1 #LyX 2.4 created this file. For more info see https://www.lyx.org/
5 \save_transient_properties true
6 \origin /systemlyxdir/doc/gl/
9 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
11 %This preamble is designed to ensure that the document prints
12 % out as advertised. If you mess with this preamble,
13 % parts of the document may not print out as expected. If you
14 % have problems LaTeXing this file, please contact
15 % the documentation team
16 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
18 % the pages of the TOC is numbered roman
19 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
20 \let\myTOC\tableofcontents
21 \renewcommand\tableofcontents{%
22 \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
25 \use_default_options false
26 \maintain_unincluded_children no
28 \language_package default
31 \font_roman "palatino" "default"
32 \font_sans "helvet" "default"
33 \font_typewriter "courier" "default"
34 \font_math "auto" "auto"
35 \font_default_family default
36 \use_non_tex_fonts false
39 \font_typewriter_osf false
41 \font_sf_scale 100 100
42 \font_tt_scale 100 100
44 \use_dash_ligatures false
46 \default_output_format pdf2
48 \bibtex_command default
49 \index_command default
53 \pdf_title "The LyX Tutorial"
54 \pdf_author "LyX Team, Ramón Flores"
55 \pdf_subject "LyX-documentation Tutorial"
56 \pdf_keywords "LyX, documentation"
58 \pdf_bookmarksnumbered true
59 \pdf_bookmarksopen true
60 \pdf_bookmarksopenlevel 1
65 \pdf_pdfusetitle false
66 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue,pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
69 \use_package amsmath 1
70 \use_package amssymb 1
73 \use_package mathdots 1
74 \use_package mathtools 1
76 \use_package stackrel 1
77 \use_package stmaryrd 1
78 \use_package undertilde 1
80 \cite_engine_type default
84 \paperorientation portrait
96 \paragraph_separation indent
97 \paragraph_indentation default
99 \math_numbering_side default
100 \quotes_style english
104 \paperpagestyle headings
105 \tracking_changes false
106 \postpone_fragile_content false
107 \output_changes false
110 \html_be_strict false
116 O Tutorial de \SpecialChar LyX
121 pola equipa de \SpecialChar LyX
123 \begin_inset Newline newline
133 \begin_layout Standard
134 \begin_inset CommandInset toc
135 LatexCommand tableofcontents
142 \begin_layout Chapter
146 \begin_layout Section
147 Ben-vido ao \SpecialChar LyX
151 \begin_layout Standard
152 Este ficheiro foi escrito pensando en todos aqueles que nunca ouviron falar
153 de \SpecialChar LaTeX
154 ou non o coñecen alá moi ben.
155 Comecemos dando unha boa notícia: non é preciso aprender \SpecialChar LaTeX
156 para usar o \SpecialChar LyX
158 En realidade a razón de ser do \SpecialChar LyX
159 é fornecer unha interface cuase-WYSIWYG
160 para o \SpecialChar LaTeX
162 Porén ha algunhas cousas que precisará aprender para usar o \SpecialChar LyX
167 \begin_layout Standard
168 Alguns dos leitores chegarian a este documento tras tentar inserir dous
169 espazos despois dun ponto, ou 3 liñas en branco entre parágrafos, mais
170 con certa frustración decataron-se que non o daban feito.
171 De facto, acharán que a maioria dos pequenos truques que están afeitos
172 a empregar noutros procesadores de texto, non funcionan en \SpecialChar LyX
174 Isto é por a maioria dos procesadores de texto permitiren, cando non requereren
175 , que o usuário introduza manualmente espazos, fontes, etc.
176 Co cal o usuário non só escrebe o documento, senón que tamén fai a composición
177 tipográfica do mesmo.
179 fai a composición automática e consistentemente, deixando ao usuário
180 concentrar-se nas cousas importantes: os contidos do documento.
183 \begin_layout Standard
184 Portanto recomendamos-lle continuar a ler, o tempo adicado a este
188 non é tempo perdido, é tempo investido.
191 \begin_layout Section
196 e que non é, este Tutorial
199 \begin_layout Standard
200 Antes de comezar esta sección, pretendemos salientar o seguinte, O
204 usa a notación definida na
211 \SpecialChar endofsentence
212 Se comezou a ler a documentación por este manual, recomendamos-lle que
213 o deixe por un pouco e lea primeiro a
220 \begin_layout Standard
221 Unha vez que xa sabe o significado das distintas fontes utilizadas no documento
222 pasamos a comentar a focaxe deste
229 \begin_layout Subsection
230 Tirando o máximo proveito
233 \begin_layout Standard
238 consta de exemplos e exercícios, e para tirar o máximo proveito del, entanto
239 vai lendo, debe escreber todas esas pequenas cousas que se lle di de escreber,
240 e tamén tentar completar todos os exercícios suxeridos.
241 Para a sua comodidade, pode ser boa idea imprimir a versión PostScript®
245 \begin_layout Standard
246 Se estiver familiarizado co \SpecialChar LaTeX
247 , probabelmente poderá ler o
251 máis rapidamente, xa que a base do \SpecialChar LyX
252 é o \SpecialChar LaTeX
254 Porén o \SpecialChar LyX
255 posui algunhas idiosincrasias
259 \begin_layout Plain Layout
260 ou, sendo optimistas,
261 \begin_inset Quotes eld
265 \begin_inset Quotes erd
273 que cumpre ter en conta.
274 Mesmo se non quer ler o resto do
278 , cumpre-lle botar un ollo á Sección
283 \begin_inset CommandInset ref
285 reference "sec:usuarioslatex"
289 , escrita pensando especificamente nos usuários de \SpecialChar LaTeX
293 \begin_layout Subsection
301 \begin_layout Itemize
302 Explicacións detalladas de todas as funcións do \SpecialChar LyX
307 \begin_layout Standard
313 Este documento só pretende-se introducir ao leitor no emprego do programa,
314 mais lembre que o Guia está sempre a sua disposición.
319 toda a información que aparece no
323 daria lugar a que este documento fose longo de mais, redundante, e frecuentemen
328 \begin_layout Itemize
329 Explicacións detalladas de \SpecialChar LaTeX
334 \begin_layout Standard
335 Non son necesárias para usar o \SpecialChar LyX
337 Mais se estiver interesado en aprender alguns dos elegantes truques que
338 pode facer co \SpecialChar LaTeX
339 , sempre pode ler un libro de \SpecialChar LaTeX
341 No mercado existen vários bons libros, polo cal escusamos de escreber un
346 \begin_layout Standard
347 E agora chegou o momento de elaborar o seu primeiro documento \SpecialChar ldots
351 \begin_layout Chapter
352 Comezando co \SpecialChar LyX
356 \begin_layout Section
357 O seu primeiro documento no \SpecialChar LyX
361 \begin_layout Standard
362 Antes de comezar a escreber é bon mencionarmos algunhas cousiñas que, esperemos
367 mais instrutivo, útil e divertido.
371 \begin_layout Standard
372 Dado que ha moita información que non vamos fornecer neste documento, o
373 primeiro que ten que facer é procurar os restantes documentos de axuda.
374 Isto é bastante sinxelo; inicie o \SpecialChar LyX
379 onde pode escoller os distintos manuais, abra o
387 (se non o estiver xa a ler no monitor).
388 Asi, pode ler ambos encanto escrebe o seu próprio documento
392 \begin_layout Plain Layout
393 Poden servir tamén como bons exemplos de como usar as moitas características
401 Para pasar dun documento a outro ten que ir ao menu
405 , e seleccionar o ficheiro que queira mostrar na xanela.
410 non cobre en detalle asuntos descritos noutros manuais do \SpecialChar LyX
412 pode resultar incomodo inicialmente, permite termos un
417 Ademais afará-se a utilizar outros manuais do \SpecialChar LyX
418 , o cal — a longo prazo —
419 aforrará-lle moito tempo.
422 \begin_layout Standard
427 imos asumir que no seu computador ten instalada unha versión do \SpecialChar LyX
429 funcional, unha outra versión do \SpecialChar LaTeX
438 , e tamén seria bon se tiver unha impresora conectada e que funcione.
440 Se algo disto lle falta, vai ter que reconfigurar o seu sistema (ou pedir-llo
441 ao administrador do sistemas).
442 Pode achar información sobre configuracións noutros manuais, nomeadamente
450 \begin_layout Standard
451 Por último ha un documento especificamente escrito para praticar os seus
452 coñecimentos de \SpecialChar LyX
458 , supostamente escrito por alguén que ignora as grandes capacidades do \SpecialChar LyX
460 Segundo vaia aprendendo as novas funcións do \SpecialChar LyX
461 , suxeriremo-lle modificar
462 as partes correspondentes do documento
467 Verá que este documento contén algunhas dicas
468 \begin_inset Quotes eld
472 \begin_inset Quotes erd
475 para o axudar a arranxar as cousas
479 \begin_layout Plain Layout
481 \begin_inset Quotes eld
485 \begin_inset Quotes erd
489 Para aceder ao texto da nota cumpre clicar na mesma.
495 Se desexar facer trampa (ou verificar se está a facer ben as cousas), ha
496 tamén un ficheiro chamado
498 exemplo_lyxificado.lyx
500 que contén o mesmo texto escrito por un mestre \SpecialChar LyX
504 \begin_layout Standard
505 Os ficheiros de exemplo achan-se na directória
509 , á cal pode aceder desde \SpecialChar LyX
512 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
520 Abra o documento en bruto, e use
522 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
529 para gravar unha cópia na sua directória e poder asi traballar nel.
530 Ao mellorar algunha parte do documento, verifique como afectan as mudanzas
534 \begin_layout Standard
535 Por certo, o directório
539 contén moitos outros ficheiros de exemplo, que mostran como utilizar o
541 para obter resultados complexos e gozosos.
542 Estes ficheiros de exemplo son especialmente úteis para mostrar cousas
543 que (devido ao tamaño ou a outras razóns) non entran ben na documentación.
548 , ou se non sabe como facer algo complicado no \SpecialChar LyX
549 , dé unha olladela a estes
553 \begin_layout Subsection
554 Escreber, visualizar e imprimir
557 \begin_layout Itemize
558 Abra un novo ficheiro con
560 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
564 \begin_layout Itemize
565 Escreba unha frase como:
567 Este é o meu primeiro documento en \SpecialChar LyX
571 \begin_layout Itemize
572 Grave o seu documento con
574 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
579 como\SpecialChar endofsentence
583 \begin_layout Itemize
584 Execute o \SpecialChar LaTeX
585 para criar unha pré-impresión (versión
599 Ver\SpecialChar menuseparator
604 Ver\SpecialChar menuseparator
609 Ver\SpecialChar menuseparator
612 \SpecialChar endofsentence
613 Se lanzou o \SpecialChar LyX
614 desde un terminal poderá ver como nel van aparecendo unha
615 série de mensaxes, escritos polo \SpecialChar LaTeX
616 , e que polo momento pode ignorar.
618 lanzará algun visualizador (de
630 , segundo corresponda), que abrirá outra xanela mostrando o aspeito que
631 vai ter o seu documento impreso.
635 \begin_layout Plain Layout
636 Pode aforrar algo de tempo, maior canto maior sexa o documento, se tras
637 a primeira vez que execute algun dos visores o deixa sen fechar, e após
638 facer calquer mudanza no documento usa
640 Ver\SpecialChar menuseparator
641 Actualizar\SpecialChar menuseparator
646 \SpecialChar menuseparator
651 \SpecialChar menuseparator
654 ) para ver o novo aspeito do documento.
662 \begin_layout Itemize
665 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
666 imprimir\SpecialChar endofsentence
670 \begin_layout Standard
671 Parabéns! Escrebeu e imprimiu o seu primeiro documento en \SpecialChar LyX
673 O resto son pequenos detalles que se tratan no resto do
688 \begin_layout Subsection
692 \begin_layout Standard
693 Loxicamente o \SpecialChar LyX
694 permite-lle realizar a maioria das cousas que está afeito
695 a facer con un procesador de texto.
