1 #LyX 1.5.0svn created this file. For more info see http://www.lyx.org/
8 \makesavenoteenv{tabular}
14 \font_typewriter default
15 \font_default_family default
21 \paperfontsize default
29 \paperorientation portrait
32 \paragraph_separation indent
34 \quotes_language english
37 \paperpagestyle headings
38 \tracking_changes false
65 26 de Decembro de 2006
68 \begin_layout Standard
69 \begin_inset LatexCommand tableofcontents
83 \begin_layout Standard
84 Este ficheiro foi escrito pensando en todos aqueles que nunca ouviron falar
85 de LaTeX ou non o coñecen alá moi ben.
86 Comecemos dando unha boa notícia: non é preciso aprender LaTeX para usar
88 En realidade a razón de ser do LyX é fornecer unha interface cuase-WYSIWYG
90 Porén ha algunhas cousas que precisará aprender para usar o LyX, e que
91 lle sexa de utilidade.
94 \begin_layout Standard
95 Alguns dos leitores chegarian a este documento tras tentar inserir dous
96 espazos despois dun ponto, ou 3 liñas en branco entre parágrafos, mais
97 con certa frustración decataron-se que non o daban feito.
98 De facto, acharán que a maioria dos pequenos truques que están afeitos
99 a empregar noutros procesadores de texto, non funcionan en LyX.
100 Isto é por a maioria dos procesadores de texto permitiren, cando non requereren
101 , que o usuário introduza manualmente espazos, fontes, etc.
102 Co cal o usuário non só escrebe o documento, senón que tamén fai a composición
103 tipográfica do mesmo.
104 O LyX fai a composición automática e consistentemente, deixando ao usuário
105 concentrar-se nas cousas importantes: os contidos do documento.
108 \begin_layout Standard
109 Portanto recomendamos-lle continuar a ler, o tempo adicado a este
115 non é tempo perdido, é tempo investido.
118 \begin_layout Section
125 e que non é, este Tutorial
128 \begin_layout Standard
129 Antes de comezar esta sección, pretendemos salientar o seguinte, O
135 usa a notación definida na
145 Se comezou a ler a documentación por este manual, recomendamos-lle que
146 o deixe por un pouco e lea primeiro a
155 \begin_layout Standard
156 Unha vez que xa sabe o significado das distintas fontes utilizadas no documento
157 pasamos a comentar a focaxe deste
166 \begin_layout Subsection
167 Tirando o máximo proveito
170 \begin_layout Standard
177 consta de exemplos e exercícios, e para tirar o máximo proveito del, entanto
178 vai lendo, debe escreber todas esas pequenas cousas que se lle di de escreber,
179 e tamén tentar completar todos os exercícios suxeridos.
180 Para a sua comodidade, pode ser boa idea imprimir a versión PostScript®
184 \begin_layout Standard
185 Se estiver familiarizado co LaTeX, probabelmente poderá ler o
191 máis rapidamente, xa que a base do LyX é o LaTeX.
192 Porén o LyX posui algunhas idiosincrasias
196 \begin_layout Standard
197 ou, sendo optimistas,
198 \begin_inset Quotes eld
202 \begin_inset Quotes erd
210 que cumpre ter en conta.
211 Mesmo se non quer ler o resto do
217 , cumpre-lle botar un ollo á Sección\InsetSpace ~
219 \begin_inset LatexCommand ref
220 reference "sec:usuarioslatex"
223 , escrita pensando especificamente nos usuários de LaTeX.
226 \begin_layout Subsection
236 \begin_layout Itemize
237 Explicacións detalladas de todas as funcións do LyX.
241 \begin_layout Standard
250 Este documento só pretende-se introducir ao leitor no emprego do programa,
251 mais lembre que o Guia está sempre a sua disposición.
258 toda a información que aparece no
264 daria lugar a que este documento fose longo de mais, redundante, e frecuentemen
269 \begin_layout Itemize
270 Explicacións detalladas de LaTeX.
274 \begin_layout Standard
275 Non son necesárias para usar o LyX.
276 Mais se estiver interesado en aprender alguns dos elegantes truques que
277 pode facer co LaTeX, sempre pode ler un libro de LaTeX.
278 No mercado existen vários bons libros, polo cal escusamos de escreber un
283 \begin_layout Standard
284 E agora chegou o momento de elaborar o seu primeiro documento \SpecialChar \ldots{}
288 \begin_layout Chapter
292 \begin_layout Section
293 O seu primeiro documento no LyX
296 \begin_layout Standard
297 \begin_inset LatexCommand label
298 name "sec:primeiro-doc"
301 Antes de comezar a escreber é bon mencionarmos algunhas cousiñas que, esperemos
308 mais instrutivo, útil e divertido.
312 \begin_layout Standard
313 Dado que ha moita información que non vamos fornecer neste documento, o
314 primeiro que ten que facer é procurar os restantes documentos de axuda.
315 Isto é bastante sinxelo; inicie o LyX e vaia ao menu
325 onde pode escoller os distintos manuais, abra o
335 \begin_layout Standard
336 Se ainda non o fixo este é un bon momento para ler a sección
337 \begin_inset LatexCommand ref
338 reference "sub:manuais-traducidos"
356 (se non o estiver xa a ler no monitor).
357 Asi, pode ler ambos encanto escrebe o seu próprio documento
361 \begin_layout Standard
362 Poden servir tamén como bons exemplos de como usar as moitas características
369 Para pasar dun documento a outro ten que ir ao menu
378 , e seleccionar o ficheiro que queira mostrar na xanela.
385 non cobre en detalle asuntos descritos noutros manuais do LyX, se ben isto
386 pode resultar incomodo inicialmente, permite termos un
393 Ademais afará-se a utilizar outros manuais do LyX, o cal --- a longo prazo
394 --- aforrará-lle moito tempo.
397 \begin_layout Standard
404 imos asumir que no seu computador ten instalada unha versión do LyX totalmente
405 funcional, unha outra versión do LaTeX, o
411 ou outro visualizador de
423 ou outro conversor de
429 a PostScript®, e tamén seria bon se tiver unha impresora conectada e que
432 Se algo disto lle falta, vai ter que reconfigurar o seu sistema (ou pedir-llo
433 ao administrador do sistemas).
434 Pode achar información sobre configuracións noutros manuais, nomeadamente
444 \begin_layout Standard
445 Por último ha un documento especificamente escrito para praticar os seus
453 , supostamente escrito por alguén que ignora as grandes capacidades do LyX.
454 Segundo vaia aprendendo as novas funcións do LyX, suxeriremo-lle modificar
455 as partes correspondentes do documento
462 Verá que este documento contén algunhas dicas
463 \begin_inset Quotes eld
467 \begin_inset Quotes erd
470 para o axudar a arranxar as cousas
474 \begin_layout Standard
476 \begin_inset Quotes eld
480 \begin_inset Quotes erd
484 Para aceder ao texto da nota cumpre clicar na mesma.
490 Se desexar facer trampa (ou verificar se está a facer ben as cousas), ha
491 tamén un ficheiro chamado
495 exemplo_lyxificado.lyx
497 que contén o mesmo texto escrito por un mestre LyXeiro.
500 \begin_layout Standard
501 Os ficheiros de exemplo achan-se na directória
507 , á cal pode aceder desde LyX seleccionando
514 icheiro\SpecialChar \menuseparator
528 Abra o documento en bruto, e use
535 icheiro\SpecialChar \menuseparator
546 para gravar unha cópia na sua directória e poder asi traballar nel.
547 Ao mellorar algunha parte do documento, verifique como afectan as mudanzas
551 \begin_layout Standard
552 Por certo, o directório
558 contén moitos outros ficheiros de exemplo, que mostran como utilizar o
559 LyX para obter resultados complexos e gozosos.
560 Estes ficheiros de exemplo son especialmente úteis para mostrar cousas
561 que (devido ao tamaño ou a outras razóns) non entran ben na documentación.
568 , ou se non sabe como facer algo complicado no LyX, dé unha olladela a estes
572 \begin_layout Subsection
573 Escreber, visualizar e imprimir
576 \begin_layout Itemize
577 Abra un novo ficheiro con
584 icheiro\SpecialChar \menuseparator
592 \begin_layout Itemize
593 Escreba unha frase como:
597 Este é o meu primeiro documento en LyX!
600 \begin_layout Itemize
601 Grave o seu documento con
608 icheiro\SpecialChar \menuseparator
618 \begin_layout Itemize
619 Execute o LaTeX para criar unha pré-impresión (versión
646 er\SpecialChar \menuseparator
662 er\SpecialChar \menuseparator
674 er\SpecialChar \menuseparator
681 Se lanzou o LyX desde un terminal poderá ver como nel van aparecendo unha
682 série de mensaxes, escritos polo LaTeX, e que polo momento pode ignorar.
683 O LyX lanzará algun visualizador (de
702 , segundo corresponda), que abrirá outra xanela mostrando o aspeito que
703 vai ter o seu documento impreso.
707 \begin_layout Standard
708 Pode aforrar algo de tempo, maior canto maior sexa o documento, se tras
709 a primeira vez que execute algun dos visores o deixa sen fechar, e após
710 facer calquer mudanza no documento usa
717 er\SpecialChar \menuseparator
722 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
733 \SpecialChar \menuseparator
744 \SpecialChar \menuseparator
750 ) para ver o novo aspeito do documento.
758 \begin_layout Itemize
766 icheiro\SpecialChar \menuseparator
771 rimir\SpecialChar \@.
775 \begin_layout Standard
776 Parabéns! Escrebeu e imprimiu o seu primeiro documento en LyX.
777 O resto son pequenos detalles que se tratan no resto do
798 \begin_layout Subsection
802 \begin_layout Standard
803 Loxicamente o LyX permite-lle realizar a maioria das cousas que está afeito
804 a facer con un procesador de texto.
805 Vai engadir novas liñas cando for necesário, e identar parágrafos automaticamen
807 A seguir inclui-se unha breve descrición de como realizar algunhas operacións
811 \begin_layout Description
812 Desfacer O LyX ten múltiplos níveis de desfacer, o que significa que poderia
813 desfacer todo o que fixo desde o início da sesión seleccionando
820 ditar\SpecialChar \menuseparator
828 Caso se pasar desfacendo, pode refacer as accións desfeitas seleccionando
836 ditar\SpecialChar \menuseparator
845 \begin_layout Standard
846 Actualmente, o comando
852 está limitado a 100 pasos, e ademais non funciona para
858 , como por exemplo para mudanzas no formato do documento.
859 Estes son un par de defeitos do LyX, que ainda non están solucionados.
863 \begin_layout Description
864 Cortar/Colar/Copiar Use
871 ditar\SpecialChar \menuseparator
881 ditar\SpecialChar \menuseparator
891 ditar\SpecialChar \menuseparator
894 para cortar, colar e copiar.
895 Outra posibilidade consiste en colar o texto seleccionado (mesmo noutros
896 programas) clicando no
905 \begin_layout Description
906 Procurar/Substituir Utilice
913 ditar\SpecialChar \menuseparator
922 , isto vai lanzar unha caixa de diálogo que lle permite
928 un dado texto, Substitui-lo por outro
932 \begin_layout Standard
933 Cando rematar pode fechar a xanela, ou deixa-la aberta, segundo lle resulte
935 A maioria das caixas de diálogo no LyX --- incluindo as correspondentes
968 (do documento), asi como os vários diálogos matemáticos --- son xanelas
969 que poden deixar-se abertas, ou minimizadas, en vez de fechadas.
