lib/doc/eu/Tutorial.lyx

   1 #LyX 2.0 created this file. For more info see http://www.lyx.org/
   2 \lyxformat 413
   3 \begin_document
   4 \begin_header
   5 \textclass book
   6 \begin_preamble
   7 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
   8 %
   9 %This preamble is designed to ensure that the document prints
  10 % out as advertised. If you mess with this preamble,
  11 % parts of the document may not print out as expected.  If you
  12 % have problems LaTeXing this file, please contact
  13 % the documentation team
  14 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
  15
  16 \usepackage{ifpdf} % part of the hyperref bundle
  17 \ifpdf % if pdflatex is used
  18
  19  % set fonts for nicer pdf view
  20  \IfFileExists{lmodern.sty}{\usepackage{lmodern}}{}
  21
  22 \fi % end if pdflatex is used
  23
  24 % the pages of the TOC is numbered roman
  25 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
  26 \let\myTOC\tableofcontents
  27 \renewcommand\tableofcontents{%
  28   \frontmatter
  29   \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
  30   \myTOC
  31   \mainmatter }
  32
  33 % redefine the \LyX macro for PDF bookmarks
  34 \def\LyX{\texorpdfstring{%
  35   L\kern-.1667em\lower.25em\hbox{Y}\kern-.125emX\@}
  36   {LyX}}
  37 \end_preamble
  38 \use_default_options false
  39 \maintain_unincluded_children false
  40 \language basque
  41 \language_package default
  42 \inputencoding auto
  43 \fontencoding global
  44 \font_roman default
  45 \font_sans default
  46 \font_typewriter default
  47 \font_default_family default
  48 \use_non_tex_fonts false
  49 \font_sc false
  50 \font_osf false
  51 \font_sf_scale 100
  52 \font_tt_scale 100
  53
  54 \graphics default
  55 \default_output_format default
  56 \output_sync 0
  57 \bibtex_command default
  58 \index_command default
  59 \paperfontsize 12
  60 \spacing single
  61 \use_hyperref true
  62 \pdf_title "The LyX Tutorial"
  63 \pdf_author "LyX Team"
  64 \pdf_subject "LyX-documentation Tutorial"
  65 \pdf_keywords "LyX, documentation"
  66 \pdf_bookmarks true
  67 \pdf_bookmarksnumbered true
  68 \pdf_bookmarksopen true
  69 \pdf_bookmarksopenlevel 1
  70 \pdf_breaklinks false
  71 \pdf_pdfborder false
  72 \pdf_colorlinks true
  73 \pdf_backref false
  74 \pdf_pdfusetitle false
  75 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
  76 \papersize default
  77 \use_geometry false
  78 \use_amsmath 0
  79 \use_esint 0
  80 \use_mhchem 1
  81 \use_mathdots 1
  82 \cite_engine basic
  83 \use_bibtopic false
  84 \use_indices false
  85 \paperorientation portrait
  86 \suppress_date false
  87 \use_refstyle 0
  88 \index Indizea
  89 \shortcut idx
  90 \color #008000
  91 \end_index
  92 \secnumdepth 3
  93 \tocdepth 2
  94 \paragraph_separation indent
  95 \paragraph_indentation default
  96 \quotes_language english
  97 \papercolumns 1
  98 \papersides 2
  99 \paperpagestyle headings
 100 \tracking_changes false
 101 \output_changes false
 102 \html_math_output 0
 103 \html_css_as_file 0
 104 \html_be_strict false
 105 \end_header
 106
 107 \begin_body
 108
 109 \begin_layout Title
 110
 111 \noun on
 112 LyX Tutoretza
 113 \end_layout
 114
 115 \begin_layout Author
 116 egilea: LyX taldea.
 117 \begin_inset Foot
 118 status open
 119
 120 \begin_layout Plain Layout
 121  Fitxategi honen arduradun nagusia
 122 \family typewriter
 123 John Weiss
 124 \family default
 125  da.
 126  Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak LyX dokumentazioko
 127  posta-zerrendara: <lyx-docs@lists.lyx.org>.
 128
 129 \begin_inset Newline newline
 130 \end_inset
 131
 132 Itzulpena: Iñaki Larrañaga Murgoitio (dooteo@euskalgnu.org) eta Sara Elorza,
 133  2004, 2010.
 134 \begin_inset Newline newline
 135 \end_inset
 136
 137 Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
 138 \end_layout
 139
 140 \end_inset
 141
 142
 143 \end_layout
 144
 145 \begin_layout Standard
 146 \begin_inset CommandInset toc
 147 LatexCommand tableofcontents
 148
 149 \end_inset
 150
 151
 152 \end_layout
 153
 154 \begin_layout Chapter
 155 Sarrera
 156 \end_layout
 157
 158 \begin_layout Section
 159 Ongi etorri LyX-era!
 160 \end_layout
 161
 162 \begin_layout Standard
 163 Fitxategi hau LaTeX inoiz entzun barik edo ongi ezagutzen ez duten neska-mutilen
 164 tzat egina dago.
 165  Lasai, ordea, LyX erabiltzeko LaTeX-i buruz ezer jakin beharrik ez daukazu.
 166  Azken finean, LyX-en ezaugarrietako bat LaTeX-entzat ia WYSIWYG (
 167 \emph on
 168 What You See Is What You Get
 169 \emph default
 170 ) interfazea eskaintzean datza.
 171  Hori bai, LyX bere osotasunean erabiltzeko gauza batzuk ikasi beharko dituzu.
 172 \end_layout
 173
 174 \begin_layout Standard
 175 Ziurrenik, bi paragrafo artean hiru lerro zuri edo puntu "." baten ondoren
 176  bi hutsune ezartzen saiatzeagatik eskuliburu hau irakurtzen ari zara.
 177  Hainbat buruhauste izan eta gero, ezinezkoa dela ohartuko zinen.
 178  Gertatzen dena hau da: bestelako testu prozesadoreetako zenbait trikimailu
 179  LyX-en ez direla erabilgarriak.
 180  Hau da, erabili izan dituzun testu-prozesadore gehienetan tabulazioak,
 181  zuriuneak, paragrafo-tarteak, letra-tipoak eta bestelako batzuk eskuz idatzi
 182  behar dira.
 183  Honekin jarraituz, dokumentuetako testua idazteaz gain beraren itxura eta
 184  konposaketa-lanak ere erabiltzaile bakoitzak lantzen ditu.
 185  LyX-ek, ordea, itxura eta konposaketa-arloak lantzen ditu, gauza garrantzitsuen
 186 a zuri utziz: dokumentuaren edukia idaztea.
 187 \end_layout
 188
 189 \begin_layout Standard
 190 Beraz, zatoz gurekin eta jarraitu irakurtzen.
 191  Tutoretza hau irakurrita denborari etekina aterako diozu.
 192 \end_layout
 193
 194 \begin_layout Section
 195 Tutoretza hau zer da eta zer ez da.
 196 \end_layout
 197
 198 \begin_layout Standard
 199 Atal honekin serioski hasi baino lehen, gauza bat argitu nahiko genuke.
 200
 201 \emph on
 202 Tutoretza
 203 \emph default
 204  honek
 205 \emph on
 206 Sarrera
 207 \emph default
 208  eskuliburuan agertzen den idazkera erabiltzen du.
 209  Lehenbizi eskuliburu hau irakurtzen ari bazara, hobe lehenago
 210 \emph on
 211 Sarrera
 212 \emph default
 213  irakurtzen baduzu.
 214 \end_layout
 215
 216 \begin_layout Standard
 217 Orain letra-tipo bakoitzaren esanahia dakizunez, tutoretza honen helburuez
 218  zertxobait azaldu nahi dugu.
 219 \end_layout
 220
 221 \begin_layout Subsection
 222 Tutoretza erabilgarria izan dadin.
 223 \end_layout
 224
 225 \begin_layout Standard
 226 Tutoretza hau adibide eta ariketekin osatua dago.
 227  Dokumentu honi zuku handiena ateratzeko irakurtzean zenbait ariketa idazteko
 228  esango dizugu, gauza guztiak ongi ulertu dituzula ziurtatzeko.
 229  Zure erosotasunerako, inprimatu dokumentu honen PDF bertsioa.
 230 \end_layout
 231
 232 \begin_layout Standard
 233 LaTeX ezagutzen baduzu,
 234 \emph on
 235 Tutoretza
 236 \emph default
 237  hau azkarrago irakur dezakezu, LyX-eko burutazio ugari LaTeX-ekoak baitira.
 238  Nola nahi ere, Lyx-ek ikasi beharreko halako ezaugarriak ditu.
 239  Baldin eta
 240 \emph on
 241 Tutoretza
 242 \emph default
 243  osoa irakurtzeko asmorik ez baduzu,
 244 \begin_inset CommandInset ref
 245 LatexCommand ref
 246 reference "atal:latexerabiltzaileak"
 247
 248 \end_inset
 249
 250  atala begiratzea aholkatzen dizugu, LaTeX-eko adituei zuzendua baitago.
 251 \end_layout
 252
 253 \begin_layout Subsection
 254 Aurkituko
 255 \emph on
 256 ez
 257 \emph default
 258  duzuna:
 259 \end_layout
 260
 261 \begin_layout Itemize
 262 LyX-en eginbide guztien azalpen zehatzak.
 263
 264 \end_layout
 265
 266 \begin_deeper
 267 \begin_layout Standard
 268 Begiratu
 269 \emph on
 270 Erabiltzailearen gida
 271 \emph default
 272  behar duzunean.
 273 \end_layout
 274
 275 \end_deeper
 276 \begin_layout Itemize
 277 LaTeX-en azalpen zehatza.
 278 \end_layout
 279
 280 \begin_deeper
 281 \begin_layout Standard
 282 Premiagabekoak.
 283  LaTeX-ekin egin daitezkeen trikimailu batzuk ikasteko gogoa edukiz gero,
 284  eman begiradatxo bat
 285 \emph on
 286 Kapsulatutako objektuak
 287 \emph default
 288  eskuliburuari.
 289 \end_layout
 290
 291 \end_deeper
 292 \begin_layout Standard
 293 Aurrera jarraitzeko ordua iritsi zaigu.
 294  Zure lehenbiziko dokumentua egiteko unea da\SpecialChar \ldots{}
 295
 296 \end_layout
 297
 298 \begin_layout Chapter
 299 LyX-ekin hastea
 300 \end_layout
 301
 302 \begin_layout Section
 303 Lehenbiziko LyX dokumentua
 304 \end_layout
 305
 306 \begin_layout Standard
 307 Oso ondo.
 308  Idazten hasteko prest zaude.
 309  Hasi aurretik, ordea,
 310 \emph on
 311 Tutoretza
 312 \emph default
 313  hau hezigarri, erabilgarri eta atseginagoa gertatuko zaizulakoan, gauza
 314  batzuk esan beharrean gaude.
 315 \end_layout
 316
 317 \begin_layout Standard
 318 Dagoen informazio asko hemen azalduko ez dugunez, laguntzako beste fitxategi
 319  batzuk bilatu beharrean egongo zara.
 320  Zorionez, erraza da: abiarazi LyX, aukeratu
 321 \emph on
 322 Erabiltzailearen gida
 323 \emph default
 324
 325 \family sans
 326 Laguntza
 327 \family default
 328  menuan.
 329  Horrela baderitzozu, kargatu
 330 \emph on
 331 Tutoretza
 332 \emph default
 333  ere (une honetan pantailan irakurtzen ari ez bazara bederen).
 334  Horrela, zure fitxategia LyX-en eginbideen erabilera gisa adibide ona izango
 335  da, idazten ari zaren bitartean irakur baititzakezu
 336 \begin_inset Foot
 337 status collapsed
 338
 339 \begin_layout Plain Layout
 340 Adibide gisa ere erabil ditzakezu LyX-en eginbide asko nola erabiltzen diren
 341  jakiteko.
 342 \end_layout
 343
 344 \end_inset
 345
 346 .
 347  Dokumentu bat baino gehiago irekita badituzu,
 348 \family sans
 349 Ikusi
 350 \family default
 351  menua erabili hauen artean mugitzeko.
 352 \end_layout
 353
 354 \begin_layout Standard
 355
 356 \emph on
 357 Tutoretza
 358 \emph default
 359  honetan programa hauek instalatuta dauzkazula onartuko dugu: ongi baino
 360  hobekiago darabilen LyX-eko bertsio bat, baina LaTeX-en paketeak ere, DVI
 361  eta PDF formatuen ikustaile bat.
 362  GNU/Linux eta BSD banaketetako kasu litzateke hau, baita Windows sistemakoa
 363  ere, LyX-en instalatzaileak ezartzen baititu.
 364 \end_layout
 365
 366 \begin_layout Standard
 367 Azkenik, zure trebezia lantzeko asmoz LyX-en fitxategi bat prestatu dugu.
 368  Beraren izena
 369 \family typewriter
 370 adibide_gordina.lyx
 371 \family default
 372  da.
 373  Pentsatu LyX-eko eginbide dotoreak ezagutzen ez dituen batek idatzi duela.
 374  Funtzio berriak ikasten ari zaren heinean
 375 \family typewriter
 376 adibide_gordina.lyx
 377 \family default
 378  fitxategiko zati batzuk zuzentzeko eskatuko dizugu.
 379  Gauzak zuzentzeko trikimailu politak dauzka
 380 \begin_inset Foot
 381 status collapsed
 382
 383 \begin_layout Plain Layout
 384 Trikimailuak horia koloreko "oharretan" agertzen dira.
 385  Horien gainean saguarekin klikatuz irakur ditzakezu.
 386
 387 \end_layout
 388
 389 \end_inset
 390
 391 .
 392  Tranpa egin nahi baduzu (edo egindakoa aztertzeko asmoz),
 393 \family typewriter
 394 adibide_lyx-atua.lyx
 395 \family default
 396  fitxategia daukazu; berton LyX-en aditua den norbaitek idatzitako testu
 397  berdina dago.
