1 #LyX 1.6.0 created this file. For more info see http://www.lyx.org/
5 \use_default_options false
9 \makesavenoteenv{tabular}
15 \font_typewriter default
16 \font_default_family default
22 \paperfontsize default
31 \paperorientation portrait
34 \paragraph_separation indent
36 \quotes_language english
39 \paperpagestyle headings
40 \tracking_changes false
53 \begin_inset Newline newline
59 \begin_inset Newline newline
72 26 de Decembro de 2006
75 \begin_layout Standard
76 \begin_inset CommandInset toc
77 LatexCommand tableofcontents
92 \begin_layout Standard
93 Este ficheiro foi escrito pensando en todos aqueles que nunca ouviron falar
94 de LaTeX ou non o coñecen alá moi ben.
95 Comecemos dando unha boa notícia: non é preciso aprender LaTeX para usar
97 En realidade a razón de ser do LyX é fornecer unha interface cuase-WYSIWYG
99 Porén ha algunhas cousas que precisará aprender para usar o LyX, e que
100 lle sexa de utilidade.
103 \begin_layout Standard
104 Alguns dos leitores chegarian a este documento tras tentar inserir dous
105 espazos despois dun ponto, ou 3 liñas en branco entre parágrafos, mais
106 con certa frustración decataron-se que non o daban feito.
107 De facto, acharán que a maioria dos pequenos truques que están afeitos
108 a empregar noutros procesadores de texto, non funcionan en LyX.
109 Isto é por a maioria dos procesadores de texto permitiren, cando non requereren
110 , que o usuário introduza manualmente espazos, fontes, etc.
111 Co cal o usuário non só escrebe o documento, senón que tamén fai a composición
112 tipográfica do mesmo.
113 O LyX fai a composición automática e consistentemente, deixando ao usuário
114 concentrar-se nas cousas importantes: os contidos do documento.
117 \begin_layout Standard
118 Portanto recomendamos-lle continuar a ler, o tempo adicado a este
122 non é tempo perdido, é tempo investido.
125 \begin_layout Section
130 e que non é, este Tutorial
133 \begin_layout Standard
134 Antes de comezar esta sección, pretendemos salientar o seguinte, O
138 usa a notación definida na
146 Se comezou a ler a documentación por este manual, recomendamos-lle que
147 o deixe por un pouco e lea primeiro a
154 \begin_layout Standard
155 Unha vez que xa sabe o significado das distintas fontes utilizadas no documento
156 pasamos a comentar a focaxe deste
163 \begin_layout Subsection
164 Tirando o máximo proveito
167 \begin_layout Standard
172 consta de exemplos e exercícios, e para tirar o máximo proveito del, entanto
173 vai lendo, debe escreber todas esas pequenas cousas que se lle di de escreber,
174 e tamén tentar completar todos os exercícios suxeridos.
175 Para a sua comodidade, pode ser boa idea imprimir a versión PostScript®
179 \begin_layout Standard
180 Se estiver familiarizado co LaTeX, probabelmente poderá ler o
184 máis rapidamente, xa que a base do LyX é o LaTeX.
185 Porén o LyX posui algunhas idiosincrasias
189 \begin_layout Plain Layout
190 ou, sendo optimistas,
191 \begin_inset Quotes eld
195 \begin_inset Quotes erd
203 que cumpre ter en conta.
204 Mesmo se non quer ler o resto do
208 , cumpre-lle botar un ollo á Sección
213 \begin_inset CommandInset ref
215 reference "sec:usuarioslatex"
219 , escrita pensando especificamente nos usuários de LaTeX.
222 \begin_layout Subsection
230 \begin_layout Itemize
231 Explicacións detalladas de todas as funcións do LyX.
235 \begin_layout Standard
241 Este documento só pretende-se introducir ao leitor no emprego do programa,
242 mais lembre que o Guia está sempre a sua disposición.
247 toda a información que aparece no
251 daria lugar a que este documento fose longo de mais, redundante, e frecuentemen
256 \begin_layout Itemize
257 Explicacións detalladas de LaTeX.
261 \begin_layout Standard
262 Non son necesárias para usar o LyX.
263 Mais se estiver interesado en aprender alguns dos elegantes truques que
264 pode facer co LaTeX, sempre pode ler un libro de LaTeX.
265 No mercado existen vários bons libros, polo cal escusamos de escreber un
270 \begin_layout Standard
271 E agora chegou o momento de elaborar o seu primeiro documento \SpecialChar \ldots{}
275 \begin_layout Chapter
279 \begin_layout Section
280 O seu primeiro documento no LyX
283 \begin_layout Standard
284 Antes de comezar a escreber é bon mencionarmos algunhas cousiñas que, esperemos
289 mais instrutivo, útil e divertido.
293 \begin_layout Standard
294 Dado que ha moita información que non vamos fornecer neste documento, o
295 primeiro que ten que facer é procurar os restantes documentos de axuda.
296 Isto é bastante sinxelo; inicie o LyX e vaia ao menu
304 onde pode escoller os distintos manuais, abra o
312 (se non o estiver xa a ler no monitor).
313 Asi, pode ler ambos encanto escrebe o seu próprio documento
317 \begin_layout Plain Layout
318 Poden servir tamén como bons exemplos de como usar as moitas características
325 Para pasar dun documento a outro ten que ir ao menu
332 , e seleccionar o ficheiro que queira mostrar na xanela.
337 non cobre en detalle asuntos descritos noutros manuais do LyX, se ben isto
338 pode resultar incomodo inicialmente, permite termos un
343 Ademais afará-se a utilizar outros manuais do LyX, o cal --- a longo prazo
344 --- aforrará-lle moito tempo.
347 \begin_layout Standard
352 imos asumir que no seu computador ten instalada unha versión do LyX totalmente
353 funcional, unha outra versión do LaTeX, o
357 ou outro visualizador de
365 ou outro conversor de
369 a PostScript®, e tamén seria bon se tiver unha impresora conectada e que
372 Se algo disto lle falta, vai ter que reconfigurar o seu sistema (ou pedir-llo
373 ao administrador do sistemas).
374 Pode achar información sobre configuracións noutros manuais, nomeadamente
382 \begin_layout Standard
383 Por último ha un documento especificamente escrito para praticar os seus
389 , supostamente escrito por alguén que ignora as grandes capacidades do LyX.
390 Segundo vaia aprendendo as novas funcións do LyX, suxeriremo-lle modificar
391 as partes correspondentes do documento
396 Verá que este documento contén algunhas dicas
397 \begin_inset Quotes eld
401 \begin_inset Quotes erd
404 para o axudar a arranxar as cousas
408 \begin_layout Plain Layout
410 \begin_inset Quotes eld
414 \begin_inset Quotes erd
418 Para aceder ao texto da nota cumpre clicar na mesma.
424 Se desexar facer trampa (ou verificar se está a facer ben as cousas), ha
425 tamén un ficheiro chamado
427 exemplo_lyxificado.lyx
429 que contén o mesmo texto escrito por un mestre LyXeiro.
432 \begin_layout Standard
433 Os ficheiros de exemplo achan-se na directória
437 , á cal pode aceder desde LyX seleccionando
442 icheiro\SpecialChar \menuseparator
454 Abra o documento en bruto, e use
459 icheiro\SpecialChar \menuseparator
469 para gravar unha cópia na sua directória e poder asi traballar nel.
470 Ao mellorar algunha parte do documento, verifique como afectan as mudanzas
474 \begin_layout Standard
475 Por certo, o directório
479 contén moitos outros ficheiros de exemplo, que mostran como utilizar o
480 LyX para obter resultados complexos e gozosos.
481 Estes ficheiros de exemplo son especialmente úteis para mostrar cousas
482 que (devido ao tamaño ou a outras razóns) non entran ben na documentación.
487 , ou se non sabe como facer algo complicado no LyX, dé unha olladela a estes
491 \begin_layout Subsection
492 Escreber, visualizar e imprimir
495 \begin_layout Itemize
496 Abra un novo ficheiro con
501 icheiro\SpecialChar \menuseparator
509 \begin_layout Itemize
510 Escreba unha frase como:
512 Este é o meu primeiro documento en LyX!
515 \begin_layout Itemize
516 Grave o seu documento con
521 icheiro\SpecialChar \menuseparator
534 \begin_layout Itemize
535 Execute o LaTeX para criar unha pré-impresión (versión
554 er\SpecialChar \menuseparator
568 er\SpecialChar \menuseparator
578 er\SpecialChar \menuseparator
585 Se lanzou o LyX desde un terminal poderá ver como nel van aparecendo unha
586 série de mensaxes, escritos polo LaTeX, e que polo momento pode ignorar.
587 O LyX lanzará algun visualizador (de
599 , segundo corresponda), que abrirá outra xanela mostrando o aspeito que
600 vai ter o seu documento impreso.
604 \begin_layout Plain Layout
605 Pode aforrar algo de tempo, maior canto maior sexa o documento, se tras
606 a primeira vez que execute algun dos visores o deixa sen fechar, e após
607 facer calquer mudanza no documento usa
612 er\SpecialChar \menuseparator
617 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
626 \SpecialChar \menuseparator
635 \SpecialChar \menuseparator
641 ) para ver o novo aspeito do documento.
649 \begin_layout Itemize
655 icheiro\SpecialChar \menuseparator
660 rimir\SpecialChar \@.
664 \begin_layout Standard
665 Parabéns! Escrebeu e imprimiu o seu primeiro documento en LyX.
666 O resto son pequenos detalles que se tratan no resto do
681 \begin_layout Subsection
685 \begin_layout Standard
686 Loxicamente o LyX permite-lle realizar a maioria das cousas que está afeito
687 a facer con un procesador de texto.
688 Vai engadir novas liñas cando for necesário, e identar parágrafos automaticamen
690 A seguir inclui-se unha breve descrición de como realizar algunhas operacións
694 \begin_layout Description
695 Desfacer O LyX ten múltiplos níveis de desfacer, o que significa que poderia
696 desfacer todo o que fixo desde o início da sesión seleccionando
701 ditar\SpecialChar \menuseparator
709 Caso se pasar desfacendo, pode refacer as accións desfeitas seleccionando
715 ditar\SpecialChar \menuseparator
724 \begin_layout Standard
725 Actualmente, o comando
729 está limitado a 100 pasos, e ademais non funciona para
733 , como por exemplo para mudanzas no formato do documento.
734 Estes son un par de defeitos do LyX, que ainda non están solucionados.
738 \begin_layout Description
739 Cortar/Colar/Copiar Use
744 ditar\SpecialChar \menuseparator
752 ditar\SpecialChar \menuseparator
760 ditar\SpecialChar \menuseparator
763 para cortar, colar e copiar.
764 Outra posibilidade consiste en colar o texto seleccionado (mesmo noutros
765 programas) clicando no
772 \begin_layout Description
773 Procurar/Substituir Utilice
778 ditar\SpecialChar \menuseparator
793 , isto vai lanzar unha caixa de diálogo que lle permite
797 un dado texto, Substitui-lo por outro
801 \begin_layout Plain Layout
802 Cando rematar pode fechar a xanela, ou deixa-la aberta, segundo lle resulte
804 A maioria das caixas de diálogo no LyX --- incluindo as correspondentes
842 (do documento), asi como os vários diálogos matemáticos --- son xanelas
843 que poden deixar-se abertas, ou minimizadas, en vez de fechadas.