970 Uns poucos diálogos, como o
979 icheiro\SpecialChar \menuseparator
986 , non lle permiten porén escreber nada na xanela principal do LyX, até os
988 Asegure-se de manter en foco a xanela axeitada, ao tentar escreber na xanela
989 principal do LyX ou ao executar un comando noutra caixa de diálogo.
994 , podendo-se facer a procura sensíbel a maiúsculas/minúsculas, a palabras
995 completas o partes de palabras, e permitindo avanzar ou recuar no documento.
998 \begin_layout Description
1007 o texto (xeralmente converte os carácteres a itálica), pór en
1016 \begin_inset Quotes eld
1020 \begin_inset Quotes erd
1025 (normalmente pequenas maiúsculas, usado para nomes de persoas) no diálogo
1033 ditar\SpecialChar \menuseparator
1043 \begin_layout Description
1046 Ferramentas Mesmo abaixo dos menus ha como mínimo unha barra chea
1047 de botóns que lle permiten efectuar directamente algunhas das funcións
1052 Colar, Imprimir, Inserir\InsetSpace ~
1053 formula\SpecialChar \ldots{}
1056 Se mantiver o ponteiro do rato por riba dun deses botóns un par de segundos
1057 aparecerá unha pequena nota amarela informando sobre a función do botón.
1060 \begin_layout Standard
1061 Por agora ainda non escrebeu abondo para que estas funcións sexan úteis,
1062 mas á medida que for escrebendo tente desfacer, colar, etc.
1065 \begin_layout Subsection
1066 WYSIWYM: Espazos en branco no LyX
1069 \begin_layout Standard
1070 \begin_inset LatexCommand label
1071 name "sec:espazos-en-branco"
1074 Unha das cousas que mais estraña ao novo usuário é a forma como o LyX xere
1075 os espazos en branco.
1076 Pode premer repetidamente o
1082 , mais só obterá unha liña en branco; ou premer veces sen conta a
1088 , e só obterá un espazo.
1089 Nunha liña en branco, o LyX non permite nen introducir tan sequer un espazo
1097 non engade o consabido espazos de tubulazón, de facto non
1104 tais espazos, nen existe regra na parte superior da páxina que lle permita
1111 nen tampouco alterar as marxes.
1114 \begin_layout Standard
1115 Moitos procesadores de texto comerciais basean-se na filosofia WYSIWYG
1119 \begin_layout Standard
1121 \begin_inset Quotes eld
1124 What You See Is What You Get
1125 \begin_inset Quotes erd
1133 (o que vé e o que obtén), porén o LyX ten filosofia própria: WYSIWYM
1137 \begin_layout Standard
1186 (o que vé é o que pretende facer).
1187 O usuário especifica o que pretende obter, sendo o LyX o que se preocupa
1188 da composición tipográfica, dando lugar a unha saída con cualidade profisional.
1195 separa parágrafos, entanto un espazo en branco separa palabras, polo que
1196 non ha razón para ter vários seguidos nunha liña; un
1202 non ten nengunha función gramatical, e portanto o LyX non o considera.
1203 Ao traballar co LyX, investirá máis tempo preocupando-se do
1209 dos documentos, e menos preocupando-se do
1227 pode ver mais información sobre a filosofia WYSIWYM.
1230 \begin_layout Standard
1231 Contodo, no LyX tamén existen (moitas) maneiras de afinar manualmente o
1232 formato dos documentos.
1233 Ao fin e ao cabo é posíbel que o LyX non acerte coa composición tipográfica
1234 exacta que o autor tiña en mente.
1235 Estas formas de afinar o formato aparecen descritas no
1241 , incluindo entre outras espazados horizontal e vertical máis potentes e
1242 versáteis que os espazos ou as liñas en branco --- e formas para especificar
1243 manualmente o tamaño e o tipo de fonte, e o aliñamentos dos parágrafos.
1244 Agora ben, o que pretenden os autores do LyX é que o usuário poda despreocupar-
1245 se do formato, prestando-lle atención só ao final.
1246 Evitando algo que ocorre con frecuéncia cos procesadores de texto tradicionais;
1247 que o usuário dedica mais tempo e esforzo a forma do que ao contido do
1251 \begin_layout Section
1255 \begin_layout Standard
1256 En LyX o texto, en función do seu propósito no documento, clasifica-se en
1264 Usualmente nun documento a maioria do texto non ten un formato especial,
1265 é texto normal, mais é usual que estexa divido en capítulos, seccións \SpecialChar \ldots{}
1267 e que cada unha desas partes teña un título que lle permiten dan unha idea
1268 ao leitor do que vai ser tratado a seguir.
1269 O texto normal, o título dunha sección, o nome do autor, son exemplos de
1270 ambientes que aparecen en moitos documentos.
1271 Ha tamén alguns ambientes que son específicos dun tipo de documento determinado
1272 : o resumo dun artigo, o enderezo do remitente dunha carta, etc.
1275 \begin_layout Standard
1276 Os ambientes son unha peza importante a hora de implementar a filosofia
1278 Os vários ambientes teñen en xeral diferente aspeito, o título dun capítulo
1279 ten que diferenciar-se do título dunha subsección ou da bibliografia, e
1280 para os distinguir empregan-se: fontes diferentes (família, tamaño, tipo),
1281 espazamento entre liñas diferentes, etc.
1282 O asunto ainda pode ser mais complicado, asi por exemplo cada xornal científico
1283 adoita ter as suas preferéncias de formato para os distintos ambientes:
1284 un editor pode querer títulos de sección con unha fonte de 18 pontos, en
1285 negrito, e o texto centrado, entanto outro teña por norma utilizar outra
1286 fonte de 15 pontos, en itálico, e o texto xustificado á esquerda; e desde
1287 logo moi dificilmente van estar de acordo nos formatos da bibliografia.
1288 O LyX está deseñado para lle permitir lidar dignamente con estas complexidades,
1289 sen necesidade de lle prestar atención de mais aos diferentes estilos de
1293 \begin_layout Standard
1300 fica na esquerda da barra de ferramentas (xusto por baixo do menu
1310 Nesta caixa ha un menu despregueábel que permite escoller o ambiente, indicando
1311 en todo momento en que tipo de ambiente se acha o cursor.
1312 Asi no seu primeiro documento até o momento indicou sempre
1318 que é o ambiente predefinido, mais agora é tempo de experimentar outros
1319 ambientes, para o cal só ha que clicar na caixa de
1325 e escoller algun dos que aparecen no menu.
1328 \begin_layout Subsection
1329 Seccións e Subseccións
1332 \begin_layout Standard
1339 na primeira liña do seu ficheiro LyX, e seleccione
1353 \begin_layout Standard
1361 Se non ha nada seleccionado, o LyX muda o ambiente do parágrafo onde se
1363 Mais tamén é posíbel mudar o ambiente de vários parágrafos; seleccionando-os
1364 antes de escoller o ambiente.
1373 Asegure-se de escoller o ambiente
1393 do que xa falaremos máis tarde.
1399 O LyX etiqueta a sección con un
1404 \begin_inset Quotes eld
1408 \begin_inset Quotes erd
1414 escrebendo o cabezallo (título)
1426 , e observe que a caixa de
1446 Na maior parte dos ambientes, incluído o cabezallo dunha sección, LyX asume
1447 que o ambiente remata ao teclear
1454 Escreba a introdución do documento:
1457 \begin_layout LyX-Code
1458 Esta é a introdución do meu primeiro documento en LyX.
1461 \begin_layout Standard
1462 Prema a tecla Return e seleccione novamente
1476 \begin_inset Quotes eld
1480 \begin_inset Quotes erd
1483 e agarda que o usuário dixite o título desta nova sección.
1490 , e verá que o LyX o escrebe coa tipografia própria do título dunha sección.
1493 \begin_layout Standard
1496 \begin_inset Quotes eld
1499 Sección\InsetSpace ~
1501 \begin_inset Quotes erd
1505 \begin_inset Quotes eld
1508 primeiro documento en LyX
1509 \begin_inset Quotes erd
1512 ), prema novamente a tecla
1532 \begin_inset Quotes eld
1536 \begin_inset Quotes erd
1539 e agarda que o usuário dixite un título.
1544 Acerca deste documento
1547 A sección\InsetSpace ~
1549 \begin_inset Quotes eld
1553 \begin_inset Quotes erd
1556 , que estaba antes como
1557 \begin_inset Quotes eld
1560 Sección\InsetSpace ~
1562 \begin_inset Quotes erd
1565 , é renumerada automaticamente como
1566 \begin_inset Quotes eld
1569 Sección\InsetSpace ~
1571 \begin_inset Quotes erd
1574 ! Aplicando a filosofia WYSIWYM, ao identificar un anaco de texto como
1575 título da sección, o LyX encarrega-se automaticamente da sua numeración
1579 \begin_layout Standard
1586 para voltar ao ambiente
1592 , e escreba as seguintes cinco liñas:
1595 \begin_layout LyX-Code
1596 As seccións e as subseccións descreben-se a seguir.
1599 \begin_layout LyX-Code
1600 Descrición da sección
1603 \begin_layout LyX-Code
1604 As seccións son maiores que as subseccións.
1607 \begin_layout LyX-Code
1608 Descrición da subsección
1611 \begin_layout LyX-Code
1612 As subseccións son menores que as seccións.
1615 \begin_layout LyX-Code
1619 \begin_layout Standard
1620 Clique na segunda liña e seleccione
1633 O LyX etiqueta a subsección con
1634 \begin_inset Quotes eld
1638 \begin_inset Quotes erd
1641 , e escrebe o título nunha fonte maior que o texto normal e menor que o
1643 Mude tamén a cuarta liña para o ambiente
1650 Como seguramente xa esperaba, o LyX asignou-lle automaticamente a etiqueta
1652 \begin_inset Quotes eld
1656 \begin_inset Quotes erd
1660 Se adiciona agora outra sección antes da
1661 \begin_inset Quotes eld
1665 \begin_inset Quotes erd
1668 , esta será renumerada para
1669 \begin_inset Quotes eld
1673 \begin_inset Quotes erd
1676 , e con ela as sua subseccións, que pasarán a ser a
1677 \begin_inset Quotes eld
1681 \begin_inset Quotes erd
1685 \begin_inset Quotes eld
1689 \begin_inset Quotes erd
1696 \begin_layout Standard
1697 O LyX contempla outros níveis de hierarquia:
1716 Anime-se e experimente con eles.
1717 Pode observar que os cabezallos do parágrafo e subparágrafo non están numerados
1718 por defeito, e que os subparágrafos están identados; porén como se explica
1725 é posíbel alterar estes comportamentos.
1726 O nível mais alto da hierarquia corresponde aos
1732 mais este ambiente só se pode empregar nalguns tipos (
1736 ) de documentos LyX (vexa-se a Sección\InsetSpace ~
1738 \begin_inset LatexCommand ref
1739 reference "sec:clases_de_documentos"
1746 \begin_layout Standard
1747 Finalmente, tamén existen ambientes para seccións ou subseccións non numeradas.
1748 Se trocar un dos cabezallos de
1760 , o LyX usará a mesma tipografia, mais sen numeración.
