lib/doc/eu/Tutorial.lyx

   1 #LyX 2.0.0svn created this file. For more info see http://www.lyx.org/
   2 \lyxformat 404
   3 \begin_document
   4 \begin_header
   5 \textclass book
   6 \begin_preamble
   7 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
   8 %
   9 %This preamble is designed to ensure that the document prints
  10 % out as advertised. If you mess with this preamble,
  11 % parts of the document may not print out as expected.  If you
  12 % have problems LaTeXing this file, please contact
  13 % the documentation team
  14 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
  15
  16 \usepackage{ifpdf} % part of the hyperref bundle
  17 \ifpdf % if pdflatex is used
  18
  19  % set fonts for nicer pdf view
  20  \IfFileExists{lmodern.sty}{\usepackage{lmodern}}{}
  21
  22 \fi % end if pdflatex is used
  23
  24 % the pages of the TOC is numbered roman
  25 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
  26 \let\myTOC\tableofcontents
  27 \renewcommand\tableofcontents{%
  28   \frontmatter
  29   \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
  30   \myTOC
  31   \mainmatter }
  32
  33 % redefine the \LyX macro for PDF bookmarks
  34 \def\LyX{\texorpdfstring{%
  35   L\kern-.1667em\lower.25em\hbox{Y}\kern-.125emX\@}
  36   {LyX}}
  37 \end_preamble
  38 \use_default_options false
  39 \maintain_unincluded_children false
  40 \language basque
  41 \inputencoding auto
  42 \fontencoding global
  43 \font_roman default
  44 \font_sans default
  45 \font_typewriter default
  46 \font_default_family default
  47 \use_xetex false
  48 \font_sc false
  49 \font_osf false
  50 \font_sf_scale 100
  51 \font_tt_scale 100
  52
  53 \graphics default
  54 \default_output_format default
  55 \output_sync 0
  56 \bibtex_command default
  57 \index_command default
  58 \paperfontsize 12
  59 \spacing single
  60 \use_hyperref true
  61 \pdf_title "The LyX Tutorial"
  62 \pdf_author "LyX Team"
  63 \pdf_subject "LyX-documentation Tutorial"
  64 \pdf_keywords "LyX, documentation"
  65 \pdf_bookmarks true
  66 \pdf_bookmarksnumbered true
  67 \pdf_bookmarksopen true
  68 \pdf_bookmarksopenlevel 1
  69 \pdf_breaklinks false
  70 \pdf_pdfborder false
  71 \pdf_colorlinks true
  72 \pdf_backref false
  73 \pdf_pdfusetitle false
  74 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
  75 \papersize default
  76 \use_geometry false
  77 \use_amsmath 0
  78 \use_esint 0
  79 \use_mhchem 1
  80 \use_mathdots 1
  81 \cite_engine basic
  82 \use_bibtopic false
  83 \use_indices false
  84 \paperorientation portrait
  85 \suppress_date false
  86 \use_refstyle 0
  87 \index Indizea
  88 \shortcut idx
  89 \color #008000
  90 \end_index
  91 \secnumdepth 3
  92 \tocdepth 2
  93 \paragraph_separation indent
  94 \paragraph_indentation default
  95 \quotes_language english
  96 \papercolumns 1
  97 \papersides 2
  98 \paperpagestyle headings
  99 \tracking_changes false
 100 \output_changes false
 101 \html_math_output 0
 102 \html_be_strict false
 103 \end_header
 104
 105 \begin_body
 106
 107 \begin_layout Title
 108
 109 \noun on
 110 LyX Tutoretza
 111 \end_layout
 112
 113 \begin_layout Author
 114 egilea: LyX taldea.
 115 \begin_inset Foot
 116 status open
 117
 118 \begin_layout Plain Layout
 119  Fitxategi honen arduradun nagusia
 120 \family typewriter
 121 John Weiss
 122 \family default
 123  da.
 124  Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak LyX dokumentazioko
 125  posta-zerrendara: <lyx-docs@lists.lyx.org>.
 126
 127 \begin_inset Newline newline
 128 \end_inset
 129
 130 Itzulpena: Iñaki Larrañaga Murgoitio (dooteo@euskalgnu.org) eta Sara Elorza,
 131  2004, 2010.
 132 \begin_inset Newline newline
 133 \end_inset
 134
 135 Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
 136 \end_layout
 137
 138 \end_inset
 139
 140
 141 \end_layout
 142
 143 \begin_layout Standard
 144 \begin_inset CommandInset toc
 145 LatexCommand tableofcontents
 146
 147 \end_inset
 148
 149
 150 \end_layout
 151
 152 \begin_layout Chapter
 153 Sarrera
 154 \end_layout
 155
 156 \begin_layout Section
 157 Ongi etorri LyX-era!
 158 \end_layout
 159
 160 \begin_layout Standard
 161 Fitxategi hau LaTeX inoiz entzun barik edo ongi ezagutzen ez duten neska-mutilen
 162 tzat egina dago.
 163  Lasai, ordea, LyX erabiltzeko LaTeX-i buruz ezer jakin beharrik ez daukazu.
 164  Azken finean, LyX-en ezaugarrietako bat LaTeX-entzat ia WYSIWYG (
 165 \emph on
 166 What You See Is What You Get
 167 \emph default
 168 ) interfazea eskaintzean datza.
 169  Hori bai, LyX bere osotasunean erabiltzeko gauza batzuk ikasi beharko dituzu.
 170 \end_layout
 171
 172 \begin_layout Standard
 173 Ziurrenik, bi paragrafo artean hiru lerro zuri edo puntu "." baten ondoren
 174  bi hutsune ezartzen saiatzeagatik eskuliburu hau irakurtzen ari zara.
 175  Hainbat buruhauste izan eta gero, ezinezkoa dela ohartuko zinen.
 176  Gertatzen dena hau da: bestelako testu prozesadoreetako zenbait trikimailu
 177  LyX-en ez direla erabilgarriak.
 178  Hau da, erabili izan dituzun testu-prozesadore gehienetan tabulazioak,
 179  zuriuneak, paragrafo-tarteak, letra-tipoak eta bestelako batzuk eskuz idatzi
 180  behar dira.
 181  Honekin jarraituz, dokumentuetako testua idazteaz gain beraren itxura eta
 182  konposaketa-lanak ere erabiltzaile bakoitzak lantzen ditu.
 183  LyX-ek, ordea, itxura eta konposaketa-arloak lantzen ditu, gauza garrantzitsuen
 184 a zuri utziz: dokumentuaren edukia idaztea.
 185 \end_layout
 186
 187 \begin_layout Standard
 188 Beraz, zatoz gurekin eta jarraitu irakurtzen.
 189  Tutoretza hau irakurrita denborari etekina aterako diozu.
 190 \end_layout
 191
 192 \begin_layout Section
 193 Tutoretza hau zer da eta zer ez da.
 194 \end_layout
 195
 196 \begin_layout Standard
 197 Atal honekin serioski hasi baino lehen, gauza bat argitu nahiko genuke.
 198
 199 \emph on
 200 Tutoretza
 201 \emph default
 202  honek
 203 \emph on
 204 Sarrera
 205 \emph default
 206  eskuliburuan agertzen den idazkera erabiltzen du.
 207  Lehenbizi eskuliburu hau irakurtzen ari bazara, hobe lehenago
 208 \emph on
 209 Sarrera
 210 \emph default
 211  irakurtzen baduzu.
 212 \end_layout
 213
 214 \begin_layout Standard
 215 Orain letra-tipo bakoitzaren esanahia dakizunez, tutoretza honen helburuez
 216  zertxobait azaldu nahi dugu.
 217 \end_layout
 218
 219 \begin_layout Subsection
 220 Tutoretza erabilgarria izan dadin.
 221 \end_layout
 222
 223 \begin_layout Standard
 224 Tutoretza hau adibide eta ariketekin osatua dago.
 225  Dokumentu honi zuku handiena ateratzeko irakurtzean zenbait ariketa idazteko
 226  esango dizugu, gauza guztiak ongi ulertu dituzula ziurtatzeko.
 227  Zure erosotasunerako, inprimatu dokumentu honen PDF bertsioa.
 228 \end_layout
 229
 230 \begin_layout Standard
 231 LaTeX ezagutzen baduzu,
 232 \emph on
 233 Tutoretza
 234 \emph default
 235  hau azkarrago irakur dezakezu, LyX-eko burutazio ugari LaTeX-ekoak baitira.
 236  Nola nahi ere, Lyx-ek ikasi beharreko halako ezaugarriak ditu.
 237  Baldin eta
 238 \emph on
 239 Tutoretza
 240 \emph default
 241  osoa irakurtzeko asmorik ez baduzu,
 242 \begin_inset CommandInset ref
 243 LatexCommand ref
 244 reference "atal:latexerabiltzaileak"
 245
 246 \end_inset
 247
 248  atala begiratzea aholkatzen dizugu, LaTeX-eko adituei zuzendua baitago.
 249 \end_layout
 250
 251 \begin_layout Subsection
 252 Aurkituko
 253 \emph on
 254 ez
 255 \emph default
 256  duzuna:
 257 \end_layout
 258
 259 \begin_layout Itemize
 260 LyX-en eginbide guztien azalpen zehatzak.
 261
 262 \end_layout
 263
 264 \begin_deeper
 265 \begin_layout Standard
 266 Begiratu
 267 \emph on
 268 Erabiltzailearen gida
 269 \emph default
 270  behar duzunean.
 271 \end_layout
 272
 273 \end_deeper
 274 \begin_layout Itemize
 275 LaTeX-en azalpen zehatza.
 276 \end_layout
 277
 278 \begin_deeper
 279 \begin_layout Standard
 280 Premiagabekoak.
 281  LaTeX-ekin egin daitezkeen trikimailu batzuk ikasteko gogoa edukiz gero,
 282  eman begiradatxo bat
 283 \emph on
 284 Kapsulatutako objektuak
 285 \emph default
 286  eskuliburuari.
 287 \end_layout
 288
 289 \end_deeper
 290 \begin_layout Standard
 291 Aurrera jarraitzeko ordua iritsi zaigu.
 292  Zure lehenbiziko dokumentua egiteko unea da\SpecialChar \ldots{}
 293
 294 \end_layout
 295
 296 \begin_layout Chapter
 297 LyX-ekin hastea
 298 \end_layout
 299
 300 \begin_layout Section
 301 Lehenbiziko LyX dokumentua
 302 \end_layout
 303
 304 \begin_layout Standard
 305 Oso ondo.
 306  Idazten hasteko prest zaude.
 307  Hasi aurretik, ordea,
 308 \emph on
 309 Tutoretza
 310 \emph default
 311  hau hezigarri, erabilgarri eta atseginagoa gertatuko zaizulakoan, gauza
 312  batzuk esan beharrean gaude.
 313 \end_layout
 314
 315 \begin_layout Standard
 316 Dagoen informazio asko hemen azalduko ez dugunez, laguntzako beste fitxategi
 317  batzuk bilatu beharrean egongo zara.
 318  Zorionez, erraza da: abiarazi LyX, aukeratu
 319 \emph on
 320 Erabiltzailearen gida
 321 \emph default
 322
 323 \family sans
 324 Laguntza
 325 \family default
 326  menuan.
 327  Horrela baderitzozu, kargatu
 328 \emph on
 329 Tutoretza
 330 \emph default
 331  ere (une honetan pantailan irakurtzen ari ez bazara bederen).
 332  Horrela, zure fitxategia LyX-en eginbideen erabilera gisa adibide ona izango
 333  da, idazten ari zaren bitartean irakur baititzakezu
 334 \begin_inset Foot
 335 status collapsed
 336
 337 \begin_layout Plain Layout
 338 Adibide gisa ere erabil ditzakezu LyX-en eginbide asko nola erabiltzen diren
 339  jakiteko.
 340 \end_layout
 341
 342 \end_inset
 343
 344 .
 345  Dokumentu bat baino gehiago irekita badituzu,
 346 \family sans
 347 Ikusi
 348 \family default
 349  menua erabili hauen artean mugitzeko.
 350 \end_layout
 351
 352 \begin_layout Standard
 353
 354 \emph on
 355 Tutoretza
 356 \emph default
 357  honetan programa hauek instalatuta dauzkazula onartuko dugu: ongi baino
 358  hobekiago darabilen LyX-eko bertsio bat, baina LaTeX-en paketeak ere, DVI
 359  eta PDF formatuen ikustaile bat.
 360  GNU/Linux eta BSD banaketetako kasu litzateke hau, baita Windows sistemakoa
 361  ere, LyX-en instalatzaileak ezartzen baititu.
 362 \end_layout
 363
 364 \begin_layout Standard
 365 Azkenik, zure trebezia lantzeko asmoz LyX-en fitxategi bat prestatu dugu.
 366  Beraren izena
 367 \family typewriter
 368 adibide_gordina.lyx
 369 \family default
 370  da.
 371  Pentsatu LyX-eko eginbide dotoreak ezagutzen ez dituen batek idatzi duela.
 372  Funtzio berriak ikasten ari zaren heinean
 373 \family typewriter
 374 adibide_gordina.lyx
 375 \family default
 376  fitxategiko zati batzuk zuzentzeko eskatuko dizugu.
 377  Gauzak zuzentzeko trikimailu politak dauzka
 378 \begin_inset Foot
 379 status collapsed
 380
 381 \begin_layout Plain Layout
 382 Trikimailuak horia koloreko "oharretan" agertzen dira.
 383  Horien gainean saguarekin klikatuz irakur ditzakezu.
 384
 385 \end_layout
 386
 387 \end_inset
 388
 389 .
 390  Tranpa egin nahi baduzu (edo egindakoa aztertzeko asmoz),
 391 \family typewriter
 392 adibide_lyx-atua.lyx
 393 \family default
 394  fitxategia daukazu; berton LyX-en aditua den norbaitek idatzitako testu
 395  berdina dago.
 396 \end_layout
 397
 398 \begin_layout Standard
 399 Adibide-fitxategiak
 400 \family typewriter
 401 examples/
 402 \family default
 403  direktoriopean aurki Daiteke; hautatu
 404 \family sans
 405 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
 406 Ireki
 407 \family default
 408  menua eta
 409 \family sans
 410 Adibideak
 411 \family default
 412  botoian klikatuz lor ditzakezu.
 413  Ireki Landugabeko dokumentua,
 414 \family typewriter
 415 adibide_gordina.lyx
 416 \family default
 417 , eta horren gainean idazteko
 418 \family sans
 419 \bar under
 420 F
 421 \bar default
 422 itxategia\SpecialChar \menuseparator
 423 Gorde
 424 \begin_inset space ~
 425 \end_inset
 426
 427 honela
 428 \family default
 429 \SpecialChar \ldots{}
 430  aukera erabiliz zure "etxeko" direktorioan kopia bat gorde.
 431  Dokumentua zuzentzen duzun heinean, aldaketak DVI irteeran nola eragiten
 432  duten ikus dezakezu.
 433 \end_layout
 434
 435 \begin_layout Standard
 436 Gainera,
 437 \family typewriter
 438 examples/
 439 \family default
 440  direktorioan dauden beste adibide-fitxategiek LyX-ekin landuago dauden
 441  gauza politak burutzen erakutsiko dizute.
 442  Eskuliburuetan (bere luzera edo beste arrazoiengatik) agertzen ez diren
 443  beste gauza erabilgarri batzuk erakusten dira.
 444  Tutoretza hau irakurri ondoren, edo LyX-ekin gauza dotoreagoak egiteko
 445  orduan zalantzarik edukiz gero, kontsultatu fitxategi hauek.
 446 \end_layout
 447
 448 \begin_layout Subsection
 449 Idaztea, ikustea eta inprimatzea
 450 \end_layout
 451
 452 \begin_layout Itemize
 453 Ireki fitxategi berria
 454 \family sans
 455 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
 456 Berria
 457 \family default
 458  erabiliz.
 459 \end_layout
 460
 461 \begin_layout Itemize
 462 Idatzi honelako esaldi bat: Nere LyX lehen dokumentua!.
 463 \end_layout
 464
 465 \begin_layout Itemize
 466 Gorde dokumentua (
 467 \family sans
 468 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
 469 Gorde
 470 \begin_inset space ~
 471 \end_inset
 472
 473 honela
 474 \family default
 475 )
 476 \end_layout
 477
 478 \begin_layout Itemize
 479 Exekutatu LaTeX
 480 \family typewriter
 481 DVI
 482 \family default
 483  fitxategia sortzeko,
 484 \family sans
 485 Ikusi\SpecialChar \menuseparator
 486 DVI
 487 \family default
 488  menuarekin edo tresna-barrako
 489 \begin_inset Graphics
 490         filename ../../images/buffer-view_dvi.png
 491
 492 \end_inset
 493
 494  botoiarekin.
 495  LyX-ek DVI ikustaria abiatuko du; horrek beste leiho berri bat sortuko
 496  du, berton zure dokumentua inprimatua nola geldituko den erakutsiko dizun.
 497
 498 \begin_inset Foot
 499 status collapsed
 500
 501 \begin_layout Plain Layout
 502 DVIren ikustailea atzeko planoan exekutatzen utziz denbora aurrez dezakezu.
 503  Ondoren,
 504 \family sans
 505 Ikusi\SpecialChar \menuseparator
 506 Eguneratu\SpecialChar \menuseparator
 507 DVI
 508 \family default
 509  edo tresna-barrako botoia
 510 \begin_inset Graphics
 511         filename ../../images/buffer-update_dvi.png
 512
 513 \end_inset
 514
 515  erabili eta LaTeX-en ekitaldia amaitzean
 516 \family typewriter
 517 xdvi
 518 \family default
 519 -ko leihoan klikatu .
