lib/doc/gl/Intro.lyx

   1 #LyX 2.4 created this file. For more info see https://www.lyx.org/
   2 \lyxformat 620
   3 \begin_document
   4 \begin_header
   5 \save_transient_properties true
   6 \origin /systemlyxdir/doc/gl/
   7 \textclass article
   8 \begin_preamble
   9 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
  10 %
  11 %This preamble is designed to ensure that the document prints
  12 % out as advertised. If you mess with this preamble,
  13 % parts of the document may not print out as expected.  If you
  14 % have problems LaTeXing this file, please contact
  15 % the documentation team
  16 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
  17
  18 % the pages of the TOC is numbered roman
  19 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
  20 \pagenumbering{Roman}
  21 \let\myTOC\tableofcontents
  22 \renewcommand\tableofcontents{%
  23   \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
  24   \myTOC
  25   \cleardoublepage
  26   \pagenumbering{arabic} }
  27 \end_preamble
  28 \use_default_options false
  29 \maintain_unincluded_children no
  30 \language galician
  31 \language_package default
  32 \inputencoding utf8
  33 \fontencoding auto
  34 \font_roman "palatino" "default"
  35 \font_sans "helvet" "default"
  36 \font_typewriter "courier" "default"
  37 \font_math "auto" "auto"
  38 \font_default_family default
  39 \use_non_tex_fonts false
  40 \font_sc false
  41 \font_roman_osf false
  42 \font_sans_osf false
  43 \font_typewriter_osf false
  44 \font_sf_scale 100 100
  45 \font_tt_scale 100 100
  46 \use_microtype false
  47 \use_dash_ligatures false
  48 \graphics default
  49 \default_output_format pdf2
  50 \output_sync 0
  51 \bibtex_command default
  52 \index_command default
  53 \paperfontsize 12
  54 \spacing single
  55 \use_hyperref true
  56 \pdf_title "Introdución ao LyX"
  57 \pdf_author "LyX team, tradución: Ramón Flores"
  58 \pdf_subject "LyX-documentation Introdución"
  59 \pdf_keywords "LyX, documentation"
  60 \pdf_bookmarks true
  61 \pdf_bookmarksnumbered true
  62 \pdf_bookmarksopen true
  63 \pdf_bookmarksopenlevel 2
  64 \pdf_breaklinks false
  65 \pdf_pdfborder false
  66 \pdf_colorlinks true
  67 \pdf_backref false
  68 \pdf_pdfusetitle false
  69 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
  70 \papersize a4
  71 \use_geometry false
  72 \use_package amsmath 1
  73 \use_package amssymb 1
  74 \use_package cancel 1
  75 \use_package esint 1
  76 \use_package mathdots 1
  77 \use_package mathtools 1
  78 \use_package mhchem 1
  79 \use_package stackrel 1
  80 \use_package stmaryrd 1
  81 \use_package undertilde 1
  82 \cite_engine basic
  83 \cite_engine_type default
  84 \biblio_style plain
  85 \use_bibtopic false
  86 \use_indices false
  87 \paperorientation portrait
  88 \suppress_date false
  89 \justification true
  90 \use_refstyle 0
  91 \use_minted 0
  92 \use_lineno 0
  93 \index Índice
  94 \shortcut idx
  95 \color #008000
  96 \end_index
  97 \leftmargin 2cm
  98 \topmargin 2cm
  99 \rightmargin 2cm
 100 \bottommargin 2cm
 101 \secnumdepth 2
 102 \tocdepth 2
 103 \paragraph_separation indent
 104 \paragraph_indentation default
 105 \is_math_indent 0
 106 \math_numbering_side default
 107 \quotes_style english
 108 \dynamic_quotes 0
 109 \papercolumns 1
 110 \papersides 1
 111 \paperpagestyle default
 112 \tablestyle default
 113 \tracking_changes false
 114 \output_changes false
 115 \change_bars false
 116 \postpone_fragile_content false
 117 \html_math_output 0
 118 \html_css_as_file 0
 119 \html_be_strict false
 120 \docbook_table_output 0
 121 \docbook_mathml_prefix 1
 122 \end_header
 123
 124 \begin_body
 125
 126 \begin_layout Title
 127 Introdución ao \SpecialChar LyX
 128
 129 \end_layout
 130
 131 \begin_layout Author
 132 pola equipa de \SpecialChar LyX
 133
 134 \begin_inset Foot
 135 status collapsed
 136
 137 \begin_layout Plain Layout
 138 Se quer facer algun comentário ou achou algun erro,
 139  agradeceremo-lle no-lo comunique na lista de correo,
 140  en inglés,
 141  do proxecto de documentación do \SpecialChar LyX
 142
 143 \begin_inset CommandInset href
 144 LatexCommand href
 145 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
 146 type "mailto:"
 147 literal "false"
 148
 149 \end_inset
 150
 151 .
 152 \end_layout
 153
 154 \end_inset
 155
 156
 157 \begin_inset Foot
 158 status collapsed
 159
 160 \begin_layout Plain Layout
 161
 162 \size normal
 163 tradución:
 164  Ramón Flores
 165 \begin_inset CommandInset href
 166 LatexCommand href
 167 target "fa2ramon@usc.es"
 168 type "mailto:"
 169 literal "false"
 170
 171 \end_inset
 172
 173
 174 \end_layout
 175
 176 \end_inset
 177
 178
 179 \end_layout
 180
 181 \begin_layout Standard
 182 \begin_inset CommandInset toc
 183 LatexCommand tableofcontents
 184
 185 \end_inset
 186
 187
 188 \end_layout
 189
 190 \begin_layout Section
 191 A filosofia do \SpecialChar LyX
 192
 193 \begin_inset CommandInset label
 194 LatexCommand label
 195 name "sec:A-filosofia-do-LyX"
 196
 197 \end_inset
 198
 199
 200 \end_layout
 201
 202 \begin_layout Quote
 203 \begin_inset Quotes eld
 204 \end_inset
 205
 206 Tio Cosmo,
 207  por que lle chaman a isto procesador de texto?
 208 \begin_inset Quotes erd
 209 \end_inset
 210
 211
 212 \end_layout
 213
 214 \begin_layout Quote
 215 \begin_inset Quotes eld
 216 \end_inset
 217
 218 É ben sinxelo,
 219  Skyler.
 220  Xa tes visto o que os procesadores de comida fan coa comida,
 221  non si?
 222 \begin_inset Quotes erd
 223 \end_inset
 224
 225
 226 \end_layout
 227
 228 \begin_layout Quote
 229 \begin_inset space \hfill{}
 230 \end_inset
 231
 232 —
 233  Jeff MacNelly en
 234 \begin_inset Quotes eld
 235 \end_inset
 236
 237 Shoe
 238 \begin_inset Quotes erd
 239 \end_inset
 240
 241
 242 \end_layout
 243
 244 \begin_layout Subsection
 245 Que é o \SpecialChar LyX
 246 ?
 247 \end_layout
 248
 249 \begin_layout Standard
 250 \SpecialChar LyX
 251  é un sistema de preparación de documentos,
 252  especialmente recomendábel para elaborar textos técnicos e científicos complexos,
 253  con fórmulas,
 254  referéncias cruzadas,
 255  bibliografias,
 256  índices,
 257  \SpecialChar ldots
 258  En xeral é moi bon para documentos,
 259  de calquer longura,
 260  nos que se requeiran as habilidades de procesado usuais:
 261  seccionado e paxinación automáticos,
 262  corrección ortográfica,
 263  etc.
 264  Alguns exemplos nos cais se usa o \SpecialChar LyX
 265  poden dar unha boa idea da sua utilidade:
 266  informes,
 267  relatórios,
 268  teses e tesiñas,
 269  cartas comerciais,
 270  apontamentos,
 271  discursos,
 272  actas de congresos,
 273  documentación de software,
 274  libros (sobre PostgreSQL,
 275  sensores remotos,
 276  cifrado,
 277  romances,
 278  poesia,
 279  e mesmo algun libro para nenos),
 280  artigos científicos,
 281  roteiros de teatro e de cinema,
 282  propostas de negócios \SpecialChar ldots
 283
 284 \end_layout
 285
 286 \begin_layout Standard
 287 É tamén posíbel utilizá-lo para escreber cartas persoais,
 288  mais ha programas mais simples para iso.
 289  E desde logo non é a mellor opción para elaborar anúncios,
 290  cartaces,
 291  ou panfletos (explicara-se mais adiante o porqué),
 292  ainda que con un pouco de esforzo sexa posíbel facé-los.
 293
 294 \end_layout
 295
 296 \begin_layout Standard
 297 O \SpecialChar LyX
 298  é un programa que utiliza unha aproximación moderna para a escrita de documentos por computador,
 299  rompendo coa tradición obsoleta baseada na máquina de escreber.
 300  Foi deseñado para autores que queren un resultado profisional,
 301  con rapidez e con un mínimo de esforzo sen se tornaren especialistas en tipografia.
 302  O traballo tipográfico deixa-se-lle ao computador,
 303  de maneira que o autor pode concentrar-se no contido do que está a escreber,
 304  non na forma.
 305 \end_layout
 306
 307 \begin_layout Standard
 308 Parte do inicial desafio de utilizar \SpecialChar LyX
 309  ven da mudanza de mentalidade que debe facer o usuário.
