1 #LyX 2.0.0svn created this file. For more info see http://www.lyx.org/
7 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
9 %This preamble is designed to ensure that the document prints
10 % out as advertised. If you mess with this preamble,
11 % parts of the document may not print out as expected. If you
12 % have problems LaTeXing this file, please contact
13 % the documentation team
14 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
16 \usepackage{ifpdf} % part of the hyperref bundle
17 \ifpdf % if pdflatex is used
19 % set fonts for nicer pdf view
20 \IfFileExists{lmodern.sty}{\usepackage{lmodern}}{}
22 \fi % end if pdflatex is used
24 % the pages of the TOC is numbered roman
25 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
26 \let\myTOC\tableofcontents
27 \renewcommand\tableofcontents{%
29 \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
33 % redefine the \LyX macro for PDF bookmarks
34 \def\LyX{\texorpdfstring{%
35 L\kern-.1667em\lower.25em\hbox{Y}\kern-.125emX\@}
38 \use_default_options false
39 \maintain_unincluded_children false
45 \font_typewriter default
46 \font_default_family default
54 \default_output_format default
56 \bibtex_command default
57 \index_command default
61 \pdf_title "The LyX Tutorial"
62 \pdf_author "LyX Team"
63 \pdf_subject "LyX-documentation Tutorial"
64 \pdf_keywords "LyX, documentation"
66 \pdf_bookmarksnumbered true
67 \pdf_bookmarksopen true
68 \pdf_bookmarksopenlevel 1
73 \pdf_pdfusetitle false
74 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue,pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
84 \paperorientation portrait
93 \paragraph_separation indent
94 \paragraph_indentation default
95 \quotes_language english
98 \paperpagestyle headings
99 \tracking_changes false
100 \output_changes false
102 \html_be_strict false
112 door Amir Karger en het LyX Team
115 \begin_layout Standard
116 \begin_inset CommandInset toc
117 LatexCommand tableofcontents
124 \begin_layout Chapter
128 \begin_layout Section
132 \begin_layout Standard
133 Dit document is bedoeld voor een ieder die nog nooit van LaTeX heeft gehoord
134 of er weinig van weet.
135 Wees niet bezorgd! Je hoeft geen LaTeX te kennen om LyX te kunnen gebruiken.
136 Dat is per slot van rekening precies de bedoeling van LyX: het leveren
137 van een bijna-WYSIWYG omgeving voor LaTeX.
138 Er zijn echter bepaalde dingen die je zult moeten leren om effectief van
139 LyX gebruik te kunnen maken.
142 \begin_layout Standard
143 Waarschijnlijk heb je deze tutorial opgezocht omdat je probeerde twee spaties
145 \begin_inset Quotes eld
149 \begin_inset Quotes erd
152 te zetten, of omdat je 3 lege regels tussen twee paragrafen wilde hebben.
153 Pas na veel gevloek ontdekte je dat dat niet lukt.
154 Je zult ondervinden dat veel handigheden, die je normaliter in andere
155 tekstverwerkers gebruikt, gewoonweg niet werken in LyX.
156 Dat komt omdat de meeste tekstverwerkers die je tot nu toe gebruikte van
157 je verlangen dat alle spaties, font veranderingen enz.
158 door jou zelf worden ingevoerd.
159 Uiteindelijk ben je dus niet alleen een tekst aan het schrijven, maar
160 moet je het nog opmaken ook.
161 LyX neemt het opmaak werk van je over, op een consistente manier, zodat
162 je je aandacht bij de belangrijke dingen kunt houden, zoals de inhoud van
166 \begin_layout Standard
167 Wees dus geduldig en lees verder.
168 Het lezen van deze tutorial is echt de moeite waard.
171 \begin_layout Section
183 \begin_layout Standard
184 Voordat we met dit onderdeel beginnen hebben we nog een kleine aanwijzing.
189 gebruikt de notatie die in de
194 Als dit de eerste handleiding is die je bekijkt, lees dan nu de
199 Ja, we bedoelen nu meteen.
202 \begin_layout Standard
203 En nu je weet wat de verschillende fonts betekenen, kunnen we iets uitleggen
204 over wat de bedoeling is bij deze
211 \begin_layout Subsection
212 Hoe je het maximale uit deze Tutorial kunt halen.
215 \begin_layout Standard
216 Deze tutorial bestaat uit voorbeelden en oefeningen.
217 Om het maximale uit dit document te halen zul je, al lezend, alle stomme
218 kleine dingen moeten typen die we je opdragen, en alle oefeningen moeten
219 doen om te kijken of je ze goed doet.
220 Gemakshalve zou je de PostScript® versie van dit document kunnen uitprinten.
223 \begin_layout Standard
224 Als je al vertrouwd bent met LaTeX, zul je deze
228 waarschijnlijk iets sneller kunnen doorlezen.
229 De meeste LyX concepten zijn namelijk gewoon LaTeX concepten in vermomming.
230 LyX heeft echter een aantal eigenaardigheden
234 \begin_layout Plain Layout
236 \begin_inset Quotes eld
240 \begin_inset Quotes erd
248 die je zult willen leren.
249 Zelfs als je geen zin hebt de rest van de
253 door te lezen, zou je zeker Sectie
254 \begin_inset CommandInset ref
256 reference "sec:latexgebruikers"
260 door moeten nemen die speciaal voor ervaren LaTeX gebruikers is geschreven.
263 \begin_layout Standard
265 \begin_inset CommandInset ref
267 reference "sec:wat-is-lyx"
271 is een overblijfsel van een oudere versie van de
275 en is een beetje pittige kost.
276 Het is evenwel een aardig overzicht van LyX dus misschien wil je het doorlezen
277 om een gevoel te krijgen waar het bij LyX nu eigenlijk over gaat.
280 \begin_layout Subsection
288 \begin_layout Itemize
289 Oplepelen van informatie of denken dat de lezers achterlijk zijn.
293 \begin_layout Standard
294 De trend in doe-het-zelf literatuur voor computers vandaag de dag
298 \begin_layout Plain Layout
303 Weiss: \SpecialChar \ldots{}
304 wel, in ieder geval in Amerika, waar we alles simplificeren tot het
305 niveau van de grootste gemene deler\SpecialChar \ldots{}
312 \begin_inset Quotes eld
315 Neem aan dat de gebruiker het IQ van een garnaal heeft.
316 \begin_inset Quotes erd
319 Dit zullen wij niet doen.
322 \begin_layout Standard
323 Aan de andere kant begrijpen we dat de meeste gebruikers een handleiding
324 opzoeken, en speciaal een tutorial, als ze de weg kwijt zijn.
325 Hoewel we dus zullen aannemen dat u, de gebruiker, niet stom bent, begrijpen
326 we dat u een beetje verward bent.
330 \begin_layout Itemize
331 Instructies hoe je je muis of je toetsenbord moet gebruiken.
335 \begin_layout Standard
336 Als je er nu nog niet achter bent hoe je je computer moet gebruiken, kunnen
338 Zulke dingen vallen buiten het bereik van de LyX handleidingen
342 \begin_layout Plain Layout
343 Afgezien daarvan, als je LyX al gebruikt zal je waarschijnlijk wel slimmer
344 zijn de gemiddelde mens.
354 \begin_layout Itemize
355 Gedetailleerde beschrijvingen van alle eigenschappen van LyX.
359 \begin_layout Standard
360 Wat! je wilt twee versies van de gebruikshandleiding?
363 \begin_layout Standard
364 Zonder gekheid, de bedoeling is om je een goede start te geven zodat je
365 alleen nog maar de gebruikshandleiding nodig hebt.
366 Als we zouden proberen alle informatie over alle eigenschappen van LyX
367 te hier te dupliceren, zou de Tutorial overtollig, te lang en voor altijd
369 Het enige wat we hier doen is dingen introduceren; Denk maar dat er op
370 het einde van elke sectie een
371 \begin_inset Quotes eld
374 zie de gebruikshandleiding
375 \begin_inset Quotes erd
382 \begin_layout Itemize
383 Gedetailleerde beschrijvingen van LaTeX.
387 \begin_layout Standard
389 Als je echt nieuwsgierig bent naar gave trucjes die je met LaTeX kunt uithalen,
390 kan je altijd een LaTeX boek halen.
391 Er zijn verscheidene goede boeken over verschenen.
392 Geen noodzaak om het wiel opnieuw uit te vinden\SpecialChar \ldots{}
397 \begin_layout Standard
398 Zo, dappere lezer, het is tijd om verder te gaan.
399 Je kunt een korte excursie door de volgende sectie nemen, of je kunt doorgaan
401 \begin_inset CommandInset ref
403 reference "sec:eerste-doc"
410 \begin_layout Section
412 \begin_inset CommandInset label
414 name "sec:wat-is-lyx"
421 \begin_layout Subsection
425 \begin_layout Standard
426 De aanvankelijke uitdaging van het gebruik van LyX ligt deels in het omschakelen
427 in denken dat jij, de gebruiker, moet maken.
428 Vroeger waren typemachines het enige hulpmiddel om documenten te maken
429 en leerden we allemaal bepaalde trucjes om hun beperkingen te omzeilen.
430 Onderstrepen, wat niet meer is dan de regel overtypen met het
431 \begin_inset Quotes eld
435 \begin_inset Quotes erd
438 teken, was een manier om tekst nadruk te geven.
439 Om een tabel te maken, zocht je van te voren uit hoe groot elke kolom moest
440 zijn en vervolgens zette je de desbetreffende tabs.
441 Hetzelfde gold voor brieven en andere rechts uitgelijnde tekst.
442 Woordafbreking aan het einde van een regel vereiste een kundig oog en ver
446 \begin_layout Standard
447 Met andere woorden, we waren allemaal getraind om na te denken over kleine
448 details als: welk teken moet waar staan.
451 \begin_layout Standard
452 Als gevolg van hiervan hebben bijna alle tekstverwerkers deze gedachtegang.
453 Ze gebruiken nog steeds tabs om witruimte toe te voegen.
454 Je moet nog steeds nadenken over waar precies iets op het papier moet komen.
455 Tekst nadruk geven betekent het lettertype veranderen, alsof je er een
456 ander typemachinewiel op zet.
457 Je snapt wat we bedoelen.
460 \begin_layout Standard
461 Hier verschilt LyX van een gewone tekstverwerker.
462 Je houdt je niet bezig met welk teken waar moet komen.
463 Je vertelt LyX wat je aan het doen bent en LyX doet de rest, volgens een
464 stel regels dat een stijl wordt genoemd.
465 Laten we naar een klein voorbeeld kijken:
468 \begin_layout Standard
469 Stel, je schrijft een rapport.
470 Aan het begin van je rapport wil je een sectie genaamd
471 \begin_inset Quotes eld
475 \begin_inset Quotes erd
478 Dus je gaat naar het menu-onderdeel van je tekstverwerker dat de fontgrootte
479 verandert en je kiest een groter of kleiner lettertype.
481 \begin_inset Quotes eld
485 \begin_inset Quotes erd
489 \begin_inset Quotes eld
501 \begin_inset Quotes erd
505 Als je later besluit dat dit gedeelte ergens anders in het document hoort,
506 of als je er een nieuwe sectie voor zet, moet je de nummering voor deze
507 en alle volgende secties aanpassen, evenals elke referentie in de inhoudsopgave.
510 \begin_layout Standard
511 In LyX ga je naar het menu helemaal links op de knoppenbalk, je selecteert
513 \begin_inset Quotes eld
517 \begin_inset Quotes erd
523 \begin_layout Standard
525 Als je de sectie verplaatst zal het automatisch hernummerd worden— overal.
526 Er is zelfs een manier om automatisch elke referentie in het document naar
527 de betreffende sectie, door LyX te laten bijwerken.
530 \begin_layout Standard
531 Laten we vervolgens eens naar het probleem van consistentie kijken.
532 Vijf dagen later heropen je je rapport en je begint te typen bij sectie
534 Je was echter vergeten dat je een fontgrootte van 18pt vet gebruikte in
535 plaats van 16pt, dus typ je de kop van sectie 4 in een andere fontgrootte
536 dan die je gebruikte voor sectie 1.
537 Dat probleem bestaat niet eens in LyX.
538 De computer regelt al het vervelende boekhoudwerk en onthoudt welk onderdeel
539 welke fontgrootte had, niet jij.
540 Per slot van rekening is dat waar computers goed in zijn.
543 \begin_layout Standard
545 Stel, je bent een lijst aan het maken.
546 In andere tekstverwerkers is een lijst niet anders dan een stel tabs en
548 Je moet voor elk item zelf uitzoeken waar het label komt, welk label het
549 moet zijn, hoe veel lege regels er tussen elk item moeten komen, enzovoort.
550 Bij LyX hoef je je maar met twee dingen te bemoeien: wat voor soort lijst
551 is het en wat wil ik er in zetten.
555 \begin_layout Standard
556 Het basisidee achter LyX is dus: zeg
560 je aan het doen bent, niet
566 \begin_inset Quotes eld
569 wat je ziet is wat je krijgt
570 \begin_inset Quotes erd
574 \begin_inset Quotes eld
577 wat je ziet is wat je bedoelt
578 \begin_inset Quotes erd
582 \begin_inset Quotes eld
585 what you see is what you mean
586 \begin_inset Quotes erd
590 \begin_inset Quotes eld
594 \begin_inset Quotes erd
600 \begin_layout Subsection
601 Verschillen tussen LyX en Tekstverwerkers
605 \begin_layout Plain Layout
618 \begin_layout Plain Layout
619 Nee, we proberen hier niet een heilige oorlog over tekstverwerkers te starten
621 Maar we zijn wel van mening dat het belangrijk is om de eigenschappen van
623 En een van de belangrijkste eigenschappen, WYSIWYM, is een fundamenteel
624 ander idee dat 99% van de mensheid heeft over tekstverwerken.
633 \begin_layout Plain Layout
641 \begin_inset Note Note
644 \begin_layout Plain Layout
652 is used to avoid that the footnote appears in the PDF-bookmark.
660 \begin_layout Standard
661 Hier is een lijst van zaken die je niet in LyX zult vinden:
664 \begin_layout Itemize
668 \begin_layout Itemize
672 \begin_layout Itemize
673 Extra witruimte (d.w.z.
674 twee of meer keren achter elkaar op
685 \begin_layout Standard
686 Tabs, en een liniaal die de positie van objecten op een pagina aangeeft,
688 Het programma zoekt uit waar dingen op het papier komen, niet jij.
689 Hetzelfde geldt voor extra witruimte; LyX voegt dit toe daar waar dit nodig
690 is, afgaand op de context.
691 In het begin zal het irritant zijn om niet twee lege regels achter elkaar
692 te kunnen invoegen, maar het wordt logisch als je in WYSIWYM termen gaat
696 \begin_layout Standard
697 Hier zijn aan aantal dingen die wel in LyX bestaan, maar die op een andere
698 manier worden gebruikt als je zou denken:
701 \begin_layout Itemize
702 Regels voor het inspringen
705 \begin_layout Itemize
706 Het afbreken van paginas
709 \begin_layout Itemize
710 Ruimte tussen regels (d.w.z.
711 enkele regelafstand, dubbele regelafstand, enz.)
