1 #LyX 2.4 created this file. For more info see https://www.lyx.org/
5 \save_transient_properties true
6 \origin /systemlyxdir/doc/eu/
9 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
11 %This preamble is designed to ensure that the document prints
12 % out as advertised. If you mess with this preamble,
13 % parts of the document may not print out as expected. If you
14 % have problems LaTeXing this file, please contact
15 % the documentation team
16 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
18 % the pages of the TOC is numbered roman
19 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
20 \let\myTOC\tableofcontents
21 \renewcommand\tableofcontents{%
23 \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
27 \use_default_options false
28 \maintain_unincluded_children no
30 \language_package default
33 \font_roman "palatino" "default"
34 \font_sans "helvet" "default"
35 \font_typewriter "courier" "default"
36 \font_math "auto" "auto"
37 \font_default_family default
38 \use_non_tex_fonts false
42 \font_typewriter_osf false
43 \font_sf_scale 100 100
44 \font_tt_scale 100 100
46 \use_dash_ligatures false
48 \default_output_format pdf2
50 \bibtex_command default
51 \index_command default
55 \pdf_title "The LyX Tutorial"
56 \pdf_author "LyX Team"
57 \pdf_subject "LyX-documentation Tutorial"
58 \pdf_keywords "LyX, documentation"
60 \pdf_bookmarksnumbered true
61 \pdf_bookmarksopen true
62 \pdf_bookmarksopenlevel 1
67 \pdf_pdfusetitle false
68 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
71 \use_package amsmath 1
72 \use_package amssymb 1
75 \use_package mathdots 1
76 \use_package mathtools 1
78 \use_package stackrel 1
79 \use_package stmaryrd 1
80 \use_package undertilde 1
82 \cite_engine_type default
86 \paperorientation portrait
98 \paragraph_separation indent
99 \paragraph_indentation default
101 \math_numbering_side default
102 \quotes_style english
106 \paperpagestyle headings
108 \tracking_changes false
109 \output_changes false
111 \postpone_fragile_content false
114 \html_be_strict false
115 \docbook_table_output 0
116 \docbook_mathml_prefix 1
135 \begin_layout Plain Layout
136 Fitxategi honen arduradun nagusia
141 Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak \SpecialChar LyX
142 dokumentazioko posta-zerrendara:
143 <lyx-docs@lists.lyx.org>.
145 \begin_inset Newline newline
149 Iñaki Larrañaga Murgoitio (dooteo@euskalgnu.org) eta Sara Elorza,
152 \begin_inset Newline newline
156 Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>,
165 \begin_layout Standard
166 \begin_inset CommandInset toc
167 LatexCommand tableofcontents
174 \begin_layout Chapter
178 \begin_layout Section
179 Ongi etorri \SpecialChar LyX
184 \begin_layout Standard
185 Fitxategi hau \SpecialChar LaTeX
186 inoiz entzun barik edo ongi ezagutzen ez duten neska-mutilentzat egina dago.
190 erabiltzeko \SpecialChar LaTeX
191 -i buruz ezer jakin beharrik ez daukazu.
194 -en ezaugarrietako bat \SpecialChar LaTeX
197 What You See Is What You Get
199 ) interfazea eskaintzean datza.
202 bere osotasunean erabiltzeko gauza batzuk ikasi beharko dituzu.
205 \begin_layout Standard
207 bi paragrafo artean hiru lerro zuri edo puntu "." baten ondoren bi hutsune ezartzen saiatzeagatik eskuliburu hau irakurtzen ari zara.
208 Hainbat buruhauste izan eta gero,
209 ezinezkoa dela ohartuko zinen.
210 Gertatzen dena hau da:
211 bestelako testu prozesadoreetako zenbait trikimailu \SpecialChar LyX
212 -en ez direla erabilgarriak.
214 erabili izan dituzun testu-prozesadore gehienetan tabulazioak,
217 letra-tipoak eta bestelako batzuk eskuz idatzi behar dira.
219 dokumentuetako testua idazteaz gain beraren itxura eta konposaketa-lanak ere erabiltzaile bakoitzak lantzen ditu.
223 itxura eta konposaketa-arloak lantzen ditu,
224 gauza garrantzitsuena zuri utziz:
225 dokumentuaren edukia idaztea.
228 \begin_layout Standard
230 zatoz gurekin eta jarraitu irakurtzen.
231 Tutoretza hau irakurrita denborari etekina aterako diozu.
234 \begin_layout Section
235 Tutoretza hau zer da eta zer ez da.
238 \begin_layout Standard
239 Atal honekin serioski hasi baino lehen,
240 gauza bat argitu nahiko genuke.
249 eskuliburuan agertzen den idazkera erabiltzen du.
250 Lehenbizi eskuliburu hau irakurtzen ari bazara,
258 \begin_layout Standard
259 Orain letra-tipo bakoitzaren esanahia dakizunez,
260 tutoretza honen helburuez zertxobait azaldu nahi dugu.
263 \begin_layout Subsection
264 Tutoretza erabilgarria izan dadin.
267 \begin_layout Standard
268 Tutoretza hau adibide eta ariketekin osatua dago.
269 Dokumentu honi zuku handiena ateratzeko irakurtzean zenbait ariketa idazteko esango dizugu,
270 gauza guztiak ongi ulertu dituzula ziurtatzeko.
271 Zure erosotasunerako,
272 inprimatu dokumentu honen PDF bertsioa.
275 \begin_layout Standard
282 hau azkarrago irakur dezakezu,
284 -eko burutazio ugari \SpecialChar LaTeX
287 Lyx-ek ikasi beharreko halako ezaugarriak ditu.
292 osoa irakurtzeko asmorik ez baduzu,
294 \begin_inset CommandInset ref
296 reference "atal:latexerabiltzaileak"
301 atala begiratzea aholkatzen dizugu,
303 -eko adituei zuzendua baitago.
306 \begin_layout Subsection
314 \begin_layout Itemize
316 -en eginbide guztien azalpen zehatzak.
321 \begin_layout Standard
324 Erabiltzailearen gida
330 \begin_layout Itemize
336 \begin_layout Standard
339 -ekin egin daitezkeen trikimailu batzuk ikasteko gogoa edukiz gero,
342 Kapsulatutako objektuak
348 \begin_layout Standard
349 Aurrera jarraitzeko ordua iritsi zaigu.
350 Zure lehenbiziko dokumentua egiteko unea da\SpecialChar ldots
354 \begin_layout Chapter
359 \begin_layout Section
360 Lehenbiziko \SpecialChar LyX
364 \begin_layout Standard
366 Idazten hasteko prest zaude.
374 erabilgarri eta atseginagoa gertatuko zaizulakoan,
375 gauza batzuk esan beharrean gaude.
378 \begin_layout Standard
379 Dagoen informazio asko hemen azalduko ez dugunez,
380 laguntzako beste fitxategi batzuk bilatu beharrean egongo zara.
383 abiarazi \SpecialChar LyX
387 Erabiltzailearen gida
399 ere (une honetan pantailan irakurtzen ari ez bazara bederen).
401 zure fitxategia \SpecialChar LyX
402 -en eginbideen erabilera gisa adibide ona izango da,
403 idazten ari zaren bitartean irakur baititzakezu
407 \begin_layout Plain Layout
408 Adibide gisa ere erabil ditzakezu \SpecialChar LyX
409 -en eginbide asko nola erabiltzen diren jakiteko.
415 Dokumentu bat baino gehiago irekita badituzu,
420 menua erabili hauen artean mugitzeko.
423 \begin_layout Standard
428 honetan programa hauek instalatuta dauzkazula onartuko dugu:
429 ongi baino hobekiago darabilen \SpecialChar LyX
431 baina \SpecialChar LaTeX
433 PDF formatuen ikustaile bat.
434 GNU/Linux eta BSD banaketetako kasu litzateke hau,
435 baita Windows sistemakoa ere,
437 -en instalatzaileak ezartzen baititu.
440 \begin_layout Standard
442 zure trebezia lantzeko asmoz \SpecialChar LyX
443 -en fitxategi bat prestatu dugu.
449 Pentsatu \SpecialChar LyX
450 -eko eginbide dotoreak ezagutzen ez dituen batek idatzi duela.
451 Funtzio berriak ikasten ari zaren heinean
455 fitxategiko zati batzuk zuzentzeko eskatuko dizugu.
456 Gauzak zuzentzeko trikimailu politak dauzka
460 \begin_layout Plain Layout
461 Trikimailuak horia koloreko "oharretan" agertzen dira.
462 Horien gainean saguarekin klikatuz irakur ditzakezu.
469 Tranpa egin nahi baduzu (edo egindakoa aztertzeko asmoz),
475 berton \SpecialChar LyX
476 -en aditua den norbaitek idatzitako testu berdina dago.
479 \begin_layout Standard
484 direktoriopean aurki Daiteke;
487 Fitxategia\SpecialChar menuseparator
494 botoian klikatuz lor ditzakezu.
495 Ireki Landugabeko dokumentua,
501 eta horren gainean idazteko
503 Fitxategia\SpecialChar menuseparator
511 aukera erabiliz zure "etxeko" direktorioan kopia bat gorde.
512 Dokumentua zuzentzen duzun heinean,
513 aldaketak DVI irteeran nola eragiten duten ikus dezakezu.
516 \begin_layout Standard
522 direktorioan dauden beste adibide-fitxategiek \SpecialChar LyX
523 -ekin landuago dauden gauza politak burutzen erakutsiko dizute.
524 Eskuliburuetan (bere luzera edo beste arrazoiengatik) agertzen ez diren beste gauza erabilgarri batzuk erakusten dira.
525 Tutoretza hau irakurri ondoren,
527 -ekin gauza dotoreagoak egiteko orduan zalantzarik edukiz gero,
528 kontsultatu fitxategi hauek.
531 \begin_layout Subsection
533 ikustea eta inprimatzea
536 \begin_layout Itemize
537 Ireki fitxategi berria
539 Fitxategia\SpecialChar menuseparator
545 \begin_layout Itemize
546 Idatzi honelako esaldi bat:
547 Nere \SpecialChar LyX
551 \begin_layout Itemize
554 Fitxategia\SpecialChar menuseparator
564 \begin_layout Itemize
565 Exekutatu \SpecialChar LaTeX
573 Ikusi\SpecialChar menuseparator
576 menuarekin edo tresna-barrako
584 -ek DVI ikustaria abiatuko du;
585 horrek beste leiho berri bat sortuko du,
586 berton zure dokumentua inprimatua nola geldituko den erakutsiko dizun.
591 \begin_layout Plain Layout
592 PDFren ikustailea atzeko planoan exekutatzen utziz denbora aurrez dezakezu.
596 Ikusi\SpecialChar menuseparator
597 Eguneratu\SpecialChar menuseparator
600 edo tresna-barrako botoia
606 erabili eta \SpecialChar LaTeX
607 -en ekitaldia amaitzean
611 -ko leihoan klikatu .
619 \begin_layout Itemize
621 esportatu nahi duzun formatura inprimatzeko dokumentura
623 Fitxategia\SpecialChar menuseparator
629 \begin_layout Standard
631 Zure lehenbiziko \SpecialChar LyX
632 dokumentua idatzi eta inprimatu duzu.
633 Beste guztia huskeriak bakarrik dira,
634 beste eskuliburuetan zehar azalduko direnak.