 520 \end_layout
 521
 522 \end_inset
 523
 524
 525 \end_layout
 526
 527 \begin_layout Itemize
 528 Prest dagoenean, esportatu nahi duzun formatura inprimatzeko dokumentura
 529
 530 \family sans
 531 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
 532 Esportatu
 533 \family default
 534  menua hautatuz.
 535 \end_layout
 536
 537 \begin_layout Standard
 538 Zorionak! Zure lehenbiziko LyX dokumentua idatzi eta inprimatu duzu.
 539  Beste guztia huskeriak bakarrik dira, beste eskuliburuetan zehar azalduko
 540  direnak.
 541 \end_layout
 542
 543 \begin_layout Subsection
 544 Eragiketa bakunak
 545 \end_layout
 546
 547 \begin_layout Standard
 548 LyX-ek testu-prozesadore batekin egin ditzakezun gauza gehienak egin ditzake.
 549  Automatikoki hitzak banandu eta paragrafoak koska ditzake.
 550  Ondoren, ekintza sinple batzuen azalpen laburrak dauzkazu.
 551 \end_layout
 552
 553 \begin_layout Description
 554 Desegin LyX-ek hainbat desegite-maila ditu, uneko dokumentua editatzen hasi
 555  eta orain arteko guztiak desegin ditzakezu
 556 \family sans
 557 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 558 Desegin
 559 \family default
 560  (tresna-barrako
 561 \begin_inset Graphics
 562         filename ../../images/undo.png
 563
 564 \end_inset
 565
 566  botoia) hautatuz behin eta berriz.
 567  Gehiegi desegiten baduzu, aldaketak berreskuratzeko, hautatu
 568 \family sans
 569 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 570 Berregin
 571 \family default
 572  (tresna-barrako
 573 \begin_inset Graphics
 574         filename ../../images/redo.png
 575
 576 \end_inset
 577
 578  botoia).
 579 \end_layout
 580
 581 \begin_deeper
 582 \begin_layout Standard
 583 Unean, desegin komandoa 100 urratsetara mugatua dago.
 584 \end_layout
 585
 586 \end_deeper
 587 \begin_layout Description
 588 Ebaki/Itsatsi/Kopiatu Erabili
 589 \family sans
 590 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 591 Ebaki
 592 \family default
 593  (tresna-barrako
 594 \begin_inset Graphics
 595         filename ../../images/cut.png
 596
 597 \end_inset
 598
 599  botoia),
 600 \family sans
 601 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 602 Itsatsi
 603 \family default
 604  (tresna-barrako
 605 \begin_inset Graphics
 606         filename ../../images/copy.png
 607
 608 \end_inset
 609
 610  botoia) eta
 611 \family sans
 612 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 613 Kopiatu
 614 \family default
 615  (tresna-barrako
 616 \begin_inset Graphics
 617         filename ../../images/paste.png
 618
 619 \end_inset
 620
 621  botoia) testua ebaki, itsatsi eta kopiatzeko.
 622  Edo itsatsi automatikoki hautatutako testua (beste zenbait programetako
 623  hautapenak ere bai) saguaren erdiko botoiarekin.
 624 \end_layout
 625
 626 \begin_layout Description
 627 Bilatu/Ordeztu Erabili
 628 \family sans
 629 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 630 Bilatu
 631 \begin_inset space ~
 632 \end_inset
 633
 634 eta
 635 \begin_inset space ~
 636 \end_inset
 637
 638 ordeztu
 639 \family default
 640  (tresna-barrako
 641 \begin_inset Graphics
 642         filename ../../images/dialog-show_findreplace.png
 643
 644 \end_inset
 645
 646  botoia) esaldi edo hitzak bilatzeko.
 647  Elkarrizketa-koadroan, bilatu
 648 \family typewriter
 649 Bilatu
 650 \begin_inset space ~
 651 \end_inset
 652
 653 hurrengoa
 654 \family default
 655  botoiarekin, eta erabil ezazu
 656 \family sans
 657 Ordeztu
 658 \family default
 659  aurkitu den hitza ordezteko
 660 \begin_inset Foot
 661 status collapsed
 662
 663 \begin_layout Plain Layout
 664 Amaitzean leihotxoa itxi, edo irekita utzi lagungarriagoa dela baderitzozu.
 665  LyX-eko elkarrizketa-koadro gehienak modu honetan erabil ditzakezu.
 666  Ziurtatu leiho nagusian fokua daukazula, edo elkarrizketa-koadro batean
 667  komando bat idazten ari zarela.
 668 \end_layout
 669
 670 \end_inset
 671
 672 .
 673  Bilaketetan maiuskula eta minuskulak bereiz ditzan edo hitz osoak soilik
 674  bilatzeko aukera eskaintzen zaizu.
 675  Dokumentuan gorantz ere bilatu dezakezu.
 676 \end_layout
 677
 678 \begin_layout Description
 679 Karaktereak
 680 \begin_inset space ~
 681 \end_inset
 682
 683 formateatzea Testua
 684 \emph on
 685 enfasiarekin
 686 \emph default
 687  (karaktere etzanak),
 688 \series bold
 689 lodia
 690 \series default
 691 , edo
 692 \noun on
 693 Izen
 694 \noun default
 695  estiloa (normalean maiuskula txikiak izaten dira, pertsonen izenentzako)
 696  eran ezartzeko, erabili
 697 \family sans
 698 Diseinua\SpecialChar \menuseparator
 699 Karakterea
 700 \family default
 701  menua (tresna-barrako
 702 \begin_inset Graphics
 703         filename ../../images/dialog-show_character.png
 704
 705 \end_inset
 706
 707  botoia).
 708 \end_layout
 709
 710 \begin_layout Description
 711 Tresna-barra Ekintza erabilgarrienak lantzeko botoiak dauzka (menuen azpian
 712  dago), adibidez,
 713 \family sans
 714 Itsatsi
 715 \family default
 716  edo
 717 \family sans
 718 Inprimatu
 719 \family default
 720  botoiak.
 721 \end_layout
 722
 723 \begin_layout Standard
 724 Noski, oraindik ez duzu nahikoa idatzi funtzio hauen erabilgarritasuna aztertzek
 725 o.
 726  Gehiago idaztean desegin, itsatsi, kopiatu e.a.
 727  erabiltzen saia zaitez.
 728 \end_layout
 729
 730 \begin_layout Subsection
 731 WYSIWYM: zuriuneak LyX-en
 732 \end_layout
 733
 734 \begin_layout Standard
 735 Erabiltzaile berrientzako gauza zailenetariko bat LyX-ek zuriuneak erabiltzeko
 736  modura ohitzea izaten da.
 737  Nahiz eta mila bider
 738 \family sans
 739 Sartu
 740 \family default
 741  tekla (
 742 \family sans
 743 Enter
 744 \family default
 745  edo
 746 \family sans
 747 Return
 748 \family default
 749 ) sakatu, lerro zuri bakarra lortuko duzu.
 750  Nahiz eta tua sutu arte
 751 \family typewriter
 752 Zuriunea
 753 \family default
 754  (
 755 \family sans
 756 Spacebar
 757 \family default
 758  izeneko 'luuuze' hori) astindu, zuriune bakar bat besterik ez duzu lortuko.
 759  LyX-ek ez dizu lerro huts batean zuriune bat sartzen utziko.
 760
 761 \family sans
 762 Tabuladoreak
 763 \family default
 764  ez du testua koskatuko, gainera tabulaziorik ez dago! Orrialdearen gainean
 765  marjinak edo tabulazioak ezartzeko erregelarik ere ez dago.
 766 \end_layout
 767
 768 \begin_layout Standard
 769 Testu-prozesadore asko WYSIWYG portaeran oinarritzen dira: "ikusten duzuna
 770  lortzen duzu".
 771  LyX-ek, ordea, "Ikusten duzuna
 772 \emph on
 773 esan nahi
 774 \emph default
 775  duzu" izakeran oinarritzen da.
 776  Utzi LyX-en eskuetan idatzi nahi duzuna eta beste dena, konposaketa-lanak.
 777  Lantxo hori txukun-txukun eta polit-polita uzten bera arduratuko baita.
 778
 779 \family sans
 780 Lerro-itzulera
 781 \family default
 782  batek paragrafoak gramatikalki bereizten ditu,
 783 \family sans
 784 Zuriune
 785 \family default
 786  batek bi hitz bereizten dituen bezalaxe, eta gauzak horrela izanda, lerro-itzul
 787 era gehiago sartu beharrik ez dago; bestalde,
 788 \family sans
 789 Tabuladore
 790 \family default
 791  batek ez dauka funtzio gramatikarik; beraz, LyX-ek ez du onartzen.
 792  Azken finean, LyX erabiliz denborarik gehien dokumentuaren edukian buru-belarri
 793  idazten igaroko duzu, eta gutxiengoa itxuran.
 794  WYSIWYMren esanahia hobekiago ulertzeko, ikus
 795 \emph on
 796 Sarrera
 797 \emph default
 798 .
 799 \end_layout
 800
 801 \begin_layout Standard
 802 LyX-ek dokumentuaren egitura fintzeko lantzeko aukera (asko) eskaintzen
 803  dizkizu.
 804  Agian esan nahi zenuena ez du inprimatuko behar bezala.
 805
 806 \emph on
 807 Erabiltzailearen gida
 808 \emph default
 809 -k honi buruzkoak argitzen dizkizu.
 810  Horizontal eta bertikal betegarriei buruzko azalpenak ditu, hainbat zuriune
 811  edo lerro hutsak baino gaitasun handiagoa daukate.
 812  Paragrafo, lerrokatze, letra-tipo, letra-tamaina eta bestelakoak eskuz
 813  alda ditzakezu.
 814  Benetako ideia da zu zeu dokumentuaren edukian murgiltzea, eta amaitzean
 815  soilik arduratzea gauzak fintzeaz.
 816  Egungo testu-prozesadore arruntekin, idazten zabiltzan unean dokumentuaren
 817  itxurak arreta galarazten dizu.
 818 \end_layout
 819
 820 \begin_layout Section
 821 Inguruneak
 822 \end_layout
 823
 824 \begin_layout Standard
 825 Dokumentu bateko zati ezberdinek xede ezberdinak dituzte: zati horiei
 826 \emph on
 827 inguruneak
 828 \emph default
 829  deritzogu.
 830  Dokumentu bateko gehiengoa testu arrunta izan ohi da.
 831  Ataleko (kapituluak, azpiatalak, e.a.) izenburuek azalduko den gai edo azpigai
 832  berriak hastera doazela jakinarazten diote irakurleari.
 833  Dokumentu mota batzuek ingurune bereziak dauzkate.
 834  Egunkari bateko artikulu batek titulu eta laburpen bat edukiko du.
 835  Gutun batek, berriz, horietakorik ez du edukiko, bidaltzailearen helbidea
 836  edukitzeko ingurune aproposa edukiko du ziurrenik.
 837 \end_layout
 838
 839 \begin_layout Standard
 840 Inguruneak LyX-en oinarrizko "Ikusten duzuna esan nahi duzu" filosofiaren
 841  zati nagusiak dira.
 842  Ingurune zehatz batek letra-tipo, letra-tamaina, koskatze, lerro arteko
 843  tarte eta beste berezitasun batzuk eska ditzake.
 844  Arazoa areagotzen da ingurune zehatz bat aldatzean: egunkari batek bere
 845  tituluentzako letra lodia, 18 tamainakoa eta paragrafo zentratuak erabil
 846  ditzaken bitartean beste batzuk 15 tamainako letra etzana eta ezkerrera
 847  lerrokatuta erabil dezakete; hizkuntza ezberdinek koska-estandar ezberdinak
 848  eska ditzakete; eta bibliografietako egiturak asko alda daitezke.
 849  LyX-ek formatu-estilo guztiak ikastea saihestuko dizu.
 850 \end_layout
 851
 852 \begin_layout Standard
 853
 854 \family sans
 855 Ingurunea
 856 \family default
 857  goitibeherako zerrenda tresna-barraren ezkerrean kokatua dago, eta honako
 858  itxura du:
 859 \begin_inset Graphics
 860         filename ../clipart/ToolbarEnvBox.png
 861         scale 75
 862         clip
 863
 864 \end_inset
 865
 866 .
 867  Une bakoitzean zein ingurunetan idazten ari zaren erakusten du.
 868  Zure lehen dokumentua idazten ari zinen bitartean "
 869 \family sans
 870 Arrunta
 871 \family default
 872 " azaltzen zuen, testuen ingurune lehenetsia.
 873  Nola dabiltzan ikusteko, dokumentu berrian gune ezberdinak jar ditzakezu.
 874  Ireki Ingurunea menua saguarekin klik eginez eta hautatu bertako edozein
 875  elementu.
 876 \end_layout
 877
 878 \begin_layout Subsection
 879 Atalak eta azpiatalak
 880 \end_layout
 881
 882 \begin_layout Standard
 883 Idatzi
 884 \family typewriter
 885 Sarrera
 886 \family default
 887  zure LyX-eko fitxategiko lehen lerroan, eta
 888 \family sans
 889 Ingurunea
 890 \family default
 891  menuan
 892 \begin_inset Foot
 893 status collapsed
 894
 895 \begin_layout Plain Layout
 896 Ez daukazu lerro osoa
 897 \emph on
 898 hautatu
 899 \emph default
 900  beharrik.
 901  Ezer ez baduzu hautatzen, LyX-ek unean dagoen paragrafoa hautatutako ingurunera
 902  aldatuko du.
 903  Bestalde, hainbat paragrafo-ingurune batera aldatzeko, hautatu lehenbizi
 904  paragrafoak eta ondoren zehaztu ingurunea.
 905 \end_layout
 906
 907 \end_inset
 908
 909 .
 910  Hautatu
 911 \family sans
 912 Atala
 913 \family default
 914 .
 915  Ziurtatu zaitez
 916 \family sans
 917 Atala
 918 \family default
 919  hautatzen duzula eta ez
 920 \family sans
 921 Atala*
 922 \family default
 923 , beherago azalduko da zergatia.
 924  LyX-ek atala "1" bezala zenbatzen du eta atalaren izenburua letra-tamaina
 925  handiagoz ezartzen du.
 926  Orain lerro-itzulera sakatu.
 927  Ikus dezakezuna
 928 \family sans
 929 Ingurunea
 930 \family default
 931  menuan "
 932 \family sans
 933 Atala
 934 \family default
 935 "tik "
 936 \family sans
 937 Arrunta
 938 \family default
 939 " egoerara igarotzen da.
 940  Ataleko izenburuak, ingurune asko bezala,
 941 \family typewriter
 942 Sartu
 943 \family default
 944  tekla sakatzean amaitzen direla onartzen da.
 945  Idatzi dokumentuaren sarrera:
 946 \end_layout
 947
 948 \begin_layout LyX-Code
 949 Hau nire LyX-eko lehen dokumentuaren sarrera bat da.
 950 \end_layout
 951
 952 \begin_layout Standard
 953 Sakatu
 954 \family sans
 955 Sartu
 956 \family default
 957 tekla berriro, eta
 958 \family typewriter
 959 Ingurunea
 960 \family default
 961  menuan hautatu
 962 \family sans
 963 Atala
 964 \family default
 965 .
 966  LyX zain dago "2" idatzi eta izenburu bat noiz idatziko.
 967  Idatzi
 968 \family typewriter
 969
 970 \begin_inset Quotes eld
 971 \end_inset
 972
 973 gauza gehiago
 974 \family default
 975
 976 \begin_inset Quotes erd
 977 \end_inset
 978
 979 , eta ikusiko duzu ataleko izenburu bezala ezarriko duela.
 980 \end_layout
 981
 982 \begin_layout Standard
 983 Gauzak hobetuz doaz.
 984  Joan 1.
 985  atalaren amaierara ("nire LyX-eko lehen" paragrafoaren atzera), sakatu
 986  Sartu tekla, eta hautatu
 987 \family sans
 988 Atala
 989 \family default
 990  Ingurunea menuan.
 991  LyX berriro "2" eta ataleko izenburua noiz idatziko zain egongo da.
 992  Idatzi
 993 \family typewriter
 994 Dokumentu honi buruz
 995 \family default
 996 .
 997  "Gauza gehiago" atala, lehenxeago 2.
 998  atala zena, automatikoki 3.
 999  atal bezala berzenbatua izan da! WYSIWYM egiazko eran, dokumentuko testuak
1000  atalen izenburu bezala identifikatu behar dituzu, LyX arduratuko baita
1001  zenbatzeaz eta konposatzeaz.
1002 \end_layout
1003
1004 \begin_layout Standard
1005 Sakatu
1006 \family typewriter
1007 Sartu
1008 \family default
1009  tekla,
1010 \family typewriter
1011 Arrunta
1012 \family default
1013  ingurunera itzultzeko, eta datozen bost lerroak idatzi:
1014 \end_layout
1015
1016 \begin_layout LyX-Code
1017 Atalak eta azpiatalak beherago azaltzen dira.
1018 \end_layout
1019
1020 \begin_layout LyX-Code
1021 Atalaren azalpena
1022 \end_layout
1023
1024 \begin_layout LyX-Code
1025 Atalak azpiatalen baino handiagoak dira.
1026 \end_layout
1027
1028 \begin_layout LyX-Code
1029 Azpiatalaren azalpena
1030 \end_layout
1031
1032 \begin_layout LyX-Code
1033 Azpiatalak atalak baino txikiagoak dira.
1034 \end_layout
1035
1036 \begin_layout Standard
1037 Bigarren lerroan kurtsorea kokatu eta
1038 \family typewriter
1039 Ingurunea
1040 \family default
1041  zerrendan
1042 \family sans
1043 Azpiatala
1044 \family default
1045  hautatu.