844 Uns poucos diálogos, como o
849 icheiro\SpecialChar \menuseparator
856 , non lle permiten porén escreber nada na xanela principal do LyX, até os
858 Asegure-se de manter en foco a xanela axeitada, ao tentar escreber na xanela
859 principal do LyX ou ao executar un comando noutra caixa de diálogo.
864 , podendo-se facer a procura sensíbel a maiúsculas/minúsculas, a palabras
865 completas o partes de palabras, e permitindo avanzar ou recuar no documento.
868 \begin_layout Description
881 o texto (xeralmente converte os carácteres a itálica), pór en
888 \begin_inset Quotes eld
892 \begin_inset Quotes erd
897 (normalmente pequenas maiúsculas, usado para nomes de persoas) no diálogo
903 ditar\SpecialChar \menuseparator
919 \begin_layout Description
928 Ferramentas Mesmo abaixo dos menus ha como mínimo unha barra chea de botóns
929 que lle permiten efectuar directamente algunhas das funcións mais populares:
932 Colar, Imprimir, Inserir
936 formula\SpecialChar \ldots{}
939 Se mantiver o ponteiro do rato por riba dun deses botóns un par de segundos
940 aparecerá unha pequena nota amarela informando sobre a función do botón.
943 \begin_layout Standard
944 Por agora ainda non escrebeu abondo para que estas funcións sexan úteis,
945 mas á medida que for escrebendo tente desfacer, colar, etc.
948 \begin_layout Subsection
949 WYSIWYM: Espazos en branco no LyX
952 \begin_layout Standard
953 Unha das cousas que mais estraña ao novo usuário é a forma como o LyX xere
954 os espazos en branco.
955 Pode premer repetidamente o
959 , mais só obterá unha liña en branco; ou premer veces sen conta a
963 , e só obterá un espazo.
964 Nunha liña en branco, o LyX non permite nen introducir tan sequer un espazo
970 non engade o consabido espazos de tubulazón, de facto non
974 tais espazos, nen existe regra na parte superior da páxina que lle permita
979 nen tampouco alterar as marxes.
982 \begin_layout Standard
983 Moitos procesadores de texto comerciais basean-se na filosofia WYSIWYG
987 \begin_layout Plain Layout
989 \begin_inset Quotes eld
992 What You See Is What You Get
993 \begin_inset Quotes erd
1001 (o que vé e o que obtén), porén o LyX ten filosofia própria: WYSIWYM
1005 \begin_layout Plain Layout
1041 (o que vé é o que pretende facer).
1042 O usuário especifica o que pretende obter, sendo o LyX o que se preocupa
1043 da composición tipográfica, dando lugar a unha saída con cualidade profisional.
1048 separa parágrafos, entanto un espazo en branco separa palabras, polo que
1049 non ha razón para ter vários seguidos nunha liña; un
1053 non ten nengunha función gramatical, e portanto o LyX non o considera.
1054 Ao traballar co LyX, investirá máis tempo preocupando-se do
1058 dos documentos, e menos preocupando-se do
1071 pode ver mais información sobre a filosofia WYSIWYM.
1074 \begin_layout Standard
1075 Contodo, no LyX tamén existen (moitas) maneiras de afinar manualmente o
1076 formato dos documentos.
1077 Ao fin e ao cabo é posíbel que o LyX non acerte coa composición tipográfica
1078 exacta que o autor tiña en mente.
1079 Estas formas de afinar o formato aparecen descritas no
1083 , incluindo entre outras espazados horizontal e vertical máis potentes e
1084 versáteis que os espazos ou as liñas en branco --- e formas para especificar
1085 manualmente o tamaño e o tipo de fonte, e o aliñamentos dos parágrafos.
1086 Agora ben, o que pretenden os autores do LyX é que o usuário poda despreocupar-
1087 se do formato, prestando-lle atención só ao final.
1088 Evitando algo que ocorre con frecuéncia cos procesadores de texto tradicionais;
1089 que o usuário dedica mais tempo e esforzo a forma do que ao contido do
1093 \begin_layout Section
1097 \begin_layout Standard
1098 En LyX o texto, en función do seu propósito no documento, clasifica-se en
1104 Usualmente nun documento a maioria do texto non ten un formato especial,
1105 é texto normal, mais é usual que estexa divido en capítulos, seccións \SpecialChar \ldots{}
1107 e que cada unha desas partes teña un título que lle permiten dan unha idea
1108 ao leitor do que vai ser tratado a seguir.
1109 O texto normal, o título dunha sección, o nome do autor, son exemplos de
1110 ambientes que aparecen en moitos documentos.
1111 Ha tamén alguns ambientes que son específicos dun tipo de documento determinado
1112 : o resumo dun artigo, o enderezo do remitente dunha carta, etc.
1115 \begin_layout Standard
1116 Os ambientes son unha peza importante a hora de implementar a filosofia
1118 Os vários ambientes teñen en xeral diferente aspeito, o título dun capítulo
1119 ten que diferenciar-se do título dunha subsección ou da bibliografia, e
1120 para os distinguir empregan-se: fontes diferentes (família, tamaño, tipo),
1121 espazamento entre liñas diferentes, etc.
1122 O asunto ainda pode ser mais complicado, asi por exemplo cada xornal científico
1123 adoita ter as suas preferéncias de formato para os distintos ambientes:
1124 un editor pode querer títulos de sección con unha fonte de 18 pontos, en
1125 negrito, e o texto centrado, entanto outro teña por norma utilizar outra
1126 fonte de 15 pontos, en itálico, e o texto xustificado á esquerda; e desde
1127 logo moi dificilmente van estar de acordo nos formatos da bibliografia.
1128 O LyX está deseñado para lle permitir lidar dignamente con estas complexidades,
1129 sen necesidade de lle prestar atención de mais aos diferentes estilos de
1133 \begin_layout Standard
1138 fica na esquerda da barra de ferramentas (xusto por baixo do menu
1146 Nesta caixa ha un menu despregueábel que permite escoller o ambiente, indicando
1147 en todo momento en que tipo de ambiente se acha o cursor.
1148 Asi no seu primeiro documento até o momento indicou sempre
1152 que é o ambiente predefinido, mais agora é tempo de experimentar outros
1153 ambientes, para o cal só ha que clicar na caixa de
1157 e escoller algun dos que aparecen no menu.
1160 \begin_layout Subsection
1161 Seccións e Subseccións
1164 \begin_layout Standard
1169 na primeira liña do seu ficheiro LyX, e seleccione
1179 \begin_layout Plain Layout
1185 Se non ha nada seleccionado, o LyX muda o ambiente do parágrafo onde se
1187 Mais tamén é posíbel mudar o ambiente de vários parágrafos; seleccionando-os
1188 antes de escoller o ambiente.
1196 Asegure-se de escoller o ambiente
1208 do que xa falaremos máis tarde.
1209 O LyX etiqueta a sección con un
1212 \begin_inset Quotes eld
1216 \begin_inset Quotes erd
1221 escrebendo o cabezallo (título) nunha fonte maior.
1226 , e observe que a caixa de
1239 Na maior parte dos ambientes, incluído o cabezallo dunha sección, LyX asume
1240 que o ambiente remata ao teclear
1245 Escreba a introdución do documento:
1248 \begin_layout LyX-Code
1249 Esta é a introdución do meu primeiro documento en LyX.
1252 \begin_layout Standard
1253 Prema a tecla Return e seleccione novamente
1263 \begin_inset Quotes eld
1267 \begin_inset Quotes erd
1270 e agarda que o usuário dixite o título desta nova sección.
1275 , e verá que o LyX o escrebe coa tipografia própria do título dunha sección.
1278 \begin_layout Standard
1281 \begin_inset Quotes eld
1285 \begin_inset space ~
1289 \begin_inset Quotes erd
1293 \begin_inset Quotes eld
1296 primeiro documento en LyX
1297 \begin_inset Quotes erd
1300 ), prema novamente a tecla
1314 \begin_inset Quotes eld
1318 \begin_inset Quotes erd
1321 e agarda que o usuário dixite un título.
1324 Acerca deste documento
1328 \begin_inset space ~
1332 \begin_inset Quotes eld
1336 \begin_inset Quotes erd
1339 , que estaba antes como
1340 \begin_inset Quotes eld
1344 \begin_inset space ~
1348 \begin_inset Quotes erd
1351 , é renumerada automaticamente como
1352 \begin_inset Quotes eld
1356 \begin_inset space ~
1360 \begin_inset Quotes erd
1363 ! Aplicando a filosofia WYSIWYM, ao identificar un anaco de texto como
1364 título da sección, o LyX encarrega-se automaticamente da sua numeración
1368 \begin_layout Standard
1373 para voltar ao ambiente
1377 , e escreba as seguintes cinco liñas:
1380 \begin_layout LyX-Code
1381 As seccións e as subseccións descreben-se a seguir.
1384 \begin_layout LyX-Code
1385 Descrición da sección
1388 \begin_layout LyX-Code
1389 As seccións son maiores que as subseccións.
1392 \begin_layout LyX-Code
1393 Descrición da subsección
1396 \begin_layout LyX-Code
1397 As subseccións son menores que as seccións.
1400 \begin_layout LyX-Code
1404 \begin_layout Standard
1405 Clique na segunda liña e seleccione
1414 O LyX etiqueta a subsección con
1415 \begin_inset Quotes eld
1419 \begin_inset Quotes erd
1422 , e escrebe o título nunha fonte maior que o texto normal e menor que o
1424 Mude tamén a cuarta liña para o ambiente
1429 Como seguramente xa esperaba, o LyX asignou-lle automaticamente a etiqueta
1431 \begin_inset Quotes eld
1435 \begin_inset Quotes erd
1439 Se adiciona agora outra sección antes da
1440 \begin_inset Quotes eld
1444 \begin_inset Quotes erd
1447 , esta será renumerada para
1448 \begin_inset Quotes eld
1452 \begin_inset Quotes erd
1455 , e con ela as sua subseccións, que pasarán a ser a
1456 \begin_inset Quotes eld
1460 \begin_inset Quotes erd
1464 \begin_inset Quotes eld
1468 \begin_inset Quotes erd
1475 \begin_layout Standard
1476 O LyX contempla outros níveis de hierarquia:
1489 Anime-se e experimente con eles.
1490 Pode observar que os cabezallos do parágrafo e subparágrafo non están numerados
1491 por defeito, e que os subparágrafos están identados; porén como se explica
1496 é posíbel alterar estes comportamentos.
1497 O nível mais alto da hierarquia corresponde aos
1501 mais este ambiente só se pode empregar nalguns tipos (
1505 ) de documentos LyX (vexa-se a Sección
1506 \begin_inset space ~
1510 \begin_inset CommandInset ref
1512 reference "sec:clases_de_documentos"
1520 \begin_layout Standard
1521 Finalmente, tamén existen ambientes para seccións ou subseccións non numeradas.
1522 Se trocar un dos cabezallos de
1530 , o LyX usará a mesma tipografia, mais sen numeración.
1531 Outros ambientes similares son
1533 Capítulo*, Subsección*
1540 Probe a trocar algunhas das suas seccións ou subseccións para ambientes
1543 \begin_inset Quotes eld
1547 \begin_inset Quotes erd
1550 , e observe como isto afecta á numeración das restantes seccións.