 398 \end_layout
 399
 400 \begin_layout Standard
 401 Adibide-fitxategiak
 402 \family typewriter
 403 examples/
 404 \family default
 405  direktoriopean aurki Daiteke; hautatu
 406 \family sans
 407 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
 408 Ireki
 409 \family default
 410  menua eta
 411 \family sans
 412 Adibideak
 413 \family default
 414  botoian klikatuz lor ditzakezu.
 415  Ireki Landugabeko dokumentua,
 416 \family typewriter
 417 adibide_gordina.lyx
 418 \family default
 419 , eta horren gainean idazteko
 420 \family sans
 421 \bar under
 422 F
 423 \bar default
 424 itxategia\SpecialChar \menuseparator
 425 Gorde
 426 \begin_inset space ~
 427 \end_inset
 428
 429 honela
 430 \family default
 431 \SpecialChar \ldots{}
 432  aukera erabiliz zure "etxeko" direktorioan kopia bat gorde.
 433  Dokumentua zuzentzen duzun heinean, aldaketak DVI irteeran nola eragiten
 434  duten ikus dezakezu.
 435 \end_layout
 436
 437 \begin_layout Standard
 438 Gainera,
 439 \family typewriter
 440 examples/
 441 \family default
 442  direktorioan dauden beste adibide-fitxategiek LyX-ekin landuago dauden
 443  gauza politak burutzen erakutsiko dizute.
 444  Eskuliburuetan (bere luzera edo beste arrazoiengatik) agertzen ez diren
 445  beste gauza erabilgarri batzuk erakusten dira.
 446  Tutoretza hau irakurri ondoren, edo LyX-ekin gauza dotoreagoak egiteko
 447  orduan zalantzarik edukiz gero, kontsultatu fitxategi hauek.
 448 \end_layout
 449
 450 \begin_layout Subsection
 451 Idaztea, ikustea eta inprimatzea
 452 \end_layout
 453
 454 \begin_layout Itemize
 455 Ireki fitxategi berria
 456 \family sans
 457 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
 458 Berria
 459 \family default
 460  erabiliz.
 461 \end_layout
 462
 463 \begin_layout Itemize
 464 Idatzi honelako esaldi bat: Nere LyX lehen dokumentua!.
 465 \end_layout
 466
 467 \begin_layout Itemize
 468 Gorde dokumentua (
 469 \family sans
 470 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
 471 Gorde
 472 \begin_inset space ~
 473 \end_inset
 474
 475 honela
 476 \family default
 477 )
 478 \end_layout
 479
 480 \begin_layout Itemize
 481 Exekutatu LaTeX
 482 \family typewriter
 483 DVI
 484 \family default
 485  fitxategia sortzeko,
 486 \family sans
 487 Ikusi\SpecialChar \menuseparator
 488 DVI
 489 \family default
 490  menuarekin edo tresna-barrako
 491 \begin_inset Graphics
 492         filename ../../images/buffer-view_dvi.png
 493
 494 \end_inset
 495
 496  botoiarekin.
 497  LyX-ek DVI ikustaria abiatuko du; horrek beste leiho berri bat sortuko
 498  du, berton zure dokumentua inprimatua nola geldituko den erakutsiko dizun.
 499
 500 \begin_inset Foot
 501 status collapsed
 502
 503 \begin_layout Plain Layout
 504 DVIren ikustailea atzeko planoan exekutatzen utziz denbora aurrez dezakezu.
 505  Ondoren,
 506 \family sans
 507 Ikusi\SpecialChar \menuseparator
 508 Eguneratu\SpecialChar \menuseparator
 509 DVI
 510 \family default
 511  edo tresna-barrako botoia
 512 \begin_inset Graphics
 513         filename ../../images/buffer-update_dvi.png
 514
 515 \end_inset
 516
 517  erabili eta LaTeX-en ekitaldia amaitzean
 518 \family typewriter
 519 xdvi
 520 \family default
 521 -ko leihoan klikatu .
 522 \end_layout
 523
 524 \end_inset
 525
 526
 527 \end_layout
 528
 529 \begin_layout Itemize
 530 Prest dagoenean, esportatu nahi duzun formatura inprimatzeko dokumentura
 531
 532 \family sans
 533 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
 534 Esportatu
 535 \family default
 536  menua hautatuz.
 537 \end_layout
 538
 539 \begin_layout Standard
 540 Zorionak! Zure lehenbiziko LyX dokumentua idatzi eta inprimatu duzu.
 541  Beste guztia huskeriak bakarrik dira, beste eskuliburuetan zehar azalduko
 542  direnak.
 543 \end_layout
 544
 545 \begin_layout Subsection
 546 Eragiketa bakunak
 547 \end_layout
 548
 549 \begin_layout Standard
 550 LyX-ek testu-prozesadore batekin egin ditzakezun gauza gehienak egin ditzake.
 551  Automatikoki hitzak banandu eta paragrafoak koska ditzake.
 552  Ondoren, ekintza sinple batzuen azalpen laburrak dauzkazu.
 553 \end_layout
 554
 555 \begin_layout Description
 556 Desegin LyX-ek hainbat desegite-maila ditu, uneko dokumentua editatzen hasi
 557  eta orain arteko guztiak desegin ditzakezu
 558 \family sans
 559 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 560 Desegin
 561 \family default
 562  (tresna-barrako
 563 \begin_inset Graphics
 564         filename ../../images/undo.png
 565
 566 \end_inset
 567
 568  botoia) hautatuz behin eta berriz.
 569  Gehiegi desegiten baduzu, aldaketak berreskuratzeko, hautatu
 570 \family sans
 571 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 572 Berregin
 573 \family default
 574  (tresna-barrako
 575 \begin_inset Graphics
 576         filename ../../images/redo.png
 577
 578 \end_inset
 579
 580  botoia).
 581 \end_layout
 582
 583 \begin_deeper
 584 \begin_layout Standard
 585 Unean, desegin komandoa 100 urratsetara mugatua dago.
 586 \end_layout
 587
 588 \end_deeper
 589 \begin_layout Description
 590 Ebaki/Itsatsi/Kopiatu Erabili
 591 \family sans
 592 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 593 Ebaki
 594 \family default
 595  (tresna-barrako
 596 \begin_inset Graphics
 597         filename ../../images/cut.png
 598
 599 \end_inset
 600
 601  botoia),
 602 \family sans
 603 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 604 Itsatsi
 605 \family default
 606  (tresna-barrako
 607 \begin_inset Graphics
 608         filename ../../images/copy.png
 609
 610 \end_inset
 611
 612  botoia) eta
 613 \family sans
 614 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 615 Kopiatu
 616 \family default
 617  (tresna-barrako
 618 \begin_inset Graphics
 619         filename ../../images/paste.png
 620
 621 \end_inset
 622
 623  botoia) testua ebaki, itsatsi eta kopiatzeko.
 624  Edo itsatsi automatikoki hautatutako testua (beste zenbait programetako
 625  hautapenak ere bai) saguaren erdiko botoiarekin.
 626 \end_layout
 627
 628 \begin_layout Description
 629 Bilatu/Ordeztu Erabili
 630 \family sans
 631 Editatu\SpecialChar \menuseparator
 632 Bilatu
 633 \begin_inset space ~
 634 \end_inset
 635
 636 eta
 637 \begin_inset space ~
 638 \end_inset
 639
 640 ordeztu
 641 \family default
 642  (tresna-barrako
 643 \begin_inset Graphics
 644         filename ../../images/dialog-show_findreplace.png
 645
 646 \end_inset
 647
 648  botoia) esaldi edo hitzak bilatzeko.
 649  Elkarrizketa-koadroan, bilatu
 650 \family typewriter
 651 Bilatu
 652 \begin_inset space ~
 653 \end_inset
 654
 655 hurrengoa
 656 \family default
 657  botoiarekin, eta erabil ezazu
 658 \family sans
 659 Ordeztu
 660 \family default
 661  aurkitu den hitza ordezteko
 662 \begin_inset Foot
 663 status collapsed
 664
 665 \begin_layout Plain Layout
 666 Amaitzean leihotxoa itxi, edo irekita utzi lagungarriagoa dela baderitzozu.
 667  LyX-eko elkarrizketa-koadro gehienak modu honetan erabil ditzakezu.
 668  Ziurtatu leiho nagusian fokua daukazula, edo elkarrizketa-koadro batean
 669  komando bat idazten ari zarela.
 670 \end_layout
 671
 672 \end_inset
 673
 674 .
 675  Bilaketetan maiuskula eta minuskulak bereiz ditzan edo hitz osoak soilik
 676  bilatzeko aukera eskaintzen zaizu.
 677  Dokumentuan gorantz ere bilatu dezakezu.
 678 \end_layout
 679
 680 \begin_layout Description
 681 Karaktereak
 682 \begin_inset space ~
 683 \end_inset
 684
 685 formateatzea Testua
 686 \emph on
 687 enfasiarekin
 688 \emph default
 689  (karaktere etzanak),
 690 \series bold
 691 lodia
 692 \series default
 693 , edo
 694 \noun on
 695 Izen
 696 \noun default
 697  estiloa (normalean maiuskula txikiak izaten dira, pertsonen izenentzako)
 698  eran ezartzeko, erabili
 699 \family sans
 700 Diseinua\SpecialChar \menuseparator
 701 Karakterea
 702 \family default
 703  menua (tresna-barrako
 704 \begin_inset Graphics
 705         filename ../../images/dialog-show_character.png
 706
 707 \end_inset
 708
 709  botoia).
 710 \end_layout
 711
 712 \begin_layout Description
 713 Tresna-barra Ekintza erabilgarrienak lantzeko botoiak dauzka (menuen azpian
 714  dago), adibidez,
 715 \family sans
 716 Itsatsi
 717 \family default
 718  edo
 719 \family sans
 720 Inprimatu
 721 \family default
 722  botoiak.
 723 \end_layout
 724
 725 \begin_layout Standard
 726 Noski, oraindik ez duzu nahikoa idatzi funtzio hauen erabilgarritasuna aztertzek
 727 o.
 728  Gehiago idaztean desegin, itsatsi, kopiatu e.a.
 729  erabiltzen saia zaitez.
 730 \end_layout
 731
 732 \begin_layout Subsection
 733 WYSIWYM: zuriuneak LyX-en
 734 \end_layout
 735
 736 \begin_layout Standard
 737 Erabiltzaile berrientzako gauza zailenetariko bat LyX-ek zuriuneak erabiltzeko
 738  modura ohitzea izaten da.
 739  Nahiz eta mila bider
 740 \family sans
 741 Sartu
 742 \family default
 743  tekla (
 744 \family sans
 745 Enter
 746 \family default
 747  edo
 748 \family sans
 749 Return
 750 \family default
 751 ) sakatu, lerro zuri bakarra lortuko duzu.
 752  Nahiz eta tua sutu arte
 753 \family typewriter
 754 Zuriunea
 755 \family default
 756  (
 757 \family sans
 758 Spacebar
 759 \family default
 760  izeneko 'luuuze' hori) astindu, zuriune bakar bat besterik ez duzu lortuko.
 761  LyX-ek ez dizu lerro huts batean zuriune bat sartzen utziko.
 762
 763 \family sans
 764 Tabuladoreak
 765 \family default
 766  ez du testua koskatuko, gainera tabulaziorik ez dago! Orrialdearen gainean
 767  marjinak edo tabulazioak ezartzeko erregelarik ere ez dago.
 768 \end_layout
 769
 770 \begin_layout Standard
 771 Testu-prozesadore asko WYSIWYG portaeran oinarritzen dira: "ikusten duzuna
 772  lortzen duzu".
 773  LyX-ek, ordea, "Ikusten duzuna
 774 \emph on
 775 esan nahi
 776 \emph default
 777  duzu" izakeran oinarritzen da.
 778  Utzi LyX-en eskuetan idatzi nahi duzuna eta beste dena, konposaketa-lanak.
 779  Lantxo hori txukun-txukun eta polit-polita uzten bera arduratuko baita.
 780
 781 \family sans
 782 Lerro-itzulera
 783 \family default
 784  batek paragrafoak gramatikalki bereizten ditu,
 785 \family sans
 786 Zuriune
 787 \family default
 788  batek bi hitz bereizten dituen bezalaxe, eta gauzak horrela izanda, lerro-itzul
 789 era gehiago sartu beharrik ez dago; bestalde,
 790 \family sans
 791 Tabuladore
 792 \family default
 793  batek ez dauka funtzio gramatikarik; beraz, LyX-ek ez du onartzen.
 794  Azken finean, LyX erabiliz denborarik gehien dokumentuaren edukian buru-belarri
 795  idazten igaroko duzu, eta gutxiengoa itxuran.
 796  WYSIWYMren esanahia hobekiago ulertzeko, ikus
 797 \emph on
 798 Sarrera
 799 \emph default
 800 .
 801 \end_layout
 802
 803 \begin_layout Standard
 804 LyX-ek dokumentuaren egitura fintzeko lantzeko aukera (asko) eskaintzen
 805  dizkizu.
 806  Agian esan nahi zenuena ez du inprimatuko behar bezala.
 807
 808 \emph on
 809 Erabiltzailearen gida
 810 \emph default
 811 -k honi buruzkoak argitzen dizkizu.
 812  Horizontal eta bertikal betegarriei buruzko azalpenak ditu, hainbat zuriune
 813  edo lerro hutsak baino gaitasun handiagoa daukate.
 814  Paragrafo, lerrokatze, letra-tipo, letra-tamaina eta bestelakoak eskuz
 815  alda ditzakezu.
 816  Benetako ideia da zu zeu dokumentuaren edukian murgiltzea, eta amaitzean
 817  soilik arduratzea gauzak fintzeaz.