637 \begin_layout Subsection
641 \begin_layout Standard
643 -ek testu-prozesadore batekin egin ditzakezun gauza gehienak egin ditzake.
644 Automatikoki hitzak banandu eta paragrafoak koska ditzake.
646 ekintza sinple batzuen azalpen laburrak dauzkazu.
649 \begin_layout Description
650 Desegin \SpecialChar LyX
651 -ek hainbat desegite-maila ditu,
652 uneko dokumentua editatzen hasi eta orain arteko guztiak desegin ditzakezu
654 Editatu\SpecialChar menuseparator
663 botoia) hautatuz behin eta berriz.
664 Gehiegi desegiten baduzu,
665 aldaketak berreskuratzeko,
668 Editatu\SpecialChar menuseparator
681 \begin_layout Standard
683 desegin komandoa 100 urratsetara mugatua dago.
687 \begin_layout Description
688 Ebaki/Itsatsi/Kopiatu Erabili
690 Editatu\SpecialChar menuseparator
702 Editatu\SpecialChar menuseparator
713 Editatu\SpecialChar menuseparator
722 botoia) testua ebaki,
723 itsatsi eta kopiatzeko.
724 Edo itsatsi automatikoki hautatutako testua (beste zenbait programetako hautapenak ere bai) saguaren erdiko botoiarekin.
727 \begin_layout Description
728 Bilatu/Ordeztu Erabili
730 Editatu\SpecialChar menuseparator
744 arg "dialog-show findreplace"
747 botoia) esaldi edo hitzak bilatzeko.
748 Elkarrizketa-koadroan,
762 aurkitu den hitza ordezteko
766 \begin_layout Plain Layout
767 Amaitzean leihotxoa itxi,
768 edo irekita utzi lagungarriagoa dela baderitzozu.
770 -eko elkarrizketa-koadro gehienak modu honetan erabil ditzakezu.
771 Ziurtatu leiho nagusian fokua daukazula,
772 edo elkarrizketa-koadro batean komando bat idazten ari zarela.
778 Bilaketetan maiuskula eta minuskulak bereiz ditzan edo hitz osoak soilik bilatzeko aukera eskaintzen zaizu.
779 Dokumentuan gorantz ere bilatu dezakezu.
782 \begin_layout Description
808 estiloa (normalean maiuskula txikiak izaten dira,
809 pertsonen izenentzako,
816 botoia) eran ezartzeko,
819 Diseinua\SpecialChar menuseparator
822 menua (tresna-barrako
825 arg "dialog-show character"
831 \begin_layout Description
832 Tresna-barra Ekintza erabilgarrienak lantzeko botoiak dauzka (menuen azpian dago),
845 \begin_layout Standard
847 oraindik ez duzu nahikoa idatzi funtzio hauen erabilgarritasuna aztertzeko.
848 Gehiago idaztean desegin,
851 erabiltzen saia zaitez.
854 \begin_layout Subsection
856 zuriuneak \SpecialChar LyX
860 \begin_layout Standard
861 Erabiltzaile berrientzako gauza zailenetariko bat \SpecialChar LyX
862 -ek zuriuneak erabiltzeko modura ohitzea izaten da.
876 lerro zuri bakarra lortuko duzu.
877 Nahiz eta tua sutu arte
885 izeneko 'luuuze' hori) astindu,
886 zuriune bakar bat besterik ez duzu lortuko.
888 -ek ez dizu lerro huts batean zuriune bat sartzen utziko.
893 ez du testua koskatuko,
894 gainera tabulaziorik ez dago!
895 Orrialdearen gainean marjinak edo tabulazioak ezartzeko erregelarik ere ez dago.
898 \begin_layout Standard
899 Testu-prozesadore asko WYSIWYG portaeran oinarritzen dira:
900 "ikusten duzuna lortzen duzu".
908 duzu" izakeran oinarritzen da.
909 Utzi \SpecialChar LyX
910 -en eskuetan idatzi nahi duzuna eta beste dena,
912 Lantxo hori txukun-txukun eta polit-polita uzten bera arduratuko baita.
917 batek paragrafoak gramatikalki bereizten ditu,
922 batek bi hitz bereizten dituen bezalaxe,
923 eta gauzak horrela izanda,
924 lerro-itzulera gehiago sartu beharrik ez dago;
930 batek ez dauka funtzio gramatikarik;
936 erabiliz denborarik gehien dokumentuaren edukian buru-belarri idazten igaroko duzu,
937 eta gutxiengoa itxuran.
938 WYSIWYMren esanahia hobekiago ulertzeko,
946 \begin_layout Standard
948 -ek dokumentuaren egitura fintzeko lantzeko aukera (asko) eskaintzen dizkizu.
949 Agian esan nahi zenuena ez du inprimatuko behar bezala.
952 Erabiltzailearen gida
954 -k honi buruzkoak argitzen dizkizu.
955 Horizontal eta bertikal betegarriei buruzko azalpenak ditu,
956 hainbat zuriune edo lerro hutsak baino gaitasun handiagoa daukate.
960 letra-tamaina eta bestelakoak eskuz alda ditzakezu.
961 Benetako ideia da zu zeu dokumentuaren edukian murgiltzea,
962 eta amaitzean soilik arduratzea gauzak fintzeaz.
963 Egungo testu-prozesadore arruntekin,
964 idazten zabiltzan unean dokumentuaren itxurak arreta galarazten dizu.
967 \begin_layout Section
971 \begin_layout Standard
972 Dokumentu bateko zati ezberdinek xede ezberdinak dituzte:
978 Dokumentu bateko gehiengoa testu arrunta izan ohi da.
981 e.a.) izenburuek azalduko den gai edo azpigai berriak hastera doazela jakinarazten diote irakurleari.
982 Dokumentu mota batzuek ingurune bereziak dauzkate.
983 Egunkari bateko artikulu batek titulu eta laburpen bat edukiko du.
986 horietakorik ez du edukiko,
987 bidaltzailearen helbidea edukitzeko ingurune aproposa edukiko du ziurrenik.
990 \begin_layout Standard
991 Inguruneak \SpecialChar LyX
992 -en oinarrizko "Ikusten duzuna esan nahi duzu" filosofiaren zati nagusiak dira.
993 Ingurune zehatz batek letra-tipo,
996 lerro arteko tarte eta beste berezitasun batzuk eska ditzake.
997 Arazoa areagotzen da ingurune zehatz bat aldatzean:
998 egunkari batek bere tituluentzako letra lodia,
999 18 tamainakoa eta paragrafo zentratuak erabil ditzaken bitartean beste batzuk 15 tamainako letra etzana eta ezkerrera lerrokatuta erabil dezakete;
1000 hizkuntza ezberdinek koska-estandar ezberdinak eska ditzakete;
1001 eta bibliografietako egiturak asko alda daitezke.
1003 -ek formatu-estilo guztiak ikastea saihestuko dizu.
1006 \begin_layout Standard
1011 goitibeherako zerrenda tresna-barraren ezkerrean kokatua dago,
1012 eta honako itxura du:
1014 \begin_inset Graphics
1015 filename ../clipart/ToolbarEnvBox.png
1022 Une bakoitzean zein ingurunetan idazten ari zaren erakusten du.
1023 Zure lehen dokumentua idazten ari zinen bitartean "
1028 testuen ingurune lehenetsia.
1029 Nola dabiltzan ikusteko,
1030 dokumentu berrian gune ezberdinak jar ditzakezu.
1031 Ireki Ingurunea menua saguarekin klik eginez eta hautatu bertako edozein elementu.
1034 \begin_layout Subsection
1035 Atalak eta azpiatalak
1038 \begin_layout Standard
1043 zure \SpecialChar LyX
1044 -eko fitxategiko lehen lerroan,
1053 \begin_layout Plain Layout
1054 Ez daukazu lerro osoa
1059 Ezer ez baduzu hautatzen,
1061 -ek unean dagoen paragrafoa hautatutako ingurunera aldatuko du.
1063 hainbat paragrafo-ingurune batera aldatzeko,
1064 hautatu lehenbizi paragrafoak eta ondoren zehaztu ingurunea.
1079 hautatzen duzula eta ez
1084 beherago azalduko da zergatia.
1086 -ek atala "1" bezala zenbatzen du eta atalaren izenburua letra-tamaina handiagoz ezartzen du.
1087 Orain lerro-itzulera sakatu.
1100 " egoerara igarotzen da.
1102 ingurune asko bezala,
1107 tekla sakatzean amaitzen direla onartzen da.
1108 Idatzi dokumentuaren sarrera:
1111 \begin_layout LyX-Code
1112 Hau nire \SpecialChar LyX
1113 -eko lehen dokumentuaren sarrera bat da.
1116 \begin_layout Standard
1132 zain dago "2" idatzi eta izenburu bat noiz idatziko.
1136 \begin_inset Quotes eld
1142 \begin_inset Quotes erd
1146 eta ikusiko duzu ataleko izenburu bezala ezarriko duela.
1149 \begin_layout Standard
1150 Gauzak hobetuz doaz.
1152 atalaren amaierara ("nire \SpecialChar LyX
1153 -eko lehen" paragrafoaren atzera),
1161 berriro "2" eta ataleko izenburua noiz idatziko zain egongo da.
1164 Dokumentu honi buruz
1167 "Gauza gehiago" atala,
1171 atal bezala berzenbatua izan da!
1172 WYSIWYM egiazko eran,
1173 dokumentuko testuak atalen izenburu bezala identifikatu behar dituzu,
1175 arduratuko baita zenbatzeaz eta konposatzeaz.
1178 \begin_layout Standard
1188 ingurunera itzultzeko,
1189 eta datozen bost lerroak idatzi:
1192 \begin_layout LyX-Code
1193 Atalak eta azpiatalak beherago azaltzen dira.
1196 \begin_layout LyX-Code
1200 \begin_layout LyX-Code
1201 Atalak azpiatalen baino handiagoak dira.
1204 \begin_layout LyX-Code
1205 Azpiatalaren azalpena
1208 \begin_layout LyX-Code
1209 Azpiatalak atalak baino txikiagoak dira.
1212 \begin_layout Standard
1213 Bigarren lerroan kurtsorea kokatu eta
1223 -ek azpiatala "2.1" zenbatuko du,
1224 eta letra-tamaina testu arruntarena baino handiagoa eta atalen izenburuena baino txikiagoa ezarriko dio.
1229 ingurunera aldatu baita ere.
1230 Pentsatzen zenuen bezala,
1232 -ek azpiatala "2.2" bezala zenbatzen du.
1233 Beste atal bat sartzen baduzu 2.aren aurretik,
1236 atalera berzenbatua izango da;
1242 \begin_layout Standard
1243 Zatitzeko maila sakonagoak
1257 Hauekin zure kasa jolasten utziko dizugu.
1258 Paragrafo eta azpiparagrafoen izenburuek jatorriz zenbatu gabe eta azpiparagrafoak koskatuta daudela ohartuko zara;
1262 Erabiltzailearen gida
1265 Atalen sailkapenean maila-altuena
1275 baina \SpecialChar LyX
1276 dokumentuetako testu-klase batzuetan bakarrik erabil ditzakezu (
1277 \begin_inset CommandInset ref
1279 reference "atal:dokumklaseak"
1287 \begin_layout Standard
1289 baliteke zenbatu gabeko atal eta azpiatalak nahi izatea.