1046  LyX-ek azpiatala "2.1" zenbatuko du, eta letra-tamaina testu arruntarena
1047  baino handiagoa eta atalen izenburuena baino txikiagoa ezarriko dio.
1048  Laugarren lerroa
1049 \series bold
1050 Azpiatala
1051 \series default
1052  ingurunera aldatu baita ere.
1053  Pentsatzen zenuen bezala, LyX-ek azpiatala "2.2" bezala zenbatzen du.
1054  Beste atal bat sartzen baduzu 2.aren aurretik, 2.
1055  atala 3.
1056  atalera berzenbatua izango da; beraren azpiatalak, berriz, "3.1" eta "3.2"ra.
1057 \end_layout
1058
1059 \begin_layout Standard
1060 Zatitzeko maila sakonagoak
1061 \family sans
1062 Azpiazpiatala
1063 \family default
1064 ,
1065 \family sans
1066 Paragrafo
1067 \family default
1068  eta
1069 \family sans
1070 Azpiparagrafoak
1071 \family default
1072  dira.
1073  Hauekin zure kasa jolasten utziko dizugu.
1074  Paragrafo eta azpiparagrafoen izenburuek jatorriz zenbatu gabe eta azpiparagraf
1075 oak koskatuta daudela ohartuko zara; hori aldatzeko, irakurri
1076 \emph on
1077 Erabiltzailearen gida
1078 \emph default
1079 .
1080  Atalen sailkapenean maila-altuena
1081 \family sans
1082 Kapitulua
1083 \family default
1084  izenburuak dira,
1085 \family sans
1086 Atala
1087 \family default
1088  gainetik, baina LyX dokumentuetako testu-klase batzuetan bakarrik erabil
1089  ditzakezu (
1090 \begin_inset CommandInset ref
1091 LatexCommand ref
1092 reference "atal:dokumklaseak"
1093
1094 \end_inset
1095
1096  atala ikusi).
1097 \end_layout
1098
1099 \begin_layout Standard
1100 Azkenik, baliteke zenbatu gabeko atal eta azpiatalak nahi izatea.
1101  Horretarako ere badaude beste gune batzuk.
1102  Atalen izenburuak
1103 \family sans
1104 Atala*
1105 \family default
1106  ingurunera (agian
1107 \family typewriter
1108 Ingurunea
1109 \family default
1110  zerrendan beherantz mugitu beharko duzu) aldatzen badituzu, LyX-ek atal
1111  normaletako letra-tamaina berdina erabiliko du, baina ez ditu zenbatuko.
1112  Badaude "izardun" izenburuak
1113 \family sans
1114 Azpiatala
1115 \family default
1116  eta
1117 \family sans
1118 Azpiazpiatala
1119 \family default
1120  inguruneentzako.
1121  Atal eta azpiatal bat edo beste izardun ingurunetara bihurtzen saiatu,
1122  eta ohartuko zara nola beste zenbakiak eguneratzen diren.
1123 \end_layout
1124
1125 \begin_layout Standard
1126
1127 \series bold
1128 Ariketa
1129 \series default
1130 : konpondu
1131 \family typewriter
1132 adibide_gordina.lyx
1133 \family default
1134  fitxategiko atal eta azpiataleko izenburuak.
1135 \end_layout
1136
1137 \begin_layout Subsection
1138 Zerrendak eta azpizerrendak
1139 \end_layout
1140
1141 \begin_layout Standard
1142 LyX-ek zerrendak osatzeko zenbait ingurune ditu.
1143  Zerrenden hainbat ingurunek eskema bat idaztean,
1144 \family sans
1145 Tabuladoreari
1146 \family default
1147  hainbat bider sakatzea edo zerrenda baten erdian puntu berri bat idaztean
1148  beste denak berzenbatzea saihestuko da.
1149  Horrela, zerrendaren edukiaz arduratuko zara soilik.
1150  Dokumentu mota desberdinek, noski, zerrenda ingurune ezberdinak behar dituzte:
1151 \end_layout
1152
1153 \begin_layout Itemize
1154 Diapositiben aurkezpeneko puntu ezberdinak deskribatzeko
1155 \family sans
1156 Elementua
1157 \family default
1158  inguruneko buleten zerrenda erabili beharko luke.
1159 \end_layout
1160
1161 \begin_layout Itemize
1162 Eskema batek
1163 \family sans
1164 Zenbatuta
1165 \family default
1166  inguruneko zenbatutako zerrenda (eta hizkiz osatutako azpizerrendak) erabil
1167  lezake.
1168 \end_layout
1169
1170 \begin_layout Itemize
1171 Hainbat softwaretako paketeak azaltzen dituen dokumentu batek
1172 \family sans
1173 Azalpena
1174 \family default
1175  ingurunea erabil dezake, eta zerrendako elementu bakoitza letra lodia duen
1176  hitz batekin hasiko da.
1177
1178 \end_layout
1179
1180 \begin_layout Itemize
1181
1182 \family sans
1183 Zerrenda
1184 \family default
1185  ingurunea (LaTeX-en ez dago)
1186 \family sans
1187 Azalpena
1188 \family default
1189  ingurunearekin konparatuz apur bat ezberdina da.
1190 \end_layout
1191
1192 \begin_layout Standard
1193 LyX beste testu-prozesadoreak baino hobeago izatearen arrazoiei buruzko
1194  zerrenda bat idatziko dugu.
1195  Idatzi hau zure dokumentuaren leku batean:
1196 \end_layout
1197
1198 \begin_layout LyX-Code
1199 LyX beste testu-prozesadoreak baino hobeagoa da zeren eta:
1200 \end_layout
1201
1202 \begin_layout Standard
1203 eta sakatu Sartu tekla.
1204  Orain
1205 \family sans
1206 Inguruneen
1207 \family default
1208  zerrendan hautatu
1209 \family sans
1210  Elementua
1211 \family default
1212 .
1213  LyX-ek lerro-hasieran bulet bat idazten du (berez "izartxo" bat, baina
1214  irteerako emaitzan borobil bihurtzen da).
1215  Idatzi zure zergatiak:
1216 \end_layout
1217
1218 \begin_layout LyX-Code
1219 Konposaketa-lana zure ordez egiten du.
1220 \end_layout
1221
1222 \begin_layout LyX-Code
1223 Matematikak WYSIWYG dira.
1224 \end_layout
1225
1226 \begin_layout LyX-Code
1227 Oso erraza da zerrendak sortzea!
1228 \begin_inset Newline newline
1229 \end_inset
1230
1231
1232 \end_layout
1233
1234 \begin_layout Standard
1235 Zerrenda-motako inguruneak, izenburuen ez bezala,
1236 \family sans
1237 Sartu
1238 \family default
1239  sakatzean ez dira amaitzen.
1240  Horren ordez, LyX-ek zerrendako hurrengo elementuarekin jarraituko duzulakoan
1241  dago.
1242  Aurreko adibidea hiru elementuz osatutako zerrenda bat da.
1243  Zerrendako elementu batean paragrafo bat baino gehiago edukitzeko jauzi
1244  babestua erabili,
1245 \family sans
1246 Ktrl+Sartu
1247 \family default
1248  sakatuz.
1249  Zerrenda ingurunetik irteteko, hautatu
1250 \family sans
1251 Arrunta
1252 \family default
1253  ingurunea (edo erabili
1254 \family sans
1255 Alt+P
1256 \begin_inset space ~
1257 \end_inset
1258
1259 S
1260 \family default
1261  -elkartea).
1262 \end_layout
1263
1264 \begin_layout Standard
1265 Zerrenda polita lortu duzu.
1266  Inprimatzean zein itxura edukiko duen ikusteko, exekutatu LaTeX.
1267  Baina, zer gertatzen da arrazoiak zenbatuta eduki nahi badituzu? Hautatu
1268  zerrenda osoa
1269 \begin_inset Foot
1270 status collapsed
1271
1272 \begin_layout Plain Layout
1273 LyX-ek ez dizu lehenbiziko buleta aukeratzen utziko, zerrendaren aurreko
1274  paragrafoa ez baduzu aukeratzen, bederen, eta ziurrenik ez duzu hori egitea
1275  nahiko.
1276  Era berean, atalen izenburuen zenbakia ez du hautatzen utziko.
1277  Ez zaitez kezkatu.
1278 \end_layout
1279
1280 \end_inset
1281
1282  eta
1283 \family typewriter
1284 Ingurunea
1285 \family default
1286  zerrendan aukeratu
1287 \family sans
1288 Zenbatuta
1289 \family default
1290 .
1291  Sinestezina, eh?! Esan genizun bezala, zerrendan elementu bat gehitean
1292  edo ezabatzean LyX-ek zenbaketa guztia berregiten du.
1293 \end_layout
1294
1295 \begin_layout Standard
1296 Zerrenda hautatuta dagoen bitartean, beste bi zerrenda-ingurunetara alda
1297  dezakezu,
1298 \family sans
1299 Azalpena
1300 \family default
1301  eta
1302 \family sans
1303 Zerrenda
1304 \family default
1305 , nolako itxura duten ikusteko.
1306  Bi kasuetan, zerrendako elementu bakoitzak "termino" eta definizio bat
1307  dauka, eta definizioa paragrafoan gelditzen den beste guztia da (Sartu
1308  tekla sakatu arte).
1309  Lehen terminoa letra lodiz (
1310 \family sans
1311 Azalpena
1312 \family default
1313 ) edo paragrafotik "Tabuladore"
1314 \begin_inset Foot
1315 status collapsed
1316
1317 \begin_layout Plain Layout
1318 Konposaketako tabuladorea da, ordea, eta zerrendako "termino" handienaren
1319  neurrira moldatzeko aldatuko da, idazmakina bateko tabuladore lehor, goibel
1320  eta aldagaitz bat ez bezala.
1321 \end_layout
1322
1323 \end_inset
1324
1325  (
1326 \family sans
1327 Zerrenda
1328 \family default
1329 ) batekin bereiztua dago.
1330  Zenbait hitzetako terminoa lortzeko hitzak zuriune babestuaz bereizi.
1331
1332 \family sans
1333 Ktrl+Zuriunea
1334 \family default
1335  sakatzean sortzen da.
1336 \end_layout
1337
1338 \begin_layout Standard
1339
1340 \series bold
1341 Ariketa
1342 \series default
1343 : zuzendu
1344 \family typewriter
1345 adibide_gordina.lyx
1346 \family default
1347  fitxategiko zerrenda.
1348 \end_layout
1349
1350 \begin_layout Standard
1351 Itxura erakargarriak osatuz, zerrenda batzuk beste batzuen barnean sar ditzakezu
1352 : kontzeptu honi 'habiaratzea' ere deitzen zaio euskaraz.
1353  Adibide gisa, eskemak.
1354  Zerrenda sinplea eta zenbatuak azpizerrendetan buleta eta zenbatze-mota
1355  ezberdinak eduki ditzakete.
1356  Zerrenda-mota ezberdinen azalpenak eta habiaratze-mailari (adib.
1357  azpizerrenda beste baten barruan, eta azken hau beste batean habiaratuta)
1358  buruko xehetasunak
1359 \emph on
1360 Erabiltzailearen gida
1361 \emph default
1362 -n aurkituko dituzu.
1363 \end_layout
1364
1365 \begin_layout Subsection
1366 Beste inguruneak: Bertsoa, Zitazioa eta beste batzuk
1367 \end_layout
1368
1369 \begin_layout Standard
1370 Zitak ezartzeko bi ingurune daude:
1371 \family sans
1372 Aipua
1373 \family default
1374  aipamen motzentzat eta
1375 \family sans
1376 Aipamena
1377 \family default
1378  luzeentzat.
1379
1380 \family sans
1381 LyX-kodea
1382 \begin_inset Foot
1383 status collapsed
1384
1385 \begin_layout Plain Layout
1386 tutoretza honetako adibide luzeetan erabilia
1387 \end_layout
1388
1389 \end_inset
1390
1391
1392 \family default
1393  ingurunea
1394 \family typewriter
1395 idazmakinaren
1396 \family default
1397  letra-tipoarekin idazten du; kodea koskatzeko nahi adina zuriune jarraian
1398  idazteko baimena eskaintzen dizun LyX-eko ingurune bakarra da.
1399  Olerkiak idatz ditzakezu
1400 \family sans
1401 Bertsoa
1402 \family default
1403  ingurunea erabiliz, estrofak bereizteko lerro-itzulerak eta estrofa baten
1404  barruan lerroak banatzeko
1405 \family sans
1406 Ktrl+Sartu teklak
1407 \family default
1408  erabiliz.
1409  LyX-ek eskaintzen dizkizun inguruneen xehetasunak ezagutzeko, ikus
1410 \emph on
1411 Erabiltzailearen gida
1412 \emph default
1413 .
1414 \end_layout
1415
1416 \begin_layout Standard
1417
1418 \series bold
1419 Ariketa
1420 \series default
1421 :
1422 \family sans
1423 Aipua
1424 \family default
1425 ,
1426 \family sans
1427 LyX-kodea
1428 \family default
1429  eta
1430 \family sans
1431 Bertso
1432 \family default
1433  inguruneak honako fitxategian konpondu:
1434 \begin_inset Newline newline
1435 \end_inset
1436
1437
1438 \family typewriter
1439 adibide_gordina.lyx
1440 \end_layout
1441
1442 \begin_layout Chapter
1443 Dokumentuak idaztea
1444 \end_layout
1445
1446 \begin_layout Standard
1447 Aurreko kapitulua LyX-ekin idazten ohitzeko lagunduko zizulakoan gaude.
1448  Oinarrizko editatze-eragiketaz gain inguruneen ahalmenekin idaztea ere
1449  erakutsi dizugu.
1450  LyX erabiltzen duen gehiengo batek dokumentuak idaztea dauka helburutzat:
1451  egunkariak, artikuluak, liburuak, gutunak edo eskuliburuak.
1452  Kapitulu honek testu bakun batetik dokumentu oso bat LyX-ekin idaztera
1453  eramango zaitu.
1454  Testu-klaseak aurkeztuko dizkizu, hainbat dokumentu mota idazteko.
1455  Testu bat dokumentu batera bihurtzeko behar dituzun eginbide asko azalduko
1456  dizkizu, adibidez, tituluak, oin-oharrak, erreferentzia gurutzatuak, bibliograf
1457 i eta gaien aurkibideak.
1458 \end_layout
1459
1460 \begin_layout Section
1461 Dokumentu klaseak
1462 \begin_inset CommandInset label
1463 LatexCommand label
1464 name "atal:dokumklaseak"
1465
1466 \end_inset
1467
1468
1469 \end_layout
1470
1471 \begin_layout Standard
1472 Dokumentu mota bakoitza era desberdin batean konposatzen da.
1473  Adibidez, liburuak bi aldetatik inprimatu ohi diren bitartean, artikuluak
1474  orrialde bakarrekoak izaten dira.
1475  Gainera, dokumentu askok ingurune bereziak edukitzen dituzte: gutunak edukitzen
1476  duten zenbait ingurune (bidaltzailearen helbidea eta sinadura bezala) liburu
1477  edo artikulu batean ez daukate zentzurik.
1478  LyX-eko
1479 \emph on
1480 dokumentu klaseak
1481 \emph default
1482
1483 \begin_inset Foot
1484 status collapsed
1485
1486 \begin_layout Plain Layout
1487 LaTeX-eko erabiltzaileentzat: hau LaTeX-eko dokumentu-klasearen (document-class)
1488  antzekoa da
1489 \end_layout
1490
1491 \end_inset
1492
1493  hauen arteko ezberdintasunez arduratzen dira.
1494  Tutoretza hau, adibidez,
1495 \family sans
1496 liburua
1497 \family default
1498  (Book) dokumentu klasearekin idatzi da.
1499  Testu-klaseak WYSIWYM filosofiaren zatirik garrantzitsuenetarikoak dira;
1500  beraiek esaten baitiote LyX-i dokumentu bat nola konposatu, ondorioz hau
1501  egiteko moduari buruz ez daukazu ezer jakin beharrik.
1502 \end_layout
1503
1504 \begin_layout Standard
1505 Litekeena da zure dokumentua
1506 \family sans
1507 Artikulua
1508 \family default
1509  (Article) dokumentu klasearekin idaztea
1510 \begin_inset Foot
1511 status collapsed
1512
1513 \begin_layout Plain Layout
1514 Dokumentu klase lehenetsia izan ohi da.
1515 \end_layout
1516
1517 \end_inset
1518
1519 .
1520  Saia zaitez beste dokumentu klase batera aldatzen (erabili
1521 \family sans
1522 Dokumentua\SpecialChar \menuseparator
1523 Ezarpenak
1524 \family default
1525  menua), hauen konposaketa ezberdinak ikusteko.
1526  Aldatu zure dokumentua
1527 \family sans
1528 Book
1529 \family default
1530  dokumentu klasera, eta
1531 \family sans
1532 Ingurunea
1533 \family default
1534  zerrendan begiratzen baduzu dauden ingurune gehienak berdinak izango dira.
1535  Orain, ordea,
1536 \family sans
1537 Kapitulua
1538 \family default
1539  ingurunea erabil dezakezu.
1540  Testu-klase batek zein ingurune eskaintzen dituen jakiteko,
1541 \family sans
1542 Ingurunea
1543 \family default
1544  zerrenda aztertzearekin nahikoa duzu.
1545 \end_layout
1546
1547 \begin_layout Standard
1548 Egunkariek konposaketa-mota propioa eduki ohi dute: letra-tamainak, zutabe
1549  bateko (edo biko) inprimaketa, edo orriaren izenburuak bezala.
1550  Garai digital honetan, hauek artikulu elektronikoak onartzen hasi dira,
1551  LaTeX estiloko fitxategiak sortu eta idazleak beraien artikuluak ongi konposatu
1552 ta bidal ditzaten.