 818  Egungo testu-prozesadore arruntekin, idazten zabiltzan unean dokumentuaren
 819  itxurak arreta galarazten dizu.
 820 \end_layout
 821
 822 \begin_layout Section
 823 Inguruneak
 824 \end_layout
 825
 826 \begin_layout Standard
 827 Dokumentu bateko zati ezberdinek xede ezberdinak dituzte: zati horiei
 828 \emph on
 829 inguruneak
 830 \emph default
 831  deritzogu.
 832  Dokumentu bateko gehiengoa testu arrunta izan ohi da.
 833  Ataleko (kapituluak, azpiatalak, e.a.) izenburuek azalduko den gai edo azpigai
 834  berriak hastera doazela jakinarazten diote irakurleari.
 835  Dokumentu mota batzuek ingurune bereziak dauzkate.
 836  Egunkari bateko artikulu batek titulu eta laburpen bat edukiko du.
 837  Gutun batek, berriz, horietakorik ez du edukiko, bidaltzailearen helbidea
 838  edukitzeko ingurune aproposa edukiko du ziurrenik.
 839 \end_layout
 840
 841 \begin_layout Standard
 842 Inguruneak LyX-en oinarrizko "Ikusten duzuna esan nahi duzu" filosofiaren
 843  zati nagusiak dira.
 844  Ingurune zehatz batek letra-tipo, letra-tamaina, koskatze, lerro arteko
 845  tarte eta beste berezitasun batzuk eska ditzake.
 846  Arazoa areagotzen da ingurune zehatz bat aldatzean: egunkari batek bere
 847  tituluentzako letra lodia, 18 tamainakoa eta paragrafo zentratuak erabil
 848  ditzaken bitartean beste batzuk 15 tamainako letra etzana eta ezkerrera
 849  lerrokatuta erabil dezakete; hizkuntza ezberdinek koska-estandar ezberdinak
 850  eska ditzakete; eta bibliografietako egiturak asko alda daitezke.
 851  LyX-ek formatu-estilo guztiak ikastea saihestuko dizu.
 852 \end_layout
 853
 854 \begin_layout Standard
 855
 856 \family sans
 857 Ingurunea
 858 \family default
 859  goitibeherako zerrenda tresna-barraren ezkerrean kokatua dago, eta honako
 860  itxura du:
 861 \begin_inset Graphics
 862         filename ../clipart/ToolbarEnvBox.png
 863         scale 75
 864         clip
 865
 866 \end_inset
 867
 868 .
 869  Une bakoitzean zein ingurunetan idazten ari zaren erakusten du.
 870  Zure lehen dokumentua idazten ari zinen bitartean "
 871 \family sans
 872 Arrunta
 873 \family default
 874 " azaltzen zuen, testuen ingurune lehenetsia.
 875  Nola dabiltzan ikusteko, dokumentu berrian gune ezberdinak jar ditzakezu.
 876  Ireki Ingurunea menua saguarekin klik eginez eta hautatu bertako edozein
 877  elementu.
 878 \end_layout
 879
 880 \begin_layout Subsection
 881 Atalak eta azpiatalak
 882 \end_layout
 883
 884 \begin_layout Standard
 885 Idatzi
 886 \family typewriter
 887 Sarrera
 888 \family default
 889  zure LyX-eko fitxategiko lehen lerroan, eta
 890 \family sans
 891 Ingurunea
 892 \family default
 893  menuan
 894 \begin_inset Foot
 895 status collapsed
 896
 897 \begin_layout Plain Layout
 898 Ez daukazu lerro osoa
 899 \emph on
 900 hautatu
 901 \emph default
 902  beharrik.
 903  Ezer ez baduzu hautatzen, LyX-ek unean dagoen paragrafoa hautatutako ingurunera
 904  aldatuko du.
 905  Bestalde, hainbat paragrafo-ingurune batera aldatzeko, hautatu lehenbizi
 906  paragrafoak eta ondoren zehaztu ingurunea.
 907 \end_layout
 908
 909 \end_inset
 910
 911 .
 912  Hautatu
 913 \family sans
 914 Atala
 915 \family default
 916 .
 917  Ziurtatu zaitez
 918 \family sans
 919 Atala
 920 \family default
 921  hautatzen duzula eta ez
 922 \family sans
 923 Atala*
 924 \family default
 925 , beherago azalduko da zergatia.
 926  LyX-ek atala "1" bezala zenbatzen du eta atalaren izenburua letra-tamaina
 927  handiagoz ezartzen du.
 928  Orain lerro-itzulera sakatu.
 929  Ikus dezakezuna
 930 \family sans
 931 Ingurunea
 932 \family default
 933  menuan "
 934 \family sans
 935 Atala
 936 \family default
 937 "tik "
 938 \family sans
 939 Arrunta
 940 \family default
 941 " egoerara igarotzen da.
 942  Ataleko izenburuak, ingurune asko bezala,
 943 \family typewriter
 944 Sartu
 945 \family default
 946  tekla sakatzean amaitzen direla onartzen da.
 947  Idatzi dokumentuaren sarrera:
 948 \end_layout
 949
 950 \begin_layout LyX-Code
 951 Hau nire LyX-eko lehen dokumentuaren sarrera bat da.
 952 \end_layout
 953
 954 \begin_layout Standard
 955 Sakatu
 956 \family sans
 957 Sartu
 958 \family default
 959 tekla berriro, eta
 960 \family typewriter
 961 Ingurunea
 962 \family default
 963  menuan hautatu
 964 \family sans
 965 Atala
 966 \family default
 967 .
 968  LyX zain dago "2" idatzi eta izenburu bat noiz idatziko.
 969  Idatzi
 970 \family typewriter
 971
 972 \begin_inset Quotes eld
 973 \end_inset
 974
 975 gauza gehiago
 976 \family default
 977
 978 \begin_inset Quotes erd
 979 \end_inset
 980
 981 , eta ikusiko duzu ataleko izenburu bezala ezarriko duela.
 982 \end_layout
 983
 984 \begin_layout Standard
 985 Gauzak hobetuz doaz.
 986  Joan 1.
 987  atalaren amaierara ("nire LyX-eko lehen" paragrafoaren atzera), sakatu
 988  Sartu tekla, eta hautatu
 989 \family sans
 990 Atala
 991 \family default
 992  Ingurunea menuan.
 993  LyX berriro "2" eta ataleko izenburua noiz idatziko zain egongo da.
 994  Idatzi
 995 \family typewriter
 996 Dokumentu honi buruz
 997 \family default
 998 .
 999  "Gauza gehiago" atala, lehenxeago 2.
1000  atala zena, automatikoki 3.
1001  atal bezala berzenbatua izan da! WYSIWYM egiazko eran, dokumentuko testuak
1002  atalen izenburu bezala identifikatu behar dituzu, LyX arduratuko baita
1003  zenbatzeaz eta konposatzeaz.
1004 \end_layout
1005
1006 \begin_layout Standard
1007 Sakatu
1008 \family typewriter
1009 Sartu
1010 \family default
1011  tekla,
1012 \family typewriter
1013 Arrunta
1014 \family default
1015  ingurunera itzultzeko, eta datozen bost lerroak idatzi:
1016 \end_layout
1017
1018 \begin_layout LyX-Code
1019 Atalak eta azpiatalak beherago azaltzen dira.
1020 \end_layout
1021
1022 \begin_layout LyX-Code
1023 Atalaren azalpena
1024 \end_layout
1025
1026 \begin_layout LyX-Code
1027 Atalak azpiatalen baino handiagoak dira.
1028 \end_layout
1029
1030 \begin_layout LyX-Code
1031 Azpiatalaren azalpena
1032 \end_layout
1033
1034 \begin_layout LyX-Code
1035 Azpiatalak atalak baino txikiagoak dira.
1036 \end_layout
1037
1038 \begin_layout Standard
1039 Bigarren lerroan kurtsorea kokatu eta
1040 \family typewriter
1041 Ingurunea
1042 \family default
1043  zerrendan
1044 \family sans
1045 Azpiatala
1046 \family default
1047  hautatu.
1048  LyX-ek azpiatala "2.1" zenbatuko du, eta letra-tamaina testu arruntarena
1049  baino handiagoa eta atalen izenburuena baino txikiagoa ezarriko dio.
1050  Laugarren lerroa
1051 \series bold
1052 Azpiatala
1053 \series default
1054  ingurunera aldatu baita ere.
1055  Pentsatzen zenuen bezala, LyX-ek azpiatala "2.2" bezala zenbatzen du.
1056  Beste atal bat sartzen baduzu 2.aren aurretik, 2.
1057  atala 3.
1058  atalera berzenbatua izango da; beraren azpiatalak, berriz, "3.1" eta "3.2"ra.
1059 \end_layout
1060
1061 \begin_layout Standard
1062 Zatitzeko maila sakonagoak
1063 \family sans
1064 Azpiazpiatala
1065 \family default
1066 ,
1067 \family sans
1068 Paragrafo
1069 \family default
1070  eta
1071 \family sans
1072 Azpiparagrafoak
1073 \family default
1074  dira.
1075  Hauekin zure kasa jolasten utziko dizugu.
1076  Paragrafo eta azpiparagrafoen izenburuek jatorriz zenbatu gabe eta azpiparagraf
1077 oak koskatuta daudela ohartuko zara; hori aldatzeko, irakurri
1078 \emph on
1079 Erabiltzailearen gida
1080 \emph default
1081 .
1082  Atalen sailkapenean maila-altuena
1083 \family sans
1084 Kapitulua
1085 \family default
1086  izenburuak dira,
1087 \family sans
1088 Atala
1089 \family default
1090  gainetik, baina LyX dokumentuetako testu-klase batzuetan bakarrik erabil
1091  ditzakezu (
1092 \begin_inset CommandInset ref
1093 LatexCommand ref
1094 reference "atal:dokumklaseak"
1095
1096 \end_inset
1097
1098  atala ikusi).
1099 \end_layout
1100
1101 \begin_layout Standard
1102 Azkenik, baliteke zenbatu gabeko atal eta azpiatalak nahi izatea.
1103  Horretarako ere badaude beste gune batzuk.
1104  Atalen izenburuak
1105 \family sans
1106 Atala*
1107 \family default
1108  ingurunera (agian
1109 \family typewriter
1110 Ingurunea
1111 \family default
1112  zerrendan beherantz mugitu beharko duzu) aldatzen badituzu, LyX-ek atal
1113  normaletako letra-tamaina berdina erabiliko du, baina ez ditu zenbatuko.
1114  Badaude "izardun" izenburuak
1115 \family sans
1116 Azpiatala
1117 \family default
1118  eta
1119 \family sans
1120 Azpiazpiatala
1121 \family default
1122  inguruneentzako.
1123  Atal eta azpiatal bat edo beste izardun ingurunetara bihurtzen saiatu,
1124  eta ohartuko zara nola beste zenbakiak eguneratzen diren.
1125 \end_layout
1126
1127 \begin_layout Standard
1128
1129 \series bold
1130 Ariketa
1131 \series default
1132 : konpondu
1133 \family typewriter
1134 adibide_gordina.lyx
1135 \family default
1136  fitxategiko atal eta azpiataleko izenburuak.
1137 \end_layout
1138
1139 \begin_layout Subsection
1140 Zerrendak eta azpizerrendak
1141 \end_layout
1142
1143 \begin_layout Standard
1144 LyX-ek zerrendak osatzeko zenbait ingurune ditu.
1145  Zerrenden hainbat ingurunek eskema bat idaztean,
1146 \family sans
1147 Tabuladoreari
1148 \family default
1149  hainbat bider sakatzea edo zerrenda baten erdian puntu berri bat idaztean
1150  beste denak berzenbatzea saihestuko da.
1151  Horrela, zerrendaren edukiaz arduratuko zara soilik.
1152  Dokumentu mota desberdinek, noski, zerrenda ingurune ezberdinak behar dituzte:
1153 \end_layout
1154
1155 \begin_layout Itemize
1156 Diapositiben aurkezpeneko puntu ezberdinak deskribatzeko
1157 \family sans
1158 Elementua
1159 \family default
1160  inguruneko buleten zerrenda erabili beharko luke.
1161 \end_layout
1162
1163 \begin_layout Itemize
1164 Eskema batek
1165 \family sans
1166 Zenbatuta
1167 \family default
1168  inguruneko zenbatutako zerrenda (eta hizkiz osatutako azpizerrendak) erabil
1169  lezake.
1170 \end_layout
1171
1172 \begin_layout Itemize
1173 Hainbat softwaretako paketeak azaltzen dituen dokumentu batek
1174 \family sans
1175 Azalpena
1176 \family default
1177  ingurunea erabil dezake, eta zerrendako elementu bakoitza letra lodia duen
1178  hitz batekin hasiko da.
1179
1180 \end_layout
1181
1182 \begin_layout Itemize
1183
1184 \family sans
1185 Zerrenda
1186 \family default
1187  ingurunea (LaTeX-en ez dago)
1188 \family sans
1189 Azalpena
1190 \family default
1191  ingurunearekin konparatuz apur bat ezberdina da.
1192 \end_layout
1193
1194 \begin_layout Standard
1195 LyX beste testu-prozesadoreak baino hobeago izatearen arrazoiei buruzko
1196  zerrenda bat idatziko dugu.
1197  Idatzi hau zure dokumentuaren leku batean:
1198 \end_layout
1199
1200 \begin_layout LyX-Code
1201 LyX beste testu-prozesadoreak baino hobeagoa da zeren eta:
1202 \end_layout
1203
1204 \begin_layout Standard
1205 eta sakatu Sartu tekla.
1206  Orain
1207 \family sans
1208 Inguruneen
1209 \family default
1210  zerrendan hautatu
1211 \family sans
1212  Elementua
1213 \family default
1214 .
1215  LyX-ek lerro-hasieran bulet bat idazten du (berez "izartxo" bat, baina
1216  irteerako emaitzan borobil bihurtzen da).
