii są przez LyX-a i
3306  LaTeX-a automatycznie numerowane, jak również odwołania do nich.
3307 \end_layout
3308
3309 \begin_layout Standard
3310 Idź na koniec dokumentu i ustaw środowisko
3311 \family sans
3312 Bibliography
3313 \family default
3314 .
3315  Teraz każdy akapit będzie pozycją bibliografii.
3316  Napisz
3317 \family typewriter
3318 Elementarz LyX-a, Zespół Dokumentacji LyX-a
3319 \family default
3320  jako swoją pierwszą pozycję.
3321  Zauważ, że LyX automatycznie umieszcza numer w prostokącie przed każdą
3322  pozycją.
3323  Kliknij na takim numerze, aby otworzyć okno
3324 \family sans
3325 Pozycja\InsetSpace ~
3326 bibliografii
3327 \family default
3328 .
3329  Pierwsze z pól, edycyjnych,
3330 \family sans
3331 Klucz
3332 \family default
3333 , służy do odwołań z tekstu dokumentu LyX-a.
3334  Domyślnie jest on liczbą.
3335  Wpisz w to pole
3336 \begin_inset Quotes pld
3337 \end_inset
3338
3339 elementarz
3340 \begin_inset Quotes prd
3341 \end_inset
3342
3343  celem łatwiejszego zapamiętania.
3344 \end_layout
3345
3346 \begin_layout Standard
3347 Znajdź teraz w swoim dokumencie jakieś miejsce do umieszczenia odwołania
3348  do literatury.
3349  Wstaw je za pomocą
3350 \family sans
3351 Wstaw->Odwołanie\InsetSpace ~
3352 do\InsetSpace ~
3353 literatury
3354 \family default
3355 \SpecialChar \@.
3356  LyX wstawi w tekst prostokąt z trzema znakami zapytania w nawiasach kwadratowyc
3357 h i pojawi się okno
3358 \family sans
3359 Wstaw\InsetSpace ~
3360 odwołanie
3361 \family default
3362 .
3363  Używając rozwijalnej listy na prawo od pola
3364 \family sans
3365 Klucz
3366 \family default
3367 , wybierz
3368 \begin_inset Quotes pld
3369 \end_inset
3370
3371 elementarz
3372 \begin_inset Quotes prd
3373 \end_inset
3374
3375  (w tej chwili to jedyna pozycja bibliografii).
3376  Obejrzyj na podglądzie wygląd odwołania w tekście.
3377 \end_layout
3378
3379 \begin_layout Standard
3380 Do czego służą pozostałe pola? Pole
3381 \family sans
3382 Uwaga
3383 \family default
3384  w oknie
3385 \family sans
3386 Odwołanie
3387 \family default
3388  wstawia notkę (jak strona lub rozdział w przywołanej książce lub artykule)
3389  w nawiasach po odwołaniu.
3390  Jeśli wolisz skróty zamiast liczb (np.
3391
3392 \begin_inset Quotes pld
3393 \end_inset
3394
3395 [Smi95]
3396 \begin_inset Quotes prd
3397 \end_inset
3398
3399  odwołuje się do artykułu Smith-a z 1995) użyj pola
3400 \family sans
3401 Etykieta
3402 \family default
3403  z okna
3404 \family sans
3405 Pozycja\InsetSpace ~
3406 bibliografii
3407 \family default
3408 .
3409  Jak zwykle szczegóły opisano w
3410 \emph on
3411 Podręczniku użytkownika.
3412
3413 \emph default
3414
3415 \end_layout
3416
3417 \begin_layout Standard
3418
3419 \series bold
3420 Ćwiczenie:
3421 \series default
3422  Wykonaj bibliografię i odwołania w
3423 \family typewriter
3424 example_raw.lyx
3425 \end_layout
3426
3427 \begin_layout Section
3428 Spis treści
3429 \end_layout
3430
3431 \begin_layout Standard
3432 Jeśli zamierzasz wstawić spis treści na początku dokumentu, LyX znakomicie
3433  to ułatwi.
3434  Naciśnij
3435 \family sans
3436 Return
3437 \family default
3438  za tytułem dokumentu i przed pierwszym tytułem podrozdziału
3439 \begin_inset Foot
3440 status collapsed
3441
3442 \begin_layout Standard
3443 Nawet nie próbuj umieścić kursora przed numerem podrozdziału.
3444  Nie uda się.
3445  Tak czy inaczej nie można ręcznie poprawiać tego numeru, bo LyX numeruje
3446  podrozdziały automatycznie.
3447 \end_layout
3448
3449 \end_inset
3450
3451  i wykonaj polecenie
3452 \family sans
3453 Wstaw->Spisy->Spis\InsetSpace ~
3454 treści
3455 \family default
3456 .
3457  W prostokącie w pierwszej linijce dokumentu pojawi się napis
3458 \begin_inset Quotes pld
3459 \end_inset
3460
3461 Spis treści
3462 \begin_inset Quotes prd
3463 \end_inset
3464
3465 .
3466 \end_layout
3467
3468 \begin_layout Standard
3469 Wygląda to niepozornie, ale na podglądzie widać kompletny spis treści dokumentu
3470  w całej okazałości.
3471  Jak zwykle, w przypadku zmiany kolejności rozdziałów lub dodania nowych,
3472  spis treści na wydruku zostanie uaktualniony.
3473 \end_layout
3474
3475 \begin_layout Standard
3476 Spis treści nie pokazuje się w edytowanej wersji dokumentu, bo i tak nie
3477  ma możliwości jego edycji.
3478  Można jednak wyświetlić go za pomocą polecenia
3479 \family sans
3480 Edycja->Struktura\InsetSpace ~
3481 dokumentu
3482 \family default
3483 .
3484  To bardzo użyteczne narzędzie, które umożliwia łatwe poruszanie się po
3485  dokumencie.
3486  Kliknięcie na tytule podrozdziału w oknie
3487 \family sans
3488 Struktura\InsetSpace ~
3489 dokumentu
3490 \family default
3491  wyróżnia ten tytuł i przenosi w to miejsce kursor (w oknie edycyjnym).
3492 \end_layout
3493
3494 \begin_layout Standard
3495 Pozbyć się spisu treści można kasując go tak jak inne znaki.
3496 \end_layout
3497
3498 \begin_layout Standard
3499
3500 \series bold
3501 Ćwiczenie
3502 \series default
3503 : Wstaw spis treści w pliku
3504 \family typewriter
3505 example_raw.lyx
3506 \end_layout
3507
3508 \begin_layout Chapter
3509 Formuły matematyczne
3510 \end_layout
3511
3512 \begin_layout Standard
3513 LaTeX jest używany przez wielu naukowców z powodu jego świetnie wyglądających
3514  równań, powstających bez potrzeby używania znaków kontrolnych i edytorów
3515  równań spotykanych w innych procesorach tekstu.
3516  Wielu z nich zżyma się jednak na styl pracy z LaTeX-em, bardziej przypominający
3517  programowanie niż pisanie tekstu.
3518  Na szczęście LyX obsługuje równania w trybie wizualnym.
3519  Przyzwyczajeni do pisania w LaTeX-u zauważą, że wszystkie normalne polecenia
3520  LaTeX-a działają jak zwykle, poza tym, że ich efekt pokazuje się na bieżąco.
3521  Z drugiej strony użytkownicy nigdy nie korzystający z LaTeX-a mogą użyć
3522  paska narzędzi formuł matematycznych, który umożliwia tworzenie profesjonalnie
3523  wyglądających równań w sposób łatwy i szybki
3524 \begin_inset Foot
3525 status collapsed
3526
3527 \begin_layout Standard
3528 LyX nie potrafi, niestety, sprawdzić
3529 \emph on
3530 poprawności
3531 \emph default
3532
3533 \emph toggle
3534 tych równań.
3535 \end_layout
3536
3537 \end_inset
3538
3539 .
3540 \end_layout
3541
3542 \begin_layout Section
3543 Tryb formuł matematycznych
3544 \end_layout
3545
3546 \begin_layout Standard
3547 W dowolnym miejscu swojego dokumentu napisz:
3548 \end_layout
3549
3550 \begin_layout LyX-Code
3551 Lubię równanie Einsteina, E=mc^2, bo  jest takie proste
3552 \end_layout
3553
3554 \begin_layout Standard
3555 Takie równanie nie wygląda za ładnie, nawet na podglądzie.
3556  Brak w nim spacji między literami a znakiem równości i prawdziwego indeksu
3557  górnego dla
3558 \begin_inset Quotes pld
3559 \end_inset
3560
3561 2
3562 \begin_inset Quotes prd
3563 \end_inset
3564
3565 .
