1 #LyX 2.2 created this file. For more info see http://www.lyx.org/
5 \origin /systemlyxdir/doc/gl/
8 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
10 %This preamble is designed to ensure that the document prints
11 % out as advertised. If you mess with this preamble,
12 % parts of the document may not print out as expected. If you
13 % have problems LaTeXing this file, please contact
14 % the documentation team
15 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
17 \usepackage{ifpdf} % part of the hyperref bundle
18 \ifpdf % if pdflatex is used
20 % set fonts for nicer pdf view
21 \IfFileExists{lmodern.sty}{\usepackage{lmodern}}{}
23 \fi % end if pdflatex is used
25 % the pages of the TOC is numbered roman
26 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
27 \let\myTOC\tableofcontents
28 \renewcommand\tableofcontents{%
29 \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
32 \use_default_options false
33 \maintain_unincluded_children false
35 \language_package default
38 \font_roman "default" "default"
39 \font_sans "default" "default"
40 \font_typewriter "default" "default"
41 \font_math "auto" "auto"
42 \font_default_family default
43 \use_non_tex_fonts false
46 \font_sf_scale 100 100
47 \font_tt_scale 100 100
49 \default_output_format default
51 \bibtex_command default
52 \index_command default
56 \pdf_title "The LyX Tutorial"
57 \pdf_author "LyX Team, Ramón Flores"
58 \pdf_subject "LyX-documentation Tutorial"
59 \pdf_keywords "LyX, documentation"
61 \pdf_bookmarksnumbered true
62 \pdf_bookmarksopen true
63 \pdf_bookmarksopenlevel 1
68 \pdf_pdfusetitle false
69 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue,pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
72 \use_package amsmath 0
73 \use_package amssymb 0
76 \use_package mathdots 1
77 \use_package mathtools 0
79 \use_package stackrel 0
80 \use_package stmaryrd 0
81 \use_package undertilde 0
83 \cite_engine_type default
87 \paperorientation portrait
97 \paragraph_separation indent
98 \paragraph_indentation default
99 \quotes_language english
102 \paperpagestyle headings
103 \tracking_changes false
104 \output_changes false
107 \html_be_strict false
113 O Tutorial de \SpecialChar LyX
118 pola equipa de \SpecialChar LyX
120 \begin_inset Newline newline
131 26 de Decembro de 2006
134 \begin_layout Standard
135 \begin_inset CommandInset toc
136 LatexCommand tableofcontents
143 \begin_layout Chapter
147 \begin_layout Section
148 Ben-vido ao \SpecialChar LyX
152 \begin_layout Standard
153 Este ficheiro foi escrito pensando en todos aqueles que nunca ouviron falar
154 de \SpecialChar LaTeX
155 ou non o coñecen alá moi ben.
156 Comecemos dando unha boa notícia: non é preciso aprender \SpecialChar LaTeX
157 para usar o \SpecialChar LyX
159 En realidade a razón de ser do \SpecialChar LyX
160 é fornecer unha interface cuase-WYSIWYG
161 para o \SpecialChar LaTeX
163 Porén ha algunhas cousas que precisará aprender para usar o \SpecialChar LyX
168 \begin_layout Standard
169 Alguns dos leitores chegarian a este documento tras tentar inserir dous
170 espazos despois dun ponto, ou 3 liñas en branco entre parágrafos, mais
171 con certa frustración decataron-se que non o daban feito.
172 De facto, acharán que a maioria dos pequenos truques que están afeitos
173 a empregar noutros procesadores de texto, non funcionan en \SpecialChar LyX
175 Isto é por a maioria dos procesadores de texto permitiren, cando non requereren
176 , que o usuário introduza manualmente espazos, fontes, etc.
177 Co cal o usuário non só escrebe o documento, senón que tamén fai a composición
178 tipográfica do mesmo.
180 fai a composición automática e consistentemente, deixando ao usuário
181 concentrar-se nas cousas importantes: os contidos do documento.
184 \begin_layout Standard
185 Portanto recomendamos-lle continuar a ler, o tempo adicado a este
189 non é tempo perdido, é tempo investido.
192 \begin_layout Section
197 e que non é, este Tutorial
200 \begin_layout Standard
201 Antes de comezar esta sección, pretendemos salientar o seguinte, O
205 usa a notación definida na
212 \SpecialChar endofsentence
213 Se comezou a ler a documentación por este manual, recomendamos-lle que
214 o deixe por un pouco e lea primeiro a
221 \begin_layout Standard
222 Unha vez que xa sabe o significado das distintas fontes utilizadas no documento
223 pasamos a comentar a focaxe deste
230 \begin_layout Subsection
231 Tirando o máximo proveito
234 \begin_layout Standard
239 consta de exemplos e exercícios, e para tirar o máximo proveito del, entanto
240 vai lendo, debe escreber todas esas pequenas cousas que se lle di de escreber,
241 e tamén tentar completar todos os exercícios suxeridos.
242 Para a sua comodidade, pode ser boa idea imprimir a versión PostScript®
246 \begin_layout Standard
247 Se estiver familiarizado co \SpecialChar LaTeX
248 , probabelmente poderá ler o
252 máis rapidamente, xa que a base do \SpecialChar LyX
253 é o \SpecialChar LaTeX
255 Porén o \SpecialChar LyX
256 posui algunhas idiosincrasias
260 \begin_layout Plain Layout
261 ou, sendo optimistas,
262 \begin_inset Quotes eld
266 \begin_inset Quotes erd
274 que cumpre ter en conta.
275 Mesmo se non quer ler o resto do
279 , cumpre-lle botar un ollo á Sección
284 \begin_inset CommandInset ref
286 reference "sec:usuarioslatex"
290 , escrita pensando especificamente nos usuários de \SpecialChar LaTeX
294 \begin_layout Subsection
302 \begin_layout Itemize
303 Explicacións detalladas de todas as funcións do \SpecialChar LyX
305 \begin_inset Separator parbreak
312 \begin_layout Standard
318 Este documento só pretende-se introducir ao leitor no emprego do programa,
319 mais lembre que o Guia está sempre a sua disposición.
324 toda a información que aparece no
328 daria lugar a que este documento fose longo de mais, redundante, e frecuentemen
333 \begin_layout Itemize
334 Explicacións detalladas de \SpecialChar LaTeX
336 \begin_inset Separator parbreak
343 \begin_layout Standard
344 Non son necesárias para usar o \SpecialChar LyX
346 Mais se estiver interesado en aprender alguns dos elegantes truques que
347 pode facer co \SpecialChar LaTeX
348 , sempre pode ler un libro de \SpecialChar LaTeX
350 No mercado existen vários bons libros, polo cal escusamos de escreber un
355 \begin_layout Standard
356 E agora chegou o momento de elaborar o seu primeiro documento \SpecialChar ldots
360 \begin_layout Chapter
361 Comezando co \SpecialChar LyX
365 \begin_layout Section
366 O seu primeiro documento no \SpecialChar LyX
370 \begin_layout Standard
371 Antes de comezar a escreber é bon mencionarmos algunhas cousiñas que, esperemos
376 mais instrutivo, útil e divertido.
380 \begin_layout Standard
381 Dado que ha moita información que non vamos fornecer neste documento, o
382 primeiro que ten que facer é procurar os restantes documentos de axuda.
383 Isto é bastante sinxelo; inicie o \SpecialChar LyX
388 onde pode escoller os distintos manuais, abra o
396 (se non o estiver xa a ler no monitor).
397 Asi, pode ler ambos encanto escrebe o seu próprio documento
401 \begin_layout Plain Layout
402 Poden servir tamén como bons exemplos de como usar as moitas características
410 Para pasar dun documento a outro ten que ir ao menu
414 , e seleccionar o ficheiro que queira mostrar na xanela.
419 non cobre en detalle asuntos descritos noutros manuais do \SpecialChar LyX
421 pode resultar incomodo inicialmente, permite termos un
426 Ademais afará-se a utilizar outros manuais do \SpecialChar LyX
427 , o cal — a longo prazo —
428 aforrará-lle moito tempo.
431 \begin_layout Standard
436 imos asumir que no seu computador ten instalada unha versión do \SpecialChar LyX
438 funcional, unha outra versión do \SpecialChar LaTeX
447 , e tamén seria bon se tiver unha impresora conectada e que funcione.
449 Se algo disto lle falta, vai ter que reconfigurar o seu sistema (ou pedir-llo
450 ao administrador do sistemas).
451 Pode achar información sobre configuracións noutros manuais, nomeadamente
459 \begin_layout Standard
460 Por último ha un documento especificamente escrito para praticar os seus
461 coñecimentos de \SpecialChar LyX
467 , supostamente escrito por alguén que ignora as grandes capacidades do \SpecialChar LyX
469 Segundo vaia aprendendo as novas funcións do \SpecialChar LyX
470 , suxeriremo-lle modificar
471 as partes correspondentes do documento
476 Verá que este documento contén algunhas dicas
477 \begin_inset Quotes eld
481 \begin_inset Quotes erd
484 para o axudar a arranxar as cousas
488 \begin_layout Plain Layout
490 \begin_inset Quotes eld
494 \begin_inset Quotes erd
498 Para aceder ao texto da nota cumpre clicar na mesma.
504 Se desexar facer trampa (ou verificar se está a facer ben as cousas), ha
505 tamén un ficheiro chamado
507 exemplo_lyxificado.lyx
509 que contén o mesmo texto escrito por un mestre \SpecialChar LyX
513 \begin_layout Standard
514 Os ficheiros de exemplo achan-se na directória
518 , á cal pode aceder desde \SpecialChar LyX
521 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
529 Abra o documento en bruto, e use
531 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
538 para gravar unha cópia na sua directória e poder asi traballar nel.
539 Ao mellorar algunha parte do documento, verifique como afectan as mudanzas
543 \begin_layout Standard
544 Por certo, o directório
548 contén moitos outros ficheiros de exemplo, que mostran como utilizar o
550 para obter resultados complexos e gozosos.
551 Estes ficheiros de exemplo son especialmente úteis para mostrar cousas
552 que (devido ao tamaño ou a outras razóns) non entran ben na documentación.
557 , ou se non sabe como facer algo complicado no \SpecialChar LyX
558 , dé unha olladela a estes
562 \begin_layout Subsection
563 Escreber, visualizar e imprimir
566 \begin_layout Itemize
567 Abra un novo ficheiro con
569 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
573 \begin_layout Itemize
574 Escreba unha frase como:
576 Este é o meu primeiro documento en \SpecialChar LyX
580 \begin_layout Itemize
581 Grave o seu documento con
583 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
588 como\SpecialChar endofsentence
592 \begin_layout Itemize
593 Execute o \SpecialChar LaTeX
594 para criar unha pré-impresión (versión
608 Ver\SpecialChar menuseparator
613 Ver\SpecialChar menuseparator
618 Ver\SpecialChar menuseparator
621 \SpecialChar endofsentence
622 Se lanzou o \SpecialChar LyX
623 desde un terminal poderá ver como nel van aparecendo unha
624 série de mensaxes, escritos polo \SpecialChar LaTeX
625 , e que polo momento pode ignorar.
627 lanzará algun visualizador (de
639 , segundo corresponda), que abrirá outra xanela mostrando o aspeito que
640 vai ter o seu documento impreso.
644 \begin_layout Plain Layout
645 Pode aforrar algo de tempo, maior canto maior sexa o documento, se tras
646 a primeira vez que execute algun dos visores o deixa sen fechar, e após
647 facer calquer mudanza no documento usa
649 Ver\SpecialChar menuseparator
650 Actualizar\SpecialChar menuseparator
655 \SpecialChar menuseparator
660 \SpecialChar menuseparator
663 ) para ver o novo aspeito do documento.
