1 #LyX 2.0.0svn created this file. For more info see http://www.lyx.org/
7 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
9 %This preamble is designed to ensure that the document prints
10 % out as advertised. If you mess with this preamble,
11 % parts of the document may not print out as expected. If you
12 % have problems LaTeXing this file, please contact
13 % the documentation team
14 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
16 \usepackage{ifpdf} % part of the hyperref bundle
17 \ifpdf % if pdflatex is used
19 % set fonts for nicer pdf view
20 \IfFileExists{lmodern.sty}{\usepackage{lmodern}}{}
22 \fi % end if pdflatex is used
24 % the pages of the TOC is numbered roman
25 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
26 \let\myTOC\tableofcontents
27 \renewcommand\tableofcontents{%
28 \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
31 % redefine the \LyX macro for PDF bookmarks
32 \def\LyX{\texorpdfstring{%
33 L\kern-.1667em\lower.25em\hbox{Y}\kern-.125emX\@}
36 \use_default_options false
37 \maintain_unincluded_children false
43 \font_typewriter default
44 \font_default_family default
52 \default_output_format default
54 \bibtex_command default
55 \index_command default
59 \pdf_title "The LyX Tutorial"
60 \pdf_author "LyX Team, Ramón Flores"
61 \pdf_subject "LyX-documentation Tutorial"
62 \pdf_keywords "LyX, documentation"
64 \pdf_bookmarksnumbered true
65 \pdf_bookmarksopen true
66 \pdf_bookmarksopenlevel 1
71 \pdf_pdfusetitle false
72 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue,pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
82 \paperorientation portrait
91 \paragraph_separation indent
92 \paragraph_indentation default
93 \quotes_language english
96 \paperpagestyle headings
97 \tracking_changes false
100 \html_be_strict false
111 \begin_inset Newline newline
122 26 de Decembro de 2006
125 \begin_layout Standard
126 \begin_inset CommandInset toc
127 LatexCommand tableofcontents
134 \begin_layout Chapter
138 \begin_layout Section
142 \begin_layout Standard
143 Este ficheiro foi escrito pensando en todos aqueles que nunca ouviron falar
144 de LaTeX ou non o coñecen alá moi ben.
145 Comecemos dando unha boa notícia: non é preciso aprender LaTeX para usar
147 En realidade a razón de ser do LyX é fornecer unha interface cuase-WYSIWYG
149 Porén ha algunhas cousas que precisará aprender para usar o LyX, e que
150 lle sexa de utilidade.
153 \begin_layout Standard
154 Alguns dos leitores chegarian a este documento tras tentar inserir dous
155 espazos despois dun ponto, ou 3 liñas en branco entre parágrafos, mais
156 con certa frustración decataron-se que non o daban feito.
157 De facto, acharán que a maioria dos pequenos truques que están afeitos
158 a empregar noutros procesadores de texto, non funcionan en LyX.
159 Isto é por a maioria dos procesadores de texto permitiren, cando non requereren
160 , que o usuário introduza manualmente espazos, fontes, etc.
161 Co cal o usuário non só escrebe o documento, senón que tamén fai a composición
162 tipográfica do mesmo.
163 O LyX fai a composición automática e consistentemente, deixando ao usuário
164 concentrar-se nas cousas importantes: os contidos do documento.
167 \begin_layout Standard
168 Portanto recomendamos-lle continuar a ler, o tempo adicado a este
172 non é tempo perdido, é tempo investido.
175 \begin_layout Section
180 e que non é, este Tutorial
183 \begin_layout Standard
184 Antes de comezar esta sección, pretendemos salientar o seguinte, O
188 usa a notación definida na
196 Se comezou a ler a documentación por este manual, recomendamos-lle que
197 o deixe por un pouco e lea primeiro a
204 \begin_layout Standard
205 Unha vez que xa sabe o significado das distintas fontes utilizadas no documento
206 pasamos a comentar a focaxe deste
213 \begin_layout Subsection
214 Tirando o máximo proveito
217 \begin_layout Standard
222 consta de exemplos e exercícios, e para tirar o máximo proveito del, entanto
223 vai lendo, debe escreber todas esas pequenas cousas que se lle di de escreber,
224 e tamén tentar completar todos os exercícios suxeridos.
225 Para a sua comodidade, pode ser boa idea imprimir a versión PostScript®
229 \begin_layout Standard
230 Se estiver familiarizado co LaTeX, probabelmente poderá ler o
234 máis rapidamente, xa que a base do LyX é o LaTeX.
235 Porén o LyX posui algunhas idiosincrasias
239 \begin_layout Plain Layout
240 ou, sendo optimistas,
241 \begin_inset Quotes eld
245 \begin_inset Quotes erd
253 que cumpre ter en conta.
254 Mesmo se non quer ler o resto do
258 , cumpre-lle botar un ollo á Sección
263 \begin_inset CommandInset ref
265 reference "sec:usuarioslatex"
269 , escrita pensando especificamente nos usuários de LaTeX.
272 \begin_layout Subsection
280 \begin_layout Itemize
281 Explicacións detalladas de todas as funcións do LyX.
285 \begin_layout Standard
291 Este documento só pretende-se introducir ao leitor no emprego do programa,
292 mais lembre que o Guia está sempre a sua disposición.
297 toda a información que aparece no
301 daria lugar a que este documento fose longo de mais, redundante, e frecuentemen
306 \begin_layout Itemize
307 Explicacións detalladas de LaTeX.
311 \begin_layout Standard
312 Non son necesárias para usar o LyX.
313 Mais se estiver interesado en aprender alguns dos elegantes truques que
314 pode facer co LaTeX, sempre pode ler un libro de LaTeX.
315 No mercado existen vários bons libros, polo cal escusamos de escreber un
320 \begin_layout Standard
321 E agora chegou o momento de elaborar o seu primeiro documento \SpecialChar \ldots{}
325 \begin_layout Chapter
329 \begin_layout Section
330 O seu primeiro documento no LyX
333 \begin_layout Standard
334 Antes de comezar a escreber é bon mencionarmos algunhas cousiñas que, esperemos
339 mais instrutivo, útil e divertido.
343 \begin_layout Standard
344 Dado que ha moita información que non vamos fornecer neste documento, o
345 primeiro que ten que facer é procurar os restantes documentos de axuda.
346 Isto é bastante sinxelo; inicie o LyX e vaia ao menu
354 onde pode escoller os distintos manuais, abra o
362 (se non o estiver xa a ler no monitor).
363 Asi, pode ler ambos encanto escrebe o seu próprio documento
367 \begin_layout Plain Layout
368 Poden servir tamén como bons exemplos de como usar as moitas características
375 Para pasar dun documento a outro ten que ir ao menu
382 , e seleccionar o ficheiro que queira mostrar na xanela.
387 non cobre en detalle asuntos descritos noutros manuais do LyX, se ben isto
388 pode resultar incomodo inicialmente, permite termos un
393 Ademais afará-se a utilizar outros manuais do LyX, o cal — a longo prazo
394 — aforrará-lle moito tempo.
397 \begin_layout Standard
402 imos asumir que no seu computador ten instalada unha versión do LyX totalmente
403 funcional, unha outra versión do LaTeX, o
407 ou outro visualizador de
415 ou outro conversor de
419 a PostScript®, e tamén seria bon se tiver unha impresora conectada e que
422 Se algo disto lle falta, vai ter que reconfigurar o seu sistema (ou pedir-llo
423 ao administrador do sistemas).
424 Pode achar información sobre configuracións noutros manuais, nomeadamente
432 \begin_layout Standard
433 Por último ha un documento especificamente escrito para praticar os seus
439 , supostamente escrito por alguén que ignora as grandes capacidades do LyX.
440 Segundo vaia aprendendo as novas funcións do LyX, suxeriremo-lle modificar
441 as partes correspondentes do documento
446 Verá que este documento contén algunhas dicas
447 \begin_inset Quotes eld
451 \begin_inset Quotes erd
454 para o axudar a arranxar as cousas
458 \begin_layout Plain Layout
460 \begin_inset Quotes eld
464 \begin_inset Quotes erd
468 Para aceder ao texto da nota cumpre clicar na mesma.
474 Se desexar facer trampa (ou verificar se está a facer ben as cousas), ha
475 tamén un ficheiro chamado
477 exemplo_lyxificado.lyx
479 que contén o mesmo texto escrito por un mestre LyXeiro.
482 \begin_layout Standard
483 Os ficheiros de exemplo achan-se na directória
487 , á cal pode aceder desde LyX seleccionando
492 icheiro\SpecialChar \menuseparator
504 Abra o documento en bruto, e use
509 icheiro\SpecialChar \menuseparator
519 para gravar unha cópia na sua directória e poder asi traballar nel.
520 Ao mellorar algunha parte do documento, verifique como afectan as mudanzas
524 \begin_layout Standard
525 Por certo, o directório
529 contén moitos outros ficheiros de exemplo, que mostran como utilizar o
530 LyX para obter resultados complexos e gozosos.
531 Estes ficheiros de exemplo son especialmente úteis para mostrar cousas
532 que (devido ao tamaño ou a outras razóns) non entran ben na documentación.
537 , ou se non sabe como facer algo complicado no LyX, dé unha olladela a estes
541 \begin_layout Subsection
542 Escreber, visualizar e imprimir
545 \begin_layout Itemize
546 Abra un novo ficheiro con
551 icheiro\SpecialChar \menuseparator
559 \begin_layout Itemize
560 Escreba unha frase como:
562 Este é o meu primeiro documento en LyX!
565 \begin_layout Itemize
566 Grave o seu documento con
571 icheiro\SpecialChar \menuseparator
584 \begin_layout Itemize
585 Execute o LaTeX para criar unha pré-impresión (versión
604 er\SpecialChar \menuseparator
618 er\SpecialChar \menuseparator
628 er\SpecialChar \menuseparator
635 Se lanzou o LyX desde un terminal poderá ver como nel van aparecendo unha
636 série de mensaxes, escritos polo LaTeX, e que polo momento pode ignorar.
637 O LyX lanzará algun visualizador (de
649 , segundo corresponda), que abrirá outra xanela mostrando o aspeito que
650 vai ter o seu documento impreso.
654 \begin_layout Plain Layout
655 Pode aforrar algo de tempo, maior canto maior sexa o documento, se tras
656 a primeira vez que execute algun dos visores o deixa sen fechar, e após
657 facer calquer mudanza no documento usa
662 er\SpecialChar \menuseparator
667 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
676 \SpecialChar \menuseparator
685 \SpecialChar \menuseparator
691 ) para ver o novo aspeito do documento.
699 \begin_layout Itemize
705 icheiro\SpecialChar \menuseparator
710 rimir\SpecialChar \@.
714 \begin_layout Standard
715 Parabéns! Escrebeu e imprimiu o seu primeiro documento en LyX.
716 O resto son pequenos detalles que se tratan no resto do
731 \begin_layout Subsection
735 \begin_layout Standard
736 Loxicamente o LyX permite-lle realizar a maioria das cousas que está afeito
737 a facer con un procesador de texto.
738 Vai engadir novas liñas cando for necesário, e identar parágrafos automaticamen
740 A seguir inclui-se unha breve descrición de como realizar algunhas operacións
744 \begin_layout Description
745 Desfacer O LyX ten múltiplos níveis de desfacer, o que significa que poderia
746 desfacer todo o que fixo desde o início da sesión seleccionando
751 ditar\SpecialChar \menuseparator
759 Caso se pasar desfacendo, pode refacer as accións desfeitas seleccionando
765 ditar\SpecialChar \menuseparator
774 \begin_layout Standard
775 Actualmente, o comando
779 está limitado a 100 pasos, e ademais non funciona para
783 , como por exemplo para mudanzas no formato do documento.