1290 Horretarako ere badaude beste gune batzuk.
1299 zerrendan beherantz mugitu beharko duzu) aldatzen badituzu,
1301 -ek atal normaletako letra-tamaina berdina erabiliko du,
1302 baina ez ditu zenbatuko.
1303 Badaude "izardun" izenburuak
1312 Atal eta azpiatal bat edo beste izardun ingurunetara bihurtzen saiatu,
1313 eta ohartuko zara nola beste zenbakiak eguneratzen diren.
1316 \begin_layout Standard
1326 fitxategiko atal eta azpiataleko izenburuak.
1329 \begin_layout Subsection
1330 Zerrendak eta azpizerrendak
1333 \begin_layout Standard
1335 -ek zerrendak osatzeko zenbait ingurune ditu.
1336 Zerrenden hainbat ingurunek eskema bat idaztean,
1341 hainbat bider sakatzea edo zerrenda baten erdian puntu berri bat idaztean beste denak berzenbatzea saihestuko da.
1343 zerrendaren edukiaz arduratuko zara soilik.
1344 Dokumentu mota desberdinek,
1346 zerrenda ingurune ezberdinak behar dituzte:
1349 \begin_layout Itemize
1350 Diapositiben aurkezpeneko puntu ezberdinak deskribatzeko
1354 inguruneko buleten zerrenda erabili beharko luke.
1357 \begin_layout Itemize
1362 inguruneko zenbatutako zerrenda (eta hizkiz osatutako azpizerrendak) erabil lezake.
1365 \begin_layout Itemize
1366 Hainbat softwaretako paketeak azaltzen dituen dokumentu batek
1370 ingurunea erabil dezake,
1371 eta zerrendako elementu bakoitza letra lodia duen hitz batekin hasiko da.
1375 \begin_layout Itemize
1380 ingurunea (\SpecialChar LaTeX
1385 ingurunearekin konparatuz apur bat ezberdina da.
1388 \begin_layout Standard
1390 beste testu-prozesadoreak baino hobeago izatearen arrazoiei buruzko zerrenda bat idatziko dugu.
1391 Idatzi hau zure dokumentuaren leku batean:
1394 \begin_layout LyX-Code
1396 beste testu-prozesadoreak baino hobeagoa da zeren eta:
1399 \begin_layout Standard
1400 eta sakatu Sartu tekla.
1411 -ek lerro-hasieran bulet bat idazten du (berez "izartxo" bat,
1412 baina irteerako emaitzan borobil bihurtzen da).
1413 Idatzi zure zergatiak:
1416 \begin_layout LyX-Code
1417 Konposaketa-lana zure ordez egiten du.
1420 \begin_layout LyX-Code
1421 Matematikak WYSIWYG dira.
1424 \begin_layout LyX-Code
1425 Oso erraza da zerrendak sortzea!
1426 \begin_inset Newline newline
1432 \begin_layout Standard
1433 Zerrenda-motako inguruneak,
1434 izenburuen ez bezala,
1439 sakatzean ez dira amaitzen.
1442 -ek zerrendako hurrengo elementuarekin jarraituko duzulakoan dago.
1443 Aurreko adibidea hiru elementuz osatutako zerrenda bat da.
1444 Zerrendako elementu batean paragrafo bat baino gehiago edukitzeko jauzi babestua erabili,
1450 Zerrenda ingurunetik irteteko,
1455 ingurunea (edo erabili
1458 \begin_inset space ~
1466 \begin_layout Standard
1467 Zerrenda polita lortu duzu.
1468 Inprimatzean zein itxura edukiko duen ikusteko,
1469 exekutatu \SpecialChar LaTeX
1472 zer gertatzen da arrazoiak zenbatuta eduki nahi badituzu?
1473 Hautatu zerrenda osoa
1477 \begin_layout Plain Layout
1479 -ek ez dizu lehenbiziko buleta aukeratzen utziko,
1480 zerrendaren aurreko paragrafoa ez baduzu aukeratzen,
1482 eta ziurrenik ez duzu hori egitea nahiko.
1484 atalen izenburuen zenbakia ez du hautatzen utziko.
1501 Esan genizun bezala,
1502 zerrendan elementu bat gehitean edo ezabatzean \SpecialChar LyX
1503 -ek zenbaketa guztia berregiten du.
1506 \begin_layout Standard
1507 Zerrenda hautatuta dagoen bitartean,
1508 beste bi zerrenda-ingurunetara alda dezakezu,
1518 nolako itxura duten ikusteko.
1520 zerrendako elementu bakoitzak "termino" eta definizio bat dauka,
1521 eta definizioa paragrafoan gelditzen den beste guztia da (Sartu tekla sakatu arte).
1522 Lehen terminoa letra lodiz (
1526 ) edo paragrafotik "Tabuladore"
1530 \begin_layout Plain Layout
1531 Konposaketako tabuladorea da,
1533 eta zerrendako "termino" handienaren neurrira moldatzeko aldatuko da,
1534 idazmakina bateko tabuladore lehor,
1535 goibel eta aldagaitz bat ez bezala.
1544 ) batekin bereiztua dago.
1545 Zenbait hitzetako terminoa lortzeko hitzak zuriune babestuaz bereizi.
1550 sakatzean sortzen da.
1553 \begin_layout Standard
1563 fitxategiko zerrenda.
1566 \begin_layout Standard
1567 Itxura erakargarriak osatuz,
1568 zerrenda batzuk beste batzuen barnean sar ditzakezu:
1569 kontzeptu honi 'habiaratzea' ere deitzen zaio euskaraz.
1572 Zerrenda sinplea eta zenbatuak azpizerrendetan buleta eta zenbatze-mota ezberdinak eduki ditzakete.
1573 Zerrenda-mota ezberdinen azalpenak eta habiaratze-mailari (adib.
1574 azpizerrenda beste baten barruan,
1575 eta azken hau beste batean habiaratuta) buruko xehetasunak
1577 Erabiltzailearen gida
1579 -n aurkituko dituzu.
1582 \begin_layout Subsection
1585 Zitazioa eta beste batzuk
1588 \begin_layout Standard
1589 Zitak ezartzeko bi ingurune daude:
1594 aipamen motzentzat eta
1606 \begin_layout Plain Layout
1607 tutoretza honetako adibide luzeetan erabilia
1618 letra-tipoarekin idazten du;
1619 kodea koskatzeko nahi adina zuriune jarraian idazteko baimena eskaintzen dizun \SpecialChar LyX
1620 -eko ingurune bakarra da.
1621 Olerkiak idatz ditzakezu
1626 estrofak bereizteko lerro-itzulerak eta estrofa baten barruan lerroak banatzeko
1632 -ek eskaintzen dizkizun inguruneen xehetasunak ezagutzeko,
1635 Erabiltzailearen gida
1640 \begin_layout Standard
1660 inguruneak honako fitxategian konpondu:
1661 \begin_inset Newline newline
1669 \begin_layout Chapter
1673 \begin_layout Standard
1674 Aurreko kapitulua \SpecialChar LyX
1675 -ekin idazten ohitzeko lagunduko zizulakoan gaude.
1676 Oinarrizko editatze-eragiketaz gain inguruneen ahalmenekin idaztea ere erakutsi dizugu.
1678 erabiltzen duen gehiengo batek dokumentuak idaztea dauka helburutzat:
1682 gutunak edo eskuliburuak.
1683 Kapitulu honek testu bakun batetik dokumentu oso bat \SpecialChar LyX
1684 -ekin idaztera eramango zaitu.
1685 Testu-klaseak aurkeztuko dizkizu,
1686 hainbat dokumentu mota idazteko.
1687 Testu bat dokumentu batera bihurtzeko behar dituzun eginbide asko azalduko dizkizu,
1691 erreferentzia gurutzatuak,
1692 bibliografi eta gaien aurkibideak.
1695 \begin_layout Section
1697 \begin_inset CommandInset label
1699 name "atal:dokumklaseak"
1706 \begin_layout Standard
1707 Dokumentu mota bakoitza era desberdin batean konposatzen da.
1709 liburuak bi aldetatik inprimatu ohi diren bitartean,
1710 artikuluak orrialde bakarrekoak izaten dira.
1712 dokumentu askok ingurune bereziak edukitzen dituzte:
1713 gutunak edukitzen duten zenbait ingurune (bidaltzailearen helbidea eta sinadura bezala) liburu edo artikulu batean ez daukate zentzurik.
1723 \begin_layout Plain Layout
1725 -eko erabiltzaileentzat:
1726 hau \SpecialChar LaTeX
1727 -eko dokumentu-klasearen (document-class) antzekoa da
1732 hauen arteko ezberdintasunez arduratzen dira.
1739 (Book) dokumentu klasearekin idatzi da.
1740 Testu-klaseak WYSIWYM filosofiaren zatirik garrantzitsuenetarikoak dira;
1741 beraiek esaten baitiote \SpecialChar LyX
1742 -i dokumentu bat nola konposatu,
1743 ondorioz hau egiteko moduari buruz ez daukazu ezer jakin beharrik.
1746 \begin_layout Standard
1747 Litekeena da zure dokumentua
1751 (Article) dokumentu klasearekin idaztea
1755 \begin_layout Plain Layout
1756 Dokumentu klase lehenetsia izan ohi da.
1762 Saia zaitez beste dokumentu klase batera aldatzen (erabili
1764 Dokumentua\SpecialChar menuseparator
1768 hauen konposaketa ezberdinak ikusteko.
1769 Aldatu zure dokumentua
1778 zerrendan begiratzen baduzu dauden ingurune gehienak berdinak izango dira.
1785 ingurunea erabil dezakezu.
1786 Testu-klase batek zein ingurune eskaintzen dituen jakiteko,
1791 zerrenda aztertzearekin nahikoa duzu.
1794 \begin_layout Standard
1795 Egunkariek konposaketa-mota propioa eduki ohi dute:
1797 zutabe bateko (edo biko) inprimaketa,
1798 edo orriaren izenburuak bezala.
1799 Garai digital honetan,
1800 hauek artikulu elektronikoak onartzen hasi dira,
1802 estiloko fitxategiak sortu eta idazleak beraien artikuluak ongi konposatuta bidal ditzaten.
1803 Horretarako ere prestatuta dago \SpecialChar LyX
1810 \begin_inset space ~
1815 dokumentu klasearen bidez Amerikar Matematika Elkarteko egunkarientzat (eta antzeko beste batzuentzat ere) konposaketa-euskarria eskaintzen du.