1217  Idatzi zure zergatiak:
1218 \end_layout
1219
1220 \begin_layout LyX-Code
1221 Konposaketa-lana zure ordez egiten du.
1222 \end_layout
1223
1224 \begin_layout LyX-Code
1225 Matematikak WYSIWYG dira.
1226 \end_layout
1227
1228 \begin_layout LyX-Code
1229 Oso erraza da zerrendak sortzea!
1230 \begin_inset Newline newline
1231 \end_inset
1232
1233
1234 \end_layout
1235
1236 \begin_layout Standard
1237 Zerrenda-motako inguruneak, izenburuen ez bezala,
1238 \family sans
1239 Sartu
1240 \family default
1241  sakatzean ez dira amaitzen.
1242  Horren ordez, LyX-ek zerrendako hurrengo elementuarekin jarraituko duzulakoan
1243  dago.
1244  Aurreko adibidea hiru elementuz osatutako zerrenda bat da.
1245  Zerrendako elementu batean paragrafo bat baino gehiago edukitzeko jauzi
1246  babestua erabili,
1247 \family sans
1248 Ktrl+Sartu
1249 \family default
1250  sakatuz.
1251  Zerrenda ingurunetik irteteko, hautatu
1252 \family sans
1253 Arrunta
1254 \family default
1255  ingurunea (edo erabili
1256 \family sans
1257 Alt+P
1258 \begin_inset space ~
1259 \end_inset
1260
1261 S
1262 \family default
1263  -elkartea).
1264 \end_layout
1265
1266 \begin_layout Standard
1267 Zerrenda polita lortu duzu.
1268  Inprimatzean zein itxura edukiko duen ikusteko, exekutatu LaTeX.
1269  Baina, zer gertatzen da arrazoiak zenbatuta eduki nahi badituzu? Hautatu
1270  zerrenda osoa
1271 \begin_inset Foot
1272 status collapsed
1273
1274 \begin_layout Plain Layout
1275 LyX-ek ez dizu lehenbiziko buleta aukeratzen utziko, zerrendaren aurreko
1276  paragrafoa ez baduzu aukeratzen, bederen, eta ziurrenik ez duzu hori egitea
1277  nahiko.
1278  Era berean, atalen izenburuen zenbakia ez du hautatzen utziko.
1279  Ez zaitez kezkatu.
1280 \end_layout
1281
1282 \end_inset
1283
1284  eta
1285 \family typewriter
1286 Ingurunea
1287 \family default
1288  zerrendan aukeratu
1289 \family sans
1290 Zenbatuta
1291 \family default
1292 .
1293  Sinestezina, eh?! Esan genizun bezala, zerrendan elementu bat gehitean
1294  edo ezabatzean LyX-ek zenbaketa guztia berregiten du.
1295 \end_layout
1296
1297 \begin_layout Standard
1298 Zerrenda hautatuta dagoen bitartean, beste bi zerrenda-ingurunetara alda
1299  dezakezu,
1300 \family sans
1301 Azalpena
1302 \family default
1303  eta
1304 \family sans
1305 Zerrenda
1306 \family default
1307 , nolako itxura duten ikusteko.
1308  Bi kasuetan, zerrendako elementu bakoitzak "termino" eta definizio bat
1309  dauka, eta definizioa paragrafoan gelditzen den beste guztia da (Sartu
1310  tekla sakatu arte).
1311  Lehen terminoa letra lodiz (
1312 \family sans
1313 Azalpena
1314 \family default
1315 ) edo paragrafotik "Tabuladore"
1316 \begin_inset Foot
1317 status collapsed
1318
1319 \begin_layout Plain Layout
1320 Konposaketako tabuladorea da, ordea, eta zerrendako "termino" handienaren
1321  neurrira moldatzeko aldatuko da, idazmakina bateko tabuladore lehor, goibel
1322  eta aldagaitz bat ez bezala.
1323 \end_layout
1324
1325 \end_inset
1326
1327  (
1328 \family sans
1329 Zerrenda
1330 \family default
1331 ) batekin bereiztua dago.
1332  Zenbait hitzetako terminoa lortzeko hitzak zuriune babestuaz bereizi.
1333
1334 \family sans
1335 Ktrl+Zuriunea
1336 \family default
1337  sakatzean sortzen da.
1338 \end_layout
1339
1340 \begin_layout Standard
1341
1342 \series bold
1343 Ariketa
1344 \series default
1345 : zuzendu
1346 \family typewriter
1347 adibide_gordina.lyx
1348 \family default
1349  fitxategiko zerrenda.
1350 \end_layout
1351
1352 \begin_layout Standard
1353 Itxura erakargarriak osatuz, zerrenda batzuk beste batzuen barnean sar ditzakezu
1354 : kontzeptu honi 'habiaratzea' ere deitzen zaio euskaraz.
1355  Adibide gisa, eskemak.
1356  Zerrenda sinplea eta zenbatuak azpizerrendetan buleta eta zenbatze-mota
1357  ezberdinak eduki ditzakete.
1358  Zerrenda-mota ezberdinen azalpenak eta habiaratze-mailari (adib.
1359  azpizerrenda beste baten barruan, eta azken hau beste batean habiaratuta)
1360  buruko xehetasunak
1361 \emph on
1362 Erabiltzailearen gida
1363 \emph default
1364 -n aurkituko dituzu.
1365 \end_layout
1366
1367 \begin_layout Subsection
1368 Beste inguruneak: Bertsoa, Zitazioa eta beste batzuk
1369 \end_layout
1370
1371 \begin_layout Standard
1372 Zitak ezartzeko bi ingurune daude:
1373 \family sans
1374 Aipua
1375 \family default
1376  aipamen motzentzat eta
1377 \family sans
1378 Aipamena
1379 \family default
1380  luzeentzat.
1381
1382 \family sans
1383 LyX-kodea
1384 \begin_inset Foot
1385 status collapsed
1386
1387 \begin_layout Plain Layout
1388 tutoretza honetako adibide luzeetan erabilia
1389 \end_layout
1390
1391 \end_inset
1392
1393
1394 \family default
1395  ingurunea
1396 \family typewriter
1397 idazmakinaren
1398 \family default
1399  letra-tipoarekin idazten du; kodea koskatzeko nahi adina zuriune jarraian
1400  idazteko baimena eskaintzen dizun LyX-eko ingurune bakarra da.
1401  Olerkiak idatz ditzakezu
1402 \family sans
1403 Bertsoa
1404 \family default
1405  ingurunea erabiliz, estrofak bereizteko lerro-itzulerak eta estrofa baten
1406  barruan lerroak banatzeko
1407 \family sans
1408 Ktrl+Sartu teklak
1409 \family default
1410  erabiliz.
1411  LyX-ek eskaintzen dizkizun inguruneen xehetasunak ezagutzeko, ikus
1412 \emph on
1413 Erabiltzailearen gida
1414 \emph default
1415 .
1416 \end_layout
1417
1418 \begin_layout Standard
1419
1420 \series bold
1421 Ariketa
1422 \series default
1423 :
1424 \family sans
1425 Aipua
1426 \family default
1427 ,
1428 \family sans
1429 LyX-kodea
1430 \family default
1431  eta
1432 \family sans
1433 Bertso
1434 \family default
1435  inguruneak honako fitxategian konpondu:
1436 \begin_inset Newline newline
1437 \end_inset
1438
1439
1440 \family typewriter
1441 adibide_gordina.lyx
1442 \end_layout
1443
1444 \begin_layout Chapter
1445 Dokumentuak idaztea
1446 \end_layout
1447
1448 \begin_layout Standard
1449 Aurreko kapitulua LyX-ekin idazten ohitzeko lagunduko zizulakoan gaude.
1450  Oinarrizko editatze-eragiketaz gain inguruneen ahalmenekin idaztea ere
1451  erakutsi dizugu.
1452  LyX erabiltzen duen gehiengo batek dokumentuak idaztea dauka helburutzat:
1453  egunkariak, artikuluak, liburuak, gutunak edo eskuliburuak.
1454  Kapitulu honek testu bakun batetik dokumentu oso bat LyX-ekin idaztera
1455  eramango zaitu.
1456  Testu-klaseak aurkeztuko dizkizu, hainbat dokumentu mota idazteko.
1457  Testu bat dokumentu batera bihurtzeko behar dituzun eginbide asko azalduko
1458  dizkizu, adibidez, tituluak, oin-oharrak, erreferentzia gurutzatuak, bibliograf
1459 i eta gaien aurkibideak.
1460 \end_layout
1461
1462 \begin_layout Section
1463 Dokumentu klaseak
1464 \begin_inset CommandInset label
1465 LatexCommand label
1466 name "atal:dokumklaseak"
1467
1468 \end_inset
1469
1470
1471 \end_layout
1472
1473 \begin_layout Standard
1474 Dokumentu mota bakoitza era desberdin batean konposatzen da.
1475  Adibidez, liburuak bi aldetatik inprimatu ohi diren bitartean, artikuluak
1476  orrialde bakarrekoak izaten dira.
1477  Gainera, dokumentu askok ingurune bereziak edukitzen dituzte: gutunak edukitzen
1478  duten zenbait ingurune (bidaltzailearen helbidea eta sinadura bezala) liburu
1479  edo artikulu batean ez daukate zentzurik.
1480  LyX-eko
1481 \emph on
1482 dokumentu klaseak
1483 \emph default
1484
1485 \begin_inset Foot
1486 status collapsed
1487
1488 \begin_layout Plain Layout
1489 LaTeX-eko erabiltzaileentzat: hau LaTeX-eko dokumentu-klasearen (document-class)
1490  antzekoa da
1491 \end_layout
1492
1493 \end_inset
1494
1495  hauen arteko ezberdintasunez arduratzen dira.
1496  Tutoretza hau, adibidez,
1497 \family sans
1498 liburua
1499 \family default
1500  (Book) dokumentu klasearekin idatzi da.
1501  Testu-klaseak WYSIWYM filosofiaren zatirik garrantzitsuenetarikoak dira;
1502  beraiek esaten baitiote LyX-i dokumentu bat nola konposatu, ondorioz hau
1503  egiteko moduari buruz ez daukazu ezer jakin beharrik.
1504 \end_layout
1505
1506 \begin_layout Standard
1507 Litekeena da zure dokumentua
1508 \family sans
1509 Artikulua
1510 \family default
1511  (Article) dokumentu klasearekin idaztea
1512 \begin_inset Foot
1513 status collapsed
1514
1515 \begin_layout Plain Layout
1516 Dokumentu klase lehenetsia izan ohi da.
1517 \end_layout
1518
1519 \end_inset
1520
1521 .
1522  Saia zaitez beste dokumentu klase batera aldatzen (erabili
1523 \family sans
1524 Dokumentua\SpecialChar \menuseparator
1525 Ezarpenak
1526 \family default
1527  menua), hauen konposaketa ezberdinak ikusteko.
1528  Aldatu zure dokumentua
1529 \family sans
1530 Book
1531 \family default
1532  dokumentu klasera, eta
1533 \family sans
1534 Ingurunea
1535 \family default
1536  zerrendan begiratzen baduzu dauden ingurune gehienak berdinak izango dira.
1537  Orain, ordea,
1538 \family sans
1539 Kapitulua
1540 \family default
1541  ingurunea erabil dezakezu.
1542  Testu-klase batek zein ingurune eskaintzen dituen jakiteko,
1543 \family sans
1544 Ingurunea
1545 \family default
1546  zerrenda aztertzearekin nahikoa duzu.
1547 \end_layout
1548
1549 \begin_layout Standard
1550 Egunkariek konposaketa-mota propioa eduki ohi dute: letra-tamainak, zutabe
1551  bateko (edo biko) inprimaketa, edo orriaren izenburuak bezala.
1552  Garai digital honetan, hauek artikulu elektronikoak onartzen hasi dira,
1553  LaTeX estiloko fitxategiak sortu eta idazleak beraien artikuluak ongi konposatu
1554 ta bidal ditzaten.
1555  Horretarako ere prestatuta dago LyX.
1556  Adibidez, LyX-ek
1557 \family sans
1558 Article
1559 \begin_inset space ~
1560 \end_inset
1561
1562 (AMS)
1563 \family default
1564  dokumentu klasearen bidez Amerikar Matematika Elkarteko egunkarientzat
1565  (eta antzeko beste batzuentzat ere) konposaketa-euskarria eskaintzen du.
1566 \end_layout
1567
1568 \begin_layout Standard
1569 Jarraian zenbait testu-motari buruzko erreferentzia laburra azaltzen da.
1570  Xehetasun gehiagorako, ikus
1571 \emph on
1572 Eginbide gehigarriak
1573 \emph default
1574  eskuliburuko
1575 \emph on
1576 Dokumentu klase bereziak
1577 \emph default
1578  atala.
