1 #LyX 2.4 created this file. For more info see https://www.lyx.org/
5 \save_transient_properties true
6 \origin /systemlyxdir/doc/gl/
9 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
11 %This preamble is designed to ensure that the document prints
12 % out as advertised. If you mess with this preamble,
13 % parts of the document may not print out as expected. If you
14 % have problems LaTeXing this file, please contact
15 % the documentation team
16 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
18 % the pages of the TOC is numbered roman
19 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
20 \let\myTOC\tableofcontents
21 \renewcommand\tableofcontents{%
22 \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
25 \use_default_options false
26 \maintain_unincluded_children no
28 \language_package default
31 \font_roman "palatino" "default"
32 \font_sans "helvet" "default"
33 \font_typewriter "courier" "default"
34 \font_math "auto" "auto"
35 \font_default_family default
36 \use_non_tex_fonts false
40 \font_typewriter_osf false
41 \font_sf_scale 100 100
42 \font_tt_scale 100 100
44 \use_dash_ligatures false
46 \default_output_format pdf2
48 \bibtex_command default
49 \index_command default
53 \pdf_title "The LyX Tutorial"
54 \pdf_author "LyX Team, Ramón Flores"
55 \pdf_subject "LyX-documentation Tutorial"
56 \pdf_keywords "LyX, documentation"
58 \pdf_bookmarksnumbered true
59 \pdf_bookmarksopen true
60 \pdf_bookmarksopenlevel 1
65 \pdf_pdfusetitle false
66 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue,pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
69 \use_package amsmath 1
70 \use_package amssymb 1
73 \use_package mathdots 1
74 \use_package mathtools 1
76 \use_package stackrel 1
77 \use_package stmaryrd 1
78 \use_package undertilde 1
80 \cite_engine_type default
84 \paperorientation portrait
96 \paragraph_separation indent
97 \paragraph_indentation default
99 \math_numbering_side default
100 \quotes_style english
104 \paperpagestyle headings
106 \tracking_changes false
107 \output_changes false
109 \postpone_fragile_content false
112 \html_be_strict false
113 \docbook_table_output 0
114 \docbook_mathml_prefix 1
120 O Tutorial de \SpecialChar LyX
125 pola equipa de \SpecialChar LyX
127 \begin_inset Newline newline
138 \begin_layout Standard
139 \begin_inset CommandInset toc
140 LatexCommand tableofcontents
147 \begin_layout Chapter
151 \begin_layout Section
152 Ben-vido ao \SpecialChar LyX
156 \begin_layout Standard
157 Este ficheiro foi escrito pensando en todos aqueles que nunca ouviron falar de \SpecialChar LaTeX
158 ou non o coñecen alá moi ben.
159 Comecemos dando unha boa notícia:
160 non é preciso aprender \SpecialChar LaTeX
161 para usar o \SpecialChar LyX
163 En realidade a razón de ser do \SpecialChar LyX
164 é fornecer unha interface cuase-WYSIWYG para o \SpecialChar LaTeX
166 Porén ha algunhas cousas que precisará aprender para usar o \SpecialChar LyX
168 e que lle sexa de utilidade.
171 \begin_layout Standard
172 Alguns dos leitores chegarian a este documento tras tentar inserir dous espazos despois dun ponto,
173 ou 3 liñas en branco entre parágrafos,
174 mais con certa frustración decataron-se que non o daban feito.
176 acharán que a maioria dos pequenos truques que están afeitos a empregar noutros procesadores de texto,
177 non funcionan en \SpecialChar LyX
179 Isto é por a maioria dos procesadores de texto permitiren,
180 cando non requereren,
181 que o usuário introduza manualmente espazos,
184 Co cal o usuário non só escrebe o documento,
185 senón que tamén fai a composición tipográfica do mesmo.
187 fai a composición automática e consistentemente,
188 deixando ao usuário concentrar-se nas cousas importantes:
189 os contidos do documento.
192 \begin_layout Standard
193 Portanto recomendamos-lle continuar a ler,
194 o tempo adicado a este
202 \begin_layout Section
212 \begin_layout Standard
213 Antes de comezar esta sección,
214 pretendemos salientar o seguinte,
219 usa a notación definida na
226 \SpecialChar endofsentence
227 Se comezou a ler a documentación por este manual,
228 recomendamos-lle que o deixe por un pouco e lea primeiro a
235 \begin_layout Standard
236 Unha vez que xa sabe o significado das distintas fontes utilizadas no documento pasamos a comentar a focaxe deste
243 \begin_layout Subsection
244 Tirando o máximo proveito
247 \begin_layout Standard
252 consta de exemplos e exercícios,
253 e para tirar o máximo proveito del,
255 debe escreber todas esas pequenas cousas que se lle di de escreber,
256 e tamén tentar completar todos os exercícios suxeridos.
257 Para a sua comodidade,
258 pode ser boa idea imprimir a versión PostScript® deste documento.
261 \begin_layout Standard
262 Se estiver familiarizado co \SpecialChar LaTeX
264 probabelmente poderá ler o
269 xa que a base do \SpecialChar LyX
270 é o \SpecialChar LaTeX
272 Porén o \SpecialChar LyX
273 posui algunhas idiosincrasias
277 \begin_layout Plain Layout
281 \begin_inset Quotes eld
285 \begin_inset Quotes erd
293 que cumpre ter en conta.
294 Mesmo se non quer ler o resto do
299 cumpre-lle botar un ollo á Sección
304 \begin_inset CommandInset ref
306 reference "sec:usuarioslatex"
312 escrita pensando especificamente nos usuários de \SpecialChar LaTeX
316 \begin_layout Subsection
324 \begin_layout Itemize
325 Explicacións detalladas de todas as funcións do \SpecialChar LyX
330 \begin_layout Standard
336 Este documento só pretende-se introducir ao leitor no emprego do programa,
337 mais lembre que o Guia está sempre a sua disposición.
342 toda a información que aparece no
346 daria lugar a que este documento fose longo de mais,
348 e frecuentemente desactualizado.
352 \begin_layout Itemize
353 Explicacións detalladas de \SpecialChar LaTeX
358 \begin_layout Standard
359 Non son necesárias para usar o \SpecialChar LyX
361 Mais se estiver interesado en aprender alguns dos elegantes truques que pode facer co \SpecialChar LaTeX
363 sempre pode ler un libro de \SpecialChar LaTeX
365 No mercado existen vários bons libros,
366 polo cal escusamos de escreber un novo.
370 \begin_layout Standard
371 E agora chegou o momento de elaborar o seu primeiro documento \SpecialChar ldots
375 \begin_layout Chapter
376 Comezando co \SpecialChar LyX
380 \begin_layout Section
381 O seu primeiro documento no \SpecialChar LyX
385 \begin_layout Standard
386 Antes de comezar a escreber é bon mencionarmos algunhas cousiñas que,
397 \begin_layout Standard
398 Dado que ha moita información que non vamos fornecer neste documento,
399 o primeiro que ten que facer é procurar os restantes documentos de axuda.
400 Isto é bastante sinxelo;
401 inicie o \SpecialChar LyX
407 onde pode escoller os distintos manuais,
417 (se non o estiver xa a ler no monitor).
419 pode ler ambos encanto escrebe o seu próprio documento
423 \begin_layout Plain Layout
424 Poden servir tamén como bons exemplos de como usar as moitas características do \SpecialChar LyX
431 Para pasar dun documento a outro ten que ir ao menu
436 e seleccionar o ficheiro que queira mostrar na xanela.
441 non cobre en detalle asuntos descritos noutros manuais do \SpecialChar LyX
443 se ben isto pode resultar incomodo inicialmente,
449 Ademais afará-se a utilizar outros manuais do \SpecialChar LyX
453 aforrará-lle moito tempo.
456 \begin_layout Standard
461 imos asumir que no seu computador ten instalada unha versión do \SpecialChar LyX
462 totalmente funcional,
463 unha outra versión do \SpecialChar LaTeX
474 e tamén seria bon se tiver unha impresora conectada e que funcione.
476 Se algo disto lle falta,
477 vai ter que reconfigurar o seu sistema (ou pedir-llo ao administrador do sistemas).
478 Pode achar información sobre configuracións noutros manuais,
486 \begin_layout Standard
487 Por último ha un documento especificamente escrito para praticar os seus coñecimentos de \SpecialChar LyX
494 supostamente escrito por alguén que ignora as grandes capacidades do \SpecialChar LyX
496 Segundo vaia aprendendo as novas funcións do \SpecialChar LyX
498 suxeriremo-lle modificar as partes correspondentes do documento
503 Verá que este documento contén algunhas dicas
504 \begin_inset Quotes eld
508 \begin_inset Quotes erd
511 para o axudar a arranxar as cousas
515 \begin_layout Plain Layout
517 \begin_inset Quotes eld
521 \begin_inset Quotes erd
525 Para aceder ao texto da nota cumpre clicar na mesma.
531 Se desexar facer trampa (ou verificar se está a facer ben as cousas),
532 ha tamén un ficheiro chamado
534 exemplo_lyxificado.lyx
536 que contén o mesmo texto escrito por un mestre \SpecialChar LyX
540 \begin_layout Standard
541 Os ficheiros de exemplo achan-se na directória
546 á cal pode aceder desde \SpecialChar LyX
549 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
557 Abra o documento en bruto,
560 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
567 para gravar unha cópia na sua directória e poder asi traballar nel.
568 Ao mellorar algunha parte do documento,
569 verifique como afectan as mudanzas na pré-impresión.
572 \begin_layout Standard
578 contén moitos outros ficheiros de exemplo,
579 que mostran como utilizar o \SpecialChar LyX
580 para obter resultados complexos e gozosos.
581 Estes ficheiros de exemplo son especialmente úteis para mostrar cousas que (devido ao tamaño ou a outras razóns) non entran ben na documentación.
587 ou se non sabe como facer algo complicado no \SpecialChar LyX
589 dé unha olladela a estes ficheiros.
592 \begin_layout Subsection
594 visualizar e imprimir
597 \begin_layout Itemize
598 Abra un novo ficheiro con
600 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
604 \begin_layout Itemize
605 Escreba unha frase como:
608 Este é o meu primeiro documento en \SpecialChar LyX
612 \begin_layout Itemize
613 Grave o seu documento con
615 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
620 como\SpecialChar endofsentence
624 \begin_layout Itemize
625 Execute o \SpecialChar LaTeX
626 para criar unha pré-impresión (versión
642 Ver\SpecialChar menuseparator
648 Ver\SpecialChar menuseparator
653 Ver\SpecialChar menuseparator
656 \SpecialChar endofsentence
657 Se lanzou o \SpecialChar LyX
658 desde un terminal poderá ver como nel van aparecendo unha série de mensaxes,
659 escritos polo \SpecialChar LaTeX
661 e que polo momento pode ignorar.
663 lanzará algun visualizador (de
677 segundo corresponda),
678 que abrirá outra xanela mostrando o aspeito que vai ter o seu documento impreso.
682 \begin_layout Plain Layout
683 Pode aforrar algo de tempo,
684 maior canto maior sexa o documento,
685 se tras a primeira vez que execute algun dos visores o deixa sen fechar,
686 e após facer calquer mudanza no documento usa
688 Ver\SpecialChar menuseparator
689 Actualizar\SpecialChar menuseparator
694 \SpecialChar menuseparator
699 \SpecialChar menuseparator
702 ) para ver o novo aspeito do documento.
710 \begin_layout Itemize
713 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
714 imprimir\SpecialChar endofsentence
718 \begin_layout Standard
720 Escrebeu e imprimiu o seu primeiro documento en \SpecialChar LyX
722 O resto son pequenos detalles que se tratan no resto do
738 \begin_layout Subsection
742 \begin_layout Standard
743 Loxicamente o \SpecialChar LyX
744 permite-lle realizar a maioria das cousas que está afeito a facer con un procesador de texto.