671 \begin_layout Itemize
674 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
675 imprimir\SpecialChar endofsentence
679 \begin_layout Standard
680 Parabéns! Escrebeu e imprimiu o seu primeiro documento en \SpecialChar LyX
682 O resto son pequenos detalles que se tratan no resto do
697 \begin_layout Subsection
701 \begin_layout Standard
702 Loxicamente o \SpecialChar LyX
703 permite-lle realizar a maioria das cousas que está afeito
704 a facer con un procesador de texto.
705 Vai engadir novas liñas cando for necesário, e identar parágrafos automaticamen
707 A seguir inclui-se unha breve descrición de como realizar algunhas operacións
711 \begin_layout Description
712 Desfacer O \SpecialChar LyX
713 ten múltiplos níveis de desfacer, o que significa que poderia
714 desfacer todo o que fixo desde o início da sesión seleccionando
716 Editar\SpecialChar menuseparator
720 Caso se pasar desfacendo, pode refacer as accións desfeitas seleccionando
723 Editar\SpecialChar menuseparator
727 \begin_inset Separator parbreak
734 \begin_layout Standard
735 Actualmente, o comando
739 está limitado a 100 pasos, e ademais non funciona para
743 , como por exemplo para mudanzas no formato do documento.
744 Estes son un par de defeitos do \SpecialChar LyX
745 , que ainda non están solucionados.
749 \begin_layout Description
750 Cortar/Colar/Copiar Use
752 Editar\SpecialChar menuseparator
757 Editar\SpecialChar menuseparator
762 Editar\SpecialChar menuseparator
765 para cortar, colar e copiar.
766 Outra posibilidade consiste en colar o texto seleccionado (mesmo noutros
767 programas) clicando no
774 \begin_layout Description
775 Procurar/Substituir Utilice
777 Editar\SpecialChar menuseparator
788 , isto vai lanzar unha caixa de diálogo que lle permite
792 un dado texto, Substitui-lo por outro
796 \begin_layout Plain Layout
797 Cando rematar pode fechar a xanela, ou deixa-la aberta, segundo lle resulte
799 A maioria das caixas de diálogo no \SpecialChar LyX
800 — incluindo as correspondentes a
828 (do documento), asi como os vários diálogos matemáticos — son xanelas que
829 poden deixar-se abertas, ou minimizadas, en vez de fechadas.
830 Uns poucos diálogos, como o
832 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
835 , non lle permiten porén escreber nada na xanela principal do \SpecialChar LyX
837 Asegure-se de manter en foco a xanela axeitada, ao tentar escreber na xanela
838 principal do \SpecialChar LyX
839 ou ao executar un comando noutra caixa de diálogo.
844 , podendo-se facer a procura sensíbel a maiúsculas/minúsculas, a palabras
845 completas o partes de palabras, e permitindo avanzar ou recuar no documento.
848 \begin_layout Description
861 o texto (xeralmente converte os carácteres a itálica), pór en
868 \begin_inset Quotes eld
872 \begin_inset Quotes erd
877 (normalmente pequenas maiúsculas, usado para nomes de persoas) no diálogo
880 Editar\SpecialChar menuseparator
892 \begin_layout Description
901 Ferramentas Mesmo abaixo dos menus ha como mínimo unha barra chea de botóns
902 que lle permiten efectuar directamente algunhas das funcións mais populares:
905 Colar, Imprimir, Inserir
909 formula\SpecialChar ldots
912 Se mantiver o ponteiro do rato por riba dun deses botóns un par de segundos
913 aparecerá unha pequena nota amarela informando sobre a función do botón.
916 \begin_layout Standard
917 Por agora ainda non escrebeu abondo para que estas funcións sexan úteis,
918 mas á medida que for escrebendo tente desfacer, colar, etc.
921 \begin_layout Subsection
922 WYSIWYM: Espazos en branco no \SpecialChar LyX
926 \begin_layout Standard
927 Unha das cousas que mais estraña ao novo usuário é a forma como o \SpecialChar LyX
929 os espazos en branco.
930 Pode premer repetidamente o
934 , mais só obterá unha liña en branco; ou premer veces sen conta a
938 , e só obterá un espazo.
939 Nunha liña en branco, o \SpecialChar LyX
940 non permite nen introducir tan sequer un espazo
946 non engade o consabido espazos de tubulazón, de facto non
950 tais espazos, nen existe regra na parte superior da páxina que lle permita
955 nen tampouco alterar as marxes.
958 \begin_layout Standard
959 Moitos procesadores de texto comerciais basean-se na filosofia WYSIWYG
963 \begin_layout Plain Layout
965 \begin_inset Quotes eld
968 What You See Is What You Get
969 \begin_inset Quotes erd
977 (o que vé e o que obtén), porén o \SpecialChar LyX
978 ten filosofia própria: WYSIWYM
982 \begin_layout Plain Layout
1018 (o que vé é o que pretende facer).
1019 O usuário especifica o que pretende obter, sendo o \SpecialChar LyX
1020 o que se preocupa da
1021 composición tipográfica, dando lugar a unha saída con cualidade profisional.
1026 separa parágrafos, entanto un espazo en branco separa palabras, polo que
1027 non ha razón para ter vários seguidos nunha liña; un
1031 non ten nengunha función gramatical, e portanto o \SpecialChar LyX
1033 Ao traballar co \SpecialChar LyX
1034 , investirá máis tempo preocupando-se do
1038 dos documentos, e menos preocupando-se do
1051 pode ver mais información sobre a filosofia WYSIWYM.
1054 \begin_layout Standard
1055 Contodo, no \SpecialChar LyX
1056 tamén existen (moitas) maneiras de afinar manualmente o formato
1058 Ao fin e ao cabo é posíbel que o \SpecialChar LyX
1059 non acerte coa composición tipográfica
1060 exacta que o autor tiña en mente.
1061 Estas formas de afinar o formato aparecen descritas no
1065 , incluindo entre outras espazados horizontal e vertical máis potentes e
1066 versáteis que os espazos ou as liñas en branco — e formas para especificar
1067 manualmente o tamaño e o tipo de fonte, e o aliñamentos dos parágrafos.
1068 Agora ben, o que pretenden os autores do \SpecialChar LyX
1069 é que o usuário poda despreocupar-se
1070 do formato, prestando-lle atención só ao final.
1071 Evitando algo que ocorre con frecuéncia cos procesadores de texto tradicionais;
1072 que o usuário dedica mais tempo e esforzo a forma do que ao contido do
1076 \begin_layout Section
1080 \begin_layout Standard
1082 o texto, en función do seu propósito no documento, clasifica-se en
1087 Usualmente nun documento a maioria do texto non ten un formato especial,
1088 é texto normal, mais é usual que estexa divido en capítulos, seccións \SpecialChar ldots
1090 e que cada unha desas partes teña un título que lle permiten dan unha idea
1091 ao leitor do que vai ser tratado a seguir.
1092 O texto normal, o título dunha sección, o nome do autor, son exemplos de
1093 ambientes que aparecen en moitos documentos.
1094 Ha tamén alguns ambientes que son específicos dun tipo de documento determinado
1095 : o resumo dun artigo, o enderezo do remitente dunha carta, etc.
1098 \begin_layout Standard
1099 Os ambientes son unha peza importante a hora de implementar a filosofia
1100 WYSIWYM no \SpecialChar LyX
1102 Os vários ambientes teñen en xeral diferente aspeito, o título dun capítulo
1103 ten que diferenciar-se do título dunha subsección ou da bibliografia, e
1104 para os distinguir empregan-se: fontes diferentes (família, tamaño, tipo),
1105 espazamento entre liñas diferentes, etc.
1106 O asunto ainda pode ser mais complicado, asi por exemplo cada xornal científico
1107 adoita ter as suas preferéncias de formato para os distintos ambientes:
1108 un editor pode querer títulos de sección con unha fonte de 18 pontos, en
1109 negrito, e o texto centrado, entanto outro teña por norma utilizar outra
1110 fonte de 15 pontos, en itálico, e o texto xustificado á esquerda; e desde
1111 logo moi dificilmente van estar de acordo nos formatos da bibliografia.
1113 está deseñado para lle permitir lidar dignamente con estas complexidades,
1114 sen necesidade de lle prestar atención de mais aos diferentes estilos de
1118 \begin_layout Standard
1123 fica na esquerda da barra de ferramentas (xusto por baixo do menu
1128 Nesta caixa ha un menu despregueábel que permite escoller o ambiente, indicando
1129 en todo momento en que tipo de ambiente se acha o cursor.
1130 Asi no seu primeiro documento até o momento indicou sempre
1134 que é o ambiente predefinido, mais agora é tempo de experimentar outros
1135 ambientes, para o cal só ha que clicar na caixa de
1139 e escoller algun dos que aparecen no menu.
1142 \begin_layout Subsection
1143 Seccións e Subseccións
1146 \begin_layout Standard
1151 na primeira liña do seu ficheiro \SpecialChar LyX
1162 \begin_layout Plain Layout
1168 Se non ha nada seleccionado, o \SpecialChar LyX
1169 muda o ambiente do parágrafo onde se acha
1171 Mais tamén é posíbel mudar o ambiente de vários parágrafos; seleccionando-os
1172 antes de escoller o ambiente.
1180 Asegure-se de escoller o ambiente
1192 do que xa falaremos máis tarde.
1194 etiqueta a sección con un
1197 \begin_inset Quotes eld
1201 \begin_inset Quotes erd
1206 escrebendo o cabezallo (título) nunha fonte maior.
1211 , e observe que a caixa de
1224 Na maior parte dos ambientes, incluído o cabezallo dunha sección, \SpecialChar LyX
1226 que o ambiente remata ao teclear
1231 Escreba a introdución do documento:
1234 \begin_layout LyX-Code
1235 Esta é a introdución do meu primeiro documento en \SpecialChar LyX
1239 \begin_layout Standard
1240 Prema a tecla Return e seleccione novamente
1251 \begin_inset Quotes eld
1255 \begin_inset Quotes erd
1258 e agarda que o usuário dixite o título desta nova sección.
1263 , e verá que o \SpecialChar LyX
1264 o escrebe coa tipografia própria do título dunha sección.
1267 \begin_layout Standard
1270 \begin_inset Quotes eld
1274 \begin_inset space ~
1278 \begin_inset Quotes erd
1282 \begin_inset Quotes eld
1285 primeiro documento en \SpecialChar LyX
1287 \begin_inset Quotes erd
1290 ), prema novamente a tecla
1305 \begin_inset Quotes eld
1309 \begin_inset Quotes erd
1312 e agarda que o usuário dixite un título.
1315 Acerca deste documento
1319 \begin_inset space ~
1323 \begin_inset Quotes eld
1327 \begin_inset Quotes erd
1330 , que estaba antes como
1331 \begin_inset Quotes eld
1335 \begin_inset space ~
1339 \begin_inset Quotes erd
1342 , é renumerada automaticamente como
1343 \begin_inset Quotes eld
1347 \begin_inset space ~
1351 \begin_inset Quotes erd
1354 ! Aplicando a filosofia WYSIWYM, ao identificar un anaco de texto como
1355 título da sección, o \SpecialChar LyX
1356 encarrega-se automaticamente da sua numeración e
1360 \begin_layout Standard
1365 para voltar ao ambiente
1369 , e escreba as seguintes cinco liñas:
1372 \begin_layout LyX-Code
1373 As seccións e as subseccións descreben-se a seguir.
1376 \begin_layout LyX-Code
1377 Descrición da sección
1380 \begin_layout LyX-Code
1381 As seccións son maiores que as subseccións.
1384 \begin_layout LyX-Code
1385 Descrición da subsección
1388 \begin_layout LyX-Code
1389 As subseccións son menores que as seccións.
1392 \begin_layout LyX-Code
1396 \begin_layout Standard
1397 Clique na segunda liña e seleccione
1407 etiqueta a subsección con
1408 \begin_inset Quotes eld
1412 \begin_inset Quotes erd
1415 , e escrebe o título nunha fonte maior que o texto normal e menor que o
1417 Mude tamén a cuarta liña para o ambiente
1422 Como seguramente xa esperaba, o \SpecialChar LyX
1423 asignou-lle automaticamente a etiqueta
1425 \begin_inset Quotes eld
1429 \begin_inset Quotes erd
1433 Se adiciona agora outra sección antes da
1434 \begin_inset Quotes eld
1438 \begin_inset Quotes erd
1441 , esta será renumerada para
1442 \begin_inset Quotes eld
1446 \begin_inset Quotes erd
1449 , e con ela as sua subseccións, que pasarán a ser a
1450 \begin_inset Quotes eld
1454 \begin_inset Quotes erd
1458 \begin_inset Quotes eld
1462 \begin_inset Quotes erd
1469 \begin_layout Standard
1471 contempla outros níveis de hierarquia:
1484 Anime-se e experimente con eles.
1485 Pode observar que os cabezallos do parágrafo e subparágrafo non están numerados
1486 por defeito, e que os subparágrafos están identados; porén como se explica
1491 é posíbel alterar estes comportamentos.