714 \begin_layout Itemize
715 Witruimte, zowel horizontaal als verticaal
718 \begin_layout Itemize
719 Lettertypen en groottes
722 \begin_layout Itemize
723 Typefaces (vet, cursief, onderstreept, etc.)
726 \begin_layout Standard
727 Hoewel ze in LyX bestaan, heb je ze in het algemeen niet nodig.
728 LyX zal deze dingen voor je verzorgen, afhankelijk van wat je aan het doen
730 Verschillende onderdelen van het document worden automatisch in een verschillen
731 de typeface en lettergrootte gezet.
732 Het inspringen van paragrafen is afhankelijk van de context; verschillende
733 paragraaftypen worden verschillend ingesprongen.
734 Pagina-afbreking wordt ook automatisch verzorgd.
735 In het algemeen is de regelafstand, woordafstand en de afstand tussen paragrafe
736 n variabel, en worden deze gezet door LyX.
740 \begin_layout Plain Layout
741 Er zijn manieren of al deze dingen zelf aan te passen [slechts enkele behoeven
742 kennis van LaTeX], ofwel voor een heel document, ofwel voor een specifieke
743 plaats in een document.
756 \begin_layout Standard
757 Tenslotte zijn er een aantal dingen waar LyX (en LaTeX) veel tekstverwerkers
761 \begin_layout Itemize
765 \begin_layout Itemize
769 \begin_layout Itemize
773 \begin_layout Itemize
777 \begin_layout Itemize
781 \begin_layout Standard
782 Toegegeven, veel moderne tekstverwerkers kunnen overweg met wiskundige symbolen,
783 tabellen, en woordafbreking en sommigen hebben zelfs stijldefinities en
784 gaan meer richting het WYSIWYM concept.
785 Dit is echter iets wat ze pas recentelijk hebben kunnen doen terwijl LyX
786 voortbouwt op het het LaTeX document opmaak systeem.
787 LaTeX bestaat al meer dan 15 jaar, en het
792 Alle fouten en oneffenheden zijn reeds lang geleden gladgestreken.
796 \begin_layout Plain Layout
797 OK, niets is perfect, maar LaTeX is zo foutvrij als een computerprogramma
806 \begin_layout Standard
807 Een laatste, en meest belangrijk, verschil tussen LyX en andere tekstverwerkers
809 Anders dan bepaalde commerciële tekstverwerkers claimt LyX niet stabiel
810 te zijn om vervolgens elke 30 minuten te crashen als zij een groot document
812 Het LyX Team weet dat we niet elke fout zullen vinden, noch zullen we proberen
813 de fouten af te doen als programma-eigenschappen.
814 ( It's not a bug, it's a feature!).
815 Wanneer die fouten (oh, sorry\SpecialChar \ldots{}
817 \begin_inset Quotes erd
820 programma-eigenschappen
821 \begin_inset Quotes erd
824 \SpecialChar \ldots{}
825 ) de kop opsteken en LyX doen crashen, zou je denken dat LyX de laatste
826 3 pagina's van je creatieve onderneming mee de verdoemenis in neemt.
829 \begin_layout Standard
833 \begin_layout Standard
834 Mocht LyX crashen, dan bewaart het, voordat het afgesloten wordt, eerst
835 elk document dat in het geheugen zit in een noodbestand.
836 Bij een herstart, zal LyX deze noodbestanden opmerken, in het bijzonder
837 als je de betreffende bestanden wilt openen.
838 LyX zal je dan attenderen en vragen of je het noodbestand wilt laden, of
839 het origineel, afhankelijk welke nieuwer is.
840 Vele gebruikers hebben hun doctorale dissertaties met LyX geschreven.
841 Zelden of nooit zijn ze een pagina kwijtgeraakt, ondanks een crash zo nu
845 \begin_layout Subsection
853 \begin_layout Standard
854 LaTeX is een document-opmaak-systeem ontworpen door Leslie Lamport in 1985
858 \begin_layout Plain Layout
859 De bron voor de info in deze paragraaf is
860 \begin_inset Quotes eld
868 \begin_inset Quotes erd
871 door Helmut Kopka en Patrick Daly.
872 Een verwijzing naar dit boek is te vinden in de bibliografie bij de
883 Dit was weer gebaseerd op een opmaaktaal genaamd TeX, door Donald Knuth
885 \begin_inset Quotes eld
889 \begin_inset Quotes erd
892 wordt uitgesproken als
893 \begin_inset Quotes eld
897 \begin_inset Quotes erd
901 Vele mensen vinden het te technisch.
902 De meesten, echter, begrijpen niet wat TeX eigenlijk is.
903 TeX leest een serie opmaakcodes, geschreven in een script in een ASCII
904 bestand, en voert deze vervolgens uit.
905 Het is een beetje ingewikkelder dan een typemachine, maar lang niet zo
906 ingewikkeld als een drukkerijmachine.
907 Wat in ieder geval uit TeX komt, is een bestand in het zogenaamde
908 \begin_inset Quotes eld
911 apparaat onafhankelijke
912 \begin_inset Quotes erd
916 \begin_inset Quotes eld
920 \begin_inset Quotes erd
932 -bestand hierna invoeren in elk programma dat dit formaat begrijpt, of dit
933 kan omzetten naar andere formaten zoals het PostScript® formaat.
936 \begin_layout Standard
937 Zou het niet voor één andere programma-eigenschap zijn, dan was TeX niets
938 anders geweest dan een opmaakmotor.
939 TeX laat je echter ook macros definieren.
940 En dán begint het leuk te worden.
943 \begin_layout Standard
944 De meeste mensen die TeX gebruiken, gebruiken in feite een door Knuth gemaakt
945 macropakket om een hoop van het opmaakwerk te verbergen.
946 Het is dit waar mensen aan denken bij TeX.
947 Gewone gebruikers werken niet met rauwe TeX; de kale opmaakcodes dus.
948 Dat doen de mensen die nieuwe macropakketten maken.
949 En hier komt Leslie Lamport ons verhaal binnen.
950 Hij wilde een macropakket dat meer op de gebruiker was georiënteerd en
951 minder op de zetter; een set commando's dat dingen als paragrafen, tabellen
952 of wiskundige vergelijkingen, consistent en uniform opmaakte, met zo min
954 En zo ontstond LaTeX.
957 \begin_layout Standard
958 Tegelijkertijd met de ontwikkeling en groei van LaTeX waren anderen bezig
959 hun eigen macropaketten voor TeX te maken; voor transparanten of artikelen
960 voor wiskunde tijdschriften enzovoort.
961 Sommigen gebruikten hiervoor rauwe TeX, anderen begonnen LaTeX aan te passen.
962 Om chaos te vermijden begon eind jaren 80, een groep LaTeXneuten, (waaronder
963 Leslie Lamport natuurlijk) aan de ontwikkeling van LaTeX2e, de huidige
965 Deze nieuwe versie van LaTeX heeft commando's die het gebruik van de macromaken
966 de codes van TeX (ken je TeX nog?) vergemakkelijkt, behulpzaam is in het
967 gebruik van nieuwe fonts enzovoort.
968 In feite is LaTeX zelf een uitgebreide taal op zich.
969 Overal in de wereld hebben gebruikers, naast de standaard uitbreidingen,
970 hun eigen toevoegingen voor LaTeX gemaakt.
973 \begin_layout Standard
974 Er zijn twee manieren om LaTeX uit te breiden: middels klassen en stijlen.
979 is een set LaTeX (en TeX) macro's die een nieuw type document beschrijven
980 zoals een boek of een artikel.
981 Er zijn klassen voor transparanten, voor natuurkunde-, en wiskunde- vakbladen\SpecialChar \ldots{}
983 sommige universiteiten hebben zelfs een klasse voor het formaat van hun
984 eigen proefschriften! Een stijl verschilt van een klasse hierin, dat het
985 niet een nieuw type document definieert, maar een ander gedrag van een
986 document kan gebruiken.
987 Bijvoorbeeld, LyX bepaalt de kantlijnen en de afstand tussen de regels
988 door gebruik te maken van twee verschillende LaTeX stijl-bestanden die
989 hier speciaal voor zijn gemaakt.
990 Er zijn stijl-bestanden voor een hele hoop dingen: het printen van labels
991 of enveloppen, het veranderen van het inspring-gedrag, het toevoegen van
992 nieuwe lettertypen, het manipuleren van plaatjes, het ontwerpen van mooie
993 pagina-koppen, het aanpassen van bibliografieën, het veranderen van de
994 plaats en vorm van voetnoten, tabellen en figuren, het aanpassen van lijsten,
995 enzovoort, enzovoort, enzovoort.
998 \begin_layout Standard
999 Hier is een overzicht:
1003 \labelwidthstring 00.00.0000
1004 TeX: Opmaaktaal met gebruik van macro's.
1008 \labelwidthstring 00.00.0000
1009 LaTeX: Macropakket gebaseerd op TeX\SpecialChar \@.
1014 \labelwidthstring 00.00.0000
1015 klassen: Beschrijving van een type document, gebruik makend van LaTeX\SpecialChar \@.
1020 \labelwidthstring 00.00.0000
1021 stijlen: Verandert op een bepaalde manier het standaard gedrag van LaTeX.
1025 \labelwidthstring 00.00.0000
1026 LyX: Visuele, WYSIWYM tekstverwerker dat LaTeX in al zijn glorie gebruikt
1027 om het printwerk te doen.
1030 \begin_layout Standard
1031 Het idee van deze sectie was proberen te verklaren
1035 LyX ietwat anders werkt dan andere tekstverwerkers.
1036 Het antwoord is eenvoudig: LyX gebruikt LaTeX als basis om te printen.
1037 Evenals LaTeX, concentreert LyX zich op de inhoud van je teksten—
1041 je aan het typen bent.
1042 De computer regelt dan hoe het er uit hoort te zien.
1045 \begin_layout Standard
1046 Oja — nog een laatste opmerking.
1047 LaTeX wordt net zo uitgesproken als TeX.
1049 \begin_inset Quotes eld
1053 \begin_inset Quotes erd
1056 Gewoonlijk, echter, zegt Lamport in zijn boek, dat
1057 \begin_inset Quotes eld
1061 \begin_inset Quotes erd
1064 ook tot de mogelijkheden behoort.
1065 \begin_inset Quotes eld
1068 LyX wordt echter uitgesproken als
1069 \begin_inset Quotes eld
1073 \begin_inset Quotes erd
1077 \begin_inset Quotes eld
1081 \begin_inset Quotes erd
1085 \begin_inset Quotes eld
1089 \begin_inset Quotes erd
1092 , afhankelijk van het land waar je vandaan komt\SpecialChar \ldots{}
1096 \begin_layout Chapter
1100 \begin_layout Section
1101 Je Eerste LyX Document.
1104 \begin_layout Standard
1105 \begin_inset CommandInset label
1107 name "sec:eerste-doc"
1112 Je bent klaar om te beginnen met schrijven.
1113 Voordat je echter begint zijn er een aantal dingen die we willen zeggen
1114 die de Tutorial hopelijk instructiever, nuttiger en leuker maken.
1117 \begin_layout Standard
1118 Omdat er veel informatie is die we je niet hier zullen geven, is het van
1119 belang dat je weet hoe je de andere hulpbestanden moet vinden.
1120 Dit is gelukkig erg eenvoudig.
1138 ook nog kunnen laden (als je deze al niet op het scherm aan het lezen bent).
1139 Op deze manier kun je ze lezen terwijl je je eigen tekst aan het schrijven
1144 \begin_layout Plain Layout
1145 Ze dienen tevens als goede voorbeelden van de vele mogelijkheden van LyX
1152 Merk op dat als je twee of meer documenten open hebt, je het menu
1159 kunt gebruiken om te wisselen.
1164 zal niet in detail onderwerpen bespreken die in andere LyX handleidingen
1166 Dit zal het in het begin moeilijker voor je maken, maar zo blijft de
1171 Het zal je er tevens aan wennen de andere handleidingen te gebruiken, wat
1172 je op den duur veel tijd zal schelen.
1175 \begin_layout Standard
1180 zullen we aannemen dat je een volledig werkende versie van LyX hebt, evenals
1185 (of een soortgelijk programma om
1189 -bestanden te bekijken),
1193 (of een andere manier om
1197 -bestanden om te zetten naar Postscript®-bestanden), en een werkende printer.
1198 Dit zijn nogal wat aannames.
1199 Als een hiervan onjuist is, zul je zelf (of een bevriende systeem beheerder)
1200 een werkend systeem moeten opzetten.
1201 Informatie hierover kun je in andere handleidingen vinden.
1204 \begin_layout Standard
1205 Tenslotte hebben we een bestand gemaakt waarmee je je LyX-vaardigheden kunt
1212 Doe alsof het is geschreven door iemand die niets van de fantastische mogelijkh
1213 eden van LyX af weet.
1214 Telkens als je een nieuwe functie van LyX hebt geleerd, stellen we voor
1215 dat je de corresponderende delen van dit bestand corrigeert.
1216 Het bevat tevens subtiele aanwijzingen en tips hoe je te werk kunt gaan
1220 \begin_layout Plain Layout
1221 De aanwijzingen bevinden zich in gele
1222 \begin_inset Quotes eld
1226 \begin_inset Quotes erd
1230 Door er op te klikken kun je de inhoud lezen.
1236 Als je wilt spieken (of controleren of je het goed gedaan hebt), bestaat
1239 voorbeeld_verlyxt.lyx
1241 dat dezelfde tekst bevat, maar dan bewerkt door een LyX-goeroe.
1244 \begin_layout Standard
1245 De voorbeeldbestanden kunnen worden gevonden in de map
1250 Je kunt hier komen door eerst
1255 ile\SpecialChar \menuseparator
1262 te kiezen en dan op de knop
1267 Open het ruwe document, en gebruik
1272 ile\SpecialChar \menuseparator
1282 om een werkkopie in je eigen map te bewaren.
1283 Bekijk, terwijl je de onderdelen van het document repareert, via de dvi
1284 output wat de uiteindelijke effecten zijn.
1287 \begin_layout Standard
1288 Tussen twee haakjes, de map
1292 bevat nog veel meer voorbeeld bestanden.
1293 Deze laten je zien hoe je een aantal bijzondere dingen kunt doen in LyX.
1294 Ze zijn met name handig om dingen te laten zien die (vanwege de lengte
1295 of andere redenen) niet in de documentatie thuis horen.
1300 hebt gelezen, of wanneer je niet precies weet hoe je iets bijzonders moet
1301 doen in LyX, moet je eens naar deze voorbeelden kijken.
1304 \begin_layout Subsection
1305 Schrijven, Bekijken, en Printen
1308 \begin_layout Itemize
1309 Open een nieuw bestand met
1314 ile\SpecialChar \menuseparator
1322 \begin_layout Itemize
1325 Dit is mijn eerste LyX document!
1329 \begin_layout Plain Layout
1331 Je zou in feite alles kunnen typen wat je wilt.
1332 Het maakt in weze niet uit.
1333 We verontschuldigen ons hier voor de zinloosheid van deze zin, en tevens
1334 voor alles wat we je in het vervolg vragen te typen.
1342 \begin_layout Itemize
1343 Bewaar je document met
1348 ile\SpecialChar \menuseparator
1350 \begin_inset space ~
1361 \begin_layout Itemize
1367 iew\SpecialChar \menuseparator
1374 start je LaTeX op om een
1378 -bestand aan te maken\SpecialChar \@.
1379 Mogelijk zie je enkele meldingen in het terminalscherm
1380 van waaruit je LyX hebt opgestart.
1381 Deze meldingen zijn afkomstig van LaTeX die je voorlopig kunt negeren.
1386 (of een ander programma om
1390 bestanden te bekijken) opstarten.