745 Vai engadir novas liñas cando for necesário,
746 e identar parágrafos automaticamente.
747 A seguir inclui-se unha breve descrición de como realizar algunhas operacións sinxelas.
750 \begin_layout Description
751 Desfacer O \SpecialChar LyX
752 ten múltiplos níveis de desfacer,
753 o que significa que poderia desfacer todo o que fixo desde o início da sesión seleccionando
755 Editar\SpecialChar menuseparator
759 Caso se pasar desfacendo,
760 pode refacer as accións desfeitas seleccionando
762 Editar\SpecialChar menuseparator
767 \begin_layout Standard
773 está limitado a 100 pasos,
774 e ademais non funciona para
779 como por exemplo para mudanzas no formato do documento.
780 Estes son un par de defeitos do \SpecialChar LyX
782 que ainda non están solucionados.
786 \begin_layout Description
787 Cortar/Colar/Copiar Use
789 Editar\SpecialChar menuseparator
795 Editar\SpecialChar menuseparator
801 Editar\SpecialChar menuseparator
806 Outra posibilidade consiste en colar o texto seleccionado (mesmo noutros programas) clicando no
813 \begin_layout Description
814 Procurar/Substituir Utilice
816 Editar\SpecialChar menuseparator
828 isto vai lanzar unha caixa de diálogo que lle permite
833 Substitui-lo por outro
837 \begin_layout Plain Layout
838 Cando rematar pode fechar a xanela,
840 segundo lle resulte mais cómodo.
841 A maioria das caixas de diálogo no \SpecialChar LyX
843 incluindo as correspondentes a
874 asi como os vários diálogos matemáticos —
875 son xanelas que poden deixar-se abertas,
881 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
885 non lle permiten porén escreber nada na xanela principal do \SpecialChar LyX
888 Asegure-se de manter en foco a xanela axeitada,
889 ao tentar escreber na xanela principal do \SpecialChar LyX
890 ou ao executar un comando noutra caixa de diálogo.
896 podendo-se facer a procura sensíbel a maiúsculas/minúsculas,
897 a palabras completas o partes de palabras,
898 e permitindo avanzar ou recuar no documento.
901 \begin_layout Description
914 o texto (xeralmente converte os carácteres a itálica),
923 \begin_inset Quotes eld
927 \begin_inset Quotes erd
932 (normalmente pequenas maiúsculas,
933 usado para nomes de persoas) no diálogo
935 Editar\SpecialChar menuseparator
947 \begin_layout Description
956 Ferramentas Mesmo abaixo dos menus ha como mínimo unha barra chea de botóns que lle permiten efectuar directamente algunhas das funcións mais populares:
965 formula\SpecialChar ldots
968 Se mantiver o ponteiro do rato por riba dun deses botóns un par de segundos aparecerá unha pequena nota amarela informando sobre a función do botón.
971 \begin_layout Standard
972 Por agora ainda non escrebeu abondo para que estas funcións sexan úteis,
973 mas á medida que for escrebendo tente desfacer,
978 \begin_layout Subsection
980 Espazos en branco no \SpecialChar LyX
984 \begin_layout Standard
985 Unha das cousas que mais estraña ao novo usuário é a forma como o \SpecialChar LyX
986 xere os espazos en branco.
987 Pode premer repetidamente o
992 mais só obterá unha liña en branco;
993 ou premer veces sen conta a
998 e só obterá un espazo.
999 Nunha liña en branco,
1001 non permite nen introducir tan sequer un espazo en branco.
1006 non engade o consabido espazos de tubulazón,
1012 nen existe regra na parte superior da páxina que lle permita estabelecer
1017 nen tampouco alterar as marxes.
1020 \begin_layout Standard
1021 Moitos procesadores de texto comerciais basean-se na filosofia WYSIWYG
1025 \begin_layout Plain Layout
1028 \begin_inset Quotes eld
1031 What You See Is What You Get
1032 \begin_inset Quotes erd
1040 (o que vé e o que obtén),
1041 porén o \SpecialChar LyX
1042 ten filosofia própria:
1047 \begin_layout Plain Layout
1084 (o que vé é o que pretende facer).
1085 O usuário especifica o que pretende obter,
1086 sendo o \SpecialChar LyX
1087 o que se preocupa da composición tipográfica,
1088 dando lugar a unha saída con cualidade profisional.
1094 entanto un espazo en branco separa palabras,
1095 polo que non ha razón para ter vários seguidos nunha liña;
1100 non ten nengunha función gramatical,
1101 e portanto o \SpecialChar LyX
1103 Ao traballar co \SpecialChar LyX
1105 investirá máis tempo preocupando-se do
1110 e menos preocupando-se do
1123 pode ver mais información sobre a filosofia WYSIWYM.
1126 \begin_layout Standard
1129 tamén existen (moitas) maneiras de afinar manualmente o formato dos documentos.
1130 Ao fin e ao cabo é posíbel que o \SpecialChar LyX
1131 non acerte coa composición tipográfica exacta que o autor tiña en mente.
1132 Estas formas de afinar o formato aparecen descritas no
1137 incluindo entre outras espazados horizontal e vertical máis potentes e versáteis que os espazos ou as liñas en branco —
1138 e formas para especificar manualmente o tamaño e o tipo de fonte,
1139 e o aliñamentos dos parágrafos.
1141 o que pretenden os autores do \SpecialChar LyX
1142 é que o usuário poda despreocupar-se do formato,
1143 prestando-lle atención só ao final.
1144 Evitando algo que ocorre con frecuéncia cos procesadores de texto tradicionais;
1145 que o usuário dedica mais tempo e esforzo a forma do que ao contido do documento.
1148 \begin_layout Section
1152 \begin_layout Standard
1155 en función do seu propósito no documento,
1161 Usualmente nun documento a maioria do texto non ten un formato especial,
1163 mais é usual que estexa divido en capítulos,
1164 seccións \SpecialChar ldots
1165 e que cada unha desas partes teña un título que lle permiten dan unha idea ao leitor do que vai ser tratado a seguir.
1167 o título dunha sección,
1169 son exemplos de ambientes que aparecen en moitos documentos.
1170 Ha tamén alguns ambientes que son específicos dun tipo de documento determinado:
1171 o resumo dun artigo,
1172 o enderezo do remitente dunha carta,
1176 \begin_layout Standard
1177 Os ambientes son unha peza importante a hora de implementar a filosofia WYSIWYM no \SpecialChar LyX
1179 Os vários ambientes teñen en xeral diferente aspeito,
1180 o título dun capítulo ten que diferenciar-se do título dunha subsección ou da bibliografia,
1181 e para os distinguir empregan-se:
1182 fontes diferentes (família,
1185 espazamento entre liñas diferentes,
1187 O asunto ainda pode ser mais complicado,
1188 asi por exemplo cada xornal científico adoita ter as suas preferéncias de formato para os distintos ambientes:
1189 un editor pode querer títulos de sección con unha fonte de 18 pontos,
1192 entanto outro teña por norma utilizar outra fonte de 15 pontos,
1194 e o texto xustificado á esquerda;
1195 e desde logo moi dificilmente van estar de acordo nos formatos da bibliografia.
1197 está deseñado para lle permitir lidar dignamente con estas complexidades,
1198 sen necesidade de lle prestar atención de mais aos diferentes estilos de formatación.
1201 \begin_layout Standard
1206 fica na esquerda da barra de ferramentas (xusto por baixo do menu
1211 Nesta caixa ha un menu despregueábel que permite escoller o ambiente,
1212 indicando en todo momento en que tipo de ambiente se acha o cursor.
1213 Asi no seu primeiro documento até o momento indicou sempre
1218 que é o ambiente predefinido,
1219 mais agora é tempo de experimentar outros ambientes,
1220 para o cal só ha que clicar na caixa de
1224 e escoller algun dos que aparecen no menu.
1227 \begin_layout Subsection
1228 Seccións e Subseccións
1231 \begin_layout Standard
1236 na primeira liña do seu ficheiro \SpecialChar LyX
1248 \begin_layout Plain Layout
1254 Se non ha nada seleccionado,
1256 muda o ambiente do parágrafo onde se acha o cursor.
1257 Mais tamén é posíbel mudar o ambiente de vários parágrafos;
1258 seleccionando-os antes de escoller o ambiente.
1266 Asegure-se de escoller o ambiente
1279 do que xa falaremos máis tarde.
1281 etiqueta a sección con un
1284 \begin_inset Quotes eld
1288 \begin_inset Quotes erd
1293 escrebendo o cabezallo (título) nunha fonte maior.
1299 e observe que a caixa de
1312 Na maior parte dos ambientes,
1313 incluído o cabezallo dunha sección,
1315 asume que o ambiente remata ao teclear
1320 Escreba a introdución do documento:
1324 \begin_layout LyX-Code
1325 Esta é a introdución do meu primeiro documento en \SpecialChar LyX
1329 \begin_layout Standard
1330 Prema a tecla Return e seleccione novamente
1341 \begin_inset Quotes eld
1345 \begin_inset Quotes erd
1348 e agarda que o usuário dixite o título desta nova sección.
1354 e verá que o \SpecialChar LyX
1355 o escrebe coa tipografia própria do título dunha sección.
1358 \begin_layout Standard
1361 \begin_inset Quotes eld
1365 \begin_inset space ~
1369 \begin_inset Quotes erd
1373 \begin_inset Quotes eld
1376 primeiro documento en \SpecialChar LyX
1378 \begin_inset Quotes erd
1382 prema novamente a tecla
1398 \begin_inset Quotes eld
1402 \begin_inset Quotes erd
1405 e agarda que o usuário dixite un título.
1408 Acerca deste documento
1412 \begin_inset space ~
1416 \begin_inset Quotes eld
1420 \begin_inset Quotes erd
1424 que estaba antes como
1425 \begin_inset Quotes eld
1429 \begin_inset space ~
1433 \begin_inset Quotes erd
1437 é renumerada automaticamente como
1438 \begin_inset Quotes eld
1442 \begin_inset space ~
1446 \begin_inset Quotes erd
1450 Aplicando a filosofia WYSIWYM,
1451 ao identificar un anaco de texto como título da sección,
1453 encarrega-se automaticamente da sua numeración e tipografia.
1456 \begin_layout Standard
1461 para voltar ao ambiente
1466 e escreba as seguintes cinco liñas:
1469 \begin_layout LyX-Code
1470 As seccións e as subseccións descreben-se a seguir.
1473 \begin_layout LyX-Code
1474 Descrición da sección
1477 \begin_layout LyX-Code
1478 As seccións son maiores que as subseccións.
1481 \begin_layout LyX-Code
1482 Descrición da subsección
1485 \begin_layout LyX-Code
1486 As subseccións son menores que as seccións.
1489 \begin_layout LyX-Code
1493 \begin_layout Standard
1494 Clique na segunda liña e seleccione
1504 etiqueta a subsección con
1505 \begin_inset Quotes eld
1509 \begin_inset Quotes erd
1513 e escrebe o título nunha fonte maior que o texto normal e menor que o título da sección.