1492 O nível mais alto da hierarquia corresponde aos
1496 mais este ambiente só se pode empregar nalguns tipos (
1500 ) de documentos \SpecialChar LyX
1502 \begin_inset space ~
1506 \begin_inset CommandInset ref
1508 reference "sec:clases_de_documentos"
1516 \begin_layout Standard
1517 Finalmente, tamén existen ambientes para seccións ou subseccións non numeradas.
1518 Se trocar un dos cabezallos de
1526 , o \SpecialChar LyX
1527 usará a mesma tipografia, mais sen numeración.
1528 Outros ambientes similares son
1530 Capítulo*, Subsección*
1537 Probe a trocar algunhas das suas seccións ou subseccións para ambientes
1540 \begin_inset Quotes eld
1544 \begin_inset Quotes erd
1547 , e observe como isto afecta á numeración das restantes seccións.
1550 \begin_layout Standard
1555 : Arranxe os cabezallos de seccións e subseccións no arquivo de testes
1563 \begin_layout Subsection
1567 \begin_layout Standard
1569 oferece diferentes ambientes para elaborar listas.
1570 Estes ambientes liberan-no de premer a tecla
1574 veces sen conta ao escreber un esquema, ou de renumerar inteiramente unha
1575 lista cando quer adicionar un ponto no meio dela, permitindo-lle concentrar-se
1580 \begin_layout Plain Layout
1581 Desculpe que teimemos en subliñar este ponto ao longo do
1589 o ponto principal da filosofia na que se basea o \SpecialChar LyX
1596 Os diferentes tipos de documentos requeren, loxicamente, diferentes tipos
1600 \begin_layout Itemize
1601 Nas apresentación son usuais as listas, como esta, onde cada ítem vai precedido
1602 dunha marca (ponto, asterisco\SpecialChar ldots
1603 ), que se poden elaborar facilmente en \SpecialChar LyX
1612 \begin_layout Itemize
1613 Un esquema estrutura-se comodamente co ambiente
1617 , que facilita escreber listas ordenadas por números e letras.
1621 \begin_layout Itemize
1622 Un documento descrebendo pacotes de software pode empregar o ambiente
1626 , onde cada ítem na lista comeza con unha palabra en negrito.
1630 \begin_layout Itemize
1635 (próprio do \SpecialChar LyX
1637 non existe en \SpecialChar LaTeX
1638 ) é unha forma levemente diferente do ambiente
1645 \begin_layout Standard
1646 Escrebamos unha lista de razóns polas cais o \SpecialChar LyX
1647 é mellor que os outros procesadore
1649 Algures no seu documento escreba:
1652 \begin_layout Standard
1656 é mellor que os outros procesadores de texto porque:
1659 \begin_layout Standard
1677 \begin_inset Quotes eld
1681 \begin_inset Quotes erd
1684 , na realidade un asterisco, que será convertido nun ponto gordo na (pré)impresi
1686 Escreba as suas razóns:
1689 \begin_layout LyX-Code
1690 O programa encarrega-se da composición tipográfica.
1693 \begin_layout LyX-Code
1694 A escritura de fórmulas matemáticas é WYSIWYG.
1697 \begin_layout LyX-Code
1698 É moi sinxelo elaborar listas!
1701 \begin_layout Standard
1702 Os ambientes de lista, a diferenza dos cabezallos, non terminan ao premer
1708 As avesas, o \SpecialChar LyX
1709 asume que o usuário quer continuar a engadir ítens á lista,
1710 de maneira que ao premer
1714 engade outro ítem a lista.
1715 Asi o resultado do exercício anterior será unha lista de tres ítens.
1716 Para obter un ítem con mais dun parágrafo pode-se utilizar un
1719 \begin_inset space ~
1724 , que se obtén ao premer
1729 E para rematar unha lista, precisa-se escoller o ambiente
1733 (o cal se pode obter coa combinación de teclas,
1736 \begin_inset space ~
1744 \begin_layout Standard
1745 Ten xa unha fermosa lista pontuada, e pode visualizar cal será o seu aspeito
1746 no documento impreso indo a
1748 Ver\SpecialChar menuseparator
1753 Ver\SpecialChar menuseparator
1758 Ver\SpecialChar menuseparator
1761 )\SpecialChar endofsentence
1762 Mais se cadra muda de idea e quer que a lista sexa numerada, non ten mais
1763 que seleccionar toda a lista
1767 \begin_layout Plain Layout
1769 non lle permite seleccionar a primeira marca sen seleccionar tamén o
1774 á lista, o que probabelmente non quererá facer.
1775 Do mesmo xeito, tampouco é posíbel seleccionar o número nun título de sección,
1776 mais isto non o debe preocupar.
1790 E como xa vimos, se agora quixera engadir ou eliminar un ítem da lista,
1792 encarregaria-se de manter coerente a numeración.
1795 \begin_layout Standard
1796 Coa lista ainda seleccionada, pode trocar o ambiente, escollendo un dos
1797 outros dous ambientes de lista,
1805 a, e observar asi o seu formato.
1806 Neses dous ambientes, cada ítem da lista consta de un termo, a primeira
1807 palabra do ítem, seguida por unha definición, o resto do parágrafo (até
1813 O termo pode ser escrito en negrito (
1817 ) ou separado por un Tabulador
1821 \begin_layout Plain Layout
1826 de máquina de escreber, patético, ríxido e fixo, senón un tabulador de
1827 composición tipográfica, que se alterará para se axustar ao tamaño do maior
1837 a) do resto do parágrafo.
1838 Se quixer ter mais dunha palabra na definición, una as palabras con
1841 \begin_inset space ~
1850 \begin_layout Plain Layout
1851 Pode-se obter un espazo protexido coa combinación de teclas
1861 \begin_layout Standard
1866 : Arranxe a lista no
1871 \begin_layout Standard
1876 \begin_layout Plain Layout
1877 [N.T.] En inglés utilizan as palabras
1885 , para falar de listas, e outros ambientes que se encaixan uns noutros como
1887 Sen excesivo convencimento traducin por
1900 listas unhas nas outras, de múltiplas e interesantes maneiras, o que permite
1901 por exemplo escreber esquemas elaborados e asemade claros.
1902 As listas elaboradas e pontuadas teñen diferentes tipos de numeración e
1903 marcas nos diferentes níveis da hierarquia, sendo tais tipos e marcas modificáb
1909 descrebe-se polo miúdo os diferentes tipos de listas, mostrando exemplos
1910 onde se enguedellan estes diferentes tipos.
1913 \begin_layout Subsection
1917 \begin_layout Standard
1918 Para separar un texto citado do resto poden-se utilizar dous ambientes:
1923 , para pequenos textos, e
1927 , para textos maiores.
1928 Pensado para reproducir o código fonte de programas, o ambiente
1930 Código-\SpecialChar LyX
1933 usa a fonte monoespazada
1937 , sendo este o único ambiente onde é posíbel empregar espazos en branco
1938 múltiplos, necesários para identar código.
1939 Se en vez de escreber programas prefere escreber poesia, conta co ambiente
1944 , no cal se usa a tecla
1948 para separar estrofes, e
1952 para separar liñas nunha estrofe.
1953 No Guia do Usuário incluen-se as descricións completas de todos os ambientes
1954 disponíbeis no \SpecialChar LyX
1958 \begin_layout Standard
1969 Código-\SpecialChar LyX
1980 \begin_layout Plain Layout
1994 \begin_layout Chapter
1995 Escrebendo documentos
1998 \begin_layout Standard
1999 Esperamos que o capítulo anterior servise para facilitar os seus primeiros
2000 pasos en \SpecialChar LyX
2002 Agora xa sabe escreber texto simples, coñece algunhas operacións de edición,
2003 e os úteis ambientes, mais seguramente espera poder escreber documentos
2004 mais completos, e complexos, tais como: artigos, libros, manuais ou cartas.
2005 Este capítulo esta escrito pensando en axudar-lle nesta tarefa, apresentando
2006 primeiramente as clases de documentos, que permiten escreber comodamente
2007 os distintos tipos de documentos, e a seguir moitas das cousas que tornan
2008 o texto nun documento, tais como os títulos, as notas de rodapé, as referéncias
2009 cruzadas, a bibliografia e os índices.
2012 \begin_layout Section
2013 Clases de documentos
2016 \begin_layout Standard
2017 \begin_inset CommandInset label
2019 name "sec:clases_de_documentos"
2023 Os distintos tipos de documentos requeren distinta composición tipográfica;
2024 asi por exemplo, nos libros usualmente ha leves diferenzas na composición
2025 das duas páxinas dunha folla, entanto nos artigos normalmente non existe
2027 Ademais moitos tipos de documentos conteñen ambientes específicos; nas
2028 cartas usan-se alguns ambientes, tais como a morada do remetente ou a sinatura,
2029 que non sen senso nun libro ou nun artigo.
2032 clases de documentos
2039 \begin_layout Plain Layout
2040 [N.T.] Na versión orixinal, en inglés, usan
2044 , supoño que para diferenciar-se un pouco da
2048 do \SpecialChar LaTeX
2050 Sendo ambos conceitos equivalentes.
2051 De facto os nomes das clases de documentos non están traducidos, por se
2052 utilizar os de \SpecialChar LaTeX
2061 ocupan-se destas diferenzas a grande escala entre os diferentes tipos
2067 , por exemplo, está escrito usando a clase Book (libro).
2070 clases de documentos
2072 son outra peza importante da filosofia WYSIWYM; grazas a elas o \SpecialChar LyX
2074 é a tipografia axeitada para o documento, e o usuário pode despreocupar-se
2078 \begin_layout Standard
2079 Probabelmente o seu documento de proba é da clase
2085 \begin_layout Plain Layout
2086 Esta é usualmente a clase predefinida
2095 experimente a trocar de clase (na caixa de diálogo
2097 Documento\SpecialChar menuseparator
2100 ) para ver como varia a tipografia.
2101 Unha das cousas que muda ao trocar de clase de documento é o conxunto de
2102 ambientes que se poden usar, e para ver os que permite unha determinada
2103 clase, basta consultar o menu de
2108 Asi se trocar o seu documento para a clase
2112 e observar o menu de
2116 , comprobará que se ben apenas ha variación nos ambientes permitidos, agora
2117 pode utilizar o ambiente
2125 \begin_layout Standard
2126 Tamaños das fontes, unha ou duas colunas, e cabezallos das páxinas son algunhas
2127 das características que diferencian as composicións tipográficas dos diferentes
2129 Ao ir avanzando na era da computación, os xornais pasaron a aceitar artigos
2130 submetidos electronicamente, para o cal definen os seus próprios ficheiros
2131 de estilo en \SpecialChar LaTeX
2132 , de maneira que os autores podan enviar os seus artigos xa
2133 coa tipografia axeitada.
2134 Estes ficheiros de estilo poden adaptar-se facilmente para o \SpecialChar LyX
2136 chea deles xa o están.