 310  Ha algun tempo,
 311  todo o que o usuário médio tiña para elaborar documentos era a máquina de escreber.
 312  Para ultrapasar as limitacións que esta tiña,
 313  idearon-se truques que se espallaron entre os usuários,
 314  e que persisten mesmo na era dos computadores,
 315  máquinas estas moito mais potentes que as primeiras.
 316  Subliñar,
 317  que é pouco mais do que dixitar o carácter
 318 \begin_inset Quotes eld
 319 \end_inset
 320
 321 _
 322 \begin_inset Quotes erd
 323 \end_inset
 324
 325 ,
 326  tornou-se un xeito de resaltar o texto.
 327  Cumpria coñecer por adiantado o tamaño das colunas,
 328  e ir axustando con tabulacións e espazos,
 329  para elaborar unha táboa xeitosa.
 330  O mesmo se aplicaba ás datas nas cartas,
 331  axustadas á direita,
 332  e en xeral a calquer texto con xustificación direita.
 333  A hifenación no fin dunha liña requeria ollo clínico e moita perspicácia.
 334
 335 \end_layout
 336
 337 \begin_layout Standard
 338 Por outras palabras,
 339  os usuários de máquinas de escreber tiñan que se preocupar por multitude de pequenos detalles,
 340  para obter un resultado satisfactório.
 341  Infelizmente esta mentalidade foi herdada pola maioria dos procesadores de texto,
 342  de maneira que ainda utilizan a tecla de tabulado para engadir espazos en branco,
 343  ou obrigan ao usuário a se preocupar de en que parte exacta da páxina vai ir algo.
 344  Para resaltar o texto deixan que usuário mude de fonte,
 345  tal e como se trocaba de roda nas máquinas de escreber.
 346  Esta é a filosofia subxacente nun procesador WYSIWYG:
 347
 348 \begin_inset Quotes eld
 349 \end_inset
 350
 351 What You See Is What You Get
 352 \begin_inset Quotes erd
 353 \end_inset
 354
 355  (o que vé e o que obtén),
 356  que en moitos casos torna-se en
 357 \begin_inset Quotes eld
 358 \end_inset
 359
 360 What You See Is All You Get
 361 \begin_inset Quotes erd
 362 \end_inset
 363
 364  (o que vé é todo o que obtén).
 365 \end_layout
 366
 367 \begin_layout Standard
 368 No \SpecialChar LyX
 369 ,
 370  a diferenza dun procesador de textos ordinário,
 371  o usuário non ten que se preocupar de como conseguir que un determinado carácter vaia nalgun lugar determinado,
 372  simplesmente di-lle ao \SpecialChar LyX
 373  que é o que quer facer,
 374  e o programa encarrega-se do resto,
 375  seguindo un conxunto de regras chamadas un
 376 \emph on
 377 estilo
 378 \emph default
 379 .
 380 \begin_inset Foot
 381 status collapsed
 382
 383 \begin_layout Plain Layout
 384 Para ser xustos,
 385  cumpre recoñecermos que hoxe en dia os procesadores de texto incluen algun tipo de follas de estilo con unha filosofia similar,
 386  mais menos potente,
 387  ao do \SpecialChar LyX
 388 ,
 389  porén na prática apenas son utilizadas.
 390 \end_layout
 391
 392 \end_inset
 393
 394  Vexamos un pequeno exemplo:
 395 \end_layout
 396
 397 \begin_layout Standard
 398 Supoñamos que vai escreber un relatório,
 399  que quer iniciar con unha sección chamada
 400 \begin_inset Quotes eld
 401 \end_inset
 402
 403 Introdución
 404 \begin_inset Quotes erd
 405 \end_inset
 406
 407 .
 408  Comeza entón indo ao menu do seu procesador para trocar o tamaño da fonte,
 409  escollendo unha maior da que aparece predefinida para o texto.
 410  A seguir activa o botón de negrito,
 411  e despois escrebe,
 412
 413 \begin_inset Quotes eld
 414 \end_inset
 415
 416 1.
 417 \begin_inset space ~
 418 \end_inset
 419
 420
 421 \begin_inset space ~
 422 \end_inset
 423
 424 Introdución
 425 \begin_inset Quotes erd
 426 \end_inset
 427
 428 .
 429  Obviamente,
 430  se mais tarde decidir que esta sección vai mellor noutro lugar,
 431  ou que seria bon inserir unha outra sección antes desta,
 432  terá que renumerar todo,
 433  inclusivamente no índice.
 434 \end_layout
 435
 436 \begin_layout Standard
 437 No \SpecialChar LyX
 438 ,
 439  vai a lista de estilos,
 440  un menu despregueábel que se acha á esquerda da barra de botóns,
 441  selecciona
 442 \family sans
 443 Sección
 444 \family default
 445 ,
 446  e escrebe
 447 \begin_inset Quotes eld
 448 \end_inset
 449
 450 Introdución
 451 \begin_inset Quotes erd
 452 \end_inset
 453
 454 .
 455 \end_layout
 456
 457 \begin_layout Standard
 458 Isto é canto precisa.
 459  Se posteriormente trocar de lugar a sección,
 460  ela será renumerada automaticamente —
 461  en calquer lado.
 462  E se nalgun momento fixo unha referéncia á sección correctamente (inserindo unha etiqueta),
 463  o \SpecialChar LyX
 464  actualizará automaticamente as referéncias en todo o documento,
 465  sen ter que dixitar un simples número.
 466 \end_layout
 467
 468 \begin_layout Standard
 469 Outro tema importante é o da consisténcia do texto.
 470  Dias despois de escreber o relatório decide incluir unha nova sección,
 471  a Sección
 472 \begin_inset space ~
 473 \end_inset
 474
 475 4.
 476  Pon-se a escrebé-la,
 477  mais engana-se en canto a fonte que estaba a utilizar para os títulos da sección,
 478  e no canto de empregar unha fonte 18
 479 \begin_inset space \thinspace{}
 480 \end_inset
 481
 482 pt en negrito usa outra de 16
 483 \begin_inset space \thinspace{}
 484 \end_inset
 485
 486 pt,
 487  polo que o título da Sección
 488 \begin_inset space ~
 489 \end_inset
 490
 491 4 vai ir con unha fonte,
 492  semellante mais non igual,
 493  á que usou para nas seccións anteriores.
 494  Este problema non existe no \SpecialChar LyX
 495 ,
 496  que toma conta de todos eses detalles.
 497  Ao fin e ao cabo,
 498  son nesas cousas nas que os computadores son imbatíbeis.
 499 \end_layout
 500
 501 \begin_layout Standard
 502 Outro exemplo,
 503  supoña que está a facer unha lista.
 504  Noutro procesador de texto unha lista e apenas unha série de tabuladores e saltos de liña.
 505  O usuário precisa coñecer,
 506  ou decidir,
 507  onde colocar a etiqueta para cada elemento da lista,
 508  que tipo de etiqueta debe ser,
 509  cantos liñas en branco inserir entre cada elemento,
 510  etc,
 511  etc.
 512  Co \SpecialChar LyX
 513  só ten tomar duas decisións:
 514  que tipo de lista é,
 515  e que incluir na lista,
 516  só iso.
 517 \end_layout
 518
 519 \begin_layout Standard
 520 Asi que a idea básica por tras do \SpecialChar LyX
 521  é:
 522  especifique o
 523 \emph on
 524 que
 525 \emph default
 526  quer facer,
 527  non
 528 \emph on
 529 como
 530 \emph default
 531  facé-lo.
 532  No canto de
 533 \begin_inset Quotes eld
 534 \end_inset
 535
 536 o que vé é o que obtén
 537 \begin_inset Quotes erd
 538 \end_inset
 539
 540 ,
 541  o modelo \SpecialChar LyX
 542  é
 543 \begin_inset Quotes eld
 544 \end_inset
 545
 546 o que vé é o que pretende facer
 547 \begin_inset Quotes erd
 548 \end_inset
 549
 550  (WYSIWYM -
 551 \series bold
 552 \lang english
 553 W
 554 \series default
 555 hat
 556 \series bold
 557 Y
 558 \series default
 559 ou
 560 \series bold
 561 S
 562 \series default
 563 ee
 564 \series bold
 565 I
 566 \series default
 567 s
 568 \series bold
 569 W
 570 \series default
 571 hat
 572 \series bold
 573 Y
 574 \series default
 575 ou
 576 \series bold
 577 M
 578 \series default
 579 ean
 580 \lang galician
 581 ).
 582 \end_layout
 583
 584 \begin_layout Standard
 585 Esta é a razón pola que o \SpecialChar LyX
 586  non é bon para elaborar cartaces e anúncios—
 587 nese caso,
 588  o usuário quer especificar exactamente onde vai cada cousa,
 589  e non ha unidades funcionais como parágrafos,
 590  seccións,
 591  etc.
 592  Isto no significa que no \SpecialChar LyX
 593  falte algunha función fundamental,
 594  simplesmente que non é a ferramenta certa para o traballo —
 595 - non se usa un martelo para apertar un parafuso,
 596  non si?.