1553 \begin_layout Standard
1558 : Arranxe os cabezallos de seccións e subseccións no arquivo de testes
1566 \begin_layout Subsection
1570 \begin_layout Standard
1571 O LyX oferece diferentes ambientes para elaborar listas.
1572 Estes ambientes liberan-no de premer a tecla
1576 veces sen conta ao escreber un esquema, ou de renumerar inteiramente unha
1577 lista cando quer adicionar un ponto no meio dela, permitindo-lle concentrar-se
1582 \begin_layout Plain Layout
1583 Desculpe que teimemos en subliñar este ponto ao longo do
1591 o ponto principal da filosofia na que se basea o LyX.
1597 Os diferentes tipos de documentos requeren, loxicamente, diferentes tipos
1601 \begin_layout Itemize
1602 Nas apresentación son usuais as listas, como esta, onde cada ítem vai precedido
1603 dunha marca (ponto, asterisco\SpecialChar \ldots{}
1604 ), que se poden elaborar facilmente en LyX
1612 \begin_layout Itemize
1613 Un esquema estrutura-se comodamente co ambiente
1617 , que facilita escreber listas ordenadas por números e letras.
1621 \begin_layout Itemize
1622 Un documento descrebendo pacotes de software pode empregar o ambiente
1626 , onde cada ítem na lista comeza con unha palabra en negrito.
1630 \begin_layout Itemize
1635 (próprio do LyX, i.e.
1636 non existe en LaTeX) é unha forma levemente diferente do ambiente
1643 \begin_layout Standard
1644 Escrebamos unha lista de razóns polas cais o LyX é mellor que os outros
1645 procesadores de texto.
1646 Algures no seu documento escreba:
1649 \begin_layout Standard
1652 O LyX é mellor que os outros procesadores de texto porque:
1655 \begin_layout Standard
1671 O LyX engade á liña unha
1672 \begin_inset Quotes eld
1676 \begin_inset Quotes erd
1679 , na realidade un asterisco, que será convertido nun ponto gordo na (pré)impresi
1681 Escreba as suas razóns:
1684 \begin_layout LyX-Code
1685 O programa encarrega-se da composición tipográfica.
1688 \begin_layout LyX-Code
1689 A escritura de fórmulas matemáticas é WYSIWYG.
1692 \begin_layout LyX-Code
1693 É moi sinxelo elaborar listas!
1696 \begin_layout Standard
1697 Os ambientes de lista, a diferenza dos cabezallos, non terminan ao premer
1703 As avesas, o LyX asume que o usuário quer continuar a engadir ítens á lista,
1704 de maneira que ao premer
1708 engade outro ítem a lista.
1709 Asi o resultado do exercício anterior será unha lista de tres ítens.
1710 Para obter un ítem con mais dun parágrafo pode-se utilizar un
1713 \begin_inset space ~
1718 , que se obtén ao premer
1723 E para rematar unha lista, precisa-se escoller o ambiente
1727 (o cal se pode obter coa combinación de teclas,
1730 \begin_inset space ~
1738 \begin_layout Standard
1739 Ten xa unha fermosa lista pontuada, e pode visualizar cal será o seu aspeito
1740 no documento impreso indo a
1747 er\SpecialChar \menuseparator
1761 er\SpecialChar \menuseparator
1771 er\SpecialChar \menuseparator
1778 Mais se cadra muda de idea e quer que a lista sexa numerada, non ten mais
1779 que seleccionar toda a lista
1783 \begin_layout Plain Layout
1784 O LyX non lle permite seleccionar a primeira marca sen seleccionar tamén
1789 á lista, o que probabelmente non quererá facer.
1790 Do mesmo xeito, tampouco é posíbel seleccionar o número nun título de sección,
1791 mais isto non o debe preocupar.
1805 E como xa vimos, se agora quixera engadir ou eliminar un ítem da lista,
1806 o LyX encarregaria-se de manter coerente a numeración.
1809 \begin_layout Standard
1810 Coa lista ainda seleccionada, pode trocar o ambiente, escollendo un dos
1811 outros dous ambientes de lista,
1819 a, e observar asi o seu formato.
1820 Neses dous ambientes, cada ítem da lista consta de un termo, a primeira
1821 palabra do ítem, seguida por unha definición, o resto do parágrafo (até
1827 O termo pode ser escrito en negrito (
1831 ) ou separado por un Tabulador
1835 \begin_layout Plain Layout
1840 de máquina de escreber, patético, ríxido e fixo, senón un tabulador de
1841 composición tipográfica, que se alterará para se axustar ao tamaño do maior
1851 a) do resto do parágrafo.
1852 Se quixer ter mais dunha palabra na definición, una as palabras con
1855 \begin_inset space ~
1864 \begin_layout Plain Layout
1865 Pode-se obter un espazo protexido coa combinación de teclas
1875 \begin_layout Standard
1880 : Arranxe a lista no
1885 \begin_layout Standard
1890 \begin_layout Plain Layout
1891 [N.T.] En inglés utilizan as palabras
1899 , para falar de listas, e outros ambientes que se encaixan uns noutros como
1901 Sen excesivo convencimento traducin por
1914 listas unhas nas outras, de múltiplas e interesantes maneiras, o que permite
1915 por exemplo escreber esquemas elaborados e asemade claros.
1916 As listas elaboradas e pontuadas teñen diferentes tipos de numeración e
1917 marcas nos diferentes níveis da hierarquia, sendo tais tipos e marcas modificáb
1923 descrebe-se polo miúdo os diferentes tipos de listas, mostrando exemplos
1924 onde se enguedellan estes diferentes tipos.
1927 \begin_layout Subsection
1931 \begin_layout Standard
1932 Para separar un texto citado do resto poden-se utilizar dous ambientes:
1937 , para pequenos textos, e
1941 , para textos maiores.
1942 Pensado para reproducir o código fonte de programas, o ambiente
1946 usa a fonte monoespazada
1950 , sendo este o único ambiente onde é posíbel empregar espazos en branco
1951 múltiplos, necesários para identar código.
1952 Se en vez de escreber programas prefere escreber poesia, conta co ambiente
1957 , no cal se usa a tecla
1961 para separar estrofes, e
1965 para separar liñas nunha estrofe.
1970 incluen-se as descricións completas de todos os ambientes disponíbeis no
1974 \begin_layout Standard
1995 \begin_layout Plain Layout
2009 \begin_layout Chapter
2010 Escrebendo documentos
2013 \begin_layout Standard
2014 Esperamos que o capítulo anterior servise para facilitar os seus primeiros
2016 Agora xa sabe escreber texto simples, coñece algunhas operacións de edición,
2017 e os úteis ambientes, mais seguramente espera poder escreber documentos
2018 mais completos, e complexos, tais como: artigos, libros, manuais ou cartas.
2019 Este capítulo esta escrito pensando en axudar-lle nesta tarefa, apresentando
2020 primeiramente as clases de documentos, que permiten escreber comodamente
2021 os distintos tipos de documentos, e a seguir moitas das cousas que tornan
2022 o texto nun documento, tais como os títulos, as notas de rodapé, as referéncias
2023 cruzadas, a bibliografia e os índices.
2026 \begin_layout Section
2027 Clases de documentos
2030 \begin_layout Standard
2031 \begin_inset CommandInset label
2033 name "sec:clases_de_documentos"
2037 Os distintos tipos de documentos requeren distinta composición tipográfica;
2038 asi por exemplo, nos libros usualmente ha leves diferenzas na composición
2039 das duas páxinas dunha folla, entanto nos artigos normalmente non existe
2041 Ademais moitos tipos de documentos conteñen ambientes específicos; nas
2042 cartas usan-se alguns ambientes, tais como a morada do remetente ou a sinatura,
2043 que non sen senso nun libro ou nun artigo.
2046 clases de documentos
2053 \begin_layout Plain Layout
2054 [N.T.] Na versión orixinal, en inglés, usan
2058 , supoño que para diferenciar-se un pouco da
2063 Sendo ambos conceitos equivalentes.
2064 De facto os nomes das clases de documentos non están traducidos, por se
2065 utilizar os de LaTeX.
2072 do LyX ocupan-se destas diferenzas a grande escala entre os diferentes
2078 , por exemplo, está escrito usando a clase Book (libro).
2081 clases de documentos
2083 son outra peza importante da filosofia WYSIWYM; grazas a elas o LyX sabe
2084 cal é a tipografia axeitada para o documento, e o usuário pode despreocupar-se
2088 \begin_layout Standard
2089 Probabelmente o seu documento de proba é da clase
2095 \begin_layout Plain Layout
2096 Esta é usualmente a clase predefinida
2105 experimente a trocar de clase (na caixa de diálogo
2110 ocumento\SpecialChar \menuseparator
2117 ) para ver como varia a tipografia.
2118 Unha das cousas que muda ao trocar de clase de documento é o conxunto de
2119 ambientes que se poden usar, e para ver os que permite unha determinada
2120 clase, basta consultar o menu de
2125 Asi se trocar o seu documento para a clase
2129 e observar o menu de
2133 , comprobará que se ben apenas ha variación nos ambientes permitidos, agora
2134 pode utilizar o ambiente
2142 \begin_layout Standard
2143 Tamaños das fontes, unha ou duas colunas, e cabezallos das páxinas son algunhas
2144 das características que diferencian as composicións tipográficas dos diferentes
2146 Ao ir avanzando na era da computación, os xornais pasaron a aceitar artigos
2147 submetidos electronicamente, para o cal definen os seus próprios ficheiros
2148 de estilo en LaTeX, de maneira que os autores podan enviar os seus artigos
2149 xa coa tipografia axeitada.
2150 Estes ficheiros de estilo poden adaptar-se facilmente para o LyX, e unha
2151 boa chea deles xa o están.
2155 \begin_layout Standard
2156 Na seguinte táboa apresenta-se unha breve referéncia de algunhas clases
2158 Mais pode achar-se moita mais información relativa as ditas clases no
2176 Clases de documentos especiais
2180 Special Document Clases
2185 \begin_layout Standard
2186 \begin_inset VSpace 0.3cm
2192 \begin_layout Standard
2194 \begin_inset Tabular
2195 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
2197 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2198 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2200 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2203 \begin_layout Plain Layout
2209 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2212 \begin_layout Plain Layout
2220 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2223 \begin_layout Plain Layout
2229 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2232 \begin_layout Plain Layout
2237 \begin_layout Plain Layout
2238 As duas caras dunha folla teñen as mesmas características.
2250 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2253 \begin_layout Plain Layout
2259 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2262 \begin_layout Plain Layout
2263 composición & ambientes para a American Math Society
2270 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2273 \begin_layout Plain Layout
2279 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2282 \begin_layout Plain Layout
2283 máis extenso que o artigo, duas caras
2287 \begin_layout Plain Layout
2288 A cara anterior e a posterior dunha mesma folla diferen levemente.
2300 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2303 \begin_layout Plain Layout
2309 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2312 \begin_layout Plain Layout
2313 relatório + capa e contracapa
2320 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2323 \begin_layout Plain Layout
2324 slides (apresentación)
2329 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2332 \begin_layout Plain Layout
2333 transparéncias (tamén inclui FoilTeX)
2340 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2343 \begin_layout Plain Layout
2349 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2352 \begin_layout Plain Layout
2353 ambientes específicos para enderezos, sinatura\SpecialChar \ldots{}
2367 \begin_layout Standard
2368 \begin_inset VSpace 0.3cm
2374 \begin_layout Section
2375 Modelos: escrebendo unha carta
2378 \begin_layout Standard
2379 Todos os dias escreben-se inumeras cartas no mundo.
2380 En LyX pode-se escreber unha carta criando un ficheiro novo,
2385 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2408 ocumento\SpecialChar \menuseparator
2416 Mais esta non é a opción mais cómoda.
2417 Calquer carta comercial debe incluir o enderezo do remitente e o do recipendári
2419 O LyX facilita a escritura das cartas fornecendo ao usuário con un
2423 para cartas, do cal partir para escreber unha.