1391 Hierdoor verschijnt er een nieuw scherm met daarin je document, zoals het
1392 er uit ziet als het zou worden geprint
1396 \begin_layout Plain Layout
1397 Je kunt tijd besparen door
1401 in de achtergrond te laten lopen.
1402 Op die manier kun je
1407 iew\SpecialChar \menuseparator
1412 pdate\SpecialChar \menuseparator
1419 gebruiken, en hoef je alleen maar op het
1423 -scherm te klikken nadat LaTeX klaar is.
1431 \begin_layout Itemize
1437 ile\SpecialChar \menuseparator
1452 \begin_layout Standard
1453 Gefeliciteerd! Je hebt je eerste LyX document geschreven en geprint.
1454 De rest is slechts detail, welke in het vervolg van de
1464 Referentiehandleiding
1466 zal worden behandeld.
1469 \begin_layout Subsection
1470 Eenvoudige Bewerkingen
1473 \begin_layout Standard
1474 De meeste dingen die je met een tekstverwerker gewend bent te doen, kun
1475 je natuurlijk ook met LyX doen.
1476 Het uitlijnen van woorden en het inspringen van paragrafen, gebeurt automatisch.
1481 \begin_layout Plain Layout
1482 Als je bent zoals je meeste
1486 gebruikers, zal je dit reeds hebben gedaan lang voordat je de
1495 en je zult zien dat de meeste eenvoudige opdrachten (b.v.
1501 ile\SpecialChar \menuseparator
1513 dit\SpecialChar \menuseparator
1525 ile\SpecialChar \menuseparator
1532 ) de naam hebben die je zou verwachten, in het menu staan waarin je ze zou
1533 verwachten, en functioneren op een manier zoals je dat zou verwachten.
1534 Hier volgt een korte beschrijving hoe je enkele andere eenvoudige opdrachten
1538 \begin_layout Description
1539 Herstel LyX heeft de
1544 \begin_inset Quotes eld
1548 \begin_inset Quotes erd
1551 , wat zoveel betekent dat je alles wat je hebt gedaan sinds het begin van
1552 je bewerkingen, kunt herstellen door herhaaldelijk op
1557 dit\SpecialChar \menuseparator
1565 Als je te ver bent gegaan, kies je gewoon
1570 dit\SpecialChar \menuseparator
1577 om de bewerking terug te krijgen.
1581 \begin_layout Standard
1582 (Momenteel is herstel beperkt tot 100 stappen.
1583 Ook werkt herstellen niet voor
1587 , bijvoorbeeld niet voor veranderingen in de opmaak van het document.)
1591 \begin_layout Description
1592 Knippen/Plakken/Kopiëren Met
1597 dit\SpecialChar \menuseparator
1609 dit\SpecialChar \menuseparator
1621 dit\SpecialChar \menuseparator
1628 kun je knippen, plakken en kopiëren.
1629 Je kunt ook automatisch geselecteerde tekst plakken met de
1636 \begin_layout Description
1637 Zoeken/Vervangen Gebruik
1642 dit\SpecialChar \menuseparator
1648 \begin_inset space ~
1652 \begin_inset space ~
1657 voor een hoofdletter-gevoelige zoekopdracht.
1658 In het popup-zoekscherm, kun je voorwaarts en achterwaarts zoeken met de
1667 knop om een gevonden woord te vervangen.
1671 \begin_layout Plain Layout
1672 Sluit het zoekscherm als je klaar bent.
1673 Of laat het staan als je dat makkelijker vindt.
1674 De meeste popup-schermen in LyX — inclusief de
1680 \begin_inset space ~
1684 \begin_inset space ~
1692 \begin_inset space ~
1696 \begin_inset space ~
1705 popups, als ook de verschillende wiskunde popups — kunnen evengoed worden
1706 geminimaliseerd als afgesloten.
1707 Daarentegen blokkeren andere popup-schermen zoals
1712 ile\SpecialChar \menuseparator
1719 de tekstinvoer in het hoofdscherm van LyX totdat je het popup-scherm hebt
1728 \begin_layout Description
1729 Tekenopmaak Je kunt tekst
1733 geven (wat in het algemeen de letters cursief maakt),
1741 zetten (gewoonlijk kleine hoofdletters, voor het gebruik van eigennamen),
1742 via de aan/uit (Engels: toggle) knoppen in het
1752 \begin_layout Description
1753 Knoppenbalk Er staan op de knoppenbalk (vlak onder de menus) enkele knoppen
1754 die veelgebruikte functies zoals
1763 Als je de muis boven een van de knoppen van de knoppenbalk stil houdt,
1764 verschijnt er een kleine gele notitie waarin de functie van de knop wordt
1768 \begin_layout Description
1769 Minibuffer De grijze regel, helemaal onderaan het LyX scherm word de minibuffer
1771 Deze laat allerlei handige informatie zien.
1772 Bijvoorbeeld: als je een document bewaart zal het de naam van het bestand
1773 waaronder het document bewaard wordt weergeven.
1774 Mogelijk zullen sommige foutmeldingen daar ook verschijnen.
1775 Merk op dat je ook in de minibuffer kunt
1780 Dit geeft je toegang tot allerlei interessante functies, inclusief sommige
1781 waarmee je je document kunt verwoesten.
1782 Met andere woorden: type niet in de minibuffer tenzij je weet wat je doet.
1785 \begin_layout Standard
1786 Uiteraard heb je nu nog niet genoeg in LyX geschreven om het merendeel van
1787 deze functies nuttig te kunnen gebruiken.
1788 Probeer echter terwijl je schrijft, te knippen en plakken, herstellen,
1792 \begin_layout Subsection
1793 WYSIWYM: Witruimte in LyX
1796 \begin_layout Standard
1797 Een van de moeilijkste dingen waar nieuwe gebruikers aan moeten wennen is
1798 de manier waarop LyX met witruimte omgaat.
1799 Hoe vaak je ook op de
1803 -knop drukt, je krijgt maar één nieuwe regel.
1804 Hoe vaak je ook op de spatiebalk drukt, je krijgt maar één spatie.
1805 Op een nieuwe regel laat LyX je niet eens een enkele spatie typen.
1810 laat je niet een tab-stop voorwaarts gaan; in feite
1814 er zelfs geen tab-stops! Er is ook geen liniaal bovenaan de pagina om tabs
1815 te zetten, of om de marge aan te passen.
1818 \begin_layout Standard
1819 Veel commerciële tekstverwerkers zijn gebaseerd op het WYSIWYG principe:
1820 \begin_inset Quotes eld
1823 What You See Is What You Get
1824 \begin_inset Quotes erd
1827 (Wat je ziet is wat je krijgt).
1828 LyX, daarentegen, is gebaseerd op het principe:
1829 \begin_inset Quotes eld
1832 What You See Is What You
1837 \begin_inset Quotes erd
1840 (Wat je ziet is wat je
1845 Je typt in wat je bedoelt en LyX regelt de opmaak zodat het resultaat er
1851 scheidt paragrafen grammaticaal en een
1855 scheidt woorden grammaticaal.
1856 Er is dus geen reden om er meerdere achter elkaar te hebben.
1861 heeft grammaticaal gezien helemaal geen functie dus deze worden dan ook
1862 niet door LyX ondersteund.
1863 Als je LyX gebruikt, zul je meer tijd gebruiken om na te denken over de
1868 van je document, en minder over de vorm.
1870 \begin_inset CommandInset ref
1872 reference "sec:wat-is-lyx"
1876 voor meer informatie over het WYSIWYM principe.
1879 \begin_layout Standard
1880 LyX heeft wel degelijk (vele) manieren om de opmaak van je document te aan
1882 Per slot van rekening zou LyX de opmaak anders kunnen doen dan je voor
1888 bevat hierover informatie.
1889 Onder andere vind je hier informatie over HFills en verticale witruimte
1890 — dat krachtiger is, en veelzijdiger dan meerdere spaties of nieuwe regels
1891 achter elkaar — en manieren om lettertypen, fontstijlen, en paragraaf uitlijnin
1892 g handmatig te veranderen.
1893 De idee is dat je je hele document kunt schrijven, gefocusseerd op de inhoud,
1894 en pas hoeft na te denken over het fijnstellen van de vorm als je klaar
1896 Met standaard tekstverwerkers zul je gedurende het schrijven voortdurend
1897 worden afgeleid door de opmaak.
1900 \begin_layout Section
1904 \begin_layout Standard
1905 Verschillende onderdelen van een document hebben verschillende bedoelingen;
1906 we zullen deze onderdelen
1911 Het grootste gedeelte van een document bestaat uit gewone tekst.
1912 Titels (van een hoofdstuk of paragraaf enz) laten de lezer weten dat een
1913 nieuw onderwerp of onderdeel wordt aangesneden.
1914 Bepaalde typen documenten hebben speciale omgevingen.
1915 Een tijdschriftartikel zal een titel en een samenvatting hebben.
1916 Een brief zal geen van beide hebben, maar zal waarschijnlijk een omgeving
1917 hebben die het adres van de schrijver bevat.
1920 \begin_layout Standard
1921 Omgevingen zijn een belangrijk bestanddeel van de
1922 \begin_inset Quotes eld
1925 Wat Je Ziet Is Wat Je Bedoelt
1926 \begin_inset Quotes erd
1930 Een bepaalde omgeving vereist een bepaald lettertype, lettergrootte, inspringaf
1931 stand, regelafstand en meer.
1932 Dit probleem wordt nog verergerd doordat de precieze vormgeving van een
1933 bepaalde omgeving nog kan verschillen: het ene tijdschrift gebruikt voor
1934 titels misschien een vet, 18 punts gecentreerd lettertype, terwijl een
1935 ander tijdschrift hiervoor een cursief, 15 punts links uitgelijnd lettertype
1937 Verschillende talen kennen verschillende standaarden voor het inspringen
1938 van tekst, en de opmaak van een bibliografie kan enorm variëren.
1939 LyX behoedt je ervoor alle verschillende opmaakstijlen te moeten leren.
1942 \begin_layout Standard
1947 statusregel vind je links op de knoppenbalk (net onder het menu-onderdeel
1956 Het laat zien in welke omgeving je momenteel schrijft.
1957 Toen je je eerste document aan het schrijven was stond er
1958 \begin_inset Quotes eld
1962 \begin_inset Quotes erd
1965 , wat de standaard omgeving is voor tekst.
1966 Je zult nu een aantal omgevingen in je nieuwe document gebruiken zodat
1967 je kunt zien hoe ze werken.
1972 menu, welke je kunt openen door op het icoontje met de neerwaartse pijl
1973 te drukken, net rechts van de
1980 \begin_layout Subsection
1981 Secties en Subsecties
1984 \begin_layout Standard
1989 op de eerste regel van je LyX bestand, en selecteer
2001 \begin_layout Plain Layout
2002 Je hoeft de regel niet vooraf te selecteren.
2003 Als er niets geselecteerd is zal LyX de paragraaf waarin je op dat moment
2004 aan het werken bent veranderen in de geselecteerde omgeving.
2005 Anderzijds kan je verscheidene paragrafen veranderen naar een andere omgeving
2006 door ze te selecteren voordat je een omgeving kiest.
2012 LyX nummert de sectie met een
2013 \begin_inset Quotes eld
2017 \begin_inset Quotes erd
2020 en zet de kop (titel) in een groter font.
2026 Merk op dat de tekst in de
2030 -statusregel terug verandert van
2031 \begin_inset Quotes eld
2035 \begin_inset Quotes erd
2039 \begin_inset Quotes eld
2043 \begin_inset Quotes erd
2047 Net als alle andere omgevingen, worden sectiekoppen verondersteld te eindigen
2056 \begin_layout Plain Layout
2061 om titels te schrijven met twee of meer regels.
2066 omgeving kan natuurlijk meerdere paragrafen omspannen.
2067 De omgevingen voor lijsten (zie hieronder) eindigen ook niet als je een
2073 Je kunt altijd zien in welke omgeving je zit door naar de
2077 statusregel te kijken.
2083 Typ nu de inleiding van het document:
2086 \begin_layout LyX-Code
2087 Dit is een inleiding voor mijn eerste LyX document.
2090 \begin_layout Standard
2095 , en selecteer opnieuw
2105 \begin_inset Quotes eld
2109 \begin_inset Quotes erd
2112 en verwacht dat je de tekst van een titel intypt.
2117 en je zult zien dat LyX het weer opmaakt als een sectiekop.
2120 \begin_layout Standard
2121 Het wordt al leuker.
2122 Ga naar het einde van sectie 1 (na
2123 \begin_inset Quotes eld
2126 Mijn eerste LyX document
2127 \begin_inset Quotes erd
2134 , en selecteer opnieuw
2144 \begin_inset Quotes eld
2148 \begin_inset Quotes erd
2151 neerzetten en wachten op de tekst van de sectiekop.
2158 \begin_inset Quotes eld
2162 \begin_inset Quotes erd
2165 , wat eerst sectie 2 was, is automatisch hernummerd naar 3! In de ware geest
2166 van WYSIWYM hoef je slechts aan te duiden welke teksten sectiekoppen zijn,
2167 en LyX zorgt voor het nummeren en het opmaken ervan.
2170 \begin_layout Standard
2175 om terug te komen naar de
2179 omgeving, en typ de volgende vijf regels:
2182 \begin_layout LyX-Code
2183 Secties en subsecties worden hieronder beschreven.
2184 Beschrijving van Sectie
2187 \begin_layout LyX-Code
2188 Secties zijn groter dan subsecties.
2191 \begin_layout LyX-Code
2192 Beschrijving van Subsectie
2195 \begin_layout LyX-Code
2196 Subsecties zijn kleiner dan secties.
2199 \begin_layout Standard
2200 Klik op de tweede regel en selecteer
2209 LyX nummert deze subsectie
2210 \begin_inset Quotes eld
2214 \begin_inset Quotes erd
2217 en zet het in een lettertype dat groter is dan normale tekst, maar kleiner
2219 Selecteer tevens de vierde regel als subsectie-omgeving.
2220 Zoals je waarschijnlijk verwachtte heeft LyX de sectie automatisch
2221 \begin_inset Quotes eld
2225 \begin_inset Quotes erd
2229 Als je nog een andere sectie voor sectie 2 zet, zal deze hernummerd worden
2230 als sectie 3, en de subsecties zullen automatisch hernummerd worden naar
2231 \begin_inset Quotes eld
2235 \begin_inset Quotes erd
2239 \begin_inset Quotes eld
2243 \begin_inset Quotes erd
2249 \begin_layout Standard
2250 Andere sectieniveaus zijn
2263 Speel ermee en probeer het uit.
2264 Het zal je misschien opvallen dat de omgevingstypen
2272 standaard niet genummerd worden, en dat sub-paragrafen worden ingesprongen;
2277 om dit te veranderen.
2278 Tenslotte is er nog de omgevingstype
2287 Deze kun je echter alleen in bepaalde typen Tekstklassen gebruiken .
2289 \begin_inset CommandInset ref
2291 reference "sec:tekstklassen"
2298 \begin_layout Standard
2299 Maar misschien wil je helemaal niet dat de paragrafen en secties genummerd
2300 worden! Gelukkig zijn ook hiervoor enige omgevingstypen beschikbaar.
2301 Verander bijvoorbeeld eens een van de sectiekoppen in
2306 LyX zal de titel in het zelfde lettertype weergeven als voorheen, maar
2307 de sectie zal niet meer genummerd zijn.