1514 Mude tamén a cuarta liña para o ambiente
1519 Como seguramente xa esperaba,
1521 asignou-lle automaticamente a etiqueta
1522 \begin_inset Quotes eld
1526 \begin_inset Quotes erd
1530 Se adiciona agora outra sección antes da
1531 \begin_inset Quotes eld
1535 \begin_inset Quotes erd
1539 esta será renumerada para
1540 \begin_inset Quotes eld
1544 \begin_inset Quotes erd
1548 e con ela as sua subseccións,
1550 \begin_inset Quotes eld
1554 \begin_inset Quotes erd
1558 \begin_inset Quotes eld
1562 \begin_inset Quotes erd
1569 \begin_layout Standard
1571 contempla outros níveis de hierarquia:
1587 Anime-se e experimente con eles.
1588 Pode observar que os cabezallos do parágrafo e subparágrafo non están numerados por defeito,
1589 e que os subparágrafos están identados;
1590 porén como se explica no
1594 é posíbel alterar estes comportamentos.
1595 O nível mais alto da hierarquia corresponde aos
1600 mais este ambiente só se pode empregar nalguns tipos (
1604 ) de documentos \SpecialChar LyX
1606 \begin_inset space ~
1610 \begin_inset CommandInset ref
1612 reference "sec:clases_de_documentos"
1621 \begin_layout Standard
1623 tamén existen ambientes para seccións ou subseccións non numeradas.
1624 Se trocar un dos cabezallos de
1634 usará a mesma tipografia,
1635 mais sen numeración.
1636 Outros ambientes similares son
1646 Probe a trocar algunhas das suas seccións ou subseccións para ambientes non numerados,
1649 \begin_inset Quotes eld
1653 \begin_inset Quotes erd
1657 e observe como isto afecta á numeración das restantes seccións.
1660 \begin_layout Standard
1666 Arranxe os cabezallos de seccións e subseccións no arquivo de testes
1674 \begin_layout Subsection
1678 \begin_layout Standard
1680 oferece diferentes ambientes para elaborar listas.
1681 Estes ambientes liberan-no de premer a tecla
1685 veces sen conta ao escreber un esquema,
1686 ou de renumerar inteiramente unha lista cando quer adicionar un ponto no meio dela,
1687 permitindo-lle concentrar-se no seu contido
1691 \begin_layout Plain Layout
1692 Desculpe que teimemos en subliñar este ponto ao longo do
1701 o ponto principal da filosofia na que se basea o \SpecialChar LyX
1708 Os diferentes tipos de documentos requeren,
1710 diferentes tipos de lista:
1713 \begin_layout Itemize
1714 Nas apresentación son usuais as listas,
1716 onde cada ítem vai precedido dunha marca (ponto,
1717 asterisco\SpecialChar ldots
1719 que se poden elaborar facilmente en \SpecialChar LyX
1727 \begin_layout Itemize
1728 Un esquema estrutura-se comodamente co ambiente
1733 que facilita escreber listas ordenadas por números e letras.
1737 \begin_layout Itemize
1738 Un documento descrebendo pacotes de software pode empregar o ambiente
1743 onde cada ítem na lista comeza con unha palabra en negrito.
1747 \begin_layout Itemize
1752 (próprio do \SpecialChar LyX
1755 non existe en \SpecialChar LaTeX
1756 ) é unha forma levemente diferente do ambiente
1763 \begin_layout Standard
1764 Escrebamos unha lista de razóns polas cais o \SpecialChar LyX
1765 é mellor que os outros procesadores de texto.
1766 Algures no seu documento escreba:
1769 \begin_layout Standard
1773 é mellor que os outros procesadores de texto porque:
1777 \begin_layout Standard
1795 \begin_inset Quotes eld
1799 \begin_inset Quotes erd
1803 na realidade un asterisco,
1804 que será convertido nun ponto gordo na (pré)impresión.
1805 Escreba as suas razóns:
1809 \begin_layout LyX-Code
1810 O programa encarrega-se da composición tipográfica.
1813 \begin_layout LyX-Code
1814 A escritura de fórmulas matemáticas é WYSIWYG.
1817 \begin_layout LyX-Code
1818 É moi sinxelo elaborar listas!
1821 \begin_layout Standard
1822 Os ambientes de lista,
1823 a diferenza dos cabezallos,
1824 non terminan ao premer a tecla
1831 asume que o usuário quer continuar a engadir ítens á lista,
1832 de maneira que ao premer
1836 engade outro ítem a lista.
1837 Asi o resultado do exercício anterior será unha lista de tres ítens.
1838 Para obter un ítem con mais dun parágrafo pode-se utilizar un
1841 \begin_inset space ~
1847 que se obtén ao premer
1852 E para rematar unha lista,
1853 precisa-se escoller o ambiente
1857 (o cal se pode obter coa combinación de teclas,
1861 \begin_inset space ~
1869 \begin_layout Standard
1870 Ten xa unha fermosa lista pontuada,
1871 e pode visualizar cal será o seu aspeito no documento impreso indo a
1873 Ver\SpecialChar menuseparator
1878 Ver\SpecialChar menuseparator
1883 Ver\SpecialChar menuseparator
1886 )\SpecialChar endofsentence
1887 Mais se cadra muda de idea e quer que a lista sexa numerada,
1888 non ten mais que seleccionar toda a lista
1892 \begin_layout Plain Layout
1894 non lle permite seleccionar a primeira marca sen seleccionar tamén o parágrafo
1899 o que probabelmente non quererá facer.
1901 tampouco é posíbel seleccionar o número nun título de sección,
1902 mais isto non o debe preocupar.
1917 se agora quixera engadir ou eliminar un ítem da lista,
1919 encarregaria-se de manter coerente a numeración.
1922 \begin_layout Standard
1923 Coa lista ainda seleccionada,
1924 pode trocar o ambiente,
1925 escollendo un dos outros dous ambientes de lista,
1935 e observar asi o seu formato.
1936 Neses dous ambientes,
1937 cada ítem da lista consta de un termo,
1938 a primeira palabra do ítem,
1939 seguida por unha definición,
1940 o resto do parágrafo (até premer a tecla
1945 O termo pode ser escrito en negrito (
1949 ) ou separado por un Tabulador
1953 \begin_layout Plain Layout
1958 de máquina de escreber,
1961 senón un tabulador de composición tipográfica,
1962 que se alterará para se axustar ao tamaño do maior termo.
1971 a) do resto do parágrafo.
1972 Se quixer ter mais dunha palabra na definición,
1976 \begin_inset space ~
1985 \begin_layout Plain Layout
1986 Pode-se obter un espazo protexido coa combinación de teclas
1996 \begin_layout Standard
2007 \begin_layout Standard
2012 \begin_layout Plain Layout
2013 [N.T.] En inglés utilizan as palabras
2023 para falar de listas,
2024 e outros ambientes que se encaixan uns noutros como bonecas rusas.
2025 Sen excesivo convencimento traducin por
2039 listas unhas nas outras,
2040 de múltiplas e interesantes maneiras,
2041 o que permite por exemplo escreber esquemas elaborados e asemade claros.
2042 As listas elaboradas e pontuadas teñen diferentes tipos de numeración e marcas nos diferentes níveis da hierarquia,
2043 sendo tais tipos e marcas modificábeis polo usuário.
2048 descrebe-se polo miúdo os diferentes tipos de listas,
2049 mostrando exemplos onde se enguedellan estes diferentes tipos.
2052 \begin_layout Subsection
2056 \begin_layout Standard
2057 Para separar un texto citado do resto poden-se utilizar dous ambientes:
2063 para pequenos textos,
2069 para textos maiores.
2070 Pensado para reproducir o código fonte de programas,
2073 Código-\SpecialChar LyX
2076 usa a fonte monoespazada
2081 sendo este o único ambiente onde é posíbel empregar espazos en branco múltiplos,
2082 necesários para identar código.
2083 Se en vez de escreber programas prefere escreber poesia,
2089 no cal se usa a tecla
2093 para separar estrofes,
2098 para separar liñas nunha estrofe.
2099 No Guia do Usuário incluen-se as descricións completas de todos os ambientes disponíbeis no \SpecialChar LyX
2103 \begin_layout Standard
2116 Código-\SpecialChar LyX
2128 \begin_layout Plain Layout
2142 \begin_layout Chapter
2143 Escrebendo documentos
2146 \begin_layout Standard
2147 Esperamos que o capítulo anterior servise para facilitar os seus primeiros pasos en \SpecialChar LyX
2149 Agora xa sabe escreber texto simples,
2150 coñece algunhas operacións de edición,
2151 e os úteis ambientes,
2152 mais seguramente espera poder escreber documentos mais completos,
2158 Este capítulo esta escrito pensando en axudar-lle nesta tarefa,
2159 apresentando primeiramente as clases de documentos,
2160 que permiten escreber comodamente os distintos tipos de documentos,
2161 e a seguir moitas das cousas que tornan o texto nun documento,
2162 tais como os títulos,
2164 as referéncias cruzadas,
2165 a bibliografia e os índices.
2168 \begin_layout Section
2169 Clases de documentos
2172 \begin_layout Standard
2173 \begin_inset CommandInset label
2175 name "sec:clases_de_documentos"
2179 Os distintos tipos de documentos requeren distinta composición tipográfica;
2181 nos libros usualmente ha leves diferenzas na composición das duas páxinas dunha folla,
2182 entanto nos artigos normalmente non existe esa diferenza.
2183 Ademais moitos tipos de documentos conteñen ambientes específicos;
2184 nas cartas usan-se alguns ambientes,
2185 tais como a morada do remetente ou a sinatura,
2186 que non sen senso nun libro ou nun artigo.
2189 clases de documentos
2196 \begin_layout Plain Layout
2197 [N.T.] Na versión orixinal,
2204 supoño que para diferenciar-se un pouco da
2208 do \SpecialChar LaTeX
2210 Sendo ambos conceitos equivalentes.
2211 De facto os nomes das clases de documentos non están traducidos,
2212 por se utilizar os de \SpecialChar LaTeX
2221 ocupan-se destas diferenzas a grande escala entre os diferentes tipos de documento.
2228 está escrito usando a clase Book (libro).
2231 clases de documentos
2233 son outra peza importante da filosofia WYSIWYM;
2234 grazas a elas o \SpecialChar LyX
2235 sabe cal é a tipografia axeitada para o documento,
2236 e o usuário pode despreocupar-se dese aspeito.
2239 \begin_layout Standard
2240 Probabelmente o seu documento de proba é da clase
2246 \begin_layout Plain Layout
2247 Esta é usualmente a clase predefinida
2257 experimente a trocar de clase (na caixa de diálogo
2259 Documento\SpecialChar menuseparator
2262 ) para ver como varia a tipografia.
2263 Unha das cousas que muda ao trocar de clase de documento é o conxunto de ambientes que se poden usar,
2264 e para ver os que permite unha determinada clase,
2265 basta consultar o menu de
2270 Asi se trocar o seu documento para a clase
2274 e observar o menu de
2279 comprobará que se ben apenas ha variación nos ambientes permitidos,
2280 agora pode utilizar o ambiente
2288 \begin_layout Standard
2290 unha ou duas colunas,
2291 e cabezallos das páxinas son algunhas das características que diferencian as composicións tipográficas dos diferentes xornais.
2292 Ao ir avanzando na era da computación,
2293 os xornais pasaron a aceitar artigos submetidos electronicamente,
2294 para o cal definen os seus próprios ficheiros de estilo en \SpecialChar LaTeX
2296 de maneira que os autores podan enviar os seus artigos xa coa tipografia axeitada.
2297 Estes ficheiros de estilo poden adaptar-se facilmente para o \SpecialChar LyX
2299 e unha boa chea deles xa o están.