 597 \end_layout
 598
 599 \begin_layout Subsection
 600 Diferenzas entre o \SpecialChar LyX
 601  e outros procesadores de texto
 602 \end_layout
 603
 604 \begin_layout Standard
 605 Eis unha lista de cousas que non encontrará no \SpecialChar LyX
 606 :
 607 \end_layout
 608
 609 \begin_layout Itemize
 610 A regra do documento
 611 \end_layout
 612
 613 \begin_layout Itemize
 614 Tabuladores
 615 \end_layout
 616
 617 \begin_layout Itemize
 618 Espazos en branco extras (i.e.
 619  ao premer
 620 \family sans
 621 Enter
 622 \family default
 623  ou
 624 \family sans
 625 Space
 626 \family default
 627  duas ou máis veces)
 628 \end_layout
 629
 630 \begin_layout Standard
 631 Os tabuladores e a regra a mostrar a posición das palabras na páxina,
 632  non teñen utilidade no \SpecialChar LyX
 633 .
 634  É o programa quen se preocupa onde fican os carácteres na páxina,
 635  non o usuário.
 636  Canto aos espazos en branco extras acontece o mesmo;
 637  o \SpecialChar LyX
 638  insere-os cando é necesário,
 639  dependendo do contexto.
 640  Non ser capaz de inserir 2 espazos en branco nunha liña pode resultar irritante ao princípio,
 641  mais terá mais sentido cando comezar a pensar en termos WYSIWYM.
 642 \end_layout
 643
 644 \begin_layout Standard
 645 Vexamos agora algunhas funcións que existen en \SpecialChar LyX
 646 ,
 647  mais que son usadas dun xeito un pouco diferente ao usual:
 648
 649 \end_layout
 650
 651 \begin_layout Itemize
 652 Comandos de identación
 653 \end_layout
 654
 655 \begin_layout Itemize
 656 Quebras de páxina
 657 \end_layout
 658
 659 \begin_layout Itemize
 660 Espazamento entre liñas (i.e.
 661  espazo simples,
 662  espazo duplo,
 663  etc.)
 664 \end_layout
 665
 666 \begin_layout Itemize
 667 Espazos en branco,
 668  horizontais e verticais
 669 \end_layout
 670
 671 \begin_layout Itemize
 672 Fontes e tamaños de fonte
 673 \end_layout
 674
 675 \begin_layout Itemize
 676 Tipos de letra (negrito,
 677  itálico,
 678  subliñado,
 679  etc.)
 680 \end_layout
 681
 682 \begin_layout Standard
 683 Se ben é posíbel utilizar tais funcións no \SpecialChar LyX
 684 ,
 685  usualmente o usuário non precisa delas,
 686  xa que o próprio programa se ocupa desas cousas en función do que estexa a facer.
 687  O tipo de fonte e o seu tamaño son escollidas automaticamente para as nas diferentes partes do documento.
 688  Os parágrafos son identados en función do contexto;
 689  de maneira que para os diferentes tipos de parágrafos terán-se distintas identacións.
 690  Tamén as quebras de páxina son colocadas automaticamente.
 691  E en xeral,
 692  o espazo entre liñas,
 693  palabras e parágrafos é variábel,
 694  calculado axeitadamente polo \SpecialChar LyX
 695 .
 696 \begin_inset Foot
 697 status collapsed
 698
 699 \begin_layout Plain Layout
 700 O usuário pode escoller manualmente todos estes parámetros (se ben que para alguns precise coñecimentos de \SpecialChar LaTeX
 701 ),
 702  para todo o documento ou para unha parte específica.
 703  No
 704 \shape italic
 705 Guia do Usuário
 706 \shape default
 707  pode ver-se como facer.
 708  Porén é recomendábel,
 709  cando menos nun princípio,
 710  deixar-lle traballar ao \SpecialChar LyX
 711 .
 712
 713 \end_layout
 714
 715 \end_inset
 716
 717
 718 \end_layout
 719
 720 \begin_layout Standard
 721 Por último,
 722  existen algunhas áreas onde,
 723  na nosa opinión,
 724  o \SpecialChar LyX
 725  (e o \SpecialChar LaTeX
 726 ) ultrapasan moitos procesadores de texto:
 727 \end_layout
 728
 729 \begin_layout Itemize
 730 Hifenación
 731 \end_layout
 732
 733 \begin_layout Itemize
 734 Listas de calquer tipo
 735 \end_layout
 736
 737 \begin_layout Itemize
 738 Fórmulas
 739 \end_layout
 740
 741 \begin_layout Itemize
 742 Táboas
 743 \end_layout
 744
 745 \begin_layout Itemize
 746 Referéncias cruzadas
 747 \end_layout
 748
 749 \begin_layout Standard
 750 Certamente a maioria dos procesadores de texto actuais dan manexado símbolos matemáticos,
 751  táboas e hifenación,
 752  e alguns están mesmo a evoluir na dirección do conceito WYSIWYM.
 753  Mais polo momento son novos nestes eidos,
 754  entanto que o \SpecialChar LyX
 755  está baseado no sistema de preparación de documentos \SpecialChar LaTeX
 756 .
 757  Sistema que ten décadas de existéncia,
 758  e ademais
 759 \emph on
 760 funciona
 761 \emph default
 762 .
 763 \end_layout
 764
 765 \begin_layout Subsection
 766 Que demo é iso do \SpecialChar LaTeX
 767 ?
 768  ( e por que me debe importar?)
 769 \end_layout
 770
 771 \begin_layout Standard
 772 O \SpecialChar LaTeX
 773  é un sistema de preparación de documentos desenvolvido por Leslie Lamport en 1985.
 774 \begin_inset Foot
 775 status collapsed
 776
 777 \begin_layout Plain Layout
 778 A fonte da que bebe esta sección é o libro
 779 \begin_inset Quotes eld
 780 \end_inset
 781
 782
 783 \emph on
 784 A Guide to \SpecialChar LaTeX2e
 785
 786 \emph default
 787 ,
 788 \begin_inset Quotes erd
 789 \end_inset
 790
 791  de Helmut Kopka e Patrick Daly,
 792  que ten unha entrada na bibliografia do
 793 \emph on
 794 Guia do Usuário
 795 \emph default
 796 \SpecialChar endofsentence
 797
 798 \end_layout
 799
 800 \end_inset
 801
 802  Por sua vez,
 803  o \SpecialChar LaTeX
 804 ,
 805  elaborou-se sobre unha linguaxe tipográfica chamada \SpecialChar TeX
 806 ,
 807  criada por Donald Knuth en 1984.
 808  O que fai o \SpecialChar TeX
 809  é ler roteiros,
 810  ficheiros ASCII con unha secuéncia de instrucións,
 811  e executar secuencialmente os comandos tipográficos do roteiro.
 812  É un pouquiño máis complicado que unha máquina de escreber,
 813  mais non tan complicado como unha imprensa;
 814  porén Knuth modelou moitos dos truques das artes tipográficas como algoritmos computacionais,
 815  incorporando-os ao \SpecialChar TeX
 816 ,
 817  e conseguindo con isto atinxir unha excelente cualidade nos textos impresos.
 818  En todo caso,
 819  a saída directa do \SpecialChar TeX
 820  é un ficheiro no formato coñecido como
 821 \begin_inset Quotes eld
 822 \end_inset
 823
 824 device independent
 825 \begin_inset Quotes erd
 826 \end_inset
 827
 828  (independente do dispositivo
 829 \begin_inset Foot
 830 status collapsed
 831
 832 \begin_layout Plain Layout
 833 dispositivo de impresión,
 834  na maior parte dos casos unha impresora.
 835 \end_layout
 836
 837 \end_inset
 838
 839 ),
 840  ou
 841 \family typewriter
 842 dvi
 843 \family default
 844  para abreviar.
 845  O ficheiro
 846 \family typewriter
 847 dvi
 848 \family default
 849  pode enviar-se directamente a calquer dispositivo que entenda o formato
 850 \family typewriter
 851 dvi
 852 \family default
 853 ,
 854  ou ben converte-lo noutro formato como PostScript,
 855  PDF,
 856  etc.
 857
 858 \end_layout
 859
 860 \begin_layout Standard
 861 Ademais do anterior,
 862  o \SpecialChar TeX
 863  permite a definición de macros polo usuário,
 864  é isto fai do \SpecialChar TeX
 865  moito máis que un simples motor tipográfico.
 866  A maior parte do usuários de \SpecialChar TeX
 867  empregan un pacote de macros que Knuth elaborou para agachar unha boa parte dos detalles tipográficos.
 868  E é neste pacote no que a maioria da xente pensa ao se referir ao \SpecialChar TeX
 869 .
 870  O usuário comun non emprega o \SpecialChar TeX
 871  puro e duro,
 872  que son comandos tipográficos sen mais,
 873  só os autores de novos pacotes de macros o fan.
 874  É aqui que Leslie Lamport entra en cena,
 875  el queria un pacote de macros pensado no usuário con unha orientación non demasiado tipográfica ,
 876  unha série de comandos que compuxera tipograficamente cousas como seccións,
 877  táboas ou fórmulas matemáticas,
 878  de forma consistente e uniforme,
 879  co mínimo barullo posíbel.
 880  E asi naceu o \SpecialChar LaTeX
 881 .
 882 \end_layout
 883
 884 \begin_layout Standard
 885 Entretanto e en paralelo co desenvolvimento e crecimento do \SpecialChar LaTeX
 886 ,
 887  outra xente ia elaborando os seus próprios pacotes de macros para o \SpecialChar TeX
 888 ,
 889  uns para facer diapositivas,
 890  outros artigos para algunha revista científica,
 891  etc.