696 Vai engadir novas liñas cando for necesário, e identar parágrafos automaticamen
698 A seguir inclui-se unha breve descrición de como realizar algunhas operacións
702 \begin_layout Description
703 Desfacer O \SpecialChar LyX
704 ten múltiplos níveis de desfacer, o que significa que poderia
705 desfacer todo o que fixo desde o início da sesión seleccionando
707 Editar\SpecialChar menuseparator
711 Caso se pasar desfacendo, pode refacer as accións desfeitas seleccionando
714 Editar\SpecialChar menuseparator
719 \begin_layout Standard
720 Actualmente, o comando
724 está limitado a 100 pasos, e ademais non funciona para
728 , como por exemplo para mudanzas no formato do documento.
729 Estes son un par de defeitos do \SpecialChar LyX
730 , que ainda non están solucionados.
734 \begin_layout Description
735 Cortar/Colar/Copiar Use
737 Editar\SpecialChar menuseparator
742 Editar\SpecialChar menuseparator
747 Editar\SpecialChar menuseparator
750 para cortar, colar e copiar.
751 Outra posibilidade consiste en colar o texto seleccionado (mesmo noutros
752 programas) clicando no
759 \begin_layout Description
760 Procurar/Substituir Utilice
762 Editar\SpecialChar menuseparator
773 , isto vai lanzar unha caixa de diálogo que lle permite
777 un dado texto, Substitui-lo por outro
781 \begin_layout Plain Layout
782 Cando rematar pode fechar a xanela, ou deixa-la aberta, segundo lle resulte
784 A maioria das caixas de diálogo no \SpecialChar LyX
785 — incluindo as correspondentes a
813 (do documento), asi como os vários diálogos matemáticos — son xanelas que
814 poden deixar-se abertas, ou minimizadas, en vez de fechadas.
815 Uns poucos diálogos, como o
817 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
820 , non lle permiten porén escreber nada na xanela principal do \SpecialChar LyX
822 Asegure-se de manter en foco a xanela axeitada, ao tentar escreber na xanela
823 principal do \SpecialChar LyX
824 ou ao executar un comando noutra caixa de diálogo.
829 , podendo-se facer a procura sensíbel a maiúsculas/minúsculas, a palabras
830 completas o partes de palabras, e permitindo avanzar ou recuar no documento.
833 \begin_layout Description
846 o texto (xeralmente converte os carácteres a itálica), pór en
853 \begin_inset Quotes eld
857 \begin_inset Quotes erd
862 (normalmente pequenas maiúsculas, usado para nomes de persoas) no diálogo
865 Editar\SpecialChar menuseparator
877 \begin_layout Description
886 Ferramentas Mesmo abaixo dos menus ha como mínimo unha barra chea de botóns
887 que lle permiten efectuar directamente algunhas das funcións mais populares:
890 Colar, Imprimir, Inserir
894 formula\SpecialChar ldots
897 Se mantiver o ponteiro do rato por riba dun deses botóns un par de segundos
898 aparecerá unha pequena nota amarela informando sobre a función do botón.
901 \begin_layout Standard
902 Por agora ainda non escrebeu abondo para que estas funcións sexan úteis,
903 mas á medida que for escrebendo tente desfacer, colar, etc.
906 \begin_layout Subsection
907 WYSIWYM: Espazos en branco no \SpecialChar LyX
911 \begin_layout Standard
912 Unha das cousas que mais estraña ao novo usuário é a forma como o \SpecialChar LyX
914 os espazos en branco.
915 Pode premer repetidamente o
919 , mais só obterá unha liña en branco; ou premer veces sen conta a
923 , e só obterá un espazo.
924 Nunha liña en branco, o \SpecialChar LyX
925 non permite nen introducir tan sequer un espazo
931 non engade o consabido espazos de tubulazón, de facto non
935 tais espazos, nen existe regra na parte superior da páxina que lle permita
940 nen tampouco alterar as marxes.
943 \begin_layout Standard
944 Moitos procesadores de texto comerciais basean-se na filosofia WYSIWYG
948 \begin_layout Plain Layout
950 \begin_inset Quotes eld
953 What You See Is What You Get
954 \begin_inset Quotes erd
962 (o que vé e o que obtén), porén o \SpecialChar LyX
963 ten filosofia própria: WYSIWYM
967 \begin_layout Plain Layout
1003 (o que vé é o que pretende facer).
1004 O usuário especifica o que pretende obter, sendo o \SpecialChar LyX
1005 o que se preocupa da
1006 composición tipográfica, dando lugar a unha saída con cualidade profisional.
1011 separa parágrafos, entanto un espazo en branco separa palabras, polo que
1012 non ha razón para ter vários seguidos nunha liña; un
1016 non ten nengunha función gramatical, e portanto o \SpecialChar LyX
1018 Ao traballar co \SpecialChar LyX
1019 , investirá máis tempo preocupando-se do
1023 dos documentos, e menos preocupando-se do
1036 pode ver mais información sobre a filosofia WYSIWYM.
1039 \begin_layout Standard
1040 Contodo, no \SpecialChar LyX
1041 tamén existen (moitas) maneiras de afinar manualmente o formato
1043 Ao fin e ao cabo é posíbel que o \SpecialChar LyX
1044 non acerte coa composición tipográfica
1045 exacta que o autor tiña en mente.
1046 Estas formas de afinar o formato aparecen descritas no
1050 , incluindo entre outras espazados horizontal e vertical máis potentes e
1051 versáteis que os espazos ou as liñas en branco — e formas para especificar
1052 manualmente o tamaño e o tipo de fonte, e o aliñamentos dos parágrafos.
1053 Agora ben, o que pretenden os autores do \SpecialChar LyX
1054 é que o usuário poda despreocupar-se
1055 do formato, prestando-lle atención só ao final.
1056 Evitando algo que ocorre con frecuéncia cos procesadores de texto tradicionais;
1057 que o usuário dedica mais tempo e esforzo a forma do que ao contido do
1061 \begin_layout Section
1065 \begin_layout Standard
1067 o texto, en función do seu propósito no documento, clasifica-se en
1072 Usualmente nun documento a maioria do texto non ten un formato especial,
1073 é texto normal, mais é usual que estexa divido en capítulos, seccións \SpecialChar ldots
1075 e que cada unha desas partes teña un título que lle permiten dan unha idea
1076 ao leitor do que vai ser tratado a seguir.
1077 O texto normal, o título dunha sección, o nome do autor, son exemplos de
1078 ambientes que aparecen en moitos documentos.
1079 Ha tamén alguns ambientes que son específicos dun tipo de documento determinado
1080 : o resumo dun artigo, o enderezo do remitente dunha carta, etc.
1083 \begin_layout Standard
1084 Os ambientes son unha peza importante a hora de implementar a filosofia
1085 WYSIWYM no \SpecialChar LyX
1087 Os vários ambientes teñen en xeral diferente aspeito, o título dun capítulo
1088 ten que diferenciar-se do título dunha subsección ou da bibliografia, e
1089 para os distinguir empregan-se: fontes diferentes (família, tamaño, tipo),
1090 espazamento entre liñas diferentes, etc.
1091 O asunto ainda pode ser mais complicado, asi por exemplo cada xornal científico
1092 adoita ter as suas preferéncias de formato para os distintos ambientes:
1093 un editor pode querer títulos de sección con unha fonte de 18 pontos, en
1094 negrito, e o texto centrado, entanto outro teña por norma utilizar outra
1095 fonte de 15 pontos, en itálico, e o texto xustificado á esquerda; e desde
1096 logo moi dificilmente van estar de acordo nos formatos da bibliografia.
1098 está deseñado para lle permitir lidar dignamente con estas complexidades,
1099 sen necesidade de lle prestar atención de mais aos diferentes estilos de
1103 \begin_layout Standard
1108 fica na esquerda da barra de ferramentas (xusto por baixo do menu
1113 Nesta caixa ha un menu despregueábel que permite escoller o ambiente, indicando
1114 en todo momento en que tipo de ambiente se acha o cursor.
1115 Asi no seu primeiro documento até o momento indicou sempre
1119 que é o ambiente predefinido, mais agora é tempo de experimentar outros
1120 ambientes, para o cal só ha que clicar na caixa de
1124 e escoller algun dos que aparecen no menu.
1127 \begin_layout Subsection
1128 Seccións e Subseccións
1131 \begin_layout Standard
1136 na primeira liña do seu ficheiro \SpecialChar LyX
1147 \begin_layout Plain Layout
1153 Se non ha nada seleccionado, o \SpecialChar LyX
1154 muda o ambiente do parágrafo onde se acha
1156 Mais tamén é posíbel mudar o ambiente de vários parágrafos; seleccionando-os
1157 antes de escoller o ambiente.
1165 Asegure-se de escoller o ambiente
1177 do que xa falaremos máis tarde.
1179 etiqueta a sección con un
1182 \begin_inset Quotes eld
1186 \begin_inset Quotes erd
1191 escrebendo o cabezallo (título) nunha fonte maior.
1196 , e observe que a caixa de
1209 Na maior parte dos ambientes, incluído o cabezallo dunha sección, \SpecialChar LyX
1211 que o ambiente remata ao teclear
1216 Escreba a introdución do documento:
1219 \begin_layout LyX-Code
1220 Esta é a introdución do meu primeiro documento en \SpecialChar LyX
1224 \begin_layout Standard
1225 Prema a tecla Return e seleccione novamente
1236 \begin_inset Quotes eld
1240 \begin_inset Quotes erd
1243 e agarda que o usuário dixite o título desta nova sección.
1248 , e verá que o \SpecialChar LyX
1249 o escrebe coa tipografia própria do título dunha sección.
1252 \begin_layout Standard
1255 \begin_inset Quotes eld
1259 \begin_inset space ~
1263 \begin_inset Quotes erd
1267 \begin_inset Quotes eld
1270 primeiro documento en \SpecialChar LyX
1272 \begin_inset Quotes erd
1275 ), prema novamente a tecla
1290 \begin_inset Quotes eld
1294 \begin_inset Quotes erd
1297 e agarda que o usuário dixite un título.
1300 Acerca deste documento
1304 \begin_inset space ~
1308 \begin_inset Quotes eld
1312 \begin_inset Quotes erd
1315 , que estaba antes como
1316 \begin_inset Quotes eld
1320 \begin_inset space ~
1324 \begin_inset Quotes erd
1327 , é renumerada automaticamente como
1328 \begin_inset Quotes eld
1332 \begin_inset space ~
1336 \begin_inset Quotes erd
1339 ! Aplicando a filosofia WYSIWYM, ao identificar un anaco de texto como
1340 título da sección, o \SpecialChar LyX
1341 encarrega-se automaticamente da sua numeración e
1345 \begin_layout Standard
1350 para voltar ao ambiente
1354 , e escreba as seguintes cinco liñas:
1357 \begin_layout LyX-Code
1358 As seccións e as subseccións descreben-se a seguir.
1361 \begin_layout LyX-Code
1362 Descrición da sección
1365 \begin_layout LyX-Code
1366 As seccións son maiores que as subseccións.
1369 \begin_layout LyX-Code
1370 Descrición da subsección
1373 \begin_layout LyX-Code
1374 As subseccións son menores que as seccións.
1377 \begin_layout LyX-Code
1381 \begin_layout Standard
1382 Clique na segunda liña e seleccione
1392 etiqueta a subsección con
1393 \begin_inset Quotes eld
1397 \begin_inset Quotes erd
1400 , e escrebe o título nunha fonte maior que o texto normal e menor que o
1402 Mude tamén a cuarta liña para o ambiente
1407 Como seguramente xa esperaba, o \SpecialChar LyX
1408 asignou-lle automaticamente a etiqueta
1410 \begin_inset Quotes eld
1414 \begin_inset Quotes erd
1418 Se adiciona agora outra sección antes da
1419 \begin_inset Quotes eld
1423 \begin_inset Quotes erd
1426 , esta será renumerada para
1427 \begin_inset Quotes eld
1431 \begin_inset Quotes erd
1434 , e con ela as sua subseccións, que pasarán a ser a
1435 \begin_inset Quotes eld
1439 \begin_inset Quotes erd
1443 \begin_inset Quotes eld
1447 \begin_inset Quotes erd
1454 \begin_layout Standard
1456 contempla outros níveis de hierarquia:
1469 Anime-se e experimente con eles.
1470 Pode observar que os cabezallos do parágrafo e subparágrafo non están numerados
1471 por defeito, e que os subparágrafos están identados; porén como se explica
1476 é posíbel alterar estes comportamentos.