2303 \begin_layout Standard
2304 Na seguinte táboa apresenta-se unha breve referéncia de algunhas clases de documentos.
2305 Mais pode achar-se moita mais información relativa as ditas clases no
2326 Clases de documentos especiais
2330 Special Document Clases
2335 \begin_layout Standard
2336 \begin_inset VSpace 0.3cm
2342 \begin_layout Standard
2344 \begin_inset Tabular
2345 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
2346 <features tabularvalignment="middle">
2347 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2348 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2350 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2353 \begin_layout Plain Layout
2359 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2362 \begin_layout Plain Layout
2370 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2373 \begin_layout Plain Layout
2379 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2382 \begin_layout Plain Layout
2387 \begin_layout Plain Layout
2388 As duas caras dunha folla teñen as mesmas características.
2401 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2404 \begin_layout Plain Layout
2410 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2413 \begin_layout Plain Layout
2414 composición & ambientes para a American Math Society
2421 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2424 \begin_layout Plain Layout
2430 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2433 \begin_layout Plain Layout
2434 máis extenso que o artigo,
2439 \begin_layout Plain Layout
2440 A cara anterior e a posterior dunha mesma folla diferen levemente.
2452 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2455 \begin_layout Plain Layout
2461 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2464 \begin_layout Plain Layout
2465 relatório + capa e contracapa
2472 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2475 \begin_layout Plain Layout
2476 slides (apresentación)
2481 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2484 \begin_layout Plain Layout
2485 transparéncias (tamén inclui Foil\SpecialChar TeX
2493 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2496 \begin_layout Plain Layout
2502 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2505 \begin_layout Plain Layout
2506 ambientes específicos para enderezos,
2507 sinatura\SpecialChar ldots
2521 \begin_layout Standard
2522 \begin_inset VSpace 0.3cm
2528 \begin_layout Section
2530 escrebendo unha carta
2533 \begin_layout Standard
2534 Todos os dias escreben-se inumeras cartas no mundo.
2536 pode-se escreber unha carta criando un ficheiro novo,
2539 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2553 Documento\SpecialChar menuseparator
2557 Mais esta non é a opción mais cómoda.
2558 Calquer carta comercial debe incluir o enderezo do remitente e o do recipendário,
2562 facilita a escritura das cartas fornecendo ao usuário con un modelo para cartas,
2563 do cal partir para escreber unha.
2566 \begin_layout Standard
2567 Abra un novo ficheiro con
2569 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2571 \begin_inset space ~
2575 \begin_inset space ~
2586 guarde o novo ficheiro con o nome que mellor lle praza,
2587 e visualice como vai ser impreso o documento para ver a tipografia dos ambientes incluídos.
2591 \begin_layout Standard
2596 verá vários ambientes,
2600 \begin_inset space ~
2605 que non existe na maioria das outras clases de documentos
2625 Fedelle un rato con eles para ver os que ha,
2627 Notará que por exemplo ao seleccionar o ambiente
2632 \begin_inset Quotes eld
2636 \begin_inset Quotes eld
2639 en vermello antes da sinatura propriamente dita.
2640 O texto en vermello non vai ser impreso,
2641 mais indica o sítio onde debe escreber-se a sinatura.
2642 Tamén poderá comprobar que,
2643 ainda que a sinatura debe escreber-se antes da apertura (
2644 \begin_inset Quotes eld
2648 \begin_inset Quotes erd
2652 na versión escrita aparecerá ao final da carta,
2656 \begin_layout Standard
2657 Como vimos anteriormente ao seleccionar o menu
2659 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2661 \begin_inset space ~
2665 \begin_inset space ~
2670 aparece un diálogo onde se poden escoller unha série de modelos fornecidos polo \SpecialChar LyX
2673 neste diálogo pode-se navegar polas diversas directórias do seu computador,
2674 e portanto escoller calquer ficheiro lyx,
2675 que entón servirá como
2680 Asi por exemplo pode gravar a carta coa que esta a experimentar,
2681 na cal xa escrebeu nos campos correspondentes o seu nome,
2682 enderezo e sinatura,
2683 con un nome axeitado,
2690 e na sua directória.
2691 Este ficheiro servira-lle como modelo sempre que o abra indo ao menu
2693 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2695 \begin_inset space ~
2699 \begin_inset space ~
2705 e navegando até a sua directória.
2706 No novo ficheiro aberto,
2708 xa aparecerán escritos de princípio os seus nome,
2709 enderezo e sinatura.
2710 O próximo exercício é obvio:
2711 escreba unha carta a alguén!
2715 \begin_layout Plain Layout
2717 se estiver a escreber a partir dun
2721 e eliminar todo o texto dun ambiente dado—
2723 se eliminar todo o campo
2726 \begin_inset space ~
2731 para o substituir co seu próprio texto —
2732 e entón move o cursor sen escreber algo,
2733 o ambiente pode desaparecer,
2734 xa que a maior parte dos ambientes non poden existir sen texto.
2735 Para recuperar o ambiente basta seleccioná-lo do menu
2747 \begin_layout Standard
2752 permite aforrar moito tempo,
2753 sendo aconsellábel o seu emprego,
2755 Outro uso dos modelos é como ferramenta didáctica;
2756 tanto a aprendizaxe individual,
2757 pois facilita aprender a tirar-lle partido as diferentes clases de documentos,
2758 como para o ensino a un grupo de persoas,
2759 xa que permite ao profesor guiar a aprendizaxe.
2762 \begin_layout Section
2763 Títulos dos documentos
2766 \begin_layout Standard
2768 (tal como o \SpecialChar LaTeX
2769 ) considera o título —
2770 que pode conter o próprio título,
2772 a data e mesmo o resumo dun artigo —
2773 como unha parte separada do documento.
2777 \begin_layout Standard
2778 Volte ao seu ficheiro de proba,
2779 que se non lle mudou de nome chamara-se
2784 e asegure-se de usar a clase de documento
2790 \begin_layout Plain Layout
2791 Para esta parte non se pode usar a clase de documento
2796 xa que non permite o uso do ambiente
2808 Escreba un título na primeira liña e escolla o ambiente
2813 Na liña seguinte escreba o seu nome e troque de ambiente para
2818 Nunha nova liña dixite a data,
2819 e escolla o ambiente
2824 Por último escolla o ambiente
2828 e nel escreba un parágrafo ou dous con un sumário do seu documento.
2829 É o momento de ver que aspeito terá unha vez impreso.
2833 \begin_layout Standard
2834 Se agora troca a clase de documento para
2839 o título aparecerá nunha páxina separada,
2840 como a primeira páxina deste tutorial,
2841 mais antes terá que trocar de ambiente o resumo,
2842 xa que ese ambiente non existe en
2849 \begin_layout Standard
2856 data e autor no ficheiro
2861 \begin_layout Section
2862 Etiquetas e referéncias cruzadas
2865 \begin_layout Standard
2866 É posíbel etiquetar partes do documento,
2870 táboas\SpecialChar ldots
2871 para posteriormente facer referéncia a esas partes en calquer lugar do seu documento.
2872 Este tipo de referéncias,
2873 coñecidas como referéncias cruzadas,
2874 poden ser tanto directamente ao texto etiquetado,
2878 como a páxina onde aparece o elemento etiquetado.
2879 E tal como coas seccións ou coas notas de rodapé,
2880 o usuário non precisa de se preocupar cos detalles do manexo das referéncias cruzadas,
2881 basta etiquetar e referir-se a etiqueta,
2882 en calquer orde e en calquer momento,
2883 e o \SpecialChar LyX
2885 O manexo flexíbel e fiábel das etiquetas e das referéncias cruzadas por parte do \SpecialChar LyX
2886 (e do \SpecialChar LaTeX
2888 constitui un dos seu pontos fortes en comparación cos procesadores de texto convencionais.
2891 \begin_layout Subsection*
2892 A sua primeira etiqueta
2895 \begin_layout Standard
2896 É tempo de colocar a sua primeira etiqueta,
2897 por exemplo na segunda sección do seu documento de proba,
2899 \begin_inset Quotes eld
2902 Acerca deste documento
2903 \begin_inset Quotes erd
2907 Clique no fin da liña do título da sección e seleccione
2909 Inserir\SpecialChar menuseparator
2913 abrirá-se entón unha caixa de diálogo con unha suxestión para o nome da etiqueta,
2914 suxestión que loxicamente pode aceitar ou ignorar.
2915 Unha vez conforme co nome da etiqueta clique OK,
2916 co cal se fechará a caixa de diálogo e aparecerá unha caixa cincenta co nome da etiqueta onde estaba o cursor.
2919 \begin_layout Standard
2920 As referéncias de sección referen-se á sección ou subsección na cal fica a etiqueta,
2921 asi que poderia ter colocado a etiqueta en calquer lugar da sección.
2922 Mais inserir a etiqueta no título da sección,
2923 ou na liña a seguir,
2924 asegura que ao referir o número de páxina,
2925 esta sexa a correspondente ao título da sección.
2928 \begin_layout Standard
2929 Se agora imprimir o documento non notará nengunha diferenza,
2930 xa que as etiquetas en si non aparecen impresas.
2931 Mais unha etiqueta pode ser referenciada,
2932 e as referéncias cruzadas si aparecen no documento impreso.
2935 \begin_layout Subsection*
2936 A sua primeira referéncia cruzada
2939 \begin_layout Standard
2940 Coloque o cursor nalgunha parte da Sección
2941 \begin_inset space ~
2948 \begin_layout LyX-Code
2949 Se quer saber máis acerca deste documento,
2951 \begin_inset Newline newline
2955 que se acha na páxina .
2958 \begin_layout Standard
2960 co cursor xusto despois da palabra
2961 \begin_inset Quotes eld
2965 \begin_inset Quotes erd
2971 Inserir\SpecialChar menuseparator
2973 \begin_inset space ~
2979 Xurdirá entón a caixa de diálogo
2982 \begin_inset space ~
2988 mostrando unha série de posíbeis etiquetas que pode referir.
2989 Na verdade neste momento debe haber só unha,
2990 a sua primeira etiqueta.
2991 Seleccione-a (se non está xa pré-seleccionada) e clique en
2996 Posicione agora o cursor xusto despois da palabra
2997 \begin_inset Quotes eld
3001 \begin_inset Quotes erd
3005 e repita o procedimento anterior,
3006 mais trocando de formato,
3007 escollendo <páxina>,
3008 na vez do que aparece predefinido,
3010 Para que o proceso sexa totalmente correcto deberá inserir un
3013 \begin_inset space ~
3016 protexido (Crtl-Space)
3018 entre a referéncia e a palabra anterior.
3021 \begin_layout Standard
3023 coloca a referéncia nunha caixa cincenta onde estaba o cursor.
3024 No documento impreso esta caixa vai ser substituída polo número da sección ou da páxina (dependendo do formato escollido no diálogo
3027 \begin_inset space ~
3033 Obteña unha pré-impresión (
3035 Ver\SpecialChar menuseparator
3036 Actualizar\SpecialChar menuseparator
3041 Ver\SpecialChar menuseparator
3042 Actualizar\SpecialChar menuseparator
3047 Ver\SpecialChar menuseparator
3048 Actualizar\SpecialChar menuseparator
3051 ) para ver como son substituídas as referéncias.
3054 \begin_layout Standard
3055 Ademais as referéncias facilitan a vida do usuário funcionando como hiper-ligazóns á hora de editar documentos en \SpecialChar LyX
3057 clicando nunha xurde o diálogo
3060 \begin_inset space ~
3066 onde se pode seleccionar o botón
3071 que leva o cursor á etiqueta referida.
3076 devolve o cursor a caixa coa referéncia.
3079 \begin_layout Subsection*
3080 Un pouco mais de xogo
3083 \begin_layout Standard
3084 Dixemos anteriormente que o \SpecialChar LyX
3085 se encarrega do manexo das referéncias cruzadas;
3086 chegou o momento de ver como!.