3566  Taki nieciekawy skład jest skutkiem tego, że LyX nie został poinformowany
3567  o pisaniu równania i złożył je jak zwykły tekst.
3568 \end_layout
3569
3570 \begin_layout Standard
3571 Tekst matematyczny powinno pisać się w trybie formuł matematycznych.
3572  Aby wejść w tryb formuł wystarczy nacisnąć przycisk na pasku narzędzi oznaczony
3573  niebieskim symbolem
3574 \begin_inset Formula $\frac{a+b}{c}$
3575 \end_inset
3576
3577  .
3578  LyX wstawi w tekst mały niebieski prostokąt okolony czerwoną ramką.
3579  Niebieski prostokąt to punkt wstawiania, gdzie pojawią się elementy formuły,
3580  zaś czerwona ramka sygnalizuje tryb formuł.
3581  LyX umieścił już kursor w niebieskim prostokącie, więc wystarczy wpisać
3582  ponownie E=mc^2.
3583  Wyrażenie napisane jest na niebiesko, a niebieski prostokąt znika kiedy
3584  punkt wstawiania nie jest pusty.
3585  Teraz naciśnij Esc celem opuszczenia trybu matematycznego (zauważ, że powtórne
3586  przyciśnięcie przycisku Tryb\InsetSpace ~
3587 formuł
3588 \emph on
3589 nie opuszcza
3590 \emph default
3591
3592 \emph toggle
3593 trybu formuł).
3594  Znika czerwona ramka, kursor znajduje się na prawo od wyrażenia, ewentualne
3595  dalsze pisanie będzie w trybie zwykłego tekstu.
3596 \end_layout
3597
3598 \begin_layout Standard
3599 Obejrzyj podgląd i zauważ ładnie złożone równanie, zawierające spacje między
3600  literami i znakiem równaości, a także
3601 \begin_inset Quotes pld
3602 \end_inset
3603
3604 2
3605 \begin_inset Quotes prd
3606 \end_inset
3607
3608  jako indeks górny.
3609  Litery w trybie formuł traktowane są jak zmienne i pisane są kursywą.
3610  Liczby traktowane są jak liczby.
3611 \end_layout
3612
3613 \begin_layout Standard
3614 Edycja formuł to kolejny przykład podejścia WYSIWYM.
3615  W LaTeX-u wyrażenie matematyczne tworzy się pisząc tekst i używając poleceń
3616  typu
3617 \backslash
3618 sqrt; może to być uciążliwe, z braku możliwości zobaczenia wyrażenia zanim
3619  uruchomi się program LaTeX-a, co powoduje stratę czasu na poprawkę ewentualnych
3620  błędów jak zgubione nawiasy itd.
3621  Z drugiej strony LyX nie próbuje przedstawiać wyglądu równania dokładnie
3622  tak jak na wydruku, ale prezentuje bardzo dobre przybliżenie końcowego
3623  efektu.
3624  W następnej kolejności LaTeX zajmuje się profesjonalnym składem, po którym
3625  w 99% nie trzeba ręcznie poprawiać rozmiarów czcionki czy odstępów.
3626  W ten sposób (przepraszamy za powtarzanie się), użytkownik może skupić
3627  się na zawartości wyrażeń matematycznych, a nie na ich formacie.
3628 \end_layout
3629
3630 \begin_layout Section
3631 Praca z równaniem
3632 \end_layout
3633
3634 \begin_layout Standard
3635 Zmień teraz
3636 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3637 \end_inset
3638
3639  na
3640 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
3641 \end_inset
3642
3643 .
3644  Użyj klawiszy strzałek aby przemieścić kursor do wnętrza wyrażenia.
3645  Zauważ, że kiedy kursor znajdzie się w środku, pojawi się czerwona ramka
3646  informując o przejściu w tryb formuł.
3647  Za pomocą strzałki w lewo i w prawo przesuń kursor za znak równości i napisz
3648
3649 \begin_inset Quotes pld
3650 \end_inset
3651
3652 1+
3653 \begin_inset Quotes prd
3654 \end_inset
3655
3656 .
3657  Jak poprzednio można użyć klawiszy strzałek lub
3658 \family sans
3659 Esc
3660 \family default
3661  celem opuszczenia trybu formuł, co spowoduje zniknięcie czerwonej ramki.
3662  W opinii wielu użytkowników wejście w tryb formuł kursorem jest bardzo
3663  wygodne, ale zawsze można kliknąć w którymś miejscu wyrażenia, żeby przenieść
3664  tam kursor i przejść tym samym do trybu formuł.
3665 \end_layout
3666
3667 \begin_layout Standard
3668 W odróżnieniu od specjalnych klawiszy opisanych poniżej, pisanie w trybie
3669  formuł nie różni się od pisania zwykłego tekstu.
3670
3671 \family sans
3672 Delete
3673 \family default
3674  i
3675 \family sans
3676 Backspace
3677 \family default
3678  kasują znaki, zaznaczać tekst można za pomocą klawiszy lub myszy, działa
3679
3680 \family sans
3681 Edycja->Cofnij
3682 \family default
3683 , wycinanie oraz wklejanie.
3684  Z jednym trzeba ostrożnie: po wyjściu z trybu formuł nieopatrzne
3685 \family sans
3686 Backspace/Delete
3687 \family default
3688  potrafi za jednym zamachem skasować całe wyrażenie.
3689  Na szczęście
3690 \family sans
3691 Cofnij
3692 \family default
3693  naprawi błąd.
3694 \end_layout
3695
3696 \begin_layout Standard
3697 Jak zmienić
3698 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3699 \end_inset
3700
3701  na
3702 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}+1$
3703 \end_inset
3704
3705 ? Jak poprzednio, można od razu kliknąć myszą we właściwe miejsce.
3706  Można także użyć klawiszy strzałek.
3707  Jeśli kursor znajduje się zaraz za
3708 \begin_inset Quotes pld
3709 \end_inset
3710
3711 c
3712 \begin_inset Quotes prd
3713 \end_inset
3714
3715 , ale przed
3716 \begin_inset Quotes pld
3717 \end_inset
3718
3719 2
3720 \begin_inset Quotes prd
3721 \end_inset
3722
3723 , naciśnięcie strzałki w górę przesunie kursor na poziom indeksu górnego,
3724  tuż przed
3725 \begin_inset Quotes pld
3726 \end_inset
3727
3728 2
3729 \begin_inset Quotes prd
3730 \end_inset
3731
3732 .
3733  Dodaj
3734 \begin_inset Quotes pld
3735 \end_inset
3736
3737 .5
3738 \begin_inset Quotes prd
3739 \end_inset
3740
3741 .
3742  Naciśnięcie strzałki w dół przesunie kursor z powrotem na zwykły poziom.
3743  Naciśnięcie tej strzałki w dowolnym miejscu indeksu górnego przenosi kursor
3744  w miejsce zaraz
3745 \emph on
3746 za
3747 \emph default
3748
3749 \emph toggle
3750 tym indeksem (tak że od razu możesz dopisać
3751 \begin_inset Quotes pld
3752 \end_inset
3753
3754 +1
3755 \begin_inset Quotes prd
3756 \end_inset
3757
3758 ).
3759 \end_layout
3760
3761 \begin_layout Standard
3762 Do poruszania się po wyrażeniu można także użyć spacji.
3763  Jeżeli kursor znajduje się w strukturze matematycznej (indeksie dolnym,
3764  górnym, ułamku, pierwiastku, ograniczniku czy macierzy, które zostaną opisane
3765  w następnych podrozdziałach), naciśnięcie spacji przesunie kursor za tę
3766  strukturę, ale nie wyłączy trybu formuł.
3767  Tak więc jeśli kursor znajduje się gdziekolwiek w indeksie górnym, naciśnięcie
3768  spacji przeniesie go na zwykły poziom tuż za indeksem.
3769  Oznacza to, że możesz napisać
3770 \begin_inset Formula $E=mc^{1+x}-2$
3771 \end_inset
3772
3773  bez używania myszy czy klawiszy strzałek.