1818 \begin_layout Standard
1819 Jarraian zenbait testu-motari buruzko erreferentzia laburra azaltzen da.
1820 Xehetasun gehiagorako,
1823 Eginbide gehigarriak
1827 Dokumentu klase bereziak
1832 \begin_layout Standard
1833 \begin_inset Tabular
1834 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
1835 <features tabularvalignment="middle">
1836 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
1837 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
1839 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1842 \begin_layout Plain Layout
1848 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1851 \begin_layout Plain Layout
1859 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1862 \begin_layout Plain Layout
1868 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1871 \begin_layout Plain Layout
1872 orrialde bakarrekoa,
1880 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1883 \begin_layout Plain Layout
1889 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1892 \begin_layout Plain Layout
1893 Amerikar Matematika Elkarteko diseinu eta inguruneak
1900 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1903 \begin_layout Plain Layout
1909 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1912 \begin_layout Plain Layout
1913 artikulua baino luzeagoa,
1921 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1924 \begin_layout Plain Layout
1930 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1933 \begin_layout Plain Layout
1934 txostena + azala + kontrazala
1941 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1944 \begin_layout Plain Layout
1950 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1953 \begin_layout Plain Layout
1954 gardenkiak (Foil\SpecialChar TeX
1962 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1965 \begin_layout Plain Layout
1971 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1974 \begin_layout Plain Layout
1976 sinadura eta bestelako inguruneak dauzka
1989 \begin_layout Section
1994 \begin_layout Standard
1995 Gutun bat idazteko orduan,
1996 ireki fitxategi berria eta aukeratu
2002 Dokumentua\SpecialChar menuseparator
2005 elkarrizketa-koadroan.
2006 Gutuna idazteko biderik errazena izan arren lan gehiago eskatzen duela dirudi.
2007 Negozio-gutun bakoitza idaztean jasotzailearen eta zure helbideak,
2018 gutun-adibidea duena;
2019 behin txantiloi bat eskuartean daukazula,
2020 gutun berri bat idazten duzun bakoitzean zatiren bat edo beste aldatzen duzu soilik.
2023 \begin_layout Standard
2024 Ireki fitxategi berri bat
2026 Fitxategia\SpecialChar menuseparator
2028 \begin_inset space ~
2039 Gorde eta inprima ezazu zenbait ingurune nola konposatzen diren aztertzeko.
2043 \begin_layout Standard
2048 menuan begiratzen duzunean beste testu-klase batzuetan ageri ez diren hainbat ingurune ikusiko dituzu,
2053 \begin_inset space ~
2063 bezalako beste batzuk ezagunak egingo zaizkizu.
2064 Ingurune horiek nola erabiltzen diren ikusteko,
2065 haiekin jolasten ibil zaitezke.
2072 inguruneak gorri koloredun "
2076 " hitza testuaren aurretik agertzen duela.
2077 Fitxategia inprimatzen baduzu,
2078 ohartuko zara hitz hori ez duela erakusten.
2079 Sinaduraren kokapena jakiteko erabiltzen da.
2081 jakin ezazu berdin dela
2085 lerroa non kokatzen den.
2086 Gogoratu \SpecialChar LyX
2087 programa WYSIWYM dela;
2094 -ek badaki inprimatzean sinadurak gutunaren amaieran egon behar duela.
2097 \begin_layout Standard
2098 Txantiloi bat \SpecialChar LyX
2099 fitxategi arrunt bat besterik ez da.
2101 zure helbide eta sinadurekin bete eta txantiloi berri bat bezala gorde dezakezu.
2103 gutun bat idatzi nahi duzun bakoitzean sortu berri duzun txantiloian oinarrituz denbora aurreztuko duzu.
2104 Egiazko "ariketa" bat egitea ongi baino hobekiago etorriko zaizula esan beharrik ez daukagu,
2105 idatz iezaiozu gutun bat lagun bati
2109 \begin_layout Plain Layout
2111 txantiloitik idazten duzun kasurako.
2112 Ingurune bateko testua ezabatuz (zure helbidea sartzeko
2115 \begin_inset space ~
2120 eremua erabat ezabatzen baduzu) eta ondoren ezer idatzi gabe kurtsorea beste nonbaitera mugituz gero,
2121 gune hori desagertuko da.
2122 Ingurune gehienek testurik gabe ezin dute bizi.
2128 zerrendako elementua.
2136 \begin_layout Standard
2137 Txantiloiek denbora asko aurrera dezaketenez,
2138 ahal duzun guztietan erabiltzea aholkatzen dizugu.
2140 testu-klase dotore batzuk nola erabiltzen diren erakusten dute.
2143 ordenagailuekin trebetasun gutxi daukaten erabiltzaileentzat lagungarri izan daiteke.
2144 Erabiltzaileek gutun-txantiloi bat erabiltzen badute errazagoa izateaz gain,
2146 erabiltzeko beldurra galduko dute.
2149 \begin_layout Section
2150 Dokumentuen tituluak
2153 \begin_layout Standard
2155 -ek (\SpecialChar LaTeX
2156 -ek bezala) titulua —
2159 data eta laburpena ere barne eduki ditzake —
2160 dokumentutik bereizitako zati bezala hartzen du.
2163 \begin_layout Standard
2164 Itzul zaitez zure \SpecialChar LyX
2165 dokumentura eta ziurtatu
2173 \begin_layout Plain Layout
2174 Gutun mota ez darabilzula,
2179 testu-klaseak titulurik ez baitu erabiltzen.
2184 dokumentu klasea erabiltzen ari dela.
2185 Idatzi titulua lehenbiziko lerroan eta lerroa
2189 ingurunearekin ezarri.
2190 Idatzi hurrengo lerroan zure izen-abizenak eta aldatu
2195 Idatzi data hirugarren lerroan
2201 laburtu dokumentuaren edukia bizpahiru paragrafotan (edo bakar batean) eta ezarri
2206 Ohartu zaitez titulua nola aurkezten den inprimatzean.
2207 Dokumentuaren formatua
2211 klasera aldatzen baduzu,
2212 tituluaren orrialdea bereiztuta agertuko da,
2213 tutoretza honetako aurreneko orrialdearen antzera.
2216 \begin_layout Standard
2230 \begin_layout Section
2231 Etiketa eta erreferentzia gurutzatuak
2234 \begin_layout Standard
2235 Dokumentuko atalen goiburuak,
2236 zerrendako elementuak,
2238 oin-oharrak eta mugikorrei
2242 \begin_layout Plain Layout
2245 Erabiltzailearen gida
2249 Kapsulatutako objektuak
2251 eskuliburuetan azaltzen dira.
2256 etiketa jar diezaiekezu.
2257 Etiketa bat jarritakoan,
2258 dokumentuko beste edozein lekutan atal honi buruzko aipamenak sartzeko erreferentzia gurutzatuak erabil ditzakezu.
2259 Atalaren zenbakira edo kokatuta dagoen orrialdeari erreferentzia egin dezakezu.
2260 Atalen zenbaketaz bezala,
2261 erreferentzia gurutzatuez \SpecialChar LyX
2263 Etiketa eta erreferentzia gurutzatuak automatikoki kudeatzeko gaitasuna \SpecialChar LyX
2264 eta \SpecialChar LaTeX
2265 programen abantailarik onenetariko bat da,
2266 beste testu-prozesadoreekin konparatuz.
2269 \begin_layout Subsection
2270 Zure aurreneko etiketa
2273 \begin_layout Standard
2274 Joan gure bigarren atalera,
2275 "Dokumentu honi buruz" izenburua duena.
2276 Egin klik ataleko izenburuaren lerroaren amaieran eta hautatu
2283 \SpecialChar menuseparator
2288 menua edo tresna-barrako
2295 Elkarrizketa-koadro batek etiketaren izena eskatuko dizu,
2296 eta berak iradokizun bat egingo dizu.
2301 botoian klik egindakoan,
2302 etiketaren izena kutxa batean ataleko izenburuaren alboan ezarriko du.
2305 \begin_layout Standard
2306 Orain arte ez dugu gauza askorik egin (
2310 fitxategiak itxura bera dauka,
2311 inprimatutako dokumentuan etiketarik ez baita agertzen).
2313 etiketa gehitu duzunez,
2314 honi buruzko erreferentzia gurutzatuak erabil ditzakezu dokumentuan.
2315 Horitxi egingo dugu.
2318 \begin_layout Subsection
2319 Zure lehen erreferentzia gurutzatua
2322 \begin_layout Standard
2323 Kokatu kurtsorea zure dokumentuko 2.
2324 ataleko lekuren batean.
2328 \begin_layout LyX-Code
2329 Dokumentu honi buruz gehiago jakiteko asmoz,
2331 \begin_inset Newline newline
2335 orrialdean aurki dezakezu.
2338 \begin_layout Standard
2340 kokatu kurtsorea "atala" hitzaren aurrean eta hautatu
2342 Txertatu\SpecialChar menuseparator
2343 Erreferentzia gurutzatua
2345 menua edo tresna-barrako
2348 arg "dialog-show-new-inset ref"
2354 Erreferentzia gurutzatua
2356 izeneko leihoa bistaratuko da.
2357 Aipatu dezakezun etiketa-zerrenda bat dauka.
2368 izeneako goitibeherako zerrenda,
2369 eta hautatu '<erreferentzia> <orrialdea> orrialdean' elementua.
2375 " etiketa (lehenetsi gisa hautatuta egongo da),
2377 atal:dokumburuz' erreferentziaren markatzailea agertuko da (egokia izateko,
2381 \begin_inset space ~
2386 bat jarri beharko zenuke erreferentzia eta 'atala'-ren artean).
2387 Hau egiteko badago beste bide bat:
2388 egin klik saguaren eskuineko botoiarekin atalaren alboa ezarritako etiketaren gainean eta erabili testuinguruko
2390 Kopiatu erreferentzia gisa
2393 Etiketa honen erreferentzia gurutzatua arbelean dago orain,
2394 eta kurtsorearen uneko posizioan kopia daiteke
2398 \SpecialChar menuseparator
2403 menua (edo Ktrl+V lasterbidea) erabiliz.
2404 Inprimatutako dokumentuan,
2405 erreferentziaren markatzaile hau atalaren eta orrialdearen zenbakiekin ordeztuta agertuko da.
2406 Ikusi zure dokumentua DVI gisa,
2407 eta ikusiko duzu \SpecialChar LaTeX
2409 '2 atala' adierazten du,
2411 atalaren eta bere erreferentzia gurutzatuaren artean idatzi duzun testuaren luzeraren arabera 'orrialde honetan',
2412 'hurrengo orrialdean' edo 'n orrialdean' (non
2416 orrialdearen zenbakia den) ikusiko duzu.
2419 \begin_layout Standard
2420 Erreferentzia gurutzatu batek hiperesteka baten antzera funtzionatzen du \SpecialChar LyX
2421 -en dokumentu bat editatzean;
2422 haren gainean klik egitean
2425 \begin_inset space ~
2430 elkarrizketa-koadroa bistaratuko da,
2434 \begin_inset space ~
2439 botoian kurtsorea erreferentziatutako etiketara mugitzeko.
2442 \begin_layout Subsection
2446 \begin_layout Standard
2447 Esan dizugu erreferentzia gurutzatuak zenbatzeaz \SpecialChar LyX
2449 probatzeko unea heldu zaizu.
2450 Gehitu atal berri bat 2.
2452 jar iezaiozu izenburu panpox bat ("Neguko lore gardenak" adibidez).
2453 Eguneratu DVI ikuspegia eta —
2455 atalaren erreferentzia gurutzatua "3" izatera aldatu da!
2456 Aldatu "Dokumentu honi buruz" azpiatal ingurunera,
2457 eta erreferentzia gurutzatua 3 atalaren ordez 2.1
2458 \begin_inset space ~
2461 azpiatala bezala agertuko da.
2463 erreferentziaren orrialdea aldatzeko etiketaren aurretik testu asko daukan orrialde berri bat idatzi beharko duzu.