784 Estes son un par de defeitos do LyX, que ainda non están solucionados.
788 \begin_layout Description
789 Cortar/Colar/Copiar Use
794 ditar\SpecialChar \menuseparator
802 ditar\SpecialChar \menuseparator
810 ditar\SpecialChar \menuseparator
813 para cortar, colar e copiar.
814 Outra posibilidade consiste en colar o texto seleccionado (mesmo noutros
815 programas) clicando no
822 \begin_layout Description
823 Procurar/Substituir Utilice
828 ditar\SpecialChar \menuseparator
843 , isto vai lanzar unha caixa de diálogo que lle permite
847 un dado texto, Substitui-lo por outro
851 \begin_layout Plain Layout
852 Cando rematar pode fechar a xanela, ou deixa-la aberta, segundo lle resulte
854 A maioria das caixas de diálogo no LyX — incluindo as correspondentes a
892 (do documento), asi como os vários diálogos matemáticos — son xanelas que
893 poden deixar-se abertas, ou minimizadas, en vez de fechadas.
894 Uns poucos diálogos, como o
899 icheiro\SpecialChar \menuseparator
906 , non lle permiten porén escreber nada na xanela principal do LyX, até os
908 Asegure-se de manter en foco a xanela axeitada, ao tentar escreber na xanela
909 principal do LyX ou ao executar un comando noutra caixa de diálogo.
914 , podendo-se facer a procura sensíbel a maiúsculas/minúsculas, a palabras
915 completas o partes de palabras, e permitindo avanzar ou recuar no documento.
918 \begin_layout Description
931 o texto (xeralmente converte os carácteres a itálica), pór en
938 \begin_inset Quotes eld
942 \begin_inset Quotes erd
947 (normalmente pequenas maiúsculas, usado para nomes de persoas) no diálogo
953 ditar\SpecialChar \menuseparator
969 \begin_layout Description
978 Ferramentas Mesmo abaixo dos menus ha como mínimo unha barra chea de botóns
979 que lle permiten efectuar directamente algunhas das funcións mais populares:
982 Colar, Imprimir, Inserir
986 formula\SpecialChar \ldots{}
989 Se mantiver o ponteiro do rato por riba dun deses botóns un par de segundos
990 aparecerá unha pequena nota amarela informando sobre a función do botón.
993 \begin_layout Standard
994 Por agora ainda non escrebeu abondo para que estas funcións sexan úteis,
995 mas á medida que for escrebendo tente desfacer, colar, etc.
998 \begin_layout Subsection
999 WYSIWYM: Espazos en branco no LyX
1002 \begin_layout Standard
1003 Unha das cousas que mais estraña ao novo usuário é a forma como o LyX xere
1004 os espazos en branco.
1005 Pode premer repetidamente o
1009 , mais só obterá unha liña en branco; ou premer veces sen conta a
1013 , e só obterá un espazo.
1014 Nunha liña en branco, o LyX non permite nen introducir tan sequer un espazo
1020 non engade o consabido espazos de tubulazón, de facto non
1024 tais espazos, nen existe regra na parte superior da páxina que lle permita
1029 nen tampouco alterar as marxes.
1032 \begin_layout Standard
1033 Moitos procesadores de texto comerciais basean-se na filosofia WYSIWYG
1037 \begin_layout Plain Layout
1039 \begin_inset Quotes eld
1042 What You See Is What You Get
1043 \begin_inset Quotes erd
1051 (o que vé e o que obtén), porén o LyX ten filosofia própria: WYSIWYM
1055 \begin_layout Plain Layout
1091 (o que vé é o que pretende facer).
1092 O usuário especifica o que pretende obter, sendo o LyX o que se preocupa
1093 da composición tipográfica, dando lugar a unha saída con cualidade profisional.
1098 separa parágrafos, entanto un espazo en branco separa palabras, polo que
1099 non ha razón para ter vários seguidos nunha liña; un
1103 non ten nengunha función gramatical, e portanto o LyX non o considera.
1104 Ao traballar co LyX, investirá máis tempo preocupando-se do
1108 dos documentos, e menos preocupando-se do
1121 pode ver mais información sobre a filosofia WYSIWYM.
1124 \begin_layout Standard
1125 Contodo, no LyX tamén existen (moitas) maneiras de afinar manualmente o
1126 formato dos documentos.
1127 Ao fin e ao cabo é posíbel que o LyX non acerte coa composición tipográfica
1128 exacta que o autor tiña en mente.
1129 Estas formas de afinar o formato aparecen descritas no
1133 , incluindo entre outras espazados horizontal e vertical máis potentes e
1134 versáteis que os espazos ou as liñas en branco — e formas para especificar
1135 manualmente o tamaño e o tipo de fonte, e o aliñamentos dos parágrafos.
1136 Agora ben, o que pretenden os autores do LyX é que o usuário poda despreocupar-
1137 se do formato, prestando-lle atención só ao final.
1138 Evitando algo que ocorre con frecuéncia cos procesadores de texto tradicionais;
1139 que o usuário dedica mais tempo e esforzo a forma do que ao contido do
1143 \begin_layout Section
1147 \begin_layout Standard
1148 En LyX o texto, en función do seu propósito no documento, clasifica-se en
1154 Usualmente nun documento a maioria do texto non ten un formato especial,
1155 é texto normal, mais é usual que estexa divido en capítulos, seccións \SpecialChar \ldots{}
1157 e que cada unha desas partes teña un título que lle permiten dan unha idea
1158 ao leitor do que vai ser tratado a seguir.
1159 O texto normal, o título dunha sección, o nome do autor, son exemplos de
1160 ambientes que aparecen en moitos documentos.
1161 Ha tamén alguns ambientes que son específicos dun tipo de documento determinado
1162 : o resumo dun artigo, o enderezo do remitente dunha carta, etc.
1165 \begin_layout Standard
1166 Os ambientes son unha peza importante a hora de implementar a filosofia
1168 Os vários ambientes teñen en xeral diferente aspeito, o título dun capítulo
1169 ten que diferenciar-se do título dunha subsección ou da bibliografia, e
1170 para os distinguir empregan-se: fontes diferentes (família, tamaño, tipo),
1171 espazamento entre liñas diferentes, etc.
1172 O asunto ainda pode ser mais complicado, asi por exemplo cada xornal científico
1173 adoita ter as suas preferéncias de formato para os distintos ambientes:
1174 un editor pode querer títulos de sección con unha fonte de 18 pontos, en
1175 negrito, e o texto centrado, entanto outro teña por norma utilizar outra
1176 fonte de 15 pontos, en itálico, e o texto xustificado á esquerda; e desde
1177 logo moi dificilmente van estar de acordo nos formatos da bibliografia.
1178 O LyX está deseñado para lle permitir lidar dignamente con estas complexidades,
1179 sen necesidade de lle prestar atención de mais aos diferentes estilos de
1183 \begin_layout Standard
1188 fica na esquerda da barra de ferramentas (xusto por baixo do menu
1196 Nesta caixa ha un menu despregueábel que permite escoller o ambiente, indicando
1197 en todo momento en que tipo de ambiente se acha o cursor.
1198 Asi no seu primeiro documento até o momento indicou sempre
1202 que é o ambiente predefinido, mais agora é tempo de experimentar outros
1203 ambientes, para o cal só ha que clicar na caixa de
1207 e escoller algun dos que aparecen no menu.
1210 \begin_layout Subsection
1211 Seccións e Subseccións
1214 \begin_layout Standard
1219 na primeira liña do seu ficheiro LyX, e seleccione
1229 \begin_layout Plain Layout
1235 Se non ha nada seleccionado, o LyX muda o ambiente do parágrafo onde se
1237 Mais tamén é posíbel mudar o ambiente de vários parágrafos; seleccionando-os
1238 antes de escoller o ambiente.
1246 Asegure-se de escoller o ambiente
1258 do que xa falaremos máis tarde.
1259 O LyX etiqueta a sección con un
1262 \begin_inset Quotes eld
1266 \begin_inset Quotes erd
1271 escrebendo o cabezallo (título) nunha fonte maior.
1276 , e observe que a caixa de
1289 Na maior parte dos ambientes, incluído o cabezallo dunha sección, LyX asume
1290 que o ambiente remata ao teclear
1295 Escreba a introdución do documento:
1298 \begin_layout LyX-Code
1299 Esta é a introdución do meu primeiro documento en LyX.
1302 \begin_layout Standard
1303 Prema a tecla Return e seleccione novamente
1313 \begin_inset Quotes eld
1317 \begin_inset Quotes erd
1320 e agarda que o usuário dixite o título desta nova sección.
1325 , e verá que o LyX o escrebe coa tipografia própria do título dunha sección.
1328 \begin_layout Standard
1331 \begin_inset Quotes eld
1335 \begin_inset space ~
1339 \begin_inset Quotes erd
1343 \begin_inset Quotes eld
1346 primeiro documento en LyX
1347 \begin_inset Quotes erd
1350 ), prema novamente a tecla
1364 \begin_inset Quotes eld
1368 \begin_inset Quotes erd
1371 e agarda que o usuário dixite un título.
1374 Acerca deste documento
1378 \begin_inset space ~
1382 \begin_inset Quotes eld
1386 \begin_inset Quotes erd
1389 , que estaba antes como
1390 \begin_inset Quotes eld
1394 \begin_inset space ~
1398 \begin_inset Quotes erd
1401 , é renumerada automaticamente como
1402 \begin_inset Quotes eld
1406 \begin_inset space ~
1410 \begin_inset Quotes erd
1413 ! Aplicando a filosofia WYSIWYM, ao identificar un anaco de texto como
1414 título da sección, o LyX encarrega-se automaticamente da sua numeración
1418 \begin_layout Standard
1423 para voltar ao ambiente
1427 , e escreba as seguintes cinco liñas:
1430 \begin_layout LyX-Code
1431 As seccións e as subseccións descreben-se a seguir.
1434 \begin_layout LyX-Code
1435 Descrición da sección
1438 \begin_layout LyX-Code
1439 As seccións son maiores que as subseccións.
1442 \begin_layout LyX-Code
1443 Descrición da subsección
1446 \begin_layout LyX-Code
1447 As subseccións son menores que as seccións.
1450 \begin_layout LyX-Code
1454 \begin_layout Standard
1455 Clique na segunda liña e seleccione
1464 O LyX etiqueta a subsección con
1465 \begin_inset Quotes eld
1469 \begin_inset Quotes erd
1472 , e escrebe o título nunha fonte maior que o texto normal e menor que o
1474 Mude tamén a cuarta liña para o ambiente
1479 Como seguramente xa esperaba, o LyX asignou-lle automaticamente a etiqueta
1481 \begin_inset Quotes eld
1485 \begin_inset Quotes erd
1489 Se adiciona agora outra sección antes da
1490 \begin_inset Quotes eld
1494 \begin_inset Quotes erd
1497 , esta será renumerada para
1498 \begin_inset Quotes eld
1502 \begin_inset Quotes erd
1505 , e con ela as sua subseccións, que pasarán a ser a
1506 \begin_inset Quotes eld
1510 \begin_inset Quotes erd
1514 \begin_inset Quotes eld
1518 \begin_inset Quotes erd
1525 \begin_layout Standard
1526 O LyX contempla outros níveis de hierarquia:
1539 Anime-se e experimente con eles.
1540 Pode observar que os cabezallos do parágrafo e subparágrafo non están numerados
1541 por defeito, e que os subparágrafos están identados; porén como se explica
1546 é posíbel alterar estes comportamentos.