2426 \begin_layout Standard
2427 Abra un novo ficheiro con
2432 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2434 \begin_inset space ~
2438 \begin_inset space ~
2451 como modelo, guarde o novo ficheiro con o nome que mellor lle praza, e
2452 visualice como vai ser impreso o documento para ver a tipografia dos ambientes
2457 \begin_layout Standard
2462 verá vários ambientes, como o
2465 \begin_inset space ~
2470 que non existe na maioria das outras clases de documentos
2488 Fedelle un rato con eles para ver os que ha, e como funcionan.
2489 Notará que por exemplo ao seleccionar o ambiente
2494 \begin_inset Quotes eld
2498 \begin_inset Quotes eld
2501 en vermello antes da sinatura propriamente dita.
2502 O texto en vermello non vai ser impreso, mais indica o sítio onde debe
2503 escreber-se a sinatura.
2504 Tamén poderá comprobar que, ainda que a sinatura debe escreber-se antes
2506 \begin_inset Quotes eld
2510 \begin_inset Quotes erd
2513 ), na versión escrita aparecerá ao final da carta, como é usual.
2516 \begin_layout Standard
2517 Como vimos anteriormente ao seleccionar o menu
2522 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2524 \begin_inset space ~
2528 \begin_inset space ~
2537 aparece un diálogo onde se poden escoller unha série de modelos fornecidos
2539 Agora ben, neste diálogo pode-se navegar polas diversas directórias do
2540 seu computador, e portanto escoller calquer ficheiro lyx, que entón servirá
2546 Asi por exemplo pode gravar a carta coa que esta a experimentar, na cal
2547 xa escrebeu nos campos correspondentes o seu nome, enderezo e sinatura,
2548 con un nome axeitado, ex.
2553 , e na sua directória.
2554 Este ficheiro servira-lle como modelo sempre que o abra indo ao menu
2559 icheiro\SpecialChar \menuseparator
2561 \begin_inset space ~
2565 \begin_inset space ~
2574 e navegando até a sua directória.
2575 No novo ficheiro aberto, sen nome ainda, xa aparecerán escritos de princípio
2576 os seus nome, enderezo e sinatura.
2577 O próximo exercício é obvio: escreba unha carta a alguén!
2581 \begin_layout Plain Layout
2582 Unha adverténcia: se estiver a escreber a partir dun
2586 e eliminar todo o texto dun ambiente dado--- por exemplo, se eliminar todo
2590 \begin_inset space ~
2595 para o substituir co seu próprio texto --- e entón move o cursor sen escreber
2596 algo, o ambiente pode desaparecer, xa que a maior parte dos ambientes non
2597 poden existir sen texto.
2598 Para recuperar o ambiente basta seleccioná-lo do menu
2610 \begin_layout Standard
2615 permite aforrar moito tempo, sendo aconsellábel o seu emprego, sempre que
2617 Outro uso dos modelos é como ferramenta didáctica; tanto a aprendizaxe
2618 individual, pois facilita aprender a tirar-lle partido as diferentes clases
2619 de documentos, como para o ensino a un grupo de persoas, xa que permite
2620 ao profesor guiar a aprendizaxe.
2623 \begin_layout Section
2624 Títulos dos documentos
2627 \begin_layout Standard
2628 O LyX (tal como o LaTeX) considera o título --- que pode conter o próprio
2629 título, o autor, a data e mesmo o resumo dun artigo --- como unha parte
2630 separada do documento.
2634 \begin_layout Standard
2635 Volte ao seu ficheiro de proba, que se non lle mudou de nome chamara-se
2640 e asegure-se de usar a clase de documento
2646 \begin_layout Plain Layout
2647 Para esta parte non se pode usar a clase de documento
2651 xa que non permite o uso do ambiente
2663 Escreba un título na primeira liña e escolla o ambiente
2668 Na liña seguinte escreba o seu nome e troque de ambiente para
2673 Nunha nova liña dixite a data, e escolla o ambiente
2678 Por último escolla o ambiente
2682 e nel escreba un parágrafo ou dous con un sumário do seu documento.
2683 É o momento de ver que aspeito terá unha vez impreso.
2687 \begin_layout Standard
2688 Se agora troca a clase de documento para
2692 , o título aparecerá nunha páxina separada, como a primeira páxina deste
2693 tutorial, mais antes terá que trocar de ambiente o resumo, xa que ese ambiente
2701 \begin_layout Standard
2706 : Arranxe o título, data e autor no ficheiro
2711 \begin_layout Section
2712 Etiquetas e referéncias cruzadas
2715 \begin_layout Standard
2716 É posíbel etiquetar partes do documento, como seccións, subseccións, figuras,
2717 táboas\SpecialChar \ldots{}
2718 para posteriormente facer referéncia a esas partes en calquer lugar
2720 Este tipo de referéncias, coñecidas como referéncias cruzadas, poden ser
2721 tanto directamente ao texto etiquetado, número da sección, número da táboa,
2722 etc., como a páxina onde aparece o elemento etiquetado.
2723 E tal como coas seccións ou coas notas de rodapé, o usuário non precisa
2724 de se preocupar cos detalles do manexo das referéncias cruzadas, basta
2725 etiquetar e referir-se a etiqueta, en calquer orde e en calquer momento,
2726 e o LyX ocupa-se do resto.
2727 O manexo flexíbel e fiábel das etiquetas e das referéncias cruzadas por
2728 parte do LyX (e do LaTeX), constitui un dos seu pontos fortes en comparación
2729 cos procesadores de texto convencionais.
2732 \begin_layout Subsection*
2733 A sua primeira etiqueta
2736 \begin_layout Standard
2737 É tempo de colocar a sua primeira etiqueta, por exemplo na segunda sección
2738 do seu documento de proba, esa cuxo título é
2739 \begin_inset Quotes eld
2742 Acerca deste documento
2743 \begin_inset Quotes erd
2747 Clique no fin da liña do título da sección e seleccione
2752 nserir\SpecialChar \menuseparator
2759 , abrirá-se entón unha caixa de diálogo con unha suxestión para o nome da
2760 etiqueta, suxestión que loxicamente pode aceitar ou ignorar.
2761 Unha vez conforme co nome da etiqueta clique OK, co cal se fechará a caixa
2762 de diálogo e aparecerá unha caixa cincenta co nome da etiqueta onde estaba
2766 \begin_layout Standard
2767 As referéncias de sección referen-se á sección ou subsección na cal fica
2768 a etiqueta, asi que poderia ter colocado a etiqueta en calquer lugar da
2770 Mais inserir a etiqueta no título da sección, ou na liña a seguir, asegura
2771 que ao referir o número de páxina, esta sexa a correspondente ao título
2775 \begin_layout Standard
2776 Se agora imprimir o documento non notará nengunha diferenza, xa que as etiquetas
2777 en si non aparecen impresas.
2778 Mais unha etiqueta pode ser referenciada, e as referéncias cruzadas si
2779 aparecen no documento impreso.
2782 \begin_layout Subsection*
2783 A sua primeira referéncia cruzada
2786 \begin_layout Standard
2787 Coloque o cursor nalgunha parte da Sección
2788 \begin_inset space ~
2791 3 do seu documento, e escreba:
2794 \begin_layout LyX-Code
2795 Se quer saber máis acerca deste documento, vexa
2796 \begin_inset Newline newline
2799 a Sección , que se acha na páxina .
2802 \begin_layout Standard
2803 Agora, co cursor xusto despois da palabra
2804 \begin_inset Quotes eld
2808 \begin_inset Quotes erd
2816 nserir\SpecialChar \menuseparator
2822 \begin_inset space ~
2828 Xurdirá entón a caixa de diálogo
2831 \begin_inset space ~
2836 mostrando unha série de posíbeis etiquetas que pode referir.
2837 Na verdade neste momento debe haber só unha, a sua primeira etiqueta.
2838 Seleccione-a (se non está xa pré-seleccionada) e clique en
2846 Posicione agora o cursor xusto despois da palabra
2847 \begin_inset Quotes eld
2851 \begin_inset Quotes erd
2854 , e repita o procedimento anterior, mais trocando de formato, escollendo
2855 <páxina>, na vez do que aparece predefinido, <referéncia>.
2856 Para que o proceso sexa totalmente correcto deberá inserir un
2859 \begin_inset space ~
2862 protexido (Crtl-Space)
2864 entre a referéncia e a palabra anterior.
2867 \begin_layout Standard
2868 O LyX coloca a referéncia nunha caixa cincenta onde estaba o cursor.
2869 No documento impreso esta caixa vai ser substituída polo número da sección
2870 ou da páxina (dependendo do formato escollido no diálogo
2873 \begin_inset space ~
2879 Obteña unha pré-impresión (
2886 er\SpecialChar \menuseparator
2891 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
2905 er\SpecialChar \menuseparator
2910 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
2924 er\SpecialChar \menuseparator
2929 ctualizar\SpecialChar \menuseparator
2935 ) para ver como son substituídas as referéncias.
2938 \begin_layout Standard
2939 Ademais as referéncias facilitan a vida do usuário funcionando como hiper-ligazó
2940 ns á hora de editar documentos en LyX; clicando nunha xurde o diálogo
2943 \begin_inset space ~
2948 , onde se pode seleccionar o botón
2955 , que leva o cursor á etiqueta referida.
2960 devolve o cursor a caixa coa referéncia.
2963 \begin_layout Subsection*
2964 Un pouco mais de xogo
2967 \begin_layout Standard
2968 Dixemos anteriormente que o LyX se encarrega do manexo das referéncias cruzadas;
2969 chegou o momento de ver como!.
2970 Insira unha nova sección antes da Sección
2971 \begin_inset space ~
2974 2, volte a visualizar como vai sair o documento impreso, e --- voilà! ---
2975 a referéncia cruzada da sección pasou a:
2976 \begin_inset Quotes eld
2980 \begin_inset Quotes erd
2983 ! Troque o ambiente de
2984 \begin_inset Quotes eld
2987 Acerca deste Documento
2988 \begin_inset Quotes erd
2995 , e verá como a referéncia cruzada refere agora Subsección
2996 \begin_inset space ~
2999 2.1 en vez de Sección
3000 \begin_inset space ~
3004 Por outra banda a referéncia da páxina non se vé alterada, xa que a sección
3005 tornou-se subsección, mais non mudou de páxina.