2308 Er zijn ook corresponderende
2309 \begin_inset Quotes eld
2313 \begin_inset Quotes erd
2325 Probeer eens enkele van de secties of subsecties te veranderen in de besterde
2326 omgevingen en kijk dan hoe de nummering van de opvolgende secties verandert.
2329 \begin_layout Standard
2334 : Corrigeer de sectie en subsectie-koppen in
2341 \begin_layout Subsection
2342 Lijsten en Deel-lijsten
2345 \begin_layout Standard
2346 LyX heeft verschillende omgevingen om lijsten op te maken.
2347 Deze omgevingen bevrijden je van het duizendmaal op de tab-toets drukken
2348 om een overzicht uit te lijnen, of het hernummeren van een lijst wanneer
2349 je in het midden iets wilt toevoegen.
2350 Hierdoor kun je je volledig op de inhoud van de lijst concentreren.
2354 \begin_layout Plain Layout
2355 Ja , we leggen te veel nadruk op dit punt in de
2364 het centrale punt van LyX, dus vergeef het ons alsjeblieft.
2369 Naar gelang de strekking van de tekst, zul je verschillende lijstomgevingen
2373 \begin_layout Itemize
2374 Een presentatie met overheadsheets zou een lijst kunnen bevatten met opsommingst
2375 ekens om verschillende punten te beschrijven.
2383 \begin_layout Itemize
2384 Een overzicht zal eerder de
2388 -omgeving gebruiken om een genummerde of geletterde lijst te maken
2391 \begin_layout Itemize
2392 Een document dat bijvoorbeeld verschillende softwarepakketten beschrijft
2397 -omgeving kunnen gebruiken, waarin ieder item begint met een vetgedrukt
2401 \begin_layout Itemize
2406 — welke in LaTeX niet voorkomt — is een iets andere vorm van het omgevingstype
2414 \begin_layout Standard
2415 Laten we eens een lijst opstellen met de redenen waarom LyX beter is dan
2416 andere tekstverwerkers.
2417 Typ de volgende regel ergens in je document:
2420 \begin_layout Standard
2423 LyX is beter dan andere tekstverwerkers omdat:
2426 \begin_layout Standard
2441 LyX plaatst een opsommingsteken op de regel (in dit geval een asterisk
2442 (sterretje) welke in de output er uit zal zien als een ronde cirkel).
2443 Typ nu je argumenten:
2446 \begin_layout LyX-Code
2447 Het zetwerk wordt voor je gedaan.
2450 \begin_layout LyX-Code
2454 \begin_layout LyX-Code
2455 Lijsten zijn heel makkelijk te maken!
2458 \begin_layout Standard
2459 Lijstomgevingen, anders dan koppen, eindigen niet als je een
2464 LyX neemt namelijk aan dat je het volgende item van de lijst wilt maken.
2465 Het bovenstaande zal dus in een lijst met 3 items resulteren.
2470 meerdere paragrafen wilt hebben, kun je in plaats van een normale
2477 \begin_inset space ~
2487 Om de lijst te verlaten, moet je weer de
2491 omgeving selecteren (of de toetscombinatie
2494 \begin_inset space ~
2502 \begin_layout Standard
2503 Je hebt nu een prachtige lijst met items.
2504 Je zou het resultaat op papier kunnen bekijken door LaTeX te runnen.
2505 Maar wat nu als je de items wilt nummeren? Heel makkelijk: selecteer de
2510 \begin_layout Plain Layout
2511 LyX staat het niet toe het eerste opsommingsteken te selecteren tenzij je
2516 de lijst selecteert, wat je waarschijnlijk niet wilt doen.
2517 Je kunt evenmin de nummers van een sectietitel selecteren.
2518 Maak je daar echter geen zorgen over.
2532 Poef! Zoals we al eerder hebben gezegd: als je items toevoegt of verwijdert
2533 zal LyX de nummering bijwerken.
2536 \begin_layout Standard
2537 Je kunt de lijst, zolang deze nog geselecteerd is, veranderen in nog twee
2547 In deze twee omgevingen bestaat elk item uit een term (bestaande uit het
2548 eerste woord van het item), gevolgd door een definitie (de rest van de
2549 paragraaf totdat je een
2554 De term is ofwel gezet in een vet lettertype (
2558 ), ofwel gescheiden door een
2559 \begin_inset Quotes eld
2563 \begin_inset Quotes erd
2570 \begin_layout Plain Layout
2571 Een tab van een zetter wel te verstaan, welke zich aanpast aan de lengte
2572 van de grootste term, niet een zielige, stijve, onveranderlijke
2576 van een typemachine.
2585 ) van de rest van de paragraaf.
2586 Als je meer dan één woord in de definitie wilt hebben, scheidt dan de woorden
2590 \begin_inset space ~
2595 s die je krijgt met de toetscombinatie
2600 Deze verschijnen in de tekst als kleine blauwe
2601 \begin_inset Quotes eld
2605 \begin_inset Quotes erd
2611 \begin_layout Standard
2616 : Maak de lijst op in
2621 \begin_layout Standard
2622 Je kunt op allerlei interessante manieren lijsten binnen elkaar inbedden.
2623 Een voor de hand liggend voorbeeld is bij het schrijven van schetsen.
2624 Genummerde lijsten, en lijsten met opsommingstekens hebben verschillende
2625 wijzen waarop items in de sublijsten worden aangegeven.
2630 voor details over de verschillende soorten lijsten, alsook voorbeelden
2638 \begin_layout Subsection
2639 Andere Omgevingen: Poëzie, Citaten en Meer
2642 \begin_layout Standard
2643 Er zijn twee omgevingen om citaten van omringende tekst te scheiden:
2647 voor korte aanhalingen en
2651 voor langere citaten.
2660 gebruikt wordt voor de lange typvoorbeelden) wordt geschreven in een
2665 Dit is de enige plek in LyX waar je meerdere spaties achter elkaar mag
2666 typen om de code uit te lijnen.
2667 Je kunt zelf poëzie schrijven
2671 \begin_layout Plain Layout
2672 \SpecialChar \ldots{}
2673 aangenomen dat je überhaupt creatief genoeg bent om poëzie te schrijven.
2687 om coupletten te scheiden, en
2691 om lijnen binnen een couplet te scheiden.
2696 voor meer complete beschrijvingen van alle verschillende LyX omgevingen.
2699 \begin_layout Standard
2704 : Maak in het document
2719 \begin_layout Chapter
2720 Documenten Schrijven
2723 \begin_layout Standard
2724 Het vorige hoofdstuk heeft je hopelijk doen wennen aan het schrijven in
2726 Het heeft je de basis opmaak-handelingen van LyX laten zien alsmede de
2727 krachtige manier om met omgevingen te werken.
2728 De meeste mensen die LyX gebruiken echter, zullen documenten willen schrijven
2729 zoals voordrachten, artikelen, boeken, handleidingen of brieven.
2730 Dit hoofdstuk neemt je een stap voorbij het simpelweg kunnen schrijven
2731 in LyX, naar het kunnen schrijven van een compleet document.
2732 Het zal je introduceren tot tekstklassen die het mogelijk maken verschillende
2733 soorten documenten te schrijven.
2734 Vervolgens zal het veel extras beschrijven zoals titels, voetnoten, kruisverwij
2735 zingen, bibliografieën en inhoudsopgaven; de dingen die een stukje tekst
2736 omtoveren in Een Document.
2739 \begin_layout Section
2740 Tekstklassen en Sjablonen: Brieven Schrijven
2743 \begin_layout Standard
2744 \begin_inset CommandInset label
2746 name "sec:tekstklassen"
2750 Verschillende soorten documenten moeten ook op een verschillende wijze worden
2752 Bijvoorbeeld: boeken worden gewoonlijk tweezijdig afgedrukt, terwijl artikelen
2753 meestal enkelzijdig zijn.
2754 Daarnaast bevatten veel documenten speciale omgevingen: brieven bevatten
2755 omgevingen — zoals het adres van de afzender en de handtekening— welke
2756 in een boek of artikel zinloos zijn.
2765 \begin_layout Plain Layout
2766 LaTeX gebruikers: dit is hetzelfde als de documentklasse in LaTeX
2771 regelt deze grote-lijn verschillen tussen de verschillende soorten documenten.
2776 bijvoorbeeld, is geschreven in de tekstklasse
2781 Tekstklassen zijn een ander belangrijk punt van de WYSIWYM filosofie; zij
2782 vertellen LyX hoe het document moet worden opgemaakt zodat jij dit niet
2786 \begin_layout Standard
2787 Jouw document wordt waarschijnlijk in de tekstklasse
2795 \begin_layout Plain Layout
2796 Dat is gewoonlijk de tekstklasse die standaard aan een nieuw document wordt
2798 Je kunt dit veranderen in je
2808 Probeer het eens te veranderen naar andere tekstklassen om te kijken hoe
2809 het dan anders wordt opgemaakt.
2810 Dit doe je via het menu
2817 dat je vindt in het popupvenster via
2822 ayout\SpecialChar \menuseparator
2830 Als je je document verandert in de tekstklasse
2834 en vervolgens kijkt naar het
2838 menu, zul je zien dat de meeste omgevingen gewoon toegestaan zijn.
2839 Je zult echter nu ook de omgeving
2844 Als je niet zeker weet welke omgevingen toegestaan zijn in een bepaalde
2845 tekstklasse, raadpleeg dan het
2852 \begin_layout Standard
2853 De grootte van het lettertype, paginakoppen en het afdrukken in een of twee
2854 kolommen, zijn slechts een paar dingen waarmee tijdschriften in hun opmaak
2855 van elkaar kunnen verschillen.
2856 Het computertijdperk vordert en tijdschriften accepteren tegenwoordig artikelen
2857 in elektronische vorm.
2858 Hierbij hanteren zij LaTeX
2859 \begin_inset Quotes eld
2863 \begin_inset Quotes erd
2866 zodat auteurs hun artikelen meteen met de juiste opmaak kunnen inleveren.
2867 LyX ondersteunt deze opzet ook.
2868 Bijvoorbeeld: LyX ondersteunt de opmaak (en de extra omgevingen) voor de
2869 tijdschriften van de American Mathematics Society, door gebruik te maken
2873 \begin_inset space ~
2881 \begin_layout Standard
2882 Hier is een zeer kort overzicht van sommige tekstklassen.
2883 Zoals gewoonlijk: zie de
2890 \begin_layout Standard
2891 \begin_inset VSpace 0.3cm
2897 \begin_layout Standard
2899 \begin_inset Tabular
2900 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
2901 <features tabularvalignment="middle">
2902 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2903 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2905 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2908 \begin_layout Plain Layout
2923 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2926 \begin_layout Plain Layout
2934 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2937 \begin_layout Plain Layout
2952 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2955 \begin_layout Plain Layout
2965 enkelzijdig, geen hoofdstukken
2972 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2975 \begin_layout Plain Layout
2990 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2993 \begin_layout Plain Layout
3019 omgevingen voor American Mathematics Society
3026 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
3029 \begin_layout Plain Layout
3044 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
3047 \begin_layout Plain Layout
3057 langer dan article, dubbelzijdig
3064 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
3067 \begin_layout Plain Layout
3082 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
3085 \begin_layout Plain Layout
3095 report + voor en achterzijde
3112 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
3115 \begin_layout Plain Layout
3130 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
3133 \begin_layout Plain Layout
3143 transparanten (inclusief FoilTeX)
3150 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
3153 \begin_layout Plain Layout
3168 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
3171 \begin_layout Plain Layout
3181 veel extra omgevingen voor adressen, handtekeningen\SpecialChar \ldots{}
3195 \begin_layout Standard
3196 \begin_inset VSpace 0.3cm
3202 \begin_layout Section
3203 Sjablonen: Een Brief Schrijven
3206 \begin_layout Standard
3207 Een van de meest populaire tekstklassen is
3212 Een manier om een brief op te stellen zou zijn om een nieuw bestand te
3213 openen, en te kiezen voor
3224 menu, dat je vindt via het popupvenster
3229 ayout\SpecialChar \menuseparator
3237 Alhoewel dit de meest voor de hand liggende manier is om een brief te schrijven
3238 , lijkt het op extra werk.
3239 Elke keer als je een een zakenbrief schrijft, wil je je eigen adres hebben,
3240 het adres waarnaar je schrijft, een inhoud, een handtekening, enz.
3241 LyX heeft daarom een
3245 voor brieven wat eigenlijk een voorbeeldbrief is; als je eenmaal een sjabloon
3246 hebt, kun je iedere keer als je een brief schrijft gewoonweg onderdelen
3247 van de brief vervangen door je eigen tekst.
3250 \begin_layout Standard
3251 Open een nieuw bestand met
3256 ile\SpecialChar \menuseparator
3258 \begin_inset space ~
3262 \begin_inset space ~
3272 Kies een bestandsnaam en selecteer
3276 van popupvenster met de titel
3279 \begin_inset space ~
3285 Bewaar en print het bestand om te zien hoe de verschillende omgevingen
3289 \begin_layout Standard
3294 menu kijkt, zul je verschillende omgevingen zien zoals de
3297 \begin_inset space ~
3302 omgeving, die in de meeste tekstklassen niet eens bestaan.
3308 Je kunt zelf op onderzoek uitgaan om te kijken hoe de verschillende omgevingen
3310 Je zult bijvoorbeeld ontdekken dat de
3315 \begin_inset Quotes eld
3319 \begin_inset Quotes eld
3322 in rood voor de feitelijke tekst van de handtekening zet.
3323 Dit woord zal uiteindelijk niet in de brief verschijnen, zoals je zult
3324 zien als je de brief uitprint.
3325 Het staat daar om je te laten zien waar de handtekening komt.
3326 Merk ook op dat het niet uitmaakt waar in het bestand de
3331 Onthoudt dat LyX WYSIWYM is; je kunt de
3335 omgeving overal neerzetten, LyX weet dat in de uitgeprinte versie, de handteken
3336 ing aan het einde moet staan.
3339 \begin_layout Standard
3340 Een sjabloon is gewoon een normaal LyX bestand.
3341 Dit betekent dat je je adres kunt invullen en je handtekening, en het bestand
3342 vervolgens kunt bewaren als een nieuw sjabloon.
3343 Vanaf nu kun je iedere keer als je een brief wilt schrijven het nieuwe
3344 sjabloon gebruiken om tijd te sparen.
3345 We hoeven hier waarschijnlijk geen
3346 \begin_inset Quotes eld
3350 \begin_inset Quotes erd
3353 voor te stellen; schrijf gewoon een brief aan iemand
3357 \begin_layout Plain Layout
3358 Een waarschuwing als je een vanaf een sjabloon schrijft: als je alle tekst
3359 in een omgeving verwijdert— bijvoorbeeld als je het gehele
3362 \begin_inset space ~
3367 veld verwijdert zodat je het met je eigen tekst kunt vervangen— en dan
3368 de cursor beweegt zonder ook maar iets te schrijven, zou de omgeving kunnen
3370 Dit gebeurt omdat de meeste omgevingen niet kunnen bestaan zonder een tekst
3372 Selecteer de omgeving gewoon opnieuw van het
3376 menu om het terug te krijgen.
3384 \begin_layout Standard
3385 Sjablonen kunnen enorm veel tijd besparen en we moedigen je dan ook aan
3386 om ze zo vaak mogelijk te gebruiken.