1547 O nível mais alto da hierarquia corresponde aos
1551 mais este ambiente só se pode empregar nalguns tipos (
1555 ) de documentos LyX (vexa-se a Sección
1556 \begin_inset space ~
1560 \begin_inset CommandInset ref
1562 reference "sec:clases_de_documentos"
1570 \begin_layout Standard
1571 Finalmente, tamén existen ambientes para seccións ou subseccións non numeradas.
1572 Se trocar un dos cabezallos de
1580 , o LyX usará a mesma tipografia, mais sen numeración.
1581 Outros ambientes similares son
1583 Capítulo*, Subsección*
1590 Probe a trocar algunhas das suas seccións ou subseccións para ambientes
1593 \begin_inset Quotes eld
1597 \begin_inset Quotes erd
1600 , e observe como isto afecta á numeración das restantes seccións.
1603 \begin_layout Standard
1608 : Arranxe os cabezallos de seccións e subseccións no arquivo de testes
1616 \begin_layout Subsection
1620 \begin_layout Standard
1621 O LyX oferece diferentes ambientes para elaborar listas.
1622 Estes ambientes liberan-no de premer a tecla
1626 veces sen conta ao escreber un esquema, ou de renumerar inteiramente unha
1627 lista cando quer adicionar un ponto no meio dela, permitindo-lle concentrar-se
1632 \begin_layout Plain Layout
1633 Desculpe que teimemos en subliñar este ponto ao longo do
1641 o ponto principal da filosofia na que se basea o LyX.
1647 Os diferentes tipos de documentos requeren, loxicamente, diferentes tipos
1651 \begin_layout Itemize
1652 Nas apresentación son usuais as listas, como esta, onde cada ítem vai precedido
1653 dunha marca (ponto, asterisco\SpecialChar \ldots{}
1654 ), que se poden elaborar facilmente en LyX
1662 \begin_layout Itemize
1663 Un esquema estrutura-se comodamente co ambiente
1667 , que facilita escreber listas ordenadas por números e letras.
1671 \begin_layout Itemize
1672 Un documento descrebendo pacotes de software pode empregar o ambiente
1676 , onde cada ítem na lista comeza con unha palabra en negrito.
1680 \begin_layout Itemize
1685 (próprio do LyX, i.e.
1686 non existe en LaTeX) é unha forma levemente diferente do ambiente
1693 \begin_layout Standard
1694 Escrebamos unha lista de razóns polas cais o LyX é mellor que os outros
1695 procesadores de texto.
1696 Algures no seu documento escreba:
1699 \begin_layout Standard
1702 O LyX é mellor que os outros procesadores de texto porque:
1705 \begin_layout Standard
1721 O LyX engade á liña unha
1722 \begin_inset Quotes eld
1726 \begin_inset Quotes erd
1729 , na realidade un asterisco, que será convertido nun ponto gordo na (pré)impresi
1731 Escreba as suas razóns:
1734 \begin_layout LyX-Code
1735 O programa encarrega-se da composición tipográfica.
1738 \begin_layout LyX-Code
1739 A escritura de fórmulas matemáticas é WYSIWYG.
1742 \begin_layout LyX-Code
1743 É moi sinxelo elaborar listas!
1746 \begin_layout Standard
1747 Os ambientes de lista, a diferenza dos cabezallos, non terminan ao premer
1753 As avesas, o LyX asume que o usuário quer continuar a engadir ítens á lista,
1754 de maneira que ao premer
1758 engade outro ítem a lista.
1759 Asi o resultado do exercício anterior será unha lista de tres ítens.
1760 Para obter un ítem con mais dun parágrafo pode-se utilizar un
1763 \begin_inset space ~
1768 , que se obtén ao premer
1773 E para rematar unha lista, precisa-se escoller o ambiente
1777 (o cal se pode obter coa combinación de teclas,
1780 \begin_inset space ~
1788 \begin_layout Standard
1789 Ten xa unha fermosa lista pontuada, e pode visualizar cal será o seu aspeito
1790 no documento impreso indo a
1797 er\SpecialChar \menuseparator
1811 er\SpecialChar \menuseparator
1821 er\SpecialChar \menuseparator
1828 Mais se cadra muda de idea e quer que a lista sexa numerada, non ten mais
1829 que seleccionar toda a lista
1833 \begin_layout Plain Layout
1834 O LyX non lle permite seleccionar a primeira marca sen seleccionar tamén
1839 á lista, o que probabelmente non quererá facer.
1840 Do mesmo xeito, tampouco é posíbel seleccionar o número nun título de sección,
1841 mais isto non o debe preocupar.
1855 E como xa vimos, se agora quixera engadir ou eliminar un ítem da lista,
1856 o LyX encarregaria-se de manter coerente a numeración.
1859 \begin_layout Standard
1860 Coa lista ainda seleccionada, pode trocar o ambiente, escollendo un dos
1861 outros dous ambientes de lista,
1869 a, e observar asi o seu formato.
1870 Neses dous ambientes, cada ítem da lista consta de un termo, a primeira
1871 palabra do ítem, seguida por unha definición, o resto do parágrafo (até
1877 O termo pode ser escrito en negrito (
1881 ) ou separado por un Tabulador
1885 \begin_layout Plain Layout
1890 de máquina de escreber, patético, ríxido e fixo, senón un tabulador de
1891 composición tipográfica, que se alterará para se axustar ao tamaño do maior
1901 a) do resto do parágrafo.
1902 Se quixer ter mais dunha palabra na definición, una as palabras con
1905 \begin_inset space ~
1914 \begin_layout Plain Layout
1915 Pode-se obter un espazo protexido coa combinación de teclas
1925 \begin_layout Standard
1930 : Arranxe a lista no
1935 \begin_layout Standard
1940 \begin_layout Plain Layout
1941 [N.T.] En inglés utilizan as palabras
1949 , para falar de listas, e outros ambientes que se encaixan uns noutros como
1951 Sen excesivo convencimento traducin por
1964 listas unhas nas outras, de múltiplas e interesantes maneiras, o que permite
1965 por exemplo escreber esquemas elaborados e asemade claros.
1966 As listas elaboradas e pontuadas teñen diferentes tipos de numeración e
1967 marcas nos diferentes níveis da hierarquia, sendo tais tipos e marcas modificáb
1973 descrebe-se polo miúdo os diferentes tipos de listas, mostrando exemplos
1974 onde se enguedellan estes diferentes tipos.
1977 \begin_layout Subsection
1981 \begin_layout Standard
1982 Para separar un texto citado do resto poden-se utilizar dous ambientes:
1987 , para pequenos textos, e
1991 , para textos maiores.
1992 Pensado para reproducir o código fonte de programas, o ambiente
1996 usa a fonte monoespazada
2000 , sendo este o único ambiente onde é posíbel empregar espazos en branco
2001 múltiplos, necesários para identar código.
2002 Se en vez de escreber programas prefere escreber poesia, conta co ambiente
2007 , no cal se usa a tecla
2011 para separar estrofes, e
2015 para separar liñas nunha estrofe.
2020 incluen-se as descricións completas de todos os ambientes disponíbeis no
2024 \begin_layout Standard
2045 \begin_layout Plain Layout
2059 \begin_layout Chapter
2060 Escrebendo documentos
2063 \begin_layout Standard
2064 Esperamos que o capítulo anterior servise para facilitar os seus primeiros
2066 Agora xa sabe escreber texto simples, coñece algunhas operacións de edición,
2067 e os úteis ambientes, mais seguramente espera poder escreber documentos
2068 mais completos, e complexos, tais como: artigos, libros, manuais ou cartas.
2069 Este capítulo esta escrito pensando en axudar-lle nesta tarefa, apresentando
2070 primeiramente as clases de documentos, que permiten escreber comodamente
2071 os distintos tipos de documentos, e a seguir moitas das cousas que tornan
2072 o texto nun documento, tais como os títulos, as notas de rodapé, as referéncias
2073 cruzadas, a bibliografia e os índices.
2076 \begin_layout Section
2077 Clases de documentos
2080 \begin_layout Standard
2081 \begin_inset CommandInset label
2083 name "sec:clases_de_documentos"
2087 Os distintos tipos de documentos requeren distinta composición tipográfica;
2088 asi por exemplo, nos libros usualmente ha leves diferenzas na composición
2089 das duas páxinas dunha folla, entanto nos artigos normalmente non existe
2091 Ademais moitos tipos de documentos conteñen ambientes específicos; nas
2092 cartas usan-se alguns ambientes, tais como a morada do remetente ou a sinatura,
2093 que non sen senso nun libro ou nun artigo.
2096 clases de documentos
2103 \begin_layout Plain Layout
2104 [N.T.] Na versión orixinal, en inglés, usan
2108 , supoño que para diferenciar-se un pouco da
2113 Sendo ambos conceitos equivalentes.
2114 De facto os nomes das clases de documentos non están traducidos, por se
2115 utilizar os de LaTeX.
2122 do LyX ocupan-se destas diferenzas a grande escala entre os diferentes
2128 , por exemplo, está escrito usando a clase Book (libro).
2131 clases de documentos
2133 son outra peza importante da filosofia WYSIWYM; grazas a elas o LyX sabe
2134 cal é a tipografia axeitada para o documento, e o usuário pode despreocupar-se
2138 \begin_layout Standard
2139 Probabelmente o seu documento de proba é da clase
2145 \begin_layout Plain Layout
2146 Esta é usualmente a clase predefinida
2155 experimente a trocar de clase (na caixa de diálogo
2160 ocumento\SpecialChar \menuseparator
2167 ) para ver como varia a tipografia.
2168 Unha das cousas que muda ao trocar de clase de documento é o conxunto de
2169 ambientes que se poden usar, e para ver os que permite unha determinada
2170 clase, basta consultar o menu de
2175 Asi se trocar o seu documento para a clase
2179 e observar o menu de
2183 , comprobará que se ben apenas ha variación nos ambientes permitidos, agora
2184 pode utilizar o ambiente
2192 \begin_layout Standard
2193 Tamaños das fontes, unha ou duas colunas, e cabezallos das páxinas son algunhas
2194 das características que diferencian as composicións tipográficas dos diferentes
2196 Ao ir avanzando na era da computación, os xornais pasaron a aceitar artigos
2197 submetidos electronicamente, para o cal definen os seus próprios ficheiros
2198 de estilo en LaTeX, de maneira que os autores podan enviar os seus artigos
2199 xa coa tipografia axeitada.
2200 Estes ficheiros de estilo poden adaptar-se facilmente para o LyX, e unha
2201 boa chea deles xa o están.