1761 Outros ambientes similares son
1765 Capítulo*, Subsección*
1774 Probe a trocar algunhas das suas seccións ou subseccións para ambientes
1777 \begin_inset Quotes eld
1781 \begin_inset Quotes erd
1784 , e observe como isto afecta á numeración das restantes seccións.
1787 \begin_layout Standard
1792 : Arranxe os cabezallos de seccións e subseccións no arquivo de testes
1802 \begin_layout Subsection
1806 \begin_layout Standard
1807 O LyX oferece diferentes ambientes para elaborar listas.
1808 Estes ambientes liberan-no de premer a tecla
1814 veces sen conta ao escreber un esquema, ou de renumerar inteiramente unha
1815 lista cando quer adicionar un ponto no meio dela, permitindo-lle concentrar-se
1820 \begin_layout Standard
1821 Desculpe que teimemos en subliñar este ponto ao longo do
1833 o ponto principal da filosofia na que se basea o LyX.
1839 Os diferentes tipos de documentos requeren, loxicamente, diferentes tipos
1843 \begin_layout Itemize
1844 Nas apresentación son usuais as listas, como esta, onde cada ítem vai precedido
1845 dunha marca (ponto, asterisco\SpecialChar \ldots{}
1846 ), que se poden elaborar facilmente en LyX
1856 \begin_layout Itemize
1857 Un esquema estrutura-se comodamente co ambiente
1863 , que facilita escreber listas ordenadas por números e letras.
1867 \begin_layout Itemize
1868 Un documento descrebendo pacotes de software pode empregar o ambiente
1874 , onde cada ítem na lista comeza con unha palabra en negrito.
1878 \begin_layout Itemize
1885 (próprio do LyX, i.e.
1886 non existe en LaTeX) é unha forma levemente diferente do ambiente
1895 \begin_layout Standard
1896 Escrebamos unha lista de razóns polas cais o LyX é mellor que os outros
1897 procesadores de texto.
1898 Algures no seu documento escreba:
1901 \begin_layout Standard
1904 O LyX é mellor que os outros procesadores de texto porque:
1907 \begin_layout Standard
1929 O LyX engade á liña unha
1930 \begin_inset Quotes eld
1934 \begin_inset Quotes erd
1937 , na realidade un asterisco, que será convertido nun ponto gordo na (pré)impresi
1939 Escreba as suas razóns:
1942 \begin_layout LyX-Code
1943 O programa encarrega-se da composición tipográfica.
1946 \begin_layout LyX-Code
1947 A escritura de fórmulas matemáticas é WYSIWYG.
1950 \begin_layout LyX-Code
1951 É moi sinxelo elaborar listas!
1954 \begin_layout Standard
1955 Os ambientes de lista, a diferenza dos cabezallos, non terminan ao premer
1963 As avesas, o LyX asume que o usuário quer continuar a engadir ítens á lista,
1964 de maneira que ao premer
1970 engade outro ítem a lista.
1971 Asi o resultado do exercício anterior será unha lista de tres ítens.
1972 Para obter un ítem con mais dun parágrafo pode-se utilizar un
1979 , que se obtén ao premer
1986 E para rematar unha lista, precisa-se escoller o ambiente
1992 (o cal se pode obter coa combinación de teclas,
2002 \begin_layout Standard
2003 Ten xa unha fermosa lista pontuada, e pode visualizar cal será o seu aspeito
2004 no documento impreso indo a
2013 er\SpecialChar \menuseparator
2029 er\SpecialChar \menuseparator
2041 er\SpecialChar \menuseparator
2048 Mais se cadra muda de idea e quer que a lista sexa numerada, non ten mais
2049 que seleccionar toda a lista
2053 \begin_layout Standard
2054 O LyX non lle permite seleccionar a primeira marca sen seleccionar tamén
2061 á lista, o que probabelmente non quererá facer.
2062 Do mesmo xeito, tampouco é posíbel seleccionar o número nun título de sección,
2063 mais isto non o debe preocupar.
2081 E como xa vimos, se agora quixera engadir ou eliminar un ítem da lista,
2082 o LyX encarregaria-se de manter coerente a numeración.
2085 \begin_layout Standard
2086 Coa lista ainda seleccionada, pode trocar o ambiente, escollendo un dos
2087 outros dous ambientes de lista,
2099 a, e observar asi o seu formato.
2100 Neses dous ambientes, cada ítem da lista consta de un termo, a primeira
2101 palabra do ítem, seguida por unha definición, o resto do parágrafo (até
2109 O termo pode ser escrito en negrito (
2113 ) ou separado por un Tabulador
2117 \begin_layout Standard
2124 de máquina de escreber, patético, ríxido e fixo, senón un tabulador de
2125 composición tipográfica, que se alterará para se axustar ao tamaño do maior
2135 a) do resto do parágrafo.
2136 Se quixer ter mais dunha palabra na definición, una as palabras con
2140 Espazos\InsetSpace ~
2147 \begin_layout Standard
2148 Pode-se obter un espazo protexido coa combinación de teclas
2160 \begin_layout Standard
2165 : Arranxe a lista no
2172 \begin_layout Standard
2177 \begin_layout Standard
2178 [N.T.] En inglés utilizan as palabras
2190 , para falar de listas, e outros ambientes que se encaixan uns noutros como
2192 Sen excesivo convencimento traducin por
2209 listas unhas nas outras, de múltiplas e interesantes maneiras, o que permite
2210 por exemplo escreber esquemas elaborados e asemade claros.
2211 As listas elaboradas e pontuadas teñen diferentes tipos de numeración e
2212 marcas nos diferentes níveis da hierarquia, sendo tais tipos e marcas modificáb
2220 descrebe-se polo miúdo os diferentes tipos de listas, mostrando exemplos
2221 onde se enguedellan estes diferentes tipos.
2224 \begin_layout Subsection
2228 \begin_layout Standard
2229 Para separar un texto citado do resto poden-se utilizar dous ambientes:
2236 , para pequenos textos, e
2242 , para textos maiores.
2243 Pensado para reproducir o código fonte de programas, o ambiente
2249 usa a fonte monoespazada
2255 , sendo este o único ambiente onde é posíbel empregar espazos en branco
2256 múltiplos, necesários para identar código.
2257 Se en vez de escreber programas prefere escreber poesia, conta co ambiente
2263 , no cal se usa a tecla
2269 para separar estrofes, e
2275 para separar liñas nunha estrofe.
2282 incluen-se as descricións completas de todos os ambientes disponíbeis no
2286 \begin_layout Standard
2314 \begin_layout Standard
2330 \begin_layout Chapter
2331 Escrebendo documentos
2334 \begin_layout Standard
2335 Esperamos que o capítulo anterior servise para facilitar os seus primeiros
2337 Agora xa sabe escreber texto simples, coñece algunhas operacións de edición,
2338 e os úteis ambientes, mais seguramente espera poder escreber documentos
2339 mais completos, e complexos, tais como: artigos, libros, manuais ou cartas.
2340 Este capítulo esta escrito pensando en axudar-lle nesta tarefa, apresentando
2341 primeiramente as clases de documentos, que permiten escreber comodamente
2342 os distintos tipos de documentos, e a seguir moitas das cousas que tornan
2343 o texto nun documento, tais como os títulos, as notas de rodapé, as referéncias
2344 cruzadas, a bibliografia e os índices.
2347 \begin_layout Section
2348 Clases de documentos
2351 \begin_layout Standard
2352 \begin_inset LatexCommand label
2353 name "sec:clases_de_documentos"
2356 Os distintos tipos de documentos requeren distinta composición tipográfica;
2357 asi por exemplo, nos libros usualmente ha leves diferenzas na composición
2358 das duas páxinas dunha folla, entanto nos artigos normalmente non existe
2360 Ademais moitos tipos de documentos conteñen ambientes específicos; nas
2361 cartas usan-se alguns ambientes, tais como a morada do remetente ou a sinatura,
2362 que non sen senso nun libro ou nun artigo.
2367 clases de documentos
2374 \begin_layout Standard
2375 [N.T.] Na versión orixinal, en inglés, usan
2381 , supoño que para diferenciar-se un pouco da
2388 Sendo ambos conceitos equivalentes.
2389 De facto os nomes das clases de documentos non están traducidos, por se
2390 utilizar os de LaTeX.
2397 do LyX ocupan-se destas diferenzas a grande escala entre os diferentes
2405 , por exemplo, está escrito usando a clase Book (libro).
2410 clases de documentos
2412 son outra peza importante da filosofia WYSIWYM; grazas a elas o LyX sabe
2413 cal é a tipografia axeitada para o documento, e o usuário pode despreocupar-se
2417 \begin_layout Standard
2418 Probabelmente o seu documento de proba é da clase
2426 \begin_layout Standard
2427 Esta é usualmente a clase predefinida
2437 experimente a trocar de clase (na caixa de diálogo
2446 ocumento\SpecialChar \menuseparator
2453 ) para ver como varia a tipografia.
2454 Unha das cousas que muda ao trocar de clase de documento é o conxunto de
2455 ambientes que se poden usar, e para ver os que permite unha determinada
2456 clase, basta consultar o menu de
2463 Asi se trocar o seu documento para a clase
2469 e observar o menu de
2475 , comprobará que se ben apenas ha variación nos ambientes permitidos, agora
2476 pode utilizar o ambiente
2486 \begin_layout Standard
2487 Tamaños das fontes, unha ou duas colunas, e cabezallos das páxinas son algunhas
2488 das características que diferencian as composicións tipográficas dos diferentes
2490 Ao ir avanzando na era da computación, os xornais pasaron a aceitar artigos
2491 submetidos electronicamente, para o cal definen os seus próprios ficheiros
2492 de estilo en LaTeX, de maneira que os autores podan enviar os seus artigos
2493 xa coa tipografia axeitada.
2494 Estes ficheiros de estilo poden adaptar-se facilmente para o LyX, e unha
2495 boa chea deles xa o están.
2499 \begin_layout Standard
2500 Na seguinte táboa apresenta-se unha breve referéncia de algunhas clases
2502 Mais pode achar-se moita mais información relativa as ditas clases no
2528 Clases de documentos especiais
2532 Special Document Clases
2537 \begin_layout Standard
2538 \begin_inset VSpace 0.3cm
2544 \begin_layout Standard
2546 \begin_inset Tabular
2547 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
2549 <column alignment="center" valignment="top" leftline="true" width="0pt">
2550 <column alignment="center" valignment="top" leftline="true" rightline="true" width="0pt">
2551 <row topline="true" bottomline="true">
2552 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2555 \begin_layout Standard
2561 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2564 \begin_layout Standard
2571 <row topline="true">
2572 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2575 \begin_layout Standard
2581 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2584 \begin_layout Standard
2589 \begin_layout Standard
2590 As duas caras dunha folla teñen as mesmas características.
2601 <row topline="true">
2602 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2605 \begin_layout Standard
2611 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2614 \begin_layout Standard
2615 composición & ambientes para a American Math Society
2621 <row topline="true">
2622 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2625 \begin_layout Standard
2631 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2634 \begin_layout Standard
2635 máis extenso que o artigo, duas caras
2639 \begin_layout Standard
2640 A cara anterior e a posterior dunha mesma folla diferen levemente.
2651 <row topline="true" bottomline="true">
2652 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2655 \begin_layout Standard
2661 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2664 \begin_layout Standard
2665 relatório + capa e contracapa
2671 <row bottomline="true">
2672 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2675 \begin_layout Standard
2676 slides (apresentación)
2681 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2684 \begin_layout Standard
2685 transparéncias (tamén inclui FoilTeX)
2691 <row bottomline="true">
2692 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2695 \begin_layout Standard
2701 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2704 \begin_layout Standard
2705 ambientes específicos para enderezos, sinatura\SpecialChar \ldots{}
2719 \begin_layout Standard
2720 \begin_inset VSpace 0.3cm
2726 \begin_layout Section
2727 Modelos: escrebendo unha carta
2730 \begin_layout Standard
2731 Todos os dias escreben-se inumeras cartas no mundo.
2732 En LyX pode-se escreber unha carta criando un ficheiro novo,
2739 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2768 ocumento\SpecialChar \menuseparator
2776 Mais esta non é a opción mais cómoda.
2777 Calquer carta comercial debe incluir o enderezo do remitente e o do recipendári
2779 O LyX facilita a escritura das cartas fornecendo ao usuário con un
2785 para cartas, do cal partir para escreber unha.