3387 Daarnaast kunnen ze iemand helpen gebruik te leren maken van enkele van
3388 de de meer bijzondere tekstklassen.
3389 Tenslotte kunnen ze handig zijn voor iemand die LyX configureert voor mensen
3390 die wat minder van computers afweten.
3391 Als zij LyX leren gebruiken zal het een stuk minder intimiderend zijn als
3392 er bijvoorbeeld een briefsjabloon voor hun bedrijf is dat al voor hen is
3396 \begin_layout Section
3400 \begin_layout Standard
3401 LyX (net als LaTeX) beschouwt de titel — die de feitelijke titel, de auteur,
3402 de datum, en zelfs een samenvatting van een artikel kan bevatten— als een
3403 apart gedeelte van het document.
3406 \begin_layout Standard
3411 document en overtuig jezelf ervan dat het de tekstklasse
3419 \begin_layout Plain Layout
3420 Je moet de brief niet langer gebruiken, omdat de tekstklasse
3424 geen titels toelaat.
3429 Typ een titel op de eerste regel, en verander de regel in de
3434 Op de volgende regel typ je je eigen naam en verander je dit in de
3439 Op de volgende regel typ je de datum in de
3444 Typ nu een paragraaf of twee waarin je een samenvatting schrijft, gebruik
3450 Bekijk nu hoe het resultaat er op papier uit ziet.
3453 \begin_layout Standard
3458 : Repareer de titel, datum en auteur in
3463 \begin_layout Section
3464 Labels en Kruisverwijzingen
3467 \begin_layout Standard
3468 Je kunt een label toewijzen aan een sectie (of een subsubsectie of wat minder
3469 vaak voorkomt, een willekeurig stuk tekst) van je document.
3470 Als je dit eenmaal hebt gedaan kun je naar dit gedeelte verwijzen in andere
3471 delen van het document, door gebruik te maken van kruisverwijzingen.
3472 Je kunt ofwel naar het sectienummer verwijzen, of naar de pagina waar de
3474 Net als bij secties en voetnoten, regelt LyX de kruisverwijzingen zelf.
3475 Automatische labels en kruisverwijzingen zijn de grootste voordelen van
3476 LyX (en LaTeX) boven conventionele tekstverwerkers.
3479 \begin_layout Subsection*
3483 \begin_layout Standard
3484 Laten we onze tweede sectie, met de titel
3485 \begin_inset Quotes eld
3489 \begin_inset Quotes erd
3493 Klik op het einde van de regel van de sectietitel, en selecteer
3498 nsert\SpecialChar \menuseparator
3506 Een popupscherm vraagt je naar een sectienaam.
3511 , wat een goede beschrijvende labelnaam lijkt waarmee we niet in war zullen
3512 raken als we later andere labels willen toevoegen.
3516 \begin_layout Plain Layout
3518 \begin_inset Quotes eld
3522 \begin_inset Quotes eld
3525 omdat je ook aan vergelijkingen, tabellen en figuren een label kunt toewijzen.
3534 drukt, zal de naam van de label in een rechthoek naast de sectietitel worden
3538 \begin_layout Standard
3539 Tussen twee haakjes, je zou de label ook ergens anders in de sectie kunnen
3540 plaatsen; referenties naar secties zullen altijd refereren naar de sectie
3541 waar de label zich in bevind.
3542 Als je het echter op dezelfde regel zet als de sectietitel (of misschien
3543 op de eerste regel van de tekst van de sectie) weet je zeker dat referenties
3548 wijzen naar de pagina waar de sectie begint.
3551 \begin_layout Standard
3552 Tot nu toe heb je nog niets gedaan; het
3556 -bestand zal er nog hetzelfde uitzien omdat labels niet in de uitgeprinte
3558 Nu je echter een label hebt toegevoegd kun je hier naar verwijzen met een
3560 Dit zullen we nu gaan doen.
3563 \begin_layout Subsection*
3564 Je eerste kruisverwijzingen
3567 \begin_layout Standard
3568 Zet de cursor ergens in sectie 2 van je document en typ:
3571 \begin_layout LyX-Code
3572 als je meer over dit document wilt weten, zie dan sectie
3573 \begin_inset Newline newline
3576 dat je vindt op pagina .
3579 \begin_layout Standard
3580 Zet nu de cursor na het woord
3581 \begin_inset Quotes eld
3585 \begin_inset Quotes erd
3593 nsert\SpecialChar \menuseparator
3604 \begin_inset space ~
3609 popupvenster verschijnt.
3610 Het toont een lijst van mogelijke labels waarnaar je kunt refereren.
3611 Op dit moment behoort er slechts een te zijn,
3612 \begin_inset Quotes eld
3616 \begin_inset Quotes erd
3620 Selecteer dit (mogelijkerwijs is het reeds bij verstek geselecteerd) en
3627 \begin_inset space ~
3633 Zet de cursor nu na het woord
3634 \begin_inset Quotes eld
3638 \begin_inset Quotes erd
3644 \begin_inset space ~
3652 \begin_inset space ~
3660 \begin_inset space ~
3668 \begin_layout Standard
3669 LyX zet de referenties in een rechthoek daar waar de cursor zich bevond.
3670 In de uitgeprinte versie zal de referentiemarkering vervangen worden door
3671 ofwel een paginanummer of een sectienummer (dit hangt af wat je in het
3675 \begin_inset space ~
3680 popupvenster geselecteerd hebt).
3681 Een kruisverwijzing kan handig als een hyperlink worden gebruikt als je
3682 een document in LyX aan het bewerken bent; als je er op klikt zal er een
3683 popup venster verschijnen met een lijst van alle kruisverwijzingen.
3685 \begin_inset Quotes eld
3689 \begin_inset Quotes erd
3692 te drukken ga je naar de plek waar de kruisverwijzing naar wijst.
3694 \begin_inset Quotes eld
3698 \begin_inset Quotes erd
3701 te drukken ga je terug naar de plek waar je vandaan kwam.
3702 Je kunt hiervoor trouwens ook de toetscombinaties C-< en C-> gebruiken.
3708 iew\SpecialChar \menuseparator
3713 pdate\SpecialChar \menuseparator
3720 , en je zult zien dat we op de laatste pagina naar
3721 \begin_inset Quotes eld
3725 \begin_inset Quotes erd
3729 \begin_inset Quotes eld
3733 \begin_inset Quotes erd
3736 verwijzen (of in ieder geval de pagina waar de titel van sectie 2 op staat).
3739 \begin_layout Subsection*
3740 Leuke dingen met labels
3743 \begin_layout Standard
3744 We vertelden je dat LyX het nummeren van kruisverwijzingen regelt; je kunt
3746 Voeg een nieuwe sectie toe voor Sectie
3747 \begin_inset space ~
3751 Doe nu een nieuwe LaTeX run, en — voilà! — de kruisverwijzing naar Sectie
3752 \begin_inset space ~
3755 2 is veranderd naar 3! Verander
3756 \begin_inset Quotes eld
3760 \begin_inset Quotes erd
3763 in een subsectie, en de kruisverwijzing zal naar Subsectie
3764 \begin_inset space ~
3767 2.1 refereren in plaats van Sectie
3768 \begin_inset space ~
3772 De paginaverwijzing zal niet veranderen tenzij je natuurlijk voor het label
3773 een hele pagina tekst toevoegt.
3776 \begin_layout Standard
3777 Als je nog wat meer wilt oefenen met labels, probeer dan eens een label
3779 \begin_inset Quotes eld
3783 \begin_inset Quotes erd
3786 te zetten bij je eerste kruisverwijzing.
3787 En verwijs hiernaar vanaf een andere plek in je document.
3788 Als je veel kruisverwijzingen toevoegt (bijvoorbeeld als je vakliteratuur
3789 schrijft), is het misschien makkelijk om het
3792 \begin_inset space ~
3797 venster open te laten.
3800 \begin_layout Standard
3801 Als je zeker wilt weten dat de paginaverwijzingen ook voor grote documenten
3802 goed werken, kopieer dan een aantal pagina's tekst van de
3810 \begin_layout Plain Layout
3811 Tussen twee haakjes, het kopiëren van een hoofdstuk-titel kan resulteren
3812 in een foutmelding van LyX omdat hoofdstukken niet toegestaan zijn in de
3814 Als dit gebeurt, verwijder dan gewoon de titel van het hoofdstuk.
3815 Als je wilt weten waarom dit gebeurt bekijk dan Sectie
3816 \begin_inset space ~
3820 \begin_inset CommandInset ref
3822 reference "sec:tekstklassen"
3834 \begin_layout Standard
3839 : Herstel de verwijzingen in
3844 \begin_layout Section
3845 Voetnoten en Margenoten
3848 \begin_layout Standard
3849 Voetnoten kunnen worden toegevoegd met de
3852 \begin_inset space ~
3857 -knop in de knoppenbalk
3861 \begin_layout Plain Layout
3862 De knop laat een pijl naar rode tekst zien welke net onder wat zwarte tekst
3873 nsert\SpecialChar \menuseparator
3881 Klik aan het einde van het woordje
3882 \begin_inset Quotes eld
3886 \begin_inset Quotes erd
3889 ergens in je document en klik op de
3892 \begin_inset space ~
3898 Een voetnoot regel opent onder de regel waar je op dat ogenblik aan het
3900 Helemaal links zul je het woord
3901 \begin_inset Quotes eld
3905 \begin_inset Quotes erd
3908 zien in rode letters op een grijze achtergrond.
3909 De rest van de regel heeft een rode rand; dit is waar de tekst van de voetnoot
3911 LyX zet de cursor aan het begin van de regel.
3915 \begin_layout LyX-Code
3916 LyX is tekstverwerker die tekst opmaakt.
3919 \begin_layout Standard
3920 Klik nu op het woord
3921 \begin_inset Quotes eld
3925 \begin_inset Quotes erd
3928 De voetnootregel verdwijnt, het woord
3929 \begin_inset Quotes eld
3933 \begin_inset Quotes erd
3936 als index achterlatend in rode letters, op deze wijze zichtbaar makend
3937 waar de voetnoot markering in de geprinte tekst komt.
3939 \begin_inset Quotes eld
3943 \begin_inset Quotes erd
3946 van de voetnoot genoemd.
3947 Je kunt de voetnoot altijd uitvouwen — en als je wilt, de inhoud bewerken
3949 \begin_inset Quotes eld
3953 \begin_inset Quotes erd
3956 markering te klikken.
3959 \begin_layout Standard
3960 Je zult je misschien afvragen waarom de voetnootmarkering een woord is in
3961 plaats van een nummer.
3962 Het antwoord is dat LyX de nummering van voetnoten voor zijn rekening neemt.
3963 Je kunt dit zien door naar het
3967 -bestand te kijken (of de uitgeprinte versie).
3968 Als je andere voetnoten toevoegt zal LyX de voetnoten hernummeren.
3969 Omdat LyX (eigenlijk LaTeX) het nummeren van de voetnoten voor zijn rekening
3970 neemt is er in feite geen noodzaak om de nummers in het LyX bestand te
3974 \begin_layout Standard
3975 Een voetnoot kan net als gewone tekst worden geknipt en geplakt.
3976 Probeer het maar! Het enige wat je hoeft te doen is het selecteren van
3977 de voetnootmarkering en deze te knippen en te plakken met
3992 Daarnaast kun je gewone tekst veranderen in een voetnoot door het te selecteren
3996 \begin_inset space ~
4002 Andersom kun je ook een voetnoot in gewone tekst veranderen door op de
4006 \begin_inset space ~
4011 -knop te drukken als de cursor binnen een voetnoot staat.
4014 \begin_layout Standard
4015 Margenoten (aantekeningen in de kantlijn) kunnen worden toegevoegd met behulp
4019 \begin_inset space ~
4023 \begin_inset space ~
4032 \begin_layout Plain Layout
4033 De knop laat een pijl zien die naar rode tekst wijst welke naast (d.w.z.
4034 in de kantlijn staat van) zwarte tekst.
4035 De knop zou naast de
4038 \begin_inset space ~
4043 -knop op de knoppenbalk moeten zitten
4053 nsert\SpecialChar \menuseparator
4059 \begin_inset space ~
4065 Margenoten zijn net als voetnoten behalve dat:
4068 \begin_layout Itemize
4070 \begin_inset Quotes eld
4074 \begin_inset Quotes erd
4078 \begin_inset Quotes eld
4082 \begin_inset Quotes erd
4088 \begin_layout Itemize
4089 De aantekeningen in de kantlijn worden geplaatst in plaats van onderaan
4093 \begin_layout Itemize
4094 Margenoten niet genummerd worden.
4098 \begin_layout Itemize
4099 Als een aantekening wordt opgevouwen wordt een uitroepteken in de kantlijn
4101 Dit uitroepteken zal niet in de uitgeprinte versie te zien zijn.
4104 \begin_layout Standard
4105 Verander jouw LyX voetnoot in gewone tekst, en verander het dan vervolgens
4106 in een kantlijnaantekening.
4107 Bekijk het resultaat.
4110 \begin_layout Standard
4115 : Herstel de voetnoot in
4120 \begin_layout Section
4124 \begin_layout Standard
4125 \begin_inset CommandInset label
4127 name "sec:bibliografieën"
4131 Bibliografieën lijken op kruisverwijzingen.
4132 De bibliografie bevat een lijst verwijzingen aan het einde van een document.
4133 Hiernaar kan binnen het document weer worden verwezen.
4134 Net als bij sectietitels maken LyX en LaTeX je taak makkelijker door automatisc
4135 h de items in de bibliografie te nummeren en de citaten te veranderen als
4136 de nummers van de items veranderen.
4139 \begin_layout Standard
4140 Ga naar het einde van het document en ga in de
4145 Elke paragraaf die je nu typt zal een referentie worden.
4148 De Lyx Tutorial, door het LyX DocTeam
4150 als je eerste referentie.
4151 Merk op dat LyX automatisch voor elke referentie een nummer in een rechthoek
4153 Klik op het nummer van de referentie en een
4156 \begin_inset space ~
4162 Je gebruikt het eerste veld, de sleutel:
4166 , om binnen het LyX document naar deze referentie te verwijzen.
4167 Standaard is het een nummer.
4168 Verander de sleutel in
4169 \begin_inset Quotes eld
4173 \begin_inset Quotes erd
4176 om het gemakkelijker te kunnen onthouden.
4179 \begin_layout Standard
4180 Kies nu een plek in je document waar je een referentie wilt invoegen.
4186 nsert\SpecialChar \menuseparator
4192 \begin_inset space ~
4198 LyX tekent een grijze rechthoek met drie vraagtekens omgeven door haakjes,
4204 Het eerste veld in deze popup heet ook wel
4208 , en dit veld laat je kiezen welk item in de bibliografie je wilt citeren
4212 \begin_layout Plain Layout
4213 Dit is waarom het een goed idee is om de sleutels unieke en logische namen
4214 te geven, in plaats van de standaard nummers te gebruiken in het
4224 Gebruik makend van het menu met de pijl, rechts van het
4229 \begin_inset Quotes eld
4233 \begin_inset Quotes erd
4236 (op het ogenblik is dit het enige item in de bibliografie).
4237 Doe nu een LaTeX run om het resultaat te bekijken en je zult zien dat het
4238 citaat tussen haken in de tekst verschijnt, verwijzend naar de bibliografie
4239 aan het einde van het document.