3087 Insira unha nova sección antes da Sección
3088 \begin_inset space ~
3092 volte a visualizar como vai sair o documento impreso,
3096 a referéncia cruzada da sección pasou a:
3098 \begin_inset Quotes eld
3102 \begin_inset Quotes erd
3106 Troque o ambiente de
3107 \begin_inset Quotes eld
3110 Acerca deste Documento
3111 \begin_inset Quotes erd
3119 e verá como a referéncia cruzada refere agora Subsección
3120 \begin_inset space ~
3123 2.1 en vez de Sección
3124 \begin_inset space ~
3128 Por outra banda a referéncia da páxina non se vé alterada,
3129 xa que a sección tornou-se subsección,
3130 mais non mudou de páxina.
3133 \begin_layout Standard
3134 Se quixer praticar un pouco máis tente inserir unha nova etiqueta onde colocou a sua primeira referéncia cruzada,
3135 e refira esa etiqueta noutra parte calquer do documento.
3136 Para comprobar que o \SpecialChar LyX
3137 manexa correctamente as referéncias cruzadas en documentos mais extensos,
3138 copie algunhas páxinas do
3142 e cole-as no seu documento
3146 \begin_layout Plain Layout
3147 Observe que copiar o título dun capítulo dá lugar a unha adverténcia,
3148 pois os capítulos non están previstos na clase
3153 e a que os títulos de capítulo troquen de ambiente para o
3158 Se non entende porque acontece isto,
3160 \begin_inset space ~
3164 \begin_inset CommandInset ref
3166 reference "sec:clases_de_documentos"
3180 \begin_layout Standard
3181 Se vai inserir referéncias cruzadas con frecuéncia (por exemplo ao escreber un artigo académico),
3182 pode entón ser-lle máis cómodo deixar aberta a caixa de diálogo
3185 \begin_inset space ~
3193 \begin_layout Standard
3199 Arranxe as referéncias no ficheiro
3204 \begin_layout Section
3205 Notas de rodapé e á marxe
3208 \begin_layout Standard
3209 É posíbel inserir notas de rodapé ben desde a barra de tarefas
3213 \begin_layout Plain Layout
3214 O botón mostra unha páxina con unha nota de rodapé.
3221 Inserir\SpecialChar menuseparator
3224 \SpecialChar endofsentence
3225 Situe o cursor no fin da palabra
3226 \begin_inset Quotes eld
3231 \begin_inset Quotes eld
3234 na introdución do seu documento de proba,
3235 para a seguir inserir unha nota de rodapé por algun dos métodos antes vistos.
3236 Xurdirá entón unha caixa en branco para a nota,
3237 precedida dun botón de fondo cincento e coa palabra
3238 \begin_inset Quotes eld
3242 \begin_inset Quotes erd
3246 Na caixa en branco escreba
3249 \begin_layout LyX-Code
3250 O Lyx é un procesador tipográfico de texto
3253 \begin_layout Standard
3254 e clique sobre o botón cincento.
3255 Ao clicar desaparecerá a caixa co texto da nota,
3256 ficando somente o botón sinalando que aí ha unha nota de rodapé.
3257 Chamamos a isto cobrir a nota de rodapé.
3258 Podendo-se descobrir a nota en calquer momento,
3259 para a ler ou a editar,
3260 sen mais que clicar sobre o botón cincento.
3263 \begin_layout Standard
3264 Pode perguntar-se porque no botón da nota aparece escrito
3265 \begin_inset Quotes eld
3269 \begin_inset Quotes erd
3272 e non un número ou outra marca mais esclarecedora de como vai aparecer no texto impreso.
3273 A resposta é que o \SpecialChar LyX
3274 ocupa-se automaticamente da numeración das notas de rodapé,
3275 de maneira que pode inserir notas de rodapé en calquer lugar do documento e en calquer momento,
3276 e o programa as renumera convenientemente.
3280 \begin_layout Standard
3281 As notas de rodapé poden-se cortadas e coladas como se foran texto normal,
3282 non ha mais que seleccionar o botón rodapé
3286 \begin_layout Plain Layout
3287 Se cadra é-lle máis sinxelo seleccioná-lo usando o teclado.
3288 Pois ao tentar usar o rato pode abrir sen querer a nota.
3302 É tamén posíbel converter texto normal en nota de rodapé;
3303 basta seleccionar o texto e facer o mesmo que para inserir unha nota de rodapé valeira,
3306 Inserir\SpecialChar menuseparator
3313 arg "footnote-insert"
3316 da barra de ferramentas.
3317 O proceso inverso tamén é posíbel,
3318 basta colocar o cursor no início da nota e premer a tecla
3323 ou alternativamente colocar o cursor no fin da nota e premer a tecla
3328 Se non o fixo xa é hora de experimentar un pouco coas notas de rodapé antes de seguir adiante.
3331 \begin_layout Standard
3332 As notas á marxe poden inserir-se ben desde o botón
3335 arg "marginalnote-insert"
3338 da barra de tarefas ou através do menu
3340 Inserir\SpecialChar menuseparator
3347 \SpecialChar endofsentence
3348 Esta notas son semellantes ás anteriores agás no seguinte:
3351 \begin_layout Itemize
3352 no botón que as sinaliza di
3353 \begin_inset Quotes eld
3357 \begin_inset Quotes erd
3363 \begin_layout Itemize
3364 no texto impreso estas notas aparecerán loxicamente na marxe,
3368 \begin_layout Itemize
3369 as notas á marxe non están numeradas.
3372 \begin_layout Standard
3373 No seu documento de proba troque unha nota de rodapé para texto normal,
3374 a seguir seleccione ese texto e converta-o en nota á marxe.
3375 Por último vaia ao menu
3379 para averiguar como son impresas as notas á marxe.
3382 \begin_layout Standard
3388 Arranxe a nota de rodapé no ficheiro
3395 \begin_layout Section
3399 \begin_layout Standard
3400 \begin_inset CommandInset label
3402 name "sec:bibliografias"
3407 cando menos en ciéncias,
3408 son semellantes as referéncias cruzadas.
3409 A bibliografia contén unha série de referéncias no fin do documento,
3410 que poden ser referidas en calquer parte do mesmo.
3412 e \SpecialChar LaTeX
3413 numeran automanticamente as entradas bibliográficas,
3414 encarregando-se en todo momento de manter correcta tal numeración,
3415 sexan cais sexan as mudanzas que se fagan na mesma.
3418 \begin_layout Standard
3419 Vaia ao fin do documento e troque o ambiente para
3425 cada novo parágrafo será unha referéncia bibliográfica.
3426 Como primeira referéncia escreba:
3430 pola Equipa de documentación do \SpecialChar LyX
3434 Observe que o \SpecialChar LyX
3435 insere automaticamente unha caixa cincenta e numerada antes de cada referéncia.
3436 Clicando na caixa xurde o diálogo
3439 \begin_inset space ~
3443 \begin_inset space ~
3447 \begin_inset space ~
3456 usa-se para identificar a referéncia no documento,
3457 sendo por omisión a palabra
3463 \begin_inset Quotes eld
3467 \begin_inset Quotes erd
3471 que é mais fácil de lembrar.
3474 \begin_layout Standard
3475 É hora de inserir unha cita bibliográfica no seu documento;
3476 coloque o cursor onde lle pareza oportuno,
3479 Inserir\SpecialChar menuseparator
3483 que fai xurdir un par de caixas de diálogo superpostas.
3484 En primeiro plano aparece o diálogo
3489 que permite escoller entre as distintas entradas que ha na bibliografia unha para citar neste ponto,
3490 para o cal cumpre seleccioná-la e premer no botón
3495 Premido o botón fica só o diálogo
3500 que permite organizar as referéncias que van ser citadas,
3501 xa que é posíbel facer várias citas no mesmo ponto.
3502 Neste momento probabelmente só haxa unha entrada bibliográfica,
3504 \begin_inset Quotes eld
3508 \begin_inset Quotes erd
3513 e verá como no seu documento aparece unha caixa cincenta coa dita entrada.
3514 No documento impreso aparecerá un número entre parénteses,
3515 referindo a entrada bibliográfica correspondente no fin do documento.
3518 \begin_layout Standard
3519 As referéncias mediante números son moi comuns,
3520 mais existen outras posibilidades.
3521 Por exemplo alguns xornais prescreben usar
3522 \begin_inset Quotes eld
3526 \begin_inset Quotes erd
3529 para se referiren a unha publicazón de Castelao do ano 1944.
3530 E para isto é que serve o campo
3537 \begin_inset space ~
3541 \begin_inset space ~
3545 \begin_inset space ~
3558 \begin_layout Standard
3559 É posíbel tamén completar a referéncia bibliográfica con mais información,
3560 como o(s) capitulo(s) ou a(s) páxina(s) de interese no documento citado.
3561 Isto consegue-se engadindo tal información no campo
3574 A información adicional aparecerá dentro dos parénteses e após a referéncia.
3577 \begin_layout Standard
3583 Arranxe a bibliografia e a cita no ficheiro
3588 \begin_layout Section
3592 \begin_layout Standard
3593 Nalgunhas ocasións pode desexar incluir un índice no seu documento,
3594 ben no início ben no fin.
3601 entre o título e a primeira sección do seu documento e escolla
3603 Inserir\SpecialChar menuseparator
3605 \begin_inset space ~
3609 \begin_inset space ~
3612 Indices\SpecialChar menuseparator
3614 \begin_inset space ~
3620 e onde estaba o cursor aparecerá un botón onde di
3621 \begin_inset Quotes eld
3625 \begin_inset Quotes erd
3629 A primeira vista non parece que gañará moito,
3630 mais se actualiza a vista do documento como vai ser impreso verá que se acabou de xerar un índice coas seccións e subseccións do documento.
3633 \begin_layout Standard
3634 Á primeira vista todo isto lle pode parecer pouco útil.
3636 se for dar unha espreitadela á pré-impresión,
3637 pode verificar que acabou de xerar un índice onde se encontran listadas as várias seccións e sub-seccións do seu documento.
3638 Se en calquer momento reordena as seccións ou cria seccións novas,
3640 encarrega-se de manter todo en orde.
3643 \begin_layout Standard
3644 O índice xeral non pode ser editado directamente,
3645 e por iso non aparece listado no documento,
3646 porén se clicar no botón correspondente xurdirá unha xanela cos contidos do dito índice.
3647 Outra maneira de aceder aos ditos contidos é mediante o menu Navegar,
3648 que se pode usar sen necesidade de inserir un índice xeral no documento.
3649 Grazas a este menu poderá mover-se facilmente entre as distintas seccións e subseccións do documento.
3652 \begin_layout Standard
3655 pode eliminar-se da mesma maneira que unha letra calquer.
3658 \begin_layout Standard
3664 Arranxe o índice do ficheiro
3669 \begin_layout Chapter
3673 \begin_layout Standard
3674 Moitos cientistas usan \SpecialChar LaTeX
3675 porque a composición tipográfica que permite obter,
3676 especialmente coas fórmulas matemáticas,
3677 ten moi boa cualidade,
3678 dando unha aparéncia profisional aos documentos que non se obtén cos procesadores de texto estándar e os seus editores matemáticos.
3680 escreber ecuacións en \SpecialChar LaTeX
3681 asemella-se mais á programazón do que á escrita,
3682 razón pola que ha tamén moitos outros cientistas que non o usan,
3683 a pesar dos magníficos resultados.
3687 \begin_layout Standard
3689 é unha moi boa solución neste caso,
3690 xa que permite escreber fórmulas facilmente,
3691 a sua filosofia WYSIWYM é especialmente axeitada para esta tarefa,
3692 e os resultados son iguais de bons que co \SpecialChar LaTeX
3694 Se está afeito a escreber con \SpecialChar LaTeX
3695 poderá seguir a empregar os seus úteis mas incómodos comandos,
3696 mais con unha intuitiva visualización WYSIWYM.