3008 \begin_layout Standard
3009 Se quixer praticar un pouco máis tente inserir unha nova etiqueta onde colocou
3010 a sua primeira referéncia cruzada, e refira esa etiqueta noutra parte calquer
3012 Para comprobar que o LyX manexa correctamente as referéncias cruzadas en
3013 documentos mais extensos, copie algunhas páxinas do
3017 e cole-as no seu documento
3021 \begin_layout Plain Layout
3022 Observe que copiar o título dun capítulo dá lugar a unha adverténcia, pois
3023 os capítulos non están previstos na clase
3027 ., e a que os títulos de capítulo troquen de ambiente para o
3032 Se non entende porque acontece isto, consulte a Sección
3033 \begin_inset space ~
3037 \begin_inset CommandInset ref
3039 reference "sec:clases_de_documentos"
3052 \begin_layout Standard
3053 Se vai inserir referéncias cruzadas con frecuéncia (por exemplo ao escreber
3054 un artigo académico), pode entón ser-lle máis cómodo deixar aberta a caixa
3058 \begin_inset space ~
3066 \begin_layout Standard
3071 : Arranxe as referéncias no ficheiro
3076 \begin_layout Section
3077 Notas de rodapé e á marxe
3080 \begin_layout Standard
3081 É posíbel inserir notas de rodapé ben desde a barra de tarefas
3085 \begin_layout Plain Layout
3086 O botón mostra unha páxina con unha nota de rodapé.
3096 nserir\SpecialChar \menuseparator
3104 Situe o cursor no fin da palabra
3105 \begin_inset Quotes eld
3109 \begin_inset Quotes eld
3112 na introdución do seu documento de proba, para a seguir inserir unha nota
3113 de rodapé por algun dos métodos antes vistos.
3114 Xurdirá entón unha caixa en branco para a nota, precedida dun botón de
3115 fondo cincento e coa palabra
3116 \begin_inset Quotes eld
3120 \begin_inset Quotes erd
3124 Na caixa en branco escreba
3127 \begin_layout LyX-Code
3128 O Lyx é un procesador tipográfico de texto
3131 \begin_layout Standard
3132 e clique sobre o botón cincento.
3133 Ao clicar desaparecerá a caixa co texto da nota, ficando somente o botón
3134 sinalando que aí ha unha nota de rodapé.
3135 Chamamos a isto cobrir a nota de rodapé.
3136 Podendo-se descobrir a nota en calquer momento, para a ler ou a editar,
3137 sen mais que clicar sobre o botón cincento.
3140 \begin_layout Standard
3141 Pode perguntar-se porque no botón da nota aparece escrito
3142 \begin_inset Quotes eld
3146 \begin_inset Quotes erd
3149 e non un número ou outra marca mais esclarecedora de como vai aparecer
3151 A resposta é que o LyX ocupa-se automaticamente da numeración das notas
3152 de rodapé, de maneira que pode inserir notas de rodapé en calquer lugar
3153 do documento e en calquer momento, e o programa as renumera convenientemente.
3157 \begin_layout Standard
3158 As notas de rodapé poden-se cortadas e coladas como se foran texto normal,
3159 non ha mais que seleccionar o botón rodapé
3163 \begin_layout Plain Layout
3164 Se cadra é-lle máis sinxelo seleccioná-lo usando o teclado.
3165 Pois ao tentar usar o rato pode abrir sen querer a nota.
3179 É tamén posíbel converter texto normal en nota de rodapé; basta seleccionar
3180 o texto e facer o mesmo que para inserir unha nota de rodapé valeira, ben
3186 nserir\SpecialChar \menuseparator
3193 , ben clicar no botón
3194 \begin_inset Graphics
3195 filename ../../images/footnote-insert.png
3197 BoundingBox 0bp 0bp 22bp 22bp
3201 da barra de ferramentas.
3202 O proceso inverso tamén é posíbel, basta colocar o cursor no início da
3203 nota e premer a tecla
3207 ou alternativamente colocar o cursor no fin da nota e premer a tecla
3212 Se non o fixo xa é hora de experimentar un pouco coas notas de rodapé antes
3216 \begin_layout Standard
3217 As notas á marxe poden inserir-se ben desde o botón
3218 \begin_inset Graphics
3219 filename ../../images/marginalnote-insert.png
3221 BoundingBox 0bp 0bp 22bp 22bp
3225 da barra de tarefas ou através do menu
3230 nserir\SpecialChar \menuseparator
3241 Esta notas son semellantes ás anteriores agás no seguinte:
3244 \begin_layout Itemize
3245 no botón que as sinaliza di
3246 \begin_inset Quotes eld
3250 \begin_inset Quotes erd
3256 \begin_layout Itemize
3257 no texto impreso estas notas aparecerán loxicamente na marxe, e non no rodapé.
3260 \begin_layout Itemize
3261 as notas á marxe non están numeradas.
3264 \begin_layout Standard
3265 No seu documento de proba troque unha nota de rodapé para texto normal,
3266 a seguir seleccione ese texto e converta-o en nota á marxe.
3267 Por último vaia ao menu
3274 para averiguar como son impresas as notas á marxe.
3277 \begin_layout Standard
3282 : Arranxe a nota de rodapé no ficheiro
3289 \begin_layout Section
3293 \begin_layout Standard
3294 \begin_inset CommandInset label
3296 name "sec:bibliografias"
3300 As bibliografias, cando menos en ciéncias, son semellantes as referéncias
3302 A bibliografia contén unha série de referéncias no fin do documento, que
3303 poden ser referidas en calquer parte do mesmo.
3304 LyX e LaTeX numeran automanticamente as entradas bibliográficas, encarregando-s
3305 e en todo momento de manter correcta tal numeración, sexan cais sexan as
3306 mudanzas que se fagan na mesma.
3309 \begin_layout Standard
3310 Vaia ao fin do documento e troque o ambiente para
3315 Agora, cada novo parágrafo será unha referéncia bibliográfica.
3316 Como primeira referéncia escreba:
3318 O Tutorial do Lyx, pola Equipa de documentación do LyX
3321 Observe que o LyX insere automaticamente unha caixa cincenta e numerada
3322 antes de cada referéncia.
3323 Clicando na caixa xurde o diálogo
3326 \begin_inset space ~
3330 \begin_inset space ~
3334 \begin_inset space ~
3340 O primeiro, a chave, usa-se para identificar a referéncia no documento,
3341 sendo por omisión a palabra
3347 \begin_inset Quotes eld
3351 \begin_inset Quotes erd
3354 , que é mais fácil de lembrar.
3357 \begin_layout Standard
3358 É hora de inserir unha cita bibliográfica no seu documento; coloque o cursor
3359 onde lle pareza oportuno, e vaia ao menu
3364 nserir\SpecialChar \menuseparator
3371 que fai xurdir un par de caixas de diálogo superpostas.
3372 En primeiro plano aparece o diálogo
3376 , que permite escoller entre as distintas entradas que ha na bibliografia
3377 unha para citar neste ponto, para o cal cumpre seleccioná-la e premer no
3386 Premido o botón fica só o diálogo
3390 , que permite organizar as referéncias que van ser citadas, xa que é posíbel
3391 facer várias citas no mesmo ponto.
3392 Neste momento probabelmente só haxa unha entrada bibliográfica,
3393 \begin_inset Quotes eld
3397 \begin_inset Quotes erd
3400 , seleccione-a, e verá como no seu documento aparece unha caixa cincenta
3402 No documento impreso aparecerá un número entre parénteses, referindo a
3403 entrada bibliográfica correspondente no fin do documento.
3406 \begin_layout Standard
3407 As referéncias mediante números son moi comuns, mais existen outras posibilidade
3409 Por exemplo alguns xornais prescreben usar
3410 \begin_inset Quotes eld
3414 \begin_inset Quotes erd
3417 para se referiren a unha publicazón de Castelao do ano 1944.
3418 E para isto é que serve o campo
3425 \begin_inset space ~
3429 \begin_inset space ~
3433 \begin_inset space ~
3446 \begin_layout Standard
3447 É posíbel tamén completar a referéncia bibliográfica con mais información,
3448 como o(s) capitulo(s) ou a(s) páxina(s) de interese no documento citado.
3449 Isto consegue-se engadindo tal información no campo
3465 A información adicional aparecerá dentro dos parénteses e após a referéncia.
3468 \begin_layout Standard
3473 Arranxe a bibliografia e a cita no ficheiro
3478 \begin_layout Section
3482 \begin_layout Standard
3483 Nalgunhas ocasións pode desexar incluir un índice no seu documento, ben
3484 no início ben no fin.
3485 Co LyX isto é moi doado; prema
3489 entre o título e a primeira sección do seu documento e escolla
3494 nserir\SpecialChar \menuseparator
3500 \begin_inset space ~
3504 \begin_inset space ~
3507 Indices\SpecialChar \menuseparator
3513 \begin_inset space ~
3518 , e onde estaba o cursor aparecerá un botón onde di
3519 \begin_inset Quotes eld
3523 \begin_inset Quotes erd
3527 A primeira vista non parece que gañará moito, mais se actualiza a vista
3528 do documento como vai ser impreso verá que se acabou de xerar un índice
3529 coas seccións e subseccións do documento.
3532 \begin_layout Standard
3533 Á primeira vista todo isto lle pode parecer pouco útil.
3534 No entanto, se for dar unha espreitadela á pré-impresión, pode verificar
3535 que acabou de xerar un índice onde se encontran listadas as várias seccións
3536 e sub-seccións do seu documento.
3537 Se en calquer momento reordena as seccións ou cria seccións novas, o LyX
3538 encarrega-se de manter todo en orde.
3541 \begin_layout Standard
3542 O índice xeral non pode ser editado directamente, e por iso non aparece
3543 listado no documento, porén se clicar no botón correspondente xurdirá unha
3544 xanela cos contidos do dito índice.
3545 Outra maneira de aceder aos ditos contidos é mediante o menu Navegar, que
3546 se pode usar sen necesidade de inserir un índice xeral no documento.
3547 Grazas a este menu poderá mover-se facilmente entre as distintas seccións
3548 e subseccións do documento.
3551 \begin_layout Standard
3552 O botón do índice, e con el o índice, pode eliminar-se da mesma maneira
3553 que unha letra calquer.
3556 \begin_layout Standard
3561 : Arranxe o índice do ficheiro
3566 \begin_layout Chapter
3570 \begin_layout Standard
3571 Moitos cientistas usan LaTeX porque a composición tipográfica que permite
3572 obter, especialmente coas fórmulas matemáticas, ten moi boa cualidade,
3573 dando unha aparéncia profisional aos documentos que non se obtén cos procesador
3574 es de texto estándar e os seus editores matemáticos.
3575 Agora ben, escreber ecuacións en LaTeX asemella-se mais á programazón do
3576 que á escrita, razón pola que ha tamén moitos outros cientistas que non
3577 o usan, a pesar dos magníficos resultados.
3581 \begin_layout Standard
3582 O LyX é unha moi boa solución neste caso, xa que permite escreber fórmulas
3583 facilmente, a sua filosofia WYSIWYM é especialmente axeitada para esta
3584 tarefa, e os resultados son iguais de bons que co LaTeX.
3585 Se está afeito a escreber con LaTeX poderá seguir a empregar os seus úteis
3586 mas incómodos comandos, mais con unha intuitiva visualización WYSIWYM.
3587 Se, por outro lado, nunca usou LaTeX, non teña medo, o
3590 \begin_inset space ~
3595 permitirá-lle escreber rápida e facilmente ecuacións con un aspeito profisional
3599 \begin_layout Plain Layout
3600 Polo momento o LyX non garante que as suas fórmulas estexa correctas, mais
3601 si un bon resultado estético.