2788 \begin_layout Standard
2789 Abra un novo ficheiro con
2796 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2811 como modelo, guarde o novo ficheiro con o nome que mellor lle praza, e
2812 visualice como vai ser impreso o documento para ver a tipografia dos ambientes
2817 \begin_layout Standard
2824 verá vários ambientes, como o
2831 que non existe na maioria das outras clases de documentos
2853 Fedelle un rato con eles para ver os que ha, e como funcionan.
2854 Notará que por exemplo ao seleccionar o ambiente
2861 \begin_inset Quotes eld
2865 \begin_inset Quotes eld
2868 en vermello antes da sinatura propriamente dita.
2869 O texto en vermello non vai ser impreso, mais indica o sítio onde debe
2870 escreber-se a sinatura.
2871 Tamén poderá comprobar que, ainda que a sinatura debe escreber-se antes
2873 \begin_inset Quotes eld
2877 \begin_inset Quotes erd
2880 ), na versión escrita aparecerá ao final da carta, como é usual.
2883 \begin_layout Standard
2884 Como vimos anteriormente ao seleccionar o menu
2891 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2900 aparece un diálogo onde se poden escoller unha série de modelos fornecidos
2902 Agora ben, neste diálogo pode-se navegar polas diversas directórias do
2903 seu computador, e portanto escoller calquer ficheiro lyx, que entón servirá
2912 Asi por exemplo pode gravar a carta coa que esta a experimentar, na cal
2913 xa escrebeu nos campos correspondentes o seu nome, enderezo e sinatura,
2914 con un nome axeitado, ex.
2921 , e na sua directória.
2922 Este ficheiro servira-lle como modelo sempre que o abra indo ao menu
2929 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2939 e navegando até a sua directória.
2940 No novo ficheiro aberto, sen nome ainda, xa aparecerán escritos de princípio
2941 os seus nome, enderezo e sinatura.
2942 O próximo exercício é obvio: escreba unha carta a alguén!
2946 \begin_layout Standard
2947 Unha adverténcia: se estiver a escreber a partir dun
2953 e eliminar todo o texto dun ambiente dado--- por exemplo, se eliminar todo
2961 para o substituir co seu próprio texto --- e entón move o cursor sen escreber
2962 algo, o ambiente pode desaparecer, xa que a maior parte dos ambientes non
2963 poden existir sen texto.
2964 Para recuperar o ambiente basta seleccioná-lo do menu
2978 \begin_layout Standard
2985 permite aforrar moito tempo, sendo aconsellábel o seu emprego, sempre que
2987 Outro uso dos modelos é como ferramenta didáctica; tanto a aprendizaxe
2988 individual, pois facilita aprender a tirar-lle partido as diferentes clases
2989 de documentos, como para o ensino a un grupo de persoas, xa que permite
2990 ao profesor guiar a aprendizaxe.
2993 \begin_layout Section
2994 Títulos dos documentos
2997 \begin_layout Standard
2998 O LyX (tal como o LaTeX) considera o título --- que pode conter o próprio
2999 título, o autor, a data e mesmo o resumo dun artigo --- como unha parte
3000 separada do documento.
3004 \begin_layout Standard
3005 Volte ao seu ficheiro de proba, que se non lle mudou de nome chamara-se
3012 e asegure-se de usar a clase de documento
3020 \begin_layout Standard
3021 Para esta parte non se pode usar a clase de documento
3027 xa que non permite o uso do ambiente
3042 Escreba un título na primeira liña e escolla o ambiente
3049 Na liña seguinte escreba o seu nome e troque de ambiente para
3056 Nunha nova liña dixite a data, e escolla o ambiente
3063 Por último escolla o ambiente
3069 e nel escreba un parágrafo ou dous con un sumário do seu documento.
3070 É o momento de ver que aspeito terá unha vez impreso.
3074 \begin_layout Standard
3075 Se agora troca a clase de documento para
3081 , o título aparecerá nunha páxina separada, como a primeira páxina deste
3082 tutorial, mais antes terá que trocar de ambiente o resumo, xa que ese ambiente
3092 \begin_layout Standard
3097 : Arranxe o título, data e autor no ficheiro
3104 \begin_layout Section
3105 Etiquetas e referéncias cruzadas
3108 \begin_layout Standard
3109 \begin_inset LatexCommand label
3110 name "sec:etiquetas"
3113 É posíbel etiquetar partes do documento, como seccións, subseccións, figuras,
3114 táboas\SpecialChar \ldots{}
3115 para posteriormente facer referéncia a esas partes en calquer lugar
3117 Este tipo de referéncias, coñecidas como referéncias cruzadas, poden ser
3118 tanto directamente ao texto etiquetado, número da sección, número da táboa,
3119 etc., como a páxina onde aparece o elemento etiquetado.
3120 E tal como coas seccións ou coas notas de rodapé, o usuário non precisa
3121 de se preocupar cos detalles do manexo das referéncias cruzadas, basta
3122 etiquetar e referir-se a etiqueta, en calquer orde e en calquer momento,
3123 e o LyX ocupa-se do resto.
3124 O manexo flexíbel e fiábel das etiquetas e das referéncias cruzadas por
3125 parte do LyX (e do LaTeX), constitui un dos seu pontos fortes en comparación
3126 cos procesadores de texto convencionais.
3129 \begin_layout Subsection*
3130 A sua primeira etiqueta
3133 \begin_layout Standard
3134 É tempo de colocar a sua primeira etiqueta, por exemplo na segunda sección
3135 do seu documento de proba, esa cuxo título é
3136 \begin_inset Quotes eld
3139 Acerca deste documento
3140 \begin_inset Quotes erd
3144 Clique no fin da liña do título da sección e seleccione
3151 nserir\SpecialChar \menuseparator
3158 , abrirá-se entón unha caixa de diálogo con unha suxestión para o nome da
3159 etiqueta, suxestión que loxicamente pode aceitar ou ignorar.
3160 Unha vez conforme co nome da etiqueta clique OK, co cal se fechará a caixa
3161 de diálogo e aparecerá unha caixa cincenta co nome da etiqueta onde estaba
3165 \begin_layout Standard
3166 As referéncias de sección referen-se á sección ou subsección na cal fica
3167 a etiqueta, asi que poderia ter colocado a etiqueta en calquer lugar da
3169 Mais inserir a etiqueta no título da sección, ou na liña a seguir, asegura
3170 que ao referir o número de páxina, esta sexa a correspondente ao título
3174 \begin_layout Standard
3175 Se agora imprimir o documento non notará nengunha diferenza, xa que as etiquetas
3176 en si non aparecen impresas.
3177 Mais unha etiqueta pode ser referenciada, e as referéncias cruzadas si
3178 aparecen no documento impreso.
3181 \begin_layout Subsection*
3182 A sua primeira referéncia cruzada
3185 \begin_layout Standard
3186 Coloque o cursor nalgunha parte da Sección\InsetSpace ~
3187 3 do seu documento, e escreba:
3190 \begin_layout LyX-Code
3191 Se quer saber máis acerca deste documento, vexa
3193 a Sección , que se acha
3197 \begin_layout Standard
3198 Agora, co cursor xusto despois da palabra
3199 \begin_inset Quotes eld
3203 \begin_inset Quotes erd
3213 nserir\SpecialChar \menuseparator
3218 eferéncia\InsetSpace ~
3222 Xurdirá entón a caixa de diálogo
3226 Referéncia\InsetSpace ~
3229 mostrando unha série de posíbeis etiquetas que pode referir.
3230 Na verdade neste momento debe haber só unha, a sua primeira etiqueta.
3231 Seleccione-a (se non está xa pré-seleccionada) e clique en
3241 Posicione agora o cursor xusto despois da palabra
3242 \begin_inset Quotes eld
3246 \begin_inset Quotes erd
3249 , e repita o procedimento anterior, mais trocando de formato, escollendo
3250 <páxina>, na vez do que aparece predefinido, <referéncia>.
3251 Para que o proceso sexa totalmente correcto deberá inserir un
3256 protexido (Crtl-Space)
3258 entre a referéncia e a palabra anterior.
3261 \begin_layout Standard
3262 O LyX coloca a referéncia nunha caixa cincenta onde estaba o cursor.
3263 No documento impreso esta caixa vai ser substituída polo número da sección
3264 ou da páxina (dependendo do formato escollido no diálogo
3268 Referéncia\InsetSpace ~
3272 Obteña unha pré-impresión (
3279 er\SpecialChar \menuseparator
3284 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
3300 er\SpecialChar \menuseparator
3305 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
3321 er\SpecialChar \menuseparator
3326 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
3332 ) para ver como son substituídas as referéncias.
3335 \begin_layout Standard
3336 Ademais as referéncias facilitan a vida do usuário funcionando como hiper-ligazó
3337 ns á hora de editar documentos en LyX; clicando nunha xurde o diálogo
3341 Referéncia\InsetSpace ~
3344 , onde se pode seleccionar o botón
3353 , que leva o cursor á etiqueta referida.
3360 devolve o cursor a caixa coa referéncia.
3363 \begin_layout Subsection*
3364 Un pouco mais de xogo
3367 \begin_layout Standard
3368 Dixemos anteriormente que o LyX se encarrega do manexo das referéncias cruzadas;
3369 chegou o momento de ver como!.
3370 Insira unha nova sección antes da Sección\InsetSpace ~
3371 2, volte a visualizar como vai
3372 sair o documento impreso, e --- voilà! --- a referéncia cruzada da sección
3374 \begin_inset Quotes eld
3378 \begin_inset Quotes erd
3381 ! Troque o ambiente de
3382 \begin_inset Quotes eld
3385 Acerca deste Documento
3386 \begin_inset Quotes erd
3395 , e verá como a referéncia cruzada refere agora Subsección\InsetSpace ~
3396 2.1 en vez de Sección\InsetSpace ~
3398 Por outra banda a referéncia da páxina non se vé alterada, xa que a sección
3399 tornou-se subsección, mais non mudou de páxina.