3774  Uważaj, żeby nie nacisnąć spacji między
3775 \begin_inset Quotes pld
3776 \end_inset
3777
3778 1
3779 \begin_inset Quotes prd
3780 \end_inset
3781
3782  a
3783 \begin_inset Quotes pld
3784 \end_inset
3785
3786 +
3787 \begin_inset Quotes prd
3788 \end_inset
3789
3790 , inaczej opuścisz indeks górny.
3791  W miejscach, gdzie spacja nie ma sensu (np.
3792  między
3793 \begin_inset Quotes pld
3794 \end_inset
3795
3796 m
3797 \begin_inset Quotes prd
3798 \end_inset
3799
3800  i
3801 \begin_inset Quotes pld
3802 \end_inset
3803
3804 c
3805 \begin_inset Quotes prd
3806 \end_inset
3807
3808 ), naciśnięcie spacji jest ignorowane
3809 \begin_inset Foot
3810 status collapsed
3811
3812 \begin_layout Standard
3813 Spacja i tabulator nie służą do wstawiania dodatkowego wolnego miejsca między
3814  częściami równania.
3815  Odstępy są zagadnieniem składu drukarskiego, co oznacza, że użytkownik
3816  powinien pozostawić je LyX-owi (LaTeX-owi) (zobacz podrozdz.
3817
3818 \begin_inset LatexCommand ref
3819 reference "sec:whitespace"
3820
3821 \end_inset
3822
3823 ) Jeśli nie satysfakcjonuje Cię efekt składu LyX-a, istnieją sposoby zmiany
3824  odstępów, o czym więcej pisze Podręcznik użytkownika --- ale odłóż poprawki
3825  dopóki nie ukończysz pisania treści dokumentu.
3826 \end_layout
3827
3828 \end_inset
3829
3830 .
3831 \end_layout
3832
3833 \begin_layout Standard
3834 Zauważ, że opuszczenie trybu formuł klawiszem
3835 \family sans
3836 Esc
3837 \family default
3838  powoduje brak spacji za wyrażeniem.
3839  Nie jest to problem, jeżeli piszesz potem kropkę lub przecinek, ale jeśli
3840  chcesz napisać jakieś słowo, musisz dodatkowo nacisnąć spację.
3841  Istnieje skrót, działający na samym końcu obszaru w trybie formuł.
3842  Naciśnięcie spacji wychodzi z tego trybu i wstawia spację za formułą.
3843  W ten sposób można szybciej napisać
3844 \begin_inset Quotes pld
3845 \end_inset
3846
3847
3848 \begin_inset Formula $f=ma$
3849 \end_inset
3850
3851  to moje ulubione równanie
3852 \begin_inset Quotes prd
3853 \end_inset
3854
3855  zamiast
3856 \begin_inset Quotes pld
3857 \end_inset
3858
3859
3860 \begin_inset Formula $f=ma$
3861 \end_inset
3862
3863 to moje ulubione równanie
3864 \begin_inset Quotes prd
3865 \end_inset
3866
3867 .
3868 \end_layout
3869
3870 \begin_layout Section
3871 Potęgi i indeksy
3872 \end_layout
3873
3874 \begin_layout Standard
3875 Wykładnik może być wprowadzony z paska narzędzi, ale prościej jest użyć
3876  znak
3877 \begin_inset Quotes pld
3878 \end_inset
3879
3880 ^
3881 \begin_inset Quotes prd
3882 \end_inset
3883
3884 .
3885  LyX ustawia wówczas punkt wstawiania (niebieski prostokąt) w indeks górny,
3886  dzięki czemu cokolwiek napiszesz będzie wyżej i mniejszą czcionką.
3887  Cały dalszy pisany tekst do naciśnięcia spacji (lub Esc celem opuszczenia
3888  trybu formuł) będzie indeksem górnym.
3889 \end_layout
3890
3891 \begin_layout Standard
3892 Pisanie indeksów dolnych jest równie proste --- zaczyna się naciśnięciem
3893  klawisza podkreślenia,
3894 \begin_inset Quotes pld
3895 \end_inset
3896
3897 _
3898 \begin_inset Quotes prd
3899 \end_inset
3900
3901 .
3902  Można podnosić i opuszczać oba indeksy, np.:
3903 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
3904 \end_inset
3905
3906 .
3907
3908 \end_layout
3909
3910 \begin_layout Standard
3911
3912 \series bold
3913 Ćwiczenie
3914 \series default
3915 : Przerób equation 1 z
3916 \family typewriter
3917 example_raw.lyx
3918 \family default
3919  w trybie formuł.
3920 \end_layout
3921
3922 \begin_layout Section
3923 Pasek narzędzi formuł matematycznych
3924 \begin_inset Foot
3925 status collapsed
3926
3927 \begin_layout Standard
3928 W klyx-ie jest to pasek, w lyx-ie panel
3929 \end_layout
3930
3931 \end_inset
3932
3933
3934 \end_layout
3935
3936 \begin_layout Standard
3937 Pasek narzędzi do wygodny sposób na wprowadzanie symboli i wykonywanie skompliko
3938 wanej edycji formuł.
3939  Wiele z jego funkcji może być przywołanych z klawiatury.
3940  Na razie jednak skupimy się na posługiwaniu się paskiem narzędzi, aby zapoznać
3941  się z jego zawartością; skrótów klawiaturowych można się nauczyć z innych
3942  podręczników.
3943  Otwórz zatem pasek narzędzi i pozostaw go otwartym na czas lektury tego
3944  podrozdziału.
3945 \end_layout
3946
3947 \begin_layout Subsection
3948 Litery greckie i symbole
3949 \end_layout
3950
3951 \begin_layout Standard
3952 Naciśnięcie przycisku oznaczonego napisem
3953 \begin_inset Quotes eld
3954 \end_inset
3955
3956
3957 \begin_inset Formula $\Gamma\rho\epsilon\epsilon\kappa$
3958 \end_inset
3959
3960
3961 \begin_inset Quotes erd
3962 \end_inset
3963
3964  otwiera menu z greckimi literami.
3965  Wybór którejś powoduje wstawienie jej do tekstu.
3966  Zauważ, że istnieje kilka wariantów epsilon, pi, fi, teta, i sigma.
3967  Wybór elementu z paska narzędzi formuł zawsze powoduje przejście w tryb
3968  formuł
3969 \end_layout
3970
3971 \begin_layout Standard
3972 Cztery pozostałe przyciski u końca paska oferują szeroką gamę symboli matematycz
3973 nych: strzałek, relacji, operatorów, sum i całek.
3974  Ostatni przycisk przeznaczono na
3975 \begin_inset Quotes pld
3976 \end_inset
3977
3978 różne
3979 \begin_inset Quotes prd
3980 \end_inset
3981
3982 .
3983
3984 \begin_inset Quotes eld
3985 \end_inset
3986
3987 Nothing you can do that can't be done\SpecialChar \ldots{}
3988  All you need is
3989 \begin_inset Formula $\heartsuit$
3990 \end_inset
3991
3992 .
3993 \begin_inset Quotes erd
3994 \end_inset
3995
3996
3997 \end_layout
3998
3999 \begin_layout Subsection
4000 Pierwiastki, wektory i nawiasy
4001 \end_layout
4002
4003 \begin_layout Standard
4004 Aby utworzyć pierwiastek wystarczy nacisnąć przycisk oznaczony pierwiastkiem.
4005  Pierwiastek pojawi się w tekście, a pod nim kursor w punkcie wstawiania.
4006  Możesz wpisywać zmienne, liczby, inne pierwiastki, ułamki itp.
4007  LyX automatycznie dostosuje rozmiar pierwiastka do tego, co w środku.
4008 \end_layout
4009
4010 \begin_layout Standard
4011 Nadpisywanie znaków (
4012 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
4013 \end_inset
4014
4015 ) lub ich grup (
4016 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
4017 \end_inset
4018
4019 ) odbywa się w ten sam sposób.
4020  Naciśnij przycisk
4021 \family sans
4022 Daszki, tyldy, wektory
4023 \family default
4024 , oznaczony niebieskim prostokątem przykrytym czarną tyldą\InsetSpace ~
4025 (~).
4026  Kliknij na symbolu, żeby wstawić go w tekst wraz punktem wstawiania nad
4027  lub pod symbolem.
4028  Następnie napisz, co chcesz, w punkcie wstawiania i opuść tryb formuł naciśnięc
4029 iem spacji.