 892  Alguns empregaban o \SpecialChar TeX
 893  puro,
 894  entanto outros comezaban modificando o \SpecialChar LaTeX
 895 .
 896  Para tentar unificar este sarillo,
 897  unha equipa de usuários de \SpecialChar LaTeX
 898  (incluindo Lamport,
 899  por suposto),
 900  comezaron a traballar no \SpecialChar LaTeX2e
 901 ,
 902  a versión actual de \SpecialChar LaTeX
 903 ,
 904  durante os anos 80.
 905  Esta nova versión ten comandos que fornecen unha interface máis fácil de usar para os comandos de criación de macros do \SpecialChar TeX
 906  ,
 907  axuda no emprego de novas fontes,
 908  etc.
 909  De facto,
 910  o \SpecialChar LaTeX
 911  é en si mesmo unha linguaxe bastante extensa,
 912  e usuários de todo o mundo teñen contribuído coas suas próprias achegas,
 913  estendendo grandemente o corpo estándar.
 914 \end_layout
 915
 916 \begin_layout Standard
 917 Ha duas vias de estender o LateX,
 918  as
 919 \emph on
 920 clases
 921 \emph default
 922  e os
 923 \emph on
 924 estilos
 925 \emph default
 926 .
 927  Unha
 928 \emph on
 929 clase
 930 \emph default
 931  é un conxunto de macros de \SpecialChar LaTeX
 932  (e \SpecialChar TeX
 933 ) que descreben un tipo novo de documento,
 934  como un libro ou un artigo.
 935  Ha
 936 \emph on
 937 clases
 938 \emph default
 939  para diapositivas,
 940  para revistas de matemática e de física \SpecialChar ldots
 941 ,
 942  mesmo ha moitas universidades que teñen unha
 943 \emph on
 944 clase
 945 \emph default
 946  própria para as suas teses.
 947  Un
 948 \emph on
 949 estilo
 950 \emph default
 951  a diferenza dunha
 952 \emph on
 953 clase
 954 \emph default
 955  non define un novo tipo de documento,
 956  senón un tipo de
 957 \emph on
 958 comportamento
 959 \emph default
 960  diferente que calquer documento pode usar.
 961  Por exemplo,
 962  o \SpecialChar LyX
 963  controla as marxes das páxinas e os espazos entre liñas,
 964  através de dous ficheiros de
 965 \emph on
 966 estilo
 967 \emph default
 968  para \SpecialChar LaTeX
 969  deseñados con ese propósito.
 970  Ha ficheiros de
 971 \emph on
 972 estilo
 973 \emph default
 974  para un monte de cousas:
 975  imprimir etiquetas ou envelopes,
 976  mudar o comportamento da identación,
 977  engadir novas fontes,
 978  manipular gráficos,
 979  deseñar cabezallos imaxinativos,
 980  personalizar bibliografias,
 981  mudar a posición e aspeito das notas de rodapé,
 982  táboas e figuras,
 983  formatar listas,
 984  et cetera.
 985 \end_layout
 986
 987 \begin_layout Standard
 988 Eis un resumo:
 989 \end_layout
 990
 991 \begin_layout Labeling
 992 \labelwidthstring 00.00.0000
 993 \SpecialChar TeX
 994 :
 995  Linguaxe tipográfica na que se poden utilizar macros.
 996 \end_layout
 997
 998 \begin_layout Labeling
 999 \labelwidthstring 00.00.0000
1000 \SpecialChar LaTeX
1001 :
1002  Pacote de macros construído sobre o \SpecialChar TeX
1003 \SpecialChar endofsentence
1004
1005 \end_layout
1006
1007 \begin_layout Labeling
1008 \labelwidthstring 00.00.0000
1009 clase:
1010  Descrición dun tipo de documento,
1011  usando \SpecialChar LaTeX
1012 \SpecialChar endofsentence
1013
1014 \end_layout
1015
1016 \begin_layout Labeling
1017 \labelwidthstring 00.00.0000
1018 estilo:
1019  Modifica nalgun xeito o comportamento predefinido do \SpecialChar LaTeX
1020 .
1021 \end_layout
1022
1023 \begin_layout Labeling
1024 \labelwidthstring 00.00.0000
1025 \SpecialChar LyX
1026 :
1027  Procesador de texto WYSIWYM,
1028  que emprega o \SpecialChar LaTeX
1029 ,
1030  en toda a sua gloria,
1031  para imprimir.
1032 \end_layout
1033
1034 \begin_layout Standard
1035 A idea desta sección é tentar explicar porqué o \SpecialChar LyX
1036  funciona de forma un tanto diferente dos outros procesadores de texto.
1037  A razón é simples:
1038  o \SpecialChar LyX
1039  basea-se no \SpecialChar LaTeX
1040  para compor o texto impreso,
1041  e tal como o \SpecialChar LaTeX
1042 ,
1043  o \SpecialChar LyX
1044  foca-se no contexto da sua escrita –
1045 \emph on
1046 o que
1047 \emph default
1048  está a escreber,
1049  deixando ao computador ocupar-se da aparéncia do texto.
1050 \end_layout
1051
1052 \begin_layout Section
1053 Navegando pola documentación
1054 \end_layout
1055
1056 \begin_layout Standard
1057 Para facilitar a resposta ás suas perguntas e a descrición de todas as funcións do \SpecialChar LyX
1058 ,
1059  dividiu-se a documentación en vários ficheiros diferentes.
1060  Cada cal con un propósito concreto,
1061  que se verá posteriormente.
1062  Mais antes de ollar os outros ficheiros,
1063  é preferíbel ler este documento cuidadosamente xa que contén moita información útil e comentários que poden lle aforrar algun tempo.
1064 \end_layout
1065
1066 \begin_layout Standard
1067 Ainda que o \SpecialChar LyX
1068  xa pasou a versión 1.0,
1069  parte da documentación pode estar incompleta ou ultrapasada.
1070  Como o resto do \SpecialChar LyX
1071 ,
1072  os manuais son o traballo dun grupo de voluntários que teñen
1073 \begin_inset Quotes eld
1074 \end_inset
1075
1076 ocupacións reais
1077 \begin_inset Quotes erd
1078 \end_inset
1079
1080 ,
1081  famílias,
1082  pratos para lavar,
1083  lixo para recoller,
1084  etc.,
1085  etc.,
1086  etc.
1087  Facemos o posíbel para manter os manuais a ponto,
1088  mais nen sempre o conseguimos.
1089  (Se quer axudar a remediar esta situación,
1090  asegure-se de ler o capítulo
1091 \begin_inset CommandInset ref
1092 LatexCommand ref
1093 reference "sec:Contrib"
1094 nolink "false"
1095
1096 \end_inset
1097
1098 ,
1099  alén do restante deste documento.)
1100 \end_layout
1101
1102 \begin_layout Standard
1103 Un outro favor que nos pode facer é avisar-nos se calquer cousa nestes manuais lle confundir,
1104  non estiver claro,
1105  ou estiver errado.
1106  Pode contactar cos actuais responsábeis pola documentación enviando un correo electrónico a
1107 \begin_inset CommandInset href
1108 LatexCommand href
1109 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1110 type "mailto:"
1111 literal "false"
1112
1113 \end_inset
1114
1115 .
1116  Se lle xurde algunha pergunta sobre o \SpecialChar LyX
1117  a cal non dá atopado resposta nos manuais,
1118  pode achar axuda na lista de correos de usuários en
1119 \begin_inset CommandInset href
1120 LatexCommand href
1121 target "lyx-user@lists.lyx.org"
1122 type "mailto:"
1123 literal "false"
1124
1125 \end_inset
1126
1127 .
1128 \end_layout
1129
1130 \begin_layout Subsection
1131 O Formato dos Manuais
1132 \end_layout
1133
1134 \begin_layout Standard
1135 Os manuais poden-se ler directamente no \SpecialChar LyX
1136 ,
1137  ou imprimi-los e le-los en papel.
1138  Se está a ler directamente no monitor debe ter en conta que ha algunhas pequenas diferenzas coa versión impresa.
1139  Primeiro,
1140  o título aparece apenas no início do documento e non formatado separadamente nunha páxina como nalgunhas versións impresas.
1141  O índice e as notas de rodapé non están visíbeis nun princípio.
1142  As notas de rodapé,
1143  como esta
1144 \begin_inset Foot
1145 status collapsed
1146
1147 \begin_layout Plain Layout
1148 Esta é unha nota de rodapé
1149 \end_layout
1150
1151 \end_inset
1152
1153 ,
1154  poden-se ler clicando sobre elas co botón esquerdo do rato.
1155  Canto a táboa de contidos pode ben clicar na caixa cincenta que ha no início do documento e que di xustamente táboa de contidos,
1156  ou clicando no menu Navegar.
1157  (Probe!)
1158 \end_layout
1159
1160 \begin_layout Standard
1161 No manual impreso as referéncias cruzadas mostran os números correspondentes ao capítulo,
1162  sección,
1163  subsección etc.,
1164  referenciados.