3610 \begin_layout Section
3614 \begin_layout Standard
3615 Algures no seu documento de proba escreba:
3618 \begin_layout LyX-Code
3619 Gosto da famosa fórmula de Einstein, E=mc^2, pola sua simplicidade.
3622 \begin_layout Standard
3623 A ecuación asi escrita non ten moi boa aparéncia, mesmo na forma impresa;
3624 as variábeis e o sinal de igualdade están xuntos de mais, e o cadrado poderia
3625 estar mellor representado.
3626 A pésima composición tipográfica debe-se a ter utilizado texto normal para
3627 escreber a fórmula, en vez de usar o modo matemático.
3630 \begin_layout Standard
3631 Para criar unha fórmula vaia a barra de ferramentas e clique no botón
3632 \begin_inset Graphics
3633 filename ../../images/math-mode.png
3635 BoundingBox 0bp 0bp 22bp 22bp
3640 Isto dá lugar a aparición onde ficaba o cursor dun pequeno rectángulo azul
3641 dentro doutro rectángulo púrpura, que representa unha fórmula matemática
3643 Ademais o cursor moveu-se ao interior do rectángulo.
3644 Dixite novamente E=mc^2, verá que é escrito en azul, e que o cadrado azul
3646 Para sair do modo matemático pode ben premer a tecla Esc, ben premer duas
3647 veces a tecla coa frecha para direita,
3648 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3652 O rectángulo purpura desaparece, deixando o cursor á direita da fórmula,
3653 e se agora escrebe algo xa será texto normal.
3656 \begin_layout Standard
3657 Consulte a pré-impresión e verá como a fórmula ten agora moito mellor aspeito,
3658 con espazos a ambos lados do signo de igualdade, o
3659 \begin_inset Quotes eld
3663 \begin_inset Quotes erd
3666 co tamaño e a posición dun expoente, e as letras, que se asume son variábeis,
3668 Os números son só números.
3671 \begin_layout Standard
3672 O editor matemático é outro exemplo da filosofia WYSIWYM.
3673 En LaTeX, usan-se comandos tais como
3685 para escreber as fórmulas matemáticas, de maneira que se a expresión é
3686 un pouco complexa non é fácil visualizá-la mentalmente.
3687 Sendo preciso compilar o ficheiro latex para poder visualizá-la realmente
3688 nunha pré-impresión.
3689 Por outra banda cumpre ter moito cuidado ao escreber para non cometer erros
3690 como a falta dalgun parénteses, ou a inclusión dalgun termo indebido dentro
3694 \begin_layout Standard
3695 O LyX non trata de visualizar exactamente cal vai ser o resultado impreso
3696 da fórmula (WYSIWYG), mais dá unha idea aproximada, que con un pouco de
3697 experiéncia resulta moi fiábel.
3698 Na imensa maioria das veces o resultado final vai ser satisfactório sen
3699 necesidade de preocupar-se dos pequenos detalles; tamaño dalgunha variábel,
3700 posición dun determinado signo, etc.
3701 Isto permite ao usuário, e sabemos que nos repetimos, concentrar-se no
3702 contido das fórmulas, sen necesidade de esforzar-se na sua forma.
3705 \begin_layout Section
3706 Navegando nas ecuacións
3709 \begin_layout Standard
3710 Vamos modificar agora a fórmula
3711 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3715 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
3719 As teclas con frechas serven para mover o cursor, tanto en texto normal
3720 como no modo matemático.
3721 Leve o cursor até a fórmula, e observe que ao entrar nela aparece novamente
3722 o rectángulo púrpura, indicando que está en modo matemático.
3723 Situe o cursor após o signo igual, coas teclas con frechas ou co rato,
3725 \begin_inset Quotes eld
3729 \begin_inset Quotes erd
3733 Despois, pode usar as teclas con frechas ou
3737 para sair da fórmula, o que fará desaparecer o rectángulo púrpura novamente.
3741 \begin_layout Standard
3742 Alén das teclas especiais descritas mais abaixo, a edición en modo matemático
3743 é similar a edición en texto normal.
3752 ) para eliminar carácteres, seleccione texto coas teclas con frechas ou
3753 co rato, corte, copie e cole normalmente
3757 \begin_layout Plain Layout
3758 Pode cortar ou copiar parte dunha fórmula e colá-la dentro da mesma fórmula,
3759 ou noutra fórmula distinta, mais loxicamente non pode colá-la no texto
3765 , e lembre que en caso de erro sempre pode
3787 Adverténcia: se o cursor estiver xunto a unha fórmula, mais fora dela,
3796 ) elimina-a toda ela.
3797 Nese caso pode empregar
3802 ditar\SpecialChar \menuseparator
3812 \begin_layout Standard
3813 E se agora quixer mudar o expoente de
3814 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3818 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}$
3821 ? Pode situar o rato e clicar no sítio axeitado, ou pode empregar as teclas
3824 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3828 \begin_inset Formula $\leftarrow$
3831 situe primeiramente o cursor após o
3832 \begin_inset Quotes eld
3836 \begin_inset Quotes erd
3840 \begin_inset Quotes eld
3844 \begin_inset Quotes erd
3847 , prema entón na tecla
3848 \begin_inset Formula $\uparrow$
3851 e verá como o cursor se pasa ao nível do expoente, xusto antes do
3852 \begin_inset Quotes eld
3856 \begin_inset Quotes erd
3860 Mova-se agora coa tecla
3861 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3865 \begin_inset Quotes eld
3869 \begin_inset Quotes erd
3873 Para baixar de nível pode loxicamente premer a tecla
3874 \begin_inset Formula $\downarrow$
3877 , ou como está no fin do nível superior a tecla
3878 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3882 En todo caso, ao premer a tecla
3883 \begin_inset Formula $\downarrow$
3886 o cursor baixa de nível e situa-se na posición
3890 o expoente, con independéncia da sua posición anterior no expoente.
3893 \begin_layout Section
3897 \begin_layout Standard
3898 É posíbel inserir un expoente desde o
3901 \begin_inset space ~
3906 , como se verá a seguir, porén é mais rápido inserir un acento circunflexo
3908 \begin_inset Quotes eld
3912 \begin_inset Quotes erd
3915 e premer a tecla de espazo.
3916 Isto dá lugar a aparición dun pequeno rectángulo azul nunha posición levemente
3917 superior, a correspondente aos expoentes, sendo posíbel escreber no dito
3918 rectángulo o que se quixer, que aparecerá nun tamaño de letra menor.
3919 Todo o que escreber nel, até premer a tecla espazo, a tecla
3920 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3927 (para sair de vez do modo matemático)
3931 tornará-se parte do expoente.
3934 \begin_layout Standard
3935 Os índices (sub-índices) teñen un tratamento semellante, iniciando-se neste
3939 \begin_inset space ~
3945 \begin_inset Quotes eld
3949 \begin_inset Quotes eld
3953 É posíbel inserir índices e expoentes dentro doutros índices e expoentes,
3955 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
3962 \begin_layout Standard
3967 : Transforme a ecuación 1 do
3974 \begin_layout Section
3980 \begin_layout Standard
3984 \begin_inset space ~
3989 permite inserir facilmente símbolos ou comandos matemáticos.
3990 Tamén existen atallos de teclado que permiten inserir moitos símbolos e
3991 comandos, mais para aprender as posibilidades.
3992 que oferece o editor matemático do LyX o mais fácil e didáctico é usar
3996 \begin_inset space ~
4002 Posteriormente poderá ver noutros manuais os atallos de teclado correspondentes.
4003 Abra entón o painel desde o menu con
4008 nserir\SpecialChar \menuseparator
4013 ormula\SpecialChar \menuseparator
4019 \begin_inset space ~
4024 e deixe-o aberto entanto le esta sección.
4025 Outra forma de abrir o painel é clicando no botón direito do rato en calquer
4029 \begin_layout Subsection
4033 \begin_layout Standard
4034 Na parte direita do painel ha un recadro con un conxunto de símbolos.
4035 Na parte superior do recadro ha un menu despregueábel que permite escoller
4036 entre distintos conxuntos de símbolos: operadores, relacións, letras gregas,
4037 frechas \SpecialChar \ldots{}
4038 Non ten mais que clicar en calquer deses símbolos para os incluir
4039 no seu texto, ou nas suas fórmulas.
4040 Na parte inferior do recadro, por riba do botón de
4054 , que loxicamente permite ter paineis independentes para os distintos conxuntos
4058 \begin_layout Standard
4063 : Escreba no se documento de proba:
4064 \begin_inset Quotes eld
4068 \begin_inset Formula $\heartsuit$
4072 \begin_inset Quotes erd
4078 \begin_layout Subsection
4082 \begin_layout Standard
4084 \begin_inset Graphics
4085 filename ../../images/math/sqrt-square.png
4087 BoundingBox 0bp 0bp 22bp 22bp
4091 do painel matemático e verá como se abre un menu despregueábel que lle
4092 permite escoller entre vários tipos de raiz.
4093 Ao escoller, por exemplo, a raiz cúbica inserirá-se no texto o típico signo
4094 da raiz, con un 3 na parte superior esquerda, e con un rectángulo azul
4096 O cursor fica dentro do dito rectángulo, no cal poderá escreber números,
4097 variábeis, outras raices ou o que desexar.
4098 Verá que ao ir adicionando ou eliminando carácteres a raiz vai-se redimensionan
4099 do para abranxer todo o que for escrito dentro.
4102 \begin_layout Standard
4103 A mesma facilidade existe para traballar coas fraccións.
4104 No painel matemático ha un botón con unha fracción con un rectángulo azul
4105 no numerador e outro no denominador.
4106 Clicando nel insere-se unha fracción no texto con dous pontos de insercións,
4107 no numerador e no denominador, podendo-se pasar dun ao outro coas frechas
4109 Insira unha fracción no seu ficheiro de proba, verá que o cursor aparece
4110 no nominador, escreba un
4111 \begin_inset Quotes eld
4115 \begin_inset Quotes erd
4118 e pase despois ao denominador e escreba un
4119 \begin_inset Quotes eld
4123 \begin_inset Quotes erd
4127 Xa ten unha fracción, sinxela mais unha fracción.
4128 Porén é posíbel escreber fraccións moito mais complicadas, xa que tanto
4129 no denominador como no numerador pode escreber calquer expresión matemática:
4130 variábeis, raices, outras fraccións, etc.
4133 \begin_layout Subsection
4134 Acentos e delimitadores
4137 \begin_layout Standard
4138 O LyX permite usar un bon número de
4139 \begin_inset Quotes eld
4143 \begin_inset Quotes erd
4146 matemáticos, cos que é posíbel acentuar calquer carácter (
4147 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
4150 ) ou grupo de carácteres (
4151 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
4155 Estes acentos seleccionan-se na sección
4159 , do menu despregueábel que ha no recadro
4163 , á direita do painel.
4164 Verá que ha acentos longos, que se expanden co texto acentuado, e outros
4165 curtos, que manteñen o seu tamaño sexa cal sexa o texto acentuado.
4166 Loxicamente o texto acentuado é o que se escrebe no rectángulo azul que
4167 aparece ben por baixo, ben por riba do acento.