2467 \begin_layout Standard
2468 Etiketekin aritzeko,
2469 sartu etiketa berri bat lehenbiziko erreferentzia gurutzatua zegoen lekuan,
2470 eta aipatu dokumentuko edozein lekutik.
2471 Erreferentzia gurutzatu ugari txertatzen ibiltzen bazara
2473 Erreferentzia gurutzatua
2475 elkarrizketa-koadroa irekita edukitzea komeniko zaizu.
2478 \begin_layout Standard
2479 Erreferentzia gurutzatuak dokumentu handietan ere ongi dabiltzala ziurtatu nahi baduzu,
2482 Erabiltzailearen gida
2484 eskuliburuko orrialde batzuk eta
2492 \begin_layout Plain Layout
2494 kapitulu baten izenburua kopiatzeak errore bat sor dezake,
2495 zeren eta artikulua klaseak kapitulurik ez baitu onartzen.
2496 Hori gertatzen bada,
2497 ezabatu kapituluaren izenburua.
2499 \begin_inset CommandInset ref
2501 reference "atal:dokumklaseak"
2507 \begin_inset space ~
2518 \begin_layout Standard
2524 konpondu erreferentziak
2531 \begin_layout Section
2532 Oin-oharrak eta albokoak
2535 \begin_layout Standard
2536 Oin-oharrak gehitzeko,
2540 arg "footnote-insert"
2547 \begin_layout Plain Layout
2548 Botoiak beltz koloreko testuaren azpian dagoen testu gorri batera zuzendutako gezia irudikatzen du.
2558 \SpecialChar menuseparator
2563 menua erabil dezakezu.
2564 Jarri kurtsorea dokumentuko "\SpecialChar LyX
2565 " hitzaren atzean eta klik egin
2568 arg "footnote-insert"
2572 Oin-oharrari dagokion kutxa bat agertuko zaizu;
2573 idatzi bertan oineko oharrari dagokion testua.
2575 -ek kurtsorea oin-ohar kutxaren hasieran kokatuko du.
2579 \begin_layout LyX-Code
2581 konposaketarako testu-prozesadorea da.
2584 \begin_layout Standard
2585 Orain egin klik "oina" etiketa duen botoian.
2586 Oin-oharraren kutxa itxi egingo da,
2587 oin-oharraren markatzailea inprimatuko den testuaren kokalekua erakusteko botoia utziko du.
2588 Ekintza horri oin-oharra "tolestea" deitzen zaio.
2589 Oin-oharra zabaltzea nahi duzunean,
2590 egin klik "oina" botoian;
2591 horrela hango testua editatzeko aukera daukazu.
2594 \begin_layout Standard
2595 Oin-oharrak testu arrunt bezala ebaki eta itsats daitezke.
2596 Saia zaitez beldurrik gabe!
2597 Hautatu oin-oharraren
2601 \begin_layout Plain Layout
2602 Teklatuaren bitartez errazago hautatuko duzu.
2603 Saguarekin saiatzean oin-oharraren kutxa irekitzeko arriskua baitaukazu.
2619 testu arrunta oin-ohar batera alda dezakezu:
2620 hautatu testua eta egin klik
2623 arg "footnote-insert"
2627 Oin-oharra testu arruntera bihurtzeko,
2628 ireki oin-oharra eta kokatu kurtsorea hango testuaren hasieran,
2634 edo bestela kurtsorea esaldiaren amaieran kokatuta dagoela sakatu
2641 \begin_layout Standard
2642 Albo-oharrak gehitzeko,
2643 erabili tresna-barrako
2646 arg "marginalnote-insert"
2651 Txertatu\SpecialChar menuseparator
2655 Oin-oharrak bezala dihardute,
2656 honako hauek izan ezik:
2659 \begin_layout Itemize
2660 Pantailan kutxek "albo" daukate "oina" eduki ordez.
2663 \begin_layout Itemize
2664 Oharrak alboetan kokatzen dira,
2665 testuaren behealdean ordez.
2668 \begin_layout Itemize
2673 \begin_layout Standard
2674 Aldatu \SpecialChar LyX
2675 -eko oin-ohar bat testu arrunt egoerara,
2676 ondoren hautatu testu hori eta bihurtu ezazu albo-oharrera.
2677 Albo-oharra nola inprimatzen diren ikusteko,
2678 eguneratu DVI ikuspegia.
2681 \begin_layout Standard
2687 konpondu oin-oharrak
2694 \begin_layout Section
2696 \begin_inset CommandInset label
2698 name "atal:bibliografiak"
2705 \begin_layout Standard
2706 Bibliografiak erreferentzia gurutzatuak bezalakoak dira.
2707 Bibliografiak erreferentzien zerrenda bat edukitzen du dokumentu amaieran,
2708 eta dokumentuaren zehar elementu hauek aipa daiteke.
2709 Ataletako izenburuekin gertatzen den bezala,
2711 eta \SpecialChar LaTeX
2712 -ek zure lana errazten dute bibliografiako elementuak automatikoki zenbatuz eta aipamenak aldatuz elementuen zenbakia aldatzen diren bakoitzean.
2715 \begin_layout Standard
2716 Joan dokumentuaren amaierara eta aldatu
2722 idazten duzun paragrafo bakoitza erreferentzi bat izango da.
2724 \begin_inset Quotes eld
2732 -eko dokumentazio taldea
2735 \begin_inset Quotes erd
2738 zure aurreneko erreferentzia gisa.
2739 Ohartu zaitez erreferentzia bakoitzaren aurretik \SpecialChar LyX
2740 -ek automatikoki zenbaki bat daukan kutxa jartzen duela.
2741 Egin klik erreferentziaren zenbakiaren kutxaren gainean,
2745 \begin_inset space ~
2750 elkarrizketa-koadroa agertuko da.
2751 Lyx dokumentuan honi erreferentzia egiteko
2760 berriz irteeran agertzen da.
2761 Etiketa ez denean ezartzen (lehenetsia),
2762 bibliografiaren zenbakia agertuko da irteeran.
2769 \begin_inset Quotes eld
2779 \begin_layout Standard
2781 kokatu kurtsorea dokumentuko leku batean,
2782 erreferentzia txertatu nahi duzun kokalekuan hain zuzen.
2785 Txertatu\SpecialChar menuseparator
2791 arg "dialog-show-new-inset citation"
2799 elkarrizketa-koadroa agertuko da.
2800 Elkarrizketa-koadro honen eskuineko panelean bibliografiako sarrera guztiak zerrendatzen dira,
2801 eta eremu honek aipatzea nahi duzun bibliografiako elementua aukeratzea eskaintzen dizu.
2803 \begin_inset Quotes eld
2811 dagoen bibliografiako elementu bakarra baita),
2812 ondoren erabili erdian dagoen
2817 Kokapen berean nahi haina zitazio eduki ditzakezu honen bidez hainbat gako transferituta.
2819 begiratu DVI fitxategian,
2820 eta ikusiko duzu aipamenak giltzen artean agertzen direla testuan,
2821 dokumentu amaierako bibliografia erreferentziatuz.
2824 \begin_layout Standard
2829 elkarrizketa-koadroko
2832 \begin_inset space ~
2837 eremuak ohar bat sartuko du giltzen artean (erreferentziatzen den liburu edo artikulu bateko orrialde edo kapitulua zehazteko,
2839 Inprimatzean erreferentziek zenbakien ordez etiketak edukitzea nahi baduzu (adib.
2840 egunkari batzuk Sorozabal andreak 1992an idatzitako dokumentu bat aipatzeko "[Sor92]" idaztiko lukete)
2842 Bibliografia-elementua
2844 elkarrizketa-koadroko
2849 Xehetasun gehiagorako,
2852 Erabiltzailearen gida
2857 \begin_layout Standard
2863 zuzendu bibliografia eta zitazioak
2870 \begin_layout Section
2874 \begin_layout Standard
2875 Dokumentuaren hasieran gaien aurkibidea jartzea nahi izan dezakezu.
2877 -ekin erraz egingo duzu.
2878 Dokumentuko tituluaren ondoren eta testuaren aurretik sakatu
2885 Txertatu\SpecialChar menuseparator
2887 \begin_inset space ~
2891 \begin_inset space ~
2900 \begin_inset space ~
2906 Dokumentuko aurreneko lerroan "
2910 " esaldia duen botoi bat agertuko da.
2913 \begin_layout Standard
2914 Ez dirudi oso erabilkorra denik.
2920 fitxategian begiratzen baduzu,
2921 dokumentuko atal eta azpiatalak zerrendatzen dituen gaien aurkibidea ikusiko duzu.
2923 atalak berrantolatzean edo berriak sortzean,
2928 fitxategi eguneratuan ikusiko dituzu.
2931 \begin_layout Standard
2932 Dokumentua pantailan editatzean,
2933 ez da gaien aurkibidea testu gisa azaltzen,
2934 ezinezkoa baita editatzea.
2935 Gaien aurkibideari dagokion botoian,
2938 Dokumentua\SpecialChar menuseparator
2941 menuan edo tresna-barrako
2944 arg "dialog-toggle toc"
2947 botoian klik eginez banandutako leiho batean zerrendatzen da.
2948 Nahiz eta dokumentuan "gaien aurkibidea" ez egon txertatuta,
2949 menuak funtzionatuko du.
2950 Oso erabilgarria da dokumentuan zehar mugitzeko.
2951 Atal (edo azpiatal) baten izenburuan klik eginez bat elementuaren lerroa nabarmendu eta kurtsorea (\SpecialChar LyX
2952 editatzen den leihoan) dokumentuko leku horretan kokatuko du.
2953 Teklatuko geziak ere erabil ditzakezu gaien aurkibidean gora eta behera mugitzeko.
2954 Agian komenigarria izango duzu editatzen ari zarenean leiho hau irekita uztea.
2955 Antzeko gaitasuna Arakatu menutik lor dezakezu,
2956 eta gaien aurkibidea automatikoki agertuko da.
2959 \begin_layout Standard
2960 Aurkibidea kentzeko dagokion botoia,
2961 beste edozein testu bezala,
2962 ezabatzearekin nahikoa da.
2965 \begin_layout Standard
2971 jarri gaien aurkibidea
2978 \begin_layout Chapter
2979 Matematika erabiltzea
2982 \begin_layout Standard
2983 Zientzialari askok \SpecialChar LaTeX
2985 ekuazioak era dotore batean argitaratzen baititu,
2986 testu-prozesadoreek eta beraien ekuazio editoreak erabiltzen duten kontrol-karaktereak saihetsiz.
2987 Zientzilari askok goibelduak sentitzen dira,
2989 -ekin ekuazioak idatzi baino programaketa lan bat gehiago delako.
2992 -ek ekuazioentzako WYSIWYM euskarria dauka.
2996 -eko matematika komandoak bide normal batean idatz daitekeela ikusiko duzu,
2997 eta horiek WYSIWYM eran erakutsiko dira.
3000 inoiz ez baduzu erabili,
3004 \begin_inset space ~
3009 rekin bide azkar eta erosoan profesional-itxurako adierazpen matematikoak idazteko aukera izango duzu.
3012 \begin_layout Section
3016 \begin_layout Standard
3017 Dokumentuko lekuren batean ondorengoa idatzi:
3020 \begin_layout LyX-Code
3021 Gogoko dut Einstein-ek esandakoa,
3026 \begin_layout Standard
3028 ekuazio horiek ez dute itxura oso onik ez \SpecialChar LyX
3029 -en ez irteeran ere;
3030 hizkien eta berdintasun ikurraren artean ez dago zuriunerik,
3031 eta "2" benetako goi-indize bezala egotea nahiko zenuke.