1553  Horretarako ere prestatuta dago LyX.
1554  Adibidez, LyX-ek
1555 \family sans
1556 Article
1557 \begin_inset space ~
1558 \end_inset
1559
1560 (AMS)
1561 \family default
1562  dokumentu klasearen bidez Amerikar Matematika Elkarteko egunkarientzat
1563  (eta antzeko beste batzuentzat ere) konposaketa-euskarria eskaintzen du.
1564 \end_layout
1565
1566 \begin_layout Standard
1567 Jarraian zenbait testu-motari buruzko erreferentzia laburra azaltzen da.
1568  Xehetasun gehiagorako, ikus
1569 \emph on
1570 Eginbide gehigarriak
1571 \emph default
1572  eskuliburuko
1573 \emph on
1574 Dokumentu klase bereziak
1575 \emph default
1576  atala.
1577 \end_layout
1578
1579 \begin_layout Standard
1580 \begin_inset Tabular
1581 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
1582 <features tabularvalignment="middle">
1583 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
1584 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
1585 <row>
1586 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1587 \begin_inset Text
1588
1589 \begin_layout Plain Layout
1590 Izena
1591 \end_layout
1592
1593 \end_inset
1594 </cell>
1595 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1596 \begin_inset Text
1597
1598 \begin_layout Plain Layout
1599 Azalpena
1600 \end_layout
1601
1602 \end_inset
1603 </cell>
1604 </row>
1605 <row>
1606 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1607 \begin_inset Text
1608
1609 \begin_layout Plain Layout
1610 article
1611 \end_layout
1612
1613 \end_inset
1614 </cell>
1615 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1616 \begin_inset Text
1617
1618 \begin_layout Plain Layout
1619 orrialde bakarrekoa, kapitulurik gabe
1620 \end_layout
1621
1622 \end_inset
1623 </cell>
1624 </row>
1625 <row>
1626 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1627 \begin_inset Text
1628
1629 \begin_layout Plain Layout
1630 article (AMS)
1631 \end_layout
1632
1633 \end_inset
1634 </cell>
1635 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1636 \begin_inset Text
1637
1638 \begin_layout Plain Layout
1639 Amerikar Matematika Elkarteko diseinu eta inguruneak
1640 \end_layout
1641
1642 \end_inset
1643 </cell>
1644 </row>
1645 <row>
1646 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1647 \begin_inset Text
1648
1649 \begin_layout Plain Layout
1650 report
1651 \end_layout
1652
1653 \end_inset
1654 </cell>
1655 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1656 \begin_inset Text
1657
1658 \begin_layout Plain Layout
1659 artikulua baino luzeagoa, bi orrialdetatik
1660 \end_layout
1661
1662 \end_inset
1663 </cell>
1664 </row>
1665 <row>
1666 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1667 \begin_inset Text
1668
1669 \begin_layout Plain Layout
1670 book
1671 \end_layout
1672
1673 \end_inset
1674 </cell>
1675 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1676 \begin_inset Text
1677
1678 \begin_layout Plain Layout
1679 txostena + azala + kontrazala
1680 \end_layout
1681
1682 \end_inset
1683 </cell>
1684 </row>
1685 <row>
1686 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1687 \begin_inset Text
1688
1689 \begin_layout Plain Layout
1690 slides
1691 \end_layout
1692
1693 \end_inset
1694 </cell>
1695 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1696 \begin_inset Text
1697
1698 \begin_layout Plain Layout
1699 gardenkiak (FoilTeX dauka)
1700 \end_layout
1701
1702 \end_inset
1703 </cell>
1704 </row>
1705 <row>
1706 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1707 \begin_inset Text
1708
1709 \begin_layout Plain Layout
1710 letter
1711 \end_layout
1712
1713 \end_inset
1714 </cell>
1715 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1716 \begin_inset Text
1717
1718 \begin_layout Plain Layout
1719 helbide, sinadura eta bestelako inguruneak dauzka
1720 \end_layout
1721
1722 \end_inset
1723 </cell>
1724 </row>
1725 </lyxtabular>
1726
1727 \end_inset
1728
1729
1730 \end_layout
1731
1732 \begin_layout Section
1733 Txantiloiak: gutuna idaztea
1734 \end_layout
1735
1736 \begin_layout Standard
1737 Gutun bat idazteko orduan, ireki fitxategi berria eta aukeratu
1738 \family sans
1739 Letter
1740 \family default
1741  klasea
1742 \family sans
1743 Dokumentua\SpecialChar \menuseparator
1744 Ezarpenak
1745 \family default
1746 elkarrizketa-koadroan.
1747  Gutuna idazteko biderik errazena izan arren lan gehiago eskatzen duela
1748  dirudi.
1749  Negozio-gutun bakoitza idaztean jasotzailearen eta zure helbideak, testuaren
1750  gorputza, sinadura e.a.
1751  eduki nahi dituzu.
1752  Beraz, LyX-ek gutunentzat
1753 \emph on
1754 txantiloi
1755 \emph default
1756  bat dauka, gutun-adibidea duena; behin txantiloi bat eskuartean daukazula,
1757  gutun berri bat idazten duzun bakoitzean zatiren bat edo beste aldatzen
1758  duzu soilik.
1759 \end_layout
1760
1761 \begin_layout Standard
1762 Ireki fitxategi berri bat
1763 \family sans
1764 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
1765 Berria
1766 \begin_inset space ~
1767 \end_inset
1768
1769 (txantiloitik)
1770 \family default
1771  menua aukeratuz.
1772  Hautatu
1773 \family typewriter
1774 letter.lyx
1775 \family default
1776  txantiloi gisa.
1777  Gorde eta inprima ezazu zenbait ingurune nola konposatzen diren aztertzeko.
1778
1779 \end_layout
1780
1781 \begin_layout Standard
1782
1783 \family sans
1784 Ingurunea
1785 \family default
1786  menuan begiratzen duzunean beste testu-klase batzuetan ageri ez diren hainbat
1787  ingurune ikusiko dituzu, adibidez,
1788 \family sans
1789 Nire
1790 \begin_inset space ~
1791 \end_inset
1792
1793 Helbidea
1794 \family default
1795 .
1796
1797 \family sans
1798 Azalpena
1799 \family default
1800  bezalako beste batzuk ezagunak egingo zaizkizu.
1801  Ingurune horiek nola erabiltzen diren ikusteko, haiekin jolasten ibil zaitezke.
1802  Ohartuko zara, adibidez,
1803 \family sans
1804 Sinadura
1805 \family default
1806  inguruneak gorri koloredun "
1807 \family typewriter
1808 signature:
1809 \family default
1810 " hitza testuaren aurretik agertzen duela.
1811  Fitxategia inprimatzen baduzu, ohartuko zara hitz hori ez duela erakusten.
1812  Sinaduraren kokapena jakiteko erabiltzen da.
1813  Horrez gain, jakin ezazu berdin dela
1814 \family sans
1815 Signature
1816 \family default
1817  lerroa non kokatzen den.
1818  Gogoratu LyX programa WYSIWYM dela; nahi duzun lekuan
1819 \family sans
1820 Signature
1821 \family default
1822  ingurunea kokatu, LyX-ek badaki inprimatzean sinadurak gutunaren amaieran
1823  egon behar duela.
1824 \end_layout
1825
1826 \begin_layout Standard
1827 Txantiloi bat LyX fitxategi arrunt bat besterik ez da.
1828  Hots, zure helbide eta sinadurekin bete eta txantiloi berri bat bezala
1829  gorde dezakezu.
1830  Hemendik aurrera, gutun bat idatzi nahi duzun bakoitzean sortu berri duzun
1831  txantiloian oinarrituz denbora aurreztuko duzu.
1832  Egiazko "ariketa" bat egitea ongi baino hobekiago etorriko zaizula esan
1833  beharrik ez daukagu, idatz iezaiozu gutun bat lagun bati
1834 \begin_inset Foot
1835 status collapsed
1836
1837 \begin_layout Plain Layout
1838 Abisu bat, txantiloitik idazten duzun kasurako.
1839  Ingurune bateko testua ezabatuz (zure helbidea sartzeko
1840 \family sans
1841 Nire
1842 \begin_inset space ~
1843 \end_inset
1844
1845 helbidea
1846 \family default
1847  eremua erabat ezabatzen baduzu) eta ondoren ezer idatzi gabe kurtsorea
1848  beste nonbaitera mugituz gero, gune hori desagertuko da.
1849  Ingurune gehienek testurik gabe ezin dute bizi.
1850  Itzultzeko, hautatu berriro
1851 \family typewriter
1852 Ingurunea
1853 \family default
1854  zerrendako elementua.
1855 \end_layout
1856
1857 \end_inset
1858
1859 !
1860 \end_layout
1861
1862 \begin_layout Standard
1863 Txantiloiek denbora asko aurrera dezaketenez, ahal duzun guztietan erabiltzea
1864  aholkatzen dizugu.
1865  Gainera, testu-klase dotore batzuk nola erabiltzen diren erakusten dute.
1866  Azkenik, LyX ordenagailuekin trebetasun gutxi daukaten erabiltzaileentzat
1867  lagungarri izan daiteke.
1868  Erabiltzaileek gutun-txantiloi bat erabiltzen badute errazagoa izateaz
1869  gain, LyX erabiltzeko beldurra galduko dute.
1870 \end_layout
1871
1872 \begin_layout Section
1873 Dokumentuen tituluak
1874 \end_layout
1875
1876 \begin_layout Standard
1877 LyX-ek (LaTeX-ek bezala) titulua — uneko izenburua, egilea, data eta laburpena
1878  ere barne eduki ditzake — dokumentutik bereizitako zati bezala hartzen
1879  du.
1880 \end_layout
1881
1882 \begin_layout Standard
1883 Itzul zaitez zure LyX dokumentura eta ziurtatu
1884 \family sans
1885 Article
1886 \family default
1887
1888 \begin_inset Foot
1889 status collapsed
1890
1891 \begin_layout Plain Layout
1892 Gutun mota ez darabilzula,
1893 \family sans
1894 Letter
1895 \family default
1896  testu-klaseak titulurik ez baitu erabiltzen.
1897 \end_layout
1898
1899 \end_inset
1900
1901  dokumentu klasea erabiltzen ari dela.
1902  Idatzi titulua lehenbiziko lerroan eta lerroa
1903 \family sans
1904 Titulua
1905 \family default
1906  ingurunearekin ezarri.
1907  Idatzi hurrengo lerroan zure izen-abizenak eta aldatu
1908 \family sans
1909 Egilea
1910 \family default
1911  ingurunera.
1912  Idatzi data hirugarren lerroan
1913 \family sans
1914 Data
1915 \family default
1916  ingurunea erabiliz.
1917  Hori egin ondoren, laburtu dokumentuaren edukia bizpahiru paragrafotan
1918  (edo bakar batean) eta ezarri
1919 \family sans
1920 Laburpena
1921 \family default
1922  ingurune bezala.
1923  Ohartu zaitez titulua nola aurkezten den inprimatzean.
1924  Dokumentuaren formatua
1925 \family typewriter
1926 Book
1927 \family default
1928  klasera aldatzen baduzu, tituluaren orrialdea bereiztuta agertuko da, tutoretza
1929  honetako aurreneko orrialdearen antzera.
1930 \end_layout
1931
1932 \begin_layout Standard
1933
1934 \series bold
1935 Ariketa
1936 \series default
1937 : Zuzendu titulua, egilea eta data
1938 \family typewriter
1939 adibide_gordina.lyx
1940 \family default
1941  fitxategian.
1942 \end_layout
1943
1944 \begin_layout Section
1945 Etiketa eta erreferentzia gurutzatuak
1946 \end_layout
1947
1948 \begin_layout Standard
1949 Dokumentuko atalen goiburuak, zerrendako elementuak, formulak, oin-oharrak
1950  eta mugikorrei
1951 \begin_inset Foot
1952 status collapsed
1953
1954 \begin_layout Plain Layout
1955 Mugikorrak
1956 \emph on
1957 Erabiltzailearen gida
1958 \emph default
1959  eta
1960 \emph on
1961 Kapsulatutako objektuak
1962 \emph default
1963  eskuliburuetan azaltzen dira.
1964 \end_layout
1965
1966 \end_inset
1967
1968  etiketa jar diezaiekezu.
1969  Etiketa bat jarritakoan, dokumentuko beste edozein lekutan atal honi buruzko
1970  aipamenak sartzeko erreferentzia gurutzatuak erabil ditzakezu.
1971  Atalaren zenbakira edo kokatuta dagoen orrialdeari erreferentzia egin dezakezu.
1972  Atalen zenbaketaz bezala, erreferentzia gurutzatuez LyX arduratuko da.
1973  Etiketa eta erreferentzia gurutzatuak automatikoki kudeatzeko gaitasuna
1974  LyX eta LaTeX programen abantailarik onenetariko bat da, beste testu-prozesador
1975 eekin konparatuz.
1976 \end_layout
1977
1978 \begin_layout Subsection
1979 Zure aurreneko etiketa
1980 \end_layout
1981
1982 \begin_layout Standard
1983 Joan gure bigarren atalera, "Dokumentu honi buruz" izenburua duena.
1984  Egin klik ataleko izenburuaren lerroaren amaieran eta hautatu
1985 \family sans
1986 \bar under
1987 T
1988 \bar default
1989 xertatu
1990 \bar under
1991 \SpecialChar \menuseparator
1992
1993 \bar default
1994 Etiketa
1995 \family default
1996  menua edo tresna-barrako
1997 \begin_inset Graphics
1998         filename ../../images/label-insert.png
1999
2000 \end_inset
2001
2002  botoia.
2003  Elkarrizketa-koadro batek etiketaren izena eskatuko dizu, eta berak iradokizun
2004  bat egingo dizu.
2005
2006 \family typewriter
2007 Ados
2008 \family default
2009  botoian klik egindakoan, etiketaren izena kutxa batean ataleko izenburuaren
2010  alboan ezarriko du.
2011 \end_layout
2012
2013 \begin_layout Standard
2014 Orain arte ez dugu gauza askorik egin (
2015 \family typewriter
2016 DVI
2017 \family default
2018  fitxategiak itxura bera dauka, inprimatutako dokumentuan etiketarik ez
2019  baita agertzen).
2020  Hala ere, etiketa gehitu duzunez, honi buruzko erreferentzia gurutzatuak
2021  erabil ditzakezu dokumentuan.
2022  Horitxi egingo dugu.
2023 \end_layout
2024
2025 \begin_layout Subsection
2026 Zure lehen erreferentzia gurutzatua
2027 \end_layout
2028
2029 \begin_layout Standard
2030 Kokatu kurtsorea zure dokumentuko 2.
2031  ataleko lekuren batean.
2032  Idatzi honakoa
2033 \end_layout
2034
2035 \begin_layout LyX-Code
2036 Dokumentu honi buruz gehiago jakiteko asmoz,
2037 \begin_inset Newline newline
2038 \end_inset
2039
2040 ikus atala , orrialdean aurki dezakezu.
2041 \end_layout
2042
2043 \begin_layout Standard
2044 Orain, kokatu kurtsorea "atala" hitzaren aurrean eta hautatu
2045 \family sans
2046 Txertatu
2047 \lang english
2048 \SpecialChar \menuseparator
2049
2050 \lang basque
2051 Erreferentzia gurutzatua
2052 \family default
2053  menua edo tresna-barrako
2054 \begin_inset Graphics
2055         filename ../../images/dialog-show-new-inset_ref.png
2056
2057 \end_inset
2058
2059  botoia.
2060
2061 \family sans
2062 Erreferentzia gurutzatua
2063 \family default
2064  izeneko leihoa bistaratuko da.
2065  Aipatu dezakezun etiketa-zerrenda bat dauka.
2066  Oraingoz dagoena "
2067 \family typewriter
2068 atal:dokumburuz
2069 \family default
2070 " bakarrik da.
2071  Aurrenik, hautatu
2072 \family typewriter
2073 Formatua
2074 \family default
2075  izeneako goitibeherako zerrenda, eta hautatu '<erreferentzia> <orrialdea>
2076  orrialdean' elementua.
2077  Gero, hautatu "
2078 \family typewriter
2079 atal:dokumburuz
2080 \family default
2081 " etiketa (lehenetsi gisa hautatuta egongo da), eta 'Erref+Testua: atal:dokumbur
2082 uz' erreferentziaren markatzailea agertuko da (egokia izateko,
2083 \family typewriter
2084 Zuriune
2085 \begin_inset space ~
2086 \end_inset
2087
2088 babestu
2089 \family default
2090  bat jarri beharko zenuke erreferentzia eta 'atala'-ren artean).
2091  Hau egiteko badago beste bide bat: egin klik saguaren eskuineko botoiarekin
2092  atalaren alboa ezarritako etiketaren gainean eta erabili testuinguruko
2093
2094 \family typewriter
2095 Kopiatu erreferentzia gisa
2096 \family default
2097  menua.
2098  Etiketa honen erreferentzia gurutzatua arbelean dago orain, eta kurtsorearen
2099  uneko posizioan kopia daiteke
2100 \family typewriter
2101 Editatu
2102 \family sans
2103 \lang english
2104 \SpecialChar \menuseparator
2105
2106 \family typewriter
2107 \lang basque
2108 Itsatsi
2109 \family default
2110  menua (edo Ktrl+V lasterbidea) erabiliz.
2111  Inprimatutako dokumentuan, erreferentziaren markatzaile hau atalaren eta
2112  orrialdearen zenbakiekin ordeztuta agertuko da.
2113  Ikusi zure dokumentua DVI gisa, eta ikusiko duzu LaTeX zein argia den.
2114  '2 atala' adierazten du, 2.