1477 O nível mais alto da hierarquia corresponde aos
1481 mais este ambiente só se pode empregar nalguns tipos (
1485 ) de documentos \SpecialChar LyX
1487 \begin_inset space ~
1491 \begin_inset CommandInset ref
1493 reference "sec:clases_de_documentos"
1501 \begin_layout Standard
1502 Finalmente, tamén existen ambientes para seccións ou subseccións non numeradas.
1503 Se trocar un dos cabezallos de
1511 , o \SpecialChar LyX
1512 usará a mesma tipografia, mais sen numeración.
1513 Outros ambientes similares son
1515 Capítulo*, Subsección*
1522 Probe a trocar algunhas das suas seccións ou subseccións para ambientes
1525 \begin_inset Quotes eld
1529 \begin_inset Quotes erd
1532 , e observe como isto afecta á numeración das restantes seccións.
1535 \begin_layout Standard
1540 : Arranxe os cabezallos de seccións e subseccións no arquivo de testes
1548 \begin_layout Subsection
1552 \begin_layout Standard
1554 oferece diferentes ambientes para elaborar listas.
1555 Estes ambientes liberan-no de premer a tecla
1559 veces sen conta ao escreber un esquema, ou de renumerar inteiramente unha
1560 lista cando quer adicionar un ponto no meio dela, permitindo-lle concentrar-se
1565 \begin_layout Plain Layout
1566 Desculpe que teimemos en subliñar este ponto ao longo do
1574 o ponto principal da filosofia na que se basea o \SpecialChar LyX
1581 Os diferentes tipos de documentos requeren, loxicamente, diferentes tipos
1585 \begin_layout Itemize
1586 Nas apresentación son usuais as listas, como esta, onde cada ítem vai precedido
1587 dunha marca (ponto, asterisco\SpecialChar ldots
1588 ), que se poden elaborar facilmente en \SpecialChar LyX
1597 \begin_layout Itemize
1598 Un esquema estrutura-se comodamente co ambiente
1602 , que facilita escreber listas ordenadas por números e letras.
1606 \begin_layout Itemize
1607 Un documento descrebendo pacotes de software pode empregar o ambiente
1611 , onde cada ítem na lista comeza con unha palabra en negrito.
1615 \begin_layout Itemize
1620 (próprio do \SpecialChar LyX
1622 non existe en \SpecialChar LaTeX
1623 ) é unha forma levemente diferente do ambiente
1630 \begin_layout Standard
1631 Escrebamos unha lista de razóns polas cais o \SpecialChar LyX
1632 é mellor que os outros procesadore
1634 Algures no seu documento escreba:
1637 \begin_layout Standard
1641 é mellor que os outros procesadores de texto porque:
1644 \begin_layout Standard
1662 \begin_inset Quotes eld
1666 \begin_inset Quotes erd
1669 , na realidade un asterisco, que será convertido nun ponto gordo na (pré)impresi
1671 Escreba as suas razóns:
1674 \begin_layout LyX-Code
1675 O programa encarrega-se da composición tipográfica.
1678 \begin_layout LyX-Code
1679 A escritura de fórmulas matemáticas é WYSIWYG.
1682 \begin_layout LyX-Code
1683 É moi sinxelo elaborar listas!
1686 \begin_layout Standard
1687 Os ambientes de lista, a diferenza dos cabezallos, non terminan ao premer
1693 As avesas, o \SpecialChar LyX
1694 asume que o usuário quer continuar a engadir ítens á lista,
1695 de maneira que ao premer
1699 engade outro ítem a lista.
1700 Asi o resultado do exercício anterior será unha lista de tres ítens.
1701 Para obter un ítem con mais dun parágrafo pode-se utilizar un
1704 \begin_inset space ~
1709 , que se obtén ao premer
1714 E para rematar unha lista, precisa-se escoller o ambiente
1718 (o cal se pode obter coa combinación de teclas,
1721 \begin_inset space ~
1729 \begin_layout Standard
1730 Ten xa unha fermosa lista pontuada, e pode visualizar cal será o seu aspeito
1731 no documento impreso indo a
1733 Ver\SpecialChar menuseparator
1738 Ver\SpecialChar menuseparator
1743 Ver\SpecialChar menuseparator
1746 )\SpecialChar endofsentence
1747 Mais se cadra muda de idea e quer que a lista sexa numerada, non ten mais
1748 que seleccionar toda a lista
1752 \begin_layout Plain Layout
1754 non lle permite seleccionar a primeira marca sen seleccionar tamén o
1759 á lista, o que probabelmente non quererá facer.
1760 Do mesmo xeito, tampouco é posíbel seleccionar o número nun título de sección,
1761 mais isto non o debe preocupar.
1775 E como xa vimos, se agora quixera engadir ou eliminar un ítem da lista,
1777 encarregaria-se de manter coerente a numeración.
1780 \begin_layout Standard
1781 Coa lista ainda seleccionada, pode trocar o ambiente, escollendo un dos
1782 outros dous ambientes de lista,
1790 a, e observar asi o seu formato.
1791 Neses dous ambientes, cada ítem da lista consta de un termo, a primeira
1792 palabra do ítem, seguida por unha definición, o resto do parágrafo (até
1798 O termo pode ser escrito en negrito (
1802 ) ou separado por un Tabulador
1806 \begin_layout Plain Layout
1811 de máquina de escreber, patético, ríxido e fixo, senón un tabulador de
1812 composición tipográfica, que se alterará para se axustar ao tamaño do maior
1822 a) do resto do parágrafo.
1823 Se quixer ter mais dunha palabra na definición, una as palabras con
1826 \begin_inset space ~
1835 \begin_layout Plain Layout
1836 Pode-se obter un espazo protexido coa combinación de teclas
1846 \begin_layout Standard
1851 : Arranxe a lista no
1856 \begin_layout Standard
1861 \begin_layout Plain Layout
1862 [N.T.] En inglés utilizan as palabras
1870 , para falar de listas, e outros ambientes que se encaixan uns noutros como
1872 Sen excesivo convencimento traducin por
1885 listas unhas nas outras, de múltiplas e interesantes maneiras, o que permite
1886 por exemplo escreber esquemas elaborados e asemade claros.
1887 As listas elaboradas e pontuadas teñen diferentes tipos de numeración e
1888 marcas nos diferentes níveis da hierarquia, sendo tais tipos e marcas modificáb
1894 descrebe-se polo miúdo os diferentes tipos de listas, mostrando exemplos
1895 onde se enguedellan estes diferentes tipos.
1898 \begin_layout Subsection
1902 \begin_layout Standard
1903 Para separar un texto citado do resto poden-se utilizar dous ambientes:
1908 , para pequenos textos, e
1912 , para textos maiores.
1913 Pensado para reproducir o código fonte de programas, o ambiente
1915 Código-\SpecialChar LyX
1918 usa a fonte monoespazada
1922 , sendo este o único ambiente onde é posíbel empregar espazos en branco
1923 múltiplos, necesários para identar código.
1924 Se en vez de escreber programas prefere escreber poesia, conta co ambiente
1929 , no cal se usa a tecla
1933 para separar estrofes, e
1937 para separar liñas nunha estrofe.
1938 No Guia do Usuário incluen-se as descricións completas de todos os ambientes
1939 disponíbeis no \SpecialChar LyX
1943 \begin_layout Standard
1954 Código-\SpecialChar LyX
1965 \begin_layout Plain Layout
1979 \begin_layout Chapter
1980 Escrebendo documentos
1983 \begin_layout Standard
1984 Esperamos que o capítulo anterior servise para facilitar os seus primeiros
1985 pasos en \SpecialChar LyX
1987 Agora xa sabe escreber texto simples, coñece algunhas operacións de edición,
1988 e os úteis ambientes, mais seguramente espera poder escreber documentos
1989 mais completos, e complexos, tais como: artigos, libros, manuais ou cartas.
1990 Este capítulo esta escrito pensando en axudar-lle nesta tarefa, apresentando
1991 primeiramente as clases de documentos, que permiten escreber comodamente
1992 os distintos tipos de documentos, e a seguir moitas das cousas que tornan
1993 o texto nun documento, tais como os títulos, as notas de rodapé, as referéncias
1994 cruzadas, a bibliografia e os índices.
1997 \begin_layout Section
1998 Clases de documentos
2001 \begin_layout Standard
2002 \begin_inset CommandInset label
2004 name "sec:clases_de_documentos"
2008 Os distintos tipos de documentos requeren distinta composición tipográfica;
2009 asi por exemplo, nos libros usualmente ha leves diferenzas na composición
2010 das duas páxinas dunha folla, entanto nos artigos normalmente non existe
2012 Ademais moitos tipos de documentos conteñen ambientes específicos; nas
2013 cartas usan-se alguns ambientes, tais como a morada do remetente ou a sinatura,
2014 que non sen senso nun libro ou nun artigo.
2017 clases de documentos
2024 \begin_layout Plain Layout
2025 [N.T.] Na versión orixinal, en inglés, usan
2029 , supoño que para diferenciar-se un pouco da
2033 do \SpecialChar LaTeX
2035 Sendo ambos conceitos equivalentes.
2036 De facto os nomes das clases de documentos non están traducidos, por se
2037 utilizar os de \SpecialChar LaTeX
2046 ocupan-se destas diferenzas a grande escala entre os diferentes tipos
2052 , por exemplo, está escrito usando a clase Book (libro).
2055 clases de documentos
2057 son outra peza importante da filosofia WYSIWYM; grazas a elas o \SpecialChar LyX
2059 é a tipografia axeitada para o documento, e o usuário pode despreocupar-se
2063 \begin_layout Standard
2064 Probabelmente o seu documento de proba é da clase
2070 \begin_layout Plain Layout
2071 Esta é usualmente a clase predefinida
2080 experimente a trocar de clase (na caixa de diálogo
2082 Documento\SpecialChar menuseparator
2085 ) para ver como varia a tipografia.
2086 Unha das cousas que muda ao trocar de clase de documento é o conxunto de
2087 ambientes que se poden usar, e para ver os que permite unha determinada
2088 clase, basta consultar o menu de
2093 Asi se trocar o seu documento para a clase
2097 e observar o menu de
2101 , comprobará que se ben apenas ha variación nos ambientes permitidos, agora
2102 pode utilizar o ambiente
2110 \begin_layout Standard
2111 Tamaños das fontes, unha ou duas colunas, e cabezallos das páxinas son algunhas
2112 das características que diferencian as composicións tipográficas dos diferentes
2114 Ao ir avanzando na era da computación, os xornais pasaron a aceitar artigos
2115 submetidos electronicamente, para o cal definen os seus próprios ficheiros
2116 de estilo en \SpecialChar LaTeX
2117 , de maneira que os autores podan enviar os seus artigos xa
2118 coa tipografia axeitada.
2119 Estes ficheiros de estilo poden adaptar-se facilmente para o \SpecialChar LyX
2121 chea deles xa o están.