2205 \begin_layout Standard
2206 Na seguinte táboa apresenta-se unha breve referéncia de algunhas clases
2208 Mais pode achar-se moita mais información relativa as ditas clases no
2226 Clases de documentos especiais
2230 Special Document Clases
2235 \begin_layout Standard
2236 \begin_inset VSpace 0.3cm
2242 \begin_layout Standard
2244 \begin_inset Tabular
2245 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
2246 <features tabularvalignment="middle">
2247 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2248 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2250 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2253 \begin_layout Plain Layout
2259 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2262 \begin_layout Plain Layout
2270 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2273 \begin_layout Plain Layout
2279 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2282 \begin_layout Plain Layout
2287 \begin_layout Plain Layout
2288 As duas caras dunha folla teñen as mesmas características.
2300 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2303 \begin_layout Plain Layout
2309 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2312 \begin_layout Plain Layout
2313 composición & ambientes para a American Math Society
2320 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2323 \begin_layout Plain Layout
2329 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2332 \begin_layout Plain Layout
2333 máis extenso que o artigo, duas caras
2337 \begin_layout Plain Layout
2338 A cara anterior e a posterior dunha mesma folla diferen levemente.
2350 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2353 \begin_layout Plain Layout
2359 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2362 \begin_layout Plain Layout
2363 relatório + capa e contracapa
2370 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2373 \begin_layout Plain Layout
2374 slides (apresentación)
2379 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2382 \begin_layout Plain Layout
2383 transparéncias (tamén inclui FoilTeX)
2390 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2393 \begin_layout Plain Layout
2399 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2402 \begin_layout Plain Layout
2403 ambientes específicos para enderezos, sinatura\SpecialChar \ldots{}
2417 \begin_layout Standard
2418 \begin_inset VSpace 0.3cm
2424 \begin_layout Section
2425 Modelos: escrebendo unha carta
2428 \begin_layout Standard
2429 Todos os dias escreben-se inumeras cartas no mundo.
2430 En LyX pode-se escreber unha carta criando un ficheiro novo,
2435 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2458 ocumento\SpecialChar \menuseparator
2466 Mais esta non é a opción mais cómoda.
2467 Calquer carta comercial debe incluir o enderezo do remitente e o do recipendári
2469 O LyX facilita a escritura das cartas fornecendo ao usuário con un
2473 para cartas, do cal partir para escreber unha.
2476 \begin_layout Standard
2477 Abra un novo ficheiro con
2482 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2484 \begin_inset space ~
2488 \begin_inset space ~
2501 como modelo, guarde o novo ficheiro con o nome que mellor lle praza, e
2502 visualice como vai ser impreso o documento para ver a tipografia dos ambientes
2507 \begin_layout Standard
2512 verá vários ambientes, como o
2515 \begin_inset space ~
2520 que non existe na maioria das outras clases de documentos
2538 Fedelle un rato con eles para ver os que ha, e como funcionan.
2539 Notará que por exemplo ao seleccionar o ambiente
2544 \begin_inset Quotes eld
2548 \begin_inset Quotes eld
2551 en vermello antes da sinatura propriamente dita.
2552 O texto en vermello non vai ser impreso, mais indica o sítio onde debe
2553 escreber-se a sinatura.
2554 Tamén poderá comprobar que, ainda que a sinatura debe escreber-se antes
2556 \begin_inset Quotes eld
2560 \begin_inset Quotes erd
2563 ), na versión escrita aparecerá ao final da carta, como é usual.
2566 \begin_layout Standard
2567 Como vimos anteriormente ao seleccionar o menu
2572 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2574 \begin_inset space ~
2578 \begin_inset space ~
2587 aparece un diálogo onde se poden escoller unha série de modelos fornecidos
2589 Agora ben, neste diálogo pode-se navegar polas diversas directórias do
2590 seu computador, e portanto escoller calquer ficheiro lyx, que entón servirá
2596 Asi por exemplo pode gravar a carta coa que esta a experimentar, na cal
2597 xa escrebeu nos campos correspondentes o seu nome, enderezo e sinatura,
2598 con un nome axeitado, ex.
2603 , e na sua directória.
2604 Este ficheiro servira-lle como modelo sempre que o abra indo ao menu
2609 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2611 \begin_inset space ~
2615 \begin_inset space ~
2624 e navegando até a sua directória.
2625 No novo ficheiro aberto, sen nome ainda, xa aparecerán escritos de princípio
2626 os seus nome, enderezo e sinatura.
2627 O próximo exercício é obvio: escreba unha carta a alguén!
2631 \begin_layout Plain Layout
2632 Unha adverténcia: se estiver a escreber a partir dun
2636 e eliminar todo o texto dun ambiente dado— por exemplo, se eliminar todo
2640 \begin_inset space ~
2645 para o substituir co seu próprio texto — e entón move o cursor sen escreber
2646 algo, o ambiente pode desaparecer, xa que a maior parte dos ambientes non
2647 poden existir sen texto.
2648 Para recuperar o ambiente basta seleccioná-lo do menu
2660 \begin_layout Standard
2665 permite aforrar moito tempo, sendo aconsellábel o seu emprego, sempre que
2667 Outro uso dos modelos é como ferramenta didáctica; tanto a aprendizaxe
2668 individual, pois facilita aprender a tirar-lle partido as diferentes clases
2669 de documentos, como para o ensino a un grupo de persoas, xa que permite
2670 ao profesor guiar a aprendizaxe.
2673 \begin_layout Section
2674 Títulos dos documentos
2677 \begin_layout Standard
2678 O LyX (tal como o LaTeX) considera o título — que pode conter o próprio
2679 título, o autor, a data e mesmo o resumo dun artigo — como unha parte separada
2684 \begin_layout Standard
2685 Volte ao seu ficheiro de proba, que se non lle mudou de nome chamara-se
2690 e asegure-se de usar a clase de documento
2696 \begin_layout Plain Layout
2697 Para esta parte non se pode usar a clase de documento
2701 xa que non permite o uso do ambiente
2713 Escreba un título na primeira liña e escolla o ambiente
2718 Na liña seguinte escreba o seu nome e troque de ambiente para
2723 Nunha nova liña dixite a data, e escolla o ambiente
2728 Por último escolla o ambiente
2732 e nel escreba un parágrafo ou dous con un sumário do seu documento.
2733 É o momento de ver que aspeito terá unha vez impreso.
2737 \begin_layout Standard
2738 Se agora troca a clase de documento para
2742 , o título aparecerá nunha páxina separada, como a primeira páxina deste
2743 tutorial, mais antes terá que trocar de ambiente o resumo, xa que ese ambiente
2751 \begin_layout Standard
2756 : Arranxe o título, data e autor no ficheiro
2761 \begin_layout Section
2762 Etiquetas e referéncias cruzadas
2765 \begin_layout Standard
2766 É posíbel etiquetar partes do documento, como seccións, subseccións, figuras,
2767 táboas\SpecialChar \ldots{}
2768 para posteriormente facer referéncia a esas partes en calquer lugar
2770 Este tipo de referéncias, coñecidas como referéncias cruzadas, poden ser
2771 tanto directamente ao texto etiquetado, número da sección, número da táboa,
2772 etc., como a páxina onde aparece o elemento etiquetado.
2773 E tal como coas seccións ou coas notas de rodapé, o usuário non precisa
2774 de se preocupar cos detalles do manexo das referéncias cruzadas, basta
2775 etiquetar e referir-se a etiqueta, en calquer orde e en calquer momento,
2776 e o LyX ocupa-se do resto.
2777 O manexo flexíbel e fiábel das etiquetas e das referéncias cruzadas por
2778 parte do LyX (e do LaTeX), constitui un dos seu pontos fortes en comparación
2779 cos procesadores de texto convencionais.
2782 \begin_layout Subsection*
2783 A sua primeira etiqueta
2786 \begin_layout Standard
2787 É tempo de colocar a sua primeira etiqueta, por exemplo na segunda sección
2788 do seu documento de proba, esa cuxo título é
2789 \begin_inset Quotes eld
2792 Acerca deste documento
2793 \begin_inset Quotes erd
2797 Clique no fin da liña do título da sección e seleccione
2802 nserir\SpecialChar \menuseparator
2809 , abrirá-se entón unha caixa de diálogo con unha suxestión para o nome da
2810 etiqueta, suxestión que loxicamente pode aceitar ou ignorar.
2811 Unha vez conforme co nome da etiqueta clique OK, co cal se fechará a caixa
2812 de diálogo e aparecerá unha caixa cincenta co nome da etiqueta onde estaba
2816 \begin_layout Standard
2817 As referéncias de sección referen-se á sección ou subsección na cal fica
2818 a etiqueta, asi que poderia ter colocado a etiqueta en calquer lugar da
2820 Mais inserir a etiqueta no título da sección, ou na liña a seguir, asegura
2821 que ao referir o número de páxina, esta sexa a correspondente ao título
2825 \begin_layout Standard
2826 Se agora imprimir o documento non notará nengunha diferenza, xa que as etiquetas
2827 en si non aparecen impresas.
2828 Mais unha etiqueta pode ser referenciada, e as referéncias cruzadas si
2829 aparecen no documento impreso.
2832 \begin_layout Subsection*
2833 A sua primeira referéncia cruzada
2836 \begin_layout Standard
2837 Coloque o cursor nalgunha parte da Sección
2838 \begin_inset space ~
2841 3 do seu documento, e escreba:
2844 \begin_layout LyX-Code
2845 Se quer saber máis acerca deste documento, vexa
2846 \begin_inset Newline newline
2849 a Sección , que se acha na páxina .
2852 \begin_layout Standard
2853 Agora, co cursor xusto despois da palabra
2854 \begin_inset Quotes eld
2858 \begin_inset Quotes erd
2866 nserir\SpecialChar \menuseparator
2872 \begin_inset space ~
2878 Xurdirá entón a caixa de diálogo
2881 \begin_inset space ~
2886 mostrando unha série de posíbeis etiquetas que pode referir.
2887 Na verdade neste momento debe haber só unha, a sua primeira etiqueta.
2888 Seleccione-a (se non está xa pré-seleccionada) e clique en
2896 Posicione agora o cursor xusto despois da palabra
2897 \begin_inset Quotes eld
2901 \begin_inset Quotes erd
2904 , e repita o procedimento anterior, mais trocando de formato, escollendo
2905 <páxina>, na vez do que aparece predefinido, <referéncia>.
2906 Para que o proceso sexa totalmente correcto deberá inserir un
2909 \begin_inset space ~
2912 protexido (Crtl-Space)
2914 entre a referéncia e a palabra anterior.
2917 \begin_layout Standard
2918 O LyX coloca a referéncia nunha caixa cincenta onde estaba o cursor.
2919 No documento impreso esta caixa vai ser substituída polo número da sección
2920 ou da páxina (dependendo do formato escollido no diálogo
2923 \begin_inset space ~
2929 Obteña unha pré-impresión (
2936 er\SpecialChar \menuseparator
2941 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
2955 er\SpecialChar \menuseparator
2960 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
2974 er\SpecialChar \menuseparator
2979 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
2985 ) para ver como son substituídas as referéncias.
2988 \begin_layout Standard
2989 Ademais as referéncias facilitan a vida do usuário funcionando como hiper-ligazó
2990 ns á hora de editar documentos en LyX; clicando nunha xurde o diálogo
2993 \begin_inset space ~
2998 , onde se pode seleccionar o botón
3005 , que leva o cursor á etiqueta referida.
3010 devolve o cursor a caixa coa referéncia.
3013 \begin_layout Subsection*
3014 Un pouco mais de xogo
3017 \begin_layout Standard
3018 Dixemos anteriormente que o LyX se encarrega do manexo das referéncias cruzadas;
3019 chegou o momento de ver como!.
3020 Insira unha nova sección antes da Sección
3021 \begin_inset space ~
3024 2, volte a visualizar como vai sair o documento impreso, e — voilà! — a
3025 referéncia cruzada da sección pasou a:
3026 \begin_inset Quotes eld
3030 \begin_inset Quotes erd
3033 ! Troque o ambiente de
3034 \begin_inset Quotes eld
3037 Acerca deste Documento
3038 \begin_inset Quotes erd
3045 , e verá como a referéncia cruzada refere agora Subsección
3046 \begin_inset space ~
3049 2.1 en vez de Sección
3050 \begin_inset space ~
3054 Por outra banda a referéncia da páxina non se vé alterada, xa que a sección
3055 tornou-se subsección, mais non mudou de páxina.