1579 \end_layout
1580
1581 \begin_layout Standard
1582 \begin_inset Tabular
1583 <lyxtabular version="3" rows="7" columns="2">
1584 <features tabularvalignment="middle">
1585 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
1586 <column alignment="center" valignment="top" width="0pt">
1587 <row>
1588 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1589 \begin_inset Text
1590
1591 \begin_layout Plain Layout
1592 Izena
1593 \end_layout
1594
1595 \end_inset
1596 </cell>
1597 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1598 \begin_inset Text
1599
1600 \begin_layout Plain Layout
1601 Azalpena
1602 \end_layout
1603
1604 \end_inset
1605 </cell>
1606 </row>
1607 <row>
1608 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1609 \begin_inset Text
1610
1611 \begin_layout Plain Layout
1612 article
1613 \end_layout
1614
1615 \end_inset
1616 </cell>
1617 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1618 \begin_inset Text
1619
1620 \begin_layout Plain Layout
1621 orrialde bakarrekoa, kapitulurik gabe
1622 \end_layout
1623
1624 \end_inset
1625 </cell>
1626 </row>
1627 <row>
1628 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1629 \begin_inset Text
1630
1631 \begin_layout Plain Layout
1632 article (AMS)
1633 \end_layout
1634
1635 \end_inset
1636 </cell>
1637 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1638 \begin_inset Text
1639
1640 \begin_layout Plain Layout
1641 Amerikar Matematika Elkarteko diseinu eta inguruneak
1642 \end_layout
1643
1644 \end_inset
1645 </cell>
1646 </row>
1647 <row>
1648 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1649 \begin_inset Text
1650
1651 \begin_layout Plain Layout
1652 report
1653 \end_layout
1654
1655 \end_inset
1656 </cell>
1657 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1658 \begin_inset Text
1659
1660 \begin_layout Plain Layout
1661 artikulua baino luzeagoa, bi orrialdetatik
1662 \end_layout
1663
1664 \end_inset
1665 </cell>
1666 </row>
1667 <row>
1668 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1669 \begin_inset Text
1670
1671 \begin_layout Plain Layout
1672 book
1673 \end_layout
1674
1675 \end_inset
1676 </cell>
1677 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1678 \begin_inset Text
1679
1680 \begin_layout Plain Layout
1681 txostena + azala + kontrazala
1682 \end_layout
1683
1684 \end_inset
1685 </cell>
1686 </row>
1687 <row>
1688 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1689 \begin_inset Text
1690
1691 \begin_layout Plain Layout
1692 slides
1693 \end_layout
1694
1695 \end_inset
1696 </cell>
1697 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1698 \begin_inset Text
1699
1700 \begin_layout Plain Layout
1701 gardenkiak (FoilTeX dauka)
1702 \end_layout
1703
1704 \end_inset
1705 </cell>
1706 </row>
1707 <row>
1708 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1709 \begin_inset Text
1710
1711 \begin_layout Plain Layout
1712 letter
1713 \end_layout
1714
1715 \end_inset
1716 </cell>
1717 <cell alignment="center" valignment="top" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1718 \begin_inset Text
1719
1720 \begin_layout Plain Layout
1721 helbide, sinadura eta bestelako inguruneak dauzka
1722 \end_layout
1723
1724 \end_inset
1725 </cell>
1726 </row>
1727 </lyxtabular>
1728
1729 \end_inset
1730
1731
1732 \end_layout
1733
1734 \begin_layout Section
1735 Txantiloiak: gutuna idaztea
1736 \end_layout
1737
1738 \begin_layout Standard
1739 Gutun bat idazteko orduan, ireki fitxategi berria eta aukeratu
1740 \family sans
1741 Letter
1742 \family default
1743  klasea
1744 \family sans
1745 Dokumentua\SpecialChar \menuseparator
1746 Ezarpenak
1747 \family default
1748 elkarrizketa-koadroan.
1749  Gutuna idazteko biderik errazena izan arren lan gehiago eskatzen duela
1750  dirudi.
1751  Negozio-gutun bakoitza idaztean jasotzailearen eta zure helbideak, testuaren
1752  gorputza, sinadura e.a.
1753  eduki nahi dituzu.
1754  Beraz, LyX-ek gutunentzat
1755 \emph on
1756 txantiloi
1757 \emph default
1758  bat dauka, gutun-adibidea duena; behin txantiloi bat eskuartean daukazula,
1759  gutun berri bat idazten duzun bakoitzean zatiren bat edo beste aldatzen
1760  duzu soilik.
1761 \end_layout
1762
1763 \begin_layout Standard
1764 Ireki fitxategi berri bat
1765 \family sans
1766 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
1767 Berria
1768 \begin_inset space ~
1769 \end_inset
1770
1771 (txantiloitik)
1772 \family default
1773  menua aukeratuz.
1774  Hautatu
1775 \family typewriter
1776 letter.lyx
1777 \family default
1778  txantiloi gisa.
1779  Gorde eta inprima ezazu zenbait ingurune nola konposatzen diren aztertzeko.
1780
1781 \end_layout
1782
1783 \begin_layout Standard
1784
1785 \family sans
1786 Ingurunea
1787 \family default
1788  menuan begiratzen duzunean beste testu-klase batzuetan ageri ez diren hainbat
1789  ingurune ikusiko dituzu, adibidez,
1790 \family sans
1791 Nire
1792 \begin_inset space ~
1793 \end_inset
1794
1795 Helbidea
1796 \family default
1797 .
1798
1799 \family sans
1800 Azalpena
1801 \family default
1802  bezalako beste batzuk ezagunak egingo zaizkizu.
1803  Ingurune horiek nola erabiltzen diren ikusteko, haiekin jolasten ibil zaitezke.
1804  Ohartuko zara, adibidez,
1805 \family sans
1806 Sinadura
1807 \family default
1808  inguruneak gorri koloredun "
1809 \family typewriter
1810 signature:
1811 \family default
1812 " hitza testuaren aurretik agertzen duela.
1813  Fitxategia inprimatzen baduzu, ohartuko zara hitz hori ez duela erakusten.
1814  Sinaduraren kokapena jakiteko erabiltzen da.
1815  Horrez gain, jakin ezazu berdin dela
1816 \family sans
1817 Signature
1818 \family default
1819  lerroa non kokatzen den.
1820  Gogoratu LyX programa WYSIWYM dela; nahi duzun lekuan
1821 \family sans
1822 Signature
1823 \family default
1824  ingurunea kokatu, LyX-ek badaki inprimatzean sinadurak gutunaren amaieran
1825  egon behar duela.
1826 \end_layout
1827
1828 \begin_layout Standard
1829 Txantiloi bat LyX fitxategi arrunt bat besterik ez da.
1830  Hots, zure helbide eta sinadurekin bete eta txantiloi berri bat bezala
1831  gorde dezakezu.
1832  Hemendik aurrera, gutun bat idatzi nahi duzun bakoitzean sortu berri duzun
1833  txantiloian oinarrituz denbora aurreztuko duzu.
1834  Egiazko "ariketa" bat egitea ongi baino hobekiago etorriko zaizula esan
1835  beharrik ez daukagu, idatz iezaiozu gutun bat lagun bati
1836 \begin_inset Foot
1837 status collapsed
1838
1839 \begin_layout Plain Layout
1840 Abisu bat, txantiloitik idazten duzun kasurako.
1841  Ingurune bateko testua ezabatuz (zure helbidea sartzeko
1842 \family sans
1843 Nire
1844 \begin_inset space ~
1845 \end_inset
1846
1847 helbidea
1848 \family default
1849  eremua erabat ezabatzen baduzu) eta ondoren ezer idatzi gabe kurtsorea
1850  beste nonbaitera mugituz gero, gune hori desagertuko da.
1851  Ingurune gehienek testurik gabe ezin dute bizi.
1852  Itzultzeko, hautatu berriro
1853 \family typewriter
1854 Ingurunea
1855 \family default
1856  zerrendako elementua.
1857 \end_layout
1858
1859 \end_inset
1860
1861 !
1862 \end_layout
1863
1864 \begin_layout Standard
1865 Txantiloiek denbora asko aurrera dezaketenez, ahal duzun guztietan erabiltzea
1866  aholkatzen dizugu.
1867  Gainera, testu-klase dotore batzuk nola erabiltzen diren erakusten dute.
1868  Azkenik, LyX ordenagailuekin trebetasun gutxi daukaten erabiltzaileentzat
1869  lagungarri izan daiteke.
1870  Erabiltzaileek gutun-txantiloi bat erabiltzen badute errazagoa izateaz
1871  gain, LyX erabiltzeko beldurra galduko dute.
1872 \end_layout
1873
1874 \begin_layout Section
1875 Dokumentuen tituluak
1876 \end_layout
1877
1878 \begin_layout Standard
1879 LyX-ek (LaTeX-ek bezala) titulua — uneko izenburua, egilea, data eta laburpena
1880  ere barne eduki ditzake — dokumentutik bereizitako zati bezala hartzen
1881  du.
1882 \end_layout
1883
1884 \begin_layout Standard
1885 Itzul zaitez zure LyX dokumentura eta ziurtatu
1886 \family sans
1887 Article
1888 \family default
1889
1890 \begin_inset Foot
1891 status collapsed
1892
1893 \begin_layout Plain Layout
1894 Gutun mota ez darabilzula,
1895 \family sans
1896 Letter
1897 \family default
1898  testu-klaseak titulurik ez baitu erabiltzen.
1899 \end_layout
1900
1901 \end_inset
1902
1903  dokumentu klasea erabiltzen ari dela.
1904  Idatzi titulua lehenbiziko lerroan eta lerroa
1905 \family sans
1906 Titulua
1907 \family default
1908  ingurunearekin ezarri.
1909  Idatzi hurrengo lerroan zure izen-abizenak eta aldatu
1910 \family sans
1911 Egilea
1912 \family default
1913  ingurunera.
1914  Idatzi data hirugarren lerroan
1915 \family sans
1916 Data
1917 \family default
1918  ingurunea erabiliz.
1919  Hori egin ondoren, laburtu dokumentuaren edukia bizpahiru paragrafotan
1920  (edo bakar batean) eta ezarri
1921 \family sans
1922 Laburpena
1923 \family default
1924  ingurune bezala.
1925  Ohartu zaitez titulua nola aurkezten den inprimatzean.
1926  Dokumentuaren formatua
1927 \family typewriter
1928 Book
1929 \family default
1930  klasera aldatzen baduzu, tituluaren orrialdea bereiztuta agertuko da, tutoretza
1931  honetako aurreneko orrialdearen antzera.
1932 \end_layout
1933
1934 \begin_layout Standard
1935
1936 \series bold
1937 Ariketa
1938 \series default
1939 : Zuzendu titulua, egilea eta data
1940 \family typewriter
1941 adibide_gordina.lyx
1942 \family default
1943  fitxategian.
1944 \end_layout
1945
1946 \begin_layout Section
1947 Etiketa eta erreferentzia gurutzatuak
1948 \end_layout
1949
1950 \begin_layout Standard
1951 Dokumentuko atalen goiburuak, zerrendako elementuak, formulak, oin-oharrak
1952  eta mugikorrei
1953 \begin_inset Foot
1954 status collapsed
1955
1956 \begin_layout Plain Layout
1957 Mugikorrak
1958 \emph on
1959 Erabiltzailearen gida
1960 \emph default
1961  eta
1962 \emph on
1963 Kapsulatutako objektuak
1964 \emph default
1965  eskuliburuetan azaltzen dira.
1966 \end_layout
1967
1968 \end_inset
1969
1970  etiketa jar diezaiekezu.
1971  Etiketa bat jarritakoan, dokumentuko beste edozein lekutan atal honi buruzko
1972  aipamenak sartzeko erreferentzia gurutzatuak erabil ditzakezu.
1973  Atalaren zenbakira edo kokatuta dagoen orrialdeari erreferentzia egin dezakezu.
1974  Atalen zenbaketaz bezala, erreferentzia gurutzatuez LyX arduratuko da.
1975  Etiketa eta erreferentzia gurutzatuak automatikoki kudeatzeko gaitasuna
1976  LyX eta LaTeX programen abantailarik onenetariko bat da, beste testu-prozesador
1977 eekin konparatuz.
1978 \end_layout
1979
1980 \begin_layout Subsection
1981 Zure aurreneko etiketa
1982 \end_layout
1983
1984 \begin_layout Standard
1985 Joan gure bigarren atalera, "Dokumentu honi buruz" izenburua duena.
1986  Egin klik ataleko izenburuaren lerroaren amaieran eta hautatu
1987 \family sans
1988 \bar under
1989 T
1990 \bar default
1991 xertatu
1992 \bar under
1993 \SpecialChar \menuseparator
1994
1995 \bar default
1996 Etiketa
1997 \family default
1998  menua edo tresna-barrako
1999 \begin_inset Graphics
2000         filename ../../images/label-insert.png
2001
2002 \end_inset
2003
2004  botoia.
2005  Elkarrizketa-koadro batek etiketaren izena eskatuko dizu, eta berak iradokizun
2006  bat egingo dizu.
2007
2008 \family typewriter
2009 Ados
2010 \family default
2011  botoian klik egindakoan, etiketaren izena kutxa batean ataleko izenburuaren
2012  alboan ezarriko du.
2013 \end_layout
2014
2015 \begin_layout Standard
2016 Orain arte ez dugu gauza askorik egin (
2017 \family typewriter
2018 DVI
2019 \family default
2020  fitxategiak itxura bera dauka, inprimatutako dokumentuan etiketarik ez
2021  baita agertzen).
2022  Hala ere, etiketa gehitu duzunez, honi buruzko erreferentzia gurutzatuak
2023  erabil ditzakezu dokumentuan.
2024  Horitxi egingo dugu.
2025 \end_layout
2026
2027 \begin_layout Subsection
2028 Zure lehen erreferentzia gurutzatua
2029 \end_layout
2030
2031 \begin_layout Standard
2032 Kokatu kurtsorea zure dokumentuko 2.
2033  ataleko lekuren batean.
2034  Idatzi honakoa
2035 \end_layout
2036
2037 \begin_layout LyX-Code
2038 Dokumentu honi buruz gehiago jakiteko asmoz,
2039 \begin_inset Newline newline
2040 \end_inset
2041
2042 ikus atala , orrialdean aurki dezakezu.
2043 \end_layout
2044
2045 \begin_layout Standard
2046 Orain, kokatu kurtsorea "atala" hitzaren aurrean eta hautatu
2047 \family sans
2048 Txertatu
2049 \lang english
2050 \SpecialChar \menuseparator
2051
2052 \lang basque
2053 Erreferentzia gurutzatua
2054 \family default
2055  menua edo tresna-barrako
2056 \begin_inset Graphics
2057         filename ../../images/dialog-show-new-inset_ref.png
2058
2059 \end_inset
2060
2061  botoia.