2140 \begin_layout Standard
2141 Na seguinte táboa apresenta-se unha breve referéncia de algunhas clases
2143 Mais pode achar-se moita mais información relativa as ditas clases no
2161 Clases de documentos especiais
2165 Special Document Clases
2170 \begin_layout Standard
2171 \begin_inset VSpace 0.3cm
2177 \begin_layout Standard
2179 \begin_inset Tabular
2180 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
2181 <features tabularvalignment="middle">
2182 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2183 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2185 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2188 \begin_layout Plain Layout
2194 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2197 \begin_layout Plain Layout
2205 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2208 \begin_layout Plain Layout
2214 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2217 \begin_layout Plain Layout
2222 \begin_layout Plain Layout
2223 As duas caras dunha folla teñen as mesmas características.
2235 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2238 \begin_layout Plain Layout
2244 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2247 \begin_layout Plain Layout
2248 composición & ambientes para a American Math Society
2255 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2258 \begin_layout Plain Layout
2264 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2267 \begin_layout Plain Layout
2268 máis extenso que o artigo, duas caras
2272 \begin_layout Plain Layout
2273 A cara anterior e a posterior dunha mesma folla diferen levemente.
2285 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2288 \begin_layout Plain Layout
2294 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2297 \begin_layout Plain Layout
2298 relatório + capa e contracapa
2305 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2308 \begin_layout Plain Layout
2309 slides (apresentación)
2314 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2317 \begin_layout Plain Layout
2318 transparéncias (tamén inclui Foil\SpecialChar TeX
2326 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2329 \begin_layout Plain Layout
2335 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2338 \begin_layout Plain Layout
2339 ambientes específicos para enderezos, sinatura\SpecialChar ldots
2353 \begin_layout Standard
2354 \begin_inset VSpace 0.3cm
2360 \begin_layout Section
2361 Modelos: escrebendo unha carta
2364 \begin_layout Standard
2365 Todos os dias escreben-se inumeras cartas no mundo.
2367 pode-se escreber unha carta criando un ficheiro novo,
2369 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2382 Documento\SpecialChar menuseparator
2386 Mais esta non é a opción mais cómoda.
2387 Calquer carta comercial debe incluir o enderezo do remitente e o do recipendári
2390 facilita a escritura das cartas fornecendo ao usuário con un modelo
2391 para cartas, do cal partir para escreber unha.
2394 \begin_layout Standard
2395 Abra un novo ficheiro con
2397 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2399 \begin_inset space ~
2403 \begin_inset space ~
2412 como modelo, guarde o novo ficheiro con o nome que mellor lle praza, e
2413 visualice como vai ser impreso o documento para ver a tipografia dos ambientes
2418 \begin_layout Standard
2423 verá vários ambientes, como o
2426 \begin_inset space ~
2431 que non existe na maioria das outras clases de documentos
2449 Fedelle un rato con eles para ver os que ha, e como funcionan.
2450 Notará que por exemplo ao seleccionar o ambiente
2455 \begin_inset Quotes eld
2459 \begin_inset Quotes eld
2462 en vermello antes da sinatura propriamente dita.
2463 O texto en vermello non vai ser impreso, mais indica o sítio onde debe
2464 escreber-se a sinatura.
2465 Tamén poderá comprobar que, ainda que a sinatura debe escreber-se antes
2467 \begin_inset Quotes eld
2471 \begin_inset Quotes erd
2474 ), na versión escrita aparecerá ao final da carta, como é usual.
2477 \begin_layout Standard
2478 Como vimos anteriormente ao seleccionar o menu
2480 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2482 \begin_inset space ~
2486 \begin_inset space ~
2491 aparece un diálogo onde se poden escoller unha série de modelos fornecidos
2492 polo \SpecialChar LyX
2494 Agora ben, neste diálogo pode-se navegar polas diversas directórias do
2495 seu computador, e portanto escoller calquer ficheiro lyx, que entón servirá
2501 Asi por exemplo pode gravar a carta coa que esta a experimentar, na cal
2502 xa escrebeu nos campos correspondentes o seu nome, enderezo e sinatura,
2503 con un nome axeitado, ex.
2508 , e na sua directória.
2509 Este ficheiro servira-lle como modelo sempre que o abra indo ao menu
2511 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2513 \begin_inset space ~
2517 \begin_inset space ~
2522 e navegando até a sua directória.
2523 No novo ficheiro aberto, sen nome ainda, xa aparecerán escritos de princípio
2524 os seus nome, enderezo e sinatura.
2525 O próximo exercício é obvio: escreba unha carta a alguén!
2529 \begin_layout Plain Layout
2530 Unha adverténcia: se estiver a escreber a partir dun
2534 e eliminar todo o texto dun ambiente dado— por exemplo, se eliminar todo
2538 \begin_inset space ~
2543 para o substituir co seu próprio texto — e entón move o cursor sen escreber
2544 algo, o ambiente pode desaparecer, xa que a maior parte dos ambientes non
2545 poden existir sen texto.
2546 Para recuperar o ambiente basta seleccioná-lo do menu
2558 \begin_layout Standard
2563 permite aforrar moito tempo, sendo aconsellábel o seu emprego, sempre que
2565 Outro uso dos modelos é como ferramenta didáctica; tanto a aprendizaxe
2566 individual, pois facilita aprender a tirar-lle partido as diferentes clases
2567 de documentos, como para o ensino a un grupo de persoas, xa que permite
2568 ao profesor guiar a aprendizaxe.
2571 \begin_layout Section
2572 Títulos dos documentos
2575 \begin_layout Standard
2577 (tal como o \SpecialChar LaTeX
2578 ) considera o título — que pode conter o próprio título,
2579 o autor, a data e mesmo o resumo dun artigo — como unha parte separada
2584 \begin_layout Standard
2585 Volte ao seu ficheiro de proba, que se non lle mudou de nome chamara-se
2590 e asegure-se de usar a clase de documento
2596 \begin_layout Plain Layout
2597 Para esta parte non se pode usar a clase de documento
2601 xa que non permite o uso do ambiente
2613 Escreba un título na primeira liña e escolla o ambiente
2618 Na liña seguinte escreba o seu nome e troque de ambiente para
2623 Nunha nova liña dixite a data, e escolla o ambiente
2628 Por último escolla o ambiente
2632 e nel escreba un parágrafo ou dous con un sumário do seu documento.
2633 É o momento de ver que aspeito terá unha vez impreso.
2637 \begin_layout Standard
2638 Se agora troca a clase de documento para
2642 , o título aparecerá nunha páxina separada, como a primeira páxina deste
2643 tutorial, mais antes terá que trocar de ambiente o resumo, xa que ese ambiente
2651 \begin_layout Standard
2656 : Arranxe o título, data e autor no ficheiro
2661 \begin_layout Section
2662 Etiquetas e referéncias cruzadas
2665 \begin_layout Standard
2666 É posíbel etiquetar partes do documento, como seccións, subseccións, figuras,
2667 táboas\SpecialChar ldots
2668 para posteriormente facer referéncia a esas partes en calquer lugar
2670 Este tipo de referéncias, coñecidas como referéncias cruzadas, poden ser
2671 tanto directamente ao texto etiquetado, número da sección, número da táboa,
2672 etc., como a páxina onde aparece o elemento etiquetado.
2673 E tal como coas seccións ou coas notas de rodapé, o usuário non precisa
2674 de se preocupar cos detalles do manexo das referéncias cruzadas, basta
2675 etiquetar e referir-se a etiqueta, en calquer orde e en calquer momento,
2676 e o \SpecialChar LyX
2678 O manexo flexíbel e fiábel das etiquetas e das referéncias cruzadas por
2679 parte do \SpecialChar LyX
2680 (e do \SpecialChar LaTeX
2681 ), constitui un dos seu pontos fortes en comparación cos
2682 procesadores de texto convencionais.
2685 \begin_layout Subsection*
2686 A sua primeira etiqueta
2689 \begin_layout Standard
2690 É tempo de colocar a sua primeira etiqueta, por exemplo na segunda sección
2691 do seu documento de proba, esa cuxo título é
2692 \begin_inset Quotes eld
2695 Acerca deste documento
2696 \begin_inset Quotes erd
2700 Clique no fin da liña do título da sección e seleccione
2702 Inserir\SpecialChar menuseparator
2705 , abrirá-se entón unha caixa de diálogo con unha suxestión para o nome da
2706 etiqueta, suxestión que loxicamente pode aceitar ou ignorar.
2707 Unha vez conforme co nome da etiqueta clique OK, co cal se fechará a caixa
2708 de diálogo e aparecerá unha caixa cincenta co nome da etiqueta onde estaba
2712 \begin_layout Standard
2713 As referéncias de sección referen-se á sección ou subsección na cal fica
2714 a etiqueta, asi que poderia ter colocado a etiqueta en calquer lugar da
2716 Mais inserir a etiqueta no título da sección, ou na liña a seguir, asegura
2717 que ao referir o número de páxina, esta sexa a correspondente ao título
2721 \begin_layout Standard
2722 Se agora imprimir o documento non notará nengunha diferenza, xa que as etiquetas
2723 en si non aparecen impresas.
2724 Mais unha etiqueta pode ser referenciada, e as referéncias cruzadas si
2725 aparecen no documento impreso.
2728 \begin_layout Subsection*
2729 A sua primeira referéncia cruzada
2732 \begin_layout Standard
2733 Coloque o cursor nalgunha parte da Sección
2734 \begin_inset space ~
2737 3 do seu documento, e escreba:
2740 \begin_layout LyX-Code
2741 Se quer saber máis acerca deste documento, vexa
2742 \begin_inset Newline newline
2745 a Sección , que se acha na páxina .
2748 \begin_layout Standard
2749 Agora, co cursor xusto despois da palabra
2750 \begin_inset Quotes eld
2754 \begin_inset Quotes erd
2759 Inserir\SpecialChar menuseparator
2761 \begin_inset space ~
2767 Xurdirá entón a caixa de diálogo
2770 \begin_inset space ~
2775 mostrando unha série de posíbeis etiquetas que pode referir.
2776 Na verdade neste momento debe haber só unha, a sua primeira etiqueta.
2777 Seleccione-a (se non está xa pré-seleccionada) e clique en
2782 Posicione agora o cursor xusto despois da palabra
2783 \begin_inset Quotes eld
2787 \begin_inset Quotes erd
2790 , e repita o procedimento anterior, mais trocando de formato, escollendo
2791 <páxina>, na vez do que aparece predefinido, <referéncia>.
2792 Para que o proceso sexa totalmente correcto deberá inserir un
2795 \begin_inset space ~
2798 protexido (Crtl-Space)
2800 entre a referéncia e a palabra anterior.
2803 \begin_layout Standard
2805 coloca a referéncia nunha caixa cincenta onde estaba o cursor.
2806 No documento impreso esta caixa vai ser substituída polo número da sección
2807 ou da páxina (dependendo do formato escollido no diálogo
2810 \begin_inset space ~
2816 Obteña unha pré-impresión (
2818 Ver\SpecialChar menuseparator
2819 Actualizar\SpecialChar menuseparator
2824 Ver\SpecialChar menuseparator
2825 Actualizar\SpecialChar menuseparator
2830 Ver\SpecialChar menuseparator
2831 Actualizar\SpecialChar menuseparator
2834 ) para ver como son substituídas as referéncias.
2837 \begin_layout Standard
2838 Ademais as referéncias facilitan a vida do usuário funcionando como hiper-ligazó
2839 ns á hora de editar documentos en \SpecialChar LyX
2840 ; clicando nunha xurde o diálogo
2843 \begin_inset space ~
2848 , onde se pode seleccionar o botón
2852 , que leva o cursor á etiqueta referida.
2857 devolve o cursor a caixa coa referéncia.
2860 \begin_layout Subsection*
2861 Un pouco mais de xogo
2864 \begin_layout Standard
2865 Dixemos anteriormente que o \SpecialChar LyX
2866 se encarrega do manexo das referéncias cruzadas;
2867 chegou o momento de ver como!.