3058 \begin_layout Standard
3059 Se quixer praticar un pouco máis tente inserir unha nova etiqueta onde colocou
3060 a sua primeira referéncia cruzada, e refira esa etiqueta noutra parte calquer
3062 Para comprobar que o LyX manexa correctamente as referéncias cruzadas en
3063 documentos mais extensos, copie algunhas páxinas do
3067 e cole-as no seu documento
3071 \begin_layout Plain Layout
3072 Observe que copiar o título dun capítulo dá lugar a unha adverténcia, pois
3073 os capítulos non están previstos na clase
3077 ., e a que os títulos de capítulo troquen de ambiente para o
3082 Se non entende porque acontece isto, consulte a Sección
3083 \begin_inset space ~
3087 \begin_inset CommandInset ref
3089 reference "sec:clases_de_documentos"
3102 \begin_layout Standard
3103 Se vai inserir referéncias cruzadas con frecuéncia (por exemplo ao escreber
3104 un artigo académico), pode entón ser-lle máis cómodo deixar aberta a caixa
3108 \begin_inset space ~
3116 \begin_layout Standard
3121 : Arranxe as referéncias no ficheiro
3126 \begin_layout Section
3127 Notas de rodapé e á marxe
3130 \begin_layout Standard
3131 É posíbel inserir notas de rodapé ben desde a barra de tarefas
3135 \begin_layout Plain Layout
3136 O botón mostra unha páxina con unha nota de rodapé.
3146 nserir\SpecialChar \menuseparator
3154 Situe o cursor no fin da palabra
3155 \begin_inset Quotes eld
3159 \begin_inset Quotes eld
3162 na introdución do seu documento de proba, para a seguir inserir unha nota
3163 de rodapé por algun dos métodos antes vistos.
3164 Xurdirá entón unha caixa en branco para a nota, precedida dun botón de
3165 fondo cincento e coa palabra
3166 \begin_inset Quotes eld
3170 \begin_inset Quotes erd
3174 Na caixa en branco escreba
3177 \begin_layout LyX-Code
3178 O Lyx é un procesador tipográfico de texto
3181 \begin_layout Standard
3182 e clique sobre o botón cincento.
3183 Ao clicar desaparecerá a caixa co texto da nota, ficando somente o botón
3184 sinalando que aí ha unha nota de rodapé.
3185 Chamamos a isto cobrir a nota de rodapé.
3186 Podendo-se descobrir a nota en calquer momento, para a ler ou a editar,
3187 sen mais que clicar sobre o botón cincento.
3190 \begin_layout Standard
3191 Pode perguntar-se porque no botón da nota aparece escrito
3192 \begin_inset Quotes eld
3196 \begin_inset Quotes erd
3199 e non un número ou outra marca mais esclarecedora de como vai aparecer
3201 A resposta é que o LyX ocupa-se automaticamente da numeración das notas
3202 de rodapé, de maneira que pode inserir notas de rodapé en calquer lugar
3203 do documento e en calquer momento, e o programa as renumera convenientemente.
3207 \begin_layout Standard
3208 As notas de rodapé poden-se cortadas e coladas como se foran texto normal,
3209 non ha mais que seleccionar o botón rodapé
3213 \begin_layout Plain Layout
3214 Se cadra é-lle máis sinxelo seleccioná-lo usando o teclado.
3215 Pois ao tentar usar o rato pode abrir sen querer a nota.
3229 É tamén posíbel converter texto normal en nota de rodapé; basta seleccionar
3230 o texto e facer o mesmo que para inserir unha nota de rodapé valeira, ben
3236 nserir\SpecialChar \menuseparator
3243 , ben clicar no botón
3244 \begin_inset Graphics
3245 filename ../../images/footnote-insert.png
3250 da barra de ferramentas.
3251 O proceso inverso tamén é posíbel, basta colocar o cursor no início da
3252 nota e premer a tecla
3256 ou alternativamente colocar o cursor no fin da nota e premer a tecla
3261 Se non o fixo xa é hora de experimentar un pouco coas notas de rodapé antes
3265 \begin_layout Standard
3266 As notas á marxe poden inserir-se ben desde o botón
3267 \begin_inset Graphics
3268 filename ../../images/marginalnote-insert.png
3273 da barra de tarefas ou através do menu
3278 nserir\SpecialChar \menuseparator
3289 Esta notas son semellantes ás anteriores agás no seguinte:
3292 \begin_layout Itemize
3293 no botón que as sinaliza di
3294 \begin_inset Quotes eld
3298 \begin_inset Quotes erd
3304 \begin_layout Itemize
3305 no texto impreso estas notas aparecerán loxicamente na marxe, e non no rodapé.
3308 \begin_layout Itemize
3309 as notas á marxe non están numeradas.
3312 \begin_layout Standard
3313 No seu documento de proba troque unha nota de rodapé para texto normal,
3314 a seguir seleccione ese texto e converta-o en nota á marxe.
3315 Por último vaia ao menu
3322 para averiguar como son impresas as notas á marxe.
3325 \begin_layout Standard
3330 : Arranxe a nota de rodapé no ficheiro
3337 \begin_layout Section
3341 \begin_layout Standard
3342 \begin_inset CommandInset label
3344 name "sec:bibliografias"
3348 As bibliografias, cando menos en ciéncias, son semellantes as referéncias
3350 A bibliografia contén unha série de referéncias no fin do documento, que
3351 poden ser referidas en calquer parte do mesmo.
3352 LyX e LaTeX numeran automanticamente as entradas bibliográficas, encarregando-s
3353 e en todo momento de manter correcta tal numeración, sexan cais sexan as
3354 mudanzas que se fagan na mesma.
3357 \begin_layout Standard
3358 Vaia ao fin do documento e troque o ambiente para
3363 Agora, cada novo parágrafo será unha referéncia bibliográfica.
3364 Como primeira referéncia escreba:
3366 O Tutorial do Lyx, pola Equipa de documentación do LyX
3369 Observe que o LyX insere automaticamente unha caixa cincenta e numerada
3370 antes de cada referéncia.
3371 Clicando na caixa xurde o diálogo
3374 \begin_inset space ~
3378 \begin_inset space ~
3382 \begin_inset space ~
3388 O primeiro, a chave, usa-se para identificar a referéncia no documento,
3389 sendo por omisión a palabra
3395 \begin_inset Quotes eld
3399 \begin_inset Quotes erd
3402 , que é mais fácil de lembrar.
3405 \begin_layout Standard
3406 É hora de inserir unha cita bibliográfica no seu documento; coloque o cursor
3407 onde lle pareza oportuno, e vaia ao menu
3412 nserir\SpecialChar \menuseparator
3419 que fai xurdir un par de caixas de diálogo superpostas.
3420 En primeiro plano aparece o diálogo
3424 , que permite escoller entre as distintas entradas que ha na bibliografia
3425 unha para citar neste ponto, para o cal cumpre seleccioná-la e premer no
3434 Premido o botón fica só o diálogo
3438 , que permite organizar as referéncias que van ser citadas, xa que é posíbel
3439 facer várias citas no mesmo ponto.
3440 Neste momento probabelmente só haxa unha entrada bibliográfica,
3441 \begin_inset Quotes eld
3445 \begin_inset Quotes erd
3448 , seleccione-a, e verá como no seu documento aparece unha caixa cincenta
3450 No documento impreso aparecerá un número entre parénteses, referindo a
3451 entrada bibliográfica correspondente no fin do documento.
3454 \begin_layout Standard
3455 As referéncias mediante números son moi comuns, mais existen outras posibilidade
3457 Por exemplo alguns xornais prescreben usar
3458 \begin_inset Quotes eld
3462 \begin_inset Quotes erd
3465 para se referiren a unha publicazón de Castelao do ano 1944.
3466 E para isto é que serve o campo
3473 \begin_inset space ~
3477 \begin_inset space ~
3481 \begin_inset space ~
3494 \begin_layout Standard
3495 É posíbel tamén completar a referéncia bibliográfica con mais información,
3496 como o(s) capitulo(s) ou a(s) páxina(s) de interese no documento citado.
3497 Isto consegue-se engadindo tal información no campo
3513 A información adicional aparecerá dentro dos parénteses e após a referéncia.
3516 \begin_layout Standard
3521 Arranxe a bibliografia e a cita no ficheiro
3526 \begin_layout Section
3530 \begin_layout Standard
3531 Nalgunhas ocasións pode desexar incluir un índice no seu documento, ben
3532 no início ben no fin.
3533 Co LyX isto é moi doado; prema
3537 entre o título e a primeira sección do seu documento e escolla
3542 nserir\SpecialChar \menuseparator
3548 \begin_inset space ~
3552 \begin_inset space ~
3555 Indices\SpecialChar \menuseparator
3561 \begin_inset space ~
3566 , e onde estaba o cursor aparecerá un botón onde di
3567 \begin_inset Quotes eld
3571 \begin_inset Quotes erd
3575 A primeira vista non parece que gañará moito, mais se actualiza a vista
3576 do documento como vai ser impreso verá que se acabou de xerar un índice
3577 coas seccións e subseccións do documento.
3580 \begin_layout Standard
3581 Á primeira vista todo isto lle pode parecer pouco útil.
3582 No entanto, se for dar unha espreitadela á pré-impresión, pode verificar
3583 que acabou de xerar un índice onde se encontran listadas as várias seccións
3584 e sub-seccións do seu documento.
3585 Se en calquer momento reordena as seccións ou cria seccións novas, o LyX
3586 encarrega-se de manter todo en orde.
3589 \begin_layout Standard
3590 O índice xeral non pode ser editado directamente, e por iso non aparece
3591 listado no documento, porén se clicar no botón correspondente xurdirá unha
3592 xanela cos contidos do dito índice.
3593 Outra maneira de aceder aos ditos contidos é mediante o menu Navegar, que
3594 se pode usar sen necesidade de inserir un índice xeral no documento.
3595 Grazas a este menu poderá mover-se facilmente entre as distintas seccións
3596 e subseccións do documento.
3599 \begin_layout Standard
3600 O botón do índice, e con el o índice, pode eliminar-se da mesma maneira
3601 que unha letra calquer.
3604 \begin_layout Standard
3609 : Arranxe o índice do ficheiro
3614 \begin_layout Chapter
3618 \begin_layout Standard
3619 Moitos cientistas usan LaTeX porque a composición tipográfica que permite
3620 obter, especialmente coas fórmulas matemáticas, ten moi boa cualidade,
3621 dando unha aparéncia profisional aos documentos que non se obtén cos procesador
3622 es de texto estándar e os seus editores matemáticos.
3623 Agora ben, escreber ecuacións en LaTeX asemella-se mais á programazón do
3624 que á escrita, razón pola que ha tamén moitos outros cientistas que non
3625 o usan, a pesar dos magníficos resultados.
3629 \begin_layout Standard
3630 O LyX é unha moi boa solución neste caso, xa que permite escreber fórmulas
3631 facilmente, a sua filosofia WYSIWYM é especialmente axeitada para esta
3632 tarefa, e os resultados son iguais de bons que co LaTeX.
3633 Se está afeito a escreber con LaTeX poderá seguir a empregar os seus úteis
3634 mas incómodos comandos, mais con unha intuitiva visualización WYSIWYM.