3402 \begin_layout Standard
3403 Se quixer praticar un pouco máis tente inserir unha nova etiqueta onde colocou
3404 a sua primeira referéncia cruzada, e refira esa etiqueta noutra parte calquer
3406 Para comprobar que o LyX manexa correctamente as referéncias cruzadas en
3407 documentos mais extensos, copie algunhas páxinas do
3413 e cole-as no seu documento
3417 \begin_layout Standard
3418 Observe que copiar o título dun capítulo dá lugar a unha adverténcia, pois
3419 os capítulos non están previstos na clase
3425 ., e a que os títulos de capítulo troquen de ambiente para o
3432 Se non entende porque acontece isto, consulte a Sección\InsetSpace ~
3434 \begin_inset LatexCommand ref
3435 reference "sec:clases_de_documentos"
3447 \begin_layout Standard
3448 Se vai inserir referéncias cruzadas con frecuéncia (por exemplo ao escreber
3449 un artigo académico), pode entón ser-lle máis cómodo deixar aberta a caixa
3454 Referéncia\InsetSpace ~
3460 \begin_layout Standard
3465 : Arranxe as referéncias no ficheiro
3472 \begin_layout Section
3473 Notas de rodapé e á marxe
3476 \begin_layout Standard
3477 É posíbel inserir notas de rodapé ben desde a barra de tarefas
3481 \begin_layout Standard
3482 O botón mostra unha páxina con unha nota de rodapé.
3494 nserir\SpecialChar \menuseparator
3502 Situe o cursor no fin da palabra
3503 \begin_inset Quotes eld
3507 \begin_inset Quotes eld
3510 na introdución do seu documento de proba, para a seguir inserir unha nota
3511 de rodapé por algun dos métodos antes vistos.
3512 Xurdirá entón unha caixa en branco para a nota, precedida dun botón de
3513 fondo cincento e coa palabra
3514 \begin_inset Quotes eld
3518 \begin_inset Quotes erd
3522 Na caixa en branco escreba
3525 \begin_layout LyX-Code
3526 O Lyx é un procesador tipográfico de texto
3529 \begin_layout Standard
3530 e clique sobre o botón cincento.
3531 Ao clicar desaparecerá a caixa co texto da nota, ficando somente o botón
3532 sinalando que aí ha unha nota de rodapé.
3533 Chamamos a isto cobrir a nota de rodapé.
3534 Podendo-se descobrir a nota en calquer momento, para a ler ou a editar,
3535 sen mais que clicar sobre o botón cincento.
3538 \begin_layout Standard
3539 Pode perguntar-se porque no botón da nota aparece escrito
3540 \begin_inset Quotes eld
3544 \begin_inset Quotes erd
3547 e non un número ou outra marca mais esclarecedora de como vai aparecer
3549 A resposta é que o LyX ocupa-se automaticamente da numeración das notas
3550 de rodapé, de maneira que pode inserir notas de rodapé en calquer lugar
3551 do documento e en calquer momento, e o programa as renumera convenientemente.
3555 \begin_layout Standard
3556 As notas de rodapé poden-se cortadas e coladas como se foran texto normal,
3557 non ha mais que seleccionar o botón rodapé
3561 \begin_layout Standard
3562 Se cadra é-lle máis sinxelo seleccioná-lo usando o teclado.
3563 Pois ao tentar usar o rato pode abrir sen querer a nota.
3581 É tamén posíbel converter texto normal en nota de rodapé; basta seleccionar
3582 o texto e facer o mesmo que para inserir unha nota de rodapé valeira, ben
3590 nserir\SpecialChar \menuseparator
3597 , ben clicar no botón
3598 \begin_inset Graphics
3599 filename ../../images/footnote-insert.xpm
3601 BoundingBox 0bp 0bp 22bp 22bp
3605 da barra de ferramentas.
3606 O proceso inverso tamén é posíbel, basta colocar o cursor no início da
3607 nota e premer a tecla
3613 ou alternativamente colocar o cursor no fin da nota e premer a tecla
3620 Se non o fixo xa é hora de experimentar un pouco coas notas de rodapé antes
3624 \begin_layout Standard
3625 As notas á marxe poden inserir-se ben desde o botón
3626 \begin_inset Graphics
3627 filename ../../images/marginalnote-insert.xpm
3629 BoundingBox 0bp 0bp 22bp 22bp
3633 da barra de tarefas ou através do menu
3640 nserir\SpecialChar \menuseparator
3652 Esta notas son semellantes ás anteriores agás no seguinte:
3655 \begin_layout Itemize
3656 no botón que as sinaliza di
3657 \begin_inset Quotes eld
3661 \begin_inset Quotes erd
3667 \begin_layout Itemize
3668 no texto impreso estas notas aparecerán loxicamente na marxe, e non no rodapé.
3671 \begin_layout Itemize
3672 as notas á marxe non están numeradas.
3675 \begin_layout Standard
3676 No seu documento de proba troque unha nota de rodapé para texto normal,
3677 a seguir seleccione ese texto e converta-o en nota á marxe.
3678 Por último vaia ao menu
3687 para averiguar como son impresas as notas á marxe.
3690 \begin_layout Standard
3695 : Arranxe a nota de rodapé no ficheiro
3704 \begin_layout Section
3708 \begin_layout Standard
3709 \begin_inset LatexCommand label
3710 name "sec:bibliografias"
3713 As bibliografias, cando menos en ciéncias, son semellantes as referéncias
3715 A bibliografia contén unha série de referéncias no fin do documento, que
3716 poden ser referidas en calquer parte do mesmo.
3717 LyX e LaTeX numeran automanticamente as entradas bibliográficas, encarregando-s
3718 e en todo momento de manter correcta tal numeración, sexan cais sexan as
3719 mudanzas que se fagan na mesma.
3722 \begin_layout Standard
3723 Vaia ao fin do documento e troque o ambiente para
3730 Agora, cada novo parágrafo será unha referéncia bibliográfica.
3731 Como primeira referéncia escreba:
3735 O Tutorial do Lyx, pola Equipa de documentación do LyX
3738 Observe que o LyX insere automaticamente unha caixa cincenta e numerada
3739 antes de cada referéncia.
3740 Clicando na caixa xurde o diálogo
3744 Configuración\InsetSpace ~
3746 entrada\InsetSpace ~
3751 O primeiro, a chave, usa-se para identificar a referéncia no documento,
3752 sendo por omisión a palabra
3760 \begin_inset Quotes eld
3764 \begin_inset Quotes erd
3767 , que é mais fácil de lembrar.
3770 \begin_layout Standard
3771 É hora de inserir unha cita bibliográfica no seu documento; coloque o cursor
3772 onde lle pareza oportuno, e vaia ao menu
3779 nserir\SpecialChar \menuseparator
3787 que fai xurdir un par de caixas de diálogo superpostas.
3788 En primeiro plano aparece o diálogo
3794 , que permite escoller entre as distintas entradas que ha na bibliografia
3795 unha para citar neste ponto, para o cal cumpre seleccioná-la e premer no
3806 Premido o botón fica só o diálogo
3812 , que permite organizar as referéncias que van ser citadas, xa que é posíbel
3813 facer várias citas no mesmo ponto.
3814 Neste momento probabelmente só haxa unha entrada bibliográfica,
3815 \begin_inset Quotes eld
3819 \begin_inset Quotes erd
3822 , seleccione-a, e verá como no seu documento aparece unha caixa cincenta
3824 No documento impreso aparecerá un número entre parénteses, referindo a
3825 entrada bibliográfica correspondente no fin do documento.
3828 \begin_layout Standard
3829 As referéncias mediante números son moi comuns, mais existen outras posibilidade
3831 Por exemplo alguns xornais prescreben usar
3832 \begin_inset Quotes eld
3836 \begin_inset Quotes erd
3839 para se referiren a unha publicazón de Castelao do ano 1944.
3840 E para isto é que serve o campo
3850 Configuración\InsetSpace ~
3852 entrada\InsetSpace ~
3865 \begin_layout Standard
3866 É posíbel tamén completar a referéncia bibliográfica con mais información,
3867 como o(s) capitulo(s) ou a(s) páxina(s) de interese no documento citado.
3868 Isto consegue-se engadindo tal información no campo
3889 A información adicional aparecerá dentro dos parénteses e após a referéncia.
3892 \begin_layout Standard
3898 Arranxe a bibliografia e a cita no ficheiro
3905 \begin_layout Section
3909 \begin_layout Standard
3910 Nalgunhas ocasións pode desexar incluir un índice no seu documento, ben
3911 no início ben no fin.
3912 Co LyX isto é moi doado; prema
3918 entre o título e a primeira sección do seu documento e escolla
3925 nserir\SpecialChar \menuseparator
3932 Indices\SpecialChar \menuseparator
3940 , e onde estaba o cursor aparecerá un botón onde di
3941 \begin_inset Quotes eld
3945 \begin_inset Quotes erd
3949 A primeira vista non parece que gañará moito, mais se actualiza a vista
3950 do documento como vai ser impreso verá que se acabou de xerar un índice
3951 coas seccións e subseccións do documento.
3954 \begin_layout Standard
3955 Á primeira vista todo isto lle pode parecer pouco útil.
3956 No entanto, se for dar unha espreitadela á pré-impresión, pode verificar
3957 que acabou de xerar un índice onde se encontran listadas as várias seccións
3958 e sub-seccións do seu documento.
3959 Se en calquer momento reordena as seccións ou cria seccións novas, o LyX
3960 encarrega-se de manter todo en orde.
3963 \begin_layout Standard
3964 O índice xeral non pode ser editado directamente, e por iso non aparece
3965 listado no documento, porén se clicar no botón correspondente xurdirá unha
3966 xanela cos contidos do dito índice.
3967 Outra maneira de aceder aos ditos contidos é mediante o menu Navegar, que
3968 se pode usar sen necesidade de inserir un índice xeral no documento.
3969 Grazas a este menu poderá mover-se facilmente entre as distintas seccións
3970 e subseccións do documento.
3973 \begin_layout Standard
3974 O botón do índice, e con el o índice, pode eliminar-se da mesma maneira
3975 que unha letra calquer.
3978 \begin_layout Standard
3983 : Arranxe o índice do ficheiro
3990 \begin_layout Chapter
3994 \begin_layout Standard
3995 Moitos cientistas usan LaTeX porque a composición tipográfica que permite
3996 obter, especialmente coas fórmulas matemáticas, ten moi boa cualidade,
3997 dando unha aparéncia profisional aos documentos que non se obtén cos procesador
3998 es de texto estándar e os seus editores matemáticos.
3999 Agora ben, escreber ecuacións en LaTeX asemella-se mais á programazón do
4000 que á escrita, razón pola que ha tamén moitos outros cientistas que non
4001 o usan, a pesar dos magníficos resultados.
4005 \begin_layout Standard
4006 O LyX é unha moi boa solución neste caso, xa que permite escreber fórmulas
4007 facilmente, a sua filosofia WYSIWYM é especialmente axeitada para esta
4008 tarefa, e os resultados son iguais de bons que co LaTeX.
4009 Se está afeito a escreber con LaTeX poderá seguir a empregar os seus úteis
4010 mas incómodos comandos, mais con unha intuitiva visualización WYSIWYM.
4011 Se, por outro lado, nunca usou LaTeX, non teña medo, o
4018 permitirá-lle escreber rápida e facilmente ecuacións con un aspeito profisional
4022 \begin_layout Standard
4023 Polo momento o LyX non garante que as suas fórmulas estexa correctas, mais
4024 si un bon resultado estético.