2115  atalaren eta bere erreferentzia gurutzatuaren artean idatzi duzun testuaren
2116  luzeraren arabera 'orrialde honetan', 'hurrengo orrialdean' edo 'n orrialdean'
2117  (non
2118 \emph on
2119 n
2120 \emph default
2121  orrialdearen zenbakia den) ikusiko duzu.
2122 \end_layout
2123
2124 \begin_layout Standard
2125 Erreferentzia gurutzatu batek hiperesteka baten antzera funtzionatzen du
2126  LyX-en dokumentu bat editatzean; haren gainean klik egitean
2127 \family typewriter
2128 Erreferentzia
2129 \begin_inset space ~
2130 \end_inset
2131
2132 gurutzatua
2133 \family default
2134  elkarrizketa-koadroa bistaratuko da, egin klik
2135 \family typewriter
2136 Joan
2137 \begin_inset space ~
2138 \end_inset
2139
2140 etiketara
2141 \family default
2142  botoian kurtsorea erreferentziatutako etiketara mugitzeko.
2143 \end_layout
2144
2145 \begin_layout Subsection
2146 Etiketekin jolastea
2147 \end_layout
2148
2149 \begin_layout Standard
2150 Esan dizugu erreferentzia gurutzatuak zenbatzeaz LyX arduratzen dela; probatzeko
2151  unea heldu zaizu.
2152  Gehitu atal berri bat 2.
2153  atalaren aurretik, jar iezaiozu izenburu panpox bat ("Neguko lore gardenak"
2154  adibidez).
2155  Eguneratu DVI ikuspegia eta — 'Voilà!'— atalaren erreferentzia gurutzatua
2156  "3" izatera aldatu da! Aldatu "Dokumentu honi buruz" azpiatal ingurunera,
2157  eta erreferentzia gurutzatua 3 atalaren ordez 2.1
2158 \begin_inset space ~
2159 \end_inset
2160
2161 azpiatala bezala agertuko da.
2162  Hori bai, erreferentziaren orrialdea aldatzeko etiketaren aurretik testu
2163  asko daukan orrialde berri bat idatzi beharko duzu.
2164
2165 \end_layout
2166
2167 \begin_layout Standard
2168 Etiketekin aritzeko, sartu etiketa berri bat lehenbiziko erreferentzia gurutzatu
2169 a zegoen lekuan, eta aipatu dokumentuko edozein lekutik.
2170  Erreferentzia gurutzatu ugari txertatzen ibiltzen bazara
2171 \family sans
2172 Erreferentzia gurutzatua
2173 \family default
2174  elkarrizketa-koadroa irekita edukitzea komeniko zaizu.
2175 \end_layout
2176
2177 \begin_layout Standard
2178 Erreferentzia gurutzatuak dokumentu handietan ere ongi dabiltzala ziurtatu
2179  nahi baduzu, kopiatu
2180 \emph on
2181 Erabiltzailearen gida
2182 \emph default
2183  eskuliburuko orrialde batzuk eta
2184 \family typewriter
2185 Itsatsi
2186 \family default
2187  zure dokumentuan
2188 \begin_inset Foot
2189 status collapsed
2190
2191 \begin_layout Plain Layout
2192 Gauza bat, kapitulu baten izenburua kopiatzeak errore bat sor dezake, zeren
2193  eta artikulua klaseak kapitulurik ez baitu onartzen.
2194  Hori gertatzen bada, ezabatu kapituluaren izenburua.
2195  Xehetasun gehiago
2196 \begin_inset CommandInset ref
2197 LatexCommand ref
2198 reference "atal:dokumklaseak"
2199
2200 \end_inset
2201
2202
2203 \begin_inset space ~
2204 \end_inset
2205
2206 atalean.
2207 \end_layout
2208
2209 \end_inset
2210
2211 .
2212 \end_layout
2213
2214 \begin_layout Standard
2215
2216 \series bold
2217 Ariketa
2218 \series default
2219 : konpondu erreferentziak
2220 \family typewriter
2221 adibide_gordina.lyx
2222 \family default
2223  fitxategian.
2224 \end_layout
2225
2226 \begin_layout Section
2227 Oin-oharrak eta albokoak
2228 \end_layout
2229
2230 \begin_layout Standard
2231 Oin-oharrak gehitzeko, tresna-barrako
2232 \begin_inset Graphics
2233         filename ../../images/footnote-insert.png
2234
2235 \end_inset
2236
2237  botoia
2238 \begin_inset Foot
2239 status collapsed
2240
2241 \begin_layout Plain Layout
2242 Botoiak beltz koloreko testuaren azpian dagoen testu gorri batera zuzendutako
2243  gezia irudikatzen du.
2244 \end_layout
2245
2246 \end_inset
2247
2248 , edo
2249 \family sans
2250 Txertatu
2251 \family default
2252 \SpecialChar \menuseparator
2253
2254 \family sans
2255 Oin-oharra
2256 \family default
2257  menua erabil dezakezu.
2258  Jarri kurtsorea dokumentuko "LyX" hitzaren atzean eta klik egin
2259 \begin_inset Graphics
2260         filename ../../images/footnote-insert.png
2261
2262 \end_inset
2263
2264  botoian.
2265  Oin-oharrari dagokion kutxa bat agertuko zaizu; idatzi bertan oineko oharrari
2266  dagokion testua.
2267  LyX-ek kurtsorea oin-ohar kutxaren hasieran kokatuko du.
2268  Idatzi
2269 \end_layout
2270
2271 \begin_layout LyX-Code
2272 LyX konposaketarako testu-prozesadorea da.
2273 \end_layout
2274
2275 \begin_layout Standard
2276 Orain egin klik "oina" etiketa duen botoian.
2277  Oin-oharraren kutxa itxi egingo da, oin-oharraren markatzailea inprimatuko
2278  den testuaren kokalekua erakusteko botoia utziko du.
2279  Ekintza horri oin-oharra "tolestea" deitzen zaio.
2280  Oin-oharra zabaltzea nahi duzunean, egin klik "oina" botoian; horrela hango
2281  testua editatzeko aukera daukazu.
2282 \end_layout
2283
2284 \begin_layout Standard
2285 Oin-oharrak testu arrunt bezala ebaki eta itsats daitezke.
2286  Saia zaitez beldurrik gabe! Hautatu oin-oharraren
2287 \begin_inset Foot
2288 status collapsed
2289
2290 \begin_layout Plain Layout
2291 Teklatuaren bitartez errazago hautatuko duzu.
2292  Saguarekin saiatzean oin-oharraren kutxa irekitzeko arriskua baitaukazu.
2293 \end_layout
2294
2295 \end_inset
2296
2297  botoia,
2298 \family sans
2299 Ebaki
2300 \family default
2301  eta
2302 \family sans
2303 Itsatsi
2304 \family default
2305 .
2306  Horretaz gain, testu arrunta oin-ohar batera alda dezakezu: hautatu testua
2307  eta egin klik
2308 \begin_inset Graphics
2309         filename ../../images/footnote-insert.png
2310
2311 \end_inset
2312
2313  botoian.
2314  Oin-oharra testu arruntera bihurtzeko, ireki oin-oharra eta kokatu kurtsorea
2315  hango testuaren hasieran, gero sakatu
2316 \family typewriter
2317 Atzera
2318 \family default
2319  tekla, edo bestela kurtsorea esaldiaren amaieran kokatuta dagoela sakatu
2320
2321 \family typewriter
2322 Ezabatu
2323 \family default
2324  tekla.
2325 \end_layout
2326
2327 \begin_layout Standard
2328 Albo-oharrak gehitzeko, erabili tresna-barrako
2329 \begin_inset Graphics
2330         filename ../../images/marginalnote-insert.png
2331
2332 \end_inset
2333
2334  botoia edo
2335 \family sans
2336 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
2337 Albo-oharra
2338 \family default
2339  menua.
2340  Oin-oharrak bezala dihardute, honako hauek izan ezik:
2341 \end_layout
2342
2343 \begin_layout Itemize
2344 Pantailan kutxek "albo" daukate "oina" eduki ordez.
2345 \end_layout
2346
2347 \begin_layout Itemize
2348 Oharrak alboetan kokatzen dira, testuaren behealdean ordez.
2349 \end_layout
2350
2351 \begin_layout Itemize
2352 Ez dira zenbatzen.
2353
2354 \end_layout
2355
2356 \begin_layout Standard
2357 Aldatu LyX-eko oin-ohar bat testu arrunt egoerara, ondoren hautatu testu
2358  hori eta bihurtu ezazu albo-oharrera.
2359  Albo-oharra nola inprimatzen diren ikusteko, eguneratu DVI ikuspegia.
2360 \end_layout
2361
2362 \begin_layout Standard
2363
2364 \series bold
2365 Ariketa
2366 \series default
2367 : konpondu oin-oharrak
2368 \family typewriter
2369 adibide_gordina.lyx
2370 \family default
2371  fitxategian.
2372 \end_layout
2373
2374 \begin_layout Section
2375 Bibliografiak
2376 \begin_inset CommandInset label
2377 LatexCommand label
2378 name "atal:bibliografiak"
2379
2380 \end_inset
2381
2382
2383 \end_layout
2384
2385 \begin_layout Standard
2386 Bibliografiak erreferentzia gurutzatuak bezalakoak dira.
2387  Bibliografiak erreferentzien zerrenda bat edukitzen du dokumentu amaieran,
2388  eta dokumentuaren zehar elementu hauek aipa daiteke.
2389  Ataletako izenburuekin gertatzen den bezala, LyX eta LaTeX-ek zure lana
2390  errazten dute bibliografiako elementuak automatikoki zenbatuz eta aipamenak
2391  aldatuz elementuen zenbakia aldatzen diren bakoitzean.
2392 \end_layout
2393
2394 \begin_layout Standard
2395 Joan dokumentuaren amaierara eta aldatu
2396 \family sans
2397 Bibliografia
2398 \family default
2399  ingurunera.
2400  Orain, idazten duzun paragrafo bakoitza erreferentzi bat izango da.
2401  Idatzi
2402 \begin_inset Quotes eld
2403 \end_inset
2404
2405
2406 \family typewriter
2407 LyX Tutoretza, LyX-eko dokumentazio taldea
2408 \family default
2409
2410 \begin_inset Quotes erd
2411 \end_inset
2412
2413  zure aurreneko erreferentzia gisa.
2414  Ohartu zaitez erreferentzia bakoitzaren aurretik LyX-ek automatikoki zenbaki
2415  bat daukan kutxa jartzen duela.
2416  Egin klik erreferentziaren zenbakiaren kutxaren gainean, eta
2417 \family typewriter
2418 Bibliografia
2419 \begin_inset space ~
2420 \end_inset
2421
2422 sarrera
2423 \family default
2424  elkarrizketa-koadroa agertuko da.
2425  Lyx dokumentuan honi erreferentzia egiteko
2426 \family typewriter
2427 Gakoa
2428 \family default
2429  erabiltzen da,
2430 \family typewriter
2431 Etiketa
2432 \family default
2433  berriz irteeran agertzen da.
2434  Etiketa ez denean ezartzen (lehenetsia), bibliografiaren zenbakia agertuko
2435  da irteeran.
2436  Errazago oroitzeko,
2437 \family sans
2438 Gakoa
2439 \family default
2440  eremuka alda ezazu
2441 \begin_inset Quotes eld
2442 \end_inset
2443
2444
2445 \family typewriter
2446 lyxtutoretza
2447 \family default
2448 "ra.
2449 \end_layout
2450
2451 \begin_layout Standard
2452 Orain, kokatu kurtsorea dokumentuko leku batean, erreferentzia txertatu
2453  nahi duzun kokalekuan hain zuzen.
2454  Hautatu
2455 \family sans
2456 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
2457 Aipamena
2458 \family default
2459  edo tresna-barrako
2460 \begin_inset Graphics
2461         filename ../../images/dialog-show-new-inset_citation.png
2462
2463 \end_inset
2464
2465  botoia.
2466
2467 \family sans
2468 Aipamena
2469 \family default
2470  elkarrizketa-koadroa agertuko da.
2471  Elkarrizketa-koadro honen eskuineko panelean bibliografiako sarrera guztiak
2472  zerrendatzen dira, eta eremu honek aipatzea nahi duzun bibliografiako elementua
2473  aukeratzea eskaintzen dizu.
2474  Hautatu
2475 \begin_inset Quotes eld
2476 \end_inset
2477
2478
2479 \family typewriter
2480 lyxtutoretza
2481 \family default
2482 " (oraintxe bertan, dagoen bibliografiako elementu bakarra baita), ondoren
2483  erabili erdian dagoen
2484 \family typewriter
2485 Gehitu
2486 \family default
2487  botoia txertatzeko.
2488  Kokapen berean nahi haina zitazio eduki ditzakezu honen bidez hainbat gako
2489  transferituta.
2490  Orain, begiratu DVI fitxategian, eta ikusiko duzu aipamenak giltzen artean
2491  agertzen direla testuan, dokumentu amaierako bibliografia erreferentziatuz.
2492 \end_layout
2493
2494 \begin_layout Standard
2495
2496 \family typewriter
2497 Aipamena
2498 \family default
2499  elkarrizketa-koadroko
2500 \family sans
2501 Testua
2502 \begin_inset space ~
2503 \end_inset
2504
2505 ondoren
2506 \family default
2507  eremuak ohar bat sartuko du giltzen artean (erreferentziatzen den liburu
2508  edo artikulu bateko orrialde edo kapitulua zehazteko, adibidez).
2509  Inprimatzean erreferentziek zenbakien ordez etiketak edukitzea nahi baduzu
2510  (adib.
2511  egunkari batzuk Sorozabal andreak 1992an idatzitako dokumentu bat aipatzeko
2512  "[Sor92]" idaztiko lukete)
2513 \family sans
2514 Bibliografia-elementua
2515 \family default
2516  elkarrizketa-koadroko
2517 \family sans
2518 Etiketa
2519 \family default
2520  eremua erabili.
2521  Xehetasun gehiagorako, irakurri
2522 \emph on
2523 Erabiltzailearen gida
2524 \emph default
2525  eskuliburua.
2526 \end_layout
2527
2528 \begin_layout Standard
2529
2530 \series bold
2531 Ariketa
2532 \series default
2533 : zuzendu bibliografia eta zitazioak
2534 \family typewriter
2535 adibide_gordina.lyx
2536 \family default
2537  fitxategian.
2538 \end_layout
2539
2540 \begin_layout Section
2541 Gaien aurkibidea
2542 \end_layout
2543
2544 \begin_layout Standard
2545 Dokumentuaren hasieran gaien aurkibidea jartzea nahi izan dezakezu.
2546  LyX-ekin erraz egingo duzu.
2547  Dokumentuko tituluaren ondoren eta testuaren aurretik sakatu
2548 \family typewriter
2549 Sartu
2550 \family default
2551  tekla, aukeratu
2552 \family sans
2553 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
2554 Zerrendak
2555 \begin_inset space ~
2556 \end_inset
2557
2558 /
2559 \begin_inset space ~
2560 \end_inset
2561
2562 Aurk.
2563
2564 \family default
2565  menuan
2566 \family sans
2567 Gaien
2568 \begin_inset space ~
2569 \end_inset
2570
2571 aurkibidea
2572 \family default
2573  elementua.
2574  Dokumentuko aurreneko lerroan "
2575 \family sans
2576 Gaien aurkibidea
2577 \family default
2578 " esaldia duen botoi bat agertuko da.
2579 \end_layout
2580
2581 \begin_layout Standard
2582 Ez dirudi oso erabilkorra denik.
2583  Hala ere,
2584 \family typewriter
2585 DVI
2586 \family default
2587  fitxategian begiratzen baduzu, dokumentuko atal eta azpiatalak zerrendatzen
2588  dituen gaien aurkibidea ikusiko duzu.
2589  Ohitura den bezala, atalak berrantolatzean edo berriak sortzean, aldaketa
2590  horiek
2591 \family typewriter
2592 DVI
2593 \family default
2594 fitxategi eguneratuan ikusiko dituzu.
2595 \end_layout
2596
2597 \begin_layout Standard
2598 Dokumentua pantailan editatzean, ez da gaien aurkibidea testu gisa azaltzen,
2599  ezinezkoa baita editatzea.
2600  Gaien aurkibideari dagokion botoian,
2601 \family sans
2602 Dokumentua\SpecialChar \menuseparator
2603 Eskema
2604 \family default
2605  menuan edo tresna-barrako
2606 \begin_inset Graphics
2607         filename ../../images/dialog-toggle_toc.png
2608
2609 \end_inset
2610
2611  botoian klik eginez banandutako leiho batean zerrendatzen da.
2612  Nahiz eta dokumentuan "gaien aurkibidea" ez egon txertatuta, menuak funtzionatu
2613 ko du.
2614  Oso erabilgarria da dokumentuan zehar mugitzeko.
2615  Atal (edo azpiatal) baten izenburuan klik eginez bat elementuaren lerroa
2616  nabarmendu eta kurtsorea (LyX editatzen den leihoan) dokumentuko leku horretan
2617  kokatuko du.
2618  Teklatuko geziak ere erabil ditzakezu gaien aurkibidean gora eta behera
2619  mugitzeko.
2620  Agian komenigarria izango duzu editatzen ari zarenean leiho hau irekita
2621  uztea.
2622  Antzeko gaitasuna Arakatu menutik lor dezakezu, eta gaien aurkibidea automatiko
2623 ki agertuko da.
2624 \end_layout
2625
2626 \begin_layout Standard
2627 Aurkibidea kentzeko dagokion botoia, beste edozein testu bezala, ezabatzearekin
2628  nahikoa da.
2629 \end_layout
2630
2631 \begin_layout Standard
2632
2633 \series bold
2634 Ariketa
2635 \series default
2636 : jarri gaien aurkibidea
2637 \family typewriter
2638 adibide_gordina.lyx
2639 \family default
2640  fitxategian.