1165  Lendo directamente no \SpecialChar LyX
1166  porén,
1167  as referéncias aparecen nunha caixa cincenta como esta:
1168
1169 \begin_inset CommandInset ref
1170 LatexCommand ref
1171 reference "sec:Contrib"
1172 nolink "false"
1173
1174 \end_inset
1175
1176 .
1177  (Na versión impresa non se verá a caixa,
1178  tan só un número.) Ao clicar nesa caixa co botón esquerdo do rato abre-se un diálogo que contén todas as referéncias que ha no documento,
1179  neste caso só ha unha referéncia
1180 \begin_inset Quotes eld
1181 \end_inset
1182
1183 chp:Contrib
1184 \begin_inset Quotes erd
1185 \end_inset
1186
1187 .
1188  Se no diálogo preme o botón
1189 \begin_inset Quotes eld
1190 \end_inset
1191
1192 Ir á etiqueta
1193 \begin_inset Quotes erd
1194 \end_inset
1195
1196  o \SpecialChar LyX
1197  saltará a etiqueta correspondente á referéncia.
1198  Outra forma de facer o salto é clicando na referéncia co botón direito do rato.
1199  Pode-se voltar ao lugar de orixe dixitando
1200 \family sans
1201 Crtl-<
1202 \family default
1203  (Que significa
1204 \begin_inset Quotes eld
1205 \end_inset
1206
1207
1208 \family sans
1209 Crtl-<
1210 \family default
1211
1212 \begin_inset Quotes erd
1213 \end_inset
1214
1215  ?
1216  Verá-se mais adiante.)
1217 \end_layout
1218
1219 \begin_layout Standard
1220 Unha vez esclarecidas algunhas diferenzas importantes entre a versión impresa e a electrónica deste ficheiro,
1221  pasamos a falar do formato deste documento.
1222
1223 \end_layout
1224
1225 \begin_layout Standard
1226 Notará que as veces se usan fontes diferentes da padrón,
1227  estas mudanzas de fonte facilitan a leitura ao resaltar unha determinada cadea escrita,
1228  e ademais cada estilo de fonte ten o seu significado:
1229 \end_layout
1230
1231 \begin_layout Itemize
1232
1233 \emph on
1234 Enfatizado
1235 \emph default
1236  usa-se para dar énfase en xeral,
1237  argumentos xenéricos,
1238  títulos de libros,
1239  nomes de seccións doutros manuais,
1240  e notas dos autores;
1241 \end_layout
1242
1243 \begin_layout Itemize
1244
1245 \family typewriter
1246 Fonte
1247 \begin_inset space ~
1248 \end_inset
1249
1250 Fixa
1251 \family default
1252  usa-se para programas e nomes de ficheiros,
1253  código \SpecialChar LaTeX
1254 ,
1255  e códigos e funcións \SpecialChar LyX
1256 ;
1257 \end_layout
1258
1259 \begin_layout Itemize
1260
1261 \family sans
1262 Sans
1263 \begin_inset space ~
1264 \end_inset
1265
1266 Serif
1267 \family default
1268  usa-se para menus,
1269  botóns,
1270  xanelas suspensas e nomes de teclas;
1271 \end_layout
1272
1273 \begin_layout Itemize
1274
1275 \noun on
1276 Versalete
1277 \noun default
1278  usa-se para nomes próprios.
1279 \end_layout
1280
1281 \begin_layout Standard
1282 Nas combinacións de teclas,
1283  ex.
1284  atallos de teclado,
1285  usa-se a seguinte convención de prefixo:
1286 \end_layout
1287
1288 \begin_layout Itemize
1289 \begin_inset Quotes eld
1290 \end_inset
1291
1292
1293 \family sans
1294 C-
1295 \family default
1296
1297 \begin_inset Quotes erd
1298 \end_inset
1299
1300  ou
1301 \begin_inset Quotes eld
1302 \end_inset
1303
1304 Crtl-
1305 \begin_inset Quotes erd
1306 \end_inset
1307
1308 :
1309  indica a tecla
1310 \family sans
1311 Control
1312 \family default
1313 ;
1314 \end_layout
1315
1316 \begin_layout Itemize
1317 \begin_inset Quotes eld
1318 \end_inset
1319
1320
1321 \family sans
1322 S-
1323 \family default
1324
1325 \begin_inset Quotes erd
1326 \end_inset
1327
1328 :
1329  indica a tecla
1330 \family sans
1331 Shift
1332 \family default
1333 ;
1334 \end_layout
1335
1336 \begin_layout Itemize
1337 \begin_inset Quotes eld
1338 \end_inset
1339
1340
1341 \family sans
1342 M-
1343 \family default
1344
1345 \begin_inset Quotes erd
1346 \end_inset
1347
1348 :
1349  indica a tecla
1350 \family sans
1351 Meta
1352 \family default
1353  que en moitos teclados será a tecla
1354 \family sans
1355 Alt
1356 \family default
1357 ;
1358 \end_layout
1359
1360 \begin_layout Standard
1361 Por outra banda fará-se referéncia tamén ás teclas alfanuméricas,
1362  e as non alfanuméricas:
1363 \end_layout
1364
1365 \begin_layout Itemize
1366 \begin_inset Quotes eld
1367 \end_inset
1368
1369
1370 \family sans
1371 F1
1372 \family default
1373
1374 \begin_inset Quotes erd
1375 \end_inset
1376
1377  \SpecialChar ldots
1378
1379 \begin_inset Quotes eld
1380 \end_inset
1381
1382
1383 \family sans
1384 F12
1385 \family default
1386
1387 \begin_inset Quotes erd
1388 \end_inset
1389
1390 :
1391  son as teclas de función;
1392 \end_layout
1393
1394 \begin_layout Itemize
1395 \begin_inset Quotes eld
1396 \end_inset
1397
1398
1399 \family sans
1400 Esc
1401 \family default
1402
1403 \begin_inset Quotes erd
1404 \end_inset
1405
1406 :
1407  é a tecla de escape;
1408 \end_layout
1409
1410 \begin_layout Itemize
1411 \begin_inset Quotes eld
1412 \end_inset
1413
1414 Esquerda
1415 \begin_inset Quotes erd
1416 \end_inset
1417
1418 ,
1419
1420 \begin_inset Quotes eld
1421 \end_inset
1422
1423
1424 \family sans
1425 Direita
1426 \family default
1427
1428 \begin_inset Quotes erd
1429 \end_inset
1430
1431 ,
1432
1433 \begin_inset Quotes eld
1434 \end_inset
1435
1436
1437 \family sans
1438 Superior
1439 \family default
1440
1441 \begin_inset Quotes erd
1442 \end_inset
1443
1444 ,
1445
1446 \begin_inset Quotes eld
1447 \end_inset
1448
1449
1450 \family sans
1451 Inferior
1452 \family default
1453
1454 \begin_inset Quotes erd
1455 \end_inset
1456
1457 :
1458  son as teclas que moven o cursor,
1459  e que veñen usualmente denotadas con unha frecha que aponta para a dirección correspondente;
1460 \end_layout
1461
1462 \begin_layout Itemize
1463
1464 \family sans
1465 \begin_inset Quotes eld
1466 \end_inset
1467
1468 Insert
1469 \family default
1470
1471 \begin_inset Quotes erd
1472 \end_inset
1473
1474 ,
1475
1476 \begin_inset Quotes eld
1477 \end_inset
1478
1479
1480 \family sans
1481 Supr
1482 \family default
1483
1484 \begin_inset Quotes erd
1485 \end_inset
1486
1487 ,
1488
1489 \begin_inset Quotes eld
1490 \end_inset
1491
1492
1493 \family sans
1494 Inicio
1495 \family default
1496
1497 \begin_inset Quotes erd
1498 \end_inset
1499
1500 ,
1501
1502 \begin_inset Quotes eld
1503 \end_inset
1504
1505
1506 \family sans
1507 Fin
1508 \family default
1509
1510 \begin_inset Quotes erd
1511 \end_inset
1512
1513 ,
1514
1515 \begin_inset Quotes eld
1516 \end_inset
1517
1518
1519 \family sans
1520 RePág
1521 \family default
1522
1523 \begin_inset Quotes erd
1524 \end_inset
1525
1526 ,
1527
1528 \begin_inset Quotes eld
1529 \end_inset
1530
1531
1532 \family sans
1533 AvPág
1534 \family default
1535
1536 \begin_inset Quotes erd
1537 \end_inset
1538
1539 :
1540  son as 6 teclas que aparecen normalmente sobre as teclas de
1541 \emph on
1542 cursor
1543 \emph default
1544 .
1545
1546 \end_layout
1547
1548 \begin_layout Itemize
1549 \begin_inset Quotes eld
1550 \end_inset
1551
1552
1553 \family sans
1554 Return
1555 \family default
1556
1557 \begin_inset Quotes erd
1558 \end_inset
1559
1560  e
1561 \begin_inset Quotes eld
1562 \end_inset
1563
1564
1565 \family sans
1566 Enter
1567 \family default
1568
1569 \begin_inset Quotes erd
1570 \end_inset
1571
1572 :
1573  ambas referen-se á mesma tecla,
1574  a correspondente ao retorno de carro.