4170 \begin_layout Standard
4171 Os delimitadores, como parénteses curvos, parénteses rectos ou chaves, inseren-s
4172 e desde un painel que se lanza ao premer o botón
4173 \begin_inset Graphics
4174 filename ../../images/math/delim.png
4176 BoundingBox 0bp 0bp 22bp 22bp
4181 O par de delimitadores seleccionados mostra-se na parte inferior.
4182 Por defeito ten-se un par de parénteses curvos, mais é posíbel escoller
4183 calquer par de delimitadores; unha chave esquerda e un paréntese recto
4184 direito, duas chaves esquerdas, o mesmo un dos delimitadores valeiro, para
4186 \begin_inset Quotes eld
4190 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
4194 \begin_inset Quotes erd
4197 (o delimitador valeiro mostra-se como unha liña a trazos en LyX, mais non
4198 aparecerá no documento impreso).
4201 \begin_layout Standard
4202 É posíbel dixitar directamente parénteses no modo matemático, o cal é mais
4203 cómodo que usar o painel matemático, mais estes parénteses terán o tamaño
4204 do texto normal, e non van modificá-lo ao introducir fraccións ou matrices
4205 entre os delimitadores.
4206 O resultado estético será normalmente moi pobre.
4207 Pola contra os delimitadores do painel matemático mudan o seu tamaño en
4208 función do que haxa entre eles, e o resultado estético está garantido.
4211 \begin_layout Standard
4212 Tamén é posíbel aplicar delimitadores, raices ou acentos a texto escrito
4214 Basta con seleccionar a porción da fórmula que se quer modificar e clicar
4215 no botón respectivo do
4218 \begin_inset space ~
4224 Probe a mudar a segunda lei de Newton da forma escalar para a forma vectorial
4226 \begin_inset Formula $f=ma$
4230 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=m\overrightarrow{a}$
4234 A operación inversa, i.e.
4235 eliminar uns delimitadores, unha raiz ou un acento dunha porción de texto,
4236 realiza-se colocando o cursor no início da dita porción e premendo a tecla
4241 (a tecla que elimina o carácter anterior ao cursor).
4244 \begin_layout Standard
4249 : Arranxe a ecuación 2 do
4256 \begin_layout Subsection
4257 Modo TeX: Limites, log, sin e outros
4260 \begin_layout Standard
4261 No modo matemático asume-se que as letras son variábeis, de maneira que
4262 se escreber sen mais o nome dunha función, por exemplo
4263 \begin_inset Quotes eld
4267 \begin_inset Quotes erd
4270 , o LyX pensará que está a escreber o produto de várias variábeis, neste
4272 \begin_inset Formula $c$
4276 \begin_inset Formula $o$
4280 \begin_inset Formula $s$
4284 Para diferenciar as variábeis das funcións o LaTeX escrebe as primeiras
4285 en itálico, e as segundas en
4289 ademais introduz un pequeno espazo entre unha función e a variábel corresponden
4292 \begin_inset Quotes eld
4296 \begin_inset Formula $\cos x$
4300 \begin_inset Quotes erd
4304 \begin_inset Quotes eld
4308 \begin_inset Formula $cosx$
4312 \begin_inset Quotes erd
4319 \begin_layout Standard
4320 Na parte esquerda do
4323 \begin_inset space ~
4328 listan-se as funcións matemáticas mais comuns.
4330 \begin_inset Quotes eld
4334 \begin_inset Quotes erd
4337 , e verá como se insere a función
4338 \begin_inset Quotes eld
4342 \begin_inset Quotes erd
4346 Ainda que a función fica dentro dunha fórmula o texto aparece escrito en
4347 negro e en letra normal (non inclinada).
4348 Mais non é texto normal, toda a palabra é tratada como un único signo,
4349 de maneira que se preme en
4353 eliminará toda a palabra, e se fai recuar o cursor verá como aparece o
4354 rectángulo purpura que arrodea as ecuacións.
4355 Coloque agora o cursor a direita da función, mais dentro do rectángulo,
4357 \begin_inset Quotes eld
4361 \begin_inset Quotes erd
4365 Tal e como é de esperar no modo matemático a variábel
4366 \begin_inset Quotes eld
4370 \begin_inset Quotes erd
4373 escrebe-se en azul e en itálico.
4374 Vexa agora a pré-impresión para comprobar o resultado final.
4377 \begin_layout Standard
4378 Ás funcións predefinidas polo LyX, como a calquer outro texto, pode-se-lle
4379 engadir índices e expoentes, o que permite escreber expresións tais como
4381 \begin_inset Quotes eld
4385 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
4389 \begin_inset Quotes erd
4393 \begin_inset Quotes eld
4397 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
4401 \begin_inset Quotes erd
4407 \begin_layout Standard
4412 : Transforme a ecuación 3 do
4419 \begin_layout Subsection
4423 \begin_layout Standard
4425 \begin_inset Graphics
4426 filename ../../images/math/matrix.png
4435 \begin_inset space ~
4440 serve loxicamente para inserir matrices.
4441 Ao clicar nese botón abre-se o diálogo
4445 que permite escoller o número de liñas e de colunas que vai ter a matriz.
4446 Escolla 2 liñas e 3 colunas e feche o diálogo.
4447 O LyX inserirá unha matriz de
4448 \begin_inset Formula $2\times3$
4451 rectángulos azuis, nos que poderá escreber calquer expresión matemática
4452 (raices cúbicas, fraccións, logaritmos, outras matrices\SpecialChar \ldots{}
4453 ), mesmo pode deixar
4454 algun dos rectángulos valeiro.
4455 Pode mover-se entre os elementos da matriz coa tecla
4459 e as teclas con frechas.
4463 \begin_layout Standard
4464 Ao colocar o cursor nunha matriz matemática, no menu principal
4471 aparecen un par de novos epígrafes, un dos cais,
4478 permite engadir ou eliminar filas e colunas, e modificar os seus aliñamentos
4479 horizontal e vertical.
4483 \begin_layout Standard
4484 Lembre que é posíbel debuxar uns delimitadores axeitados para a matriz seleccion
4485 ando-a e escollendo os delimitadores no
4488 \begin_inset space ~
4496 \begin_layout Standard
4497 Por último cumpre-nos asinalar que non é recomendábel utilizar matrices
4498 matemáticas para escreber texto.
4499 Para iso son moito mellores as táboas.
4502 \begin_layout Subsection
4503 Fórmulas independentes
4506 \begin_layout Standard
4507 Até o momento escrebemos fórmulas que ficaban na mesma liña que o texto
4508 que viña antes e despois delas, polo que receben o nome de fórmulas en
4510 As fórmulas en liña usan-se normalmente cando son curtas e simples, mais
4511 con expresións longas e complexas, ou cando se desexa salientaren no texto
4512 usan-se as fórmulas independentes.
4513 Ademais só as fórmulas independentes poden seren etiquetadas e numeradas,
4514 e as ecuacións multi-liña teñen que ser obrigatoriamente independentes
4522 \begin_layout Standard
4526 \begin_inset Graphics
4527 filename ../../images/math-display.png
4536 \begin_inset space ~
4541 e verá como aparece no texto unha fórmula valeira independente, i.e.
4542 centrada nunha nova liña.
4543 Escreba agora unha expresión matemática e lance unha pré-impresión para
4544 ver o aspeito final.
4545 Se o cursor está xa nunha expresión matemática o botón
4548 \begin_inset Graphics
4549 filename ../../images/math-display.png
4555 troca entre formula en liña e independente, i.e.
4556 se inicialmente ten-se unha fórmula en liña pasa-se a ser independente
4560 \begin_layout Standard
4561 As fórmulas independentes apresentan algunhas diferenzas a respeito das
4565 \begin_layout Itemize
4566 O tamaño da letra é maior nalguns símbolos, como
4567 \begin_inset Formula $\sum$
4571 \begin_inset Formula $\int$
4577 \begin_layout Itemize
4578 Os índices e os expoentes para límites e somatórios (mais non para integrais)
4579 escreben-se por baixo dos símbolos, e non a continuación deles.
4582 \begin_layout Itemize
4583 O texto está centrado.
4586 \begin_layout Standard
4587 Fora destas diferenzas as fórmulas en liña e independentes son moi similares.
4590 \begin_layout Standard
4591 Finalmente unha nota sobre a colocación das fórmulas independentes no texto.
4592 Se quer que unha fórmula independente fique dentro dun parágrafo entón
4598 Mais se xa o fixo non ten mais que situar o cursor no início da frase,
4599 que segue á fórmula, e premer
4606 \begin_layout Standard
4611 : Faga independentes as várias fórmulas do
4615 e vexa o seu aspeito nunha pré-impresión.
4618 \begin_layout Standard
4623 : Usando as várias ferramentas que aprendeu nesta sección, escreba unha
4628 \begin_layout Plain Layout
4629 Despois de facé-lo desde zero probe con
4634 nserir\SpecialChar \menuseparator
4639 ormula\SpecialChar \menuseparator
4653 \begin_inset Formula \[
4654 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
4657 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0\end{array}\right.\]
4664 \begin_layout Section
4665 Mais cuestións matemáticas
4668 \begin_layout Standard
4669 No editor matemático pode-se facer moitas mais cousas.
4670 Porén consideramos que o mais básico xa foi explicado, e encamiñamos ao
4678 \begin_layout Itemize
4679 Etiquetar e numerar as ecuacións.
4682 \begin_layout Itemize
4683 Escreber ecuacións multiliña
4686 \begin_layout Itemize
4687 Trocar de tipo de letra, por exemplo para usar negrito nunha fórmula.
4690 \begin_layout Itemize
4691 Facer un axuste fino no tamaño da letra e no espazamento dentro das fórmulas.
4692 (Non se preocupe disto até a versión final do texto do seu documento!)
4695 \begin_layout Itemize
4697 Poden ser moi úteis, basta defini-los unha vez no início do documento e
4698 poden utilizar-se en calquer parte.
4699 Se muda a definición do macro, as referéncias ao macro serán modificadas
4700 en todo o documento.
4701 Os macros poden mesmo tomar argumentos.
4704 \begin_layout Itemize
4705 Facer moitas outras cousas que nen se mencionan neste
4712 \begin_layout Chapter
4716 \begin_layout Section
4717 Outras importantes funcionalidades do LyX
4720 \begin_layout Standard
4721 Neste tutorial non se pretende documentar todos os posíbeis comandos do
4722 LyX, para iso están o
4731 Mais para nos despedir apresentamos algunhas das funcionalidades do LyX
4732 das cais ainda non falamos:
4735 \begin_layout Itemize
4736 tratamento WYSIWYM de táboas.
4737 As táboas poden inserir-se ben desde o menu principal,
4742 nserir\SpecialChar \menuseparator
4749 ben clicando no botón
4750 \begin_inset Graphics
4751 filename ../../images/tabular-insert.png
4757 da barra de ferramentas.
4758 Clicando na táboa co
4765 \begin_inset space ~
4769 \begin_inset space ~
4774 , que permite editar a táboa polo miúdo.
4777 \begin_layout Itemize
4778 inclusión, e manexo, de imaxe nos documentos, (con
4783 nserir\SpecialChar \menuseparator
4794 ou clicando no botón
4795 \begin_inset Graphics
4796 filename ../../images/dialog-show-new-inset_graphics.png
4803 \begin_inset Quotes eld
4807 \begin_inset Quotes erd
4810 o LyX entende vários formatos vectoriais: PostScript®, PostScript Encapsulado
4811 (EPS), Scalable Vector Graphics (SVG) e LaTeX puro, e os formatos bitmap
4812 mais usuais (png, jpeg, tif, bmp, \SpecialChar \ldots{}
4813 ), mais é posíbel configurá-lo para utilizar
4814 praticamente calquer formato.