2125 \begin_layout Standard
2126 Na seguinte táboa apresenta-se unha breve referéncia de algunhas clases
2128 Mais pode achar-se moita mais información relativa as ditas clases no
2146 Clases de documentos especiais
2150 Special Document Clases
2155 \begin_layout Standard
2156 \begin_inset VSpace 0.3cm
2162 \begin_layout Standard
2164 \begin_inset Tabular
2165 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
2166 <features tabularvalignment="middle">
2167 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2168 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
2170 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2173 \begin_layout Plain Layout
2179 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2182 \begin_layout Plain Layout
2190 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2193 \begin_layout Plain Layout
2199 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2202 \begin_layout Plain Layout
2207 \begin_layout Plain Layout
2208 As duas caras dunha folla teñen as mesmas características.
2220 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2223 \begin_layout Plain Layout
2229 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2232 \begin_layout Plain Layout
2233 composición & ambientes para a American Math Society
2240 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
2243 \begin_layout Plain Layout
2249 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2252 \begin_layout Plain Layout
2253 máis extenso que o artigo, duas caras
2257 \begin_layout Plain Layout
2258 A cara anterior e a posterior dunha mesma folla diferen levemente.
2270 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2273 \begin_layout Plain Layout
2279 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2282 \begin_layout Plain Layout
2283 relatório + capa e contracapa
2290 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2293 \begin_layout Plain Layout
2294 slides (apresentación)
2299 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2302 \begin_layout Plain Layout
2303 transparéncias (tamén inclui Foil\SpecialChar TeX
2311 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
2314 \begin_layout Plain Layout
2320 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
2323 \begin_layout Plain Layout
2324 ambientes específicos para enderezos, sinatura\SpecialChar ldots
2338 \begin_layout Standard
2339 \begin_inset VSpace 0.3cm
2345 \begin_layout Section
2346 Modelos: escrebendo unha carta
2349 \begin_layout Standard
2350 Todos os dias escreben-se inumeras cartas no mundo.
2352 pode-se escreber unha carta criando un ficheiro novo,
2354 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2367 Documento\SpecialChar menuseparator
2371 Mais esta non é a opción mais cómoda.
2372 Calquer carta comercial debe incluir o enderezo do remitente e o do recipendári
2375 facilita a escritura das cartas fornecendo ao usuário con un modelo
2376 para cartas, do cal partir para escreber unha.
2379 \begin_layout Standard
2380 Abra un novo ficheiro con
2382 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2384 \begin_inset space ~
2388 \begin_inset space ~
2397 como modelo, guarde o novo ficheiro con o nome que mellor lle praza, e
2398 visualice como vai ser impreso o documento para ver a tipografia dos ambientes
2403 \begin_layout Standard
2408 verá vários ambientes, como o
2411 \begin_inset space ~
2416 que non existe na maioria das outras clases de documentos
2434 Fedelle un rato con eles para ver os que ha, e como funcionan.
2435 Notará que por exemplo ao seleccionar o ambiente
2440 \begin_inset Quotes eld
2444 \begin_inset Quotes eld
2447 en vermello antes da sinatura propriamente dita.
2448 O texto en vermello non vai ser impreso, mais indica o sítio onde debe
2449 escreber-se a sinatura.
2450 Tamén poderá comprobar que, ainda que a sinatura debe escreber-se antes
2452 \begin_inset Quotes eld
2456 \begin_inset Quotes erd
2459 ), na versión escrita aparecerá ao final da carta, como é usual.
2462 \begin_layout Standard
2463 Como vimos anteriormente ao seleccionar o menu
2465 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2467 \begin_inset space ~
2471 \begin_inset space ~
2476 aparece un diálogo onde se poden escoller unha série de modelos fornecidos
2477 polo \SpecialChar LyX
2479 Agora ben, neste diálogo pode-se navegar polas diversas directórias do
2480 seu computador, e portanto escoller calquer ficheiro lyx, que entón servirá
2486 Asi por exemplo pode gravar a carta coa que esta a experimentar, na cal
2487 xa escrebeu nos campos correspondentes o seu nome, enderezo e sinatura,
2488 con un nome axeitado, ex.
2493 , e na sua directória.
2494 Este ficheiro servira-lle como modelo sempre que o abra indo ao menu
2496 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
2498 \begin_inset space ~
2502 \begin_inset space ~
2507 e navegando até a sua directória.
2508 No novo ficheiro aberto, sen nome ainda, xa aparecerán escritos de princípio
2509 os seus nome, enderezo e sinatura.
2510 O próximo exercício é obvio: escreba unha carta a alguén!
2514 \begin_layout Plain Layout
2515 Unha adverténcia: se estiver a escreber a partir dun
2519 e eliminar todo o texto dun ambiente dado— por exemplo, se eliminar todo
2523 \begin_inset space ~
2528 para o substituir co seu próprio texto — e entón move o cursor sen escreber
2529 algo, o ambiente pode desaparecer, xa que a maior parte dos ambientes non
2530 poden existir sen texto.
2531 Para recuperar o ambiente basta seleccioná-lo do menu
2543 \begin_layout Standard
2548 permite aforrar moito tempo, sendo aconsellábel o seu emprego, sempre que
2550 Outro uso dos modelos é como ferramenta didáctica; tanto a aprendizaxe
2551 individual, pois facilita aprender a tirar-lle partido as diferentes clases
2552 de documentos, como para o ensino a un grupo de persoas, xa que permite
2553 ao profesor guiar a aprendizaxe.
2556 \begin_layout Section
2557 Títulos dos documentos
2560 \begin_layout Standard
2562 (tal como o \SpecialChar LaTeX
2563 ) considera o título — que pode conter o próprio título,
2564 o autor, a data e mesmo o resumo dun artigo — como unha parte separada
2569 \begin_layout Standard
2570 Volte ao seu ficheiro de proba, que se non lle mudou de nome chamara-se
2575 e asegure-se de usar a clase de documento
2581 \begin_layout Plain Layout
2582 Para esta parte non se pode usar a clase de documento
2586 xa que non permite o uso do ambiente
2598 Escreba un título na primeira liña e escolla o ambiente
2603 Na liña seguinte escreba o seu nome e troque de ambiente para
2608 Nunha nova liña dixite a data, e escolla o ambiente
2613 Por último escolla o ambiente
2617 e nel escreba un parágrafo ou dous con un sumário do seu documento.
2618 É o momento de ver que aspeito terá unha vez impreso.
2622 \begin_layout Standard
2623 Se agora troca a clase de documento para
2627 , o título aparecerá nunha páxina separada, como a primeira páxina deste
2628 tutorial, mais antes terá que trocar de ambiente o resumo, xa que ese ambiente
2636 \begin_layout Standard
2641 : Arranxe o título, data e autor no ficheiro
2646 \begin_layout Section
2647 Etiquetas e referéncias cruzadas
2650 \begin_layout Standard
2651 É posíbel etiquetar partes do documento, como seccións, subseccións, figuras,
2652 táboas\SpecialChar ldots
2653 para posteriormente facer referéncia a esas partes en calquer lugar
2655 Este tipo de referéncias, coñecidas como referéncias cruzadas, poden ser
2656 tanto directamente ao texto etiquetado, número da sección, número da táboa,
2657 etc., como a páxina onde aparece o elemento etiquetado.
2658 E tal como coas seccións ou coas notas de rodapé, o usuário non precisa
2659 de se preocupar cos detalles do manexo das referéncias cruzadas, basta
2660 etiquetar e referir-se a etiqueta, en calquer orde e en calquer momento,
2661 e o \SpecialChar LyX
2663 O manexo flexíbel e fiábel das etiquetas e das referéncias cruzadas por
2664 parte do \SpecialChar LyX
2665 (e do \SpecialChar LaTeX
2666 ), constitui un dos seu pontos fortes en comparación cos
2667 procesadores de texto convencionais.
2670 \begin_layout Subsection*
2671 A sua primeira etiqueta
2674 \begin_layout Standard
2675 É tempo de colocar a sua primeira etiqueta, por exemplo na segunda sección
2676 do seu documento de proba, esa cuxo título é
2677 \begin_inset Quotes eld
2680 Acerca deste documento
2681 \begin_inset Quotes erd
2685 Clique no fin da liña do título da sección e seleccione
2687 Inserir\SpecialChar menuseparator
2690 , abrirá-se entón unha caixa de diálogo con unha suxestión para o nome da
2691 etiqueta, suxestión que loxicamente pode aceitar ou ignorar.
2692 Unha vez conforme co nome da etiqueta clique OK, co cal se fechará a caixa
2693 de diálogo e aparecerá unha caixa cincenta co nome da etiqueta onde estaba
2697 \begin_layout Standard
2698 As referéncias de sección referen-se á sección ou subsección na cal fica
2699 a etiqueta, asi que poderia ter colocado a etiqueta en calquer lugar da
2701 Mais inserir a etiqueta no título da sección, ou na liña a seguir, asegura
2702 que ao referir o número de páxina, esta sexa a correspondente ao título
2706 \begin_layout Standard
2707 Se agora imprimir o documento non notará nengunha diferenza, xa que as etiquetas
2708 en si non aparecen impresas.
2709 Mais unha etiqueta pode ser referenciada, e as referéncias cruzadas si
2710 aparecen no documento impreso.
2713 \begin_layout Subsection*
2714 A sua primeira referéncia cruzada
2717 \begin_layout Standard
2718 Coloque o cursor nalgunha parte da Sección
2719 \begin_inset space ~
2722 3 do seu documento, e escreba:
2725 \begin_layout LyX-Code
2726 Se quer saber máis acerca deste documento, vexa
2727 \begin_inset Newline newline
2730 a Sección , que se acha na páxina .
2733 \begin_layout Standard
2734 Agora, co cursor xusto despois da palabra
2735 \begin_inset Quotes eld
2739 \begin_inset Quotes erd
2744 Inserir\SpecialChar menuseparator
2746 \begin_inset space ~
2752 Xurdirá entón a caixa de diálogo
2755 \begin_inset space ~
2760 mostrando unha série de posíbeis etiquetas que pode referir.
2761 Na verdade neste momento debe haber só unha, a sua primeira etiqueta.
2762 Seleccione-a (se non está xa pré-seleccionada) e clique en
2767 Posicione agora o cursor xusto despois da palabra
2768 \begin_inset Quotes eld
2772 \begin_inset Quotes erd
2775 , e repita o procedimento anterior, mais trocando de formato, escollendo
2776 <páxina>, na vez do que aparece predefinido, <referéncia>.
2777 Para que o proceso sexa totalmente correcto deberá inserir un
2780 \begin_inset space ~
2783 protexido (Crtl-Space)
2785 entre a referéncia e a palabra anterior.
2788 \begin_layout Standard
2790 coloca a referéncia nunha caixa cincenta onde estaba o cursor.
2791 No documento impreso esta caixa vai ser substituída polo número da sección
2792 ou da páxina (dependendo do formato escollido no diálogo
2795 \begin_inset space ~
2801 Obteña unha pré-impresión (
2803 Ver\SpecialChar menuseparator
2804 Actualizar\SpecialChar menuseparator
2809 Ver\SpecialChar menuseparator
2810 Actualizar\SpecialChar menuseparator
2815 Ver\SpecialChar menuseparator
2816 Actualizar\SpecialChar menuseparator
2819 ) para ver como son substituídas as referéncias.
2822 \begin_layout Standard
2823 Ademais as referéncias facilitan a vida do usuário funcionando como hiper-ligazó
2824 ns á hora de editar documentos en \SpecialChar LyX
2825 ; clicando nunha xurde o diálogo
2828 \begin_inset space ~
2833 , onde se pode seleccionar o botón
2837 , que leva o cursor á etiqueta referida.
2842 devolve o cursor a caixa coa referéncia.
2845 \begin_layout Subsection*
2846 Un pouco mais de xogo
2849 \begin_layout Standard
2850 Dixemos anteriormente que o \SpecialChar LyX
2851 se encarrega do manexo das referéncias cruzadas;
2852 chegou o momento de ver como!.