3635 Se, por outro lado, nunca usou LaTeX, non teña medo, o
3638 \begin_inset space ~
3643 permitirá-lle escreber rápida e facilmente ecuacións con un aspeito profisional
3647 \begin_layout Plain Layout
3648 Polo momento o LyX non garante que as suas fórmulas estexa correctas, mais
3649 si un bon resultado estético.
3658 \begin_layout Section
3662 \begin_layout Standard
3663 Algures no seu documento de proba escreba:
3666 \begin_layout LyX-Code
3667 Gosto da famosa fórmula de Einstein, E=mc^2, pola sua simplicidade.
3670 \begin_layout Standard
3671 A ecuación asi escrita non ten moi boa aparéncia, mesmo na forma impresa;
3672 as variábeis e o sinal de igualdade están xuntos de mais, e o cadrado poderia
3673 estar mellor representado.
3674 A pésima composición tipográfica debe-se a ter utilizado texto normal para
3675 escreber a fórmula, en vez de usar o modo matemático.
3678 \begin_layout Standard
3679 Para criar unha fórmula vaia a barra de ferramentas e clique no botón
3680 \begin_inset Graphics
3681 filename ../../images/math-mode.png
3687 Isto dá lugar a aparición onde ficaba o cursor dun pequeno rectángulo azul
3688 dentro doutro rectángulo púrpura, que representa unha fórmula matemática
3690 Ademais o cursor moveu-se ao interior do rectángulo.
3691 Dixite novamente E=mc^2, verá que é escrito en azul, e que o cadrado azul
3693 Para sair do modo matemático pode ben premer a tecla Esc, ben premer duas
3694 veces a tecla coa frecha para direita,
3695 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3699 O rectángulo purpura desaparece, deixando o cursor á direita da fórmula,
3700 e se agora escrebe algo xa será texto normal.
3703 \begin_layout Standard
3704 Consulte a pré-impresión e verá como a fórmula ten agora moito mellor aspeito,
3705 con espazos a ambos lados do signo de igualdade, o
3706 \begin_inset Quotes eld
3710 \begin_inset Quotes erd
3713 co tamaño e a posición dun expoente, e as letras, que se asume son variábeis,
3715 Os números son só números.
3718 \begin_layout Standard
3719 O editor matemático é outro exemplo da filosofia WYSIWYM.
3720 En LaTeX, usan-se comandos tais como
3732 para escreber as fórmulas matemáticas, de maneira que se a expresión é
3733 un pouco complexa non é fácil visualizá-la mentalmente.
3734 Sendo preciso compilar o ficheiro latex para poder visualizá-la realmente
3735 nunha pré-impresión.
3736 Por outra banda cumpre ter moito cuidado ao escreber para non cometer erros
3737 como a falta dalgun parénteses, ou a inclusión dalgun termo indebido dentro
3741 \begin_layout Standard
3742 O LyX non trata de visualizar exactamente cal vai ser o resultado impreso
3743 da fórmula (WYSIWYG), mais dá unha idea aproximada, que con un pouco de
3744 experiéncia resulta moi fiábel.
3745 Na imensa maioria das veces o resultado final vai ser satisfactório sen
3746 necesidade de preocupar-se dos pequenos detalles; tamaño dalgunha variábel,
3747 posición dun determinado signo, etc.
3748 Isto permite ao usuário, e sabemos que nos repetimos, concentrar-se no
3749 contido das fórmulas, sen necesidade de esforzar-se na sua forma.
3752 \begin_layout Section
3753 Navegando nas ecuacións
3756 \begin_layout Standard
3757 Vamos modificar agora a fórmula
3758 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3762 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
3766 As teclas con frechas serven para mover o cursor, tanto en texto normal
3767 como no modo matemático.
3768 Leve o cursor até a fórmula, e observe que ao entrar nela aparece novamente
3769 o rectángulo púrpura, indicando que está en modo matemático.
3770 Situe o cursor após o signo igual, coas teclas con frechas ou co rato,
3772 \begin_inset Quotes eld
3776 \begin_inset Quotes erd
3780 Despois, pode usar as teclas con frechas ou
3784 para sair da fórmula, o que fará desaparecer o rectángulo púrpura novamente.
3788 \begin_layout Standard
3789 Alén das teclas especiais descritas mais abaixo, a edición en modo matemático
3790 é similar a edición en texto normal.
3799 ) para eliminar carácteres, seleccione texto coas teclas con frechas ou
3800 co rato, corte, copie e cole normalmente
3804 \begin_layout Plain Layout
3805 Pode cortar ou copiar parte dunha fórmula e colá-la dentro da mesma fórmula,
3806 ou noutra fórmula distinta, mais loxicamente non pode colá-la no texto
3812 , e lembre que en caso de erro sempre pode
3834 Adverténcia: se o cursor estiver xunto a unha fórmula, mais fora dela,
3843 ) elimina-a toda ela.
3844 Nese caso pode empregar
3849 ditar\SpecialChar \menuseparator
3859 \begin_layout Standard
3860 E se agora quixer mudar o expoente de
3861 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3865 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}$
3868 ? Pode situar o rato e clicar no sítio axeitado, ou pode empregar as teclas
3871 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3875 \begin_inset Formula $\leftarrow$
3878 situe primeiramente o cursor após o
3879 \begin_inset Quotes eld
3883 \begin_inset Quotes erd
3887 \begin_inset Quotes eld
3891 \begin_inset Quotes erd
3894 , prema entón na tecla
3895 \begin_inset Formula $\uparrow$
3898 e verá como o cursor se pasa ao nível do expoente, xusto antes do
3899 \begin_inset Quotes eld
3903 \begin_inset Quotes erd
3907 Mova-se agora coa tecla
3908 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3912 \begin_inset Quotes eld
3916 \begin_inset Quotes erd
3920 Para baixar de nível pode loxicamente premer a tecla
3921 \begin_inset Formula $\downarrow$
3924 , ou como está no fin do nível superior a tecla
3925 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3929 En todo caso, ao premer a tecla
3930 \begin_inset Formula $\downarrow$
3933 o cursor baixa de nível e situa-se na posición
3937 o expoente, con independéncia da sua posición anterior no expoente.
3940 \begin_layout Section
3944 \begin_layout Standard
3945 É posíbel inserir un expoente desde o
3948 \begin_inset space ~
3953 , como se verá a seguir, porén é mais rápido inserir un acento circunflexo
3955 \begin_inset Quotes eld
3959 \begin_inset Quotes erd
3962 e premer a tecla de espazo.
3963 Isto dá lugar a aparición dun pequeno rectángulo azul nunha posición levemente
3964 superior, a correspondente aos expoentes, sendo posíbel escreber no dito
3965 rectángulo o que se quixer, que aparecerá nun tamaño de letra menor.
3966 Todo o que escreber nel, até premer a tecla espazo, a tecla
3967 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3974 (para sair de vez do modo matemático)
3978 tornará-se parte do expoente.
3981 \begin_layout Standard
3982 Os índices (sub-índices) teñen un tratamento semellante, iniciando-se neste
3986 \begin_inset space ~
3992 \begin_inset Quotes eld
3996 \begin_inset Quotes eld
4000 É posíbel inserir índices e expoentes dentro doutros índices e expoentes,
4002 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
4009 \begin_layout Standard
4014 : Transforme a ecuación 1 do
4021 \begin_layout Section
4027 \begin_layout Standard
4031 \begin_inset space ~
4036 permite inserir facilmente símbolos ou comandos matemáticos.
4037 Tamén existen atallos de teclado que permiten inserir moitos símbolos e
4038 comandos, mais para aprender as posibilidades.
4039 que oferece o editor matemático do LyX o mais fácil e didáctico é usar
4043 \begin_inset space ~
4049 Posteriormente poderá ver noutros manuais os atallos de teclado correspondentes.
4050 Abra entón o painel desde o menu con
4055 nserir\SpecialChar \menuseparator
4060 ormula\SpecialChar \menuseparator
4066 \begin_inset space ~
4071 e deixe-o aberto entanto le esta sección.
4072 Outra forma de abrir o painel é clicando no botón direito do rato en calquer
4076 \begin_layout Subsection
4080 \begin_layout Standard
4081 Na parte direita do painel ha un recadro con un conxunto de símbolos.
4082 Na parte superior do recadro ha un menu despregueábel que permite escoller
4083 entre distintos conxuntos de símbolos: operadores, relacións, letras gregas,
4084 frechas \SpecialChar \ldots{}
4085 Non ten mais que clicar en calquer deses símbolos para os incluir
4086 no seu texto, ou nas suas fórmulas.
4087 Na parte inferior do recadro, por riba do botón de
4101 , que loxicamente permite ter paineis independentes para os distintos conxuntos
4105 \begin_layout Standard
4110 : Escreba no se documento de proba:
4111 \begin_inset Quotes eld
4115 \begin_inset Formula $\heartsuit$
4119 \begin_inset Quotes erd
4125 \begin_layout Subsection
4129 \begin_layout Standard
4131 \begin_inset Graphics
4132 filename ../../images/math/sqrt-square.png
4137 do painel matemático e verá como se abre un menu despregueábel que lle
4138 permite escoller entre vários tipos de raiz.
4139 Ao escoller, por exemplo, a raiz cúbica inserirá-se no texto o típico signo
4140 da raiz, con un 3 na parte superior esquerda, e con un rectángulo azul
4142 O cursor fica dentro do dito rectángulo, no cal poderá escreber números,
4143 variábeis, outras raices ou o que desexar.
4144 Verá que ao ir adicionando ou eliminando carácteres a raiz vai-se redimensionan
4145 do para abranxer todo o que for escrito dentro.
4148 \begin_layout Standard
4149 A mesma facilidade existe para traballar coas fraccións.
4150 No painel matemático ha un botón con unha fracción con un rectángulo azul
4151 no numerador e outro no denominador.
4152 Clicando nel insere-se unha fracción no texto con dous pontos de insercións,
4153 no numerador e no denominador, podendo-se pasar dun ao outro coas frechas
4155 Insira unha fracción no seu ficheiro de proba, verá que o cursor aparece
4156 no nominador, escreba un
4157 \begin_inset Quotes eld
4161 \begin_inset Quotes erd
4164 e pase despois ao denominador e escreba un
4165 \begin_inset Quotes eld
4169 \begin_inset Quotes erd
4173 Xa ten unha fracción, sinxela mais unha fracción.
4174 Porén é posíbel escreber fraccións moito mais complicadas, xa que tanto
4175 no denominador como no numerador pode escreber calquer expresión matemática:
4176 variábeis, raices, outras fraccións, etc.
4179 \begin_layout Subsection
4180 Acentos e delimitadores
4183 \begin_layout Standard
4184 O LyX permite usar un bon número de
4185 \begin_inset Quotes eld
4189 \begin_inset Quotes erd
4192 matemáticos, cos que é posíbel acentuar calquer carácter (
4193 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
4196 ) ou grupo de carácteres (
4197 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
4201 Estes acentos seleccionan-se na sección
4205 , do menu despregueábel que ha no recadro
4209 , á direita do painel.
4210 Verá que ha acentos longos, que se expanden co texto acentuado, e outros
4211 curtos, que manteñen o seu tamaño sexa cal sexa o texto acentuado.
4212 Loxicamente o texto acentuado é o que se escrebe no rectángulo azul que
4213 aparece ben por baixo, ben por riba do acento.