4030 \end_layout
4031
4032 \begin_layout Standard
4033 Ograniczniki takie jak nawiasy okrągłe, kwadratowe i klamrowe działają podobnie,
4034  ale są trochę bardziej skomplikowane.
4035  Naciśnij przycisk
4036 \family sans
4037 Ogranicznik
4038 \family default
4039 , oznaczony niebieskim prostokątem w czarnych nawiasach kwadratowych.
4040  Otwiera on okno ograniczników.
4041  Kliknij na lewym ograniczniku używając
4042 \emph on
4043 lewego klawisza
4044 \emph default
4045
4046 \emph toggle
4047 myszy, następnie na prawym używając
4048 \emph default
4049
4050 \emph on
4051 prawego klawisza
4052 \emph toggle
4053 .
4054  (względnie użyj przycisków wyboru opcji oznaczonych
4055 \begin_inset Quotes pld
4056 \end_inset
4057
4058 Lewy
4059 \begin_inset Quotes prd
4060 \end_inset
4061
4062  i
4063 \begin_inset Quotes pld
4064 \end_inset
4065
4066 Prawy,
4067 \begin_inset Quotes prd
4068 \end_inset
4069
4070  poczym kliknij na odpowiednim ograniczniku
4071 \emph default
4072
4073 \emph on
4074 lewym
4075 \emph default
4076
4077 \emph toggle
4078 klawiszem myszy.) Wybrane ograniczniki pokazane są w ramce u szczytu okna.
4079  Domyślnie jest to para nawiasów okrągłych, ale w opisany powyżej sposób
4080  można je zmienić na kwadratowe, parę kwadratowy -- okrągły a nawet wybrać
4081  nawias
4082 \begin_inset Quotes pld
4083 \end_inset
4084
4085 pusty
4086 \begin_inset Quotes prd
4087 \end_inset
4088
4089  celem wygenerowania wzoru
4090 \emph default
4091
4092 \begin_inset Quotes pld
4093 \end_inset
4094
4095
4096 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
4097 \end_inset
4098
4099
4100 \begin_inset Quotes erd
4101 \end_inset
4102
4103  (pusty ogranicznik wyświetlany jest jako linia przerywana w LyX-ie, ale
4104  nie pojawia się na wydruku).
4105 \end_layout
4106
4107 \begin_layout Standard
4108 Po wyborze ograniczników kliknij
4109 \family sans
4110 OK
4111 \family default
4112  aby wstawić je w wyrażenie (albo naciśnij
4113 \family sans
4114 Zastosuj
4115 \family default
4116 , jeśli chcesz pozostawić okno otwarte).
4117  Leniuchy mogą pisać nawiasy wprost z klawiatury zamiast wybierać je z paska
4118  narzędzi, ale tak wstawiane nawiasy będą wielkości normalnego tekstu, co
4119  wygląda źle, kiedy otaczają duży ułamek albo macierz.
4120  Pośrednictwo paska narzędzi gwarantuje, że rozmiar ograniczników dostosowuje
4121  się wyrażeń pomiędzy nimi.
4122 \end_layout
4123
4124 \begin_layout Standard
4125 Istnieje możliwość obudowania istniejącego tekstu pierwiastkiem, wektorem
4126  lub ogranicznikami.
4127  W tym celu należy zaznaczyć potrzebny fragment formuły i użyć paska narzędzi
4128  do wyboru odpowiedniego symbolu.
4129  Zastosuj ten sposób do zmiany formy zapisu drugiego prawa Newton'a ze skalarnej
4130  na wektorową (
4131 \begin_inset Formula $f=ma$
4132 \end_inset
4133
4134  na
4135 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=m\overrightarrow{a}$
4136 \end_inset
4137
4138 ).
4139  Poznana właśnie metoda posłuży również do wstawiania między nawiasy macierzy.
4140 \end_layout
4141
4142 \begin_layout Subsection
4143 Ułamki
4144 \end_layout
4145
4146 \begin_layout Standard
4147 Aby w trybie formuł wstawić ułamek, wystarczy nacisnąć przycisk oznaczony
4148  niebieskimi kwadratami oddzielonymi czarną kreską ułamkową.
4149  LyX umieszcza w ułamku dwa punkty wstawiania.
4150  Jak można się domyślać, po ułamku można poruszać się klawiszami strzałek
4151  lub myszą.
4152  Kliknij na górnym prostokącie i naciśnij
4153 \begin_inset Quotes pld
4154 \end_inset
4155
4156 1
4157 \begin_inset Quotes prd
4158 \end_inset
4159
4160 .
4161  Następnie naciśnij strzałkę w dół i wpisz
4162 \begin_inset Quotes pld
4163 \end_inset
4164
4165 2
4166 \begin_inset Quotes prd
4167 \end_inset
4168
4169 .
4170  Stworzyłeś ułamek ! Oczywiście w każdy z prostokątów można wpisać wszystko:
4171  zmienne z wykładnikami, pierwiastki czy inne ułamki.
4172 \end_layout
4173
4174 \begin_layout Standard
4175
4176 \series bold
4177 Ćwiczenie
4178 \series default
4179 : Napisz 2 równanie z
4180 \family typewriter
4181 example_raw.lyx
4182 \family default
4183  w trybie formuł.
4184 \end_layout
4185
4186 \begin_layout Subsection
4187 Tryb TeX-a: granice, log, sin i inne
4188 \end_layout
4189
4190 \begin_layout Standard
4191 Ponieważ litery w trybie formuł interpretowane są jako zmienne, jeżeli napiszesz
4192
4193 \begin_inset Quotes pld
4194 \end_inset
4195
4196 sin
4197 \begin_inset Quotes prd
4198 \end_inset
4199
4200 , LyX zrozumie to jako iloczyn zmiennych
4201 \begin_inset Formula $s$
4202 \end_inset
4203
4204 ,
4205 \begin_inset Formula $i$
4206 \end_inset
4207
4208  i
4209 \begin_inset Formula $n$
4210 \end_inset
4211
4212 .
4213  Te trzy litery zostaną napisane kursywą, podczas gdy tak naprawdę powinny
4214  być symbolem
4215 \begin_inset Quotes pld
4216 \end_inset
4217
4218 sin
4219 \begin_inset Quotes prd
4220 \end_inset
4221
4222  złożonym czcionką Roman.
4223  W dodatku LyX nie wstawi spacji między słowo
4224 \begin_inset Quotes pld
4225 \end_inset
4226
4227 sin
4228 \begin_inset Quotes prd
4229 \end_inset
4230
4231  i
4232 \begin_inset Quotes pld
4233 \end_inset
4234
4235 x
4236 \begin_inset Quotes prd
4237 \end_inset
4238
4239  (naciśnięcie spacji po prostu opuści tryb formuł).
4240  W jaki sposób zatem uzyskać
4241 \begin_inset Quotes eld
4242 \end_inset
4243
4244
4245 \begin_inset Formula $\sin x$
4246 \end_inset
4247
4248
4249 \begin_inset Quotes erd
4250 \end_inset
4251
4252  zamiast
4253 \begin_inset Quotes eld
4254 \end_inset
4255
4256
4257 \begin_inset Formula $sinx$
4258 \end_inset
4259
4260
4261 \begin_inset Quotes erd
4262 \end_inset
4263
4264 ?
4265 \end_layout
4266
4267 \begin_layout Standard
4268 Wybierz
4269 \begin_inset Quotes pld
4270 \end_inset
4271
4272 sin
4273 \begin_inset Quotes prd
4274 \end_inset
4275
4276  z rozwijalnej listy
4277 \begin_inset Quotes pld
4278 \end_inset
4279
4280 Funkcje
4281 \begin_inset Quotes prd
4282 \end_inset
4283
4284  na pasku narzędzi formuł.
4285  Wstawione słowo
4286 \begin_inset Quotes pld
4287 \end_inset
4288
4289 sin
4290 \begin_inset Quotes prd
4291 \end_inset
4292
4293  napisane jest na czerwono, czcionką Roman, w trybie znanym skądinąd jako
4294  tryb TeX-a.
4295  Całe słowo traktowane jest jak symbol, tak więc użycie Backspace spowoduje
4296  skasowanie całego słowa.
4297  Teraz napisz
4298 \begin_inset Quotes pld
4299 \end_inset
4300
4301 x
4302 \begin_inset Quotes prd
4303 \end_inset
4304
4305 , które wyświetlone będzie niebieską kursywą, jak tego można się spodziewać
4306  po trybie formuł.