3032 Konposaketa okerra gertatu da,
3034 -i matematikako ekuazio bat idazten ari garela ez baitiogu esan,
3035 eta ekuazioa testu arrunta bezala konposatu du.
3039 \begin_layout Standard
3041 formula bat sortu dugu egokiro konposatua izan dadin.
3042 Formula bat sortzeko,
3043 egin klik tresna-barrako
3051 Txertatu\SpecialChar menuseparator
3052 Matematika\SpecialChar menuseparator
3054 \begin_inset space ~
3061 -ek laukitxo urdin bat txertatuko du;
3062 matematikako ekuazio hutsa izango da,
3063 eta kurtsorea bertan kokatuko duenez,
3069 Adierazpen matematikoa urdinez dago,
3070 eta laukitxo urdina ekuazioa hutsa izateari uzten dion unean desagertuko da.
3075 tekla ekuaziotik ateratzeko.
3076 Markatzaile arrosa desagertuko da,
3077 kurtsorea adierazpenaren eskuinean kokatuz,
3078 eta orain zerbait idazten baduzu testu arrunta izango da.
3081 \begin_layout Standard
3087 Konturatuko zarenez,
3088 adierazpen matematikoa era dotorean osatu da;
3089 hizki eta berdintasun ikurraren artean zuriunea du,
3090 eta "2" goi-indize bezala dauka.
3091 Matematika-eran hizkiak aldagai gisa hartzen dira,
3092 eta letra etzanez azaltzen dira.
3093 Zenbakiak zenbaki izaten jarraitzen dute.
3096 \begin_layout Standard
3097 Matematika editatzeko era berri hau WYSIWYM filosofiaren beste adibide bat da.
3100 matematikako adierazpenak testuaren eta
3106 bezalako komandoen bitartez idazten dira;
3108 exekutatu arte ezin izango duzu ikusi nola inprimatuko diren,
3109 eta falta den parentesi edo bestelako zerbaiten bila denbora asko gal daiteke.
3113 adierazpen matematikoa WYSIWYG eran ez azaldu arren,
3114 inprimatzean edukiko duen ia itxura berdina bistaratzen du.
3117 konposaketa profesionala lantzeaz arduratuko da.
3120 \begin_layout Section
3121 Ekuazioetan murgiltzea
3124 \begin_layout Standard
3126 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3130 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
3134 Adierazpen barruan mugitzeko,
3135 erabili teklatuko geziak.
3136 Adierazpena sartzean matematika-eran zaudela argitzeko markatzaile arrosa azaltzen dela ohartu.
3145 geziak berdintasun ikurraren mailan kurtsorea mugitzeko,
3147 Erabili geziak ekuaziotik irteteko edo sakatu
3154 \begin_layout Standard
3155 Matematika-eran idaztea testu arrunta editatzea bezala da,
3156 aurrerago azalduko dizkizugun tekla bereziak kontutan hartzen ez baditugu bederen.
3167 Testua hautatzeko bai teklatuko geziak bai sagua erabil ditzakezu.
3170 Editatu\SpecialChar menuseparator
3173 menua matematika-eran berdin erabiltzen da,
3174 gauza bera ebaki eta itsasteko.
3175 Kontuz ibili gauza batekin:
3176 ekuazioaren ezkerraldean edo eskuinaldean eta kanpoan kurtsorea balego eta
3184 tekla sakatzean ekuazio osoa ezabatuko litzateke.
3185 Eskerrak adierazpen matematikoa berreskuratzeko
3192 \begin_layout Standard
3194 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
3198 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}+1$
3201 ekuaziora aldatu nahi baduzu?
3203 egin klik saguarekin kokaleku egokian.
3205 erabili teklatuko geziak.
3206 Kurtsorea "c" hizkiaren ondoren baina "2"-ren aurrean kokatuta balego,
3211 gezia goi-indizera igotzeko,
3212 "2"-ren aurretik kokatuko da.
3219 gezia kurtsorea maila arruntera itzultzeko.
3220 Ekuazioko goi-indizean bazaude eta
3225 jaitsi maila arruntera eta goi-indize ondoren kurtsorea kokatuko du,
3226 horrela "+1" idaztea bakarrik faltako zaizu.
3229 \begin_layout Section
3230 Berretzaile eta indizeak
3233 \begin_layout Standard
3237 \begin_inset space ~
3242 erabiliz sar daitekeen arren (ikus ondorengo atala),
3243 askoz ere azkarragoa da "^" erabiltzea.
3245 -ek goi-indizean beste laukitxo urdin bat jarriko du,
3246 ondoren idazten duzuna goi-indizea izango da (letra-tamaina txikiagoa edukiko du).
3255 (formulatik erabat irtetzeko) sakatu bitartean idazten duzun guztia goi-indizean agertuko da.
3258 \begin_layout Standard
3259 Azpindizea idazteko bidea ere erraza da:
3265 Dagoeneko ikasi duzu ondoren agertzen den ekuazioko goi-indizeak eta azpindizeak idazten:
3267 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
3273 \begin_layout Standard
3284 ekuazioa matematika-eran.
3287 \begin_layout Section
3288 Matematikaren tresna-barra
3291 \begin_layout Standard
3292 Matematikako ikur eta funtzio osatuagoak sartzeko
3295 \begin_inset space ~
3300 erabiltzea komenigarria izaten da.
3301 Eragiketa hauetariko asko teklatuarekin,
3304 Editatu\SpecialChar menuseparator
3309 Txertatu\SpecialChar menuseparator
3312 menuen bidez sor daiteke.
3321 \begin_inset space ~
3326 erabiltzen irakatsiko dizugu;
3331 eskuliburua irakurriz lasterbideak erabiltzen ikas dezakezu.
3334 \begin_layout Standard
3335 Matematikako tresna-barra erakusten da kurtsorea formulan dagoenean,
3336 eta aktibatu daiteke baita ere
3338 Ikusi\SpecialChar menuseparator
3342 Menu horretako 'Matematika'-ri (
3345 arg "toolbar-toggle math"
3348 ) dagokion kontrol-koadroa aktibatzean,
3349 tresna-barra agertzen da behin betirako leihoaren behean;
3350 egoera hau aldatzeko,
3359 ren kontrol-koadroan klik egin berriro,
3360 eta kurtsorea formula baten barruan kokatzean soilik agertuko da matematikaren tresna-barra.
3364 \begin_layout Subsection
3368 \begin_layout Standard
3372 \begin_inset space ~
3377 matematikako ikur multzo handia aukeratzen uzten dizu:
3382 karaktere berezi eta integral.
3383 Jakin ezazu goi-indizeek eta azpindizeek batura eta integralen limitea jartzea eskaintzen dizutela.
3386 \begin_layout Subsection
3388 tilet eta mugatzaileak
3391 \begin_layout Standard
3392 Erroketa bat idazteko,
3396 arg "math-insert \\sqrt"
3400 Erro ikurra agertuko da,
3405 \begin_layout Plain Layout
3408 Itzultzailearen oharra
3411 txertatze-gunea matematikako ekuazioa idazten den laukitxo urdinari deitzen zaio.
3416 bere barruan kokatuko da.
3417 Orain idatzi aldagaiak,
3420 zatikiak edota nahi duzun guztia.
3422 -ek erroketaren tamaina automatikoki egokituko du edukieraren arabera.
3425 \begin_layout Standard
3427 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
3430 ) edo karaktere taldean (
3431 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
3434 ) tilet ikurra ezartzeko bide berdina lantzen da.
3435 Apaingarri motak tresna-barrako
3438 arg "math-insert \\hat"
3441 botoiaren bidez erabilgarri daude.
3442 Egin klik apaingarri batean,
3443 eta \SpecialChar LyX
3444 -ek apaingarri hori txertatuko du txertatze-gune baten azpian (edo gainean).
3445 Idatzi nahi duzuna txertatze-gunean.
3446 Apaingarrien bi multzo daude:
3447 idazten duzun testuarekin bat tamainaz aldatzen direnak,
3448 eta finkatutako tamaina dutenak,
3449 hizki soilentzako egokiagoak direnak.
3452 \begin_layout Standard
3454 giltzak edota kortxeteak bezalako mugatzaileak antzera erabili arren pitin bat zailtxoagoak dira erabiltzen.
3462 arg "dialog-show mathdelimiter"
3469 elkarrizketa-koadroa agertuko da.
3470 Unean hautatutako mugatzailea leiho erdialdean agertuko da.
3471 Mugatzaileen uneko hautapena kutxa batean bistaratuko da.
3472 Parentesi-bikotea egoten da lehenetsi gisa,
3473 hautatu zuk nahi dituzun kortxete-bikoteak,
3474 kortxete eta parentesiak,
3476 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
3479 " bezalako zerbait idazteko (huts-mugatzailea tartekako marra bertikala bezala bistaratzen da \SpecialChar LyX
3486 \begin_layout Standard
3488 matematika-eran oraingo parentesiak idatz ditzakezu
3494 parentesi horiek testu arruntaren letra-tamaina berdina izango dute,
3495 parentesi barruan zatiketa edo matrize bat idazten baduzu oso itsusi geldituko dira.
3497 egokiagoa da mugatzaileen hiru botoietariko bat erabiltzea zuzenean (
3498 \begin_inset space ~
3501 ) bikotea txertatzea baino.
3504 \begin_layout Standard
3505 Existitzen den testu batean mugatzaileak,
3506 erroketak edo apaingarriak txerta ditzakezu.
3507 Hautatu egokitu nahi duzun ekuazioa,
3511 \begin_inset space ~
3521 -en bigarren legea eskalar eratik (
3522 \begin_inset Formula $f=ma$
3526 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=\overrightarrow{ma}$
3530 Matrizeei buruz ikasitakoan parentesi edo kortxeteak modu honetan jar ditzakezu.
3533 \begin_layout Subsection
3537 \begin_layout Standard
3541 \begin_inset space ~
3549 arg "math-insert \\frac-square"
3558 -ek bi txertatze-gune jarriko ditu zatiki batean.
3560 zatiki batean zehar kurtsorea mugitzeko teklatuko geziak erabil ditzakezu.
3561 Egin klik zenbatzaileari dagokion txertatze-gunean eta idatzi "1" zenbakia.
3567 gezia eta "2" zenbakia idatzi.
3568 Zatiki bat lortu duzu!
3570 bi txertatze-gunetan nahi duzuna idazteko aukera daukazu:
3571 berretzaileak dituzten aldagaiak,
3573 beste zatiki batzuk,
3574 integralak edo bururatzen zaizun beste edozer.
3577 \begin_layout Standard
3588 ekuazioa matematika-eran.
3591 \begin_layout Subsection
3596 sinu eta bestelakoak
3599 \begin_layout Standard
3600 Matematika-eran hizkiak aldagaitzat hartzen direnez,
3601 matematika-eran "sin" idazten baduzu \SpecialChar LyX
3602 -ek hiru aldagaien arteko biderketa (
3603 \begin_inset Formula $s$
3608 \begin_inset Formula $i$
3612 \begin_inset Formula $n$
3615 ) idazten ari zarela usteko du.