4242 \begin_layout Standard
4243 Hoe worden de andere velden gebruikt? Het
4254 popupvenster zal een opmerking (zoals een referentie naar een pagina of
4255 hoofdstuk binnen het boek of artikel waarnaar verwezen wordt) tussen haken
4256 achter de referentie zetten.
4257 Als je wilt dat de referenties in de uitgeprinte versie labels hebben in
4258 plaats van nummers (Sommige tijdschriften zouden bijvoorbeeld
4259 \begin_inset Quotes eld
4263 \begin_inset Quotes erd
4266 gebruiken om een artikel te refereren geschreven door Smith in 1995), gebruik
4274 \begin_inset space ~
4280 Zie zoals gewoonlijk de
4287 \begin_layout Standard
4292 Herstel de bibliografie en het citaat in
4297 \begin_layout Section
4301 \begin_layout Standard
4302 Misschien wil je een inhoudsopgave aan het begin van je document.
4303 Met LyX is dit heel eenvoudig te realiseren.
4308 na de document-titel en voor je eerste sectietitel
4312 \begin_layout Plain Layout
4313 Raak niet gefrustreerd door te trachten met de backspace toets, of met muisklikk
4314 en voor het sectienummer te komen.
4315 Dit zal nooit lukken.
4316 Je mag het sectienummer toch niet bewerken omdat LyX de nummering voor
4317 zijn rekening neemt.
4327 nsert\SpecialChar \menuseparator
4329 \begin_inset space ~
4333 \begin_inset space ~
4340 OC\SpecialChar \menuseparator
4342 \begin_inset space ~
4346 \begin_inset space ~
4357 \begin_inset Quotes eld
4361 \begin_inset Quotes erd
4364 zullen in een rechthoek verschijnen (ook wel bekend als een inzet) op de
4365 eerste regel van het document.
4368 \begin_layout Standard
4369 Dit lijkt niet erg nuttig te zijn.
4370 Als je echter naar je
4374 -bestand kijkt zul je zien dat er een inhoudsopgave is gegenereerd met daarin
4375 de verschillende secties en subsecties.
4376 Zoals gewoonlijk zullen veranderingen in de volgorde van de secties weerspiegel
4381 -bestand, nadat je deze vernieuwd hebt.
4384 \begin_layout Standard
4385 De inhoudsopgave wordt in LyX niet afgebeeld op het scherm omdat je het
4386 toch niet kunt bewerken.
4387 Je kunt echter wel de inhoudsopgave in een apart venster afbeelden door
4389 \begin_inset Quotes eld
4393 \begin_inset Quotes erd
4396 inzet te klikken, of via
4401 dit\SpecialChar \menuseparator
4407 \begin_inset space ~
4411 \begin_inset space ~
4418 \begin_layout Plain Layout
4419 Het menucommando werkt zelfs als je geen
4420 \begin_inset Quotes eld
4424 \begin_inset Quotes erd
4427 inzet in je document hebt.
4433 Dit is een erg nuttig hulpmiddel.
4435 \begin_inset space ~
4439 \begin_inset space ~
4444 -venster gebruiken om door je document te manoeuvreren.
4445 Als je op een (sub)sectie-titel in het
4448 \begin_inset space ~
4452 \begin_inset space ~
4457 -venster klikt zal deze doen oplichten en de cursor in het LyX scherm naar
4458 die plek in het document verplaatsen.
4459 Je kunt ook de pijltjestoetsen gebruiken om naar boven of beneden te bewegen
4460 in de inhoudsopgave.
4461 Je zult het daarom misschien handig vinden om dit venster open te houden
4462 gedurende een LyX sessie.
4465 \begin_layout Standard
4466 Om de inhoudsopgave te verwijderen kun je de
4467 \begin_inset Quotes eld
4471 \begin_inset Quotes erd
4474 markering met de delete toets verwijderen net zoals je dat bij een gewone
4478 \begin_layout Standard
4483 : Herstel de inhoudsopgave in
4488 \begin_layout Chapter
4489 Wiskundige Uitdrukkingen Gebruiken
4492 \begin_layout Standard
4493 LaTeX wordt door menig wetenschapper gebruikt omdat de vergelijkingen er
4494 in de uitvoer fantastisch uitzien en omdat je ze kunt maken zonder gebruik
4495 te hoeven maken van de toetscombinaties die je bij veel tekstverwerkers
4496 en hun vergelijkingseditors nodig hebt.
4497 Vele van deze wetenschappers zijn echter gefrustreerd omdat het schrijven
4498 van een vergelijking in LaTeX meer weg heeft van programmeren dan van schrijven.
4499 LyX lost dit probleem op een elegante manier op.
4500 Als je met LaTeX bekend bent zul je zien dat alle wiskunde codes van LaTeX
4501 gewoon gebruikt kunnen worden, maar dat ze verschijnen op een WYSIWYG manier.
4502 Indien je echter nog nooit eerder met LaTeX hebt gewerkt, stelt het
4503 \begin_inset Quotes eld
4507 \begin_inset Quotes erd
4510 je in staat snel en gemakkelijk professioneel-uitziende vergelijkingen
4515 \begin_layout Plain Layout
4516 Lyx kan niet controleren of de vergelijking die je invoert
4529 \begin_layout Section
4533 \begin_layout Standard
4534 Typ ergens in je LyX document:
4537 \begin_layout LyX-Code
4538 Ik hou van wat Einstein zei, E=mc^2, omdat het zo eenvoudig is.
4541 \begin_layout Standard
4546 -bestand ziet die vergelijking er niet echt goed uit; er is geen spatiëring
4547 tussen de letters en het gelijkheidsteken, en je zou graag een superscript
4549 \begin_inset Quotes eld
4553 \begin_inset Quotes erd
4557 Die slechte opmaak kwam omdat we LyX niet verteld hadden dat we een wiskundige
4558 uitdrukking schreven, waardoor het de vergelijking als gewone tekst weergaf.
4561 \begin_layout Standard
4562 Wiskundige uitdrukkingen worden geschreven in Mathed, ook gekend als Math
4564 Om de math modus te starten, klik je simpelweg op de knop in de werkbalk
4566 \begin_inset Formula $\frac{a+b}{c}$
4570 LyX zal dan een klein blauw vierkant openen met een paarse rechthoek er
4572 Het blauwe vierkant is het
4576 , wat aangeeft dat je je in Mathed bevindt.
4577 LyX heeft de cursor in het blauwe vierkant geplaatst, dus je kunt
4581 gewoon nogmaals intypen.
4582 De uitdrukking wordt blauw weergegeven en het blauwe vierkant verdwijnt
4583 zodra het invoegpunt niet leeg is.
4588 om Mathed te verlaten (Noot: door nogmaals klikken op de math knop verlaat
4594 De paarse rechthoek verdwijnt en de cursor bevindt zich rechts van de uitdrukki
4596 Als je nu iets invoert, verschijnt het weer als gewone tekst.
4599 \begin_layout Standard
4605 (In de statusbalk zie je dat LyX het programma LaTeX opstart om het
4610 Merk op dat de vergelijking nu netjes is opgemaakt, met spatiëring tussen
4611 de letters en het gelijkheidsteken, en de
4612 \begin_inset Quotes eld
4616 \begin_inset Quotes erd
4620 In de Math modus worden letters als variabelen geïnterpreteerd en cursief
4622 Cijfers blijven gewoon cijfers.
4625 \begin_layout Standard
4626 Mathed is nogmaals een voorbeeld van de WYSIWYM filosofie.
4627 In LaTeX schrijf je een wiskundige uitdrukking door gebruik te maken van
4628 tekst en codes zoals
4631 Dit kan frustrerend zijn omdat je niet kunt zien hoe de uitdrukking eruit
4632 ziet tot je het bestand door LaTeX laat interpreteren.
4633 Je verspilt dan tijd met het zoeken naar ontbrekende haakjes of andere
4635 \begin_inset Quotes eld
4639 \begin_inset Quotes erd
4643 Anderzijds probeert LyX niet de uitdrukking perfect weer te geven (WYSISWYG)
4644 maar geeft het je een goed idee hoe de uitdrukking eruit zal zien.
4645 LaTeX zorgt verder voor de professionele opmaak.
4646 In 99% van de gevallen hoef je verder niets meer te veranderen aan de fontgroot
4648 Hierdoor (we vallen in herhaling - sorry) kun je je concentreren op de
4649 inhoud van je wiskundige uitdrukkingen in de plaats van de opmaak ervan.
4652 \begin_layout Section
4653 Navigeren in een Vergelijking
4656 \begin_layout Standard
4657 Laten we nu een keer
4658 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
4662 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
4666 Gebruik de pijltjestoetsen om de cursor in de vergelijking te zetten.
4667 Merk op dat de paarse rechthoek weer verschijnt als je in de vergelijking
4668 zit, om aan te geven dat je je wederom in Mathed bevindt.
4677 om de cursor voorbij het gelijkheidsteken te plaatsen, en typ dan
4678 \begin_inset Quotes eld
4682 \begin_inset Quotes erd
4686 Gebruik nu opnieuw de pijltjestoetsen om de uitdrukking te verlaten of
4691 , waarna de paarse rechthoek zal verdwijnen.
4692 Veel mensen vinden de pijltjestoetsen handig om mee te werken, maar je
4693 kunt ook gewoon ergens in de uitdrukking klikken en Mathed starten.
4696 \begin_layout Standard
4697 Buiten de hieronder beschreven speciale toetsen, is het typen in de math
4698 modus hetzelfde als het bewerken van gewone tekst.
4707 ) om iets te verwijderen.
4708 Selecteer tekst via de pijltjestoetsen (samen met de
4712 -toets) of met behulp van de muis.
4718 dit\SpecialChar \menuseparator
4725 als knippen en plakken werkt in de math modus.
4726 Voor één ding moet je opletten: als je je net buiten een Mathed uitdrukking
4727 bevindt en je drukt op
4735 ), dan verwijder je de gehele uitdrukking.
4736 Gelukkig kun je dit met
4743 \begin_layout Standard
4745 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
4749 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}+1$
4752 ? Je kunt opnieuw gebruik maken van de muis om de cursor op de juiste plaats
4754 Je kunt echter ook gebruik maken van de pijltjestoetsen.
4755 Als de cursor zich juist achter de
4756 \begin_inset Quotes eld
4760 \begin_inset Quotes erd
4763 bevindt maar voor de
4764 \begin_inset Quotes eld
4768 \begin_inset Quotes erd
4771 , dan brengt een druk op
4775 je op dezelfde hoogte als de exponent, juist voor de
4776 \begin_inset Quotes eld
4780 \begin_inset Quotes erd
4785 \begin_inset Quotes eld
4789 \begin_inset Quotes erd
4797 drukt, kom je terug op het normale niveau.
4798 Zelfs als je op een willekeurige plaats in de exponent op
4802 drukt, zal de cursor zich juist na de exponent bevinden (waar je dan
4803 \begin_inset Quotes eld
4807 \begin_inset Quotes erd
4813 \begin_layout Standard
4818 gebruiken om te navigeren in de uitdrukking.
4819 Als je je momenteel in een Mathed structuur (subscript, superscript, breuk,
4820 vierkantswortel, afbakeningen of matrix, die allemaal behandeld worden
4821 in de volgende secties) bevindt, dan zal het indrukken van de
4825 de cursor verplaatsen tot voorbij die structuur, maar nog wel binnen Mathed.
4826 Dus als de cursor zich ergens in het superscript bevindt zal het indrukken
4831 tot gevolg hebben dat de cursor terug op het normale niveau terechtkomt,
4832 juist achter het superscript.
4834 \begin_inset Formula $E=mc^{1+x}-2$
4837 kunt intypen zonder de muis of de pijltjestoetsen te gebruiken, een werkwijze
4838 die je hoogstwaarschijnlijk zal prefereren wanneer je meer ervaring hebt.
4839 Zorg er wel voor dat je geen
4844 \begin_inset Quotes eld
4848 \begin_inset Quotes erd
4851 en het plusteken, anders verlaat je het superscript.
4852 Op een plaats waar het indrukken van
4856 geen zin heeft (bijvoorbeeld tussen de
4857 \begin_inset Quotes eld
4861 \begin_inset Quotes erd
4865 \begin_inset Quotes eld
4869 \begin_inset Quotes erd
4872 ), zal dit geen gevolg hebben
4876 \begin_layout Plain Layout
4885 worden niet gebruikt voor extra witruimte tussen delen van een vergelijking.
4886 Witruimte is een onderdeel van letterzetting, wat betekent dat je dit aan
4887 LyX (LaTeX) moet overlaten (Zie sec.
4889 Als je hier geen vrede mee kan nemen, dan bestaan er manieren om de witruimte
4891 Meer hierover vindt je in de
4895 — maar wacht met het aanpassen van de witruimte tot de inhoud van je document
4904 \begin_layout Standard
4905 Merk op dat wanneer je een uitdrukking invoert en die daarna weer verlaat
4914 achter de uitdrukking zal staan.
4915 Dit is gewenst wanneer je daarna een punt of een komma typt, maar wanneer
4916 je een woord na de formule wilt plaatsen, moet je expliciet
4920 indrukken na het verlaten van Mathed.
4921 Een eenvoudiger manier is het indrukken van
4925 wanneer de cursor zich aan het einde van een Mathed uitdrukking bevindt.
4926 Hierdoor verlaat je Mathed en wordt er een
4930 geplaatst na de uitdrukking.
4931 Op deze manier kun je dan schrijven:
4932 \begin_inset Quotes eld
4936 \begin_inset Formula $f=ma$
4939 is mijn favoriete uitdrukking
4940 \begin_inset Quotes erd
4944 \begin_inset Quotes eld
4948 \begin_inset Formula $f=ma$
4951 is mijn favoriete uitdrukking
4952 \begin_inset Quotes erd
4958 \begin_layout Section
4959 Exponenten en Indices
4962 \begin_layout Standard
4963 Een exponent kan worden ingevoegd vanuit het
4970 menu, maar het is echter eenvoudiger om een karet
4971 \begin_inset Quotes eld
4975 \begin_inset Quotes erd
4979 LyX plaatst dan een invoegpunt (herinner je je het blauwe vierkant?) in
4980 het superscript waardoor alles wat daaropvolgend ingetypt wordt, in het
4981 superscript en in een kleiner lettertype gezet wordt.
4990 om Mathed helemaal te verlaten), zal alles wat je intypt in het superscript
4994 \begin_layout Standard
4995 Een subscript (index) is net zo eenvoudig; begin met het typen van een underscor
4997 \begin_inset Quotes eld
5001 \begin_inset Quotes erd
5005 Subscript of superscript kan bestaan in zowel sub- als superscript.
5007 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
5013 \begin_layout Standard
5018 Plaats vergelijking 1 van
5025 \begin_layout Section
5031 \begin_layout Standard
5036 is handig om symbolen in te voeren of vele ingewikkelde Mathed functies
5038 Veel van deze functies kunnen worden verkregen door middel van het toetsenbord
5047 We gaan ons echter concentreren op het
5051 , gewoon om je te laten weten hoe het in mekaar zit.
5052 De toetscombinaties kun je later uit andere handleidingen leren (hint,
5058 en laat het open terwijl je dit onderdeel leest.
5061 \begin_layout Subsection
5065 \begin_layout Standard
5066 Als je klikt op de knop met het opschrift
5067 \begin_inset Quotes eld
5071 \begin_inset Formula $\Gamma\rho\varepsilon\varepsilon\kappa$
5075 \begin_inset Quotes erd
5078 , krijg je een menu waar je een Griekse letter uit kunt kiezen die dan ter
5079 hoogte van de cursor geplaatst zal worden.