2641 \end_layout
2642
2643 \begin_layout Chapter
2644 Matematika erabiltzea
2645 \end_layout
2646
2647 \begin_layout Standard
2648 Zientzialari askok LaTeX erabiltzen dute, ekuazioak era dotore batean argitaratz
2649 en baititu, testu-prozesadoreek eta beraien ekuazio editoreak erabiltzen
2650  duten kontrol-karaktereak saihetsiz.
2651  Zientzilari askok goibelduak sentitzen dira, LaTeX-ekin ekuazioak idatzi
2652  baino programaketa lan bat gehiago delako.
2653  Zorionez, LyX-ek ekuazioentzako WYSIWYM euskarria dauka.
2654  LaTeX erabiltzen baduzu, LaTeX-eko matematika komandoak bide normal batean
2655  idatz daitekeela ikusiko duzu, eta horiek WYSIWYM eran erakutsiko dira.
2656  Bestalde, LaTeX inoiz ez baduzu erabili, orduan
2657 \family sans
2658 Matematikako
2659 \begin_inset space ~
2660 \end_inset
2661
2662 panela
2663 \family default
2664 rekin bide azkar eta erosoan profesional-itxurako adierazpen matematikoak
2665  idazteko aukera izango duzu.
2666 \end_layout
2667
2668 \begin_layout Section
2669 Matematika-era
2670 \end_layout
2671
2672 \begin_layout Standard
2673 Dokumentuko lekuren batean ondorengoa idatzi:
2674 \end_layout
2675
2676 \begin_layout LyX-Code
2677 Gogoko dut Einstein-ek esandakoa, E=mc^2, hain bakuna da.
2678 \end_layout
2679
2680 \begin_layout Standard
2681 Orain, ekuazio horiek ez dute itxura oso onik ez LyX-en ez irteeran ere;
2682  hizkien eta berdintasun ikurraren artean ez dago zuriunerik, eta "2" benetako
2683  goi-indize bezala egotea nahiko zenuke.
2684  Konposaketa okerra gertatu da, LyX-i matematikako ekuazio bat idazten ari
2685  garela ez baitiogu esan, eta ekuazioa testu arrunta bezala konposatu du.
2686
2687 \end_layout
2688
2689 \begin_layout Standard
2690 Horren ordez, formula bat sortu dugu egokiro konposatua izan dadin.
2691  Formula bat sortzeko, egin klik tresna-barrako
2692 \begin_inset Graphics
2693         filename ../../images/math-mode.png
2694
2695 \end_inset
2696
2697  botoian edo erabili
2698 \family typewriter
2699 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
2700 Matematika\SpecialChar \menuseparator
2701 Lerroko
2702 \begin_inset space ~
2703 \end_inset
2704
2705 formula
2706 \family default
2707  menua.
2708  LyX-ek laukitxo urdin bat txertatuko du; matematikako ekuazio hutsa izango
2709  da, eta kurtsorea bertan kokatuko duenez, idatzi
2710 \family typewriter
2711 E=mc^2
2712 \family default
2713  berriro.
2714  Adierazpen matematikoa urdinez dago, eta laukitxo urdina ekuazioa hutsa
2715  izateari uzten dion unean desagertuko da.
2716  Sakatu
2717 \family sans
2718 Ihes
2719 \family default
2720  tekla ekuaziotik ateratzeko.
2721  Markatzaile arrosa desagertuko da, kurtsorea adierazpenaren eskuinean kokatuz,
2722  eta orain zerbait idazten baduzu testu arrunta izango da.
2723 \end_layout
2724
2725 \begin_layout Standard
2726 Begiratu
2727 \family typewriter
2728 DVI
2729 \family default
2730  fitxategian.
2731  Konturatuko zarenez, adierazpen matematikoa era dotorean osatu da; hizki
2732  eta berdintasun ikurraren artean zuriunea du, eta "2" goi-indize bezala
2733  dauka.
2734  Matematika-eran hizkiak aldagai gisa hartzen dira, eta letra etzanez azaltzen
2735  dira.
2736  Zenbakiak zenbaki izaten jarraitzen dute.
2737 \end_layout
2738
2739 \begin_layout Standard
2740 Matematika editatzeko era berri hau WYSIWYM filosofiaren beste adibide bat
2741  da.
2742  LaTeX-en, matematikako adierazpenak testuaren eta
2743 \family typewriter
2744
2745 \backslash
2746 sqrt
2747 \family default
2748  bezalako komandoen bitartez idazten dira; LaTeX exekutatu arte ezin izango
2749  duzu ikusi nola inprimatuko diren, eta falta den parentesi edo bestelako
2750  zerbaiten bila denbora asko gal daiteke.
2751  LyX-ek, ordea, adierazpen matematikoa WYSIWYG eran ez azaldu arren, inprimatzea
2752 n edukiko duen ia itxura berdina bistaratzen du.
2753  Ondoren, LaTeX konposaketa profesionala lantzeaz arduratuko da.
2754 \end_layout
2755
2756 \begin_layout Section
2757 Ekuazioetan murgiltzea
2758 \end_layout
2759
2760 \begin_layout Standard
2761 Orain
2762 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
2763 \end_inset
2764
2765 aldatu
2766 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
2767 \end_inset
2768
2769 ekuaziora.
2770  Adierazpen barruan mugitzeko, erabili teklatuko geziak.
2771  Adierazpena sartzean matematika-eran zaudela argitzeko markatzaile arrosa
2772  azaltzen dela ohartu.
2773  Erabili teklatuko
2774 \family sans
2775 Ezkerrera
2776 \family default
2777  eta
2778 \family sans
2779 Eskuinera
2780 \family default
2781  geziak berdintasun ikurraren mailan kurtsorea mugitzeko, idatzi eta "1+".
2782  Erabili geziak ekuaziotik irteteko edo sakatu
2783 \family sans
2784 Ihes
2785 \family default
2786  tekla.
2787 \end_layout
2788
2789 \begin_layout Standard
2790 Matematika-eran idaztea testu arrunta editatzea bezala da, aurrerago azalduko
2791  dizkizugun tekla bereziak kontutan hartzen ez baditugu bederen.
2792  Ezabatzeko, erabili
2793 \family sans
2794 Ezabatu
2795 \family default
2796  edo
2797 \family sans
2798 Atzera tekla
2799 \family default
2800 .
2801  Testua hautatzeko bai teklatuko geziak bai sagua erabil ditzakezu.
2802
2803 \family sans
2804 Editatu\SpecialChar \menuseparator
2805 Desegin
2806 \family default
2807  menua matematika-eran berdin erabiltzen da, gauza bera ebaki eta itsasteko.
2808  Kontuz ibili gauza batekin: ekuazioaren ezkerraldean edo eskuinaldean eta
2809  kanpoan kurtsorea balego eta
2810 \family sans
2811 Ezabatu
2812 \family default
2813  edo
2814 \family sans
2815 Atzera
2816 \family default
2817 tekla sakatzean ekuazio osoa ezabatuko litzateke.
2818  Eskerrak adierazpen matematikoa berreskuratzeko
2819 \family sans
2820 Desegin
2821 \family default
2822  daukazun.
2823 \end_layout
2824
2825 \begin_layout Standard
2826 Eta
2827 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
2828 \end_inset
2829
2830  ordez
2831 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}+1$
2832 \end_inset
2833
2834  ekuaziora aldatu nahi baduzu? Beste behin, egin klik saguarekin kokaleku
2835  egokian.
2836  Nahi izanez gero, erabili teklatuko geziak.
2837  Kurtsorea "c" hizkiaren ondoren baina "2"-ren aurrean kokatuta balego,
2838  sakatu
2839 \family sans
2840 Gora
2841 \family default
2842  gezia goi-indizera igotzeko, "2"-ren aurretik kokatuko da.
2843  Gehitu ".5" balioa.
2844  Orain, sakatu
2845 \family sans
2846 Behera
2847 \family default
2848  gezia kurtsorea maila arruntera itzultzeko.
2849  Ekuazioko goi-indizean bazaude eta
2850 \family sans
2851 Zuriunea
2852 \family default
2853  sakatzen baduzu, jaitsi maila arruntera eta goi-indize ondoren kurtsorea
2854  kokatuko du, horrela "+1" idaztea bakarrik faltako zaizu.
2855 \end_layout
2856
2857 \begin_layout Section
2858 Berretzaile eta indizeak
2859 \end_layout
2860
2861 \begin_layout Standard
2862 Berretzaile bat
2863 \family sans
2864 Matematikako
2865 \begin_inset space ~
2866 \end_inset
2867
2868 tresna-barra
2869 \family default
2870  erabiliz sar daitekeen arren (ikus ondorengo atala), askoz ere azkarragoa
2871  da "^" erabiltzea.
2872  LyX-ek goi-indizean beste laukitxo urdin bat jarriko du, ondoren idazten
2873  duzuna goi-indizea izango da (letra-tamaina txikiagoa edukiko du).
2874
2875 \family sans
2876 Zuriunea
2877 \family default
2878  edo
2879 \family sans
2880 Ihes
2881 \family default
2882  (formulatik erabat irtetzeko) sakatu bitartean idazten duzun guztia goi-indizea
2883 n agertuko da.
2884 \end_layout
2885
2886 \begin_layout Standard
2887 Azpindizea idazteko bidea ere erraza da:
2888 \family sans
2889 Azpimarra
2890 \family default
2891  ("_") zapaldu.
2892  Dagoeneko ikasi duzu ondoren agertzen den ekuazioko goi-indizeak eta azpindizea
2893 k idazten:
2894 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
2895 \end_inset
2896
2897 .
2898 \end_layout
2899
2900 \begin_layout Standard
2901
2902 \series bold
2903 Ariketa
2904 \series default
2905 : ipini
2906 \family typewriter
2907 adibide_gordina.lyx
2908 \family default
2909  fitxategiko 1.
2910  ekuazioa matematika-eran.
2911 \end_layout
2912
2913 \begin_layout Section
2914 Matematikaren tresna-barra
2915 \end_layout
2916
2917 \begin_layout Standard
2918 Matematikako ikur eta funtzio osatuagoak sartzeko
2919 \family typewriter
2920 Matematikaren
2921 \begin_inset space ~
2922 \end_inset
2923
2924 tresna-barra
2925 \family default
2926  erabiltzea komenigarria izaten da.
2927  Eragiketa hauetariko asko teklatuarekin,
2928 \family sans
2929 Editatu\SpecialChar \menuseparator
2930 Matematika
2931 \family default
2932  edo
2933 \family sans
2934 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
2935 Matematika
2936 \family default
2937  menuen bidez sor daiteke.
2938  Hala ere,
2939 \family typewriter
2940 Matematika
2941 \family default
2942 ren
2943 \family typewriter
2944
2945 \begin_inset space ~
2946 \end_inset
2947
2948 tresna-barra
2949 \family default
2950  erabiltzen irakatsiko dizugu;
2951 \emph on
2952 Matematika
2953 \emph default
2954  eskuliburua irakurriz lasterbideak erabiltzen ikas dezakezu.
2955 \end_layout
2956
2957 \begin_layout Standard
2958 Matematikako tresna-barra erakusten da kurtsorea formulan dagoenean, eta
2959  aktibatu daiteke baita ere
2960 \family typewriter
2961 Ikusi\SpecialChar \menuseparator
2962 Tresna-barrak
2963 \family default
2964  menutik.
2965  Menu horretako 'Matematika'-ri dagokion kontrol-koadroa aktibatzean, tresna-bar
2966 ra agertzen da behin betirako leihoaren behean; egoera hau aldatzeko,
2967 \family typewriter
2968 Tresna-barrak
2969 \family default
2970  menuko
2971 \family typewriter
2972 Matematika
2973 \family default
2974 ren kontrol-koadroan klik egin berriro, eta kurtsorea formula baten barruan
2975  kokatzean soilik agertuko da matematikaren tresna-barra.
2976
2977 \end_layout
2978
2979 \begin_layout Subsection
2980 Grekoa eta ikurrak
2981 \end_layout
2982
2983 \begin_layout Standard
2984
2985 \family typewriter
2986 Matematikaren
2987 \begin_inset space ~
2988 \end_inset
2989
2990 tresna-barrak
2991 \family default
2992  matematikako ikur multzo handia aukeratzen uzten dizu: hainbat gezi, erlazio,
2993  eragile, batura, karaktere berezi eta integral.
2994  Jakin ezazu goi-indizeek eta azpindizeek batura eta integralen limitea
2995  jartzea eskaintzen dizutela.
2996 \end_layout
2997
2998 \begin_layout Subsection
2999 Erroketa, tilet eta mugatzaileak
3000 \end_layout
3001
3002 \begin_layout Standard
3003 Erroketa bat idazteko, egin klik
3004 \begin_inset Graphics
3005         filename ../../images/math/sqrt.png
3006
3007 \end_inset
3008
3009  botoian.
3010  Erro ikurra agertuko da, eta txertatze-gunea
3011 \begin_inset Foot
3012 status collapsed
3013
3014 \begin_layout Plain Layout
3015
3016 \emph on
3017 Itzultzailearen oharra
3018 \emph default
3019 : txertatze-gunea matematikako ekuazioa idazten den laukitxo urdinari deitzen
3020  zaio.
3021 \end_layout
3022
3023 \end_inset
3024
3025  bere barruan kokatuko da.
3026  Orain idatzi aldagaiak, zenbakiak, beste erroketak, zatikiak edota nahi
3027  duzun guztia.
3028  LyX-ek erroketaren tamaina automatikoki egokituko du edukieraren arabera.
3029 \end_layout
3030
3031 \begin_layout Standard
3032 Karaktere (
3033 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
3034 \end_inset
3035
3036 ) edo karaktere taldean (
3037 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
3038 \end_inset
3039
3040 ) tilet ikurra ezartzeko bide berdina lantzen da.
3041  Apaingarri motak tresna-barrako
3042 \begin_inset Graphics
3043         filename ../../images/math/hat.png
3044
3045 \end_inset
3046
3047  botoiaren bidez erabilgarri daude.
3048  Egin klik apaingarri batean, eta LyX-ek apaingarri hori txertatuko du txertatze
3049 -gune baten azpian (edo gainean).
3050  Idatzi nahi duzuna txertatze-gunean.
3051  Apaingarrien bi multzo daude: idazten duzun testuarekin bat tamainaz aldatzen
3052  direnak, eta finkatutako tamaina dutenak, hizki soilentzako egokiagoak
3053  direnak.
3054 \end_layout
3055
3056 \begin_layout Standard
3057 Parentesiak, giltzak edota kortxeteak bezalako mugatzaileak antzera erabili
3058  arren pitin bat zailtxoagoak dira erabiltzen.
3059  Sakatu
3060 \family sans
3061 Mugatzailea
3062 \family default
3063
3064 \begin_inset Graphics
3065         filename ../../images/dialog-show_mathdelimiter.png
3066
3067 \end_inset
3068
3069  botoia eta
3070 \family sans
3071 Mugatzaileak
3072 \family default
3073  elkarrizketa-koadroa agertuko da.
3074  Unean hautatutako mugatzailea leiho erdialdean agertuko da.
3075  Mugatzaileen uneko hautapena kutxa batean bistaratuko da.
3076  Parentesi-bikotea egoten da lehenetsi gisa, hautatu zuk nahi dituzun kortxete-b
3077 ikoteak, kortxete eta parentesiak, edo botoi hutsa "
3078 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
3079 \end_inset
3080
3081 " bezalako zerbait idazteko (huts-mugatzailea tartekako marra bertikala
3082  bezala bistaratzen da LyX-en; inprimatzean, ordea, ez da azaltzen).
3083 \end_layout
3084
3085 \begin_layout Standard
3086 Alferra bazara, matematika-eran oraingo parentesiak idatz ditzakezu
3087 \family sans
3088 Mugatzailea
3089 \family default
3090  leihoaren ordez.
3091  Hala ere, parentesi horiek testu arruntaren letra-tamaina berdina izango
3092  dute, parentesi barruan zatiketa edo matrize bat idazten baduzu oso itsusi
3093  geldituko dira.
3094  Beraz, egokiagoa da mugatzaileen hiru botoietariko bat erabiltzea zuzenean
3095  (
3096 \begin_inset space ~
3097 \end_inset
3098
3099 ) bikotea txertatzea baino.
3100 \end_layout
3101
3102 \begin_layout Standard
3103 Existitzen den testu batean mugatzaileak, erroketak edo apaingarriak txerta
3104  ditzakezu.
3105  Hautatu egokitu nahi duzun ekuazioa, ondoren egn klik
3106 \family sans
3107 Matematikaren
3108 \begin_inset space ~
3109 \end_inset
3110
3111 tresna-barrako
3112 \family default
3113  nahi duzun botoian.
3114  Saia zaitez
3115 \noun on
3116 Newton
3117 \noun default
3118 -en bigarren legea eskalar eratik (
3119 \begin_inset Formula $f=ma$
3120 \end_inset
3121
3122 ) bektore erara (
3123 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=\overrightarrow{ma}$
3124 \end_inset
3125
3126 ) bihurtzen.
3127  Matrizeei buruz ikasitakoan parentesi edo kortxeteak modu honetan jar ditzakezu.
3128 \end_layout
3129
3130 \begin_layout Subsection
3131 Zatikiak
3132 \end_layout
3133
3134 \begin_layout Standard
3135 Egin klik
3136 \family sans
3137 Matematikaren
3138 \begin_inset space ~
3139 \end_inset
3140
3141 tresna-barrako
3142 \begin_inset Graphics
3143         filename ../../images/math/frac.png
3144
3145 \end_inset
3146
3147
3148 \family default
3149
3150 \family sans
3151 Zatikia
3152 \family default
3153  botoian.