3699 nunca usou \SpecialChar LaTeX
3705 \begin_inset space ~
3710 permitirá-lle escreber rápida e facilmente ecuacións con un aspeito profisional
3714 \begin_layout Plain Layout
3715 Polo momento o \SpecialChar LyX
3716 non garante que as suas fórmulas estexa correctas,
3717 mais si un bon resultado estético.
3726 \begin_layout Section
3730 \begin_layout Standard
3731 Algures no seu documento de proba escreba:
3734 \begin_layout LyX-Code
3735 Gosto da famosa fórmula de Einstein,
3737 pola sua simplicidade.
3740 \begin_layout Standard
3741 A ecuación asi escrita non ten moi boa aparéncia,
3742 mesmo na forma impresa;
3743 as variábeis e o sinal de igualdade están xuntos de mais,
3744 e o cadrado poderia estar mellor representado.
3745 A pésima composición tipográfica debe-se a ter utilizado texto normal para escreber a fórmula,
3746 en vez de usar o modo matemático.
3749 \begin_layout Standard
3750 Para criar unha fórmula vaia a barra de ferramentas e clique no botón
3757 Isto dá lugar a aparición onde ficaba o cursor dun pequeno rectángulo azul dentro doutro rectángulo púrpura,
3758 que representa unha fórmula matemática valeira.
3759 Ademais o cursor moveu-se ao interior do rectángulo.
3760 Dixite novamente E=mc^2,
3761 verá que é escrito en azul,
3762 e que o cadrado azul desaparece.
3763 Para sair do modo matemático pode ben premer a tecla Esc,
3764 ben premer duas veces a tecla coa frecha para direita,
3766 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3770 O rectángulo purpura desaparece,
3771 deixando o cursor á direita da fórmula,
3772 e se agora escrebe algo xa será texto normal.
3775 \begin_layout Standard
3776 Consulte a pré-impresión e verá como a fórmula ten agora moito mellor aspeito,
3777 con espazos a ambos lados do signo de igualdade,
3779 \begin_inset Quotes eld
3783 \begin_inset Quotes erd
3786 co tamaño e a posición dun expoente,
3788 que se asume son variábeis,
3790 Os números son só números.
3793 \begin_layout Standard
3794 O editor matemático é outro exemplo da filosofia WYSIWYM.
3795 En \SpecialChar LaTeX
3797 usan-se comandos tais como
3809 para escreber as fórmulas matemáticas,
3810 de maneira que se a expresión é un pouco complexa non é fácil visualizá-la mentalmente.
3811 Sendo preciso compilar o ficheiro latex para poder visualizá-la realmente nunha pré-impresión.
3812 Por outra banda cumpre ter moito cuidado ao escreber para non cometer erros como a falta dalgun parénteses,
3813 ou a inclusión dalgun termo indebido dentro dunha raiz.
3816 \begin_layout Standard
3818 non trata de visualizar exactamente cal vai ser o resultado impreso da fórmula (WYSIWYG),
3819 mais dá unha idea aproximada,
3820 que con un pouco de experiéncia resulta moi fiábel.
3821 Na imensa maioria das veces o resultado final vai ser satisfactório sen necesidade de preocupar-se dos pequenos detalles;
3822 tamaño dalgunha variábel,
3823 posición dun determinado signo,
3825 Isto permite ao usuário,
3826 e sabemos que nos repetimos,
3827 concentrar-se no contido das fórmulas,
3828 sen necesidade de esforzar-se na sua forma.
3831 \begin_layout Section
3832 Navegando nas ecuacións
3835 \begin_layout Standard
3836 Vamos modificar agora a fórmula
3837 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3841 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
3845 As teclas con frechas serven para mover o cursor,
3846 tanto en texto normal como no modo matemático.
3847 Leve o cursor até a fórmula,
3848 e observe que ao entrar nela aparece novamente o rectángulo púrpura,
3849 indicando que está en modo matemático.
3850 Situe o cursor após o signo igual,
3851 coas teclas con frechas ou co rato,
3853 \begin_inset Quotes eld
3857 \begin_inset Quotes erd
3862 pode usar as teclas con frechas ou
3866 para sair da fórmula,
3867 o que fará desaparecer o rectángulo púrpura novamente.
3871 \begin_layout Standard
3872 Alén das teclas especiais descritas mais abaixo,
3873 a edición en modo matemático é similar a edición en texto normal.
3882 ) para eliminar carácteres,
3883 seleccione texto coas teclas con frechas ou co rato,
3885 copie e cole normalmente
3889 \begin_layout Plain Layout
3890 Pode cortar ou copiar parte dunha fórmula e colá-la dentro da mesma fórmula,
3891 ou noutra fórmula distinta,
3892 mais loxicamente non pode colá-la no texto normal.
3898 e lembre que en caso de erro sempre pode
3912 se o cursor estiver xunto a unha fórmula,
3922 ) elimina-a toda ela.
3923 Nese caso pode empregar
3925 Editar\SpecialChar menuseparator
3931 \begin_layout Standard
3932 E se agora quixer mudar o expoente de
3933 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3938 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}$
3942 Pode situar o rato e clicar no sítio axeitado,
3943 ou pode empregar as teclas das frechas.
3945 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3949 \begin_inset Formula $\leftarrow$
3952 situe primeiramente o cursor após o
3953 \begin_inset Quotes eld
3957 \begin_inset Quotes erd
3961 \begin_inset Quotes eld
3965 \begin_inset Quotes erd
3969 prema entón na tecla
3970 \begin_inset Formula $\uparrow$
3973 e verá como o cursor se pasa ao nível do expoente,
3975 \begin_inset Quotes eld
3979 \begin_inset Quotes erd
3983 Mova-se agora coa tecla
3984 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3988 \begin_inset Quotes eld
3992 \begin_inset Quotes erd
3996 Para baixar de nível pode loxicamente premer a tecla
3997 \begin_inset Formula $\downarrow$
4001 ou como está no fin do nível superior a tecla
4002 \begin_inset Formula $\rightarrow$
4008 \begin_inset Formula $\downarrow$
4011 o cursor baixa de nível e situa-se na posición
4016 con independéncia da sua posición anterior no expoente.
4019 \begin_layout Section
4023 \begin_layout Standard
4024 É posíbel inserir un expoente desde o
4027 \begin_inset space ~
4033 como se verá a seguir,
4034 porén é mais rápido inserir un acento circunflexo
4035 \begin_inset Quotes eld
4039 \begin_inset Quotes erd
4042 e premer a tecla de espazo.
4043 Isto dá lugar a aparición dun pequeno rectángulo azul nunha posición levemente superior,
4044 a correspondente aos expoentes,
4045 sendo posíbel escreber no dito rectángulo o que se quixer,
4046 que aparecerá nun tamaño de letra menor.
4047 Todo o que escreber nel,
4048 até premer a tecla espazo,
4050 \begin_inset Formula $\rightarrow$
4057 (para sair de vez do modo matemático)
4062 tornará-se parte do expoente.
4065 \begin_layout Standard
4066 Os índices (sub-índices) teñen un tratamento semellante,
4067 iniciando-se neste caso ao inserir un
4070 \begin_inset space ~
4076 \begin_inset Quotes eld
4080 \begin_inset Quotes eld
4084 É posíbel inserir índices e expoentes dentro doutros índices e expoentes,
4087 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
4094 \begin_layout Standard
4100 Transforme a ecuación 1 do
4107 \begin_layout Section
4113 \begin_layout Standard
4117 \begin_inset space ~
4122 permite inserir facilmente símbolos ou comandos matemáticos.
4123 Tamén existen atallos de teclado que permiten inserir moitos símbolos e comandos,
4124 mais para aprender as posibilidades.
4125 que oferece o editor matemático do \SpecialChar LyX
4126 o mais fácil e didáctico é usar o
4129 \begin_inset space ~
4135 Posteriormente poderá ver noutros manuais os atallos de teclado correspondentes.
4136 Abra entón o painel desde o menu con
4138 Inserir\SpecialChar menuseparator
4139 Formula\SpecialChar menuseparator
4141 \begin_inset space ~
4149 arg "toolbar-toggle math"
4152 ) e deixe-o aberto entanto le esta sección.
4153 Outra forma de abrir o painel é clicando no botón direito do rato en calquer fórmula.
4156 \begin_layout Subsection
4160 \begin_layout Standard
4161 Na parte direita do painel ha un recadro con un conxunto de símbolos.
4162 Na parte superior do recadro ha un menu despregueábel que permite escoller entre distintos conxuntos de símbolos:
4166 frechas \SpecialChar ldots
4167 Non ten mais que clicar en calquer deses símbolos para os incluir no seu texto,
4168 ou nas suas fórmulas.
4169 Na parte inferior do recadro,
4170 por riba do botón de
4181 que loxicamente permite ter paineis independentes para os distintos conxuntos de símbolos.
4184 \begin_layout Standard
4190 Escreba no se documento de proba:
4192 \begin_inset Quotes eld
4196 \begin_inset Formula $\heartsuit$
4201 \begin_inset Quotes erd
4207 \begin_layout Subsection
4211 \begin_layout Standard
4215 arg "math-insert \\sqrt"
4218 do painel matemático e verá como se abre un menu despregueábel que lle permite escoller entre vários tipos de raiz.
4221 a raiz cúbica inserirá-se no texto o típico signo da raiz,
4222 con un 3 na parte superior esquerda,
4223 e con un rectángulo azul dentro da raiz.
4224 O cursor fica dentro do dito rectángulo,
4225 no cal poderá escreber números,
4227 outras raices ou o que desexar.
4228 Verá que ao ir adicionando ou eliminando carácteres a raiz vai-se redimensionando para abranxer todo o que for escrito dentro.
4231 \begin_layout Standard
4232 A mesma facilidade existe para traballar coas fraccións.
4233 No painel matemático ha un botón con unha fracción con un rectángulo azul no numerador e outro no denominador.
4234 Clicando nel insere-se unha fracción no texto con dous pontos de insercións,
4235 no numerador e no denominador,
4236 podendo-se pasar dun ao outro coas frechas ou co rato.
4237 Insira unha fracción no seu ficheiro de proba,
4238 verá que o cursor aparece no nominador,
4240 \begin_inset Quotes eld
4244 \begin_inset Quotes erd
4247 e pase despois ao denominador e escreba un
4248 \begin_inset Quotes eld
4252 \begin_inset Quotes erd
4256 Xa ten unha fracción,
4257 sinxela mais unha fracción.
4258 Porén é posíbel escreber fraccións moito mais complicadas,
4259 xa que tanto no denominador como no numerador pode escreber calquer expresión matemática:
4266 \begin_layout Subsection
4267 Acentos e delimitadores
4270 \begin_layout Standard
4272 permite usar un bon número de
4273 \begin_inset Quotes eld
4277 \begin_inset Quotes erd
4281 cos que é posíbel acentuar calquer carácter (
4282 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
4285 ) ou grupo de carácteres (
4286 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
4290 Estes acentos seleccionan-se na sección
4295 do menu despregueábel que ha no recadro
4300 á direita do painel.
4301 Verá que ha acentos longos,
4302 que se expanden co texto acentuado,
4304 que manteñen o seu tamaño sexa cal sexa o texto acentuado.
4305 Loxicamente o texto acentuado é o que se escrebe no rectángulo azul que aparece ben por baixo,
4306 ben por riba do acento.