2853 Insira unha nova sección antes da Sección
2854 \begin_inset space ~
2857 2, volte a visualizar como vai sair o documento impreso, e — voilà! — a
2858 referéncia cruzada da sección pasou a:
2859 \begin_inset Quotes eld
2863 \begin_inset Quotes erd
2866 ! Troque o ambiente de
2867 \begin_inset Quotes eld
2870 Acerca deste Documento
2871 \begin_inset Quotes erd
2878 , e verá como a referéncia cruzada refere agora Subsección
2879 \begin_inset space ~
2882 2.1 en vez de Sección
2883 \begin_inset space ~
2887 Por outra banda a referéncia da páxina non se vé alterada, xa que a sección
2888 tornou-se subsección, mais non mudou de páxina.
2891 \begin_layout Standard
2892 Se quixer praticar un pouco máis tente inserir unha nova etiqueta onde colocou
2893 a sua primeira referéncia cruzada, e refira esa etiqueta noutra parte calquer
2895 Para comprobar que o \SpecialChar LyX
2896 manexa correctamente as referéncias cruzadas en documento
2897 s mais extensos, copie algunhas páxinas do
2901 e cole-as no seu documento
2905 \begin_layout Plain Layout
2906 Observe que copiar o título dun capítulo dá lugar a unha adverténcia, pois
2907 os capítulos non están previstos na clase
2911 ., e a que os títulos de capítulo troquen de ambiente para o
2916 Se non entende porque acontece isto, consulte a Sección
2917 \begin_inset space ~
2921 \begin_inset CommandInset ref
2923 reference "sec:clases_de_documentos"
2936 \begin_layout Standard
2937 Se vai inserir referéncias cruzadas con frecuéncia (por exemplo ao escreber
2938 un artigo académico), pode entón ser-lle máis cómodo deixar aberta a caixa
2942 \begin_inset space ~
2950 \begin_layout Standard
2955 : Arranxe as referéncias no ficheiro
2960 \begin_layout Section
2961 Notas de rodapé e á marxe
2964 \begin_layout Standard
2965 É posíbel inserir notas de rodapé ben desde a barra de tarefas
2969 \begin_layout Plain Layout
2970 O botón mostra unha páxina con unha nota de rodapé.
2977 Inserir\SpecialChar menuseparator
2980 \SpecialChar endofsentence
2981 Situe o cursor no fin da palabra
2982 \begin_inset Quotes eld
2987 \begin_inset Quotes eld
2990 na introdución do seu documento de proba, para a seguir inserir unha nota
2991 de rodapé por algun dos métodos antes vistos.
2992 Xurdirá entón unha caixa en branco para a nota, precedida dun botón de
2993 fondo cincento e coa palabra
2994 \begin_inset Quotes eld
2998 \begin_inset Quotes erd
3002 Na caixa en branco escreba
3005 \begin_layout LyX-Code
3006 O Lyx é un procesador tipográfico de texto
3009 \begin_layout Standard
3010 e clique sobre o botón cincento.
3011 Ao clicar desaparecerá a caixa co texto da nota, ficando somente o botón
3012 sinalando que aí ha unha nota de rodapé.
3013 Chamamos a isto cobrir a nota de rodapé.
3014 Podendo-se descobrir a nota en calquer momento, para a ler ou a editar,
3015 sen mais que clicar sobre o botón cincento.
3018 \begin_layout Standard
3019 Pode perguntar-se porque no botón da nota aparece escrito
3020 \begin_inset Quotes eld
3024 \begin_inset Quotes erd
3027 e non un número ou outra marca mais esclarecedora de como vai aparecer
3029 A resposta é que o \SpecialChar LyX
3030 ocupa-se automaticamente da numeración das notas de
3031 rodapé, de maneira que pode inserir notas de rodapé en calquer lugar do
3032 documento e en calquer momento, e o programa as renumera convenientemente.
3036 \begin_layout Standard
3037 As notas de rodapé poden-se cortadas e coladas como se foran texto normal,
3038 non ha mais que seleccionar o botón rodapé
3042 \begin_layout Plain Layout
3043 Se cadra é-lle máis sinxelo seleccioná-lo usando o teclado.
3044 Pois ao tentar usar o rato pode abrir sen querer a nota.
3058 É tamén posíbel converter texto normal en nota de rodapé; basta seleccionar
3059 o texto e facer o mesmo que para inserir unha nota de rodapé valeira, ben
3062 Inserir\SpecialChar menuseparator
3065 , ben clicar no botón
3068 arg "footnote-insert"
3071 da barra de ferramentas.
3072 O proceso inverso tamén é posíbel, basta colocar o cursor no início da
3073 nota e premer a tecla
3077 ou alternativamente colocar o cursor no fin da nota e premer a tecla
3082 Se non o fixo xa é hora de experimentar un pouco coas notas de rodapé antes
3086 \begin_layout Standard
3087 As notas á marxe poden inserir-se ben desde o botón
3090 arg "marginalnote-insert"
3093 da barra de tarefas ou através do menu
3095 Inserir\SpecialChar menuseparator
3102 \SpecialChar endofsentence
3103 Esta notas son semellantes ás anteriores agás no seguinte:
3106 \begin_layout Itemize
3107 no botón que as sinaliza di
3108 \begin_inset Quotes eld
3112 \begin_inset Quotes erd
3118 \begin_layout Itemize
3119 no texto impreso estas notas aparecerán loxicamente na marxe, e non no rodapé.
3122 \begin_layout Itemize
3123 as notas á marxe non están numeradas.
3126 \begin_layout Standard
3127 No seu documento de proba troque unha nota de rodapé para texto normal,
3128 a seguir seleccione ese texto e converta-o en nota á marxe.
3129 Por último vaia ao menu
3133 para averiguar como son impresas as notas á marxe.
3136 \begin_layout Standard
3141 : Arranxe a nota de rodapé no ficheiro
3148 \begin_layout Section
3152 \begin_layout Standard
3153 \begin_inset CommandInset label
3155 name "sec:bibliografias"
3159 As bibliografias, cando menos en ciéncias, son semellantes as referéncias
3161 A bibliografia contén unha série de referéncias no fin do documento, que
3162 poden ser referidas en calquer parte do mesmo.
3164 e \SpecialChar LaTeX
3165 numeran automanticamente as entradas bibliográficas, encarregando-se
3166 en todo momento de manter correcta tal numeración, sexan cais sexan as
3167 mudanzas que se fagan na mesma.
3170 \begin_layout Standard
3171 Vaia ao fin do documento e troque o ambiente para
3176 Agora, cada novo parágrafo será unha referéncia bibliográfica.
3177 Como primeira referéncia escreba:
3179 O Tutorial do Lyx, pola Equipa de documentación do \SpecialChar LyX
3183 Observe que o \SpecialChar LyX
3184 insere automaticamente unha caixa cincenta e numerada antes
3186 Clicando na caixa xurde o diálogo
3189 \begin_inset space ~
3193 \begin_inset space ~
3197 \begin_inset space ~
3203 O primeiro, a chave, usa-se para identificar a referéncia no documento,
3204 sendo por omisión a palabra
3210 \begin_inset Quotes eld
3214 \begin_inset Quotes erd
3217 , que é mais fácil de lembrar.
3220 \begin_layout Standard
3221 É hora de inserir unha cita bibliográfica no seu documento; coloque o cursor
3222 onde lle pareza oportuno, e vaia ao menu
3224 Inserir\SpecialChar menuseparator
3227 que fai xurdir un par de caixas de diálogo superpostas.
3228 En primeiro plano aparece o diálogo
3232 , que permite escoller entre as distintas entradas que ha na bibliografia
3233 unha para citar neste ponto, para o cal cumpre seleccioná-la e premer no
3239 Premido o botón fica só o diálogo
3243 , que permite organizar as referéncias que van ser citadas, xa que é posíbel
3244 facer várias citas no mesmo ponto.
3245 Neste momento probabelmente só haxa unha entrada bibliográfica,
3246 \begin_inset Quotes eld
3250 \begin_inset Quotes erd
3253 , seleccione-a, e verá como no seu documento aparece unha caixa cincenta
3255 No documento impreso aparecerá un número entre parénteses, referindo a
3256 entrada bibliográfica correspondente no fin do documento.
3259 \begin_layout Standard
3260 As referéncias mediante números son moi comuns, mais existen outras posibilidade
3262 Por exemplo alguns xornais prescreben usar
3263 \begin_inset Quotes eld
3267 \begin_inset Quotes erd
3270 para se referiren a unha publicazón de Castelao do ano 1944.
3271 E para isto é que serve o campo
3278 \begin_inset space ~
3282 \begin_inset space ~
3286 \begin_inset space ~
3299 \begin_layout Standard
3300 É posíbel tamén completar a referéncia bibliográfica con mais información,
3301 como o(s) capitulo(s) ou a(s) páxina(s) de interese no documento citado.
3302 Isto consegue-se engadindo tal información no campo
3315 A información adicional aparecerá dentro dos parénteses e após a referéncia.
3318 \begin_layout Standard
3323 Arranxe a bibliografia e a cita no ficheiro
3328 \begin_layout Section
3332 \begin_layout Standard
3333 Nalgunhas ocasións pode desexar incluir un índice no seu documento, ben
3334 no início ben no fin.
3336 isto é moi doado; prema
3340 entre o título e a primeira sección do seu documento e escolla
3342 Inserir\SpecialChar menuseparator
3344 \begin_inset space ~
3348 \begin_inset space ~
3351 Indices\SpecialChar menuseparator
3353 \begin_inset space ~
3358 , e onde estaba o cursor aparecerá un botón onde di
3359 \begin_inset Quotes eld
3363 \begin_inset Quotes erd
3367 A primeira vista non parece que gañará moito, mais se actualiza a vista
3368 do documento como vai ser impreso verá que se acabou de xerar un índice
3369 coas seccións e subseccións do documento.
3372 \begin_layout Standard
3373 Á primeira vista todo isto lle pode parecer pouco útil.
3374 No entanto, se for dar unha espreitadela á pré-impresión, pode verificar
3375 que acabou de xerar un índice onde se encontran listadas as várias seccións
3376 e sub-seccións do seu documento.
3377 Se en calquer momento reordena as seccións ou cria seccións novas, o \SpecialChar LyX
3379 -se de manter todo en orde.
3382 \begin_layout Standard
3383 O índice xeral non pode ser editado directamente, e por iso non aparece
3384 listado no documento, porén se clicar no botón correspondente xurdirá unha
3385 xanela cos contidos do dito índice.
3386 Outra maneira de aceder aos ditos contidos é mediante o menu Navegar, que
3387 se pode usar sen necesidade de inserir un índice xeral no documento.
3388 Grazas a este menu poderá mover-se facilmente entre as distintas seccións
3389 e subseccións do documento.
3392 \begin_layout Standard
3393 O botón do índice, e con el o índice, pode eliminar-se da mesma maneira
3394 que unha letra calquer.
3397 \begin_layout Standard
3402 : Arranxe o índice do ficheiro
3407 \begin_layout Chapter
3411 \begin_layout Standard
3412 Moitos cientistas usan \SpecialChar LaTeX
3413 porque a composición tipográfica que permite obter,
3414 especialmente coas fórmulas matemáticas, ten moi boa cualidade, dando unha
3415 aparéncia profisional aos documentos que non se obtén cos procesadores
3416 de texto estándar e os seus editores matemáticos.
3417 Agora ben, escreber ecuacións en \SpecialChar LaTeX
3418 asemella-se mais á programazón do que
3419 á escrita, razón pola que ha tamén moitos outros cientistas que non o usan,
3420 a pesar dos magníficos resultados.
3424 \begin_layout Standard
3426 é unha moi boa solución neste caso, xa que permite escreber fórmulas
3427 facilmente, a sua filosofia WYSIWYM é especialmente axeitada para esta
3428 tarefa, e os resultados son iguais de bons que co \SpecialChar LaTeX
3430 Se está afeito a escreber con \SpecialChar LaTeX
3431 poderá seguir a empregar os seus úteis mas
3432 incómodos comandos, mais con unha intuitiva visualización WYSIWYM.