4216 \begin_layout Standard
4217 Os delimitadores, como parénteses curvos, parénteses rectos ou chaves, inseren-s
4218 e desde un painel que se lanza ao premer o botón
4219 \begin_inset Graphics
4220 filename ../../images/math/delim.png
4226 O par de delimitadores seleccionados mostra-se na parte inferior.
4227 Por defeito ten-se un par de parénteses curvos, mais é posíbel escoller
4228 calquer par de delimitadores; unha chave esquerda e un paréntese recto
4229 direito, duas chaves esquerdas, o mesmo un dos delimitadores valeiro, para
4231 \begin_inset Quotes eld
4235 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
4239 \begin_inset Quotes erd
4242 (o delimitador valeiro mostra-se como unha liña a trazos en LyX, mais non
4243 aparecerá no documento impreso).
4246 \begin_layout Standard
4247 É posíbel dixitar directamente parénteses no modo matemático, o cal é mais
4248 cómodo que usar o painel matemático, mais estes parénteses terán o tamaño
4249 do texto normal, e non van modificá-lo ao introducir fraccións ou matrices
4250 entre os delimitadores.
4251 O resultado estético será normalmente moi pobre.
4252 Pola contra os delimitadores do painel matemático mudan o seu tamaño en
4253 función do que haxa entre eles, e o resultado estético está garantido.
4256 \begin_layout Standard
4257 Tamén é posíbel aplicar delimitadores, raices ou acentos a texto escrito
4259 Basta con seleccionar a porción da fórmula que se quer modificar e clicar
4260 no botón respectivo do
4263 \begin_inset space ~
4269 Probe a mudar a segunda lei de Newton da forma escalar para a forma vectorial
4271 \begin_inset Formula $f=ma$
4275 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=m\overrightarrow{a}$
4279 A operación inversa, i.e.
4280 eliminar uns delimitadores, unha raiz ou un acento dunha porción de texto,
4281 realiza-se colocando o cursor no início da dita porción e premendo a tecla
4286 (a tecla que elimina o carácter anterior ao cursor).
4289 \begin_layout Standard
4294 : Arranxe a ecuación 2 do
4301 \begin_layout Subsection
4302 Modo TeX: Limites, log, sin e outros
4305 \begin_layout Standard
4306 No modo matemático asume-se que as letras son variábeis, de maneira que
4307 se escreber sen mais o nome dunha función, por exemplo
4308 \begin_inset Quotes eld
4312 \begin_inset Quotes erd
4315 , o LyX pensará que está a escreber o produto de várias variábeis, neste
4317 \begin_inset Formula $c$
4321 \begin_inset Formula $o$
4325 \begin_inset Formula $s$
4329 Para diferenciar as variábeis das funcións o LaTeX escrebe as primeiras
4330 en itálico, e as segundas en
4334 ademais introduz un pequeno espazo entre unha función e a variábel corresponden
4337 \begin_inset Quotes eld
4341 \begin_inset Formula $\cos x$
4345 \begin_inset Quotes erd
4349 \begin_inset Quotes eld
4353 \begin_inset Formula $cosx$
4357 \begin_inset Quotes erd
4364 \begin_layout Standard
4365 Na parte esquerda do
4368 \begin_inset space ~
4373 listan-se as funcións matemáticas mais comuns.
4375 \begin_inset Quotes eld
4379 \begin_inset Quotes erd
4382 , e verá como se insere a función
4383 \begin_inset Quotes eld
4387 \begin_inset Quotes erd
4391 Ainda que a función fica dentro dunha fórmula o texto aparece escrito en
4392 negro e en letra normal (non inclinada).
4393 Mais non é texto normal, toda a palabra é tratada como un único signo,
4394 de maneira que se preme en
4398 eliminará toda a palabra, e se fai recuar o cursor verá como aparece o
4399 rectángulo purpura que arrodea as ecuacións.
4400 Coloque agora o cursor a direita da función, mais dentro do rectángulo,
4402 \begin_inset Quotes eld
4406 \begin_inset Quotes erd
4410 Tal e como é de esperar no modo matemático a variábel
4411 \begin_inset Quotes eld
4415 \begin_inset Quotes erd
4418 escrebe-se en azul e en itálico.
4419 Vexa agora a pré-impresión para comprobar o resultado final.
4422 \begin_layout Standard
4423 Ás funcións predefinidas polo LyX, como a calquer outro texto, pode-se-lle
4424 engadir índices e expoentes, o que permite escreber expresións tais como
4426 \begin_inset Quotes eld
4430 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
4434 \begin_inset Quotes erd
4438 \begin_inset Quotes eld
4442 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
4446 \begin_inset Quotes erd
4452 \begin_layout Standard
4457 : Transforme a ecuación 3 do
4464 \begin_layout Subsection
4468 \begin_layout Standard
4470 \begin_inset Graphics
4471 filename ../../images/math/matrix.png
4480 \begin_inset space ~
4485 serve loxicamente para inserir matrices.
4486 Ao clicar nese botón abre-se o diálogo
4490 que permite escoller o número de liñas e de colunas que vai ter a matriz.
4491 Escolla 2 liñas e 3 colunas e feche o diálogo.
4492 O LyX inserirá unha matriz de
4493 \begin_inset Formula $2\times3$
4496 rectángulos azuis, nos que poderá escreber calquer expresión matemática
4497 (raices cúbicas, fraccións, logaritmos, outras matrices\SpecialChar \ldots{}
4498 ), mesmo pode deixar
4499 algun dos rectángulos valeiro.
4500 Pode mover-se entre os elementos da matriz coa tecla
4504 e as teclas con frechas.
4508 \begin_layout Standard
4509 Ao colocar o cursor nunha matriz matemática, no menu principal
4516 aparecen un par de novos epígrafes, un dos cais,
4523 permite engadir ou eliminar filas e colunas, e modificar os seus aliñamentos
4524 horizontal e vertical.
4528 \begin_layout Standard
4529 Lembre que é posíbel debuxar uns delimitadores axeitados para a matriz seleccion
4530 ando-a e escollendo os delimitadores no
4533 \begin_inset space ~
4541 \begin_layout Standard
4542 Por último cumpre-nos asinalar que non é recomendábel utilizar matrices
4543 matemáticas para escreber texto.
4544 Para iso son moito mellores as táboas.
4547 \begin_layout Subsection
4548 Fórmulas independentes
4551 \begin_layout Standard
4552 Até o momento escrebemos fórmulas que ficaban na mesma liña que o texto
4553 que viña antes e despois delas, polo que receben o nome de fórmulas en
4555 As fórmulas en liña usan-se normalmente cando son curtas e simples, mais
4556 con expresións longas e complexas, ou cando se desexa salientaren no texto
4557 usan-se as fórmulas independentes.
4558 Ademais só as fórmulas independentes poden seren etiquetadas e numeradas,
4559 e as ecuacións multi-liña teñen que ser obrigatoriamente independentes
4567 \begin_layout Standard
4571 \begin_inset Graphics
4572 filename ../../images/math-display.png
4581 \begin_inset space ~
4586 e verá como aparece no texto unha fórmula valeira independente, i.e.
4587 centrada nunha nova liña.
4588 Escreba agora unha expresión matemática e lance unha pré-impresión para
4589 ver o aspeito final.
4590 Se o cursor está xa nunha expresión matemática o botón
4593 \begin_inset Graphics
4594 filename ../../images/math-display.png
4600 troca entre formula en liña e independente, i.e.
4601 se inicialmente ten-se unha fórmula en liña pasa-se a ser independente
4605 \begin_layout Standard
4606 As fórmulas independentes apresentan algunhas diferenzas a respeito das
4610 \begin_layout Itemize
4611 O tamaño da letra é maior nalguns símbolos, como
4612 \begin_inset Formula $\sum$
4616 \begin_inset Formula $\int$
4622 \begin_layout Itemize
4623 Os índices e os expoentes para límites e somatórios (mais non para integrais)
4624 escreben-se por baixo dos símbolos, e non a continuación deles.
4627 \begin_layout Itemize
4628 O texto está centrado.
4631 \begin_layout Standard
4632 Fora destas diferenzas as fórmulas en liña e independentes son moi similares.
4635 \begin_layout Standard
4636 Finalmente unha nota sobre a colocación das fórmulas independentes no texto.
4637 Se quer que unha fórmula independente fique dentro dun parágrafo entón
4643 Mais se xa o fixo non ten mais que situar o cursor no início da frase,
4644 que segue á fórmula, e premer
4651 \begin_layout Standard
4656 : Faga independentes as várias fórmulas do
4660 e vexa o seu aspeito nunha pré-impresión.
4663 \begin_layout Standard
4668 : Usando as várias ferramentas que aprendeu nesta sección, escreba unha
4673 \begin_layout Plain Layout
4674 Despois de facé-lo desde zero probe con
4679 nserir\SpecialChar \menuseparator
4684 ormula\SpecialChar \menuseparator
4698 \begin_inset Formula \[
4699 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
4702 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0
4703 \end{array}\right.\]
4710 \begin_layout Section
4711 Mais cuestións matemáticas
4714 \begin_layout Standard
4715 No editor matemático pode-se facer moitas mais cousas.
4716 Porén consideramos que o mais básico xa foi explicado, e encamiñamos ao
4724 \begin_layout Itemize
4725 Etiquetar e numerar as ecuacións.
4728 \begin_layout Itemize
4729 Escreber ecuacións multiliña
4732 \begin_layout Itemize
4733 Trocar de tipo de letra, por exemplo para usar negrito nunha fórmula.
4736 \begin_layout Itemize
4737 Facer un axuste fino no tamaño da letra e no espazamento dentro das fórmulas.
4738 (Non se preocupe disto até a versión final do texto do seu documento!)
4741 \begin_layout Itemize
4743 Poden ser moi úteis, basta defini-los unha vez no início do documento e
4744 poden utilizar-se en calquer parte.
4745 Se muda a definición do macro, as referéncias ao macro serán modificadas
4746 en todo o documento.
4747 Os macros poden mesmo tomar argumentos.
4750 \begin_layout Itemize
4751 Facer moitas outras cousas que nen se mencionan neste
4758 \begin_layout Chapter
4762 \begin_layout Section
4763 Outras importantes funcionalidades do LyX
4766 \begin_layout Standard
4767 Neste tutorial non se pretende documentar todos os posíbeis comandos do
4768 LyX, para iso están o
4777 Mais para nos despedir apresentamos algunhas das funcionalidades do LyX
4778 das cais ainda non falamos:
4781 \begin_layout Itemize
4782 tratamento WYSIWYM de táboas.
4783 As táboas poden inserir-se ben desde o menu principal,
4788 nserir\SpecialChar \menuseparator
4795 ben clicando no botón
4796 \begin_inset Graphics
4797 filename ../../images/tabular-insert.png
4803 da barra de ferramentas.
4804 Clicando na táboa co
4811 \begin_inset space ~
4815 \begin_inset space ~
4820 , que permite editar a táboa polo miúdo.
4823 \begin_layout Itemize
4824 inclusión, e manexo, de imaxe nos documentos, (con
4829 nserir\SpecialChar \menuseparator
4840 ou clicando no botón
4841 \begin_inset Graphics
4842 filename ../../images/dialog-show-new-inset_graphics.png
4849 \begin_inset Quotes eld
4853 \begin_inset Quotes erd
4856 o LyX entende vários formatos vectoriais: PostScript®, PostScript Encapsulado
4857 (EPS), Scalable Vector Graphics (SVG) e LaTeX puro, e os formatos bitmap
4858 mais usuais (png, jpeg, tif, bmp, \SpecialChar \ldots{}
4859 ), mais é posíbel configurá-lo para utilizar
4860 praticamente calquer formato.