4309 \begin_layout Standard
4311 como parénteses curvos,
4312 parénteses rectos ou chaves,
4313 inseren-se desde un painel que se lanza ao premer o botón
4316 arg "dialog-show mathdelimiter"
4320 O par de delimitadores seleccionados mostra-se na parte inferior.
4321 Por defeito ten-se un par de parénteses curvos,
4322 mais é posíbel escoller calquer par de delimitadores;
4323 unha chave esquerda e un paréntese recto direito,
4324 duas chaves esquerdas,
4325 o mesmo un dos delimitadores valeiro,
4326 para obter algo como
4327 \begin_inset Quotes eld
4331 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
4335 \begin_inset Quotes erd
4338 (o delimitador valeiro mostra-se como unha liña a trazos en \SpecialChar LyX
4340 mais non aparecerá no documento impreso).
4343 \begin_layout Standard
4344 É posíbel dixitar directamente parénteses no modo matemático,
4345 o cal é mais cómodo que usar o painel matemático,
4346 mais estes parénteses terán o tamaño do texto normal,
4347 e non van modificá-lo ao introducir fraccións ou matrices entre os delimitadores.
4348 O resultado estético será normalmente moi pobre.
4349 Pola contra os delimitadores do painel matemático mudan o seu tamaño en función do que haxa entre eles,
4350 e o resultado estético está garantido.
4353 \begin_layout Standard
4354 Tamén é posíbel aplicar delimitadores,
4355 raices ou acentos a texto escrito previamente.
4356 Basta con seleccionar a porción da fórmula que se quer modificar e clicar no botón respectivo do
4359 \begin_inset space ~
4365 Probe a mudar a segunda lei de Newton da forma escalar para a forma vectorial (
4366 \begin_inset Formula $f=ma$
4370 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=m\overrightarrow{a}$
4374 A operación inversa,
4376 eliminar uns delimitadores,
4377 unha raiz ou un acento dunha porción de texto,
4378 realiza-se colocando o cursor no início da dita porción e premendo a tecla
4382 (a tecla que elimina o carácter anterior ao cursor).
4385 \begin_layout Standard
4391 Arranxe a ecuación 2 do
4398 \begin_layout Subsection
4399 Modo \SpecialChar TeX
4406 \begin_layout Standard
4407 No modo matemático asume-se que as letras son variábeis,
4408 de maneira que se escreber sen mais o nome dunha función,
4410 \begin_inset Quotes eld
4414 \begin_inset Quotes erd
4419 pensará que está a escreber o produto de várias variábeis,
4422 \begin_inset Formula $c$
4427 \begin_inset Formula $o$
4432 \begin_inset Formula $s$
4436 Para diferenciar as variábeis das funcións o \SpecialChar LaTeX
4437 escrebe as primeiras en itálico,
4443 ademais introduz un pequeno espazo entre unha función e a variábel correspondente.
4445 \begin_inset Quotes eld
4449 \begin_inset Formula $\cos x$
4453 \begin_inset Quotes erd
4457 \begin_inset Quotes eld
4461 \begin_inset Formula $cosx$
4465 \begin_inset Quotes erd
4472 \begin_layout Standard
4473 Na parte esquerda do
4476 \begin_inset space ~
4481 listan-se as funcións matemáticas mais comuns.
4483 \begin_inset Quotes eld
4487 \begin_inset Quotes erd
4491 e verá como se insere a función
4492 \begin_inset Quotes eld
4496 \begin_inset Quotes erd
4500 Ainda que a función fica dentro dunha fórmula o texto aparece escrito en negro e en letra normal (non inclinada).
4501 Mais non é texto normal,
4502 toda a palabra é tratada como un único signo,
4503 de maneira que se preme en
4507 eliminará toda a palabra,
4508 e se fai recuar o cursor verá como aparece o rectángulo purpura que arrodea as ecuacións.
4509 Coloque agora o cursor a direita da función,
4510 mais dentro do rectángulo,
4512 \begin_inset Quotes eld
4516 \begin_inset Quotes erd
4520 Tal e como é de esperar no modo matemático a variábel
4521 \begin_inset Quotes eld
4525 \begin_inset Quotes erd
4528 escrebe-se en azul e en itálico.
4529 Vexa agora a pré-impresión para comprobar o resultado final.
4532 \begin_layout Standard
4533 Ás funcións predefinidas polo \SpecialChar LyX
4535 como a calquer outro texto,
4536 pode-se-lle engadir índices e expoentes,
4537 o que permite escreber expresións tais como
4538 \begin_inset Quotes eld
4542 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
4546 \begin_inset Quotes erd
4550 \begin_inset Quotes eld
4554 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
4558 \begin_inset Quotes erd
4564 \begin_layout Standard
4570 Transforme a ecuación 3 do
4577 \begin_layout Subsection
4581 \begin_layout Standard
4585 arg "dialog-show mathmatrix"
4591 \begin_inset space ~
4596 serve loxicamente para inserir matrices.
4597 Ao clicar nese botón abre-se o diálogo
4601 que permite escoller o número de liñas e de colunas que vai ter a matriz.
4602 Escolla 2 liñas e 3 colunas e feche o diálogo.
4604 inserirá unha matriz de
4605 \begin_inset Formula $2\times3$
4609 nos que poderá escreber calquer expresión matemática (raices cúbicas,
4612 outras matrices\SpecialChar ldots
4614 mesmo pode deixar algun dos rectángulos valeiro.
4615 Pode mover-se entre os elementos da matriz coa tecla
4619 e as teclas con frechas.
4623 \begin_layout Standard
4624 Ao colocar o cursor nunha matriz matemática,
4629 aparecen un par de novos epígrafes,
4636 permite engadir ou eliminar filas e colunas,
4637 e modificar os seus aliñamentos horizontal e vertical.
4641 \begin_layout Standard
4642 Lembre que é posíbel debuxar uns delimitadores axeitados para a matriz seleccionando-a e escollendo os delimitadores no
4645 \begin_inset space ~
4653 \begin_layout Standard
4654 Por último cumpre-nos asinalar que non é recomendábel utilizar matrices matemáticas para escreber texto.
4655 Para iso son moito mellores as táboas.
4658 \begin_layout Subsection
4659 Fórmulas independentes
4662 \begin_layout Standard
4663 Até o momento escrebemos fórmulas que ficaban na mesma liña que o texto que viña antes e despois delas,
4664 polo que receben o nome de fórmulas en liña.
4665 As fórmulas en liña usan-se normalmente cando son curtas e simples,
4666 mais con expresións longas e complexas,
4667 ou cando se desexa salientaren no texto usan-se as fórmulas independentes.
4668 Ademais só as fórmulas independentes poden seren etiquetadas e numeradas,
4669 e as ecuacións multi-liña teñen que ser obrigatoriamente independentes (vexa o
4676 \begin_layout Standard
4686 \begin_inset space ~
4691 e verá como aparece no texto unha fórmula valeira independente,
4693 centrada nunha nova liña.
4694 Escreba agora unha expresión matemática e lance unha pré-impresión para ver o aspeito final.
4695 Se o cursor está xa nunha expresión matemática o botón
4701 troca entre formula en liña e independente,
4703 se inicialmente ten-se unha fórmula en liña pasa-se a ser independente e vice-versa.
4706 \begin_layout Standard
4707 As fórmulas independentes apresentan algunhas diferenzas a respeito das en liña:
4710 \begin_layout Itemize
4711 O tamaño da letra é maior nalguns símbolos,
4713 \begin_inset Formula $\sum$
4717 \begin_inset Formula $\int$
4723 \begin_layout Itemize
4724 Os índices e os expoentes para límites e somatórios (mais non para integrais) escreben-se por baixo dos símbolos,
4725 e non a continuación deles.
4728 \begin_layout Itemize
4729 O texto está centrado.
4732 \begin_layout Standard
4733 Fora destas diferenzas as fórmulas en liña e independentes son moi similares.
4736 \begin_layout Standard
4737 Finalmente unha nota sobre a colocación das fórmulas independentes no texto.
4738 Se quer que unha fórmula independente fique dentro dun parágrafo entón non prema o
4743 Mais se xa o fixo non ten mais que situar o cursor no início da frase,
4744 que segue á fórmula,
4752 \begin_layout Standard
4758 Faga independentes as várias fórmulas do
4762 e vexa o seu aspeito nunha pré-impresión.
4765 \begin_layout Standard
4771 Usando as várias ferramentas que aprendeu nesta sección,
4772 escreba unha ecuación como esta
4776 \begin_layout Plain Layout
4777 Despois de facé-lo desde zero probe con
4779 Inserir\SpecialChar menuseparator
4780 Formula\SpecialChar menuseparator
4792 \begin_inset Formula
4794 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
4797 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0
4806 \begin_layout Section
4807 Mais cuestións matemáticas
4810 \begin_layout Standard
4811 No editor matemático pode-se facer moitas mais cousas.
4812 Porén consideramos que o mais básico xa foi explicado,
4813 e encamiñamos ao leitor ao
4820 \begin_layout Itemize
4821 Etiquetar e numerar as ecuacións.
4824 \begin_layout Itemize
4825 Escreber ecuacións multiliña
4828 \begin_layout Itemize
4829 Trocar de tipo de letra,
4830 por exemplo para usar negrito nunha fórmula.
4833 \begin_layout Itemize
4834 Facer un axuste fino no tamaño da letra e no espazamento dentro das fórmulas.
4835 (Non se preocupe disto até a versión final do texto do seu documento!)
4838 \begin_layout Itemize
4840 Poden ser moi úteis,
4841 basta defini-los unha vez no início do documento e poden utilizar-se en calquer parte.
4842 Se muda a definición do macro,
4843 as referéncias ao macro serán modificadas en todo o documento.
4844 Os macros poden mesmo tomar argumentos.
4847 \begin_layout Itemize
4848 Facer moitas outras cousas que nen se mencionan neste
4855 \begin_layout Chapter
4859 \begin_layout Section
4860 Outras importantes funcionalidades do \SpecialChar LyX
4864 \begin_layout Standard
4865 Neste tutorial non se pretende documentar todos os posíbeis comandos do \SpecialChar LyX
4876 Mais para nos despedir apresentamos algunhas das funcionalidades do \SpecialChar LyX
4877 das cais ainda non falamos:
4880 \begin_layout Itemize
4881 tratamento WYSIWYM de táboas.
4882 As táboas poden inserir-se ben desde o menu principal,
4885 Inserir\SpecialChar menuseparator
4889 ben clicando no botón
4892 arg "tabular-insert"
4895 da barra de ferramentas.
4896 Clicando na táboa co
4903 \begin_inset space ~
4907 \begin_inset space ~
4913 que permite editar a táboa polo miúdo.
4921 arg "toolbar-toggle table"
4926 the table toolbar will appear permanently.
4929 \begin_layout Itemize
4932 de imaxe nos documentos,
4935 Inserir\SpecialChar menuseparator
4942 ou clicando no botón
4945 arg "dialog-show-new-inset graphics"
4950 \begin_inset Quotes eld
4954 \begin_inset Quotes erd
4958 entende vários formatos vectoriais:
4960 PostScript Encapsulado (EPS),
4961 Scalable Vector Graphics (SVG) e \SpecialChar LaTeX
4963 e os formatos bitmap mais usuais (png,
4969 mais é posíbel configurá-lo para utilizar praticamente calquer formato.
4970 Tanto as táboas como as figuras pode ser acompañadas de lexendas,
4971 sendo posíbel criar automaticamente listas de táboas e/ou figuras.
4974 \begin_layout Itemize
4975 controlo de versións,
4980 para máis información).
4983 \begin_layout Itemize
4984 altamente personalizábel.
4985 Ha moitas cousas que o usuário pode mudar no \SpecialChar LyX
4987 desde o aspeito visual da xanela principal até os comandos para exportar documentos.