3433 Se, por outro lado, nunca usou \SpecialChar LaTeX
3437 \begin_inset space ~
3442 permitirá-lle escreber rápida e facilmente ecuacións con un aspeito profisional
3446 \begin_layout Plain Layout
3447 Polo momento o \SpecialChar LyX
3448 non garante que as suas fórmulas estexa correctas, mais
3449 si un bon resultado estético.
3458 \begin_layout Section
3462 \begin_layout Standard
3463 Algures no seu documento de proba escreba:
3466 \begin_layout LyX-Code
3467 Gosto da famosa fórmula de Einstein, E=mc^2, pola sua simplicidade.
3470 \begin_layout Standard
3471 A ecuación asi escrita non ten moi boa aparéncia, mesmo na forma impresa;
3472 as variábeis e o sinal de igualdade están xuntos de mais, e o cadrado poderia
3473 estar mellor representado.
3474 A pésima composición tipográfica debe-se a ter utilizado texto normal para
3475 escreber a fórmula, en vez de usar o modo matemático.
3478 \begin_layout Standard
3479 Para criar unha fórmula vaia a barra de ferramentas e clique no botón
3486 Isto dá lugar a aparición onde ficaba o cursor dun pequeno rectángulo azul
3487 dentro doutro rectángulo púrpura, que representa unha fórmula matemática
3489 Ademais o cursor moveu-se ao interior do rectángulo.
3490 Dixite novamente E=mc^2, verá que é escrito en azul, e que o cadrado azul
3492 Para sair do modo matemático pode ben premer a tecla Esc, ben premer duas
3493 veces a tecla coa frecha para direita,
3494 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3498 O rectángulo purpura desaparece, deixando o cursor á direita da fórmula,
3499 e se agora escrebe algo xa será texto normal.
3502 \begin_layout Standard
3503 Consulte a pré-impresión e verá como a fórmula ten agora moito mellor aspeito,
3504 con espazos a ambos lados do signo de igualdade, o
3505 \begin_inset Quotes eld
3509 \begin_inset Quotes erd
3512 co tamaño e a posición dun expoente, e as letras, que se asume son variábeis,
3514 Os números son só números.
3517 \begin_layout Standard
3518 O editor matemático é outro exemplo da filosofia WYSIWYM.
3519 En \SpecialChar LaTeX
3520 , usan-se comandos tais como
3532 para escreber as fórmulas matemáticas, de maneira que se a expresión é
3533 un pouco complexa non é fácil visualizá-la mentalmente.
3534 Sendo preciso compilar o ficheiro latex para poder visualizá-la realmente
3535 nunha pré-impresión.
3536 Por outra banda cumpre ter moito cuidado ao escreber para non cometer erros
3537 como a falta dalgun parénteses, ou a inclusión dalgun termo indebido dentro
3541 \begin_layout Standard
3543 non trata de visualizar exactamente cal vai ser o resultado impreso da
3544 fórmula (WYSIWYG), mais dá unha idea aproximada, que con un pouco de experiénci
3545 a resulta moi fiábel.
3546 Na imensa maioria das veces o resultado final vai ser satisfactório sen
3547 necesidade de preocupar-se dos pequenos detalles; tamaño dalgunha variábel,
3548 posición dun determinado signo, etc.
3549 Isto permite ao usuário, e sabemos que nos repetimos, concentrar-se no
3550 contido das fórmulas, sen necesidade de esforzar-se na sua forma.
3553 \begin_layout Section
3554 Navegando nas ecuacións
3557 \begin_layout Standard
3558 Vamos modificar agora a fórmula
3559 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3563 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
3567 As teclas con frechas serven para mover o cursor, tanto en texto normal
3568 como no modo matemático.
3569 Leve o cursor até a fórmula, e observe que ao entrar nela aparece novamente
3570 o rectángulo púrpura, indicando que está en modo matemático.
3571 Situe o cursor após o signo igual, coas teclas con frechas ou co rato,
3573 \begin_inset Quotes eld
3577 \begin_inset Quotes erd
3581 Despois, pode usar as teclas con frechas ou
3585 para sair da fórmula, o que fará desaparecer o rectángulo púrpura novamente.
3589 \begin_layout Standard
3590 Alén das teclas especiais descritas mais abaixo, a edición en modo matemático
3591 é similar a edición en texto normal.
3600 ) para eliminar carácteres, seleccione texto coas teclas con frechas ou
3601 co rato, corte, copie e cole normalmente
3605 \begin_layout Plain Layout
3606 Pode cortar ou copiar parte dunha fórmula e colá-la dentro da mesma fórmula,
3607 ou noutra fórmula distinta, mais loxicamente non pode colá-la no texto
3613 , e lembre que en caso de erro sempre pode
3626 Adverténcia: se o cursor estiver xunto a unha fórmula, mais fora dela,
3635 ) elimina-a toda ela.
3636 Nese caso pode empregar
3638 Editar\SpecialChar menuseparator
3644 \begin_layout Standard
3645 E se agora quixer mudar o expoente de
3646 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3650 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}$
3653 ? Pode situar o rato e clicar no sítio axeitado, ou pode empregar as teclas
3656 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3660 \begin_inset Formula $\leftarrow$
3663 situe primeiramente o cursor após o
3664 \begin_inset Quotes eld
3668 \begin_inset Quotes erd
3672 \begin_inset Quotes eld
3676 \begin_inset Quotes erd
3679 , prema entón na tecla
3680 \begin_inset Formula $\uparrow$
3683 e verá como o cursor se pasa ao nível do expoente, xusto antes do
3684 \begin_inset Quotes eld
3688 \begin_inset Quotes erd
3692 Mova-se agora coa tecla
3693 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3697 \begin_inset Quotes eld
3701 \begin_inset Quotes erd
3705 Para baixar de nível pode loxicamente premer a tecla
3706 \begin_inset Formula $\downarrow$
3709 , ou como está no fin do nível superior a tecla
3710 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3714 En todo caso, ao premer a tecla
3715 \begin_inset Formula $\downarrow$
3718 o cursor baixa de nível e situa-se na posición
3722 o expoente, con independéncia da sua posición anterior no expoente.
3725 \begin_layout Section
3729 \begin_layout Standard
3730 É posíbel inserir un expoente desde o
3733 \begin_inset space ~
3738 , como se verá a seguir, porén é mais rápido inserir un acento circunflexo
3740 \begin_inset Quotes eld
3744 \begin_inset Quotes erd
3747 e premer a tecla de espazo.
3748 Isto dá lugar a aparición dun pequeno rectángulo azul nunha posición levemente
3749 superior, a correspondente aos expoentes, sendo posíbel escreber no dito
3750 rectángulo o que se quixer, que aparecerá nun tamaño de letra menor.
3751 Todo o que escreber nel, até premer a tecla espazo, a tecla
3752 \begin_inset Formula $\rightarrow$
3759 (para sair de vez do modo matemático)
3763 tornará-se parte do expoente.
3766 \begin_layout Standard
3767 Os índices (sub-índices) teñen un tratamento semellante, iniciando-se neste
3771 \begin_inset space ~
3777 \begin_inset Quotes eld
3781 \begin_inset Quotes eld
3785 É posíbel inserir índices e expoentes dentro doutros índices e expoentes,
3787 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
3794 \begin_layout Standard
3799 : Transforme a ecuación 1 do
3806 \begin_layout Section
3812 \begin_layout Standard
3816 \begin_inset space ~
3821 permite inserir facilmente símbolos ou comandos matemáticos.
3822 Tamén existen atallos de teclado que permiten inserir moitos símbolos e
3823 comandos, mais para aprender as posibilidades.
3824 que oferece o editor matemático do \SpecialChar LyX
3825 o mais fácil e didáctico é usar o
3828 \begin_inset space ~
3834 Posteriormente poderá ver noutros manuais os atallos de teclado correspondentes.
3835 Abra entón o painel desde o menu con
3837 Inserir\SpecialChar menuseparator
3838 Formula\SpecialChar menuseparator
3840 \begin_inset space ~
3848 arg "toolbar-toggle math"
3851 ) e deixe-o aberto entanto le esta sección.
3852 Outra forma de abrir o painel é clicando no botón direito do rato en calquer
3856 \begin_layout Subsection
3860 \begin_layout Standard
3861 Na parte direita do painel ha un recadro con un conxunto de símbolos.
3862 Na parte superior do recadro ha un menu despregueábel que permite escoller
3863 entre distintos conxuntos de símbolos: operadores, relacións, letras gregas,
3864 frechas \SpecialChar ldots
3865 Non ten mais que clicar en calquer deses símbolos para os incluir
3866 no seu texto, ou nas suas fórmulas.
3867 Na parte inferior do recadro, por riba do botón de
3875 , que loxicamente permite ter paineis independentes para os distintos conxuntos
3879 \begin_layout Standard
3884 : Escreba no se documento de proba:
3885 \begin_inset Quotes eld
3889 \begin_inset Formula $\heartsuit$
3894 \begin_inset Quotes erd
3900 \begin_layout Subsection
3904 \begin_layout Standard
3908 arg "math-insert \\sqrt"
3911 do painel matemático e verá como se abre un menu despregueábel que lle
3912 permite escoller entre vários tipos de raiz.
3913 Ao escoller, por exemplo, a raiz cúbica inserirá-se no texto o típico signo
3914 da raiz, con un 3 na parte superior esquerda, e con un rectángulo azul
3916 O cursor fica dentro do dito rectángulo, no cal poderá escreber números,
3917 variábeis, outras raices ou o que desexar.
3918 Verá que ao ir adicionando ou eliminando carácteres a raiz vai-se redimensionan
3919 do para abranxer todo o que for escrito dentro.
3922 \begin_layout Standard
3923 A mesma facilidade existe para traballar coas fraccións.
3924 No painel matemático ha un botón con unha fracción con un rectángulo azul
3925 no numerador e outro no denominador.
3926 Clicando nel insere-se unha fracción no texto con dous pontos de insercións,
3927 no numerador e no denominador, podendo-se pasar dun ao outro coas frechas
3929 Insira unha fracción no seu ficheiro de proba, verá que o cursor aparece
3930 no nominador, escreba un
3931 \begin_inset Quotes eld
3935 \begin_inset Quotes erd
3938 e pase despois ao denominador e escreba un
3939 \begin_inset Quotes eld
3943 \begin_inset Quotes erd
3947 Xa ten unha fracción, sinxela mais unha fracción.
3948 Porén é posíbel escreber fraccións moito mais complicadas, xa que tanto
3949 no denominador como no numerador pode escreber calquer expresión matemática:
3950 variábeis, raices, outras fraccións, etc.
3953 \begin_layout Subsection
3954 Acentos e delimitadores
3957 \begin_layout Standard
3959 permite usar un bon número de
3960 \begin_inset Quotes eld
3964 \begin_inset Quotes erd
3967 matemáticos, cos que é posíbel acentuar calquer carácter (
3968 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
3971 ) ou grupo de carácteres (
3972 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
3976 Estes acentos seleccionan-se na sección
3980 , do menu despregueábel que ha no recadro
3984 , á direita do painel.
3985 Verá que ha acentos longos, que se expanden co texto acentuado, e outros
3986 curtos, que manteñen o seu tamaño sexa cal sexa o texto acentuado.
3987 Loxicamente o texto acentuado é o que se escrebe no rectángulo azul que
3988 aparece ben por baixo, ben por riba do acento.