4033 \begin_layout Section
4037 \begin_layout Standard
4038 Algures no seu documento de proba escreba:
4041 \begin_layout LyX-Code
4042 Gosto da famosa fórmula de Einstein, E=mc^2, pola sua simplicidade.
4045 \begin_layout Standard
4046 A ecuación asi escrita non ten moi boa aparéncia, mesmo na forma impresa;
4047 as variábeis e o sinal de igualdade están xuntos de mais, e o cadrado poderia
4048 estar mellor representado.
4049 A pésima composición tipográfica debe-se a ter utilizado texto normal para
4050 escreber a fórmula, en vez de usar o modo matemático.
4053 \begin_layout Standard
4054 Para criar unha fórmula vaia a barra de ferramentas e clique no botón
4055 \begin_inset Graphics
4056 filename ../../images/math-mode.xpm
4058 BoundingBox 0bp 0bp 22bp 22bp
4063 Isto dá lugar a aparición onde ficaba o cursor dun pequeno rectángulo azul
4064 dentro doutro rectángulo púrpura, que representa unha fórmula matemática
4066 Ademais o cursor moveu-se ao interior do rectángulo.
4067 Dixite novamente E=mc^2, verá que é escrito en azul, e que o cadrado azul
4069 Para sair do modo matemático pode ben premer a tecla Esc, ben premer duas
4070 veces a tecla coa frecha para direita,
4071 \begin_inset Formula $\rightarrow$
4075 O rectángulo purpura desaparece, deixando o cursor á direita da fórmula,
4076 e se agora escrebe algo xa será texto normal.
4079 \begin_layout Standard
4080 Consulte a pré-impresión e verá como a fórmula ten agora moito mellor aspeito,
4081 con espazos a ambos lados do signo de igualdade, o
4082 \begin_inset Quotes eld
4086 \begin_inset Quotes erd
4089 co tamaño e a posición dun expoente, e as letras, que se asume son variábeis,
4091 Os números son só números.
4094 \begin_layout Standard
4095 O editor matemático é outro exemplo da filosofia WYSIWYM.
4096 En LaTeX, usan-se comandos tais como
4112 para escreber as fórmulas matemáticas, de maneira que se a expresión é
4113 un pouco complexa non é fácil visualizá-la mentalmente.
4114 Sendo preciso compilar o ficheiro latex para poder visualizá-la realmente
4115 nunha pré-impresión.
4116 Por outra banda cumpre ter moito cuidado ao escreber para non cometer erros
4117 como a falta dalgun parénteses, ou a inclusión dalgun termo indebido dentro
4121 \begin_layout Standard
4122 O LyX non trata de visualizar exactamente cal vai ser o resultado impreso
4123 da fórmula (WYSIWYG), mais dá unha idea aproximada, que con un pouco de
4124 experiéncia resulta moi fiábel.
4125 Na imensa maioria das veces o resultado final vai ser satisfactório sen
4126 necesidade de preocupar-se dos pequenos detalles; tamaño dalgunha variábel,
4127 posición dun determinado signo, etc.
4128 Isto permite ao usuário, e sabemos que nos repetimos, concentrar-se no
4129 contido das fórmulas, sen necesidade de esforzar-se na sua forma.
4132 \begin_layout Section
4133 Navegando nas ecuacións
4136 \begin_layout Standard
4137 Vamos modificar agora a fórmula
4138 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
4142 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
4146 As teclas con frechas serven para mover o cursor, tanto en texto normal
4147 como no modo matemático.
4148 Leve o cursor até a fórmula, e observe que ao entrar nela aparece novamente
4149 o rectángulo púrpura, indicando que está en modo matemático.
4150 Situe o cursor após o signo igual, coas teclas con frechas ou co rato,
4152 \begin_inset Quotes eld
4156 \begin_inset Quotes erd
4160 Despois, pode usar as teclas con frechas ou
4166 para sair da fórmula, o que fará desaparecer o rectángulo púrpura novamente.
4170 \begin_layout Standard
4171 Alén das teclas especiais descritas mais abaixo, a edición en modo matemático
4172 é similar a edición en texto normal.
4185 ) para eliminar carácteres, seleccione texto coas teclas con frechas ou
4186 co rato, corte, copie e cole normalmente
4190 \begin_layout Standard
4191 Pode cortar ou copiar parte dunha fórmula e colá-la dentro da mesma fórmula,
4192 ou noutra fórmula distinta, mais loxicamente non pode colá-la no texto
4198 , e lembre que en caso de erro sempre pode
4226 Adverténcia: se o cursor estiver xunto a unha fórmula, mais fora dela,
4239 ) elimina-a toda ela.
4240 Nese caso pode empregar
4248 ditar\SpecialChar \menuseparator
4259 \begin_layout Standard
4260 E se agora quixer mudar o expoente de
4261 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
4265 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}$
4268 ? Pode situar o rato e clicar no sítio axeitado, ou pode empregar as teclas
4271 \begin_inset Formula $\rightarrow$
4275 \begin_inset Formula $\leftarrow$
4278 situe primeiramente o cursor após o
4279 \begin_inset Quotes eld
4283 \begin_inset Quotes erd
4287 \begin_inset Quotes eld
4291 \begin_inset Quotes erd
4294 , prema entón na tecla
4295 \begin_inset Formula $\uparrow$
4298 e verá como o cursor se pasa ao nível do expoente, xusto antes do
4299 \begin_inset Quotes eld
4303 \begin_inset Quotes erd
4307 Mova-se agora coa tecla
4308 \begin_inset Formula $\rightarrow$
4312 \begin_inset Quotes eld
4316 \begin_inset Quotes erd
4320 Para baixar de nível pode loxicamente premer a tecla
4321 \begin_inset Formula $\downarrow$
4324 , ou como está no fin do nível superior a tecla
4325 \begin_inset Formula $\rightarrow$
4329 En todo caso, ao premer a tecla
4330 \begin_inset Formula $\downarrow$
4333 o cursor baixa de nível e situa-se na posición
4339 o expoente, con independéncia da sua posición anterior no expoente.
4342 \begin_layout Section
4346 \begin_layout Standard
4347 É posíbel inserir un expoente desde o
4354 , como se verá a seguir, porén é mais rápido inserir un acento circunflexo
4356 \begin_inset Quotes eld
4360 \begin_inset Quotes erd
4363 e premer a tecla de espazo.
4364 Isto dá lugar a aparición dun pequeno rectángulo azul nunha posición levemente
4365 superior, a correspondente aos expoentes, sendo posíbel escreber no dito
4366 rectángulo o que se quixer, que aparecerá nun tamaño de letra menor.
4367 Todo o que escreber nel, até premer a tecla espazo, a tecla
4368 \begin_inset Formula $\rightarrow$
4378 (para sair de vez do modo matemático)
4382 tornará-se parte do expoente.
4385 \begin_layout Standard
4386 Os índices (sub-índices) teñen un tratamento semellante, iniciando-se neste
4395 \begin_inset Quotes eld
4399 \begin_inset Quotes eld
4403 É posíbel inserir índices e expoentes dentro doutros índices e expoentes,
4405 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
4412 \begin_layout Standard
4417 : Transforme a ecuación 1 do
4426 \begin_layout Section
4434 \begin_layout Standard
4442 permite inserir facilmente símbolos ou comandos matemáticos.
4443 Tamén existen atallos de teclado que permiten inserir moitos símbolos e
4444 comandos, mais para aprender as posibilidades.
4445 que oferece o editor matemático do LyX o mais fácil e didáctico é usar
4454 Posteriormente poderá ver noutros manuais os atallos de teclado correspondentes.
4455 Abra entón o painel desde o menu con
4462 nserir\SpecialChar \menuseparator
4467 ormula\SpecialChar \menuseparator
4475 e deixe-o aberto entanto le esta sección.
4476 Outra forma de abrir o painel é clicando no botón direito do rato en calquer
4480 \begin_layout Subsection
4484 \begin_layout Standard
4485 Na parte direita do painel ha un recadro con un conxunto de símbolos.
4486 Na parte superior do recadro ha un menu despregueábel que permite escoller
4487 entre distintos conxuntos de símbolos: operadores, relacións, letras gregas,
4488 frechas \SpecialChar \ldots{}
4489 Non ten mais que clicar en calquer deses símbolos para os incluir
4490 no seu texto, ou nas suas fórmulas.
4491 Na parte inferior do recadro, por riba do botón de
4509 , que loxicamente permite ter paineis independentes para os distintos conxuntos
4513 \begin_layout Standard
4518 : Escreba no se documento de proba:
4519 \begin_inset Quotes eld
4523 \begin_inset Formula $\heartsuit$
4527 \begin_inset Quotes erd
4533 \begin_layout Subsection
4537 \begin_layout Standard
4539 \begin_inset Graphics
4540 filename ../../images/math/sqrt-square.xpm
4542 BoundingBox 0bp 0bp 22bp 22bp
4546 do painel matemático e verá como se abre un menu despregueábel que lle
4547 permite escoller entre vários tipos de raiz.
4548 Ao escoller, por exemplo, a raiz cúbica inserirá-se no texto o típico signo
4549 da raiz, con un 3 na parte superior esquerda, e con un rectángulo azul
4551 O cursor fica dentro do dito rectángulo, no cal poderá escreber números,
4552 variábeis, outras raices ou o que desexar.
4553 Verá que ao ir adicionando ou eliminando carácteres a raiz vai-se redimensionan
4554 do para abranxer todo o que for escrito dentro.
4557 \begin_layout Standard
4558 A mesma facilidade existe para traballar coas fraccións.
4559 No painel matemático ha un botón con unha fracción con un rectángulo azul
4560 no numerador e outro no denominador.
4561 Clicando nel insere-se unha fracción no texto con dous pontos de insercións,
4562 no numerador e no denominador, podendo-se pasar dun ao outro coas frechas
4564 Insira unha fracción no seu ficheiro de proba, verá que o cursor aparece
4565 no nominador, escreba un
4566 \begin_inset Quotes eld
4570 \begin_inset Quotes erd
4573 e pase despois ao denominador e escreba un
4574 \begin_inset Quotes eld
4578 \begin_inset Quotes erd
4582 Xa ten unha fracción, sinxela mais unha fracción.
4583 Porén é posíbel escreber fraccións moito mais complicadas, xa que tanto
4584 no denominador como no numerador pode escreber calquer expresión matemática:
4585 variábeis, raices, outras fraccións, etc.
4588 \begin_layout Subsection
4589 Acentos e delimitadores
4592 \begin_layout Standard
4593 O LyX permite usar un bon número de
4594 \begin_inset Quotes eld
4598 \begin_inset Quotes erd
4601 matemáticos, cos que é posíbel acentuar calquer carácter (
4602 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
4605 ) ou grupo de carácteres (
4606 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
4610 Estes acentos seleccionan-se na sección
4616 , do menu despregueábel que ha no recadro
4622 , á direita do painel.
4623 Verá que ha acentos longos, que se expanden co texto acentuado, e outros
4624 curtos, que manteñen o seu tamaño sexa cal sexa o texto acentuado.
4625 Loxicamente o texto acentuado é o que se escrebe no rectángulo azul que
4626 aparece ben por baixo, ben por riba do acento.