4307  Sprawdź, że na podglądzie wyrażenie zostało poprawnie złożone.
4308 \end_layout
4309
4310 \begin_layout Standard
4311 Inne polecenia wymagające wstawiania w trybie TeX-a z użyciem listy funkcji
4312  to funkcje trygonometryczne i ich odwrotności, funkcje hiperboliczne, logarytmy
4313 , granice i kilka innych.
4314  Funkcje te mogą być wzbogacane o indeksy górne i dolne, konieczne w wyrażeniach
4315  typu
4316 \begin_inset Quotes pld
4317 \end_inset
4318
4319
4320 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
4321 \end_inset
4322
4323
4324 \begin_inset Quotes erd
4325 \end_inset
4326
4327  lub
4328 \begin_inset Quotes pld
4329 \end_inset
4330
4331
4332 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
4333 \end_inset
4334
4335
4336 \begin_inset Quotes erd
4337 \end_inset
4338
4339 .
4340 \end_layout
4341
4342 \begin_layout Standard
4343
4344 \series bold
4345 Ćwiczenie
4346 \series default
4347 : Przepisz equation 3 z
4348 \family typewriter
4349 example_raw.lyx
4350 \family default
4351  w trybie formuł.
4352 \end_layout
4353
4354 \begin_layout Subsection
4355 Macierze
4356 \end_layout
4357
4358 \begin_layout Standard
4359 \begin_inset LatexCommand label
4360 name "sec:matrices"
4361
4362 \end_inset
4363
4364
4365 \end_layout
4366
4367 \begin_layout Standard
4368 Naciśnij przycisk
4369 \family sans
4370 Macierz
4371 \family default
4372  na pasku narzędzi.
4373  Okno
4374 \family sans
4375 Macierz
4376 \family default
4377  ma dwa suwaki pozwalające wybrać ilość wierszy i kolumn macierzy.
4378  Wybierz 2 wiersze i 3 kolumny, poczym naciśnij
4379 \family sans
4380 Zastosuj
4381 \family default
4382  lub
4383 \family sans
4384 OK
4385 \family default
4386 .
4387  LyX wstawi 6 punktów wstawiania w macierzy
4388 \begin_inset Formula $2\times3$
4389 \end_inset
4390
4391 .
4392  Jak zwykle można wstawiać dowolne wyrażenia matematyczne (pierwiastek,
4393  inną macierz itd.).
4394  Można również pozostawić niektóre komórki macierzy puste.
4395 \end_layout
4396
4397 \begin_layout Standard
4398 Do poruszania się po macierzy w poziomie służy klawisz
4399 \family sans
4400 Tab
4401 \family default
4402 .
4403  Dodatkowo można użyć klawiszy strzałek.
4404  Strzałka w prawo użyta na prawym brzegu jednej komórki przenosi kursor
4405  do komórki obok, strzałka w dół do kolejnego wiersza itd.
4406 \end_layout
4407
4408 \begin_layout Standard
4409 Zobacz w
4410 \emph on
4411 Podręczniku użytkownika
4412 \emph default
4413
4414 \emph toggle
4415 jak zmienić poziome wyrównywanie wyrażeń w każdej kolumnie i jak zmienić
4416  pionowe położenie całej macierzy.
4417  Jeżeli zachodzi potrzeba utworzenia tabeli wypełnionej tekstem, należy
4418  raczej użyć doskonale obsługiwanych prze LyX-a tabel, niż próbować pisać
4419  tekst w macierzy.
4420 \end_layout
4421
4422 \begin_layout Subsection
4423 Tryb równań
4424 \begin_inset Foot
4425 status collapsed
4426
4427 \begin_layout Standard
4428 Ten podrozdział dotyczy opcji nieobecnej w menu klyx 0.9.6, gdzie występuje
4429  ona na pasku narzędzi.
4430  (przyp.
4431  tłum.)
4432 \end_layout
4433
4434 \end_inset
4435
4436
4437 \end_layout
4438
4439 \begin_layout Standard
4440 Wszystkie wyrażenia poznane dotychczas znajdowały się w jednej linijce z
4441  tekstem.
4442  Wystarcza to w przypadku krótkich, prostych wyrażeń, ale większe powinny
4443  odróżniać się od tekstu.
4444  Do pisania takich wyrażeń służy tryb równań.
4445  Dodatkowo, tylko wyrażenia w tym trybie mogą być numerowane i etykietowane
4446  (patrz:
4447 \emph on
4448 Podręcznik użytkownika
4449 \emph toggle
4450 ), a ponadto równania wielolinijkowe (patrz podrozdz.
4451 \emph default
4452
4453 \begin_inset LatexCommand ref
4454 reference "sec:multiline"
4455
4456 \end_inset
4457
4458
4459 \emph toggle
4460 )muszą być pisane w tym trybie.
4461 \end_layout
4462
4463 \begin_layout Standard
4464 Naciśnij przycisk
4465 \family sans
4466 Równanie
4467 \family default
4468  na pasku narzędzi, oznaczony czarnymi linijkami tekstu nad i pod niebieskim
4469  prostokątem.
4470  LyX umieści w tekście punkt wstawiania, który pojawi się na środku nowej
4471  linijki.
4472  Następnie obejrzyj podgląd.
4473  Przycisk
4474 \family sans
4475 Równanie
4476 \family default
4477  jest w istocie przełącznikiem.
4478  Posłuż się nim w stosunku do kilku już utworzonych formuł matematycznych,
4479  przełączając je w tryb równań i z powrotem.
4480 \end_layout
4481
4482 \begin_layout Standard
4483 Tryb równań różni się w paru punktach od zwykłego trybu formuł matematycznych:
4484 \end_layout
4485
4486 \begin_layout Itemize
4487 Domyślny rozmiar niektórych symboli jak
4488 \begin_inset Formula $\sum$
4489 \end_inset
4490
4491  i
4492 \begin_inset Formula $\int$
4493 \end_inset
4494
4495  jest nieco mniejszy
4496 \end_layout
4497
4498 \begin_layout Itemize
4499 Indeksy granic i sum (ale nie całek) są pisane raczej poniżej niż obok symboli
4500 \end_layout
4501
4502 \begin_layout Itemize
4503 Tekst jest wyrównywany do środka
4504 \end_layout
4505
4506 \begin_layout Standard
4507 Poza tymi różnicami wyrażenia zwykłe i te w trybie równań są do siebie bardzo
4508  podobne.
4509 \end_layout
4510
4511 \begin_layout Standard
4512 Końcowa uwaga co do składu wyrażeń w trybie równań: wyrażenie może być w
4513  nowym akapicie lub nie.
4514  Jeśli równanie ma być w środku zdania lub akapitu, nie naciskaj
4515 \family sans
4516 Return
4517 \family default
4518 , w przeciwnym razie
4519 \emph on
4520 za
4521 \emph default
4522
4523 \emph toggle
4524 równaniem rozpocznie się nowy akapit, którego pierwsza linijka będzie wcięta
4525  - efekt którego zapewne chciałbyś uniknąć.
4526 \end_layout
4527
4528 \begin_layout Standard
4529
4530 \series bold
4531 Ćwiczenie
4532 \series default
4533 : Obejrzyj formuły z pliku
4534 \family typewriter
4535 example_raw.lyx
4536 \family default
4537  w trybie równań i uchwyć różnice składu.
4538 \end_layout
4539
4540 \begin_layout Standard
4541
4542 \series bold
4543 Ćwiczenie
4544 \series default
4545 : Posługując się różnymi narzędziami poznanymi w tym podrozdziale, powinieneś
4546  umieć złożyć następujące równanie:
4547 \begin_inset Formula \[
4548 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
4549 \log_{8}x & x>0\\
4550 0 & x=0\\
4551 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0\end{array}\right.\]
4552
4553 \end_inset
4554
4555
4556 \end_layout
4557
4558 \begin_layout Section
4559 Równania wielolinijkowe
4560 \end_layout
4561
4562 \begin_layout Standard
4563 \begin_inset LatexCommand label
4564 name "sec:multiline"
4565
4566 \end_inset
4567
4568  Spróbuj napisać następujące równania i obejrzyj podgląd.
4569  Zadanie wymaga dwukrotnego utworzenia oddzielnych formuł w trybie równań.
4570 \end_layout
4571
4572 \begin_layout Standard
4573 \begin_inset Formula \[
4574 x=y+y+y+y+y\]
4575
4576 \end_inset
4577
4578
4579 \end_layout
4580
4581 \begin_layout Standard
4582 \begin_inset Formula \[
4583 =5y\]
4584
4585 \end_inset
4586
4587
4588 \end_layout
4589
4590 \begin_layout Standard
4591 Wynik wygląda źle ! Jeżeli pisze się dwa lub więcej równań jedno za drugim,
4592  wyglądają o wiele lepiej kiedy ich znaki równości są wyrównane; widać to
4593  zwłaszcza gdy drugie równanie nie ma lewej strony.