3991 \begin_layout Standard
3992 Os delimitadores, como parénteses curvos, parénteses rectos ou chaves, inseren-s
3993 e desde un painel que se lanza ao premer o botón
3996 arg "dialog-show mathdelimiter"
4000 O par de delimitadores seleccionados mostra-se na parte inferior.
4001 Por defeito ten-se un par de parénteses curvos, mais é posíbel escoller
4002 calquer par de delimitadores; unha chave esquerda e un paréntese recto
4003 direito, duas chaves esquerdas, o mesmo un dos delimitadores valeiro, para
4005 \begin_inset Quotes eld
4009 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
4013 \begin_inset Quotes erd
4016 (o delimitador valeiro mostra-se como unha liña a trazos en \SpecialChar LyX
4018 aparecerá no documento impreso).
4021 \begin_layout Standard
4022 É posíbel dixitar directamente parénteses no modo matemático, o cal é mais
4023 cómodo que usar o painel matemático, mais estes parénteses terán o tamaño
4024 do texto normal, e non van modificá-lo ao introducir fraccións ou matrices
4025 entre os delimitadores.
4026 O resultado estético será normalmente moi pobre.
4027 Pola contra os delimitadores do painel matemático mudan o seu tamaño en
4028 función do que haxa entre eles, e o resultado estético está garantido.
4031 \begin_layout Standard
4032 Tamén é posíbel aplicar delimitadores, raices ou acentos a texto escrito
4034 Basta con seleccionar a porción da fórmula que se quer modificar e clicar
4035 no botón respectivo do
4038 \begin_inset space ~
4044 Probe a mudar a segunda lei de Newton da forma escalar para a forma vectorial
4046 \begin_inset Formula $f=ma$
4050 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=m\overrightarrow{a}$
4054 A operación inversa, i.e.
4055 eliminar uns delimitadores, unha raiz ou un acento dunha porción de texto,
4056 realiza-se colocando o cursor no início da dita porción e premendo a tecla
4061 (a tecla que elimina o carácter anterior ao cursor).
4064 \begin_layout Standard
4069 : Arranxe a ecuación 2 do
4076 \begin_layout Subsection
4077 Modo \SpecialChar TeX
4078 : Limites, log, sin e outros
4081 \begin_layout Standard
4082 No modo matemático asume-se que as letras son variábeis, de maneira que
4083 se escreber sen mais o nome dunha función, por exemplo
4084 \begin_inset Quotes eld
4088 \begin_inset Quotes erd
4091 , o \SpecialChar LyX
4092 pensará que está a escreber o produto de várias variábeis, neste caso
4094 \begin_inset Formula $c$
4098 \begin_inset Formula $o$
4102 \begin_inset Formula $s$
4106 Para diferenciar as variábeis das funcións o \SpecialChar LaTeX
4107 escrebe as primeiras en itálico,
4112 ademais introduz un pequeno espazo entre unha función e a variábel corresponden
4115 \begin_inset Quotes eld
4119 \begin_inset Formula $\cos x$
4123 \begin_inset Quotes erd
4127 \begin_inset Quotes eld
4131 \begin_inset Formula $cosx$
4135 \begin_inset Quotes erd
4142 \begin_layout Standard
4143 Na parte esquerda do
4146 \begin_inset space ~
4151 listan-se as funcións matemáticas mais comuns.
4153 \begin_inset Quotes eld
4157 \begin_inset Quotes erd
4160 , e verá como se insere a función
4161 \begin_inset Quotes eld
4165 \begin_inset Quotes erd
4169 Ainda que a función fica dentro dunha fórmula o texto aparece escrito en
4170 negro e en letra normal (non inclinada).
4171 Mais non é texto normal, toda a palabra é tratada como un único signo,
4172 de maneira que se preme en
4176 eliminará toda a palabra, e se fai recuar o cursor verá como aparece o
4177 rectángulo purpura que arrodea as ecuacións.
4178 Coloque agora o cursor a direita da función, mais dentro do rectángulo,
4180 \begin_inset Quotes eld
4184 \begin_inset Quotes erd
4188 Tal e como é de esperar no modo matemático a variábel
4189 \begin_inset Quotes eld
4193 \begin_inset Quotes erd
4196 escrebe-se en azul e en itálico.
4197 Vexa agora a pré-impresión para comprobar o resultado final.
4200 \begin_layout Standard
4201 Ás funcións predefinidas polo \SpecialChar LyX
4202 , como a calquer outro texto, pode-se-lle
4203 engadir índices e expoentes, o que permite escreber expresións tais como
4205 \begin_inset Quotes eld
4209 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
4213 \begin_inset Quotes erd
4217 \begin_inset Quotes eld
4221 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
4225 \begin_inset Quotes erd
4231 \begin_layout Standard
4236 : Transforme a ecuación 3 do
4243 \begin_layout Subsection
4247 \begin_layout Standard
4251 arg "dialog-show mathmatrix"
4257 \begin_inset space ~
4262 serve loxicamente para inserir matrices.
4263 Ao clicar nese botón abre-se o diálogo
4267 que permite escoller o número de liñas e de colunas que vai ter a matriz.
4268 Escolla 2 liñas e 3 colunas e feche o diálogo.
4270 inserirá unha matriz de
4271 \begin_inset Formula $2\times3$
4274 rectángulos azuis, nos que poderá escreber calquer expresión matemática
4275 (raices cúbicas, fraccións, logaritmos, outras matrices\SpecialChar ldots
4276 ), mesmo pode deixar
4277 algun dos rectángulos valeiro.
4278 Pode mover-se entre os elementos da matriz coa tecla
4282 e as teclas con frechas.
4286 \begin_layout Standard
4287 Ao colocar o cursor nunha matriz matemática, no menu principal
4291 aparecen un par de novos epígrafes, un dos cais,
4295 permite engadir ou eliminar filas e colunas, e modificar os seus aliñamentos
4296 horizontal e vertical.
4300 \begin_layout Standard
4301 Lembre que é posíbel debuxar uns delimitadores axeitados para a matriz seleccion
4302 ando-a e escollendo os delimitadores no
4305 \begin_inset space ~
4313 \begin_layout Standard
4314 Por último cumpre-nos asinalar que non é recomendábel utilizar matrices
4315 matemáticas para escreber texto.
4316 Para iso son moito mellores as táboas.
4319 \begin_layout Subsection
4320 Fórmulas independentes
4323 \begin_layout Standard
4324 Até o momento escrebemos fórmulas que ficaban na mesma liña que o texto
4325 que viña antes e despois delas, polo que receben o nome de fórmulas en
4327 As fórmulas en liña usan-se normalmente cando son curtas e simples, mais
4328 con expresións longas e complexas, ou cando se desexa salientaren no texto
4329 usan-se as fórmulas independentes.
4330 Ademais só as fórmulas independentes poden seren etiquetadas e numeradas,
4331 e as ecuacións multi-liña teñen que ser obrigatoriamente independentes
4339 \begin_layout Standard
4349 \begin_inset space ~
4354 e verá como aparece no texto unha fórmula valeira independente, i.e.
4355 centrada nunha nova liña.
4356 Escreba agora unha expresión matemática e lance unha pré-impresión para
4357 ver o aspeito final.
4358 Se o cursor está xa nunha expresión matemática o botón
4364 troca entre formula en liña e independente, i.e.
4365 se inicialmente ten-se unha fórmula en liña pasa-se a ser independente
4369 \begin_layout Standard
4370 As fórmulas independentes apresentan algunhas diferenzas a respeito das
4374 \begin_layout Itemize
4375 O tamaño da letra é maior nalguns símbolos, como
4376 \begin_inset Formula $\sum$
4380 \begin_inset Formula $\int$
4386 \begin_layout Itemize
4387 Os índices e os expoentes para límites e somatórios (mais non para integrais)
4388 escreben-se por baixo dos símbolos, e non a continuación deles.
4391 \begin_layout Itemize
4392 O texto está centrado.
4395 \begin_layout Standard
4396 Fora destas diferenzas as fórmulas en liña e independentes son moi similares.
4399 \begin_layout Standard
4400 Finalmente unha nota sobre a colocación das fórmulas independentes no texto.
4401 Se quer que unha fórmula independente fique dentro dun parágrafo entón
4407 Mais se xa o fixo non ten mais que situar o cursor no início da frase,
4408 que segue á fórmula, e premer
4415 \begin_layout Standard
4420 : Faga independentes as várias fórmulas do
4424 e vexa o seu aspeito nunha pré-impresión.
4427 \begin_layout Standard
4432 : Usando as várias ferramentas que aprendeu nesta sección, escreba unha
4437 \begin_layout Plain Layout
4438 Despois de facé-lo desde zero probe con
4440 Inserir\SpecialChar menuseparator
4441 Formula\SpecialChar menuseparator
4452 \begin_inset Formula
4454 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
4457 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0
4466 \begin_layout Section
4467 Mais cuestións matemáticas
4470 \begin_layout Standard
4471 No editor matemático pode-se facer moitas mais cousas.
4472 Porén consideramos que o mais básico xa foi explicado, e encamiñamos ao
4480 \begin_layout Itemize
4481 Etiquetar e numerar as ecuacións.
4484 \begin_layout Itemize
4485 Escreber ecuacións multiliña
4488 \begin_layout Itemize
4489 Trocar de tipo de letra, por exemplo para usar negrito nunha fórmula.
4492 \begin_layout Itemize
4493 Facer un axuste fino no tamaño da letra e no espazamento dentro das fórmulas.
4494 (Non se preocupe disto até a versión final do texto do seu documento!)
4497 \begin_layout Itemize
4499 Poden ser moi úteis, basta defini-los unha vez no início do documento e
4500 poden utilizar-se en calquer parte.
4501 Se muda a definición do macro, as referéncias ao macro serán modificadas
4502 en todo o documento.
4503 Os macros poden mesmo tomar argumentos.
4506 \begin_layout Itemize
4507 Facer moitas outras cousas que nen se mencionan neste
4514 \begin_layout Chapter
4518 \begin_layout Section
4519 Outras importantes funcionalidades do \SpecialChar LyX
4523 \begin_layout Standard
4524 Neste tutorial non se pretende documentar todos os posíbeis comandos do
4535 Mais para nos despedir apresentamos algunhas das funcionalidades do \SpecialChar LyX
4537 cais ainda non falamos:
4540 \begin_layout Itemize
4541 tratamento WYSIWYM de táboas.
4542 As táboas poden inserir-se ben desde o menu principal,
4544 Inserir\SpecialChar menuseparator
4547 ben clicando no botón
4550 arg "tabular-insert"
4553 da barra de ferramentas.
4554 Clicando na táboa co
4561 \begin_inset space ~
4565 \begin_inset space ~
4570 , que permite editar a táboa polo miúdo.
4578 arg "toolbar-toggle table"
4583 the table toolbar will appear permanently.
4586 \begin_layout Itemize
4587 inclusión, e manexo, de imaxe nos documentos, (con
4589 Inserir\SpecialChar menuseparator
4596 ou clicando no botón
4599 arg "dialog-show-new-inset graphics"
4604 \begin_inset Quotes eld
4608 \begin_inset Quotes erd
4612 entende vários formatos vectoriais: PostScript, PostScript Encapsulado
4613 (EPS), Scalable Vector Graphics (SVG) e \SpecialChar LaTeX
4614 puro, e os formatos bitmap mais
4615 usuais (png, jpeg, tif, bmp, \SpecialChar ldots
4616 ), mais é posíbel configurá-lo para utilizar
4617 praticamente calquer formato.
4618 Tanto as táboas como as figuras pode ser acompañadas de lexendas, sendo
4619 posíbel criar automaticamente listas de táboas e/ou figuras.
4622 \begin_layout Itemize
4623 controlo de versións, mediante RCS (
4627 para máis información).
4630 \begin_layout Itemize
4631 altamente personalizábel.
4632 Ha moitas cousas que o usuário pode mudar no \SpecialChar LyX
4633 , desde o aspeito visual da
4634 xanela principal até os comandos para exportar documentos.