4815 Tanto as táboas como as figuras pode ser acompañadas de lexendas, sendo
4816 posíbel criar automaticamente listas de táboas e/ou figuras.
4819 \begin_layout Itemize
4820 controlo de versións, mediante RCS (
4824 para máis información).
4827 \begin_layout Itemize
4828 altamente personalizábel.
4829 Ha moitas cousas que o usuário pode mudar no LyX, desde o aspeito visual
4830 da xanela principal até os comandos para exportar documentos.
4831 Moitas destas mudanzas poden-se facer desde o menu,
4837 \SpecialChar \menuseparator
4844 outras son menos acesíbeis e para as facer cumpre ler o manual de
4853 \begin_layout Itemize
4855 O LyX está é desenvolvido por unha equipa de programadores distribuída
4856 pelos cinco continentes.
4857 Por iso entende moitas línguas, podendo-se escreber documentos en distintos
4858 alfabetos, e con escritas tanto de esquerda->direita como direita->esquerda.
4859 Ten ademais os menus e documentación traducidos a várias línguas, e estamos
4860 desexosos de receber novas traducións.
4864 \begin_layout Itemize
4865 corrección ortográfica disponíbel en ducias de línguas.
4871 erramentas\SpecialChar \menuseparator
4876 orrector ortográfico
4880 \begin_layout Plain Layout
4881 Note-se que a corrección ortográfica comeza a partir do cursor.
4889 \begin_layout Itemize
4890 navegación dos menus co teclado.
4891 O LyX ten atallos de teclado que permite non ter que utilizar continuamente
4892 o rato, e que poden ser personalizados polo usuário (vexa-se o manual de
4901 \begin_layout Itemize
4902 importación de documentos LaTeX.
4904 \begin_inset space ~
4908 \begin_inset CommandInset ref
4910 reference "sec:tex2lyx"
4917 \begin_layout Itemize
4919 Na parte inferior da xanela principal ha unha liña cincenta na que se mostra
4920 diversa información; o tipo de fonte usada ou o atallo de teclado correspondent
4921 e a acción que se acaba de executar.
4922 Sobre esta liña é posíbel abrir unha caixa de texto chamada minibuffer
4923 (nome tomado dunha función similar en
4927 ), que dá aceso a todo tipo de interesantes funcionalidades, incluindo algunhas
4928 que permiten escangallar de vez o documento.
4929 Polo que non debe escreber no minibuffer se non sabe o que está a facer.
4932 \begin_layout Section
4933 O LyX para usuários de LaTeX
4936 \begin_layout Standard
4937 \begin_inset CommandInset label
4939 name "sec:usuarioslatex"
4943 Non é necesário saber nada de LaTeX para empregar o LyX, mais ter unha certa
4944 idea permite aproveitá-lo mellor.
4945 En todo caso moitos dos novos usuário de LyX teñen alguns coñecimentos
4946 básico de LaTeX, e esta sección está pensada para eles.
4950 \begin_layout Standard
4951 Unha cuestión que se lle ocorre ao usuário de LaTeX que está a considerar
4952 en usar o LyX, é se neste programa poderá conseguir facer todo o que o
4953 LaTeX permite facer.
4954 A resposta é afirmativa, dunha forma ou doutra, o LyX permite realizar
4955 practicamente o mesmo que o LaTeX, mais simplificando grandemente o proceso
4960 \begin_layout Standard
4961 Co intuito de manter un Tutorial breve só se mencionan nel as cousas mais
4962 básicas, as que os novos usuário do LyX precisan para comezar.
4967 , especificamente no capítulo
4970 Secrets of the LaTeX Masters
4973 (Secretos dos mestres do LaTeX), trata-se en profundidade as diferenzas
4974 entre o LyX e o LaTeX, e como usar vários truques do LaTeX no LyX.
4977 \begin_layout Subsection
4981 \begin_layout Standard
4982 O LyX implementa moitos comandos do LaTeX, mais non todos.
4983 No seu defeito oferece o modo TeX, que permite utilizar calquer comando
4984 de LaTeX, sempre que o usuário o coñeza.
4985 Para entrar neste modo pode-se ben clicar no botón
4990 \begin_inset Graphics
4991 filename ../../images/ert-insert.png
4999 na barra de ferramentas, ou seleccionar no menu
5004 nserir\SpecialChar \menuseparator
5010 \begin_inset space ~
5016 Abre-se entón unha caixa vermella precedida por un botón que pon en vermello
5021 \begin_layout Plain Layout
5022 [N.T] Evil Red Text = Malvado texto vermello.
5023 O nome fai referéncia a que o texto no modo TeX aparece escrito en vermello,
5024 e que unha das tarefas da equipa desenvolvedora do LyX e facer desaparecer
5025 a necesidade de usar ese texto vermello.
5031 A caixa é loxicamente para escreber comandos TeX (LaTeX), que o LyX vai
5032 pasar directamente ao LaTeX.
5033 Todo o escrito na caixa vai aparecer en vermello, para asi diferenciá-lo
5038 \begin_layout Standard
5039 No modo matemático basta con dixitar a barra invertida,
5040 \begin_inset Quotes eld
5046 \begin_inset Quotes erd
5049 , para entrar no modo TeX.
5050 Entanto estexa no modo TeX o texto será escrito en vermello, saindo-se
5051 del premendo na barra espazadora ou calquer outra tecla non alfabética:
5052 un número, un paréntese, etc.
5053 Unha vez abandonado o modo TeX, se o LyX coñece o comando escrito, vai-no
5054 representar no xeito WYSIWYM.
5055 Asi se nunha formula escreber o comando
5057 gamma, ao premer a barra espazadora o LyX trocará o texto
5068 \begin_inset Formula $\gamma$
5074 Este método funciona con case todos os macros matemáticos non complicados,
5075 sendo mais rápido que utilizar o
5078 \begin_inset space ~
5083 , especialmente para os usuários experientes do LaTeX.
5086 \begin_layout Standard
5087 Constantemente están a aparecer novos pacotes de LaTeX, con novas funcionalidade
5088 s e sen pedir permiso a unha autoridade central.
5089 O LyX permite utilizar calquer deles sen mais que escreber
5093 usepackage{nome_do_pacote}
5095 no preámbulo (vexa-se a Sección
5096 \begin_inset space ~
5100 \begin_inset CommandInset ref
5102 reference "sec:preambulo"
5106 ), mais sen suporte WYSIMYM para as funcionalidades do pacote.
5109 \begin_layout Subsection
5110 Importando de LaTeX ---
5115 \begin_layout Standard
5116 \begin_inset CommandInset label
5122 Para importar un documento LaTeX seleccione
5127 icheiro\SpecialChar \menuseparator
5132 mportar\SpecialChar \menuseparator
5136 Isto dá lugar a que o LyX chame o comando
5140 , responsábel da tradución de LaTeX a LyX, crie un ficheiro co mesmo nome
5141 que o orixinal, en latex, mais coa extensión
5145 , e abra este ficheiro lyx.
5146 Se o proceso non for ben sucedido, tente executar o
5150 na liña de comandos variando as opcións do programa.
5153 \begin_layout Standard
5158 entende e traduz a maior parte dos comandos e ambientes LaTeX, mais non
5160 Usualmente deixa inalteradas as partes que non entende, en modo TeX.
5161 Portanto tras importar un ficheiro LaTeX é bon procurar as partes non traducida
5162 s, en vermello, e editá-las manualmente.
5163 Se ben, en moitos casos, un documento con partes en modo TeX pode dar lugar
5164 a un texto impreso de boa cualidade.
5165 Ainda que no LyX non sexa facilmente lexíbel, perdendo-se o espirito do
5169 \begin_layout Standard
5174 ten o seu próprio manual, ao que se acede con
5179 Lea-o para aprender que comandos e ambientes LaTeX non están soportados,
5180 os seus erros (e como contorná-los), e as diferentes opcións coas que se
5184 \begin_layout Subsection
5188 \begin_layout Standard
5189 O LyX permite exportar directamente a LaTeX, escollendo
5194 icheiro\SpecialChar \menuseparator
5199 xportar\SpecialChar \menuseparator
5202 no menu xerará-se un ficheiro LaTeX co nome igual ao documento lyx, mais
5208 É tamén posíbel tamén xerar un ficheiro LaTeX especialmente deseñado para
5209 compilar con pdflatex, en vez de con latex, escollendo
5214 icheiro\SpecialChar \menuseparator
5219 xportar\SpecialChar \menuseparator
5223 Para visualizar pré-impresións, ou para imprimir, o LyX xera ficheiros
5224 temporários en LaTeX, portanto ten que ser bon xerando documentos con este
5228 \begin_layout Subsection
5229 Configuración do documento
5232 \begin_layout Subsubsection
5240 \begin_layout Standard
5246 ocumento\SpecialChar \menuseparator
5253 abre-se unha caixa de diálogo que serve loxicamente para configurar o documento
5254 , permitindo especificar moitas das opcións que se poden incluir no comando
5266 do documento, o tipo e tamaño da fonte base, o tamaño do papel, as marxes,
5268 Ademais calquer opción extra para o comando
5274 pode ser engadida no campo
5280 Configuración de clase
5289 \begin_layout Subsubsection
5293 \begin_layout Standard
5294 \begin_inset CommandInset label
5296 name "sec:preambulo"
5302 Configuración do documento
5304 , que se veu no parágrafo anterior, existe unha sección chamada
5308 , onde se poden incluir directamente comandos en LaTeX que afectarán a todo
5313 \begin_layout Subsection
5317 \begin_layout Standard
5318 O LyX permite utilizar o BibTeX, un pacote para construir bases de dados
5319 con referéncias bibliográficas, que poden ser usadas en diferentes documentos.
5325 nserir\SpecialChar \menuseparator
5327 \begin_inset space ~
5331 \begin_inset space ~
5334 Indice\SpecialChar \menuseparator
5341 para incluir un ficheiro
5346 Clique no botón resultante
5347 \begin_inset Quotes eld
5350 Bibliografia Xerada BibTeX
5351 \begin_inset Quotes erd
5354 e xurdirá a caixa de diálogo
5362 \begin_inset space ~
5366 \begin_inset space ~
5371 , escreba o que escreberia entre as chaves do comando
5381 \begin_layout Plain Layout
5382 Do mesmo xeito que en LaTeX, se ha várias bibliografias estas deben ir separadas
5383 por vírgulas, sen espazos en branco.
5389 Analogamente, escreba no campo
5393 o que escreberia entre as chaves do comando
5402 \begin_layout Standard
5403 Após disto pode citar de calquer das bibliografias incluídas mediante o
5409 nserir\SpecialChar \menuseparator
5417 \begin_inset space ~
5421 \begin_inset CommandInset ref
5423 reference "sec:bibliografias"
5428 A execución do BibTeX fica a cargo do LyX.
5431 \begin_layout Section
5435 \begin_layout Standard
5436 Ás veces, ao tentar imprimir ou ver unha pré-impresión do documento, o LaTeX
5437 topa con algo que non comprende.
5438 Nestes casos o LyX abrirá a caixa de diálogo
5442 onde se listan os erros atopados.
5443 Ao clicar nun erro determinado neste diálogo move-se o cursor até o ponto
5444 que dá lugar ao dito erro, e mostra-se en detalle a mensaxe de erro que
5445 produz o latex, na parte inferior da caixa de diálogo.
projects / lyx.git / blob