1575  Nalguns teclados esta tecla aparece como
1576 \begin_inset Quotes eld
1577 \end_inset
1578
1579 Return
1580 \begin_inset Quotes erd
1581 \end_inset
1582
1583 ,
1584  noutros como
1585 \begin_inset Quotes eld
1586 \end_inset
1587
1588 Enter
1589 \begin_inset Quotes erd
1590 \end_inset
1591
1592 ,
1593  noutros onde o que aparece é unha frecha en ángulo,
1594  e mesmo ha teclados onde ha duas teclas diferentes.
1595  O \SpecialChar LyX
1596  trata todo como a mesma tecla,
1597  e usará-se
1598 \family sans
1599 Return
1600 \family default
1601  e
1602 \family sans
1603 Enter
1604 \family default
1605 ,
1606  sen distinción.
1607 \end_layout
1608
1609 \begin_layout Standard
1610 As distintas combinacións de teclas que se usan en \SpecialChar LyX
1611  son descritas no capítulo
1612 \begin_inset Quotes eld
1613 \end_inset
1614
1615
1616 \emph on
1617 Funcións ligábeis
1618 \emph default
1619
1620 \begin_inset Quotes erd
1621 \end_inset
1622
1623  ,
1624  do
1625 \begin_inset Quotes eld
1626 \end_inset
1627
1628
1629 \emph on
1630 Manual de Referéncia
1631 \emph default
1632
1633 \begin_inset Quotes erd
1634 \end_inset
1635
1636  (o ficheiro
1637 \family typewriter
1638 Reference.lyx
1639 \family default
1640 ).
1641
1642 \end_layout
1643
1644 \begin_layout Subsection
1645 Os manuais
1646 \end_layout
1647
1648 \begin_layout Standard
1649 Na seguinte lista descrebe-se o contido dos manuais aos que se acede desde a
1650 \family typewriter
1651 Axuda
1652 \family default
1653  :
1654 \end_layout
1655
1656 \begin_layout Description
1657
1658 \emph on
1659 Introdución
1660 \end_layout
1661
1662 \begin_deeper
1663 \begin_layout Standard
1664 Este ficheiro.
1665 \end_layout
1666
1667 \end_deeper
1668 \begin_layout Description
1669
1670 \emph on
1671 Tutorial
1672 \end_layout
1673
1674 \begin_deeper
1675 \begin_layout Standard
1676 Se esta a iniciar-se no \SpecialChar LyX
1677 ,
1678  e non coñece \SpecialChar LaTeX
1679 ,
1680  debe ler antes que nada este tutorial.
1681  Se pensa que \SpecialChar LaTeX
1682  é o material co que se elaboran os preservativos,
1683  entón cumpre-lle reler o capítulo
1684 \begin_inset CommandInset ref
1685 LatexCommand ref
1686 reference "sec:A-filosofia-do-LyX"
1687 nolink "false"
1688
1689 \end_inset
1690
1691  desta
1692 \emph on
1693 Introdución
1694 \emph default
1695 ,
1696  e despois pasar ao tutorial.
1697  E ben posíbel que despois de ler o
1698 \emph on
1699 Tutorial
1700 \emph default
1701  continue a pensar que \SpecialChar LaTeX
1702  é algunha substáncia elástica,
1703  mais saberá como usar \SpecialChar LyX
1704 .
1705 \end_layout
1706
1707 \begin_layout Standard
1708 Se
1709 \emph on
1710 coñece
1711 \emph default
1712  \SpecialChar LaTeX
1713 ,
1714  debe tamén ler o
1715 \emph on
1716 Tutorial
1717 \emph default
1718 ,
1719  mais comezando pola sección
1720 \begin_inset Quotes eld
1721 \end_inset
1722
1723
1724 \emph on
1725 \SpecialChar LyX
1726  para usuários de \SpecialChar LaTeX
1727
1728 \emph default
1729
1730 \begin_inset Quotes erd
1731 \end_inset
1732
1733  (unha ollada ao resto da documentación tampouco manca).
1734 \end_layout
1735
1736 \begin_layout Standard
1737 Se en calquer momento non sabe moi ben como facer algo en \SpecialChar LyX
1738 ,
1739  probe a ler o Tutorial antes de mergullar-se en calquer dos outros manuais,
1740  é probábel ser-lle de axuda.
1741 \end_layout
1742
1743 \end_deeper
1744 \begin_layout Description
1745
1746 \emph on
1747 Guia
1748 \begin_inset space ~
1749 \end_inset
1750
1751
1752 \series bold
1753 do
1754 \begin_inset space ~
1755 \end_inset
1756
1757 Usuário
1758 \series default
1759 \emph default
1760
1761 \end_layout
1762
1763 \begin_deeper
1764 \begin_layout Standard
1765 É a documentación primária.
1766  Tenta cobrir
1767 \emph on
1768 a maioria
1769 \emph default
1770  das operacións básicas e recursos disponíbeis do \SpecialChar LyX
1771 .
1772  O manual principal asume que o leitor ten alguns coñecimentos de \SpecialChar LaTeX
1773  ou que xa leu o
1774 \emph on
1775 Tutorial.
1776 \end_layout
1777
1778 \end_deeper
1779 \begin_layout Description
1780
1781 \emph on
1782 Funcións
1783 \begin_inset space ~
1784 \end_inset
1785
1786 Avanzadas
1787 \end_layout
1788
1789 \begin_deeper
1790 \begin_layout Standard
1791 Ampliación do
1792 \emph on
1793 Guia do Usuário
1794 \emph default
1795 .
1796  Documenta como utilizar comandos \SpecialChar LaTeX
1797  dentro do \SpecialChar LyX
1798 ,
1799  formatos adicionais,
1800  e funcións de edición de propósito específico,
1801  incluindo alguns dos (estraños mais elegantes) truques dos mestres de \SpecialChar LaTeX
1802 .
1803 \end_layout
1804
1805 \end_deeper
1806 \begin_layout Description
1807
1808 \emph on
1809 Personalización
1810 \end_layout
1811
1812 \begin_deeper
1813 \begin_layout Standard
1814 Unha descrición de características avanzadas do \SpecialChar LyX
1815 ,
1816  incluindo como personalizar o comportamento;
1817  composición de teclas,
1818  internacionalización,
1819  e ficheiros de configuración.
1820  Nen pense e achegar-se a este documento sen ler previamente o
1821 \emph on
1822 Tutorial
1823 \emph default
1824 .
1825 \end_layout
1826
1827 \end_deeper
1828 \begin_layout Description
1829 FAQ
1830 \end_layout
1831
1832 \begin_deeper
1833 \begin_layout Standard
1834 Conxunto ordenado de respostas a perguntas frecuentes sobre o \SpecialChar LyX
1835 .
1836 \end_layout
1837
1838 \end_deeper
1839 \begin_layout Description
1840 Táboa
1841 \begin_inset space ~
1842 \end_inset
1843
1844 de
1845 \begin_inset space ~
1846 \end_inset
1847
1848 contidos
1849 \end_layout
1850
1851 \begin_deeper
1852 \begin_layout Standard
1853 Neste documento recollen-se os índices dos seguintes manuais:
1854
1855 \emph on
1856 Introdución,
1857  FAQ,
1858  Tutorial,
1859  Guia de usuário,
1860  Funcións avanzadas
1861 \emph default
1862  e
1863 \emph on
1864 Personalización
1865 \emph default
1866 .
1867 \end_layout
1868
1869 \end_deeper
1870 \begin_layout Description
1871
1872 \emph on
1873 Configuración
1874 \begin_inset space ~
1875 \end_inset
1876
1877 do
1878 \begin_inset space ~
1879 \end_inset
1880
1881 \SpecialChar LaTeX
1882
1883 \end_layout
1884
1885 \begin_deeper
1886 \begin_layout Standard
1887 Ao instalar-se o \SpecialChar LyX
1888  pesquisa no seu sistema,
1889  e armacena o que aprendeu sobre como está configurado o \SpecialChar LaTeX
1890  no seu computador.
1891  Pode consultar esta información en calquer momento,
1892  pero é especialmente recomendábel se pensa que falta algun pacote de \SpecialChar LaTeX
1893 .
1894 \end_layout
1895
1896 \end_deeper
1897 \begin_layout Standard
1898 Ademais deste manuais existen outros dous,
1899  que se poden achar na directória de documentación do \SpecialChar LyX
1900 .
1901  Estes manuais son:
1902 \end_layout
1903
1904 \begin_layout Description
1905
1906 \emph on
1907 Manual
1908 \begin_inset space ~
1909 \end_inset
1910
1911
1912 \series bold
1913 de
1914 \begin_inset space ~
1915 \end_inset
1916
1917 Referéncia
1918 \series default
1919 \emph default
1920
1921 \end_layout
1922
1923 \begin_deeper
1924 \begin_layout Standard
1925 (
1926 \family typewriter
1927 Reference.lyx
1928 \family default
1929 ) Este manual conterá,
1930  cando este rematado,
1931  unha descrición exaustiva e detallada das funcións do \SpecialChar LyX
1932 ,
1933  mais sen as úteis dicas de uso encontradas no
1934 \emph on
1935 Guia do Usuário
1936 \emph default
1937  ou noutros manuais.
1938
1939 \end_layout
1940
1941 \end_deeper
1942 \begin_layout Standard
1943 Os manuais fan referéncia uns aos outros,
1944  cando é necesário.