4629 \begin_layout Standard
4630 Os delimitadores, como parénteses curvos, parénteses rectos ou chaves, inseren-s
4631 e desde un painel que se lanza ao premer o botón
4632 \begin_inset Graphics
4633 filename ../../images/math/delim.xpm
4635 BoundingBox 0bp 0bp 22bp 22bp
4640 O par de delimitadores seleccionados mostra-se na parte inferior.
4641 Por defeito ten-se un par de parénteses curvos, mais é posíbel escoller
4642 calquer par de delimitadores; unha chave esquerda e un paréntese recto
4643 direito, duas chaves esquerdas, o mesmo un dos delimitadores valeiro, para
4645 \begin_inset Quotes eld
4649 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
4653 \begin_inset Quotes erd
4656 (o delimitador valeiro mostra-se como unha liña a trazos en LyX, mais non
4657 aparecerá no documento impreso).
4660 \begin_layout Standard
4661 É posíbel dixitar directamente parénteses no modo matemático, o cal é mais
4662 cómodo que usar o painel matemático, mais estes parénteses terán o tamaño
4663 do texto normal, e non van modificá-lo ao introducir fraccións ou matrices
4664 entre os delimitadores.
4665 O resultado estético será normalmente moi pobre.
4666 Pola contra os delimitadores do painel matemático mudan o seu tamaño en
4667 función do que haxa entre eles, e o resultado estético está garantido.
4670 \begin_layout Standard
4671 Tamén é posíbel aplicar delimitadores, raices ou acentos a texto escrito
4673 Basta con seleccionar a porción da fórmula que se quer modificar e clicar
4674 no botón respectivo do
4682 Probe a mudar a segunda lei de Newton da forma escalar para a forma vectorial
4684 \begin_inset Formula $f=ma$
4688 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=m\overrightarrow{a}$
4692 A operación inversa, i.e.
4693 eliminar uns delimitadores, unha raiz ou un acento dunha porción de texto,
4694 realiza-se colocando o cursor no início da dita porción e premendo a tecla
4701 (a tecla que elimina o carácter anterior ao cursor).
4704 \begin_layout Standard
4709 : Arranxe a ecuación 2 do
4718 \begin_layout Subsection
4719 Modo TeX: Limites, log, sin e outros
4722 \begin_layout Standard
4723 No modo matemático asume-se que as letras son variábeis, de maneira que
4724 se escreber sen mais o nome dunha función, por exemplo
4725 \begin_inset Quotes eld
4729 \begin_inset Quotes erd
4732 , o LyX pensará que está a escreber o produto de várias variábeis, neste
4734 \begin_inset Formula $c$
4738 \begin_inset Formula $o$
4742 \begin_inset Formula $s$
4746 Para diferenciar as variábeis das funcións o LaTeX escrebe as primeiras
4747 en itálico, e as segundas en
4753 ademais introduz un pequeno espazo entre unha función e a variábel corresponden
4756 \begin_inset Quotes eld
4760 \begin_inset Formula $\cos x$
4764 \begin_inset Quotes erd
4768 \begin_inset Quotes eld
4772 \begin_inset Formula $cosx$
4776 \begin_inset Quotes erd
4783 \begin_layout Standard
4784 Na parte esquerda do
4791 listan-se as funcións matemáticas mais comuns.
4793 \begin_inset Quotes eld
4797 \begin_inset Quotes erd
4800 , e verá como se insere a función
4801 \begin_inset Quotes eld
4805 \begin_inset Quotes erd
4809 Ainda que a función fica dentro dunha fórmula o texto aparece escrito en
4810 negro e en letra normal (non inclinada).
4811 Mais non é texto normal, toda a palabra é tratada como un único signo,
4812 de maneira que se preme en
4818 eliminará toda a palabra, e se fai recuar o cursor verá como aparece o
4819 rectángulo purpura que arrodea as ecuacións.
4820 Coloque agora o cursor a direita da función, mais dentro do rectángulo,
4822 \begin_inset Quotes eld
4826 \begin_inset Quotes erd
4830 Tal e como é de esperar no modo matemático a variábel
4831 \begin_inset Quotes eld
4835 \begin_inset Quotes erd
4838 escrebe-se en azul e en itálico.
4839 Vexa agora a pré-impresión para comprobar o resultado final.
4842 \begin_layout Standard
4843 Ás funcións predefinidas polo LyX, como a calquer outro texto, pode-se-lle
4844 engadir índices e expoentes, o que permite escreber expresións tais como
4846 \begin_inset Quotes eld
4850 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
4854 \begin_inset Quotes erd
4858 \begin_inset Quotes eld
4862 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
4866 \begin_inset Quotes erd
4872 \begin_layout Standard
4877 : Transforme a ecuación 3 do
4886 \begin_layout Subsection
4890 \begin_layout Standard
4891 \begin_inset LatexCommand label
4896 \begin_inset Graphics
4897 filename ../../images/math/matrix.xpm
4910 serve loxicamente para inserir matrices.
4911 Ao clicar nese botón abre-se o diálogo
4917 que permite escoller o número de liñas e de colunas que vai ter a matriz.
4918 Escolla 2 liñas e 3 colunas e feche o diálogo.
4919 O LyX inserirá unha matriz de
4920 \begin_inset Formula $2\times3$
4923 rectángulos azuis, nos que poderá escreber calquer expresión matemática
4924 (raices cúbicas, fraccións, logaritmos, outras matrices\SpecialChar \ldots{}
4925 ), mesmo pode deixar
4926 algun dos rectángulos valeiro.
4927 Pode mover-se entre os elementos da matriz coa tecla
4933 e as teclas con frechas.
4937 \begin_layout Standard
4938 Ao colocar o cursor nunha matriz matemática, no menu principal
4948 aparecen un par de novos epígrafes, un dos cais,
4958 permite engadir ou eliminar filas e colunas, e modificar os seus aliñamentos
4959 horizontal e vertical.
4963 \begin_layout Standard
4964 Lembre que é posíbel debuxar uns delimitadores axeitados para a matriz seleccion
4965 ando-a e escollendo os delimitadores no
4975 \begin_layout Standard
4976 Por último cumpre-nos asinalar que non é recomendábel utilizar matrices
4977 matemáticas para escreber texto.
4978 Para iso son moito mellores as táboas.
4981 \begin_layout Subsection
4982 Fórmulas independentes
4985 \begin_layout Standard
4986 Até o momento escrebemos fórmulas que ficaban na mesma liña que o texto
4987 que viña antes e despois delas, polo que receben o nome de fórmulas en
4989 As fórmulas en liña usan-se normalmente cando son curtas e simples, mais
4990 con expresións longas e complexas, ou cando se desexa salientaren no texto
4991 usan-se as fórmulas independentes.
4992 Ademais só as fórmulas independentes poden seren etiquetadas e numeradas,
4993 e as ecuacións multi-liña teñen que ser obrigatoriamente independentes
5003 \begin_layout Standard
5009 \begin_inset Graphics
5010 filename ../../images/math-display.xpm
5023 e verá como aparece no texto unha fórmula valeira independente, i.e.
5024 centrada nunha nova liña.
5025 Escreba agora unha expresión matemática e lance unha pré-impresión para
5026 ver o aspeito final.
5027 Se o cursor está xa nunha expresión matemática o botón
5032 \begin_inset Graphics
5033 filename ../../images/math-display.xpm
5039 troca entre formula en liña e independente, i.e.
5040 se inicialmente ten-se unha fórmula en liña pasa-se a ser independente
5044 \begin_layout Standard
5045 As fórmulas independentes apresentan algunhas diferenzas a respeito das
5049 \begin_layout Itemize
5050 O tamaño da letra é maior nalguns símbolos, como
5051 \begin_inset Formula $\sum$
5055 \begin_inset Formula $\int$
5061 \begin_layout Itemize
5062 Os índices e os expoentes para límites e somatórios (mais non para integrais)
5063 escreben-se por baixo dos símbolos, e non a continuación deles.
5066 \begin_layout Itemize
5067 O texto está centrado.
5070 \begin_layout Standard
5071 Fora destas diferenzas as fórmulas en liña e independentes son moi similares.
5074 \begin_layout Standard
5075 Finalmente unha nota sobre a colocación das fórmulas independentes no texto.
5076 Se quer que unha fórmula independente fique dentro dun parágrafo entón
5084 Mais se xa o fixo non ten mais que situar o cursor no início da frase,
5085 que segue á fórmula, e premer
5094 \begin_layout Standard
5099 : Faga independentes as várias fórmulas do
5105 e vexa o seu aspeito nunha pré-impresión.
5108 \begin_layout Standard
5113 : Usando as várias ferramentas que aprendeu nesta sección, escreba unha
5118 \begin_layout Standard
5119 Despois de facé-lo desde zero probe con
5126 nserir\SpecialChar \menuseparator
5131 ormula\SpecialChar \menuseparator
5151 \begin_inset Formula \[
5152 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
5155 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0\end{array}\right.\]
5162 \begin_layout Section
5163 Mais cuestións matemáticas
5166 \begin_layout Standard
5167 No editor matemático pode-se facer moitas mais cousas.
5168 Porén consideramos que o mais básico xa foi explicado, e encamiñamos ao
5178 \begin_layout Itemize
5179 Etiquetar e numerar as ecuacións.
5182 \begin_layout Itemize
5183 Escreber ecuacións multiliña
5186 \begin_layout Itemize
5187 Trocar de tipo de letra, por exemplo para usar negrito nunha fórmula.
5190 \begin_layout Itemize
5191 Facer un axuste fino no tamaño da letra e no espazamento dentro das fórmulas.
5192 (Non se preocupe disto até a versión final do texto do seu documento!)
5195 \begin_layout Itemize
5197 Poden ser moi úteis, basta defini-los unha vez no início do documento e
5198 poden utilizar-se en calquer parte.
5199 Se muda a definición do macro, as referéncias ao macro serán modificadas
5200 en todo o documento.
5201 Os macros poden mesmo tomar argumentos.
5204 \begin_layout Itemize
5205 Facer moitas outras cousas que nen se mencionan neste
5214 \begin_layout Chapter
5218 \begin_layout Section
5219 Outras importantes funcionalidades do LyX
5222 \begin_layout Standard
5223 Neste tutorial non se pretende documentar todos os posíbeis comandos do
5224 LyX, para iso están o
5237 Mais para nos despedir apresentamos algunhas das funcionalidades do LyX
5238 das cais ainda non falamos:
5241 \begin_layout Itemize
5242 tratamento WYSIWYM de táboas.
5243 As táboas poden inserir-se ben desde o menu principal,
5250 nserir\SpecialChar \menuseparator
5258 ben clicando no botón
5259 \begin_inset Graphics
5260 filename ../../images/tabular-insert.xpm
5266 da barra de ferramentas.
5267 Clicando na táboa co
5277 Configuración\InsetSpace ~
5281 , que permite editar a táboa polo miúdo.
5284 \begin_layout Itemize
5285 inclusión, e manexo, de imaxe nos documentos, (con
5292 nserir\SpecialChar \menuseparator
5306 ou clicando no botón
5307 \begin_inset Graphics
5308 filename ../../images/dialog-show-new-inset_graphics.xpm
5315 \begin_inset Quotes eld
5319 \begin_inset Quotes erd
5322 o LyX entende vários formatos vectoriais: PostScript®, PostScript Encapsulado
5323 (EPS), Scalable Vector Graphics (SVG) e LaTeX puro, e os formatos bitmap
5324 mais usuais (png, jpeg, tif, bmp, \SpecialChar \ldots{}
5325 ), mais é posíbel configurá-lo para utilizar
5326 praticamente calquer formato.