3616 Hirurak letra etzanarekin bistaratuko dira,
3617 baina "sin" hitza letra erromatarrarekin idatzi nahiko zenuen.
3620 -ek ez du tarterik sartuko "sin" eta "x" hitzen artean (zuriunea sakatuz matematika-eratik aterako zaitu).
3622 \begin_inset Quotes eld
3626 \begin_inset Formula $\sin\left(x\right)$
3630 \begin_inset Quotes erd
3634 \begin_inset Quotes eld
3638 \begin_inset Formula $sin\left(x\right)$
3642 \begin_inset Quotes erd
3648 \begin_layout Standard
3652 \begin_inset space ~
3660 arg "math-insert \\functions"
3664 agertzen den zerrendan hautatu "sin".
3665 "sin" hitza letra beltz eta erromatarrez idatziko da.
3666 Hitz osoa sinbolo soil baten gisa kudeatuko denez,
3671 tekla sakatuz hitz osoa ezabatuko da.
3673 letra etzan urdinez idatziko da,
3674 matematika-eran espero zenuen bezala.
3675 Irteerako fitxategian adierazpen matematikoa egokiro konposatuko da.
3679 \begin_layout Standard
3680 Funtzioen zerrendan honako beste funtzioak aurki daiteke:
3681 trigonometriako funtzioak eta beraien alderantzizkoak,
3682 hiperbole funtzioak,
3684 limiteak eta bestelako gutxi batzuk.
3685 Funtzio hauek goi-indize eta azpindizeak onartzen dituzte,
3687 \begin_inset Quotes eld
3691 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
3695 \begin_inset Quotes erd
3699 \begin_inset Quotes eld
3703 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
3707 \begin_inset Quotes erd
3710 bezalakoak idazteko garrantzitsuak izanik.
3713 \begin_layout Standard
3724 ekuazioa matematika-eran.
3727 \begin_layout Subsection
3731 \begin_layout Standard
3735 \begin_inset space ~
3743 arg "dialog-show mathmatrix"
3747 Izen bereko elkarrizketa-koadroa agertuko da,
3748 matrizeko errenkada eta zutabe kopuruak zehazteko aukera eskainiz.
3749 Aukeratu 2 errenkada eta 3 zutabe,
3755 Txertatze-gune batzuk hutsik utz ditzakezu horrela nahi izanez gero.
3758 \begin_layout Standard
3759 Matrize bateko zutabeetan zehar mugitzeko
3764 Beste aukera bat da teklatuko geziak erabiltzea:
3769 sakatuz kurtsorea hurrengora bidaliko du,
3774 geziarekin azpiko errenkadara,
3778 \begin_layout Standard
3779 Bat-batean errenkada edo zutabe gehiago behar badituzu,
3782 Editatu\SpecialChar menuseparator
3784 \begin_inset space ~
3788 \begin_inset space ~
3793 menua edo matematikaren tresna-barrako
3796 arg "tabular-feature append-row"
3803 arg "tabular-feature delete-row"
3810 arg "tabular-feature append-column"
3817 arg "tabular-feature delete-column"
3823 \begin_layout Standard
3826 Erabiltzailearen gida
3828 zutabe bakoitza lerrokatzen edo matrize osoaren kokapen bertikala nola aldatzen den ikasteko.
3829 Jabetu zaitez zeregin bakoitzarentzat tresna bat dagoela;
3830 testua daukan taula bat idazteko,
3831 erabili \SpecialChar LyX
3832 -en taulentzako euskarri harrigarria,
3833 taulak idazteko ez da komeni matrizeak erabiltzea.
3836 \begin_layout Subsection
3840 \begin_layout Standard
3841 Orain arte idatzi ditugun ekuazioak,
3842 inguratzen zituzten testuaren lerro berdinean zeuden,
3843 lerroko formulak bezala ere ezagutzen dira.
3844 Ekuazio labur eta soilentzat ongi doa,
3845 baina gauza handiagoentzat,
3846 edo testutik urruntzea nahi badituzu,
3847 adierazpen eran idatzi beharko dira.
3849 adierazpen erako ekuazioak etiketatu eta zenbatuak izan daiteke (ikus
3851 Erabiltzailearen Gida
3854 eta hainbat lerrotako ekuazioak adierazpen-eran egon behar dute.
3857 \begin_layout Standard
3861 \begin_inset space ~
3874 eta erdialdean zentratuta,
3875 txertatze-gune bat agertuko da.
3876 Orain idatzi ekuazio bat eta bistaratu DVI formatuan bere itxura ikusteko.
3880 \begin_inset space ~
3885 botoia era batetik bestera txandakatzeko erabiltzen da:
3886 adierazpen eratik barneko erara aldatzeko,
3888 Adierazpen erak lerroko eratik bereizten dituen zenbait eginbide ditu:
3891 \begin_layout Itemize
3892 Letra-tamaina lehenetsia handiagoa da,
3894 \begin_inset Formula $\sum$
3898 \begin_inset Formula $\int$
3901 bezalako ikur gutxi batzuentzako.
3904 \begin_layout Itemize
3905 Batura eta limiteetan (integraletan ez) goi-indizeak eta azpindizeak ikurren azpira gehiago hurbiltzen dira alboetara baino.
3908 \begin_layout Itemize
3909 Testua zentratuta dago.
3912 \begin_layout Standard
3913 Desberdintasun hauek alde batera utziz,
3914 lerroko eta adierazpen erako ekuazioak oso antzekoak dira.
3917 \begin_layout Standard
3918 Azken ohar bat adierazpen-formula konposatzeari buruz:
3919 argi ibili ekuazioa paragrafo berri batean edo ez idazten duzunean.
3920 Ekuazioa sententzi edo paragrafo baten erdian idazten baduzu,
3931 testua paragrafo berri batean hasiko baita.
3933 testu hau koskatuko da,
3934 eta litekeena da hori nahi ez izatea.
3937 \begin_layout Standard
3947 fitxategiko ekuazio batzuk adierazpen eran,
3948 eta ikusi bestelako konposaketa lantzen den.
3951 \begin_layout Standard
3957 atal honetan ikasitako zenbait tresnarekin,
3958 Hurrengo ekuazioa bezalako bat idazteko gai izan beharko zenuke
3962 \begin_layout Plain Layout
3963 Bide zailenetik aritu ondoren,
3966 Txertatu\SpecialChar menuseparator
3967 Matematika\SpecialChar menuseparator
3969 \begin_inset space ~
3974 menuarekin saiatzen?
3982 \begin_layout Standard
3983 \begin_inset Formula
3985 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
3988 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0
3997 \begin_layout Section
3998 Matematikari buruzko gauza gehiago
4001 \begin_layout Standard
4002 Matematika-eran gauza gehiago egin ditzake \SpecialChar LyX
4004 Oraindaino oinarrizkoa bakarrik ezagutu duzu,
4007 Erabiltzailearen gida
4009 trikimailu hauek nola egiten diren jakiteko:
4012 \begin_layout Itemize
4013 Ekuazioak etiketatu eta zenbatzea.
4016 \begin_layout Itemize
4017 Lerro anitzeko ekuazioak sortzea.
4020 \begin_layout Itemize
4021 Letra-tipoak aldatzea,
4023 adierazpen bateko testua letra lodiz idaztea.
4026 \begin_layout Itemize
4027 Ekuazio bateko letra-tipoa eta barruko tartea zehaztea (ez zaitez kezkatu honelakoengatik amaierako zirriborroa arte).
4030 \begin_layout Itemize
4032 Oso baliagarriak dira,
4033 dokumentu baten hasieran definitu eta dokumentuan zehar erabili ahal izango dituzu.
4037 \begin_layout Itemize
4038 Leku falta dela eta,
4043 honetan azaldu ezin dizugun beste gauza pila bat.
4046 \begin_layout Chapter
4050 \begin_layout Section
4052 -en beste eginbide garrantzitsu batzuk
4055 \begin_layout Standard
4056 Ez ditugu aipatu \SpecialChar LyX
4057 -ekin erabil daitezken komando guztiak,
4058 eta ez daukagu asmorik.
4059 Informazio gehiagorako irakur ezazu
4061 Erabiltzailearen gida
4065 Kapsulatutako objektuak
4069 -ek egin ditzakeen zenbait gauza garrantzitsu soilik aipatuko ditugu:
4072 \begin_layout Itemize
4074 -ek taulentzako WYSIWYG euskarria dauka.
4078 Txertatu\SpecialChar menuseparator
4081 menua (tresna-barrako
4084 arg "tabular-insert"
4088 Egin klik taulan saguaren eskuineko botoiarekin taularen
4092 elkarrizketa-koadroa irekitzeko,
4093 eta taula editatzeko aukera izango duzula.
4101 arg "toolbar-toggle table"
4106 the table toolbar will appear permanently.
4109 \begin_layout Itemize
4111 -ek hainbat formatuko irudiak txertatzeko euskarria dauka.
4118 xertatu\SpecialChar menuseparator
4125 menua edo tresna-barrako
4128 arg "dialog-show-new-inset graphics"
4134 biratu edo eskalatu nahi duzun irudi-fitxategia.
4135 Bai taulek bai irudiek epigrafeak eduki ditzakete,
4136 eta \SpecialChar LyX
4137 -ek automatikoki irudi edota taulen zerrenda sortuko du.
4140 \begin_layout Itemize
4142 oso konfiguragarria da.
4145 leihoen itxuratik hasita inprimatzeko irteerako emaitza arte,
4146 hainbat eratan konfigura daiteke.
4147 Konfigurazio gehienak
4151 \SpecialChar menuseparator
4159 menutik lantzen dira.
4160 Argitasun gehiagorako,
4163 Laguntza\SpecialChar menuseparator
4169 \begin_layout Itemize
4171 bost kontinenteetako programatzaile-talde baten eskutik garatzen ari da.
4173 hainbat testu-prozesadorerekin konparatuz,
4174 ingeles hizkuntzak ez direnen euskarri hobeagoa dauka (alemanera,
4180 Eskuinetik ezkerrera idazten diren hizkuntzak ere onartzen ditu,
4182 Farsiera edo Hebreera adibidez,
4184 Japoniera eta Koreera ere onartuta daude.
4185 Dokumentuak beste hizkuntza batzuetan idatz ditzakezu;
4187 -ek menuak eta errore-mezuak beste hizkuntzetan erakuts ditzan ere konfigura dezakezu.
4190 \begin_layout Itemize
4192 -eko menuek lasterbideak erabiltzen dituzte.
4196 Fitxategia\SpecialChar menuseparator
4208 edo menuaren alboan agertzen den lotura erabili (
4213 Laster-teklak ere konfiguragarriak dira.
4214 Honi buruzko argitasunak
4216 Laguntza\SpecialChar menuseparator
4219 menuan aurkituko dituzu.
4222 \begin_layout Itemize
4224 -ek \SpecialChar LaTeX
4225 formatuko dokumentuak irakur ditzake.
4227 \begin_inset CommandInset ref
4229 reference "atal:LaTeX-dokumentuak-inportatzea"
4235 \begin_inset space ~
4241 \begin_layout Itemize
4242 Zuzentzaile ortografikoa,
4243 thesaurusa eta hitzen zenbaketak erabilgarri daude.