1945  Por exemplo,
1946  o
1947 \emph on
1948 Guia do Usuário
1949 \emph default
1950  contén
1951 \emph on
1952 algunha
1953 \emph default
1954  información sobre instalación e personalización,
1955  mais encamiña ao leitor ao manual de
1956 \emph on
1957 Personalización
1958 \emph default
1959  para obter mais información.
1960 \end_layout
1961
1962 \begin_layout Standard
1963 Salientamos novamente un ponto importante:
1964 \end_layout
1965
1966 \begin_layout Standard
1967 \begin_inset VSpace 0.51cm
1968 \end_inset
1969
1970
1971 \end_layout
1972
1973 \begin_layout Standard
1974 \align center
1975 Se é novato nisto do \SpecialChar LyX
1976  lea o
1977 \emph on
1978 Tutorial.
1979
1980 \emph default
1981  Xa!
1982 \end_layout
1983
1984 \begin_layout Standard
1985 \begin_inset VSpace 0.51cm
1986 \end_inset
1987
1988
1989 \end_layout
1990
1991 \begin_layout Standard
1992 Senón pode frustrar-se inecesariamente.
1993  O \SpecialChar LyX
1994  fai todo o que precisa dun procesador de textos,
1995  mais ten un xeito próprio de o facer.
1996 \end_layout
1997
1998 \begin_layout Subsection
1999 As traducións dos manuais
2000 \end_layout
2001
2002 \begin_layout Standard
2003 Os manuais son ficheiros lyx que fican na directória
2004 \family typewriter
2005 \size small
2006 .../share/lyx/doc
2007 \family default
2008 \size default
2009
2010 \begin_inset Foot
2011 status collapsed
2012
2013 \begin_layout Plain Layout
2014 En linux fican normalmente en
2015 \family typewriter
2016 \size small
2017 /usr/share/lyx/doc
2018 \family default
2019 \size default
2020  ou
2021 \family typewriter
2022 \size small
2023 /usr/local/share/lyx/doc.
2024
2025 \family default
2026  En MSWindows en
2027 \family typewriter
2028 C:
2029 \backslash
2030 Archivos de programa
2031 \backslash
2032 \SpecialChar LyX
2033
2034 \backslash
2035 Resources
2036 \backslash
2037 doc
2038 \family default
2039 \size default
2040  ou similar.
2041 \end_layout
2042
2043 \end_inset
2044
2045 .
2046  Nesta directória armacenan-se os manuais orixinais en inglés,
2047  e as diversas traducións que existen.
2048  Asi a introdución que está a ler é o ficheiro
2049 \family typewriter
2050 intro.lyx
2051 \family default
2052 ,
2053  o orixinal é o ficheiro
2054 \family typewriter
2055 intro.lyx
2056 \family default
2057 ,
2058  e as versións portuguesa,
2059  española e francesa son respectivamente
2060 \family typewriter
2061 pt_intro.lyx,
2062  es_intro.lyx
2063 \family default
2064  e
2065 \family typewriter
2066 fr_intro.lyx
2067 \family default
2068 .
2069  Se olla na dita directória verá que non todos os manuais están traducidos a todas as línguas.
2070  Cando falta a tradución dalgun manual,
2071  ao aceder a ese manual mediante o menu de
2072 \family typewriter
2073 Axuda
2074 \family default
2075  aparece o manual orixinal,
2076  i.e.
2077  en inglés.
2078  Se preferir lé-lo noutra língua,
2079  que teña tradución,
2080  non ten mais que abrir o ficheiro correspondente no menu
2081 \family typewriter
2082 Ficheiro
2083 \family sans
2084 \SpecialChar menuseparator
2085
2086 \family typewriter
2087 Abrir.
2088 \end_layout
2089
2090 \begin_layout Standard
2091 Os manuais traducidos ao galego fan referéncia aos menus en galego,
2092  e os manuais noutras línguas fan loxicamente referéncia aos menus na língua correspondente.
2093  Polo momento só ha traducidos 2 manuais ao galego,
2094  este que está a ler e o
2095 \emph on
2096 Tutorial
2097 \emph default
2098 ,
2099  portanto terá que ler os outros manuais noutras línguas.
2100  As veces as traducións dos menus son evidentes ( File,
2101  Ficheiro,
2102  Fichero,
2103  Fichier,
2104  etc),
2105  mais en moitos outros casos non é tan fácil,
2106  e pode resultar confuso ler un manual nunha língua,
2107  que fai reféncia aos menus nesa língua,
2108  entanto o programa usado usa outra língua,
2109  ex.
2110  ler o manual en inglés no \SpecialChar LyX
2111  cos menus en galego.
2112  Neses casos resulta conveniente poder executar o programa na mesma língua do manual.
2113 \end_layout
2114
2115 \begin_layout Standard
2116 Pode lanzar o \SpecialChar LyX
2117  en distintas línguas utilizando a variábel de entorno axeitada,
2118  que dependerá do seu sistema.
2119  As variábeis mais utilizadas son:
2120  LANG,
2121  LC_ALL,
2122  LANGUAGE,
2123  KDE_LANG.
2124  Asi para lanzar o programa em inglés dos EUA execute o seguinte comando nun terminal
2125 \end_layout
2126
2127 \begin_layout Standard
2128
2129 \family typewriter
2130 LANG=en_US lyx
2131 \family default
2132  (ou
2133 \family typewriter
2134 LC_ALL=en_US lyx
2135 \family default
2136 ,
2137  ou
2138 \family typewriter
2139 KDE_LANG=en_US
2140 \family default
2141 )
2142 \end_layout
2143
2144 \begin_layout Standard
2145 \noindent
2146 e se preferir en francés,
2147  use:
2148 \end_layout
2149
2150 \begin_layout Standard
2151
2152 \family typewriter
2153 LANG=fr_FR lyx
2154 \family default
2155  (ou
2156 \family typewriter
2157 LC_ALL=fr_FR lyx
2158 \family default
2159 ,
2160  ou
2161 \family typewriter
2162 KDE_LANG=fr_FR
2163 \family default
2164 )
2165 \end_layout
2166
2167 \begin_layout Section
2168 Axudando ao proxecto \SpecialChar LyX
2169
2170 \begin_inset CommandInset label
2171 LatexCommand label
2172 name "sec:Contrib"
2173
2174 \end_inset
2175
2176
2177 \end_layout
2178
2179 \begin_layout Subsection
2180 O programa
2181 \end_layout
2182
2183 \begin_layout Standard
2184 O \SpecialChar LyX
2185  é un programa bastante grande,
2186  escrito maiormente en C++,
2187  que non está libre de erros,
2188  sendo sempre ben-vidas as melloras no código fonte.
2189 \end_layout
2190
2191 \begin_layout Subsubsection
2192 Informando de erros de código
2193 \end_layout
2194
2195 \begin_layout Standard
2196 Ao empregar o \SpecialChar LyX
2197  pode bater con comportamentos que considere defeituosos.
2198  Pode contribuir a mellorar a cualidade do programa informando deses comportamentos.
2199  De entre tais comportamentos defeituosos,
2200  os máis perigosos,
2201  se ben improbábeis,
2202  son os que levan a que o programa se feche inesperadamente,
2203  sen lle pedir opinión ao usuário.
2204
2205 \color none
2206  Outros defeitos que a equipa do \SpecialChar LyX
2207  considera importantes son os relacionados coa interface de usuário;
2208  asi son especialmente úteis as indicacións de partes da interface do \SpecialChar LyX
2209  que acha confusas ou pouco claras.
2210 \end_layout
2211
2212 \begin_layout Standard
2213 \SpecialChar LyX
2214  ten un sistema de seguimento de erros,
2215  ao cal se pode aceder en
2216 \family typewriter
2217 \SpecialChar LyX
2218  bug tracker
2219 \begin_inset Flex URL
2220 status collapsed
2221
2222 \begin_layout Plain Layout
2223
2224 https://www.lyx.org/trac/wiki/BugTrackerHome
2225 \end_layout
2226
2227 \end_inset
2228
2229
2230 \family default
2231 .
2232  Antes de avisar de calquer erro deberia consultar o dito sistema,
2233  non vaia ser que xa exista un informe prévio do erro.
2234  No sistema de seguimento de erros,
2235  ademais de facer novos informes de erros,
2236  poden-se facer comentários nos informes abertos por calquer outra persoa.
2237  Ademais é posíbel informar dun erro enviando un correo electrónico á lista de desenvolvimento do proxecto:
2238
2239 \begin_inset CommandInset href
2240 LatexCommand href
2241 target "lyx-devel@lists.lyx.org"
2242 type "mailto:"
2243 literal "false"
2244
2245 \end_inset
2246
2247 .
2248  As mensaxes enviadas a esta lista,
2249  como as das outras listas do proxecto,
2250  armacenan-se nun arquivo público ao cal se pode aceder desde o site do proxecto \SpecialChar LyX
2251 ,
2252
2253 \family typewriter
2254 \SpecialChar LyX
2255  website
2256 \begin_inset Flex URL
2257 status collapsed
2258
2259 \begin_layout Plain Layout
2260
2261 https://www.lyx.org/
2262 \end_layout
2263
2264 \end_inset
2265
2266
2267 \family default
2268 .
2269 \end_layout
2270
2271 \begin_layout Standard
2272 Un bon (útil) informe de erros debe incluir como mínimo a versión de \SpecialChar LyX
2273  onde se dá o problema.