4594  LyX pozwala pisać równania wielolinijkowe panując do pewnego stopnia nad
4595  wyrównywaniem.
4596 \end_layout
4597
4598 \begin_layout Standard
4599 \begin_inset Formula \begin{eqnarray*}
4600 x & = & y+y+y+y+y\\
4601  & = & 5y\end{eqnarray*}
4602
4603 \end_inset
4604
4605
4606 \end_layout
4607
4608 \begin_layout Standard
4609 To wygląda
4610 \emph on
4611 dużo
4612 \emph default
4613
4614 \emph toggle
4615 lepiej! Znaki równości są wyrównane i jest mniejszy pionowy odstęp między
4616  równaniami.
4617 \end_layout
4618
4619 \begin_layout Standard
4620 Aby móc zacząć równanie wielolinijkowe, należy wejść w tryb równań i nacisnąć
4621  C-Return.
4622  Pojawią się dwie linijki, każda z trzema pustymi punktami wstawiania.
4623  Spróbuj samemu odtworzyć wyżej pokazane równanie.
4624  Podobnie jak w macierzach, do poruszania się po równaniu można użyć myszy,
4625  klawisza
4626 \family sans
4627 Tab
4628 \family default
4629  lub klawiszy strzałek.
4630  Nie szkodzi jeśli w równaniu wielolinijkowym zostanie jeden lub więcej
4631  pustych punktów wstawiania.
4632  Może być to użyteczne, jak w poprzednim przykładzie, albo w przypadku podziału
4633  na mniejsze bardzo długich równań, jak np.:
4634 \begin_inset Formula \begin{eqnarray*}
4635 x & = & a+b+c+d\\
4636  &  & +e+f+g\end{eqnarray*}
4637
4638 \end_inset
4639
4640
4641 \end_layout
4642
4643 \begin_layout Standard
4644 LyX wyrównuje drugie (środkowe) pole w każdej linijce, tak więc zwykle tam
4645  będziesz umieszczać znak równości czy inny operator relacji; w gruncie
4646  rzeczy można go wstawić gdziekolwiek.
4647  Nie należy jednak używać równania wielolinijkowego do tworzenia macierzy;
4648  służy do tego osobny symbol macierzy (patrz podrozdz.
4649
4650 \begin_inset LatexCommand ref
4651 reference "sec:matrices"
4652
4653 \end_inset
4654
4655 ).
4656 \end_layout
4657
4658 \begin_layout Standard
4659 Jeżeli chcesz pisać jeszcze dłuższe równania, posłuż się
4660 \family sans
4661 C-Return
4662 \family default
4663  do wstawienia nowej linijki z trzema pustymi punktami wstawiania.
4664  Jeśli w momencie naciskania
4665 \family sans
4666 C-Return
4667 \family default
4668  kursor nie jest na końcu linijki, reszta linijki zostanie przeniesiona
4669  do nowoutworzonej.
4670  Jeśli naciśniesz
4671 \family sans
4672 C-Return
4673 \family default
4674  po napisaniu równania jednolinijkowego, znajdzie się ono całe w pierwszym
4675  polu.
4676  Przesuń kursor przed pierwszy znak równości i naciśnij C-Tab aby przenieść
4677  resztę równania do następnego pola.
4678  Następnie przesuń kursor za znak równości i powtórnie naciśnij C-Tab aby
4679  przenieść prawą stronę równania na trzecie pole.
4680  Spróbuj przerobić równanie
4681 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
4682 \end_inset
4683
4684  na
4685 \begin_inset Formula \begin{eqnarray*}
4686 E & = & mc^{2}\\
4687  & = & mc\times c\end{eqnarray*}
4688
4689 \end_inset
4690
4691
4692 \end_layout
4693
4694 \begin_layout Standard
4695 Jeżeli wstawiłeś za dużo linijek, przesuń kursor na koniec bieżącej linijki
4696  i naciśnij
4697 \family sans
4698 M-e\InsetSpace ~
4699 k
4700 \family default
4701  aby skasować następną nadmiarową linijkę.
4702  Usunie to koniec linijki i dołączy (wszystkie trzy punkty wstawiania) do
4703  bieżącej linijki.
4704  Jeżeli następna linijka jest pusta, spowoduje to jej skasowanie.
4705  Ostrzeżenie: naciśnięcie
4706 \family sans
4707 M-e\InsetSpace ~
4708 k
4709 \family default
4710  kiedy kursor nie jest na końcu linijki może prowadzić do dziwnych efektów.
4711 \end_layout
4712
4713 \begin_layout Section
4714 Jeszcze więcej matematyki
4715 \end_layout
4716
4717 \begin_layout Standard
4718 Tryb formuł matematycznych posiada dużo więcej możliwości.
4719  Dotychczas pokazano podstawy, w
4720 \emph on
4721 Podręczniku użytkownika
4722 \emph default
4723  znajdują się wskazówki co do:
4724 \end_layout
4725
4726 \begin_layout Itemize
4727 Etykietowania i numerowania wyrażeń.
4728 \end_layout
4729
4730 \begin_layout Itemize
4731 Zmiany czcionki, np.
4732  pisania tłustym drukiem w wyrażeniu.
4733  Tutaj wspomnimy tylko, że przyciśnięcie przycisku trybu formuł w trakcie
4734  pisania formuły zmienia czcionkę na Roman aż do naciśnięcia spacji.
4735 \end_layout
4736
4737 \begin_layout Itemize
4738 Poprawianie rozmiarów czcionki i odstępów wewnątrz wyrażenia.
4739  (Nie przejmuj się tym przed ostatecznym wydrukiem!)
4740 \end_layout
4741
4742 \begin_layout Itemize
4743 Pisania makr.
4744  Bardzo pomocne narzędzie.
4745  Dzięki definicji makra na początku dokumentu można go używać w całej zawartości.
4746  Zmiana definicji powoduje zmianę w całym dokumencie.
4747  Makro może nawet przyjmować argumenty.
4748 \end_layout
4749
4750 \begin_layout Itemize
4751 Mnóstwa innych rzeczy, które nie zmieściły się w niniejszym
4752 \emph on
4753 Elementarzu
4754 \emph default
4755 .
4756 \end_layout
4757
4758 \begin_layout Chapter
4759 Różne
4760 \end_layout
4761
4762 \begin_layout Section
4763 Inne ważniejsze możliwości LyX-a
4764 \end_layout
4765
4766 \begin_layout Standard
4767 Nie opisano wszystkich poleceń LyX-a i nie było to zamiarem tego podręcznika.
4768  Jak zwykle, więcej informacji można znaleźć w
4769 \emph on
4770 Podręczniku użytkownika
4771 \emph toggle
4772 .
4773  Dokładna funkcja każdego polecenia z menu jest opisana w
4774 \emph default
4775
4776 \emph on
4777 Opisie poleceń
4778 \emph toggle
4779 .
4780  Poniżej wspomnimy o kilku ważniejszych możliwościach LyX-a
4781 \emph default
4782 \SpecialChar \ldots{}
4783
4784 \end_layout
4785
4786 \begin_layout Itemize
4787 LyX ma wizualną obsługę tabel.
4788  Polecenie
4789 \family sans
4790 W
4791 \bar under
4792 s
4793 \bar default
4794 taw->Ta
4795 \bar under
4796 b
4797 \bar default
4798 elę
4799 \family default
4800  służy do umieszczenia w tekście tabeli.
4801  Kliknięcie
4802 \emph on
4803 prawym klawiszem
4804 \emph default
4805  myszy na tabeli wywołuje okno pozwalające na jej wszechstronną edycję.