2868 Insira unha nova sección antes da Sección
2869 \begin_inset space ~
2872 2, volte a visualizar como vai sair o documento impreso, e — voilà! — a
2873 referéncia cruzada da sección pasou a:
2874 \begin_inset Quotes eld
2878 \begin_inset Quotes erd
2881 ! Troque o ambiente de
2882 \begin_inset Quotes eld
2885 Acerca deste Documento
2886 \begin_inset Quotes erd
2893 , e verá como a referéncia cruzada refere agora Subsección
2894 \begin_inset space ~
2897 2.1 en vez de Sección
2898 \begin_inset space ~
2902 Por outra banda a referéncia da páxina non se vé alterada, xa que a sección
2903 tornou-se subsección, mais non mudou de páxina.
2906 \begin_layout Standard
2907 Se quixer praticar un pouco máis tente inserir unha nova etiqueta onde colocou
2908 a sua primeira referéncia cruzada, e refira esa etiqueta noutra parte calquer
2910 Para comprobar que o \SpecialChar LyX
2911 manexa correctamente as referéncias cruzadas en documento
2912 s mais extensos, copie algunhas páxinas do
2916 e cole-as no seu documento
2920 \begin_layout Plain Layout
2921 Observe que copiar o título dun capítulo dá lugar a unha adverténcia, pois
2922 os capítulos non están previstos na clase
2926 ., e a que os títulos de capítulo troquen de ambiente para o
2931 Se non entende porque acontece isto, consulte a Sección
2932 \begin_inset space ~
2936 \begin_inset CommandInset ref
2938 reference "sec:clases_de_documentos"
2951 \begin_layout Standard
2952 Se vai inserir referéncias cruzadas con frecuéncia (por exemplo ao escreber
2953 un artigo académico), pode entón ser-lle máis cómodo deixar aberta a caixa
2957 \begin_inset space ~
2965 \begin_layout Standard
2970 : Arranxe as referéncias no ficheiro
2975 \begin_layout Section
2976 Notas de rodapé e á marxe
2979 \begin_layout Standard
2980 É posíbel inserir notas de rodapé ben desde a barra de tarefas
2984 \begin_layout Plain Layout
2985 O botón mostra unha páxina con unha nota de rodapé.
2992 Inserir\SpecialChar menuseparator
2995 \SpecialChar endofsentence
2996 Situe o cursor no fin da palabra
2997 \begin_inset Quotes eld
3002 \begin_inset Quotes eld
3005 na introdución do seu documento de proba, para a seguir inserir unha nota
3006 de rodapé por algun dos métodos antes vistos.
3007 Xurdirá entón unha caixa en branco para a nota, precedida dun botón de
3008 fondo cincento e coa palabra
3009 \begin_inset Quotes eld
3013 \begin_inset Quotes erd
3017 Na caixa en branco escreba
3020 \begin_layout LyX-Code
3021 O Lyx é un procesador tipográfico de texto
3024 \begin_layout Standard
3025 e clique sobre o botón cincento.
3026 Ao clicar desaparecerá a caixa co texto da nota, ficando somente o botón
3027 sinalando que aí ha unha nota de rodapé.
3028 Chamamos a isto cobrir a nota de rodapé.
3029 Podendo-se descobrir a nota en calquer momento, para a ler ou a editar,
3030 sen mais que clicar sobre o botón cincento.
3033 \begin_layout Standard
3034 Pode perguntar-se porque no botón da nota aparece escrito
3035 \begin_inset Quotes eld
3039 \begin_inset Quotes erd
3042 e non un número ou outra marca mais esclarecedora de como vai aparecer
3044 A resposta é que o \SpecialChar LyX
3045 ocupa-se automaticamente da numeración das notas de
3046 rodapé, de maneira que pode inserir notas de rodapé en calquer lugar do
3047 documento e en calquer momento, e o programa as renumera convenientemente.
3051 \begin_layout Standard
3052 As notas de rodapé poden-se cortadas e coladas como se foran texto normal,
3053 non ha mais que seleccionar o botón rodapé
3057 \begin_layout Plain Layout
3058 Se cadra é-lle máis sinxelo seleccioná-lo usando o teclado.
3059 Pois ao tentar usar o rato pode abrir sen querer a nota.
3073 É tamén posíbel converter texto normal en nota de rodapé; basta seleccionar
3074 o texto e facer o mesmo que para inserir unha nota de rodapé valeira, ben
3077 Inserir\SpecialChar menuseparator
3080 , ben clicar no botón
3083 arg "footnote-insert"
3086 da barra de ferramentas.
3087 O proceso inverso tamén é posíbel, basta colocar o cursor no início da
3088 nota e premer a tecla
3092 ou alternativamente colocar o cursor no fin da nota e premer a tecla
3097 Se non o fixo xa é hora de experimentar un pouco coas notas de rodapé antes
3101 \begin_layout Standard
3102 As notas á marxe poden inserir-se ben desde o botón
3105 arg "marginalnote-insert"
3108 da barra de tarefas ou através do menu
3110 Inserir\SpecialChar menuseparator
3117 \SpecialChar endofsentence
3118 Esta notas son semellantes ás anteriores agás no seguinte:
3121 \begin_layout Itemize
3122 no botón que as sinaliza di
3123 \begin_inset Quotes eld
3127 \begin_inset Quotes erd
3133 \begin_layout Itemize
3134 no texto impreso estas notas aparecerán loxicamente na marxe, e non no rodapé.
3137 \begin_layout Itemize
3138 as notas á marxe non están numeradas.
3141 \begin_layout Standard
3142 No seu documento de proba troque unha nota de rodapé para texto normal,
3143 a seguir seleccione ese texto e converta-o en nota á marxe.
3144 Por último vaia ao menu
3148 para averiguar como son impresas as notas á marxe.
3151 \begin_layout Standard
3156 : Arranxe a nota de rodapé no ficheiro
3163 \begin_layout Section
3167 \begin_layout Standard
3168 \begin_inset CommandInset label
3170 name "sec:bibliografias"
3174 As bibliografias, cando menos en ciéncias, son semellantes as referéncias
3176 A bibliografia contén unha série de referéncias no fin do documento, que
3177 poden ser referidas en calquer parte do mesmo.
3179 e \SpecialChar LaTeX
3180 numeran automanticamente as entradas bibliográficas, encarregando-se
3181 en todo momento de manter correcta tal numeración, sexan cais sexan as
3182 mudanzas que se fagan na mesma.
3185 \begin_layout Standard
3186 Vaia ao fin do documento e troque o ambiente para
3191 Agora, cada novo parágrafo será unha referéncia bibliográfica.
3192 Como primeira referéncia escreba:
3194 O Tutorial do Lyx, pola Equipa de documentación do \SpecialChar LyX
3198 Observe que o \SpecialChar LyX
3199 insere automaticamente unha caixa cincenta e numerada antes
3201 Clicando na caixa xurde o diálogo
3204 \begin_inset space ~
3208 \begin_inset space ~
3212 \begin_inset space ~
3218 O primeiro, a chave, usa-se para identificar a referéncia no documento,
3219 sendo por omisión a palabra
3225 \begin_inset Quotes eld
3229 \begin_inset Quotes erd
3232 , que é mais fácil de lembrar.
3235 \begin_layout Standard
3236 É hora de inserir unha cita bibliográfica no seu documento; coloque o cursor
3237 onde lle pareza oportuno, e vaia ao menu
3239 Inserir\SpecialChar menuseparator
3242 que fai xurdir un par de caixas de diálogo superpostas.
3243 En primeiro plano aparece o diálogo
3247 , que permite escoller entre as distintas entradas que ha na bibliografia
3248 unha para citar neste ponto, para o cal cumpre seleccioná-la e premer no
3254 Premido o botón fica só o diálogo
3258 , que permite organizar as referéncias que van ser citadas, xa que é posíbel
3259 facer várias citas no mesmo ponto.
3260 Neste momento probabelmente só haxa unha entrada bibliográfica,
3261 \begin_inset Quotes eld
3265 \begin_inset Quotes erd
3268 , seleccione-a, e verá como no seu documento aparece unha caixa cincenta
3270 No documento impreso aparecerá un número entre parénteses, referindo a
3271 entrada bibliográfica correspondente no fin do documento.
3274 \begin_layout Standard
3275 As referéncias mediante números son moi comuns, mais existen outras posibilidade
3277 Por exemplo alguns xornais prescreben usar
3278 \begin_inset Quotes eld
3282 \begin_inset Quotes erd
3285 para se referiren a unha publicazón de Castelao do ano 1944.
3286 E para isto é que serve o campo
3293 \begin_inset space ~
3297 \begin_inset space ~
3301 \begin_inset space ~
3314 \begin_layout Standard
3315 É posíbel tamén completar a referéncia bibliográfica con mais información,
3316 como o(s) capitulo(s) ou a(s) páxina(s) de interese no documento citado.
3317 Isto consegue-se engadindo tal información no campo
3330 A información adicional aparecerá dentro dos parénteses e após a referéncia.
3333 \begin_layout Standard
3338 Arranxe a bibliografia e a cita no ficheiro
3343 \begin_layout Section
3347 \begin_layout Standard
3348 Nalgunhas ocasións pode desexar incluir un índice no seu documento, ben
3349 no início ben no fin.
3351 isto é moi doado; prema
3355 entre o título e a primeira sección do seu documento e escolla
3357 Inserir\SpecialChar menuseparator
3359 \begin_inset space ~
3363 \begin_inset space ~
3366 Indices\SpecialChar menuseparator
3368 \begin_inset space ~
3373 , e onde estaba o cursor aparecerá un botón onde di
3374 \begin_inset Quotes eld
3378 \begin_inset Quotes erd
3382 A primeira vista non parece que gañará moito, mais se actualiza a vista
3383 do documento como vai ser impreso verá que se acabou de xerar un índice
3384 coas seccións e subseccións do documento.
3387 \begin_layout Standard
3388 Á primeira vista todo isto lle pode parecer pouco útil.
3389 No entanto, se for dar unha espreitadela á pré-impresión, pode verificar
3390 que acabou de xerar un índice onde se encontran listadas as várias seccións
3391 e sub-seccións do seu documento.
3392 Se en calquer momento reordena as seccións ou cria seccións novas, o \SpecialChar LyX
3394 -se de manter todo en orde.
3397 \begin_layout Standard
3398 O índice xeral non pode ser editado directamente, e por iso non aparece
3399 listado no documento, porén se clicar no botón correspondente xurdirá unha
3400 xanela cos contidos do dito índice.
3401 Outra maneira de aceder aos ditos contidos é mediante o menu Navegar, que
3402 se pode usar sen necesidade de inserir un índice xeral no documento.
3403 Grazas a este menu poderá mover-se facilmente entre as distintas seccións
3404 e subseccións do documento.
3407 \begin_layout Standard
3408 O botón do índice, e con el o índice, pode eliminar-se da mesma maneira
3409 que unha letra calquer.
3412 \begin_layout Standard
3417 : Arranxe o índice do ficheiro
3422 \begin_layout Chapter
3426 \begin_layout Standard
3427 Moitos cientistas usan \SpecialChar LaTeX
3428 porque a composición tipográfica que permite obter,
3429 especialmente coas fórmulas matemáticas, ten moi boa cualidade, dando unha
3430 aparéncia profisional aos documentos que non se obtén cos procesadores
3431 de texto estándar e os seus editores matemáticos.
3432 Agora ben, escreber ecuacións en \SpecialChar LaTeX
3433 asemella-se mais á programazón do que
3434 á escrita, razón pola que ha tamén moitos outros cientistas que non o usan,
3435 a pesar dos magníficos resultados.