5080 Merk op dat er een aantal varianten zijn van epsilon, pi, phi, theta en
5082 Handig: wanneer je tekst aan het intypen bent, en je kiest iets van het
5087 , wordt Mathed automatisch geopend.
5090 \begin_layout Standard
5091 Vier andere knoppen aan de onderkant van het Math Panel geven je toegang
5092 tot een ruim assortiment aan symbolen die in de wiskunde gebruikt worden:
5093 verschillende pijlen, relaties, operatoren, en sommen en integralen.
5094 Merk op dat je via subscript en superscript de boven- en onder-limieten
5095 van sommen en integralen kunt definieren.
5096 De laatste knop is de beruchte
5097 \begin_inset Quotes eld
5101 \begin_inset Quotes erd
5106 \begin_inset Quotes eld
5109 Nothing you can do that can't be done\SpecialChar \ldots{}
5111 \begin_inset Formula $\heartsuit$
5115 \begin_inset Quotes erd
5121 \begin_layout Subsection
5122 Vierkantswortels, accenten en afbakeningen
5125 \begin_layout Standard
5126 Om een vierkantswortel in te voeren, klik je simpelweg op de knop met een
5127 vierkantswortel erop afgebeeld.
5128 De vierkantswortel verschijnt, en de cursor bevindt zich in een nieuw invoegpun
5129 t onder de vierkantswortel.
5130 Je kunt nu invoeren wat je maar wilt: variabelen, getallen, andere vierkantswor
5132 LyX zal automatisch de grootte van de vierkantswortel aanpassen, zodat
5133 alles wat eronder zit erin past.
5136 \begin_layout Standard
5137 Een accent plaatsen boven een enkel karakter (
5138 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
5141 ) of een groep van karakters
5142 \begin_inset space ~
5146 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
5149 ) gebeurt op dezelfde manier.
5154 knop: een blauwe rechthoek met een zwarte tilde
5155 \begin_inset space ~
5163 venster zal nu verschijnen.
5164 Klik nu op een decoratie, waardoor LyX deze zal afbeelden met een invoegpunt
5165 eronder (of erboven).
5166 Typ nu wat je op die plek wilt hebben gevolgd door een
5171 \begin_inset Quotes eld
5175 \begin_inset Quotes erd
5181 \begin_layout Standard
5182 Afbakeningen zoals ronde haakjes, vierkante haakjes en accolades werken
5183 op een gelijkaardige manier maar zijn iets ingewikkelder.
5188 knop: een blauw vierkant omringt door zwarte vierkante haakjes.
5189 Hierdoor verschijnt het
5193 (Engels: Delimiter) venster.
5194 Klik op een linkse afbakening met de
5198 en een rechtse afbakening met de
5202 (Je kunt ook gebruik maken van de optieknoppen waarnaast
5210 staat, waarna je een afbakening kiest met de
5215 Je huidige keuze van afbakening wordt getoond op een knop in de rechter
5216 bovenhoek van het venster.
5217 De standaardwaarde is een paar ronde haakjes, maar via de selectiemethode
5218 kun je een paar vierkante haakjes of een rond haakje en een vierkant haakje
5219 kiezen, je kunt zelfs voor het lege vierkant opteren om iets als
5220 \begin_inset Quotes eld
5224 \begin_inset Formula $a$
5228 \begin_inset Formula $\left\langle 7\right.$
5232 \begin_inset Quotes erd
5235 te verkrijgen (de lege afbakening wordt in LyX getoond als een gebroken
5236 zwarte lijn, maar wordt niet getoond in de uitvoer).
5239 \begin_layout Standard
5240 Wanneer je de afbakening gekozen hebt, klik dan op
5244 het in te voegen (of druk op
5248 wanneer je het venster wil openlaten voor de volgende keer).
5249 Als je lui bent, kun je ook de eigenlijke haakjes intypen in Math mode,
5254 venster te gebruiken.
5255 De haakjes zullen echter van dezelfde grootte zijn als normale tekst en
5256 zullen er slecht uitzien wanneer er zich een grote breuk of matrix tussen
5262 venster garandeert dat de grootte van de haakjes gebaseerd is op wat er
5263 zich tussen hen bevindt.
5266 \begin_layout Standard
5267 Je kunt ook afbakeningen, vierkantswortels of decoraties plaatsen op al
5269 Selecteer het deel van de formule dat je wilt aanpassen, en klik dan op
5270 de knop naar keuze in het
5275 Probeer zo de tweede wet van Newton van scalaire naar vectoriële vorm te
5277 \begin_inset Formula $f=ma$
5281 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=m\overrightarrow{a}$
5285 Zodra je over matrices hebt geleerd zal je op deze manier ook de haakjes
5286 om een matrix zetten.
5290 \begin_layout Subsection
5294 \begin_layout Standard
5295 Breuken zijn heel makkelijk in Mathed.
5296 Klik simpelweg op de
5300 knop in het Math Panel: een breukstreep met een blauw vierkant in de teller
5302 LyX plaatst twee invoegpunten in een breuk.
5303 Zoals verwacht kun je de pijltjestoetsen of de muis gebruiken om binnen
5304 de breuk te manoeuvreren.
5305 Klik op het bovenste vierkant en typ dan
5306 \begin_inset Quotes eld
5310 \begin_inset Quotes erd
5319 \begin_inset Quotes eld
5323 \begin_inset Quotes erd
5327 Je hebt net een breuk gemaakt! Natuurlijk kun je van alles in de twee vakjes
5328 invoeren: variabelen met exponenten, vierkantswortels, andere breuken,
5332 \begin_layout Standard
5337 Plaats vergelijking 2 van
5344 \begin_layout Subsection
5345 TeX modus: Limieten, log, sin, en andere
5348 \begin_layout Standard
5349 Aangezien letters in math modus gezien worden als variabelen, denkt LyX
5350 dat je een product van drie variabelen:
5363 \begin_inset Quotes eld
5367 \begin_inset Quotes erd
5371 Deze drie letters verschijnen in het cursief, terwijl je het woord
5372 \begin_inset Quotes eld
5376 \begin_inset Quotes erd
5379 in Roman lettertype wou.
5380 Ook zal LyX geen spatie plaatsen tussen
5381 \begin_inset Quotes eld
5385 \begin_inset Quotes erd
5389 \begin_inset Quotes eld
5393 \begin_inset Quotes erd
5396 (het intypen van Spatie verlaat math modus).
5398 \begin_inset Quotes eld
5402 \begin_inset Formula $\sin x$
5406 \begin_inset Quotes erd
5410 \begin_inset Quotes eld
5414 \begin_inset Formula $sinx$
5418 \begin_inset Quotes erd
5424 \begin_layout Standard
5426 \begin_inset Quotes eld
5430 \begin_inset Quotes erd
5438 \begin_inset Quotes eld
5446 \begin_inset Quotes erd
5455 \begin_inset Quotes eld
5459 \begin_inset Quotes erd
5462 verschijnt dan in het rood, in Roman lettertype, ook wel bekend als TeX
5464 Het hele woord wordt gezien als één symbool.
5469 indrukt, wordt het hele woord verwijderd.
5471 \begin_inset Quotes eld
5475 \begin_inset Quotes erd
5478 in, hetgeen in blauw cursief verschijnt, zoals verwacht in Mathed.
5483 bestand is de letterzetting van de uitdrukking correct.
5487 \begin_layout Standard
5488 Andere codes die je in TeX modus moet invoeren, gebruik makend van de
5492 lijst, omvatten de andere trigonometrische functies en hun inversen, hyperbolis
5493 che functies, logaritmen, limieten en een heleboel andere.
5494 Deze functies kunnen worden voorzien van sub- en superscripts, belangrijk
5496 \begin_inset Quotes eld
5500 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
5504 \begin_inset Quotes erd
5508 \begin_inset Quotes eld
5512 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
5516 \begin_inset Quotes erd
5522 \begin_layout Standard
5527 Plaats vergelijking 3 van
5534 \begin_layout Subsection
5536 \begin_inset CommandInset label
5545 \begin_layout Standard
5555 Het Matrix venster heeft twee schuifknoppen waarmee je het aantal rijen
5556 en kolommen van je matrix kunt kiezen.
5557 Kies rijen en kolommen en druk op
5566 LyX toont dan invoegpunten in een
5567 \begin_inset Formula $2\times3$
5571 Zoals gewoonlijk kun je een willekeurige Mathed uitdrukking (een vierkantsworte
5572 l, een andere matrix, etc.) plaatsen in elk invoegpunt.
5573 Indien je dat wilt kun je ook enkele invoegpunten leeg laten.
5576 \begin_layout Standard
5581 kan gebruikt worden om door de verschillende kolommen te bewegen.
5582 Je kunt echter ook de pijltjestoetsen gebruiken: op
5586 drukken aan het einde van een vakje verplaatst je naar het volgende vakje,
5591 verplaatst je naar de volgende rij, etc.
5594 \begin_layout Standard
5599 om te weten te komen hoe je de horizontale alignering van elke kolom kunt
5600 aanpassen, en hoe je de verticale positionering van de hele matrix kunt
5602 Merk op dat indien je een tabel wilt maken die tekst bevat, je beter gebruik
5603 kunt maken van de fantastische tabelondersteuning van LyX, in plaats van
5604 tekst in een matrix proberen te schrijven.
5607 \begin_layout Subsection
5611 \begin_layout Standard
5612 Alle uitdrukkingen die we tot nu toe gemaakt hebben, bevonden zich op dezelfde
5613 regel als de tekst die ervoor en erachter stond, ook gekend als inline
5615 Dit is uitstekend voor korte, eenvoudige uitdrukkingen, maar wanneer je
5616 grotere uitdrukking gaat construeren, kun je ze beter in weergave modus
5618 Daarenboven, enkel uitdrukkingen in weergave modus kunnen van een label
5619 en een nummer voorzien worden (zie de
5624 Multi-lijn vergelijkingen (zie Sec.
5625 \begin_inset CommandInset ref
5627 reference "multi-lijn verg"
5631 )moeten zelfs in de weergave modus geschreven worden.
5634 \begin_layout Standard
5643 , voorgesteld door een aantal lijnen tekst onder en boven een gecentreerd
5645 LyX opent een invoegpunt, maar het invoegpunt bevindt zich op een nieuwe
5646 regel, en is gecentreerd op die regel.
5647 Typ nu een uitdrukking en start LaTeX om het resultaat te zien.
5648 De weergave knop is eigenlijk een aan/uit schakelaar; gebruik het nu om
5649 een aantal van je uitdrukkingen naar weergave modus om te zetten en omgekeerd.
5652 \begin_layout Standard
5653 Weergave modus verschilt hier en daar van de gewone Mathed:
5656 \begin_layout Itemize
5657 Het standaard font is groter voor enkele symbolen zoals
5658 \begin_inset Formula $\sum$
5662 \begin_inset Formula $\int$
5668 \begin_layout Itemize
5669 Sub- en superscripts voor limieten en sommen (maar niet voor integralen)
5670 worden onder in plaats van naast de symbolen geplaatst
5673 \begin_layout Itemize
5674 Tekst is gecentreerd
5677 \begin_layout Standard
5678 Buiten deze verschillen echter komen uitdrukkingen in weergave modus en
5679 inline uitdrukkingen grotendeels overeen.
5682 \begin_layout Standard
5683 Een laatste opmerking over de letterzetting van een vergelijking in weergave
5684 modus: let op of je je vergelijking wel in een nieuwe paragraaf wilt plaatsen
5686 Wanneer je vergelijking zich in het midden van een zin of een paragraaf
5687 bevindt, druk dan niet op
5692 Als je dat doet wordt de tekst achter de vergelijking als een nieuwe paragraaf
5693 beschouwd en zal dan ook worden ingesprongen.
5694 Dit is waarschijnlijk niet wat je wilt.
5697 \begin_layout Standard
5702 Plaats de verschillende vergelijkingen van
5706 in weergave modus en bekijk hoe de opmaak verandert.
5709 \begin_layout Standard
5714 Door gebruik te maken van de verschillende hulpmiddelen die je in dit deel
5715 hebt leren kennen, zou je nu in staat moeten zijn een uitdrukking zoals
5716 de volgende te schrijven:
5717 \begin_inset Formula \[
5718 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
5721 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0
5722 \end{array}\right.\]
5729 \begin_layout Section
5730 Multi-lijn vergelijkingen
5731 \begin_inset CommandInset label
5733 name "multi-lijn verg"
5740 \begin_layout Standard
5741 Probeer de volgende vergelijking te construeren en kijk dan naar het resultaat
5747 Je zal twee afzonderlijke vergelijkingen in weergave modus moeten invoeren.
5748 \begin_inset Formula \[
5756 \begin_layout Standard
5757 \begin_inset Formula \[
5765 \begin_layout Standard
5766 Dit lijkt nergens op! Als je twee of meer opeenvolgende vergelijkingen schrijft,
5767 zouden ze er veel beter uitzien als de gelijkheidstekens gealigneerd waren;
5768 vooral wanneer de tweede vergelijking geen linker lid heeft.
5769 In LyX kun je multi-lijn vergelijkingen schrijven en controle hebben over
5773 \begin_layout Standard
5774 \begin_inset Formula \begin{eqnarray*}
5784 \begin_layout Standard
5789 beter uit! De gelijkheidstekens zijn gealigneerd, en er is minder verticale
5790 spatiëring tussen de vergelijkingen.
5793 \begin_layout Standard
5794 Om een multi-lijn vergelijking te beginnen open je een Mathed uitdrukking
5795 in weergave modus en druk
5800 Lyx drukt dan twee regels af, elk met drie lege invoegpunten.
5801 Zoals bij matrices kun je de muis, de pijltjestoetsen of Tab gebruiken
5802 om te manoeuvreren tussen de invoegpunten.
5803 Probeer de bovenstaande multi-lijn vergelijking te reproduceren.
5804 Merk op dat het toegelaten is in een multi-lijn vergelijking één of meer
5805 invoegpunten leeg te laten.
5806 Dit kan handig zijn voor voorbeelden zoals de bovenstaande, of om zeer
5807 lange vergelijkingen over meerdere regels te verdelen zoals:
5808 \begin_inset Formula \begin{eqnarray*}
5818 \begin_layout Standard
5819 LyX aligneert het tweede (centrale) veld van elke regel, dus meestal plaats
5820 je daar gelijkheidstekens of andere relationele operatoren, maar je kunt
5821 er in principe van alles neerzetten.
5822 Gebruik echter geen multi-lijn vergelijking om een array op te bouwen;
5823 gebruik daarvoor een matrix (zie Sec.
5824 \begin_inset CommandInset ref
5826 reference "Matrices"
5833 \begin_layout Standard
5834 Als je nog een langere set van vergelijkingen wil, gebruik dan
5838 om een nieuwe regel met drie lege invoegpunten te krijgen.
5839 Als je je nog niet aan het einde van de regel bevindt wanneer je dit doet,
5840 zal het resterende deel op de volgende regel worden gezet.
5845 drukt wanneer je reeds een multi-lijn vergelijking (op één regel) geschreven
5846 hebt, zal de hele vergelijking in het eerste veld worden geplaatst.
5847 Plaats de cursor voor het gelijkheidsteken en druk op
5851 om het naar het tweede veld te verplaatsen.