2062
2063 \family sans
2064 Erreferentzia gurutzatua
2065 \family default
2066  izeneko leihoa bistaratuko da.
2067  Aipatu dezakezun etiketa-zerrenda bat dauka.
2068  Oraingoz dagoena "
2069 \family typewriter
2070 atal:dokumburuz
2071 \family default
2072 " bakarrik da.
2073  Aurrenik, hautatu
2074 \family typewriter
2075 Formatua
2076 \family default
2077  izeneako goitibeherako zerrenda, eta hautatu '<erreferentzia> <orrialdea>
2078  orrialdean' elementua.
2079  Gero, hautatu "
2080 \family typewriter
2081 atal:dokumburuz
2082 \family default
2083 " etiketa (lehenetsi gisa hautatuta egongo da), eta 'Erref+Testua: atal:dokumbur
2084 uz' erreferentziaren markatzailea agertuko da (egokia izateko,
2085 \family typewriter
2086 Zuriune
2087 \begin_inset space ~
2088 \end_inset
2089
2090 babestu
2091 \family default
2092  bat jarri beharko zenuke erreferentzia eta 'atala'-ren artean).
2093  Hau egiteko badago beste bide bat: egin klik saguaren eskuineko botoiarekin
2094  atalaren alboa ezarritako etiketaren gainean eta erabili testuinguruko
2095
2096 \family typewriter
2097 Kopiatu erreferentzia gisa
2098 \family default
2099  menua.
2100  Etiketa honen erreferentzia gurutzatua arbelean dago orain, eta kurtsorearen
2101  uneko posizioan kopia daiteke
2102 \family typewriter
2103 Editatu
2104 \family sans
2105 \lang english
2106 \SpecialChar \menuseparator
2107
2108 \family typewriter
2109 \lang basque
2110 Itsatsi
2111 \family default
2112  menua (edo Ktrl+V lasterbidea) erabiliz.
2113  Inprimatutako dokumentuan, erreferentziaren markatzaile hau atalaren eta
2114  orrialdearen zenbakiekin ordeztuta agertuko da.
2115  Ikusi zure dokumentua DVI gisa, eta ikusiko duzu LaTeX zein argia den.
2116  '2 atala' adierazten du, 2.
2117  atalaren eta bere erreferentzia gurutzatuaren artean idatzi duzun testuaren
2118  luzeraren arabera 'orrialde honetan', 'hurrengo orrialdean' edo 'n orrialdean'
2119  (non
2120 \emph on
2121 n
2122 \emph default
2123  orrialdearen zenbakia den) ikusiko duzu.
2124 \end_layout
2125
2126 \begin_layout Standard
2127 Erreferentzia gurutzatu batek hiperesteka baten antzera funtzionatzen du
2128  LyX-en dokumentu bat editatzean; haren gainean klik egitean
2129 \family typewriter
2130 Erreferentzia
2131 \begin_inset space ~
2132 \end_inset
2133
2134 gurutzatua
2135 \family default
2136  elkarrizketa-koadroa bistaratuko da, egin klik
2137 \family typewriter
2138 Joan
2139 \begin_inset space ~
2140 \end_inset
2141
2142 etiketara
2143 \family default
2144  botoian kurtsorea erreferentziatutako etiketara mugitzeko.
2145 \end_layout
2146
2147 \begin_layout Subsection
2148 Etiketekin jolastea
2149 \end_layout
2150
2151 \begin_layout Standard
2152 Esan dizugu erreferentzia gurutzatuak zenbatzeaz LyX arduratzen dela; probatzeko
2153  unea heldu zaizu.
2154  Gehitu atal berri bat 2.
2155  atalaren aurretik, jar iezaiozu izenburu panpox bat ("Neguko lore gardenak"
2156  adibidez).
2157  Eguneratu DVI ikuspegia eta — 'Voilà!'— atalaren erreferentzia gurutzatua
2158  "3" izatera aldatu da! Aldatu "Dokumentu honi buruz" azpiatal ingurunera,
2159  eta erreferentzia gurutzatua 3 atalaren ordez 2.1
2160 \begin_inset space ~
2161 \end_inset
2162
2163 azpiatala bezala agertuko da.
2164  Hori bai, erreferentziaren orrialdea aldatzeko etiketaren aurretik testu
2165  asko daukan orrialde berri bat idatzi beharko duzu.
2166
2167 \end_layout
2168
2169 \begin_layout Standard
2170 Etiketekin aritzeko, sartu etiketa berri bat lehenbiziko erreferentzia gurutzatu
2171 a zegoen lekuan, eta aipatu dokumentuko edozein lekutik.
2172  Erreferentzia gurutzatu ugari txertatzen ibiltzen bazara
2173 \family sans
2174 Erreferentzia gurutzatua
2175 \family default
2176  elkarrizketa-koadroa irekita edukitzea komeniko zaizu.
2177 \end_layout
2178
2179 \begin_layout Standard
2180 Erreferentzia gurutzatuak dokumentu handietan ere ongi dabiltzala ziurtatu
2181  nahi baduzu, kopiatu
2182 \emph on
2183 Erabiltzailearen gida
2184 \emph default
2185  eskuliburuko orrialde batzuk eta
2186 \family typewriter
2187 Itsatsi
2188 \family default
2189  zure dokumentuan
2190 \begin_inset Foot
2191 status collapsed
2192
2193 \begin_layout Plain Layout
2194 Gauza bat, kapitulu baten izenburua kopiatzeak errore bat sor dezake, zeren
2195  eta artikulua klaseak kapitulurik ez baitu onartzen.
2196  Hori gertatzen bada, ezabatu kapituluaren izenburua.
2197  Xehetasun gehiago
2198 \begin_inset CommandInset ref
2199 LatexCommand ref
2200 reference "atal:dokumklaseak"
2201
2202 \end_inset
2203
2204
2205 \begin_inset space ~
2206 \end_inset
2207
2208 atalean.
2209 \end_layout
2210
2211 \end_inset
2212
2213 .
2214 \end_layout
2215
2216 \begin_layout Standard
2217
2218 \series bold
2219 Ariketa
2220 \series default
2221 : konpondu erreferentziak
2222 \family typewriter
2223 adibide_gordina.lyx
2224 \family default
2225  fitxategian.
2226 \end_layout
2227
2228 \begin_layout Section
2229 Oin-oharrak eta albokoak
2230 \end_layout
2231
2232 \begin_layout Standard
2233 Oin-oharrak gehitzeko, tresna-barrako
2234 \begin_inset Graphics
2235         filename ../../images/footnote-insert.png
2236
2237 \end_inset
2238
2239  botoia
2240 \begin_inset Foot
2241 status collapsed
2242
2243 \begin_layout Plain Layout
2244 Botoiak beltz koloreko testuaren azpian dagoen testu gorri batera zuzendutako
2245  gezia irudikatzen du.
2246 \end_layout
2247
2248 \end_inset
2249
2250 , edo
2251 \family sans
2252 Txertatu
2253 \family default
2254 \SpecialChar \menuseparator
2255
2256 \family sans
2257 Oin-oharra
2258 \family default
2259  menua erabil dezakezu.
2260  Jarri kurtsorea dokumentuko "LyX" hitzaren atzean eta klik egin
2261 \begin_inset Graphics
2262         filename ../../images/footnote-insert.png
2263
2264 \end_inset
2265
2266  botoian.
2267  Oin-oharrari dagokion kutxa bat agertuko zaizu; idatzi bertan oineko oharrari
2268  dagokion testua.
2269  LyX-ek kurtsorea oin-ohar kutxaren hasieran kokatuko du.
2270  Idatzi
2271 \end_layout
2272
2273 \begin_layout LyX-Code
2274 LyX konposaketarako testu-prozesadorea da.
2275 \end_layout
2276
2277 \begin_layout Standard
2278 Orain egin klik "oina" etiketa duen botoian.
2279  Oin-oharraren kutxa itxi egingo da, oin-oharraren markatzailea inprimatuko
2280  den testuaren kokalekua erakusteko botoia utziko du.
2281  Ekintza horri oin-oharra "tolestea" deitzen zaio.
2282  Oin-oharra zabaltzea nahi duzunean, egin klik "oina" botoian; horrela hango
2283  testua editatzeko aukera daukazu.
2284 \end_layout
2285
2286 \begin_layout Standard
2287 Oin-oharrak testu arrunt bezala ebaki eta itsats daitezke.
2288  Saia zaitez beldurrik gabe! Hautatu oin-oharraren
2289 \begin_inset Foot
2290 status collapsed
2291
2292 \begin_layout Plain Layout
2293 Teklatuaren bitartez errazago hautatuko duzu.
2294  Saguarekin saiatzean oin-oharraren kutxa irekitzeko arriskua baitaukazu.
2295 \end_layout
2296
2297 \end_inset
2298
2299  botoia,
2300 \family sans
2301 Ebaki
2302 \family default
2303  eta
2304 \family sans
2305 Itsatsi
2306 \family default
2307 .
2308  Horretaz gain, testu arrunta oin-ohar batera alda dezakezu: hautatu testua
2309  eta egin klik
2310 \begin_inset Graphics
2311         filename ../../images/footnote-insert.png
2312
2313 \end_inset
2314
2315  botoian.
2316  Oin-oharra testu arruntera bihurtzeko, ireki oin-oharra eta kokatu kurtsorea
2317  hango testuaren hasieran, gero sakatu
2318 \family typewriter
2319 Atzera
2320 \family default
2321  tekla, edo bestela kurtsorea esaldiaren amaieran kokatuta dagoela sakatu
2322
2323 \family typewriter
2324 Ezabatu
2325 \family default
2326  tekla.
2327 \end_layout
2328
2329 \begin_layout Standard
2330 Albo-oharrak gehitzeko, erabili tresna-barrako
2331 \begin_inset Graphics
2332         filename ../../images/marginalnote-insert.png
2333
2334 \end_inset
2335
2336  botoia edo
2337 \family sans
2338 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
2339 Albo-oharra
2340 \family default
2341  menua.
2342  Oin-oharrak bezala dihardute, honako hauek izan ezik:
2343 \end_layout
2344
2345 \begin_layout Itemize
2346 Pantailan kutxek "albo" daukate "oina" eduki ordez.
2347 \end_layout
2348
2349 \begin_layout Itemize
2350 Oharrak alboetan kokatzen dira, testuaren behealdean ordez.
2351 \end_layout
2352
2353 \begin_layout Itemize
2354 Ez dira zenbatzen.
2355
2356 \end_layout
2357
2358 \begin_layout Standard
2359 Aldatu LyX-eko oin-ohar bat testu arrunt egoerara, ondoren hautatu testu
2360  hori eta bihurtu ezazu albo-oharrera.
2361  Albo-oharra nola inprimatzen diren ikusteko, eguneratu DVI ikuspegia.
2362 \end_layout
2363
2364 \begin_layout Standard
2365
2366 \series bold
2367 Ariketa
2368 \series default
2369 : konpondu oin-oharrak
2370 \family typewriter
2371 adibide_gordina.lyx
2372 \family default
2373  fitxategian.
2374 \end_layout
2375
2376 \begin_layout Section
2377 Bibliografiak
2378 \begin_inset CommandInset label
2379 LatexCommand label
2380 name "atal:bibliografiak"
2381
2382 \end_inset
2383
2384
2385 \end_layout
2386
2387 \begin_layout Standard
2388 Bibliografiak erreferentzia gurutzatuak bezalakoak dira.
2389  Bibliografiak erreferentzien zerrenda bat edukitzen du dokumentu amaieran,
2390  eta dokumentuaren zehar elementu hauek aipa daiteke.
2391  Ataletako izenburuekin gertatzen den bezala, LyX eta LaTeX-ek zure lana
2392  errazten dute bibliografiako elementuak automatikoki zenbatuz eta aipamenak
2393  aldatuz elementuen zenbakia aldatzen diren bakoitzean.
2394 \end_layout
2395
2396 \begin_layout Standard
2397 Joan dokumentuaren amaierara eta aldatu
2398 \family sans
2399 Bibliografia
2400 \family default
2401  ingurunera.
2402  Orain, idazten duzun paragrafo bakoitza erreferentzi bat izango da.
2403  Idatzi
2404 \begin_inset Quotes eld
2405 \end_inset
2406
2407
2408 \family typewriter
2409 LyX Tutoretza, LyX-eko dokumentazio taldea
2410 \family default
2411
2412 \begin_inset Quotes erd
2413 \end_inset
2414
2415  zure aurreneko erreferentzia gisa.
2416  Ohartu zaitez erreferentzia bakoitzaren aurretik LyX-ek automatikoki zenbaki
2417  bat daukan kutxa jartzen duela.
2418  Egin klik erreferentziaren zenbakiaren kutxaren gainean, eta
2419 \family typewriter
2420 Bibliografia
2421 \begin_inset space ~
2422 \end_inset
2423
2424 sarrera
2425 \family default
2426  elkarrizketa-koadroa agertuko da.
2427  Lyx dokumentuan honi erreferentzia egiteko
2428 \family typewriter
2429 Gakoa
2430 \family default
2431  erabiltzen da,
2432 \family typewriter
2433 Etiketa
2434 \family default
2435  berriz irteeran agertzen da.
2436  Etiketa ez denean ezartzen (lehenetsia), bibliografiaren zenbakia agertuko
2437  da irteeran.
2438  Errazago oroitzeko,
2439 \family sans
2440 Gakoa
2441 \family default
2442  eremuka alda ezazu
2443 \begin_inset Quotes eld
2444 \end_inset
2445
2446
2447 \family typewriter
2448 lyxtutoretza
2449 \family default
2450 "ra.
2451 \end_layout
2452
2453 \begin_layout Standard
2454 Orain, kokatu kurtsorea dokumentuko leku batean, erreferentzia txertatu
2455  nahi duzun kokalekuan hain zuzen.