3439 \begin_layout Standard
3441 é unha moi boa solución neste caso, xa que permite escreber fórmulas
3442 facilmente, a sua filosofia WYSIWYM é especialmente axeitada para esta
3443 tarefa, e os resultados son iguais de bons que co \SpecialChar LaTeX
3445 Se está afeito a escreber con \SpecialChar LaTeX
3446 poderá seguir a empregar os seus úteis mas
3447 incómodos comandos, mais con unha intuitiva visualización WYSIWYM.
3448 Se, por outro lado, nunca usou \SpecialChar LaTeX
3452 \begin_inset space ~
3457 permitirá-lle escreber rápida e facilmente ecuacións con un aspeito profisional
3461 \begin_layout Plain Layout
3462 Polo momento o \SpecialChar LyX
3463 non garante que as suas fórmulas estexa correctas, mais
3464 si un bon resultado estético.
3473 \begin_layout Section
3477 \begin_layout Standard
3478 Algures no seu documento de proba escreba:
3481 \begin_layout LyX-Code
3482 Gosto da famosa fórmula de Einstein, E=mc^2, pola sua simplicidade.
3485 \begin_layout Standard
3486 A ecuación asi escrita non ten moi boa aparéncia, mesmo na forma impresa;
3487 as variábeis e o sinal de igualdade están xuntos de mais, e o cadrado poderia
3488 estar mellor representado.
3489 A pésima composición tipográfica debe-se a ter utilizado texto normal para
3490 escreber a fórmula, en vez de usar o modo matemático.
3493 \begin_layout Standard
3494 Para criar unha fórmula vaia a barra de ferramentas e clique no botón
3501 Isto dá lugar a aparición onde ficaba o cursor dun pequeno rectángulo azul
3502 dentro doutro rectángulo púrpura, que representa unha fórmula matemática
3504 Ademais o cursor moveu-se ao interior do rectángulo.
3505 Dixite novamente E=mc^2, verá que é escrito en azul, e que o cadrado azul
3507 Para sair do modo matemático pode ben premer a tecla Esc, ben premer duas
3508 veces a tecla coa frecha para direita,
3509 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3513 O rectángulo purpura desaparece, deixando o cursor á direita da fórmula,
3514 e se agora escrebe algo xa será texto normal.
3517 \begin_layout Standard
3518 Consulte a pré-impresión e verá como a fórmula ten agora moito mellor aspeito,
3519 con espazos a ambos lados do signo de igualdade, o
3520 \begin_inset Quotes eld
3524 \begin_inset Quotes erd
3527 co tamaño e a posición dun expoente, e as letras, que se asume son variábeis,
3529 Os números son só números.
3532 \begin_layout Standard
3533 O editor matemático é outro exemplo da filosofia WYSIWYM.
3534 En \SpecialChar LaTeX
3535 , usan-se comandos tais como
3547 para escreber as fórmulas matemáticas, de maneira que se a expresión é
3548 un pouco complexa non é fácil visualizá-la mentalmente.
3549 Sendo preciso compilar o ficheiro latex para poder visualizá-la realmente
3550 nunha pré-impresión.
3551 Por outra banda cumpre ter moito cuidado ao escreber para non cometer erros
3552 como a falta dalgun parénteses, ou a inclusión dalgun termo indebido dentro
3556 \begin_layout Standard
3558 non trata de visualizar exactamente cal vai ser o resultado impreso da
3559 fórmula (WYSIWYG), mais dá unha idea aproximada, que con un pouco de experiénci
3560 a resulta moi fiábel.
3561 Na imensa maioria das veces o resultado final vai ser satisfactório sen
3562 necesidade de preocupar-se dos pequenos detalles; tamaño dalgunha variábel,
3563 posición dun determinado signo, etc.
3564 Isto permite ao usuário, e sabemos que nos repetimos, concentrar-se no
3565 contido das fórmulas, sen necesidade de esforzar-se na sua forma.
3568 \begin_layout Section
3569 Navegando nas ecuacións
3572 \begin_layout Standard
3573 Vamos modificar agora a fórmula
3574 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3578 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
3582 As teclas con frechas serven para mover o cursor, tanto en texto normal
3583 como no modo matemático.
3584 Leve o cursor até a fórmula, e observe que ao entrar nela aparece novamente
3585 o rectángulo púrpura, indicando que está en modo matemático.
3586 Situe o cursor após o signo igual, coas teclas con frechas ou co rato,
3588 \begin_inset Quotes eld
3592 \begin_inset Quotes erd
3596 Despois, pode usar as teclas con frechas ou
3600 para sair da fórmula, o que fará desaparecer o rectángulo púrpura novamente.
3604 \begin_layout Standard
3605 Alén das teclas especiais descritas mais abaixo, a edición en modo matemático
3606 é similar a edición en texto normal.
3615 ) para eliminar carácteres, seleccione texto coas teclas con frechas ou
3616 co rato, corte, copie e cole normalmente
3620 \begin_layout Plain Layout
3621 Pode cortar ou copiar parte dunha fórmula e colá-la dentro da mesma fórmula,
3622 ou noutra fórmula distinta, mais loxicamente non pode colá-la no texto
3628 , e lembre que en caso de erro sempre pode
3641 Adverténcia: se o cursor estiver xunto a unha fórmula, mais fora dela,
3650 ) elimina-a toda ela.
3651 Nese caso pode empregar
3653 Editar\SpecialChar menuseparator
3659 \begin_layout Standard
3660 E se agora quixer mudar o expoente de
3661 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3665 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}$
3668 ? Pode situar o rato e clicar no sítio axeitado, ou pode empregar as teclas
3671 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3675 \begin_inset Formula $\leftarrow$
3678 situe primeiramente o cursor após o
3679 \begin_inset Quotes eld
3683 \begin_inset Quotes erd
3687 \begin_inset Quotes eld
3691 \begin_inset Quotes erd
3694 , prema entón na tecla
3695 \begin_inset Formula $\uparrow$
3698 e verá como o cursor se pasa ao nível do expoente, xusto antes do
3699 \begin_inset Quotes eld
3703 \begin_inset Quotes erd
3707 Mova-se agora coa tecla
3708 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3712 \begin_inset Quotes eld
3716 \begin_inset Quotes erd
3720 Para baixar de nível pode loxicamente premer a tecla
3721 \begin_inset Formula $\downarrow$
3724 , ou como está no fin do nível superior a tecla
3725 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3729 En todo caso, ao premer a tecla
3730 \begin_inset Formula $\downarrow$
3733 o cursor baixa de nível e situa-se na posición
3737 o expoente, con independéncia da sua posición anterior no expoente.
3740 \begin_layout Section
3744 \begin_layout Standard
3745 É posíbel inserir un expoente desde o
3748 \begin_inset space ~
3753 , como se verá a seguir, porén é mais rápido inserir un acento circunflexo
3755 \begin_inset Quotes eld
3759 \begin_inset Quotes erd
3762 e premer a tecla de espazo.
3763 Isto dá lugar a aparición dun pequeno rectángulo azul nunha posición levemente
3764 superior, a correspondente aos expoentes, sendo posíbel escreber no dito
3765 rectángulo o que se quixer, que aparecerá nun tamaño de letra menor.
3766 Todo o que escreber nel, até premer a tecla espazo, a tecla
3767 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3774 (para sair de vez do modo matemático)
3778 tornará-se parte do expoente.
3781 \begin_layout Standard
3782 Os índices (sub-índices) teñen un tratamento semellante, iniciando-se neste
3786 \begin_inset space ~
3792 \begin_inset Quotes eld
3796 \begin_inset Quotes eld
3800 É posíbel inserir índices e expoentes dentro doutros índices e expoentes,
3802 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
3809 \begin_layout Standard
3814 : Transforme a ecuación 1 do
3821 \begin_layout Section
3827 \begin_layout Standard
3831 \begin_inset space ~
3836 permite inserir facilmente símbolos ou comandos matemáticos.
3837 Tamén existen atallos de teclado que permiten inserir moitos símbolos e
3838 comandos, mais para aprender as posibilidades.
3839 que oferece o editor matemático do \SpecialChar LyX
3840 o mais fácil e didáctico é usar o
3843 \begin_inset space ~
3849 Posteriormente poderá ver noutros manuais os atallos de teclado correspondentes.
3850 Abra entón o painel desde o menu con
3852 Inserir\SpecialChar menuseparator
3853 Formula\SpecialChar menuseparator
3855 \begin_inset space ~
3863 arg "toolbar-toggle math"
3866 ) e deixe-o aberto entanto le esta sección.
3867 Outra forma de abrir o painel é clicando no botón direito do rato en calquer
3871 \begin_layout Subsection
3875 \begin_layout Standard
3876 Na parte direita do painel ha un recadro con un conxunto de símbolos.
3877 Na parte superior do recadro ha un menu despregueábel que permite escoller
3878 entre distintos conxuntos de símbolos: operadores, relacións, letras gregas,
3879 frechas \SpecialChar ldots
3880 Non ten mais que clicar en calquer deses símbolos para os incluir
3881 no seu texto, ou nas suas fórmulas.
3882 Na parte inferior do recadro, por riba do botón de
3890 , que loxicamente permite ter paineis independentes para os distintos conxuntos
3894 \begin_layout Standard
3899 : Escreba no se documento de proba:
3900 \begin_inset Quotes eld
3904 \begin_inset Formula $\heartsuit$
3909 \begin_inset Quotes erd
3915 \begin_layout Subsection
3919 \begin_layout Standard
3923 arg "math-insert \\sqrt"
3926 do painel matemático e verá como se abre un menu despregueábel que lle
3927 permite escoller entre vários tipos de raiz.
3928 Ao escoller, por exemplo, a raiz cúbica inserirá-se no texto o típico signo
3929 da raiz, con un 3 na parte superior esquerda, e con un rectángulo azul
3931 O cursor fica dentro do dito rectángulo, no cal poderá escreber números,
3932 variábeis, outras raices ou o que desexar.
3933 Verá que ao ir adicionando ou eliminando carácteres a raiz vai-se redimensionan
3934 do para abranxer todo o que for escrito dentro.
3937 \begin_layout Standard
3938 A mesma facilidade existe para traballar coas fraccións.
3939 No painel matemático ha un botón con unha fracción con un rectángulo azul
3940 no numerador e outro no denominador.
3941 Clicando nel insere-se unha fracción no texto con dous pontos de insercións,
3942 no numerador e no denominador, podendo-se pasar dun ao outro coas frechas
3944 Insira unha fracción no seu ficheiro de proba, verá que o cursor aparece
3945 no nominador, escreba un
3946 \begin_inset Quotes eld
3950 \begin_inset Quotes erd
3953 e pase despois ao denominador e escreba un
3954 \begin_inset Quotes eld
3958 \begin_inset Quotes erd
3962 Xa ten unha fracción, sinxela mais unha fracción.
3963 Porén é posíbel escreber fraccións moito mais complicadas, xa que tanto
3964 no denominador como no numerador pode escreber calquer expresión matemática:
3965 variábeis, raices, outras fraccións, etc.
3968 \begin_layout Subsection
3969 Acentos e delimitadores
3972 \begin_layout Standard
3974 permite usar un bon número de
3975 \begin_inset Quotes eld
3979 \begin_inset Quotes erd
3982 matemáticos, cos que é posíbel acentuar calquer carácter (
3983 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
3986 ) ou grupo de carácteres (
3987 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
3991 Estes acentos seleccionan-se na sección
3995 , do menu despregueábel que ha no recadro
3999 , á direita do painel.
4000 Verá que ha acentos longos, que se expanden co texto acentuado, e outros
4001 curtos, que manteñen o seu tamaño sexa cal sexa o texto acentuado.
4002 Loxicamente o texto acentuado é o que se escrebe no rectángulo azul que
4003 aparece ben por baixo, ben por riba do acento.