4635 Moitas destas mudanzas poden-se facer desde o menu,
4641 \SpecialChar menuseparator
4644 outras son menos acesíbeis e para as facer cumpre ler o manual de
4649 \SpecialChar endofsentence
4653 \begin_layout Itemize
4656 está é desenvolvido por unha equipa de programadores distribuída pelos
4658 Por iso entende moitas línguas, podendo-se escreber documentos en distintos
4659 alfabetos, e con escritas tanto de esquerda->direita como direita->esquerda.
4660 Ten ademais os menus e documentación traducidos a várias línguas, e estamos
4661 desexosos de receber novas traducións.
4665 \begin_layout Itemize
4666 corrección ortográfica disponíbel en ducias de línguas.
4669 Ferramentas\SpecialChar menuseparator
4670 Corrector ortográfico
4674 \begin_layout Plain Layout
4675 Note-se que a corrección ortográfica comeza a partir do cursor.
4683 \begin_layout Itemize
4684 navegación dos menus co teclado.
4686 ten atallos de teclado que permite non ter que utilizar continuamente
4687 o rato, e que poden ser personalizados polo usuário (vexa-se o manual de
4696 \begin_layout Itemize
4697 importación de documentos \SpecialChar LaTeX
4700 \begin_inset space ~
4704 \begin_inset CommandInset ref
4706 reference "sec:tex2lyx"
4713 \begin_layout Itemize
4715 Na parte inferior da xanela principal ha unha liña cincenta na que se mostra
4716 diversa información; o tipo de fonte usada ou o atallo de teclado correspondent
4717 e a acción que se acaba de executar.
4718 Sobre esta liña é posíbel abrir unha caixa de texto chamada minibuffer
4719 (nome tomado dunha función similar en
4723 ), que dá aceso a todo tipo de interesantes funcionalidades, incluindo algunhas
4724 que permiten escangallar de vez o documento.
4725 Polo que non debe escreber no minibuffer se non sabe o que está a facer.
4728 \begin_layout Section
4730 para usuários de \SpecialChar LaTeX
4734 \begin_layout Standard
4735 \begin_inset CommandInset label
4737 name "sec:usuarioslatex"
4741 Non é necesário saber nada de \SpecialChar LaTeX
4742 para empregar o \SpecialChar LyX
4743 , mais ter unha certa idea
4744 permite aproveitá-lo mellor.
4745 En todo caso moitos dos novos usuário de \SpecialChar LyX
4746 teñen alguns coñecimentos básico
4747 de \SpecialChar LaTeX
4748 , e esta sección está pensada para eles.
4752 \begin_layout Standard
4753 Unha cuestión que se lle ocorre ao usuário de \SpecialChar LaTeX
4754 que está a considerar en
4755 usar o \SpecialChar LyX
4756 , é se neste programa poderá conseguir facer todo o que o \SpecialChar LaTeX
4759 A resposta é afirmativa, dunha forma ou doutra, o \SpecialChar LyX
4760 permite realizar practicamen
4761 te o mesmo que o \SpecialChar LaTeX
4762 , mais simplificando grandemente o proceso de escrita.
4766 \begin_layout Standard
4767 Co intuito de manter un Tutorial breve só se mencionan nel as cousas mais
4768 básicas, as que os novos usuário do \SpecialChar LyX
4769 precisan para comezar.
4774 , especificamente no capítulo
4777 Secrets of the \SpecialChar LaTeX
4781 (Secretos dos mestres do \SpecialChar LaTeX
4782 ), trata-se en profundidade as diferenzas entre
4784 e o \SpecialChar LaTeX
4785 , e como usar vários truques do \SpecialChar LaTeX
4790 \begin_layout Subsection
4791 Modo \SpecialChar TeX
4795 \begin_layout Standard
4797 implementa moitos comandos do \SpecialChar LaTeX
4799 No seu defeito oferece o modo \SpecialChar TeX
4800 , que permite utilizar calquer comando de
4802 , sempre que o usuário o coñeza.
4803 Para entrar neste modo pode-se ben clicar no botón
4809 na barra de ferramentas, ou seleccionar no menu
4811 Inserir\SpecialChar menuseparator
4813 \begin_inset space ~
4820 Abre-se entón unha caixa vermella precedida por un botón que pon en vermello
4825 \begin_layout Plain Layout
4826 [N.T] Evil Red Text = Malvado texto vermello.
4827 O nome fai referéncia a que o texto no modo \SpecialChar TeX
4828 aparece escrito en vermello,
4829 e que unha das tarefas da equipa desenvolvedora do \SpecialChar LyX
4831 a necesidade de usar ese texto vermello.
4837 A caixa é loxicamente para escreber comandos \SpecialChar TeX
4839 ), que o \SpecialChar LyX
4840 vai pasar directamente
4841 ao \SpecialChar LaTeX
4843 Todo o escrito na caixa vai aparecer en vermello, para asi diferenciá-lo
4848 \begin_layout Standard
4849 No modo matemático basta con dixitar a barra invertida,
4850 \begin_inset Quotes eld
4856 \begin_inset Quotes erd
4859 , para entrar no modo \SpecialChar TeX
4861 Entanto estexa no modo \SpecialChar TeX
4862 o texto será escrito en vermello, saindo-se del
4863 premendo na barra espazadora ou calquer outra tecla non alfabética: un
4864 número, un paréntese, etc.
4865 Unha vez abandonado o modo \SpecialChar TeX
4866 , se o \SpecialChar LyX
4867 coñece o comando escrito, vai-no representar
4869 Asi se nunha formula escreber o comando
4871 gamma, ao premer a barra espazadora o \SpecialChar LyX
4883 \begin_inset Formula $\gamma$
4889 Este método funciona con case todos os macros matemáticos non complicados,
4890 sendo mais rápido que utilizar o
4893 \begin_inset space ~
4898 , especialmente para os usuários experientes do \SpecialChar LaTeX
4902 \begin_layout Standard
4903 Constantemente están a aparecer novos pacotes de \SpecialChar LaTeX
4904 , con novas funcionalidades
4905 e sen pedir permiso a unha autoridade central.
4907 permite utilizar calquer deles sen mais que escreber
4911 usepackage{nome_do_pacote}
4913 no preámbulo (vexa-se a Sección
4914 \begin_inset space ~
4918 \begin_inset CommandInset ref
4920 reference "sec:preambulo"
4924 ), mais sen suporte WYSIMYM para as funcionalidades do pacote.
4927 \begin_layout Subsection
4928 Importando de \SpecialChar LaTeX
4934 \begin_layout Standard
4935 \begin_inset CommandInset label
4941 Para importar un documento \SpecialChar LaTeX
4944 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
4945 Importar\SpecialChar menuseparator
4950 Isto dá lugar a que o \SpecialChar LyX
4955 , responsábel da tradución de \SpecialChar LaTeX
4957 , crie un ficheiro co mesmo nome que o
4958 orixinal, en latex, mais coa extensión
4962 , e abra este ficheiro lyx.
4963 Se o proceso non for ben sucedido, tente executar o
4967 na liña de comandos variando as opcións do programa.
4970 \begin_layout Standard
4975 entende e traduz a maior parte dos comandos e ambientes \SpecialChar LaTeX
4977 Usualmente deixa inalteradas as partes que non entende, en modo \SpecialChar TeX
4979 Portanto tras importar un ficheiro \SpecialChar LaTeX
4980 é bon procurar as partes non traducidas,
4981 en vermello, e editá-las manualmente.
4982 Se ben, en moitos casos, un documento con partes en modo \SpecialChar TeX
4984 a un texto impreso de boa cualidade.
4985 Ainda que no \SpecialChar LyX
4986 non sexa facilmente lexíbel, perdendo-se o espirito do WYSIWYM.
4989 \begin_layout Standard
4994 ten o seu próprio manual, ao que se acede con
4999 Lea-o para aprender que comandos e ambientes \SpecialChar LaTeX
5000 non están soportados, os
5001 seus erros (e como contorná-los), e as diferentes opcións coas que se pode
5005 \begin_layout Subsection
5006 Exportando a \SpecialChar LaTeX
5010 \begin_layout Standard
5012 permite exportar directamente a \SpecialChar LaTeX
5015 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
5016 Exportar\SpecialChar menuseparator
5020 no menu xerará-se un ficheiro \SpecialChar LaTeX
5021 co nome igual ao documento lyx, mais coa
5027 É tamén posíbel tamén xerar un ficheiro \SpecialChar LaTeX
5028 especialmente deseñado para compilar
5029 con pdflatex, en vez de con latex, escollendo
5031 Ficheiro\SpecialChar menuseparator
5032 Exportar\SpecialChar menuseparator
5037 Para visualizar pré-impresións, ou para imprimir, o \SpecialChar LyX
5038 xera ficheiros temporários
5039 en \SpecialChar LaTeX
5040 , portanto ten que ser bon xerando documentos con este formato.
5043 \begin_layout Subsection
5044 Configuración do documento
5047 \begin_layout Subsubsection
5055 \begin_layout Standard
5058 Documento\SpecialChar menuseparator
5061 abre-se unha caixa de diálogo que serve loxicamente para configurar o documento
5062 , permitindo especificar moitas das opcións que se poden incluir no comando
5069 de \SpecialChar LaTeX
5075 do documento, o tipo e tamaño da fonte base, o tamaño do papel, as marxes,
5077 Ademais calquer opción extra para o comando
5083 pode ser engadida no campo
5089 Configuración de clase
5098 \begin_layout Subsubsection
5099 Preámbulo \SpecialChar LaTeX
5103 \begin_layout Standard
5104 \begin_inset CommandInset label
5106 name "sec:preambulo"
5112 Configuración do documento
5114 , que se veu no parágrafo anterior, existe unha sección chamada
5116 Preámbulo \SpecialChar LaTeX
5119 , onde se poden incluir directamente comandos en \SpecialChar LaTeX
5120 que afectarán a todo o
5125 \begin_layout Subsection
5130 \begin_layout Standard
5132 permite utilizar o Bib\SpecialChar TeX
5133 , un pacote para construir bases de dados con referénci
5134 as bibliográficas, que poden ser usadas en diferentes documentos.
5137 Inserir\SpecialChar menuseparator
5139 \begin_inset space ~
5143 \begin_inset space ~
5146 Indice\SpecialChar menuseparator
5147 Bibliografia Bib\SpecialChar TeX
5150 para incluir un ficheiro
5155 Clique no botón resultante
5156 \begin_inset Quotes eld
5159 Bibliografia Xerada Bib\SpecialChar TeX
5161 \begin_inset Quotes erd
5164 e xurdirá a caixa de diálogo
5166 Bibliografia Bib\SpecialChar TeX
5173 \begin_inset space ~
5177 \begin_inset space ~
5182 , escreba o que escreberia entre as chaves do comando
5192 \begin_layout Plain Layout
5193 Do mesmo xeito que en \SpecialChar LaTeX
5194 , se ha várias bibliografias estas deben ir separadas
5195 por vírgulas, sen espazos en branco.
5201 Analogamente, escreba no campo
5205 o que escreberia entre as chaves do comando
5214 \begin_layout Standard
5215 Após disto pode citar de calquer das bibliografias incluídas mediante o
5218 Inserir\SpecialChar menuseparator
5222 \begin_inset space ~
5226 \begin_inset CommandInset ref
5228 reference "sec:bibliografias"
5233 A execución do Bib\SpecialChar TeX
5234 fica a cargo do \SpecialChar LyX
5238 \begin_layout Section
5242 \begin_layout Standard
5243 Ás veces, ao tentar imprimir ou ver unha pré-impresión do documento, o \SpecialChar LaTeX
5245 topa con algo que non comprende.
5246 Nestes casos o \SpecialChar LyX
5247 abrirá a caixa de diálogo
5252 onde se listan os erros atopados.
5253 Ao clicar nun erro determinado neste diálogo move-se o cursor até o ponto
5254 que dá lugar ao dito erro, e mostra-se en detalle a mensaxe de erro que
5255 produz o latex, na parte inferior da caixa de diálogo.