4861 Tanto as táboas como as figuras pode ser acompañadas de lexendas, sendo
4862 posíbel criar automaticamente listas de táboas e/ou figuras.
4865 \begin_layout Itemize
4866 controlo de versións, mediante RCS (
4870 para máis información).
4873 \begin_layout Itemize
4874 altamente personalizábel.
4875 Ha moitas cousas que o usuário pode mudar no LyX, desde o aspeito visual
4876 da xanela principal até os comandos para exportar documentos.
4877 Moitas destas mudanzas poden-se facer desde o menu,
4883 \SpecialChar \menuseparator
4890 outras son menos acesíbeis e para as facer cumpre ler o manual de
4899 \begin_layout Itemize
4901 O LyX está é desenvolvido por unha equipa de programadores distribuída
4902 pelos cinco continentes.
4903 Por iso entende moitas línguas, podendo-se escreber documentos en distintos
4904 alfabetos, e con escritas tanto de esquerda->direita como direita->esquerda.
4905 Ten ademais os menus e documentación traducidos a várias línguas, e estamos
4906 desexosos de receber novas traducións.
4910 \begin_layout Itemize
4911 corrección ortográfica disponíbel en ducias de línguas.
4917 erramentas\SpecialChar \menuseparator
4922 orrector ortográfico
4926 \begin_layout Plain Layout
4927 Note-se que a corrección ortográfica comeza a partir do cursor.
4935 \begin_layout Itemize
4936 navegación dos menus co teclado.
4937 O LyX ten atallos de teclado que permite non ter que utilizar continuamente
4938 o rato, e que poden ser personalizados polo usuário (vexa-se o manual de
4947 \begin_layout Itemize
4948 importación de documentos LaTeX.
4950 \begin_inset space ~
4954 \begin_inset CommandInset ref
4956 reference "sec:tex2lyx"
4963 \begin_layout Itemize
4965 Na parte inferior da xanela principal ha unha liña cincenta na que se mostra
4966 diversa información; o tipo de fonte usada ou o atallo de teclado correspondent
4967 e a acción que se acaba de executar.
4968 Sobre esta liña é posíbel abrir unha caixa de texto chamada minibuffer
4969 (nome tomado dunha función similar en
4973 ), que dá aceso a todo tipo de interesantes funcionalidades, incluindo algunhas
4974 que permiten escangallar de vez o documento.
4975 Polo que non debe escreber no minibuffer se non sabe o que está a facer.
4978 \begin_layout Section
4979 O LyX para usuários de LaTeX
4982 \begin_layout Standard
4983 \begin_inset CommandInset label
4985 name "sec:usuarioslatex"
4989 Non é necesário saber nada de LaTeX para empregar o LyX, mais ter unha certa
4990 idea permite aproveitá-lo mellor.
4991 En todo caso moitos dos novos usuário de LyX teñen alguns coñecimentos
4992 básico de LaTeX, e esta sección está pensada para eles.
4996 \begin_layout Standard
4997 Unha cuestión que se lle ocorre ao usuário de LaTeX que está a considerar
4998 en usar o LyX, é se neste programa poderá conseguir facer todo o que o
4999 LaTeX permite facer.
5000 A resposta é afirmativa, dunha forma ou doutra, o LyX permite realizar
5001 practicamente o mesmo que o LaTeX, mais simplificando grandemente o proceso
5006 \begin_layout Standard
5007 Co intuito de manter un Tutorial breve só se mencionan nel as cousas mais
5008 básicas, as que os novos usuário do LyX precisan para comezar.
5013 , especificamente no capítulo
5016 Secrets of the LaTeX Masters
5019 (Secretos dos mestres do LaTeX), trata-se en profundidade as diferenzas
5020 entre o LyX e o LaTeX, e como usar vários truques do LaTeX no LyX.
5023 \begin_layout Subsection
5027 \begin_layout Standard
5028 O LyX implementa moitos comandos do LaTeX, mais non todos.
5029 No seu defeito oferece o modo TeX, que permite utilizar calquer comando
5030 de LaTeX, sempre que o usuário o coñeza.
5031 Para entrar neste modo pode-se ben clicar no botón
5036 \begin_inset Graphics
5037 filename ../../images/ert-insert.png
5045 na barra de ferramentas, ou seleccionar no menu
5050 nserir\SpecialChar \menuseparator
5056 \begin_inset space ~
5062 Abre-se entón unha caixa vermella precedida por un botón que pon en vermello
5067 \begin_layout Plain Layout
5068 [N.T] Evil Red Text = Malvado texto vermello.
5069 O nome fai referéncia a que o texto no modo TeX aparece escrito en vermello,
5070 e que unha das tarefas da equipa desenvolvedora do LyX e facer desaparecer
5071 a necesidade de usar ese texto vermello.
5077 A caixa é loxicamente para escreber comandos TeX (LaTeX), que o LyX vai
5078 pasar directamente ao LaTeX.
5079 Todo o escrito na caixa vai aparecer en vermello, para asi diferenciá-lo
5084 \begin_layout Standard
5085 No modo matemático basta con dixitar a barra invertida,
5086 \begin_inset Quotes eld
5092 \begin_inset Quotes erd
5095 , para entrar no modo TeX.
5096 Entanto estexa no modo TeX o texto será escrito en vermello, saindo-se
5097 del premendo na barra espazadora ou calquer outra tecla non alfabética:
5098 un número, un paréntese, etc.
5099 Unha vez abandonado o modo TeX, se o LyX coñece o comando escrito, vai-no
5100 representar no xeito WYSIWYM.
5101 Asi se nunha formula escreber o comando
5103 gamma, ao premer a barra espazadora o LyX trocará o texto
5114 \begin_inset Formula $\gamma$
5120 Este método funciona con case todos os macros matemáticos non complicados,
5121 sendo mais rápido que utilizar o
5124 \begin_inset space ~
5129 , especialmente para os usuários experientes do LaTeX.
5132 \begin_layout Standard
5133 Constantemente están a aparecer novos pacotes de LaTeX, con novas funcionalidade
5134 s e sen pedir permiso a unha autoridade central.
5135 O LyX permite utilizar calquer deles sen mais que escreber
5139 usepackage{nome_do_pacote}
5141 no preámbulo (vexa-se a Sección
5142 \begin_inset space ~
5146 \begin_inset CommandInset ref
5148 reference "sec:preambulo"
5152 ), mais sen suporte WYSIMYM para as funcionalidades do pacote.
5155 \begin_layout Subsection
5156 Importando de LaTeX —
5161 \begin_layout Standard
5162 \begin_inset CommandInset label
5168 Para importar un documento LaTeX seleccione
5173 icheiro\SpecialChar \menuseparator
5178 mportar\SpecialChar \menuseparator
5182 Isto dá lugar a que o LyX chame o comando
5186 , responsábel da tradución de LaTeX a LyX, crie un ficheiro co mesmo nome
5187 que o orixinal, en latex, mais coa extensión
5191 , e abra este ficheiro lyx.
5192 Se o proceso non for ben sucedido, tente executar o
5196 na liña de comandos variando as opcións do programa.
5199 \begin_layout Standard
5204 entende e traduz a maior parte dos comandos e ambientes LaTeX, mais non
5206 Usualmente deixa inalteradas as partes que non entende, en modo TeX.
5207 Portanto tras importar un ficheiro LaTeX é bon procurar as partes non traducida
5208 s, en vermello, e editá-las manualmente.
5209 Se ben, en moitos casos, un documento con partes en modo TeX pode dar lugar
5210 a un texto impreso de boa cualidade.
5211 Ainda que no LyX non sexa facilmente lexíbel, perdendo-se o espirito do
5215 \begin_layout Standard
5220 ten o seu próprio manual, ao que se acede con
5225 Lea-o para aprender que comandos e ambientes LaTeX non están soportados,
5226 os seus erros (e como contorná-los), e as diferentes opcións coas que se
5230 \begin_layout Subsection
5234 \begin_layout Standard
5235 O LyX permite exportar directamente a LaTeX, escollendo
5240 icheiro\SpecialChar \menuseparator
5245 xportar\SpecialChar \menuseparator
5248 no menu xerará-se un ficheiro LaTeX co nome igual ao documento lyx, mais
5254 É tamén posíbel tamén xerar un ficheiro LaTeX especialmente deseñado para
5255 compilar con pdflatex, en vez de con latex, escollendo
5260 icheiro\SpecialChar \menuseparator
5265 xportar\SpecialChar \menuseparator
5269 Para visualizar pré-impresións, ou para imprimir, o LyX xera ficheiros
5270 temporários en LaTeX, portanto ten que ser bon xerando documentos con este
5274 \begin_layout Subsection
5275 Configuración do documento
5278 \begin_layout Subsubsection
5286 \begin_layout Standard
5292 ocumento\SpecialChar \menuseparator
5299 abre-se unha caixa de diálogo que serve loxicamente para configurar o documento
5300 , permitindo especificar moitas das opcións que se poden incluir no comando
5312 do documento, o tipo e tamaño da fonte base, o tamaño do papel, as marxes,
5314 Ademais calquer opción extra para o comando
5320 pode ser engadida no campo
5326 Configuración de clase
5335 \begin_layout Subsubsection
5339 \begin_layout Standard
5340 \begin_inset CommandInset label
5342 name "sec:preambulo"
5348 Configuración do documento
5350 , que se veu no parágrafo anterior, existe unha sección chamada
5354 , onde se poden incluir directamente comandos en LaTeX que afectarán a todo
5359 \begin_layout Subsection
5363 \begin_layout Standard
5364 O LyX permite utilizar o BibTeX, un pacote para construir bases de dados
5365 con referéncias bibliográficas, que poden ser usadas en diferentes documentos.
5371 nserir\SpecialChar \menuseparator
5373 \begin_inset space ~
5377 \begin_inset space ~
5380 Indice\SpecialChar \menuseparator
5387 para incluir un ficheiro
5392 Clique no botón resultante
5393 \begin_inset Quotes eld
5396 Bibliografia Xerada BibTeX
5397 \begin_inset Quotes erd
5400 e xurdirá a caixa de diálogo
5408 \begin_inset space ~
5412 \begin_inset space ~
5417 , escreba o que escreberia entre as chaves do comando
5427 \begin_layout Plain Layout
5428 Do mesmo xeito que en LaTeX, se ha várias bibliografias estas deben ir separadas
5429 por vírgulas, sen espazos en branco.
5435 Analogamente, escreba no campo
5439 o que escreberia entre as chaves do comando
5448 \begin_layout Standard
5449 Após disto pode citar de calquer das bibliografias incluídas mediante o
5455 nserir\SpecialChar \menuseparator
5463 \begin_inset space ~
5467 \begin_inset CommandInset ref
5469 reference "sec:bibliografias"
5474 A execución do BibTeX fica a cargo do LyX.
5477 \begin_layout Section
5481 \begin_layout Standard
5482 Ás veces, ao tentar imprimir ou ver unha pré-impresión do documento, o LaTeX
5483 topa con algo que non comprende.
5484 Nestes casos o LyX abrirá a caixa de diálogo
5488 onde se listan os erros atopados.
5489 Ao clicar nun erro determinado neste diálogo move-se o cursor até o ponto
5490 que dá lugar ao dito erro, e mostra-se en detalle a mensaxe de erro que
5491 produz o latex, na parte inferior da caixa de diálogo.
projects / lyx.git / blob