4988 Moitas destas mudanzas poden-se facer desde o menu,
4995 \SpecialChar menuseparator
4999 outras son menos acesíbeis e para as facer cumpre ler o manual de
5004 \SpecialChar endofsentence
5008 \begin_layout Itemize
5011 está é desenvolvido por unha equipa de programadores distribuída pelos cinco continentes.
5012 Por iso entende moitas línguas,
5013 podendo-se escreber documentos en distintos alfabetos,
5014 e con escritas tanto de esquerda->direita como direita->esquerda.
5015 Ten ademais os menus e documentación traducidos a várias línguas,
5016 e estamos desexosos de receber novas traducións.
5020 \begin_layout Itemize
5021 corrección ortográfica disponíbel en ducias de línguas.
5024 Ferramentas\SpecialChar menuseparator
5025 Corrector ortográfico
5029 \begin_layout Plain Layout
5030 Note-se que a corrección ortográfica comeza a partir do cursor.
5038 \begin_layout Itemize
5039 navegación dos menus co teclado.
5041 ten atallos de teclado que permite non ter que utilizar continuamente o rato,
5042 e que poden ser personalizados polo usuário (vexa-se o manual de
5050 \begin_layout Itemize
5051 importación de documentos \SpecialChar LaTeX
5054 \begin_inset space ~
5058 \begin_inset CommandInset ref
5060 reference "sec:tex2lyx"
5068 \begin_layout Itemize
5070 Na parte inferior da xanela principal ha unha liña cincenta na que se mostra diversa información;
5071 o tipo de fonte usada ou o atallo de teclado correspondente a acción que se acaba de executar.
5072 Sobre esta liña é posíbel abrir unha caixa de texto chamada minibuffer (nome tomado dunha función similar en
5077 que dá aceso a todo tipo de interesantes funcionalidades,
5078 incluindo algunhas que permiten escangallar de vez o documento.
5079 Polo que non debe escreber no minibuffer se non sabe o que está a facer.
5082 \begin_layout Section
5084 para usuários de \SpecialChar LaTeX
5088 \begin_layout Standard
5089 \begin_inset CommandInset label
5091 name "sec:usuarioslatex"
5095 Non é necesário saber nada de \SpecialChar LaTeX
5096 para empregar o \SpecialChar LyX
5098 mais ter unha certa idea permite aproveitá-lo mellor.
5099 En todo caso moitos dos novos usuário de \SpecialChar LyX
5100 teñen alguns coñecimentos básico de \SpecialChar LaTeX
5102 e esta sección está pensada para eles.
5106 \begin_layout Standard
5107 Unha cuestión que se lle ocorre ao usuário de \SpecialChar LaTeX
5108 que está a considerar en usar o \SpecialChar LyX
5110 é se neste programa poderá conseguir facer todo o que o \SpecialChar LaTeX
5112 A resposta é afirmativa,
5113 dunha forma ou doutra,
5115 permite realizar practicamente o mesmo que o \SpecialChar LaTeX
5117 mais simplificando grandemente o proceso de escrita.
5121 \begin_layout Standard
5122 Co intuito de manter un Tutorial breve só se mencionan nel as cousas mais básicas,
5123 as que os novos usuário do \SpecialChar LyX
5124 precisan para comezar.
5130 especificamente no capítulo
5133 Secrets of the \SpecialChar LaTeX
5137 (Secretos dos mestres do \SpecialChar LaTeX
5139 trata-se en profundidade as diferenzas entre o \SpecialChar LyX
5140 e o \SpecialChar LaTeX
5142 e como usar vários truques do \SpecialChar LaTeX
5147 \begin_layout Subsection
5148 Modo \SpecialChar TeX
5152 \begin_layout Standard
5154 implementa moitos comandos do \SpecialChar LaTeX
5157 No seu defeito oferece o modo \SpecialChar TeX
5159 que permite utilizar calquer comando de \SpecialChar LaTeX
5161 sempre que o usuário o coñeza.
5162 Para entrar neste modo pode-se ben clicar no botón
5168 na barra de ferramentas,
5169 ou seleccionar no menu
5171 Inserir\SpecialChar menuseparator
5173 \begin_inset space ~
5180 Abre-se entón unha caixa vermella precedida por un botón que pon en vermello ERT
5184 \begin_layout Plain Layout
5185 [N.T] Evil Red Text = Malvado texto vermello.
5186 O nome fai referéncia a que o texto no modo \SpecialChar TeX
5187 aparece escrito en vermello,
5188 e que unha das tarefas da equipa desenvolvedora do \SpecialChar LyX
5189 e facer desaparecer a necesidade de usar ese texto vermello.
5195 A caixa é loxicamente para escreber comandos \SpecialChar TeX
5198 que o \SpecialChar LyX
5199 vai pasar directamente ao \SpecialChar LaTeX
5201 Todo o escrito na caixa vai aparecer en vermello,
5202 para asi diferenciá-lo claramente.
5206 \begin_layout Standard
5207 No modo matemático basta con dixitar a barra invertida,
5209 \begin_inset Quotes eld
5215 \begin_inset Quotes erd
5219 para entrar no modo \SpecialChar TeX
5221 Entanto estexa no modo \SpecialChar TeX
5222 o texto será escrito en vermello,
5223 saindo-se del premendo na barra espazadora ou calquer outra tecla non alfabética:
5227 Unha vez abandonado o modo \SpecialChar TeX
5229 se o \SpecialChar LyX
5230 coñece o comando escrito,
5231 vai-no representar no xeito WYSIWYM.
5232 Asi se nunha formula escreber o comando
5235 ao premer a barra espazadora o \SpecialChar LyX
5247 \begin_inset Formula $\gamma$
5253 Este método funciona con case todos os macros matemáticos non complicados,
5254 sendo mais rápido que utilizar o
5257 \begin_inset space ~
5263 especialmente para os usuários experientes do \SpecialChar LaTeX
5267 \begin_layout Standard
5268 Constantemente están a aparecer novos pacotes de \SpecialChar LaTeX
5270 con novas funcionalidades e sen pedir permiso a unha autoridade central.
5272 permite utilizar calquer deles sen mais que escreber
5276 usepackage{nome_do_pacote}
5278 no preámbulo (vexa-se a Sección
5279 \begin_inset space ~
5283 \begin_inset CommandInset ref
5285 reference "sec:preambulo"
5291 mais sen suporte WYSIMYM para as funcionalidades do pacote.
5294 \begin_layout Subsection
5295 Importando de \SpecialChar LaTeX
5302 \begin_layout Standard
5303 \begin_inset CommandInset label
5309 Para importar un documento \SpecialChar LaTeX
5312 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
5313 Importar\SpecialChar menuseparator
5318 Isto dá lugar a que o \SpecialChar LyX
5324 responsábel da tradución de \SpecialChar LaTeX
5327 crie un ficheiro co mesmo nome que o orixinal,
5334 e abra este ficheiro lyx.
5335 Se o proceso non for ben sucedido,
5340 na liña de comandos variando as opcións do programa.
5343 \begin_layout Standard
5348 entende e traduz a maior parte dos comandos e ambientes \SpecialChar LaTeX
5351 Usualmente deixa inalteradas as partes que non entende,
5352 en modo \SpecialChar TeX
5354 Portanto tras importar un ficheiro \SpecialChar LaTeX
5355 é bon procurar as partes non traducidas,
5357 e editá-las manualmente.
5360 un documento con partes en modo \SpecialChar TeX
5361 pode dar lugar a un texto impreso de boa cualidade.
5362 Ainda que no \SpecialChar LyX
5363 non sexa facilmente lexíbel,
5364 perdendo-se o espirito do WYSIWYM.
5367 \begin_layout Standard
5372 ten o seu próprio manual,
5378 Lea-o para aprender que comandos e ambientes \SpecialChar LaTeX
5379 non están soportados,
5380 os seus erros (e como contorná-los),
5381 e as diferentes opcións coas que se pode executar.
5384 \begin_layout Subsection
5385 Exportando a \SpecialChar LaTeX
5389 \begin_layout Standard
5391 permite exportar directamente a \SpecialChar LaTeX
5395 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
5396 Exportar\SpecialChar menuseparator
5400 no menu xerará-se un ficheiro \SpecialChar LaTeX
5401 co nome igual ao documento lyx,
5407 É tamén posíbel tamén xerar un ficheiro \SpecialChar LaTeX
5408 especialmente deseñado para compilar con pdflatex,
5409 en vez de con latex,
5412 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
5413 Exportar\SpecialChar menuseparator
5418 Para visualizar pré-impresións,
5421 xera ficheiros temporários en \SpecialChar LaTeX
5423 portanto ten que ser bon xerando documentos con este formato.
5426 \begin_layout Subsection
5427 Configuración do documento
5430 \begin_layout Subsubsection
5438 \begin_layout Standard
5441 Documento\SpecialChar menuseparator
5444 abre-se unha caixa de diálogo que serve loxicamente para configurar o documento,
5445 permitindo especificar moitas das opcións que se poden incluir no comando
5451 de \SpecialChar LaTeX
5458 o tipo e tamaño da fonte base,
5462 Ademais calquer opción extra para o comando
5468 pode ser engadida no campo
5474 Configuración de clase
5483 \begin_layout Subsubsection
5484 Preámbulo \SpecialChar LaTeX
5488 \begin_layout Standard
5489 \begin_inset CommandInset label
5491 name "sec:preambulo"
5497 Configuración do documento
5500 que se veu no parágrafo anterior,
5501 existe unha sección chamada
5503 Preámbulo \SpecialChar LaTeX
5507 onde se poden incluir directamente comandos en \SpecialChar LaTeX
5508 que afectarán a todo o documento.
5512 \begin_layout Subsection
5517 \begin_layout Standard
5519 permite utilizar o Bib\SpecialChar TeX
5521 un pacote para construir bases de dados con referéncias bibliográficas,
5522 que poden ser usadas en diferentes documentos.
5525 Inserir\SpecialChar menuseparator
5527 \begin_inset space ~
5531 \begin_inset space ~
5534 Indice\SpecialChar menuseparator
5535 Bibliografia Bib\SpecialChar TeX
5538 para incluir un ficheiro
5543 Clique no botón resultante
5544 \begin_inset Quotes eld
5547 Bibliografia Xerada Bib\SpecialChar TeX
5549 \begin_inset Quotes erd
5552 e xurdirá a caixa de diálogo
5554 Bibliografia Bib\SpecialChar TeX
5561 \begin_inset space ~
5565 \begin_inset space ~
5571 escreba o que escreberia entre as chaves do comando
5581 \begin_layout Plain Layout
5582 Do mesmo xeito que en \SpecialChar LaTeX
5584 se ha várias bibliografias estas deben ir separadas por vírgulas,
5585 sen espazos en branco.
5596 o que escreberia entre as chaves do comando
5605 \begin_layout Standard
5606 Após disto pode citar de calquer das bibliografias incluídas mediante o comando
5608 Inserir\SpecialChar menuseparator
5612 \begin_inset space ~
5616 \begin_inset CommandInset ref
5618 reference "sec:bibliografias"
5624 A execución do Bib\SpecialChar TeX
5625 fica a cargo do \SpecialChar LyX
5629 \begin_layout Section
5633 \begin_layout Standard
5635 ao tentar imprimir ou ver unha pré-impresión do documento,
5636 o \SpecialChar LaTeX
5637 topa con algo que non comprende.
5638 Nestes casos o \SpecialChar LyX
5639 abrirá a caixa de diálogo
5645 onde se listan os erros atopados.
5646 Ao clicar nun erro determinado neste diálogo move-se o cursor até o ponto que dá lugar ao dito erro,
5647 e mostra-se en detalle a mensaxe de erro que produz o latex,
5648 na parte inferior da caixa de diálogo.