5327 Tanto as táboas como as figuras pode ser acompañadas de lexendas, sendo
5328 posíbel criar automaticamente listas de táboas e/ou figuras.
5331 \begin_layout Itemize
5332 controlo de versións, mediante RCS (
5336 para máis información).
5339 \begin_layout Itemize
5340 altamente personalizábel.
5341 Ha moitas cousas que o usuário pode mudar no LyX, desde o aspeito visual
5342 da xanela principal até os comandos para exportar documentos.
5343 Moitas destas mudanzas poden-se facer desde o menu,
5353 \SpecialChar \menuseparator
5361 outras son menos acesíbeis e para as facer cumpre ler o manual de
5372 \begin_layout Itemize
5374 O LyX está é desenvolvido por unha equipa de programadores distribuída
5375 pelos cinco continentes.
5376 Por iso entende moitas línguas, podendo-se escreber documentos en distintos
5377 alfabetos, e con escritas tanto de esquerda->direita como direita->esquerda.
5378 Ten ademais os menus e documentación traducidos a várias línguas, e estamos
5379 desexosos de receber novas traducións.
5383 \begin_layout Itemize
5384 corrección ortográfica disponíbel en ducias de línguas.
5392 erramentas\SpecialChar \menuseparator
5397 orrector ortográfico
5401 \begin_layout Standard
5402 Note-se que a corrección ortográfica comeza a partir do cursor.
5410 \begin_layout Itemize
5411 navegación dos menus co teclado.
5412 O LyX ten atallos de teclado que permite non ter que utilizar continuamente
5413 o rato, e que poden ser personalizados polo usuário (vexa-se o manual de
5424 \begin_layout Itemize
5425 importación de documentos LaTeX.
5426 Vexa-se a sección\InsetSpace ~
5428 \begin_inset LatexCommand ref
5429 reference "sec:tex2lyx"
5435 \begin_layout Itemize
5437 Na parte inferior da xanela principal ha unha liña cincenta na que se mostra
5438 diversa información; o tipo de fonte usada ou o atallo de teclado correspondent
5439 e a acción que se acaba de executar.
5440 Sobre esta liña é posíbel abrir unha caixa de texto chamada minibuffer
5441 (nome tomado dunha función similar en
5447 ), que dá aceso a todo tipo de interesantes funcionalidades, incluindo algunhas
5448 que permiten escangallar de vez o documento.
5449 Polo que non debe escreber no minibuffer se non sabe o que está a facer.
5452 \begin_layout Section
5453 O LyX para usuários de LaTeX
5456 \begin_layout Standard
5457 \begin_inset LatexCommand label
5458 name "sec:usuarioslatex"
5461 Non é necesário saber nada de LaTeX para empregar o LyX, mais ter unha certa
5462 idea permite aproveitá-lo mellor.
5463 En todo caso moitos dos novos usuário de LyX teñen alguns coñecimentos
5464 básico de LaTeX, e esta sección está pensada para eles.
5468 \begin_layout Standard
5469 Unha cuestión que se lle ocorre ao usuário de LaTeX que está a considerar
5470 en usar o LyX, é se neste programa poderá conseguir facer todo o que o
5471 LaTeX permite facer.
5472 A resposta é afirmativa, dunha forma ou doutra, o LyX permite realizar
5473 practicamente o mesmo que o LaTeX, mais simplificando grandemente o proceso
5478 \begin_layout Standard
5479 Co intuito de manter un Tutorial breve só se mencionan nel as cousas mais
5480 básicas, as que os novos usuário do LyX precisan para comezar.
5487 , especificamente no capítulo
5492 Secrets of the LaTeX Masters
5497 (Secretos dos mestres do LaTeX), trata-se en profundidade as diferenzas
5498 entre o LyX e o LaTeX, e como usar vários truques do LaTeX no LyX.
5501 \begin_layout Subsection
5505 \begin_layout Standard
5506 O LyX implementa moitos comandos do LaTeX, mais non todos.
5507 No seu defeito oferece o modo TeX, que permite utilizar calquer comando
5508 de LaTeX, sempre que o usuário o coñeza.
5509 Para entrar neste modo pode-se ben clicar no botón
5514 \begin_inset Graphics
5515 filename ../../images/ert-insert.xpm
5523 na barra de ferramentas, ou seleccionar no menu
5530 nserir\SpecialChar \menuseparator
5540 Abre-se entón unha caixa vermella precedida por un botón que pon en vermello
5545 \begin_layout Standard
5546 [N.T] Evil Red Text = Malvado texto vermello.
5547 O nome fai referéncia a que o texto no modo TeX aparece escrito en vermello,
5548 e que unha das tarefas da equipa desenvolvedora do LyX e facer desaparecer
5549 a necesidade de usar ese texto vermello.
5555 A caixa é loxicamente para escreber comandos TeX (LaTeX), que o LyX vai
5556 pasar directamente ao LaTeX.
5557 Todo o escrito na caixa vai aparecer en vermello, para asi diferenciá-lo
5562 \begin_layout Standard
5563 No modo matemático basta con dixitar a barra invertida,
5564 \begin_inset Quotes eld
5570 \begin_inset Quotes erd
5573 , para entrar no modo TeX.
5574 Entanto estexa no modo TeX o texto será escrito en vermello, saindo-se
5575 del premendo na barra espazadora ou calquer outra tecla non alfabética:
5576 un número, un paréntese, etc.
5577 Unha vez abandonado o modo TeX, se o LyX coñece o comando escrito, vai-no
5578 representar no xeito WYSIWYM.
5579 Asi se nunha formula escreber o comando
5581 gamma, ao premer a barra espazadora o LyX trocará o texto
5596 \begin_inset Formula $\gamma$
5602 Este método funciona con case todos os macros matemáticos non complicados,
5603 sendo mais rápido que utilizar o
5610 , especialmente para os usuários experientes do LaTeX.
5613 \begin_layout Standard
5614 Constantemente están a aparecer novos pacotes de LaTeX, con novas funcionalidade
5615 s e sen pedir permiso a unha autoridade central.
5616 O LyX permite utilizar calquer deles sen mais que escreber
5622 usepackage{nome_do_pacote}
5625 no preámbulo (vexa-se a Sección\InsetSpace ~
5627 \begin_inset LatexCommand ref
5628 reference "sec:preambulo"
5631 ), mais sen suporte WYSIMYM para as funcionalidades do pacote.
5634 \begin_layout Subsection
5635 Importando de LaTeX ---
5642 \begin_layout Standard
5643 \begin_inset LatexCommand label
5647 Para importar un documento LaTeX seleccione
5654 icheiro\SpecialChar \menuseparator
5659 mportar\SpecialChar \menuseparator
5663 Isto dá lugar a que o LyX chame o comando
5669 , responsábel da tradución de LaTeX a LyX, crie un ficheiro co mesmo nome
5670 que o orixinal, en latex, mais coa extensión
5676 , e abra este ficheiro lyx.
5677 Se o proceso non for ben sucedido, tente executar o
5683 na liña de comandos variando as opcións do programa.
5686 \begin_layout Standard
5691 entende e traduz a maior parte dos comandos e ambientes LaTeX, mais non
5693 Usualmente deixa inalteradas as partes que non entende, en modo TeX.
5694 Portanto tras importar un ficheiro LaTeX é bon procurar as partes non traducida
5695 s, en vermello, e editá-las manualmente.
5696 Se ben, en moitos casos, un documento con partes en modo TeX pode dar lugar
5697 a un texto impreso de boa cualidade.
5698 Ainda que no LyX non sexa facilmente lexíbel, perdendo-se o espirito do
5702 \begin_layout Standard
5707 ten o seu próprio manual, ao que se acede con
5714 Lea-o para aprender que comandos e ambientes LaTeX non están soportados,
5715 os seus erros (e como contorná-los), e as diferentes opcións coas que se
5719 \begin_layout Subsection
5723 \begin_layout Standard
5724 O LyX permite exportar directamente a LaTeX, escollendo
5731 icheiro\SpecialChar \menuseparator
5736 xportar\SpecialChar \menuseparator
5739 no menu xerará-se un ficheiro LaTeX co nome igual ao documento lyx, mais
5747 É tamén posíbel tamén xerar un ficheiro LaTeX especialmente deseñado para
5748 compilar con pdflatex, en vez de con latex, escollendo
5755 icheiro\SpecialChar \menuseparator
5760 xportar\SpecialChar \menuseparator
5764 Para visualizar pré-impresións, ou para imprimir, o LyX xera ficheiros
5765 temporários en LaTeX, portanto ten que ser bon xerando documentos con este
5769 \begin_layout Subsection
5770 Configuración do documento
5773 \begin_layout Subsubsection
5781 \begin_layout Standard
5789 ocumento\SpecialChar \menuseparator
5796 abre-se unha caixa de diálogo que serve loxicamente para configurar o documento
5797 , permitindo especificar moitas das opcións que se poden incluir no comando
5813 do documento, o tipo e tamaño da fonte base, o tamaño do papel, as marxes,
5815 Ademais calquer opción extra para o comando
5823 pode ser engadida no campo
5833 Configuración de clase
5844 \begin_layout Subsubsection
5848 \begin_layout Standard
5849 \begin_inset LatexCommand label
5850 name "sec:preambulo"
5857 Configuración do documento
5859 , que se veu no parágrafo anterior, existe unha sección chamada
5865 , onde se poden incluir directamente comandos en LaTeX que afectarán a todo
5870 \begin_layout Subsection
5874 \begin_layout Standard
5875 O LyX permite utilizar o BibTeX, un pacote para construir bases de dados
5876 con referéncias bibliográficas, que poden ser usadas en diferentes documentos.
5884 nserir\SpecialChar \menuseparator
5887 Indice\SpecialChar \menuseparator
5895 para incluir un ficheiro
5902 Clique no botón resultante
5903 \begin_inset Quotes eld
5906 Bibliografia Xerada BibTeX
5907 \begin_inset Quotes erd
5910 e xurdirá a caixa de diálogo
5925 , escreba o que escreberia entre as chaves do comando
5937 \begin_layout Standard
5938 Do mesmo xeito que en LaTeX, se ha várias bibliografias estas deben ir separadas
5939 por vírgulas, sen espazos en branco.
5945 Analogamente, escreba no campo
5951 o que escreberia entre as chaves do comando
5962 \begin_layout Standard
5963 Após disto pode citar de calquer das bibliografias incluídas mediante o
5971 nserir\SpecialChar \menuseparator
5978 (vexa a sección\InsetSpace ~
5980 \begin_inset LatexCommand ref
5981 reference "sec:bibliografias"
5985 A execución do BibTeX fica a cargo do LyX.
5988 \begin_layout Section
5992 \begin_layout Standard
5993 Ás veces, ao tentar imprimir ou ver unha pré-impresión do documento, o LaTeX
5994 topa con algo que non comprende.
5995 Nestes casos o LyX abrirá a caixa de diálogo
6001 onde se listan os erros atopados.
6002 Ao clicar nun erro determinado neste diálogo move-se o cursor até o ponto
6003 que dá lugar ao dito erro, e mostra-se en detalle a mensaxe de erro que
6004 produz o latex, na parte inferior da caixa de diálogo.
projects / lyx.git / blob