4806 \end_layout
4807
4808 \begin_layout Itemize
4809 LyX obsługuje grafikę postscriptową (lub w LaTeX-u) wstawianą do dokumentu.
4810  (Zgadłeś:
4811 \family sans
4812 W
4813 \bar under
4814 s
4815 \bar default
4816 taw->
4817 \bar under
4818 R
4819 \bar default
4820 ysunek
4821 \family default
4822 .
4823  Następnie kliknij na rysunku, by wybrać plik z rysunkiem do wstawienia,
4824  możesz go potem rozciągnąć, obrócić itp.) Tabele i rysunki mogą mieć podpisy,
4825  a LyX automatycznie generuje ich spisy.
4826 \end_layout
4827
4828 \begin_layout Itemize
4829 Istnieje kontrola wersji dokumentów za pośrednictwem RCS (po więcej informacji
4830  wykonaj polecenie
4831 \family typewriter
4832 man rcsintro
4833 \family default
4834 )
4835 \end_layout
4836
4837 \begin_layout Itemize
4838 LyX jest wysoce konfigurowalny.
4839  Wygląd programu i wydruku daje się zmieniać na różne sposoby.
4840  Informacja o tych sposobach jest dostępna dzięki poleceniu
4841 \family sans
4842 \bar under
4843 P
4844 \bar default
4845 omoc->Przystosowywanie
4846 \family default
4847 .
4848 \end_layout
4849
4850 \begin_layout Itemize
4851 Program LyX jest tworzony przez zespół programistów z pięciu kontynentów.
4852  Z tego powodu LyX ma lepszą obsługę języków innych niż angielski (niderlandzkie
4853 go, niemieckiego, greckiego, czeskiego, tureckiego,\SpecialChar \ldots{}
4854 ) niż niejeden procesor
4855  tekstu.
4856  Co więcej, obsługa ta wciąż się poprawia.
4857 \end_layout
4858
4859 \begin_layout Itemize
4860 Pisownia dokumentu jest sprawdzana poleceniem Edycja->Sprawdzanie\InsetSpace ~
4861 pisowni
4862 \begin_inset Foot
4863 status collapsed
4864
4865 \begin_layout Standard
4866 od kursora do końca dokumentu
4867 \end_layout
4868
4869 \end_inset
4870
4871 .
4872 \end_layout
4873
4874 \begin_layout Section
4875 LyX dla użytkowników LaTeX-a
4876 \end_layout
4877
4878 \begin_layout Standard
4879 Jeśli nie masz pojęcia o LaTeX-u, nie musisz czytać tego podrozdziału.
4880  Mógłbyś wszakże nauczyć się LaTeX-a i dopiero tutaj wrócić.
4881  Jednakże wielu użytkowników LyX-a zna już LaTeX-a.
4882  Zastanawiają się oni czy rzeczywiście LyX potrafi to samo co LaTeX.
4883  Odpowiadając w skrócie, LyX potrafi zrobić w ten czy inny sposób prawie
4884  wszystko to co LaTeX i zasadniczo upraszcza większość faz pisania dokumentu
4885  LaTeX-a.
4886  Obecnie może irytować konwersja starszych dokumentów LaTeX-a i parę innych
4887  zagadnień, ale następne wersje LyX-a rozwiążą i te problemy.
4888 \end_layout
4889
4890 \begin_layout Standard
4891 Ponieważ jest to tylko elementarz, poruszymy w nim wyłącznie rzeczy których
4892  nowi użytkownicy LyX-a najprawdopodobniej są ciekawi.
4893  Aby przesadnie nie rozdymać
4894 \emph on
4895 Elementarza
4896 \emph default
4897
4898 \emph toggle
4899 zostaną podane tylko podstawowe informacje.
4900
4901 \emph default
4902
4903 \emph on
4904 Podręcznik Użytkownika
4905 \emph default
4906
4907 \emph toggle
4908 jest obfitym źródłem wiadomości o różnicach między LyX-em i LaTeX-em, oraz
4909  stosowaniu LaTeX-owych trików w LyX-ie.
4910 \end_layout
4911
4912 \begin_layout Subsection
4913 Tryb TeX-a
4914 \end_layout
4915
4916 \begin_layout Standard
4917 Cokolwiek napisze się w trybie TeX-a jest przekazywane wprost do LaTeX-a
4918  i wyświetlane na ekranie czerwonym kolorem.
4919  W tryb TeX-a wchodzi się poleceniem
4920 \family sans
4921 \bar under
4922 U
4923 \bar default
4924 kład->
4925 \bar under
4926 F
4927 \bar default
4928 ormat\InsetSpace ~
4929 TeX-a
4930 \family default
4931 , albo klikając na czerwonym przycisku-przełączniku TeX-a na pasku narzędzi.
4932 \end_layout
4933
4934 \begin_layout Standard
4935 W trybie formuł format TeX-a jest obsługiwany trochę inaczej.
4936  Do formatu TeX-a wchodzi się pisząc backslash.
4937  Nie jest on pokazywany, ale cokolwiek napisze się później wyświetlane jest
4938  na czerwono.
4939  Wyjście z tego formatu następuje po naciśnięciu spacji lub innego znaku
4940  niealfabetycznego, jak liczba, podkreślenie, caret czy nawiasy.
4941  Po wyjściu z trybu formatu TeX-a, jeżeli LyX zna wpisane polecenie, przekształc
4942 a je wizualnie.
4943  Tak więc jeśli w trybie formuł napiszesz
4944 \family typewriter
4945
4946 \backslash
4947 gamma
4948 \family default
4949 , a potem spację, LyX zastąpi czerwone
4950 \begin_inset Quotes pld
4951 \end_inset
4952
4953 gamma
4954 \begin_inset Quotes prd
4955 \end_inset
4956
4957  niebieskim
4958 \begin_inset Quotes pld
4959 \end_inset
4960
4961
4962 \begin_inset Formula $\gamma$
4963 \end_inset
4964
4965
4966 \begin_inset Quotes prd
4967 \end_inset
4968
4969 .
4970  Tak się dzieje dla prawie wszystkich prostych makr matematycznych (jednakże
4971  zauważ, że funkcje jak
4972 \family typewriter
4973
4974 \backslash
4975 sin
4976 \family default
4977  pozostaną na czerwono, bo ich forma nie różni się od zapisu).
4978  Taka procedura może być szybsza niż korzystanie z paska narzędzi, zwłaszcza
4979  dla doświadczonych użytkowników LaTeX-a.
4980 \end_layout
4981
4982 \begin_layout Standard
4983 Szczególnym traktowaniem w trybie formuł w TeX-u cieszy się nawias klamrowy,
4984  wstawiany na czerwono i w parach otwierający-zamykający.
4985  Kursor po wstawieniu nawiasów znajduje się w środku
4986 \emph on
4987 poza
4988 \emph default
4989
4990 \emph toggle
4991 formatem TeX-a, co pomaga przy wprowadzaniu poleceń nieznanych LyX-owi,
4992  które to polecenia wymagają argumentów.
4993 \end_layout
4994
4995 \begin_layout Standard
4996 LyX nie potrafi zrobić absolutnie wszystkiego co LaTeX (jeszcze?).
4997  Kilka wyszukanych funkcji nie jest wcale obsługiwanych, inne nie działają
4998  w trybie wizualnym.
4999  Format TeX-a pozwala użytkownikom korzystać z pełnej elastyczności LaTeX-a
5000  oraz wygody LyX-a, takich jak wizualny tryb formuł, tabele i edycja.
5001  LyX nigdy nie będzie mógł obsługiwać każdego pakietu LaTeX-owego.
5002  Jednak, pisząc
5003 \family typewriter
5004
5005 \backslash
5006 usepackage{foo}
5007 \family default
5008 w preambule (zobacz podrozdz.:
5009 \begin_inset LatexCommand ref
5010 reference "sec:preamble"
5011
5012 \end_inset
5013
5014 ), możesz użyć dowolnego pakietu, choć bez wizualnej obsługi jego funkcji.
5015 \end_layout
5016
5017 \begin_layout Subsection
5018 Konwersja dokumentów LaTeX-a do LyX-a -- tex2lyx
5019 \end_layout
5020
5021 \begin_layout Standard
5022
5023 \lang english
5024 \begin_inset LatexCommand label
5025 name "sec:tex2lyx"
5026
5027 \end_inset
5028
5029 You can import a LaTeX file into LyX by using the
5030 \family sans
5031 \bar under
5032 F
5033 \bar default
5034 ile\SpecialChar \menuseparator
5035
5036 \bar under
5037 I
5038 \bar default
5039 mport\SpecialChar \menuseparator
5040
5041 \bar under
5042 L
5043 \bar default
5044 aTeX
5045 \family default
5046  command in LyX.