2456  Hautatu
2457 \family sans
2458 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
2459 Aipamena
2460 \family default
2461  edo tresna-barrako
2462 \begin_inset Graphics
2463         filename ../../images/dialog-show-new-inset_citation.png
2464
2465 \end_inset
2466
2467  botoia.
2468
2469 \family sans
2470 Aipamena
2471 \family default
2472  elkarrizketa-koadroa agertuko da.
2473  Elkarrizketa-koadro honen eskuineko panelean bibliografiako sarrera guztiak
2474  zerrendatzen dira, eta eremu honek aipatzea nahi duzun bibliografiako elementua
2475  aukeratzea eskaintzen dizu.
2476  Hautatu
2477 \begin_inset Quotes eld
2478 \end_inset
2479
2480
2481 \family typewriter
2482 lyxtutoretza
2483 \family default
2484 " (oraintxe bertan, dagoen bibliografiako elementu bakarra baita), ondoren
2485  erabili erdian dagoen
2486 \family typewriter
2487 Gehitu
2488 \family default
2489  botoia txertatzeko.
2490  Kokapen berean nahi haina zitazio eduki ditzakezu honen bidez hainbat gako
2491  transferituta.
2492  Orain, begiratu DVI fitxategian, eta ikusiko duzu aipamenak giltzen artean
2493  agertzen direla testuan, dokumentu amaierako bibliografia erreferentziatuz.
2494 \end_layout
2495
2496 \begin_layout Standard
2497
2498 \family typewriter
2499 Aipamena
2500 \family default
2501  elkarrizketa-koadroko
2502 \family sans
2503 Testua
2504 \begin_inset space ~
2505 \end_inset
2506
2507 ondoren
2508 \family default
2509  eremuak ohar bat sartuko du giltzen artean (erreferentziatzen den liburu
2510  edo artikulu bateko orrialde edo kapitulua zehazteko, adibidez).
2511  Inprimatzean erreferentziek zenbakien ordez etiketak edukitzea nahi baduzu
2512  (adib.
2513  egunkari batzuk Sorozabal andreak 1992an idatzitako dokumentu bat aipatzeko
2514  "[Sor92]" idaztiko lukete)
2515 \family sans
2516 Bibliografia-elementua
2517 \family default
2518  elkarrizketa-koadroko
2519 \family sans
2520 Etiketa
2521 \family default
2522  eremua erabili.
2523  Xehetasun gehiagorako, irakurri
2524 \emph on
2525 Erabiltzailearen gida
2526 \emph default
2527  eskuliburua.
2528 \end_layout
2529
2530 \begin_layout Standard
2531
2532 \series bold
2533 Ariketa
2534 \series default
2535 : zuzendu bibliografia eta zitazioak
2536 \family typewriter
2537 adibide_gordina.lyx
2538 \family default
2539  fitxategian.
2540 \end_layout
2541
2542 \begin_layout Section
2543 Gaien aurkibidea
2544 \end_layout
2545
2546 \begin_layout Standard
2547 Dokumentuaren hasieran gaien aurkibidea jartzea nahi izan dezakezu.
2548  LyX-ekin erraz egingo duzu.
2549  Dokumentuko tituluaren ondoren eta testuaren aurretik sakatu
2550 \family typewriter
2551 Sartu
2552 \family default
2553  tekla, aukeratu
2554 \family sans
2555 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
2556 Zerrendak
2557 \begin_inset space ~
2558 \end_inset
2559
2560 /
2561 \begin_inset space ~
2562 \end_inset
2563
2564 Aurk.
2565
2566 \family default
2567  menuan
2568 \family sans
2569 Gaien
2570 \begin_inset space ~
2571 \end_inset
2572
2573 aurkibidea
2574 \family default
2575  elementua.
2576  Dokumentuko aurreneko lerroan "
2577 \family sans
2578 Gaien aurkibidea
2579 \family default
2580 " esaldia duen botoi bat agertuko da.
2581 \end_layout
2582
2583 \begin_layout Standard
2584 Ez dirudi oso erabilkorra denik.
2585  Hala ere,
2586 \family typewriter
2587 DVI
2588 \family default
2589  fitxategian begiratzen baduzu, dokumentuko atal eta azpiatalak zerrendatzen
2590  dituen gaien aurkibidea ikusiko duzu.
2591  Ohitura den bezala, atalak berrantolatzean edo berriak sortzean, aldaketa
2592  horiek
2593 \family typewriter
2594 DVI
2595 \family default
2596 fitxategi eguneratuan ikusiko dituzu.
2597 \end_layout
2598
2599 \begin_layout Standard
2600 Dokumentua pantailan editatzean, ez da gaien aurkibidea testu gisa azaltzen,
2601  ezinezkoa baita editatzea.
2602  Gaien aurkibideari dagokion botoian,
2603 \family sans
2604 Dokumentua\SpecialChar \menuseparator
2605 Eskema
2606 \family default
2607  menuan edo tresna-barrako
2608 \begin_inset Graphics
2609         filename ../../images/dialog-toggle_toc.png
2610
2611 \end_inset
2612
2613  botoian klik eginez banandutako leiho batean zerrendatzen da.
2614  Nahiz eta dokumentuan "gaien aurkibidea" ez egon txertatuta, menuak funtzionatu
2615 ko du.
2616  Oso erabilgarria da dokumentuan zehar mugitzeko.
2617  Atal (edo azpiatal) baten izenburuan klik eginez bat elementuaren lerroa
2618  nabarmendu eta kurtsorea (LyX editatzen den leihoan) dokumentuko leku horretan
2619  kokatuko du.
2620  Teklatuko geziak ere erabil ditzakezu gaien aurkibidean gora eta behera
2621  mugitzeko.
2622  Agian komenigarria izango duzu editatzen ari zarenean leiho hau irekita
2623  uztea.
2624  Antzeko gaitasuna Arakatu menutik lor dezakezu, eta gaien aurkibidea automatiko
2625 ki agertuko da.
2626 \end_layout
2627
2628 \begin_layout Standard
2629 Aurkibidea kentzeko dagokion botoia, beste edozein testu bezala, ezabatzearekin
2630  nahikoa da.
2631 \end_layout
2632
2633 \begin_layout Standard
2634
2635 \series bold
2636 Ariketa
2637 \series default
2638 : jarri gaien aurkibidea
2639 \family typewriter
2640 adibide_gordina.lyx
2641 \family default
2642  fitxategian.
2643 \end_layout
2644
2645 \begin_layout Chapter
2646 Matematika erabiltzea
2647 \end_layout
2648
2649 \begin_layout Standard
2650 Zientzialari askok LaTeX erabiltzen dute, ekuazioak era dotore batean argitaratz
2651 en baititu, testu-prozesadoreek eta beraien ekuazio editoreak erabiltzen
2652  duten kontrol-karaktereak saihetsiz.
2653  Zientzilari askok goibelduak sentitzen dira, LaTeX-ekin ekuazioak idatzi
2654  baino programaketa lan bat gehiago delako.
2655  Zorionez, LyX-ek ekuazioentzako WYSIWYM euskarria dauka.
2656  LaTeX erabiltzen baduzu, LaTeX-eko matematika komandoak bide normal batean
2657  idatz daitekeela ikusiko duzu, eta horiek WYSIWYM eran erakutsiko dira.
2658  Bestalde, LaTeX inoiz ez baduzu erabili, orduan
2659 \family sans
2660 Matematikako
2661 \begin_inset space ~
2662 \end_inset
2663
2664 panela
2665 \family default
2666 rekin bide azkar eta erosoan profesional-itxurako adierazpen matematikoak
2667  idazteko aukera izango duzu.
2668 \end_layout
2669
2670 \begin_layout Section
2671 Matematika-era
2672 \end_layout
2673
2674 \begin_layout Standard
2675 Dokumentuko lekuren batean ondorengoa idatzi:
2676 \end_layout
2677
2678 \begin_layout LyX-Code
2679 Gogoko dut Einstein-ek esandakoa, E=mc^2, hain bakuna da.
2680 \end_layout
2681
2682 \begin_layout Standard
2683 Orain, ekuazio horiek ez dute itxura oso onik ez LyX-en ez irteeran ere;
2684  hizkien eta berdintasun ikurraren artean ez dago zuriunerik, eta "2" benetako
2685  goi-indize bezala egotea nahiko zenuke.
2686  Konposaketa okerra gertatu da, LyX-i matematikako ekuazio bat idazten ari
2687  garela ez baitiogu esan, eta ekuazioa testu arrunta bezala konposatu du.
2688
2689 \end_layout
2690
2691 \begin_layout Standard
2692 Horren ordez, formula bat sortu dugu egokiro konposatua izan dadin.
2693  Formula bat sortzeko, egin klik tresna-barrako
2694 \begin_inset Graphics
2695         filename ../../images/math-mode.png
2696
2697 \end_inset
2698
2699  botoian edo erabili
2700 \family typewriter
2701 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
2702 Matematika\SpecialChar \menuseparator
2703 Lerroko
2704 \begin_inset space ~
2705 \end_inset
2706
2707 formula
2708 \family default
2709  menua.
2710  LyX-ek laukitxo urdin bat txertatuko du; matematikako ekuazio hutsa izango
2711  da, eta kurtsorea bertan kokatuko duenez, idatzi
2712 \family typewriter
2713 E=mc^2
2714 \family default
2715  berriro.
2716  Adierazpen matematikoa urdinez dago, eta laukitxo urdina ekuazioa hutsa
2717  izateari uzten dion unean desagertuko da.
2718  Sakatu
2719 \family sans
2720 Ihes
2721 \family default
2722  tekla ekuaziotik ateratzeko.
2723  Markatzaile arrosa desagertuko da, kurtsorea adierazpenaren eskuinean kokatuz,
2724  eta orain zerbait idazten baduzu testu arrunta izango da.
2725 \end_layout
2726
2727 \begin_layout Standard
2728 Begiratu
2729 \family typewriter
2730 DVI
2731 \family default
2732  fitxategian.
2733  Konturatuko zarenez, adierazpen matematikoa era dotorean osatu da; hizki
2734  eta berdintasun ikurraren artean zuriunea du, eta "2" goi-indize bezala
2735  dauka.
2736  Matematika-eran hizkiak aldagai gisa hartzen dira, eta letra etzanez azaltzen
2737  dira.
2738  Zenbakiak zenbaki izaten jarraitzen dute.
2739 \end_layout
2740
2741 \begin_layout Standard
2742 Matematika editatzeko era berri hau WYSIWYM filosofiaren beste adibide bat
2743  da.
2744  LaTeX-en, matematikako adierazpenak testuaren eta
2745 \family typewriter
2746
2747 \backslash
2748 sqrt
2749 \family default
2750  bezalako komandoen bitartez idazten dira; LaTeX exekutatu arte ezin izango
2751  duzu ikusi nola inprimatuko diren, eta falta den parentesi edo bestelako
2752  zerbaiten bila denbora asko gal daiteke.
2753  LyX-ek, ordea, adierazpen matematikoa WYSIWYG eran ez azaldu arren, inprimatzea
2754 n edukiko duen ia itxura berdina bistaratzen du.
2755  Ondoren, LaTeX konposaketa profesionala lantzeaz arduratuko da.
2756 \end_layout
2757
2758 \begin_layout Section
2759 Ekuazioetan murgiltzea
2760 \end_layout
2761
2762 \begin_layout Standard
2763 Orain
2764 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
2765 \end_inset
2766
2767 aldatu
2768 \begin_inset Formula $E=1+mc^{2}$
2769 \end_inset
2770
2771 ekuaziora.
2772  Adierazpen barruan mugitzeko, erabili teklatuko geziak.
2773  Adierazpena sartzean matematika-eran zaudela argitzeko markatzaile arrosa
2774  azaltzen dela ohartu.
2775  Erabili teklatuko
2776 \family sans
2777 Ezkerrera
2778 \family default
2779  eta
2780 \family sans
2781 Eskuinera
2782 \family default
2783  geziak berdintasun ikurraren mailan kurtsorea mugitzeko, idatzi eta "1+".
2784  Erabili geziak ekuaziotik irteteko edo sakatu
2785 \family sans
2786 Ihes
2787 \family default
2788  tekla.
2789 \end_layout
2790
2791 \begin_layout Standard
2792 Matematika-eran idaztea testu arrunta editatzea bezala da, aurrerago azalduko
2793  dizkizugun tekla bereziak kontutan hartzen ez baditugu bederen.
2794  Ezabatzeko, erabili
2795 \family sans
2796 Ezabatu
2797 \family default
2798  edo
2799 \family sans
2800 Atzera tekla
2801 \family default
2802 .
2803  Testua hautatzeko bai teklatuko geziak bai sagua erabil ditzakezu.
2804
2805 \family sans
2806 Editatu\SpecialChar \menuseparator
2807 Desegin
2808 \family default
2809  menua matematika-eran berdin erabiltzen da, gauza bera ebaki eta itsasteko.
2810  Kontuz ibili gauza batekin: ekuazioaren ezkerraldean edo eskuinaldean eta
2811  kanpoan kurtsorea balego eta
2812 \family sans
2813 Ezabatu
2814 \family default
2815  edo
2816 \family sans
2817 Atzera
2818 \family default
2819 tekla sakatzean ekuazio osoa ezabatuko litzateke.
2820  Eskerrak adierazpen matematikoa berreskuratzeko
2821 \family sans
2822 Desegin
2823 \family default
2824  daukazun.
2825 \end_layout
2826
2827 \begin_layout Standard
2828 Eta
2829 \begin_inset Formula $E=mc^{2}$
2830 \end_inset
2831
2832  ordez
2833 \begin_inset Formula $E=mc^{2.5}+1$
2834 \end_inset
2835
2836  ekuaziora aldatu nahi baduzu? Beste behin, egin klik saguarekin kokaleku
2837  egokian.