2274  Preferindo-se descricións precisas e detalladas,
2275  pois canto máis tempo precisen os desenvolvedores para dar co miolo do problema,
2276  menos tempo teñen para mellorar o programa.
2277 \end_layout
2278
2279 \begin_layout Standard
2280 Mencione o sistema operativo,
2281  incluindo a versión,
2282  no cal está a traballar,
2283  e as versións das librarias que están instaladas no sistema,
2284  e se foren relevantes ao erro,
2285  as versións dos programas externos que usa o \SpecialChar LyX
2286 .
2287 \end_layout
2288
2289 \begin_layout Standard
2290 Se é un problema de compilación ou configuración,
2291  inclua no informe o ficheiro
2292 \family typewriter
2293 config.log
2294 \family default
2295 ,
2296  e non se esqueza de especificar o compilador,
2297  versión incluída,
2298  que está a empregar.
2299 \end_layout
2300
2301 \begin_layout Standard
2302 Se encontra algunha operación,
2303  ou conxunto de operación,
2304  que leven ao \SpecialChar LyX
2305  se fechar sen orde expresa do usuário,
2306  agradeceríamos-lle que se tomara a moléstia de obter un informe automático detallado do problema.
2307  Para isto ten utilizar un executábel depurábel (non-stripped) do \SpecialChar LyX
2308 .
2309  O executábel que se obtén ao compilar o \SpecialChar LyX
2310  desde as fontes é por defeito depurábel,
2311  entanto que os que os que veñen cos pacotes binários non permiten depuración (stripped).
2312  Para obter o informe automático execute o \SpecialChar LyX
2313  desde o depurador gdb,
2314  dixitando algo asi como:
2315
2316 \begin_inset Quotes eld
2317 \end_inset
2318
2319
2320 \family typewriter
2321 \size small
2322 gdb /home/usuario/lyx-1.6.x/src/lyx
2323 \family default
2324 \size default
2325
2326 \begin_inset Quotes erd
2327 \end_inset
2328
2329  e logo
2330 \begin_inset Quotes eld
2331 \end_inset
2332
2333
2334 \family typewriter
2335 \size small
2336 run
2337 \family default
2338 \size default
2339
2340 \begin_inset Quotes erd
2341 \end_inset
2342
2343 .
2344  Repita as operacións precisas para que o \SpecialChar LyX
2345  se colge e volte a gdb.
2346  Dixite
2347 \begin_inset Quotes eld
2348 \end_inset
2349
2350
2351 \family typewriter
2352 \size small
2353 bt
2354 \family default
2355 \size default
2356
2357 \begin_inset Quotes erd
2358 \end_inset
2359
2360  para producir o informe automático e inclua-o no seu informe manual sobre o erro.
2361 \begin_inset Foot
2362 status collapsed
2363
2364 \begin_layout Plain Layout
2365 se quer ser exaustivo,
2366  use os comandos
2367 \begin_inset Quotes eld
2368 \end_inset
2369
2370
2371 \family typewriter
2372 info locals
2373 \family default
2374
2375 \begin_inset Quotes erd
2376 \end_inset
2377
2378  e
2379 \begin_inset Quotes eld
2380 \end_inset
2381
2382
2383 \family typewriter
2384 up
2385 \family default
2386
2387 \begin_inset Quotes erd
2388 \end_inset
2389
2390  para incluir os valores das variábeis locais.
2391 \end_layout
2392
2393 \end_inset
2394
2395  Se é reproducíbel,
2396  é mais importante unha descrición detallada dun xeito de reproducir o erro que o informe automático,
2397  xa que os desenvolvedores poden xerar o seu próprio informe.
2398  Porén,
2399  se o erro non é facilmente reproducíbel enviar un informe automático é fundamental,
2400  xa que pode ser que sexa o único informe automático con que contén os desenvolvedores.
2401 \end_layout
2402
2403 \begin_layout Subsubsection
2404 Mellorando o código
2405 \end_layout
2406
2407 \begin_layout Standard
2408 Se fixo algunha mudanza do código fonte que pensa pudera tornar-se parte do \SpecialChar LyX
2409 ,
2410  porque corrixe algun erro ou introduz algunha funcionalidade,
2411  envie-a como un ficheiro diff (en formato unificado) á lista de desenvolvimento referida anteriormente,
2412  xunto con un breve informe da mudanza (change log) e unha descrición do que fai o seu parche.
2413
2414 \end_layout
2415
2416 \begin_layout Subsection
2417 A documentación
2418 \end_layout
2419
2420 \begin_layout Standard
2421 Se ben é certo que a documentación de \SpecialChar LyX
2422  é extensa,
2423  tamén o é que o programa está a ser desenvolvido constantemente,
2424  e cada nova versión engade novas funcionalidades.
2425  Non é portanto impensábel pensar que algun manual precise melloras.
2426  Esta sección descrebe que facer en caso de achar un erro,
2427  ou querer facer suxestións para mellorar a documentación.
2428 \end_layout
2429
2430 \begin_layout Subsubsection
2431 Erros nos manuais
2432 \end_layout
2433
2434 \begin_layout Standard
2435 Se acha un problema na documentación envie unha mensaxe,
2436  en inglés,
2437  á lista de correos
2438 \begin_inset CommandInset href
2439 LatexCommand href
2440 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
2441 type "mailto:"
2442 literal "false"
2443
2444 \end_inset
2445
2446 .
2447  A equipa de documentación fará as correccións necesárias.
2448
2449 \end_layout
2450
2451 \begin_layout Subsubsection
2452 Xuntar-se á equipa de documentación.
2453 \end_layout
2454
2455 \begin_layout Standard
2456 O proxecto de documentación do \SpecialChar LyX
2457 ,
2458  como calquer outra parte do proxecto \SpecialChar LyX
2459 ,
2460  aceita axuda en calquer momento!
2461  Se está interesado en contribuir a el,
2462  necesita realizar as seguintes tarefas
2463 \emph on
2464 primeiramente
2465 \emph default
2466 :
2467 \end_layout
2468
2469 \begin_layout Enumerate
2470 Obteña o código fonte de \SpecialChar LyX
2471  mais recente
2472 \begin_inset Foot
2473 status collapsed
2474
2475 \begin_layout Plain Layout
2476 Os mais aventureiros pode obter a última documentación,
2477  contida no módulo
2478 \lang english
2479
2480 \family typewriter
2481 \lang galician
2482 lyxdoc,
2483
2484 \family default
2485  do repositório CVS de \SpecialChar LyX
2486 ,
2487  ao cal se pode aceder anonimamente.
2488 \end_layout
2489
2490 \end_inset
2491
2492 ,
2493  e descompacte-o.
2494  Achará unha directória dentro da árbore principal chamada
2495 \family typewriter
2496 lib/doc/
2497 \family default
2498 .
2499 \end_layout
2500
2501 \begin_layout Enumerate
2502 A seguir lea o
2503 \emph on
2504 User's Guide
2505 \emph default
2506  (Guia de usuário) e o
2507 \emph on
2508 Tutorial
2509 \emph default
2510 .
2511
2512 \end_layout
2513
2514 \begin_deeper
2515 \begin_layout Standard
2516 A razón destas leituras é dar-lle ideas.
2517  O
2518 \emph on
2519 Tutorial
2520 \emph default
2521  e o
2522 \emph on
2523 User's Guide
2524 \emph default
2525  serán probabelmente os manuais mais actualizados.
2526  Con unha leitura atenta deles fará-se unha idea do estilo de manuais que quer facer a equipa de documentación,
2527  tanto no que ser refere ao contido como a sua apresentación.
2528 \end_layout
2529
2530 \end_deeper
2531 \begin_layout Enumerate
2532 Contacte a equipa en:
2533
2534 \end_layout
2535
2536 \begin_deeper
2537 \begin_layout Standard
2538 \begin_inset CommandInset href
2539 LatexCommand href
2540 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
2541 type "mailto:"
2542 literal "false"
2543
2544 \end_inset
2545
2546
2547 \end_layout
2548
2549 \begin_layout Standard
2550 para debater as mudanzas que pretende introducir,
2551  coñecer outras opinións sobre elas,
2552  entrando nun proceso construtivo que permitan unha mellora consensuada da documentación.
2553
2554 \end_layout
2555
2556 \end_deeper
2557 \begin_layout Standard
2558 As mudanzas que pode suxerir poden ir desde esclarecer alguns treitos do texto,
2559  até modificar a estrutura xeral da documentación.
2560  Calquer mellora é ben recebida.
2561 \end_layout
2562
2563 \begin_layout Subsubsection
2564 A tradución
2565 \end_layout
2566
2567 \begin_layout Standard
2568 [Nota do T.] Por último pode contribuir axudando na tradución ao galego da documentación,
2569  que polo momento está por traducir na sua maior parte,
2570  e do programa.
2571  Pode por-se en contacto co tradutor,
2572  ben no enderezo que aparece no início do documento,
2573  ben no proxecto de tradución ao galego de GNU/Linux,
2574
2575 \family typewriter
2576 Proxecto Trasno
2577 \begin_inset Flex URL
2578 status collapsed
2579
2580 \begin_layout Plain Layout
2581
2582 http://www.trasno.net
2583 \end_layout
2584
2585 \end_inset
2586
2587 .
2588 \end_layout
2589
2590 \end_body
2591 \end_document