3154  LyX-ek bi txertatze-gune jarriko ditu zatiki batean.
3155  Uste zenuen bezala, zatiki batean zehar kurtsorea mugitzeko teklatuko geziak
3156  erabil ditzakezu.
3157  Egin klik zenbatzaileari dagokion txertatze-gunean eta idatzi "1" zenbakia.
3158  Orain, sakatu
3159 \family sans
3160 Behera
3161 \family default
3162  gezia eta "2" zenbakia idatzi.
3163  Zatiki bat lortu duzu! Jakingo duzunez, bi txertatze-gunetan nahi duzuna
3164  idazteko aukera daukazu: berretzaileak dituzten aldagaiak, erro karratuak,
3165  beste zatiki batzuk, integralak edo bururatzen zaizun beste edozer.
3166 \end_layout
3167
3168 \begin_layout Standard
3169
3170 \series bold
3171 Ariketa
3172 \series default
3173 : jarri
3174 \family typewriter
3175 adibide_gordina.lyx
3176 \family default
3177  fitxategiko 2.
3178  ekuazioa matematika-eran.
3179 \end_layout
3180
3181 \begin_layout Subsection
3182 TeX era: limiteak, log, sinu eta bestelakoak
3183 \end_layout
3184
3185 \begin_layout Standard
3186 Matematika-eran hizkiak aldagaitzat hartzen direnez, matematika-eran "sin"
3187  idazten baduzu LyX-ek hiru aldagaien arteko biderketa (
3188 \begin_inset Formula $s$
3189 \end_inset
3190
3191 ,
3192 \begin_inset Formula $i$
3193 \end_inset
3194
3195  eta
3196 \begin_inset Formula $n$
3197 \end_inset
3198
3199 ) idazten ari zarela usteko du.
3200  Hirurak letra etzanarekin bistaratuko dira, baina "sin" hitza letra erromatarra
3201 rekin idatzi nahiko zenuen.
3202  Gainera, LyX-ek ez du tarterik sartuko "sin" eta "x" hitzen artean (zuriunea
3203  sakatuz matematika-eratik aterako zaitu).
3204  Nola lor dezakezu
3205 \begin_inset Quotes eld
3206 \end_inset
3207
3208
3209 \begin_inset Formula $\sin\left(x\right)$
3210 \end_inset
3211
3212
3213 \begin_inset Quotes erd
3214 \end_inset
3215
3216  ekuazioa
3217 \begin_inset Quotes eld
3218 \end_inset
3219
3220
3221 \begin_inset Formula $sin\left(x\right)$
3222 \end_inset
3223
3224
3225 \begin_inset Quotes erd
3226 \end_inset
3227
3228 -en ordez?
3229 \end_layout
3230
3231 \begin_layout Standard
3232 Egin klik
3233 \family sans
3234 Matematikaren
3235 \begin_inset space ~
3236 \end_inset
3237
3238 tresna-barrako
3239 \family default
3240
3241 \begin_inset Graphics
3242         filename ../../images/math/functions.png
3243
3244 \end_inset
3245
3246  botoian eta gero, agertzen den zerrendan hautatu "sin".
3247  "sin" hitza letra beltz eta erromatarrez idatziko da.
3248  Hitz osoa sinbolo soil baten gisa kudeatuko denez,
3249 \family sans
3250 Atzera
3251 \family default
3252  tekla sakatuz hitz osoa ezabatuko da.
3253  Idatzi orain "(x)", letra etzan urdinez idatziko da, matematika-eran espero
3254  zenuen bezala.
3255  Irteerako fitxategian adierazpen matematikoa egokiro konposatuko da.
3256  Saia zaitez.
3257 \end_layout
3258
3259 \begin_layout Standard
3260 Funtzioen zerrendan honako beste funtzioak aurki daiteke: trigonometriako
3261  funtzioak eta beraien alderantzizkoak, hiperbole funtzioak, logaritmoak,
3262  limiteak eta bestelako gutxi batzuk.
3263  Funtzio hauek goi-indize eta azpindizeak onartzen dituzte,
3264 \begin_inset Quotes eld
3265 \end_inset
3266
3267
3268 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
3269 \end_inset
3270
3271
3272 \begin_inset Quotes erd
3273 \end_inset
3274
3275  edo
3276 \begin_inset Quotes eld
3277 \end_inset
3278
3279
3280 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
3281 \end_inset
3282
3283
3284 \begin_inset Quotes erd
3285 \end_inset
3286
3287  bezalakoak idazteko garrantzitsuak izanik.
3288 \end_layout
3289
3290 \begin_layout Standard
3291
3292 \series bold
3293 Ariketa
3294 \series default
3295 : jarri
3296 \family typewriter
3297 adibide_gordina.lyx
3298 \family default
3299  fitxategiko 3.
3300  ekuazioa matematika-eran.
3301 \end_layout
3302
3303 \begin_layout Subsection
3304 Matrizeak
3305 \end_layout
3306
3307 \begin_layout Standard
3308 Egin klik
3309 \family sans
3310 Matematikaren
3311 \begin_inset space ~
3312 \end_inset
3313
3314 tresna-barrako
3315 \family default
3316
3317 \begin_inset Graphics
3318         filename ../../images/dialog-show_mathmatrix.png
3319
3320 \end_inset
3321
3322  botoian.
3323  Izen bereko elkarrizketa-koadroa agertuko da, matrizeko errenkada eta zutabe
3324  kopuruak zehazteko aukera eskainiz.
3325  Aukeratu 2 errenkada eta 3 zutabe, eta egin klik
3326 \family sans
3327 Ados
3328 \family default
3329  botoian.
3330  Txertatze-gune batzuk hutsik utz ditzakezu horrela nahi izanez gero.
3331 \end_layout
3332
3333 \begin_layout Standard
3334 Matrize bateko zutabeetan zehar mugitzeko
3335 \family sans
3336 Tabuladorea
3337 \family default
3338  erabil daiteke.
3339  Beste aukera bat da teklatuko geziak erabiltzea: gune-amaieran
3340 \family sans
3341 Eskuinera
3342 \family default
3343  sakatuz kurtsorea hurrengora bidaliko du,
3344 \family sans
3345 Behera
3346 \family default
3347  geziarekin azpiko errenkadara, eta abar.
3348 \end_layout
3349
3350 \begin_layout Standard
3351 Bat-batean errenkada edo zutabe gehiago behar badituzu, erabili
3352 \family sans
3353 Editatu\SpecialChar \menuseparator
3354 Errenkadak
3355 \begin_inset space ~
3356 \end_inset
3357
3358 eta
3359 \begin_inset space ~
3360 \end_inset
3361
3362 Zutabeak
3363 \family default
3364  menua edo matematikaren tresna-barrako
3365 \begin_inset Graphics
3366         filename ../../images/tabular-feature_append-row.png
3367
3368 \end_inset
3369
3370 ,
3371 \begin_inset Graphics
3372         filename ../../images/tabular-feature_delete-row.png
3373
3374 \end_inset
3375
3376 ,
3377 \begin_inset Graphics
3378         filename ../../images/tabular-feature_append-column.png
3379
3380 \end_inset
3381
3382 ,
3383 \begin_inset Graphics
3384         filename ../../images/tabular-feature_delete-column.png
3385
3386 \end_inset
3387
3388 .
3389 \end_layout
3390
3391 \begin_layout Standard
3392 Ikus
3393 \emph on
3394 Erabiltzailearen gida
3395 \emph default
3396  zutabe bakoitza lerrokatzen edo matrize osoaren kokapen bertikala nola
3397  aldatzen den ikasteko.
3398  Jabetu zaitez zeregin bakoitzarentzat tresna bat dagoela; testua daukan
3399  taula bat idazteko, erabili LyX-en taulentzako euskarri harrigarria, taulak
3400  idazteko ez da komeni matrizeak erabiltzea.
3401 \end_layout
3402
3403 \begin_layout Subsection
3404 Adierazpen-era
3405 \end_layout
3406
3407 \begin_layout Standard
3408 Orain arte idatzi ditugun ekuazioak, inguratzen zituzten testuaren lerro
3409  berdinean zeuden, lerroko formulak bezala ere ezagutzen dira.
3410  Ekuazio labur eta soilentzat ongi doa, baina gauza handiagoentzat, edo
3411  testutik urruntzea nahi badituzu, adierazpen eran idatzi beharko dira.
3412  Gainera, adierazpen erako ekuazioak etiketatu eta zenbatuak izan daiteke
3413  (ikus
3414 \emph on
3415 Erabiltzailearen Gida
3416 \emph default
3417 ), eta hainbat lerrotako ekuazioak adierazpen-eran egon behar dute.
3418 \end_layout
3419
3420 \begin_layout Standard
3421 Klik egin
3422 \family sans
3423 Matematikaren
3424 \begin_inset space ~
3425 \end_inset
3426
3427 tresna-barrako
3428 \family default
3429
3430 \begin_inset Graphics
3431         filename ../../images/math-display.png
3432
3433 \end_inset
3434
3435  botoian.
3436  Lerro berri batean, eta erdialdean zentratuta, txertatze-gune bat agertuko
3437  da.
3438  Orain idatzi ekuazio bat eta bistaratu DVI formatuan bere itxura ikusteko.
3439
3440 \family sans
3441 Adierazpen
3442 \begin_inset space ~
3443 \end_inset
3444
3445 era
3446 \family default
3447  botoia era batetik bestera txandakatzeko erabiltzen da: adierazpen eratik
3448  barneko erara aldatzeko, edo alderantziz.
3449  Adierazpen erak lerroko eratik bereizten dituen zenbait eginbide ditu:
3450 \end_layout
3451
3452 \begin_layout Itemize
3453 Letra-tamaina lehenetsia handiagoa da,
3454 \begin_inset Formula $\sum$
3455 \end_inset
3456
3457  eta
3458 \begin_inset Formula $\int$
3459 \end_inset
3460
3461  bezalako ikur gutxi batzuentzako.
3462 \end_layout
3463
3464 \begin_layout Itemize
3465 Batura eta limiteetan (integraletan ez) goi-indizeak eta azpindizeak ikurren
3466  azpira gehiago hurbiltzen dira alboetara baino.
3467 \end_layout
3468
3469 \begin_layout Itemize
3470 Testua zentratuta dago.
3471 \end_layout
3472
3473 \begin_layout Standard
3474 Desberdintasun hauek alde batera utziz, lerroko eta adierazpen erako ekuazioak
3475  oso antzekoak dira.
3476 \end_layout
3477
3478 \begin_layout Standard
3479 Azken ohar bat adierazpen-formula konposatzeari buruz: argi ibili ekuazioa
3480  paragrafo berri batean edo ez idazten duzunean.
3481  Ekuazioa sententzi edo paragrafo baten erdian idazten baduzu, ez sakatu
3482
3483 \family typewriter
3484 Sartu
3485 \family default
3486  tekla.
3487  Hori eginez gero, ekuazio
3488 \emph on
3489 osteko
3490 \emph default
3491  testua paragrafo berri batean hasiko baita.
3492  Ondorioz, testu hau koskatuko da, eta litekeena da hori nahi ez izatea.
3493 \end_layout
3494
3495 \begin_layout Standard
3496
3497 \series bold
3498 Ariketa
3499 \series default
3500 : jarri
3501 \family typewriter
3502 adibide_gordina.lyx
3503 \family default
3504  fitxategiko ekuazio batzuk adierazpen eran, eta ikusi bestelako konposaketa
3505  lantzen den.
3506 \end_layout
3507
3508 \begin_layout Standard
3509
3510 \series bold
3511 Ariketa
3512 \series default
3513 : atal honetan ikasitako zenbait tresnarekin, Hurrengo ekuazioa bezalako
3514  bat idazteko gai izan beharko zenuke
3515 \begin_inset Foot
3516 status collapsed
3517
3518 \begin_layout Plain Layout
3519 Bide zailenetik aritu ondoren, zergatik ez zara
3520 \family sans
3521 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
3522 Matematika\SpecialChar \menuseparator
3523 Kasu
3524 \begin_inset space ~
3525 \end_inset
3526
3527 ingurunea
3528 \family default
3529  menuarekin saiatzen?
3530 \end_layout
3531
3532 \end_inset
3533
3534 :
3535 \end_layout
3536
3537 \begin_layout Standard
3538 \begin_inset Formula \[
3539 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
3540 \log_{8}x & x>0\\
3541 0 & x=0\\
3542 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0
3543 \end{array}\right.\]
3544
3545 \end_inset
3546
3547
3548 \end_layout
3549
3550 \begin_layout Section
3551 Matematikari buruzko gauza gehiago
3552 \end_layout
3553
3554 \begin_layout Standard
3555 Matematika-eran gauza gehiago egin ditzake LyX-ek.
3556  Oraindaino oinarrizkoa bakarrik ezagutu duzu, irakurri
3557 \emph on
3558 Erabiltzailearen gida
3559 \emph default
3560  trikimailu hauek nola egiten diren jakiteko:
3561 \end_layout
3562
3563 \begin_layout Itemize
3564 Ekuazioak etiketatu eta zenbatzea.
3565 \end_layout
3566
3567 \begin_layout Itemize
3568 Lerro anitzeko ekuazioak sortzea.
3569 \end_layout
3570
3571 \begin_layout Itemize
3572 Letra-tipoak aldatzea, adibidez, adierazpen bateko testua letra lodiz idaztea.
3573 \end_layout
3574
3575 \begin_layout Itemize
3576 Ekuazio bateko letra-tipoa eta barruko tartea zehaztea (ez zaitez kezkatu
3577  honelakoengatik amaierako zirriborroa arte).
3578 \end_layout
3579
3580 \begin_layout Itemize
3581 Makroak idaztea.
3582  Oso baliagarriak dira, dokumentu baten hasieran definitu eta dokumentuan
3583  zehar erabili ahal izango dituzu.
3584
3585 \end_layout
3586
3587 \begin_layout Itemize
3588 Leku falta dela eta,
3589 \emph on
3590 Tutoretza
3591 \emph default
3592  honetan azaldu ezin dizugun beste gauza pila bat.
3593 \end_layout
3594
3595 \begin_layout Chapter
3596 Hainbat
3597 \end_layout
3598
3599 \begin_layout Section
3600 LyX-en beste eginbide garrantzitsu batzuk
3601 \end_layout
3602
3603 \begin_layout Standard
3604 Ez ditugu aipatu LyX-ekin erabil daitezken komando guztiak, eta ez daukagu
3605  asmorik.
3606  Informazio gehiagorako irakur ezazu
3607 \emph on
3608 Erabiltzailearen gida
3609 \emph default
3610  eta
3611 \emph on
3612 Kapsulatutako objektuak
3613 \emph default
3614 .
3615  LyX-ek egin ditzakeen zenbait gauza garrantzitsu soilik aipatuko ditugu:
3616 \end_layout
3617
3618 \begin_layout Itemize
3619 LyX-ek taulentzako WYSIWYG euskarria dauka.
3620  Taula bat lortzeko, erabili
3621 \family sans
3622 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
3623 Taula
3624 \family default
3625  menua (tresna-barrako
3626 \begin_inset Graphics
3627         filename ../../images/tabular-insert.png
3628
3629 \end_inset
3630
3631  botoia).
3632  Egin klik taulan saguaren eskuineko botoiarekin taularen
3633 \family sans
3634 Ezarpenak
3635 \family default
3636  elkarrizketa-koadroa irekitzeko, eta taula editatzeko aukera izango duzula.
3637
3638 \end_layout
3639
3640 \begin_layout Itemize
3641 LyX-ek hainbat formatuko irudiak txertatzeko euskarria dauka.
3642  Asmatu duzu:
3643 \family sans
3644 \bar under
3645 T
3646 \bar default
3647 xertatu\SpecialChar \menuseparator
3648
3649 \bar under
3650 I
3651 \bar default
3652 rudia
3653 \family default
3654  menua edo tresna-barrako
3655 \begin_inset Graphics
3656         filename ../../images/dialog-show-new-inset_graphics.png
3657
3658 \end_inset
3659
3660  botoia erabili.
3661  Ondoren, arakatu, biratu edo eskalatu nahi duzun irudi-fitxategia.
3662  Bai taulek bai irudiek epigrafeak eduki ditzakete, eta LyX-ek automatikoki
3663  irudi edota taulen zerrenda sortuko du.
3664 \end_layout
3665
3666 \begin_layout Itemize
3667 LyX oso konfiguragarria da.
3668  Gauza guztiak, LyX leihoen itxuratik hasita inprimatzeko irteerako emaitza
3669  arte, hainbat eratan konfigura daiteke.
3670  Konfigurazio gehienak
3671 \family sans
3672 Tresna
3673 \family default
3674 \SpecialChar \menuseparator
3675
3676 \family sans
3677 \bar under
3678 H
3679 \bar default
3680 obespenak
3681 \family default
3682  menutik lantzen dira.
3683  Argitasun gehiagorako, kontsultatu
3684 \family sans
3685 Laguntza\SpecialChar \menuseparator
3686 Pertsonalizazioa
3687 \family default
3688 .
3689 \end_layout
3690
3691 \begin_layout Itemize
3692 LyX bost kontinenteetako programatzaile-talde baten eskutik garatzen ari
3693  da.
3694  Horregatik, hainbat testu-prozesadorerekin konparatuz, ingeles hizkuntzak
3695  ez direnen euskarri hobeagoa dauka (alemanera, txekiera, grekoa, euskara,
3696  italiera, errusiera...).
3697  Eskuinetik ezkerrera idazten diren hizkuntzak ere onartzen ditu, hala nola
3698  Arabiera, Farsiera edo Hebreera adibidez, Txinera, Japoniera eta Koreera
3699  ere onartuta daude.