4006 \begin_layout Standard
4007 Os delimitadores, como parénteses curvos, parénteses rectos ou chaves, inseren-s
4008 e desde un painel que se lanza ao premer o botón
4011 arg "dialog-show mathdelimiter"
4015 O par de delimitadores seleccionados mostra-se na parte inferior.
4016 Por defeito ten-se un par de parénteses curvos, mais é posíbel escoller
4017 calquer par de delimitadores; unha chave esquerda e un paréntese recto
4018 direito, duas chaves esquerdas, o mesmo un dos delimitadores valeiro, para
4020 \begin_inset Quotes eld
4024 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
4028 \begin_inset Quotes erd
4031 (o delimitador valeiro mostra-se como unha liña a trazos en \SpecialChar LyX
4033 aparecerá no documento impreso).
4036 \begin_layout Standard
4037 É posíbel dixitar directamente parénteses no modo matemático, o cal é mais
4038 cómodo que usar o painel matemático, mais estes parénteses terán o tamaño
4039 do texto normal, e non van modificá-lo ao introducir fraccións ou matrices
4040 entre os delimitadores.
4041 O resultado estético será normalmente moi pobre.
4042 Pola contra os delimitadores do painel matemático mudan o seu tamaño en
4043 función do que haxa entre eles, e o resultado estético está garantido.
4046 \begin_layout Standard
4047 Tamén é posíbel aplicar delimitadores, raices ou acentos a texto escrito
4049 Basta con seleccionar a porción da fórmula que se quer modificar e clicar
4050 no botón respectivo do
4053 \begin_inset space ~
4059 Probe a mudar a segunda lei de Newton da forma escalar para a forma vectorial
4061 \begin_inset Formula $f=ma$
4065 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=m\overrightarrow{a}$
4069 A operación inversa, i.e.
4070 eliminar uns delimitadores, unha raiz ou un acento dunha porción de texto,
4071 realiza-se colocando o cursor no início da dita porción e premendo a tecla
4076 (a tecla que elimina o carácter anterior ao cursor).
4079 \begin_layout Standard
4084 : Arranxe a ecuación 2 do
4091 \begin_layout Subsection
4092 Modo \SpecialChar TeX
4093 : Limites, log, sin e outros
4096 \begin_layout Standard
4097 No modo matemático asume-se que as letras son variábeis, de maneira que
4098 se escreber sen mais o nome dunha función, por exemplo
4099 \begin_inset Quotes eld
4103 \begin_inset Quotes erd
4106 , o \SpecialChar LyX
4107 pensará que está a escreber o produto de várias variábeis, neste caso
4109 \begin_inset Formula $c$
4113 \begin_inset Formula $o$
4117 \begin_inset Formula $s$
4121 Para diferenciar as variábeis das funcións o \SpecialChar LaTeX
4122 escrebe as primeiras en itálico,
4127 ademais introduz un pequeno espazo entre unha función e a variábel corresponden
4130 \begin_inset Quotes eld
4134 \begin_inset Formula $\cos x$
4138 \begin_inset Quotes erd
4142 \begin_inset Quotes eld
4146 \begin_inset Formula $cosx$
4150 \begin_inset Quotes erd
4157 \begin_layout Standard
4158 Na parte esquerda do
4161 \begin_inset space ~
4166 listan-se as funcións matemáticas mais comuns.
4168 \begin_inset Quotes eld
4172 \begin_inset Quotes erd
4175 , e verá como se insere a función
4176 \begin_inset Quotes eld
4180 \begin_inset Quotes erd
4184 Ainda que a función fica dentro dunha fórmula o texto aparece escrito en
4185 negro e en letra normal (non inclinada).
4186 Mais non é texto normal, toda a palabra é tratada como un único signo,
4187 de maneira que se preme en
4191 eliminará toda a palabra, e se fai recuar o cursor verá como aparece o
4192 rectángulo purpura que arrodea as ecuacións.
4193 Coloque agora o cursor a direita da función, mais dentro do rectángulo,
4195 \begin_inset Quotes eld
4199 \begin_inset Quotes erd
4203 Tal e como é de esperar no modo matemático a variábel
4204 \begin_inset Quotes eld
4208 \begin_inset Quotes erd
4211 escrebe-se en azul e en itálico.
4212 Vexa agora a pré-impresión para comprobar o resultado final.
4215 \begin_layout Standard
4216 Ás funcións predefinidas polo \SpecialChar LyX
4217 , como a calquer outro texto, pode-se-lle
4218 engadir índices e expoentes, o que permite escreber expresións tais como
4220 \begin_inset Quotes eld
4224 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
4228 \begin_inset Quotes erd
4232 \begin_inset Quotes eld
4236 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
4240 \begin_inset Quotes erd
4246 \begin_layout Standard
4251 : Transforme a ecuación 3 do
4258 \begin_layout Subsection
4262 \begin_layout Standard
4266 arg "dialog-show mathmatrix"
4272 \begin_inset space ~
4277 serve loxicamente para inserir matrices.
4278 Ao clicar nese botón abre-se o diálogo
4282 que permite escoller o número de liñas e de colunas que vai ter a matriz.
4283 Escolla 2 liñas e 3 colunas e feche o diálogo.
4285 inserirá unha matriz de
4286 \begin_inset Formula $2\times3$
4289 rectángulos azuis, nos que poderá escreber calquer expresión matemática
4290 (raices cúbicas, fraccións, logaritmos, outras matrices\SpecialChar ldots
4291 ), mesmo pode deixar
4292 algun dos rectángulos valeiro.
4293 Pode mover-se entre os elementos da matriz coa tecla
4297 e as teclas con frechas.
4301 \begin_layout Standard
4302 Ao colocar o cursor nunha matriz matemática, no menu principal
4306 aparecen un par de novos epígrafes, un dos cais,
4310 permite engadir ou eliminar filas e colunas, e modificar os seus aliñamentos
4311 horizontal e vertical.
4315 \begin_layout Standard
4316 Lembre que é posíbel debuxar uns delimitadores axeitados para a matriz seleccion
4317 ando-a e escollendo os delimitadores no
4320 \begin_inset space ~
4328 \begin_layout Standard
4329 Por último cumpre-nos asinalar que non é recomendábel utilizar matrices
4330 matemáticas para escreber texto.
4331 Para iso son moito mellores as táboas.
4334 \begin_layout Subsection
4335 Fórmulas independentes
4338 \begin_layout Standard
4339 Até o momento escrebemos fórmulas que ficaban na mesma liña que o texto
4340 que viña antes e despois delas, polo que receben o nome de fórmulas en
4342 As fórmulas en liña usan-se normalmente cando son curtas e simples, mais
4343 con expresións longas e complexas, ou cando se desexa salientaren no texto
4344 usan-se as fórmulas independentes.
4345 Ademais só as fórmulas independentes poden seren etiquetadas e numeradas,
4346 e as ecuacións multi-liña teñen que ser obrigatoriamente independentes
4354 \begin_layout Standard
4364 \begin_inset space ~
4369 e verá como aparece no texto unha fórmula valeira independente, i.e.
4370 centrada nunha nova liña.
4371 Escreba agora unha expresión matemática e lance unha pré-impresión para
4372 ver o aspeito final.
4373 Se o cursor está xa nunha expresión matemática o botón
4379 troca entre formula en liña e independente, i.e.
4380 se inicialmente ten-se unha fórmula en liña pasa-se a ser independente
4384 \begin_layout Standard
4385 As fórmulas independentes apresentan algunhas diferenzas a respeito das
4389 \begin_layout Itemize
4390 O tamaño da letra é maior nalguns símbolos, como
4391 \begin_inset Formula $\sum$
4395 \begin_inset Formula $\int$
4401 \begin_layout Itemize
4402 Os índices e os expoentes para límites e somatórios (mais non para integrais)
4403 escreben-se por baixo dos símbolos, e non a continuación deles.
4406 \begin_layout Itemize
4407 O texto está centrado.
4410 \begin_layout Standard
4411 Fora destas diferenzas as fórmulas en liña e independentes son moi similares.
4414 \begin_layout Standard
4415 Finalmente unha nota sobre a colocación das fórmulas independentes no texto.
4416 Se quer que unha fórmula independente fique dentro dun parágrafo entón
4422 Mais se xa o fixo non ten mais que situar o cursor no início da frase,
4423 que segue á fórmula, e premer
4430 \begin_layout Standard
4435 : Faga independentes as várias fórmulas do
4439 e vexa o seu aspeito nunha pré-impresión.
4442 \begin_layout Standard
4447 : Usando as várias ferramentas que aprendeu nesta sección, escreba unha
4452 \begin_layout Plain Layout
4453 Despois de facé-lo desde zero probe con
4455 Inserir\SpecialChar menuseparator
4456 Formula\SpecialChar menuseparator
4467 \begin_inset Formula
4469 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
4472 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0
4481 \begin_layout Section
4482 Mais cuestións matemáticas
4485 \begin_layout Standard
4486 No editor matemático pode-se facer moitas mais cousas.
4487 Porén consideramos que o mais básico xa foi explicado, e encamiñamos ao
4495 \begin_layout Itemize
4496 Etiquetar e numerar as ecuacións.
4499 \begin_layout Itemize
4500 Escreber ecuacións multiliña
4503 \begin_layout Itemize
4504 Trocar de tipo de letra, por exemplo para usar negrito nunha fórmula.
4507 \begin_layout Itemize
4508 Facer un axuste fino no tamaño da letra e no espazamento dentro das fórmulas.
4509 (Non se preocupe disto até a versión final do texto do seu documento!)
4512 \begin_layout Itemize
4514 Poden ser moi úteis, basta defini-los unha vez no início do documento e
4515 poden utilizar-se en calquer parte.
4516 Se muda a definición do macro, as referéncias ao macro serán modificadas
4517 en todo o documento.
4518 Os macros poden mesmo tomar argumentos.
4521 \begin_layout Itemize
4522 Facer moitas outras cousas que nen se mencionan neste
4529 \begin_layout Chapter
4533 \begin_layout Section
4534 Outras importantes funcionalidades do \SpecialChar LyX
4538 \begin_layout Standard
4539 Neste tutorial non se pretende documentar todos os posíbeis comandos do
4550 Mais para nos despedir apresentamos algunhas das funcionalidades do \SpecialChar LyX
4552 cais ainda non falamos:
4555 \begin_layout Itemize
4556 tratamento WYSIWYM de táboas.
4557 As táboas poden inserir-se ben desde o menu principal,
4559 Inserir\SpecialChar menuseparator
4562 ben clicando no botón
4565 arg "tabular-insert"
4568 da barra de ferramentas.
4569 Clicando na táboa co
4576 \begin_inset space ~
4580 \begin_inset space ~
4585 , que permite editar a táboa polo miúdo.
4593 arg "toolbar-toggle table"
4598 the table toolbar will appear permanently.
4601 \begin_layout Itemize
4602 inclusión, e manexo, de imaxe nos documentos, (con
4604 Inserir\SpecialChar menuseparator
4611 ou clicando no botón
4614 arg "dialog-show-new-inset graphics"
4619 \begin_inset Quotes eld
4623 \begin_inset Quotes erd
4627 entende vários formatos vectoriais: PostScript, PostScript Encapsulado
4628 (EPS), Scalable Vector Graphics (SVG) e \SpecialChar LaTeX
4629 puro, e os formatos bitmap mais
4630 usuais (png, jpeg, tif, bmp, \SpecialChar ldots
4631 ), mais é posíbel configurá-lo para utilizar
4632 praticamente calquer formato.
4633 Tanto as táboas como as figuras pode ser acompañadas de lexendas, sendo
4634 posíbel criar automaticamente listas de táboas e/ou figuras.
4637 \begin_layout Itemize
4638 controlo de versións, mediante RCS (
4642 para máis información).
4645 \begin_layout Itemize
4646 altamente personalizábel.
4647 Ha moitas cousas que o usuário pode mudar no \SpecialChar LyX
4648 , desde o aspeito visual da
4649 xanela principal até os comandos para exportar documentos.