5047  This will call
5048 \family typewriter
5049 tex2lyx
5050 \family default
5051  which will create a file
5052 \family typewriter
5053 foo.lyx
5054 \family default
5055  from the file
5056 \family typewriter
5057 foo.tex
5058 \family default
5059  --- and then open that file.
5060  If the translation doesn't work, you can try calling
5061 \family typewriter
5062 tex2lyx
5063 \family default
5064  from the command line, possibly using fancier options.
5065 \end_layout
5066
5067 \begin_layout Standard
5068
5069 \family typewriter
5070 \lang english
5071 tex2lyx
5072 \family default
5073  will translate most legal LaTeX, but not everything.
5074  It will leave things it doesn't understand in TeX mode, so after translating
5075  a file with
5076 \family typewriter
5077 tex2lyx
5078 \family default
5079 , you can look for red text and hand-edit it to look right.
5080 \end_layout
5081
5082 \begin_layout Standard
5083
5084 \family typewriter
5085 \lang english
5086 tex2lyx
5087 \family default
5088  has its own manpage.
5089  Read it to find out about which LaTeX commands and environments aren't
5090  supported, bugs (and how to get around them), and how to use the various
5091  options.
5092 \end_layout
5093
5094 \begin_layout Subsection
5095 Konwersja dokumentów LyX-a do LaTeX-a
5096 \end_layout
5097
5098 \begin_layout Standard
5099 Może zaistnieć potrzeba konwersji dokumentu LyX-a na format LaTeX-a.
5100  Na przykład współpracownik lub współautor nie ma LyX-a aby móc przeczytać
5101  dokument.
5102  Wystarczy w tym celu wykonać polecenie
5103 \family sans
5104 Plik->Eksport->jako\InsetSpace ~
5105 LaTeX.
5106
5107 \family default
5108  Utworzy to plik coś.tex z edytowanego coś.lyx.
5109  LyX zawsze tworzy tymczasowy plik LaTeX-a zanim uruchomi ten program, ale
5110  pliki te są trudne do czytania i zapisywane w tymczasowych katalogach.
5111 \end_layout
5112
5113 \begin_layout Subsection
5114 Preambuła LaTeX-a
5115 \end_layout
5116
5117 \begin_layout Subsubsection
5118 Klasa dokumentu
5119 \end_layout
5120
5121 \begin_layout Standard
5122 Okno wywoływanie poleceniem Układ->Dokument ustawia szereg opcji, które
5123  przekazywane są do polecenia
5124 \family typewriter
5125
5126 \backslash
5127 documentclass
5128 \family default
5129  .
5130  W tym oknie można zmienić klasę dokumentu, domyślny rozmiar czcionki i
5131  papieru.
5132  Ewentualne dodatkowe opcje dla
5133 \family typewriter
5134
5135 \backslash
5136 documentclass
5137 \family default
5138  należy wpisać w polu
5139 \family sans
5140 Dodatkowe\InsetSpace ~
5141 opcje
5142 \family default
5143 .
5144 \end_layout
5145
5146 \begin_layout Subsubsection
5147 Inne wykorzystanie preambuły
5148 \end_layout
5149
5150 \begin_layout Standard
5151 \begin_inset LatexCommand label
5152 name "sec:preamble"
5153
5154 \end_inset
5155
5156  Jeśli chciałbyś wstawić specjalne polecenia do preambuły dokumentu LaTeX-a,
5157  możesz użyć ich również w dokumencie LyX-a.
5158  Wykonaj polecenie
5159 \family sans
5160 Układ->Preambuła\InsetSpace ~
5161 LaTeX-a
5162 \family default
5163  i napisz je w otworzonym oknie.
5164  Cokolwiek tam wpiszesz, zostanie bezpośrednio przekazane LaTeX-owi (podobnie
5165  jak tekst pisany w trybie TeX-a).
5166 \end_layout
5167
5168 \begin_layout Subsection
5169 BibTeX
5170 \end_layout
5171
5172 \begin_layout Standard
5173 LyX obsługuje BibTeX w sposób dobry acz niekompletny.
5174  BibTeX pozwala budować bazy danych odwołań do literatury celem użycia w
5175  wielu dokumentach.
5176  Użyj
5177 \family sans
5178 Wstaw->Spisy->Odsyłacz\InsetSpace ~
5179 BibTeX-a
5180 \family default
5181  celem włączenia pliku typu bib.
5182  Kliknięcie na powstałym w ten sposób prostokącie oznaczonym
5183 \family sans
5184 Odnośniki wygenerowane przez BibTeX
5185 \family default
5186  otworzy okno BibTeX-a.
5187  W polu
5188 \family sans
5189 Baza\InsetSpace ~
5190 danych
5191 \family default
5192  wpisz to co wpisałbyś nawiasach polecenia
5193 \family typewriter
5194
5195 \backslash
5196 bibliography{}
5197 \begin_inset Foot
5198 status collapsed
5199
5200 \begin_layout Standard
5201 Tak jak w LaTeX-u, bibliografie powinny być odseparowane przecinkami, nie
5202  spacjami/tabulatorami.
5203 \end_layout
5204
5205 \end_inset
5206
5207
5208 \family default
5209  .
5210  W polu
5211 \family sans
5212 Styl
5213 \family default
5214  wpisz, to co wpisałbyś nawiasach polecenia
5215 \family typewriter
5216
5217 \backslash
5218 bibliographystyle{}
5219 \family default
5220 .
5221 \end_layout
5222
5223 \begin_layout Standard
5224 Po wykonaniu powyższych czynności można używać cytatów z dowolnych bibliografii
5225  włączanych poleceniem
5226 \family sans
5227 Wstaw->Odwołanie\InsetSpace ~
5228 do\InsetSpace ~
5229 literatury
5230 \family default
5231  (zobacz podrozdz.:
5232 \begin_inset LatexCommand ref
5233 reference "sec:bibliographies"
5234
5235 \end_inset
5236
5237 ).
5238  LyX zajmie się użyciem BibTeX-a.
5239  Powód, dla którego, piszemy, że LyX ma
5240 \begin_inset Quotes pld
5241 \end_inset
5242
5243 dobrą lecz niepełną obsługę bibliografii
5244 \begin_inset Quotes prd
5245 \end_inset
5246
5247  jest ten, że LyX nie potrafi samodzielnie tworzyć plików bib i nie podpowie
5248  listy wszystkich odwołań do literatury w oknie
5249 \family sans
5250 Literatura
5251 \family default
5252 .
5253 \end_layout
5254
5255 \begin_layout Subsection
5256 Inne
5257 \end_layout
5258
5259 \begin_layout Standard
5260 Twardą spację wstawia się przez
5261 \family sans
5262 C-space
5263 \family default
5264 .
5265  Na ekranie wygląda jak małe, różowe
5266 \begin_inset Quotes pld
5267 \end_inset
5268
5269 u
5270 \begin_inset Quotes prd
5271 \end_inset
5272
5273 .
5274  Jest ich mnóstwo w niniejszym Elementarzu.
5275  W menu Wstaw->Znak\InsetSpace ~
5276 specjalny znajduje się więcej znaków specjalnych, z wielokrop
5277 kiem, wymuszonym końcem linii i punktem podziału włącznie.
5278 \end_layout
5279
5280 \begin_layout Section
5281 Błędy!
5282 \end_layout
5283
5284 \begin_layout Standard
5285 Czasem, po uruchomieniu LaTeX-a pojawiają się błędy na skutek nie zrozumienia
5286  przez LaTeX lub LyX fragmentów dokumentu.
5287  W takim wypadku LyX generuje etykiety błędów (prostokąt z napisem
5288 \begin_inset Quotes pld
5289 \end_inset
5290
5291 Błąd
5292 \begin_inset Quotes prd
5293 \end_inset
5294
5295 ).
5296  Kliknięcie na takiej etykiecie otwiera okno objaśniające rodzaj błędu.
5297  Bardzo rzadko błąd dotyczy LyX-a.
5298  Błędy LaTeX-a, występujące najczęściej we wstawkach TeX-a, cytowane są
5299  przez LyX-a dosłownie.
5300 \end_layout
5301
5302 \end_body
5303 \end_document