3700  Dokumentuak beste hizkuntza batzuetan idatz ditzakezu; LyX-ek menuak eta
3701  errore-mezuak beste hizkuntzetan erakuts ditzan ere konfigura dezakezu.
3702 \end_layout
3703
3704 \begin_layout Itemize
3705 LyX-eko menuek lasterbideak erabiltzen dituzte.
3706  Hots,
3707 \family sans
3708 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
3709 Ireki
3710 \family default
3711  menua hautatzeko
3712 \family sans
3713 Alt+F
3714 \family default
3715  idatzi eta ondoren
3716 \family sans
3717 O
3718 \family default
3719  sakatu, edo menuaren alboan agertzen den lotura erabili (
3720 \family sans
3721 Ktrl+O
3722 \family default
3723 lehenetsita dago).
3724  Laster-teklak ere konfiguragarriak dira.
3725  Honi buruzko argitasunak
3726 \family sans
3727 Laguntza\SpecialChar \menuseparator
3728 Pertsonalizazioa
3729 \family default
3730  menuan aurkituko dituzu.
3731 \end_layout
3732
3733 \begin_layout Itemize
3734 LyX-ek LaTeX formatuko dokumentuak irakur ditzake.
3735  Ikus
3736 \begin_inset CommandInset ref
3737 LatexCommand ref
3738 reference "atal:LaTeX-dokumentuak-inportatzea"
3739
3740 \end_inset
3741
3742
3743 \begin_inset space ~
3744 \end_inset
3745
3746 atala.
3747 \end_layout
3748
3749 \begin_layout Itemize
3750 Zuzentzaile ortografikoa, thesaurusa eta hitzen zenbaketak erabilgarri daude.
3751 \end_layout
3752
3753 \begin_layout Itemize
3754 Indize eta nomenklaturen/glosarioen sorreraren euskarria.
3755 \end_layout
3756
3757 \begin_layout Section
3758 LyX LaTeX-eko erabiltzaileentzat
3759 \begin_inset CommandInset label
3760 LatexCommand label
3761 name "atal:latexerabiltzaileak"
3762
3763 \end_inset
3764
3765
3766 \end_layout
3767
3768 \begin_layout Standard
3769 LaTeX-i buruz ezer ez badakizu, atal hau irakurri beharrik ez daukazu.
3770  Baliteke LaTeX buruzko zerbait
3771 \emph on
3772 ikasi
3773 \emph default
3774  nahi izatea, eta ondorioz atal hau irakurtzea.
3775  Hala ere, LyX erabiltzen hasten diren batzuei LaTeX ezaguna egingo zaie.
3776  Horietariko bat bazara, galde dezakezu ea LyX-ek LaTeX-ekin egin daitekeen
3777  gauza guztiak egiteko ahalmena al daukan.
3778  Erantzun labur bat da nola edo hala LyX hurbiltzen dela LaTeX-ekin egin
3779  daitekeen gauzetara, eta LaTeX formatuko dokumentu baten zati gehiena idaztea
3780  errazten duela.
3781 \end_layout
3782
3783 \begin_layout Standard
3784 Hau tutoretza bat bakarrik denez, LyX-eko erabiltzaile berriek interesa
3785  eduki dezaketen zenbait gauza aipatuko ditugu.
3786  Tutoretza hori labur gordetzearren, azalpen xumeak izango dira.
3787
3788 \emph on
3789 Eginbide gehigarriak
3790 \emph default
3791  eta
3792 \emph on
3793 Kapsulatutako objektuak
3794 \emph default
3795  eskuliburuek LyX eta LaTeX arteko desberdintasunei, eta LyX-en LaTeX-eko
3796  zenbait trikimailu nola erabili buruzko informazio asko dauka.
3797 \end_layout
3798
3799 \begin_layout Subsection
3800 TeX era
3801 \end_layout
3802
3803 \begin_layout Standard
3804 TeX eran idatzitako guztia pantailan gorriz agertuko da, eta zuzenean LaTeX-i
3805  bidaliko zaio.
3806  TeX komandoak LyX-en erabil ditzakezu
3807 \family sans
3808 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
3809 Tex
3810 \begin_inset space ~
3811 \end_inset
3812
3813 kodea
3814 \family default
3815  menua (tresna-barrako
3816 \begin_inset Graphics
3817         filename ../../images/ert-insert.png
3818
3819 \end_inset
3820
3821  botoia) aukeratuz.
3822  Honek testu-kutxa sortzen du eta barrukoa zuzenean LaTeX-i igorriko zaio.
3823 \end_layout
3824
3825 \begin_layout Standard
3826 TeX-ek matematika-era zertxobait ezberdin erabiltzen du.
3827  Sartu TeX eran alderantzizko barra, ("
3828 \backslash
3829 ") bat idatziz.
3830  Inprimatzean ez da agertuko, ondoren idazten duzun guztia gorriz egongo
3831  da.
3832  TeX eratik ateratzeko sakatu
3833 \family typewriter
3834 Zuriunea
3835 \family default
3836  tekla edo edozein karaktere ez-alfabetiko (zenbaki, azpimarra, berretzaile-ikur
3837 ra edo parentesi gisakoak).
3838  TeX eratik ateratzen zarenean, TeX-en zein komando idatzi duzun ezagutzen
3839  badu LyX-ek eta WYSIWYM-era bihurtuko du.
3840  Ekuazio batean
3841 \family typewriter
3842
3843 \backslash
3844 gamma
3845 \family default
3846  idatzi eta ondoren
3847 \family typewriter
3848 Zuriunea
3849 \family default
3850  tekla sakatzen baduzu, LyX-ek "gamma" gorria
3851 \begin_inset Quotes eld
3852 \end_inset
3853
3854
3855 \begin_inset Formula $\gamma$
3856 \end_inset
3857
3858
3859 \begin_inset Quotes erd
3860 \end_inset
3861
3862  urdin bihurtuko du.
3863  Hau oso konplexuak ez diren makro guztientzako balio du.
3864
3865 \family sans
3866 Matematikaren
3867 \begin_inset space ~
3868 \end_inset
3869
3870 tresna-barra
3871 \family default
3872 erabiltzea baino azkarragoa izan daiteke, batiz bat LaTeX-eko erabiltzaile
3873  adituentzako.
3874 \end_layout
3875
3876 \begin_layout Standard
3877 Bitxikeri bat, formula batean
3878 \begin_inset Quotes eld
3879 \end_inset
3880
3881
3882 \backslash
3883 {
3884 \begin_inset Quotes erd
3885 \end_inset
3886
3887  idazten baduzu, hasiera eta amaierako kortxeteak gorriz txertatuko dira
3888  eta kurtsorea kortxete artean kokatuko da.
3889  Argumentuak jasotzen dituzten komandoak idazteko komenigarria izaten da.
3890 \end_layout
3891
3892 \begin_layout Standard
3893 LyX-ek ezin ditu egin LaTeX-ekin egiten diren gauza guztiak.
3894  Landutako funtzio batzuk ez dira erabat onartzen, beste batzuk berriz erabilgar
3895 riak dira baina ez dira WYSIWYM.
3896  TeX erak erabiltzaileari LaTeX-en moldagarritasun osoa eskaintzeaz batera
3897  LyX-eko funtzionalitate erabilgarriekin gozatu (WYSIWYM matematikak, taulak
3898  eta edizioa bezalakoak) dezake.
3899  LyX-ek ezin izango ditu LaTeX-eko pakete guztiak onartu.
3900  Hala ere, hitzaurrean
3901 \family typewriter
3902
3903 \backslash
3904 usepackage{pakete_izena}
3905 \family default
3906  idatziz (ikus
3907 \begin_inset CommandInset ref
3908 LatexCommand ref
3909 reference "atal:aitzinsolasa"
3910
3911 \end_inset
3912
3913
3914 \begin_inset space ~
3915 \end_inset
3916
3917 atala), nahi dituzun pakete guztiak erabiltzeko gaitasuna izango duzu (kontutan
3918  izan pakete hauek WYSIWYM euskarria ez dutela izango).
3919 \end_layout
3920
3921 \begin_layout Subsection
3922 LaTeX dokumentuak inportatzea: tex2lyx
3923 \begin_inset CommandInset label
3924 LatexCommand label
3925 name "atal:LaTeX-dokumentuak-inportatzea"
3926
3927 \end_inset
3928
3929
3930 \end_layout
3931
3932 \begin_layout Standard
3933 LaTeX fitxategiak inporta ditzakezu LyX-era
3934 \family typewriter
3935 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
3936 Inportatu\SpecialChar \menuseparator
3937 LaTex
3938 \begin_inset space ~
3939 \end_inset
3940
3941 (soila)
3942 \family default
3943  menua erabiliz.
3944  Honek
3945 \family typewriter
3946 tex2lyx
3947 \family default
3948  programari deituko dio, eta adibidea.tex fitxategitik adibidea.lyx fitxategia
3949  sortuko du.
3950  LyX-ek sortu berri den fitxategi hori irekiko du ondoren.
3951  Bihurketak ez badu funtzionatzen,
3952 \family typewriter
3953 tex2lyx
3954 \family default
3955  komando-lerrotik deitzen saia zintezke aukera aurreratuago batzuk erabiliz.
3956
3957 \end_layout
3958
3959 \begin_layout Standard
3960 Bihurketak funtzionatzen duenean ere,
3961 \family typewriter
3962 tex2lyx
3963 \family default
3964  programak gauza guztiak bihurtzen ez dituen arren, LaTeX-eko gauza gehienak
3965  kudeatzen ditu.
3966  TeX moduan ulertzen ez dituen gauzei ezikusi egingo die; horrela,
3967 \family typewriter
3968 tex2lyx
3969 \family default
3970  programarekin fitxategi bat bihurtu ondoren, testu gorrian begira dezakezu
3971  eta eskuz editatu gauzak ongi egiteko.
3972 \end_layout
3973
3974 \begin_layout Standard
3975
3976 \family typewriter
3977 tex2lyx
3978 \family default
3979 -ek bere dokumentazio propioa dauka (
3980 \family typewriter
3981 man
3982 \family default
3983  eskuliburua), Unix/Linux sistemetako erabiltzaileek komando-lerroan
3984 \family typewriter
3985 man tex2lyx
3986 \family default
3987  idatziz irakur dezakete.
3988
3989 \family typewriter
3990 man
3991 \family default
3992  eskuliburuak onartzen ez diren LaTeX-eko komando eta inguruneak zerrendatzen
3993  ditu, zein akats dauden eta nola saihestu, eta aukera batzuk nola erabili
3994  azaltzen ditu.
3995 \end_layout
3996
3997 \begin_layout Standard
3998 Garrantzitsua da ulertzea
3999 \family typewriter
4000 tex2lyx
4001 \family default
4002  programak
4003 \begin_inset Quotes eld
4004 \end_inset
4005
4006 ezagunak
4007 \begin_inset Quotes erd
4008 \end_inset
4009
4010  diren dokumentu klaseak darabilten fitxategiak soilik bihur ditzake LyX
4011  formatura, hau da, dagokion LyX-eko diseinu fitxategia egonez gero.
4012  Diseinuaren fitxategirik ez egonez gero, errore bat gertatuko da bihurketa
4013  ezin izan dela burutu jakinaraziz.
4014  Gauzak horrela, zure LaTeX fitxategiaren dokumentu klasearen diseinua ez
4015  badaukazu,
4016 \family typewriter
4017 tex2lyx
4018 \family default
4019 -ek ezingo du jakin nola bihurtu aurkitzen dituen LaTeX-eko gauzak LyX-ek
4020  ulertzen dituen gauzetara.
4021  Diseinuen fitxategiei eta hauek nola sortzen diren buruzkoak
4022 \emph on
4023 Pertsonalizazioa
4024 \emph default
4025  eskuliburuan azaltzen dira xehetasunez.
4026 \end_layout
4027
4028 \begin_layout Subsection
4029 LyX dokumentua LaTeX-era bihurtu
4030 \end_layout
4031
4032 \begin_layout Standard
4033 LyX dokumentu bat LaTeX formatura bihurtzea nahi izango duzu.
4034  Adibidez, lankide edo eginkide batek LyX programa ez eduki arren dokumentuareki
4035 n lan egin behar du.
4036  Hori egitea huskeria bat da LyX-entzako.
4037  Hautatu
4038 \family sans
4039 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
4040 Esportatu\SpecialChar \menuseparator
4041 LaTeX
4042 \family default
4043 .
4044  Horrek editatzen ari zaren
4045 \family typewriter
4046 adibidetxoa.lyx
4047 \family default
4048  fitxategia beste fitxategi honetan bihurtuko du:
4049 \family typewriter
4050 adibidetxoa.tex
4051 \family default
4052 .
4053  Azken finean, LyX-ek dokumentuak bistaratu edo inprimatzean beti LaTeX
4054  behin-behineko fitxategiak sortzen dituenez, LaTeX sortzen trebea da.
4055 \end_layout
4056
4057 \begin_layout Subsection
4058 LaTeX hitzaurrea
4059 \end_layout
4060
4061 \begin_layout Subsubsection
4062 Dokumentu-klasea
4063 \end_layout
4064
4065 \begin_layout Standard
4066
4067 \family sans
4068 Dokumentua\SpecialChar \menuseparator
4069 Ezarpenak
4070 \family default
4071  elkarrizketa-koadroak dokumentu osoaren aukeren ardura du.
4072  Hemen aldatu dokumentuaren klasea, letra-tipoa eta paper-tamaina.
4073  Dokumentu-klasea aukeran LaTeX paketeentzako aukerak sar daiteke
4074 \family typewriter
4075 Klasearen
4076 \begin_inset space ~
4077 \end_inset
4078
4079 aukerak
4080 \family default
4081  eremuan.
4082 \end_layout
4083
4084 \begin_layout Subsubsection
4085 Aitzinsolaseko beste alderdi batzuk
4086 \begin_inset CommandInset label
4087 LatexCommand label
4088 name "atal:aitzinsolasa"
4089
4090 \end_inset
4091
4092
4093 \end_layout
4094
4095 \begin_layout Standard
4096 Aitzinsolasean komando bereziak jarri behar badituzu LaTeX fitxategi baterako,
4097  zuzenean LyX dokumentuan idatz ditzakezu.
4098  Horretarako,
4099 \family sans
4100 Dokumentua\SpecialChar \menuseparator
4101 Ezarpenak\SpecialChar \menuseparator
4102 LaTeX-en
4103 \begin_inset space ~
4104 \end_inset
4105
4106 aitzinsolasa
4107 \family default
4108  hautatu eta idatzi elkarrizketa-koadroan (edo dokumentuaren ezarpenen elkarrizk
4109 eta-koadrotik interfazearen arabera).
4110  Hor idazten duzun dena zuzenean LaTeX-i bidaliko zaio.
4111 \end_layout
4112
4113 \begin_layout Subsection
4114 BibTeX
4115 \end_layout
4116
4117 \begin_layout Standard
4118 LyX-ek BibTeX euskarria du, honekin erreferentzia bibliografikoen datu-baseak
4119  sortu eta hainbat dokumentutan erabiltzeko aukera izango duzu.
4120  Hautatu
4121 \family sans
4122 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
4123 Zerrendak
4124 \begin_inset space ~
4125 \end_inset
4126
4127 /
4128 \begin_inset space ~
4129 \end_inset
4130
4131 Aurk.\SpecialChar \menuseparator
4132
4133 \bar under
4134 B
4135 \bar default
4136 ibTeX
4137 \begin_inset space ~
4138 \end_inset
4139
4140 bibliografia
4141 \family default
4142  menua
4143 \family sans
4144 BibTeX
4145 \family default
4146  motako fitxategi bat gehitzeko.
4147
4148 \family typewriter
4149 Datu-basea
4150 \family default
4151  eremuan BibTeX fitxategiak karga ditzakezu,
4152 \family typewriter
4153 Estiloa
4154 \family default
4155  eremuan berriz BibTeX-en estiloko fitxategiak.
4156 \end_layout
4157
4158 \begin_layout Standard
4159 Hori egindakoan, edozein bibliografia-sarreraren aipamenak egin ditzakezu
4160
4161 \family typewriter
4162 Txertatu
4163 \family default
4164 \SpecialChar \menuseparator
4165
4166 \family typewriter
4167 Aipamena
4168 \family default
4169  menua erabiliz (ikus
4170 \begin_inset CommandInset ref
4171 LatexCommand ref
4172 reference "atal:bibliografiak"
4173
4174 \end_inset
4175
4176
4177 \begin_inset space ~
4178 \end_inset
4179
4180 atala).
4181  LyX arduratuko da
4182 \family sans
4183 BibTeX
4184 \family default
4185  exekutatzeaz.
4186
4187 \family typewriter
4188 Aipamena
4189 \family default
4190  elkarrizketa-koadroko kutxan zure
4191 \family typewriter
4192 BibTeX
4193 \family default
4194  fitxategiko erreferentzia guztiak zerrendatuko dira.
4195 \end_layout
4196
4197 \begin_layout Section
4198 Erroreak!
4199 \end_layout
4200
4201 \begin_layout Standard
4202 Batzuetan dokumentu bat ikusten saiatzean erroreak gerta daiteke, LyX-ek
4203  edo LaTeX-ek ulertzen ez dituzten gauzengatik.
4204  Hori gertatzen bada, LyX-ek LaTeX-en erroreen elkarrizketa-koadroa irekiko
4205  du.
4206  Errore bakoitzaren gainean klik egitean, elkarrizketa-koadroak errorea
4207  gertatu den lekura eramango zaitu LyX dokumentuan, horretaz gain errorearen
4208  zergatia bistaratuko du.
4209 \end_layout
4210
4211 \end_body
4212 \end_document