5852 Positioneer de cursor dan achter het gelijkheidsteken en druk nogmaals
5857 ; het rechter lid van de vergelijking wordt nu naar het derde veld verplaatst.
5859 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
5863 \begin_inset Formula \begin{eqnarray*}
5873 \begin_layout Standard
5874 Als je teveel regels geschreven hebt, plaats de cursor dan op het einde
5875 van een regel en gebruik
5878 \begin_inset space ~
5883 om de volgende regel te verwijderen.
5884 Dit verwijdert de linefeed en voegt de volgende regel (alle drie de invoegpunte
5885 n) toe aan de huidige.
5886 Als de volgende regel leeg is, wordt deze domweg verwijderd.
5887 Opgelet: het gebruik van
5891 wanneer je je niet op het einde van een regel bevindt, kan vreemde gevolgen
5895 \begin_layout Section
5896 Meer Wiskundige Dingen
5899 \begin_layout Standard
5900 Mathed kan nog veel meer.
5901 Ondertussen ben je vertrouwd met de basis dus we verwijzen je naar de
5908 \begin_layout Itemize
5909 Uitdrukkingen kunt voorzien van een label en een nummering
5912 \begin_layout Itemize
5913 Lettertypes kunt veranderen, bv.
5914 vette tekst in een uitdrukking plaatsen.
5915 Merk op dat het drukken op de
5919 knop in de werkbalk wanneer je je al in Mathed bevindt, je toelaat tekst
5920 in het Roman lettertype te schrijven, tot je op een (niet-beschermde) spatie
5924 \begin_layout Itemize
5925 Fontgroottes en spatiëring naar je hand kunt zetten binnen een uitdrukking.
5926 (Doe dit soort dingen echter pas bij de laatste kladversie!)
5929 \begin_layout Itemize
5930 Macros kunt schrijven.
5931 Deze zijn zeer krachtig, omdat je ze slechts één keer hoeft te definieren
5932 aan het begin van je document, en je ze daarna overal kunt gebruiken in
5934 Als je de definitie van een macro verandert zal die verandering overal
5935 in het document worden doorgevoerd.
5936 Macros kunnen zelfs voorzien worden van argumenten.
5939 \begin_layout Itemize
5940 Nog veel meer dingen kunt doen waarvoor we de tijd niet hadden om ze te
5948 \begin_layout Chapter
5952 \begin_layout Section
5953 Andere belangrijke mogelijkheden van LyX
5956 \begin_layout Standard
5957 We hebben nog niet alle mogelijkheden van LyX behandeld en we zullen dat
5959 Zie zoals gewoonlijk de
5963 voor meer informatie.
5964 De precieze werking van elk menu-onderdeel wordt beschreven in de
5966 Referentiehandleiding
5969 We zullen hier alleen nog een aantal dingen noemen die LyX kan doen\SpecialChar \ldots{}
5973 \begin_layout Itemize
5974 LyX heeft WYSIWYG ondersteuning voor tabellen.
5980 nsert\SpecialChar \menuseparator
5987 om een tabel in te voegen.
5992 muisknop op de tabel om een
5995 \begin_inset space ~
6000 popup-venster te krijgen waar je de tabel uitgebreid mee kunt bewerken.
6003 \begin_layout Itemize
6004 LyX ondersteunt het invoegen van figuren in PostScript® formaat (of ruwe
6005 LaTeX) binnen documenten.
6011 nsert\SpecialChar \menuseparator
6019 Klik vervolgens op het figuur om het bestand te kiezen, het te roteren,
6020 de schaal te veranderen enz.) Tabellen en figuren kunnen onderschriften
6021 hebben en LyX zal automatisch een lijst van tabellen en figuren genereren.
6024 \begin_layout Itemize
6025 Versiecontrole wordt ondersteund via RCS (doe
6029 voor meer informatie).
6032 \begin_layout Itemize
6033 LyX is zwaar configureerbaar.
6034 Alles, van hoe het LyX venster er uit ziet tot hoe de uitvoer er uit ziet,
6035 kan op verschillende wijzen worden geconfigureerd.
6036 Dit wordt grotendeels gedaan door het bewerken van het
6044 \begin_layout Plain Layout
6045 Momenteel moet je het
6049 -bestand met een tekst editor bewerken.
6050 De ontwikkelaars hopen een grafisch configuratie hulpmiddel te ontwikkelen
6052 Dit is in deze versie al grotendeels gedaan.
6058 Kijk voor informatie hierover bij
6063 elp\SpecialChar \menuseparator
6073 \begin_layout Itemize
6074 LyX wordt door een team van programmeurs in vijf continenten ontwikkeld.
6075 Daarom heeft LyX een betere ondersteuning voor niet-Engelse talen (zoals
6076 Nederlands, Duits, Grieks, Tsjechisch, Turks\SpecialChar \ldots{}
6077 ) dan veel andere tekstverwerkers.
6078 Je kunt documenten in andere talen schrijven maar je kunt LyX ook zo configurer
6079 en dat het de menu's en foutmeldingen weergeeft in een andere taal.
6082 \begin_layout Itemize
6083 De menus van LyX ondersteunen toetscombinaties.
6084 Dat betekent dat je een bestand kunt openen via
6089 ile\SpecialChar \menuseparator
6100 te typen gevolgd door een
6105 Toetscombinaties kunnen ook worden geconfigureerd (er bestaan zelfs toetscombin
6106 aties voor enkele van de menus die vanuit het Engels zijn vertaald).
6107 Meer informatie vind je via
6112 elp\SpecialChar \menuseparator
6117 ustomization\SpecialChar \@.
6121 \begin_layout Itemize
6122 LyX kan LaTeX documenten inlezen.
6124 \begin_inset CommandInset ref
6126 reference "sub:LaTeX-Documenten-Importeren"
6133 \begin_layout Itemize
6134 Controleer de spelling van je document met
6139 dit\SpecialChar \menuseparator
6150 \begin_layout Plain Layout
6151 Merk op dat de spellingscontrole werkt vanaf het punt waar de cursor zich
6152 op dat moment bevindt tot aan het einde van het document.
6160 \begin_layout Section
6161 LyX voor LaTeX Gebruikers
6164 \begin_layout Standard
6165 \begin_inset CommandInset label
6167 name "sec:latexgebruikers"
6171 Als je niets van LaTeX afweet, hoef je dit onderdeel niet te lezen.
6172 Je zou echter LaTeX kunnen willen
6176 , en daarom deze sectie wel wensen te lezen.
6177 De meeste mensen die met LyX beginnen zijn echter wel bekend met LaTeX.
6178 Als jij zo iemand bent zul je je misschien afvragen of LyX werkelijk alles
6179 kan doen wat LaTeX ook kan.
6180 Een kort antwoord zou zijn dat LyX zo goed als alles kan wat LaTeX ook
6181 kan maar dat het het schrijven van een document in LaTeX enorm vereenvoudigt.
6182 Er zullen enkele ergernissen zijn bij het converteren van oude LaTeX documenten
6183 , maar komende versies van LyX zullen dit soort problemen oplossen.
6186 \begin_layout Standard
6187 Omdat dit slechts een tutorial is zullen we alleen dingen bespreken die
6188 nieuwe LyX gebruikers interessant zullen vinden.
6193 kort willen houden zullen we hier slechts minimaal informatie verstrekken.
6198 heeft veel meer informatie over de verschillen tussen LyX en LaTeX en hoe
6199 je verschillende handigheidjes van LaTeX in LyX kunt doen.
6202 \begin_layout Subsection
6206 \begin_layout Standard
6207 Alles wat je in TeX-modus kunt invoeren zal rechtstreeks naar LaTeX worden
6208 gevoerd en zal in rood op het scherm verschijnen.
6209 Je komt in de TeX-modus via
6214 ayout\SpecialChar \menuseparator
6224 of door op de rode TeX schakelknop op de knoppenbalk te drukken.
6227 \begin_layout Standard
6228 In Mathed, wordt TeX-modus op een iets andere manier behandeld.
6229 Je komt in TeX-modus door een backslash te typen.
6230 Deze wordt dan niet getoond, maar alles wat je hierna typt is rood van
6232 Je verlaat de TeX-modus door een spatie te typen, of een andere niet-alfabetisc
6233 h teken zoals een nummer, een underscore, een karet, of haakjes.
6234 Zodra je TeX-modus verlaat zal LyX het, indien het de TeX code die je zojuist
6235 hebt ingevoerd kent, omzetten in WYSIWYM.
6236 Dus als je in Mathed
6242 typt, en vervolgens een spatie, zal LyX de rode
6243 \begin_inset Quotes eld
6247 \begin_inset Quotes erd
6250 veranderen in een blauwe
6251 \begin_inset Quotes eld
6255 \begin_inset Formula $\gamma$
6259 \begin_inset Quotes erd
6263 Dit werkt voor bijna alle eenvoudige math-macros.
6264 Merk op dat functies als
6270 rood zullen blijven omdat deze al WYSIWYM zijn.
6271 Deze manier van invoeren kan sneller zijn dan het gebruik van het
6274 \begin_inset space ~
6279 , en het zal in het bijzonder gemakkelijk zijn voor ervaren LaTeX gebruikers.
6282 \begin_layout Standard
6283 Als speciaal geval, indien je een haakje in Mathed's TeX-modus typt zal
6284 Mathed het beginhaakje
6288 het eindehaakje in rood zetten, je vervolgens uit de TeX modus halen en
6289 de cursor tussen de haakjes zetten.
6290 Dit maakt het eenvoudig codes in te voeren die Mathed niet kent en die
6291 een argument nodig hebben.
6294 \begin_layout Standard
6295 LyX kan (nog?) niet alles doen wat LaTeX kan.
6296 Sommige bijzondere functies worden in het geheel niet ondersteund, terwijl
6297 andere wel werken maar niet WYSIWYM zijn.
6298 TeX-modus geeft gebruikers de volledige flexibiliteit van LaTeX terwijl
6299 het alle gemak van LyX biedt zoals de WYSIWYG math functies, tabellen en
6301 LyX zou nooit elk LaTeX pakket kunnen ondersteunen.
6308 in de preambule (zie Sectie
6309 \begin_inset CommandInset ref
6311 reference "sec:preambule"
6315 ) te typen kun je elk pakket gebruiken dat je wilt, alhoewel je geen WYSIWYG
6316 ondersteuning voor de mogelijkheden van dat pakket zult hebben.
6319 \begin_layout Subsection
6320 LaTeX Documenten Importeren—
6323 \begin_inset CommandInset label
6325 name "sub:LaTeX-Documenten-Importeren"
6332 \begin_layout Standard
6335 You can import a LaTeX file into LyX by using the
6340 ile\SpecialChar \menuseparator
6345 mport\SpecialChar \menuseparator
6357 which will create a file
6365 — and then open that file.
6366 If the translation doesn't work, you can try calling
6370 from the command line, possibly using fancier options.
6373 \begin_layout Standard
6379 will translate most legal LaTeX, but not everything.
6380 It will leave things it doesn't understand in TeX mode, so after translating
6385 , you can look for red text and hand-edit it to look right.
6388 \begin_layout Standard
6394 has its own manpage.
6395 Read it to find out about which LaTeX commands and environments aren't
6396 supported, bugs (and how to get around them), and how to use the various
6400 \begin_layout Subsection
6401 LyX Documenten naar LaTeX Converteren.
6404 \begin_layout Standard
6405 Mogelijk zou je een LyX document naar een LaTeX bestand willen omzetten.
6406 Bijvoorbeeld: een medewerker, of mede-auteur, die LyX niet heeft, zou het
6408 Dit is gemakkelijk te doen in LyX.
6414 ile\SpecialChar \menuseparator
6419 xport\SpecialChar \menuseparator
6421 \begin_inset space ~
6431 welke je op dat moment aan het bewerken bent, omzetten naar
6436 LyX maakt altijd al tijdelijke LaTeX bestanden aan als je een bestand print
6437 of bekijkt, dus LyX is heel goed in het genereren van LaTeX code.
6440 \begin_layout Subsection
6444 \begin_layout Subsubsection
6448 \begin_layout Standard
6454 ayout\SpecialChar \menuseparator
6461 popup regelt een groot deel van de vele opties die je in een
6467 commando zou zetten.
6468 Verander de klasse, standaard fontgrootte en papierformaat hier.
6469 Zet elke andere optie van het
6482 \begin_inset space ~
6490 \begin_layout Subsubsection
6491 Extra Preambule Codes
6494 \begin_layout Standard
6495 \begin_inset CommandInset label
6497 name "sec:preambule"
6501 Als je speciale codes in de preambule van een LaTeX bestand moet zetten,
6502 kan je dat ook in LyX doen.
6508 ayout\SpecialChar \menuseparator
6514 \begin_inset space ~
6519 en typ in het popupvenster.
6520 Alles wat je invoert zal (net als in de TeX modus) rechtstreeks in LaTeX
6524 \begin_layout Subsection
6528 \begin_layout Standard
6529 LyX ondersteunt BibTeX.
6530 BibTeX staat je toe een database te maken van de bibliografische referenties
6531 die je in meerdere bestanden kunt gebruiken.
6537 nsert\SpecialChar \menuseparator
6539 \begin_inset space ~
6543 \begin_inset space ~
6550 OC\SpecialChar \menuseparator
6556 \begin_inset space ~
6565 -bestand in te voegen.
6567 \begin_inset Quotes eld
6570 BibTeX Generated References
6571 \begin_inset Quotes erd
6583 -veld typ je wat je normaal tussen de haakjes van een
6593 \begin_layout Plain Layout
6594 Net als in LaTeX moeten meervoudige bibliografieën door kommas gescheiden
6595 zijn, zonder spatiëring.
6605 -veld type je wat je normaal tussen de haakjes van een
6614 \begin_layout Standard
6615 Nadat je dit gedaan hebt kun je de citaten van elke bibliografie die je
6621 nsert\SpecialChar \menuseparator
6627 \begin_inset space ~
6632 bijgevoegd hebt, gebruiken (zie Sectie
6633 \begin_inset CommandInset ref
6635 reference "sec:bibliografieën"
6640 LyX regelt het BibTeX gedeelte.
6641 Vanaf LyX versie 1.0.1 laat de combo-box in het
6645 popup venster een lijst van alle referenties in je
6653 \begin_layout Subsection
6657 \begin_layout Standard
6658 Invoegen van een beveiligde spatie gebeurt met
6663 Dit zal op het scherm verschijnen als een kleine blauwe
6664 \begin_inset Quotes eld
6668 \begin_inset Quotes erd
6682 nsert\SpecialChar \menuseparator
6688 \begin_inset space ~
6693 menu voor meer speciale tekens, waaronder ellipsis, geforceerde regeleinde,
6694 en verbindingsstreepje.
6697 \begin_layout Section
6701 \begin_layout Standard
6702 Soms als je een document LaTeX't zijn er foutmeldingen: LyX of LaTeX begrijpt
6704 Als dit gebeurt zal LyX een foutknop maken (een rechthoek met het woord
6706 \begin_inset Quotes eld
6710 \begin_inset Quotes erd
6714 Als je op deze knop drukt verschijnt er een venster met daarin de reden
6716 Als het iets was wat je in LyX hebt fout gedaan, zal het een LyX fout zijn.
6717 Deze zullen echter nauwelijks voorkomen.
6718 Als LaTeX een probleem heeft (dit komt meestal voor bij dingen die je in
6719 TeX-modus hebt ingevoerd) zal LyX gewoon de foutmelding van LaTeX tonen.