4246 \begin_layout Itemize
4247 Indize eta nomenklaturen/glosarioen sorreraren euskarria.
4250 \begin_layout Section
4253 -eko erabiltzaileentzat
4254 \begin_inset CommandInset label
4256 name "atal:latexerabiltzaileak"
4263 \begin_layout Standard
4265 -i buruz ezer ez badakizu,
4266 atal hau irakurri beharrik ez daukazu.
4267 Baliteke \SpecialChar LaTeX
4273 eta ondorioz atal hau irakurtzea.
4276 erabiltzen hasten diren batzuei \SpecialChar LaTeX
4277 ezaguna egingo zaie.
4278 Horietariko bat bazara,
4279 galde dezakezu ea \SpecialChar LyX
4280 -ek \SpecialChar LaTeX
4281 -ekin egin daitekeen gauza guztiak egiteko ahalmena al daukan.
4282 Erantzun labur bat da nola edo hala \SpecialChar LyX
4283 hurbiltzen dela \SpecialChar LaTeX
4284 -ekin egin daitekeen gauzetara,
4285 eta \SpecialChar LaTeX
4286 formatuko dokumentu baten zati gehiena idaztea errazten duela.
4289 \begin_layout Standard
4290 Hau tutoretza bat bakarrik denez,
4292 -eko erabiltzaile berriek interesa eduki dezaketen zenbait gauza aipatuko ditugu.
4293 Tutoretza hori labur gordetzearren,
4294 azalpen xumeak izango dira.
4297 Eginbide gehigarriak
4301 Kapsulatutako objektuak
4303 eskuliburuek \SpecialChar LyX
4304 eta \SpecialChar LaTeX
4305 arteko desberdintasunei,
4306 eta \SpecialChar LyX
4307 -en \SpecialChar LaTeX
4308 -eko zenbait trikimailu nola erabili buruzko informazio asko dauka.
4311 \begin_layout Subsection
4316 \begin_layout Standard
4318 eran idatzitako guztia pantailan gorriz agertuko da,
4319 eta zuzenean \SpecialChar LaTeX
4322 komandoak \SpecialChar LyX
4323 -en erabil ditzakezu
4325 Txertatu\SpecialChar menuseparator
4327 \begin_inset space ~
4332 menua (tresna-barrako
4339 Honek testu-kutxa sortzen du eta barrukoa zuzenean \SpecialChar LaTeX
4343 \begin_layout Standard
4345 -ek matematika-era zertxobait ezberdin erabiltzen du.
4346 Sartu \SpecialChar TeX
4347 eran alderantzizko barra,
4351 Inprimatzean ez da agertuko,
4352 ondoren idazten duzun guztia gorriz egongo da.
4354 eratik ateratzeko sakatu
4358 tekla edo edozein karaktere ez-alfabetiko (zenbaki,
4360 berretzaile-ikurra edo parentesi gisakoak).
4362 eratik ateratzen zarenean,
4364 -en zein komando idatzi duzun ezagutzen badu \SpecialChar LyX
4365 -ek eta WYSIWYM-era bihurtuko du.
4376 tekla sakatzen baduzu,
4379 \begin_inset Quotes eld
4383 \begin_inset Formula $\gamma$
4387 \begin_inset Quotes erd
4391 Hau oso konplexuak ez diren makro guztientzako balio du.
4395 \begin_inset space ~
4400 erabiltzea baino azkarragoa izan daiteke,
4401 batiz bat \SpecialChar LaTeX
4402 -eko erabiltzaile adituentzako.
4405 \begin_layout Standard
4408 \begin_inset Quotes eld
4414 \begin_inset Quotes erd
4418 hasiera eta amaierako kortxeteak gorriz txertatuko dira eta kurtsorea kortxete artean kokatuko da.
4419 Argumentuak jasotzen dituzten komandoak idazteko komenigarria izaten da.
4422 \begin_layout Standard
4424 -ek ezin ditu egin \SpecialChar LaTeX
4425 -ekin egiten diren gauza guztiak.
4426 Landutako funtzio batzuk ez dira erabat onartzen,
4427 beste batzuk berriz erabilgarriak dira baina ez dira WYSIWYM.
4429 erak erabiltzaileari \SpecialChar LaTeX
4430 -en moldagarritasun osoa eskaintzeaz batera \SpecialChar LyX
4431 -eko funtzionalitate erabilgarriekin gozatu (WYSIWYM matematikak,
4432 taulak eta edizioa bezalakoak) dezake.
4434 -ek ezin izango ditu \SpecialChar LaTeX
4435 -eko pakete guztiak onartu.
4441 usepackage{pakete_izena}
4444 \begin_inset CommandInset ref
4446 reference "atal:aitzinsolasa"
4452 \begin_inset space ~
4456 nahi dituzun pakete guztiak erabiltzeko gaitasuna izango duzu (kontutan izan pakete hauek WYSIWYM euskarria ez dutela izango).
4459 \begin_layout Subsection
4461 dokumentuak inportatzea:
4463 \begin_inset CommandInset label
4465 name "atal:LaTeX-dokumentuak-inportatzea"
4472 \begin_layout Standard
4474 fitxategiak inporta ditzakezu \SpecialChar LyX
4477 Fitxategia\SpecialChar menuseparator
4478 Inportatu\SpecialChar menuseparator
4480 \begin_inset space ~
4490 programari deituko dio,
4491 eta adibidea.tex fitxategitik adibidea.lyx fitxategia sortuko du.
4493 -ek sortu berri den fitxategi hori irekiko du ondoren.
4494 Bihurketak ez badu funtzionatzen,
4499 komando-lerrotik deitzen saia zintezke aukera aurreratuago batzuk erabiliz.
4503 \begin_layout Standard
4504 Bihurketak funtzionatzen duenean ere,
4509 programak gauza guztiak bihurtzen ez dituen arren,
4511 -eko gauza gehienak kudeatzen ditu.
4513 moduan ulertzen ez dituen gauzei ezikusi egingo die;
4519 programarekin fitxategi bat bihurtu ondoren,
4520 testu gorrian begira dezakezu eta eskuz editatu gauzak ongi egiteko.
4523 \begin_layout Standard
4528 -ek bere dokumentazio propioa dauka (
4533 Unix/Linux sistemetako erabiltzaileek komando-lerroan
4537 idatziz irakur dezakete.
4542 eskuliburuak onartzen ez diren \SpecialChar LaTeX
4543 -eko komando eta inguruneak zerrendatzen ditu,
4544 zein akats dauden eta nola saihestu,
4545 eta aukera batzuk nola erabili azaltzen ditu.
4548 \begin_layout Standard
4549 Garrantzitsua da ulertzea
4554 \begin_inset Quotes eld
4558 \begin_inset Quotes erd
4561 diren dokumentu klaseak darabilten fitxategiak soilik bihur ditzake \SpecialChar LyX
4564 dagokion \SpecialChar LyX
4565 -eko diseinu fitxategia egonez gero.
4566 Diseinuaren fitxategirik ez egonez gero,
4567 errore bat gertatuko da bihurketa ezin izan dela burutu jakinaraziz.
4569 zure \SpecialChar LaTeX
4570 fitxategiaren dokumentu klasearen diseinua ez badaukazu,
4575 -ek ezingo du jakin nola bihurtu aurkitzen dituen \SpecialChar LaTeX
4576 -eko gauzak \SpecialChar LyX
4577 -ek ulertzen dituen gauzetara.
4578 Diseinuen fitxategiei eta hauek nola sortzen diren buruzkoak
4582 eskuliburuan azaltzen dira xehetasunez.
4585 \begin_layout Subsection
4587 dokumentua \SpecialChar LaTeX
4591 \begin_layout Standard
4593 dokumentu bat \SpecialChar LaTeX
4594 formatura bihurtzea nahi izango duzu.
4596 lankide edo eginkide batek \SpecialChar LyX
4597 programa ez eduki arren dokumentuarekin lan egin behar du.
4598 Hori egitea huskeria bat da \SpecialChar LyX
4602 Fitxategia\SpecialChar menuseparator
4603 Esportatu\SpecialChar menuseparator
4608 Horrek editatzen ari zaren
4612 fitxategia beste fitxategi honetan bihurtuko du:
4620 -ek dokumentuak bistaratu edo inprimatzean beti \SpecialChar LaTeX
4621 behin-behineko fitxategiak sortzen dituenez,
4626 \begin_layout Subsection
4631 \begin_layout Subsubsection
4635 \begin_layout Standard
4638 Dokumentua\SpecialChar menuseparator
4641 elkarrizketa-koadroak dokumentu osoaren aukeren ardura du.
4642 Hemen aldatu dokumentuaren klasea,
4643 letra-tipoa eta paper-tamaina.
4644 Dokumentu-klasea aukeran \SpecialChar LaTeX
4645 paketeentzako aukerak sar daiteke
4648 \begin_inset space ~
4656 \begin_layout Subsubsection
4657 Aitzinsolaseko beste alderdi batzuk
4658 \begin_inset CommandInset label
4660 name "atal:aitzinsolasa"
4667 \begin_layout Standard
4668 Aitzinsolasean komando bereziak jarri behar badituzu \SpecialChar LaTeX
4670 zuzenean \SpecialChar LyX
4671 dokumentuan idatz ditzakezu.
4675 Dokumentua\SpecialChar menuseparator
4676 Ezarpenak\SpecialChar menuseparator
4679 \begin_inset space ~
4684 hautatu eta idatzi elkarrizketa-koadroan (edo dokumentuaren ezarpenen elkarrizketa-koadrotik interfazearen arabera).
4685 Hor idazten duzun dena zuzenean \SpecialChar LaTeX
4689 \begin_layout Subsection
4694 \begin_layout Standard
4696 -ek Bib\SpecialChar TeX
4698 honekin erreferentzia bibliografikoen datu-baseak sortu eta hainbat dokumentutan erabiltzeko aukera izango duzu.
4701 Txertatu\SpecialChar menuseparator
4703 \begin_inset space ~
4707 \begin_inset space ~
4710 Aurk.\SpecialChar menuseparator
4717 \begin_inset space ~
4727 motako fitxategi bat gehitzeko.
4732 eremuan Bib\SpecialChar TeX
4733 fitxategiak karga ditzakezu,
4738 eremuan berriz Bib\SpecialChar TeX
4739 -en estiloko fitxategiak.
4742 \begin_layout Standard
4744 edozein bibliografia-sarreraren aipamenak egin ditzakezu
4748 \SpecialChar menuseparator
4753 menua erabiliz (ikus
4754 \begin_inset CommandInset ref
4756 reference "atal:bibliografiak"
4762 \begin_inset space ~
4777 elkarrizketa-koadroko kutxan zure
4782 fitxategiko erreferentzia guztiak zerrendatuko dira.
4785 \begin_layout Section
4789 \begin_layout Standard
4790 Batzuetan dokumentu bat ikusten saiatzean erroreak gerta daiteke,
4792 -ek edo \SpecialChar LaTeX
4793 -ek ulertzen ez dituzten gauzengatik.
4794 Hori gertatzen bada,
4796 -ek \SpecialChar LaTeX
4797 -en erroreen elkarrizketa-koadroa irekiko du.
4798 Errore bakoitzaren gainean klik egitean,
4799 elkarrizketa-koadroak errorea gertatu den lekura eramango zaitu \SpecialChar LyX
4801 horretaz gain errorearen zergatia bistaratuko du.