4650 Moitas destas mudanzas poden-se facer desde o menu,
4656 \SpecialChar menuseparator
4659 outras son menos acesíbeis e para as facer cumpre ler o manual de
4664 \SpecialChar endofsentence
4668 \begin_layout Itemize
4671 está é desenvolvido por unha equipa de programadores distribuída pelos
4673 Por iso entende moitas línguas, podendo-se escreber documentos en distintos
4674 alfabetos, e con escritas tanto de esquerda->direita como direita->esquerda.
4675 Ten ademais os menus e documentación traducidos a várias línguas, e estamos
4676 desexosos de receber novas traducións.
4680 \begin_layout Itemize
4681 corrección ortográfica disponíbel en ducias de línguas.
4684 Ferramentas\SpecialChar menuseparator
4685 Corrector ortográfico
4689 \begin_layout Plain Layout
4690 Note-se que a corrección ortográfica comeza a partir do cursor.
4698 \begin_layout Itemize
4699 navegación dos menus co teclado.
4701 ten atallos de teclado que permite non ter que utilizar continuamente
4702 o rato, e que poden ser personalizados polo usuário (vexa-se o manual de
4711 \begin_layout Itemize
4712 importación de documentos \SpecialChar LaTeX
4715 \begin_inset space ~
4719 \begin_inset CommandInset ref
4721 reference "sec:tex2lyx"
4728 \begin_layout Itemize
4730 Na parte inferior da xanela principal ha unha liña cincenta na que se mostra
4731 diversa información; o tipo de fonte usada ou o atallo de teclado correspondent
4732 e a acción que se acaba de executar.
4733 Sobre esta liña é posíbel abrir unha caixa de texto chamada minibuffer
4734 (nome tomado dunha función similar en
4738 ), que dá aceso a todo tipo de interesantes funcionalidades, incluindo algunhas
4739 que permiten escangallar de vez o documento.
4740 Polo que non debe escreber no minibuffer se non sabe o que está a facer.
4743 \begin_layout Section
4745 para usuários de \SpecialChar LaTeX
4749 \begin_layout Standard
4750 \begin_inset CommandInset label
4752 name "sec:usuarioslatex"
4756 Non é necesário saber nada de \SpecialChar LaTeX
4757 para empregar o \SpecialChar LyX
4758 , mais ter unha certa idea
4759 permite aproveitá-lo mellor.
4760 En todo caso moitos dos novos usuário de \SpecialChar LyX
4761 teñen alguns coñecimentos básico
4762 de \SpecialChar LaTeX
4763 , e esta sección está pensada para eles.
4767 \begin_layout Standard
4768 Unha cuestión que se lle ocorre ao usuário de \SpecialChar LaTeX
4769 que está a considerar en
4770 usar o \SpecialChar LyX
4771 , é se neste programa poderá conseguir facer todo o que o \SpecialChar LaTeX
4774 A resposta é afirmativa, dunha forma ou doutra, o \SpecialChar LyX
4775 permite realizar practicamen
4776 te o mesmo que o \SpecialChar LaTeX
4777 , mais simplificando grandemente o proceso de escrita.
4781 \begin_layout Standard
4782 Co intuito de manter un Tutorial breve só se mencionan nel as cousas mais
4783 básicas, as que os novos usuário do \SpecialChar LyX
4784 precisan para comezar.
4789 , especificamente no capítulo
4792 Secrets of the \SpecialChar LaTeX
4796 (Secretos dos mestres do \SpecialChar LaTeX
4797 ), trata-se en profundidade as diferenzas entre
4799 e o \SpecialChar LaTeX
4800 , e como usar vários truques do \SpecialChar LaTeX
4805 \begin_layout Subsection
4806 Modo \SpecialChar TeX
4810 \begin_layout Standard
4812 implementa moitos comandos do \SpecialChar LaTeX
4814 No seu defeito oferece o modo \SpecialChar TeX
4815 , que permite utilizar calquer comando de
4817 , sempre que o usuário o coñeza.
4818 Para entrar neste modo pode-se ben clicar no botón
4824 na barra de ferramentas, ou seleccionar no menu
4826 Inserir\SpecialChar menuseparator
4828 \begin_inset space ~
4835 Abre-se entón unha caixa vermella precedida por un botón que pon en vermello
4840 \begin_layout Plain Layout
4841 [N.T] Evil Red Text = Malvado texto vermello.
4842 O nome fai referéncia a que o texto no modo \SpecialChar TeX
4843 aparece escrito en vermello,
4844 e que unha das tarefas da equipa desenvolvedora do \SpecialChar LyX
4846 a necesidade de usar ese texto vermello.
4852 A caixa é loxicamente para escreber comandos \SpecialChar TeX
4854 ), que o \SpecialChar LyX
4855 vai pasar directamente
4856 ao \SpecialChar LaTeX
4858 Todo o escrito na caixa vai aparecer en vermello, para asi diferenciá-lo
4863 \begin_layout Standard
4864 No modo matemático basta con dixitar a barra invertida,
4865 \begin_inset Quotes eld
4871 \begin_inset Quotes erd
4874 , para entrar no modo \SpecialChar TeX
4876 Entanto estexa no modo \SpecialChar TeX
4877 o texto será escrito en vermello, saindo-se del
4878 premendo na barra espazadora ou calquer outra tecla non alfabética: un
4879 número, un paréntese, etc.
4880 Unha vez abandonado o modo \SpecialChar TeX
4881 , se o \SpecialChar LyX
4882 coñece o comando escrito, vai-no representar
4884 Asi se nunha formula escreber o comando
4886 gamma, ao premer a barra espazadora o \SpecialChar LyX
4898 \begin_inset Formula $\gamma$
4904 Este método funciona con case todos os macros matemáticos non complicados,
4905 sendo mais rápido que utilizar o
4908 \begin_inset space ~
4913 , especialmente para os usuários experientes do \SpecialChar LaTeX
4917 \begin_layout Standard
4918 Constantemente están a aparecer novos pacotes de \SpecialChar LaTeX
4919 , con novas funcionalidades
4920 e sen pedir permiso a unha autoridade central.
4922 permite utilizar calquer deles sen mais que escreber
4926 usepackage{nome_do_pacote}
4928 no preámbulo (vexa-se a Sección
4929 \begin_inset space ~
4933 \begin_inset CommandInset ref
4935 reference "sec:preambulo"
4939 ), mais sen suporte WYSIMYM para as funcionalidades do pacote.
4942 \begin_layout Subsection
4943 Importando de \SpecialChar LaTeX
4949 \begin_layout Standard
4950 \begin_inset CommandInset label
4956 Para importar un documento \SpecialChar LaTeX
4959 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
4960 Importar\SpecialChar menuseparator
4965 Isto dá lugar a que o \SpecialChar LyX
4970 , responsábel da tradución de \SpecialChar LaTeX
4972 , crie un ficheiro co mesmo nome que o
4973 orixinal, en latex, mais coa extensión
4977 , e abra este ficheiro lyx.
4978 Se o proceso non for ben sucedido, tente executar o
4982 na liña de comandos variando as opcións do programa.
4985 \begin_layout Standard
4990 entende e traduz a maior parte dos comandos e ambientes \SpecialChar LaTeX
4992 Usualmente deixa inalteradas as partes que non entende, en modo \SpecialChar TeX
4994 Portanto tras importar un ficheiro \SpecialChar LaTeX
4995 é bon procurar as partes non traducidas,
4996 en vermello, e editá-las manualmente.
4997 Se ben, en moitos casos, un documento con partes en modo \SpecialChar TeX
4999 a un texto impreso de boa cualidade.
5000 Ainda que no \SpecialChar LyX
5001 non sexa facilmente lexíbel, perdendo-se o espirito do WYSIWYM.
5004 \begin_layout Standard
5009 ten o seu próprio manual, ao que se acede con
5014 Lea-o para aprender que comandos e ambientes \SpecialChar LaTeX
5015 non están soportados, os
5016 seus erros (e como contorná-los), e as diferentes opcións coas que se pode
5020 \begin_layout Subsection
5021 Exportando a \SpecialChar LaTeX
5025 \begin_layout Standard
5027 permite exportar directamente a \SpecialChar LaTeX
5030 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
5031 Exportar\SpecialChar menuseparator
5035 no menu xerará-se un ficheiro \SpecialChar LaTeX
5036 co nome igual ao documento lyx, mais coa
5042 É tamén posíbel tamén xerar un ficheiro \SpecialChar LaTeX
5043 especialmente deseñado para compilar
5044 con pdflatex, en vez de con latex, escollendo
5046 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
5047 Exportar\SpecialChar menuseparator
5052 Para visualizar pré-impresións, ou para imprimir, o \SpecialChar LyX
5053 xera ficheiros temporários
5054 en \SpecialChar LaTeX
5055 , portanto ten que ser bon xerando documentos con este formato.
5058 \begin_layout Subsection
5059 Configuración do documento
5062 \begin_layout Subsubsection
5070 \begin_layout Standard
5073 Documento\SpecialChar menuseparator
5076 abre-se unha caixa de diálogo que serve loxicamente para configurar o documento
5077 , permitindo especificar moitas das opcións que se poden incluir no comando
5084 de \SpecialChar LaTeX
5090 do documento, o tipo e tamaño da fonte base, o tamaño do papel, as marxes,
5092 Ademais calquer opción extra para o comando
5098 pode ser engadida no campo
5104 Configuración de clase
5113 \begin_layout Subsubsection
5114 Preámbulo \SpecialChar LaTeX
5118 \begin_layout Standard
5119 \begin_inset CommandInset label
5121 name "sec:preambulo"
5127 Configuración do documento
5129 , que se veu no parágrafo anterior, existe unha sección chamada
5131 Preámbulo \SpecialChar LaTeX
5134 , onde se poden incluir directamente comandos en \SpecialChar LaTeX
5135 que afectarán a todo o
5140 \begin_layout Subsection
5145 \begin_layout Standard
5147 permite utilizar o Bib\SpecialChar TeX
5148 , un pacote para construir bases de dados con referénci
5149 as bibliográficas, que poden ser usadas en diferentes documentos.
5152 Inserir\SpecialChar menuseparator
5154 \begin_inset space ~
5158 \begin_inset space ~
5161 Indice\SpecialChar menuseparator
5162 Bibliografia Bib\SpecialChar TeX
5165 para incluir un ficheiro
5170 Clique no botón resultante
5171 \begin_inset Quotes eld
5174 Bibliografia Xerada Bib\SpecialChar TeX
5176 \begin_inset Quotes erd
5179 e xurdirá a caixa de diálogo
5181 Bibliografia Bib\SpecialChar TeX
5188 \begin_inset space ~
5192 \begin_inset space ~
5197 , escreba o que escreberia entre as chaves do comando
5207 \begin_layout Plain Layout
5208 Do mesmo xeito que en \SpecialChar LaTeX
5209 , se ha várias bibliografias estas deben ir separadas
5210 por vírgulas, sen espazos en branco.
5216 Analogamente, escreba no campo
5220 o que escreberia entre as chaves do comando
5229 \begin_layout Standard
5230 Após disto pode citar de calquer das bibliografias incluídas mediante o
5233 Inserir\SpecialChar menuseparator
5237 \begin_inset space ~
5241 \begin_inset CommandInset ref
5243 reference "sec:bibliografias"
5248 A execución do Bib\SpecialChar TeX
5249 fica a cargo do \SpecialChar LyX
5253 \begin_layout Section
5257 \begin_layout Standard
5258 Ás veces, ao tentar imprimir ou ver unha pré-impresión do documento, o \SpecialChar LaTeX
5260 topa con algo que non comprende.
5261 Nestes casos o \SpecialChar LyX
5262 abrirá a caixa de diálogo
5267 onde se listan os erros atopados.
5268 Ao clicar nun erro determinado neste diálogo move-se o cursor até o ponto
5269 que dá lugar ao dito erro, e mostra-se en detalle a mensaxe de erro que
5270 produz o latex, na parte inferior da caixa de diálogo.