2838  Nahi izanez gero, erabili teklatuko geziak.
2839  Kurtsorea "c" hizkiaren ondoren baina "2"-ren aurrean kokatuta balego,
2840  sakatu
2841 \family sans
2842 Gora
2843 \family default
2844  gezia goi-indizera igotzeko, "2"-ren aurretik kokatuko da.
2845  Gehitu ".5" balioa.
2846  Orain, sakatu
2847 \family sans
2848 Behera
2849 \family default
2850  gezia kurtsorea maila arruntera itzultzeko.
2851  Ekuazioko goi-indizean bazaude eta
2852 \family sans
2853 Zuriunea
2854 \family default
2855  sakatzen baduzu, jaitsi maila arruntera eta goi-indize ondoren kurtsorea
2856  kokatuko du, horrela "+1" idaztea bakarrik faltako zaizu.
2857 \end_layout
2858
2859 \begin_layout Section
2860 Berretzaile eta indizeak
2861 \end_layout
2862
2863 \begin_layout Standard
2864 Berretzaile bat
2865 \family sans
2866 Matematikako
2867 \begin_inset space ~
2868 \end_inset
2869
2870 tresna-barra
2871 \family default
2872  erabiliz sar daitekeen arren (ikus ondorengo atala), askoz ere azkarragoa
2873  da "^" erabiltzea.
2874  LyX-ek goi-indizean beste laukitxo urdin bat jarriko du, ondoren idazten
2875  duzuna goi-indizea izango da (letra-tamaina txikiagoa edukiko du).
2876
2877 \family sans
2878 Zuriunea
2879 \family default
2880  edo
2881 \family sans
2882 Ihes
2883 \family default
2884  (formulatik erabat irtetzeko) sakatu bitartean idazten duzun guztia goi-indizea
2885 n agertuko da.
2886 \end_layout
2887
2888 \begin_layout Standard
2889 Azpindizea idazteko bidea ere erraza da:
2890 \family sans
2891 Azpimarra
2892 \family default
2893  ("_") zapaldu.
2894  Dagoeneko ikasi duzu ondoren agertzen den ekuazioko goi-indizeak eta azpindizea
2895 k idazten:
2896 \begin_inset Formula $A_{a_{0}+b^{2}}+C^{a_{0}+b^{2}}$
2897 \end_inset
2898
2899 .
2900 \end_layout
2901
2902 \begin_layout Standard
2903
2904 \series bold
2905 Ariketa
2906 \series default
2907 : ipini
2908 \family typewriter
2909 adibide_gordina.lyx
2910 \family default
2911  fitxategiko 1.
2912  ekuazioa matematika-eran.
2913 \end_layout
2914
2915 \begin_layout Section
2916 Matematikaren tresna-barra
2917 \end_layout
2918
2919 \begin_layout Standard
2920 Matematikako ikur eta funtzio osatuagoak sartzeko
2921 \family typewriter
2922 Matematikaren
2923 \begin_inset space ~
2924 \end_inset
2925
2926 tresna-barra
2927 \family default
2928  erabiltzea komenigarria izaten da.
2929  Eragiketa hauetariko asko teklatuarekin,
2930 \family sans
2931 Editatu\SpecialChar \menuseparator
2932 Matematika
2933 \family default
2934  edo
2935 \family sans
2936 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
2937 Matematika
2938 \family default
2939  menuen bidez sor daiteke.
2940  Hala ere,
2941 \family typewriter
2942 Matematika
2943 \family default
2944 ren
2945 \family typewriter
2946
2947 \begin_inset space ~
2948 \end_inset
2949
2950 tresna-barra
2951 \family default
2952  erabiltzen irakatsiko dizugu;
2953 \emph on
2954 Matematika
2955 \emph default
2956  eskuliburua irakurriz lasterbideak erabiltzen ikas dezakezu.
2957 \end_layout
2958
2959 \begin_layout Standard
2960 Matematikako tresna-barra erakusten da kurtsorea formulan dagoenean, eta
2961  aktibatu daiteke baita ere
2962 \family typewriter
2963 Ikusi\SpecialChar \menuseparator
2964 Tresna-barrak
2965 \family default
2966  menutik.
2967  Menu horretako 'Matematika'-ri dagokion kontrol-koadroa aktibatzean, tresna-bar
2968 ra agertzen da behin betirako leihoaren behean; egoera hau aldatzeko,
2969 \family typewriter
2970 Tresna-barrak
2971 \family default
2972  menuko
2973 \family typewriter
2974 Matematika
2975 \family default
2976 ren kontrol-koadroan klik egin berriro, eta kurtsorea formula baten barruan
2977  kokatzean soilik agertuko da matematikaren tresna-barra.
2978
2979 \end_layout
2980
2981 \begin_layout Subsection
2982 Grekoa eta ikurrak
2983 \end_layout
2984
2985 \begin_layout Standard
2986
2987 \family typewriter
2988 Matematikaren
2989 \begin_inset space ~
2990 \end_inset
2991
2992 tresna-barrak
2993 \family default
2994  matematikako ikur multzo handia aukeratzen uzten dizu: hainbat gezi, erlazio,
2995  eragile, batura, karaktere berezi eta integral.
2996  Jakin ezazu goi-indizeek eta azpindizeek batura eta integralen limitea
2997  jartzea eskaintzen dizutela.
2998 \end_layout
2999
3000 \begin_layout Subsection
3001 Erroketa, tilet eta mugatzaileak
3002 \end_layout
3003
3004 \begin_layout Standard
3005 Erroketa bat idazteko, egin klik
3006 \begin_inset Graphics
3007         filename ../../images/math/sqrt.png
3008
3009 \end_inset
3010
3011  botoian.
3012  Erro ikurra agertuko da, eta txertatze-gunea
3013 \begin_inset Foot
3014 status collapsed
3015
3016 \begin_layout Plain Layout
3017
3018 \emph on
3019 Itzultzailearen oharra
3020 \emph default
3021 : txertatze-gunea matematikako ekuazioa idazten den laukitxo urdinari deitzen
3022  zaio.
3023 \end_layout
3024
3025 \end_inset
3026
3027  bere barruan kokatuko da.
3028  Orain idatzi aldagaiak, zenbakiak, beste erroketak, zatikiak edota nahi
3029  duzun guztia.
3030  LyX-ek erroketaren tamaina automatikoki egokituko du edukieraren arabera.
3031 \end_layout
3032
3033 \begin_layout Standard
3034 Karaktere (
3035 \begin_inset Formula $\overrightarrow{v}$
3036 \end_inset
3037
3038 ) edo karaktere taldean (
3039 \begin_inset Formula $\overrightarrow{a+b}$
3040 \end_inset
3041
3042 ) tilet ikurra ezartzeko bide berdina lantzen da.
3043  Apaingarri motak tresna-barrako
3044 \begin_inset Graphics
3045         filename ../../images/math/hat.png
3046
3047 \end_inset
3048
3049  botoiaren bidez erabilgarri daude.
3050  Egin klik apaingarri batean, eta LyX-ek apaingarri hori txertatuko du txertatze
3051 -gune baten azpian (edo gainean).
3052  Idatzi nahi duzuna txertatze-gunean.
3053  Apaingarrien bi multzo daude: idazten duzun testuarekin bat tamainaz aldatzen
3054  direnak, eta finkatutako tamaina dutenak, hizki soilentzako egokiagoak
3055  direnak.
3056 \end_layout
3057
3058 \begin_layout Standard
3059 Parentesiak, giltzak edota kortxeteak bezalako mugatzaileak antzera erabili
3060  arren pitin bat zailtxoagoak dira erabiltzen.
3061  Sakatu
3062 \family sans
3063 Mugatzailea
3064 \family default
3065
3066 \begin_inset Graphics
3067         filename ../../images/dialog-show_mathdelimiter.png
3068
3069 \end_inset
3070
3071  botoia eta
3072 \family sans
3073 Mugatzaileak
3074 \family default
3075  elkarrizketa-koadroa agertuko da.
3076  Unean hautatutako mugatzailea leiho erdialdean agertuko da.
3077  Mugatzaileen uneko hautapena kutxa batean bistaratuko da.
3078  Parentesi-bikotea egoten da lehenetsi gisa, hautatu zuk nahi dituzun kortxete-b
3079 ikoteak, kortxete eta parentesiak, edo botoi hutsa "
3080 \begin_inset Formula $a=\left\langle 7\right.$
3081 \end_inset
3082
3083 " bezalako zerbait idazteko (huts-mugatzailea tartekako marra bertikala
3084  bezala bistaratzen da LyX-en; inprimatzean, ordea, ez da azaltzen).
3085 \end_layout
3086
3087 \begin_layout Standard
3088 Alferra bazara, matematika-eran oraingo parentesiak idatz ditzakezu
3089 \family sans
3090 Mugatzailea
3091 \family default
3092  leihoaren ordez.
3093  Hala ere, parentesi horiek testu arruntaren letra-tamaina berdina izango
3094  dute, parentesi barruan zatiketa edo matrize bat idazten baduzu oso itsusi
3095  geldituko dira.
3096  Beraz, egokiagoa da mugatzaileen hiru botoietariko bat erabiltzea zuzenean
3097  (
3098 \begin_inset space ~
3099 \end_inset
3100
3101 ) bikotea txertatzea baino.
3102 \end_layout
3103
3104 \begin_layout Standard
3105 Existitzen den testu batean mugatzaileak, erroketak edo apaingarriak txerta
3106  ditzakezu.
3107  Hautatu egokitu nahi duzun ekuazioa, ondoren egn klik
3108 \family sans
3109 Matematikaren
3110 \begin_inset space ~
3111 \end_inset
3112
3113 tresna-barrako
3114 \family default
3115  nahi duzun botoian.
3116  Saia zaitez
3117 \noun on
3118 Newton
3119 \noun default
3120 -en bigarren legea eskalar eratik (
3121 \begin_inset Formula $f=ma$
3122 \end_inset
3123
3124 ) bektore erara (
3125 \begin_inset Formula $\overrightarrow{f}=\overrightarrow{ma}$
3126 \end_inset
3127
3128 ) bihurtzen.
3129  Matrizeei buruz ikasitakoan parentesi edo kortxeteak modu honetan jar ditzakezu.
3130 \end_layout
3131
3132 \begin_layout Subsection
3133 Zatikiak
3134 \end_layout
3135
3136 \begin_layout Standard
3137 Egin klik
3138 \family sans
3139 Matematikaren
3140 \begin_inset space ~
3141 \end_inset
3142
3143 tresna-barrako
3144 \begin_inset Graphics
3145         filename ../../images/math/frac.png
3146
3147 \end_inset
3148
3149
3150 \family default
3151
3152 \family sans
3153 Zatikia
3154 \family default
3155  botoian.
3156  LyX-ek bi txertatze-gune jarriko ditu zatiki batean.
3157  Uste zenuen bezala, zatiki batean zehar kurtsorea mugitzeko teklatuko geziak
3158  erabil ditzakezu.
3159  Egin klik zenbatzaileari dagokion txertatze-gunean eta idatzi "1" zenbakia.
3160  Orain, sakatu
3161 \family sans
3162 Behera
3163 \family default
3164  gezia eta "2" zenbakia idatzi.
3165  Zatiki bat lortu duzu! Jakingo duzunez, bi txertatze-gunetan nahi duzuna
3166  idazteko aukera daukazu: berretzaileak dituzten aldagaiak, erro karratuak,
3167  beste zatiki batzuk, integralak edo bururatzen zaizun beste edozer.
3168 \end_layout
3169
3170 \begin_layout Standard
3171
3172 \series bold
3173 Ariketa
3174 \series default
3175 : jarri
3176 \family typewriter
3177 adibide_gordina.lyx
3178 \family default
3179  fitxategiko 2.
3180  ekuazioa matematika-eran.
3181 \end_layout
3182
3183 \begin_layout Subsection
3184 TeX era: limiteak, log, sinu eta bestelakoak
3185 \end_layout
3186
3187 \begin_layout Standard
3188 Matematika-eran hizkiak aldagaitzat hartzen direnez, matematika-eran "sin"
3189  idazten baduzu LyX-ek hiru aldagaien arteko biderketa (
3190 \begin_inset Formula $s$
3191 \end_inset
3192
3193 ,
3194 \begin_inset Formula $i$
3195 \end_inset
3196
3197  eta
3198 \begin_inset Formula $n$
3199 \end_inset
3200
3201 ) idazten ari zarela usteko du.
3202  Hirurak letra etzanarekin bistaratuko dira, baina "sin" hitza letra erromatarra
3203 rekin idatzi nahiko zenuen.
3204  Gainera, LyX-ek ez du tarterik sartuko "sin" eta "x" hitzen artean (zuriunea
3205  sakatuz matematika-eratik aterako zaitu).
3206  Nola lor dezakezu
3207 \begin_inset Quotes eld
3208 \end_inset
3209
3210
3211 \begin_inset Formula $\sin\left(x\right)$
3212 \end_inset
3213
3214
3215 \begin_inset Quotes erd
3216 \end_inset
3217
3218  ekuazioa
3219 \begin_inset Quotes eld
3220 \end_inset
3221
3222
3223 \begin_inset Formula $sin\left(x\right)$
3224 \end_inset
3225
3226
3227 \begin_inset Quotes erd
3228 \end_inset
3229
3230 -en ordez?
3231 \end_layout
3232
3233 \begin_layout Standard
3234 Egin klik
3235 \family sans
3236 Matematikaren
3237 \begin_inset space ~
3238 \end_inset
3239
3240 tresna-barrako
3241 \family default
3242
3243 \begin_inset Graphics
3244         filename ../../images/math/functions.png
3245
3246 \end_inset
3247
3248  botoian eta gero, agertzen den zerrendan hautatu "sin".
3249  "sin" hitza letra beltz eta erromatarrez idatziko da.
3250  Hitz osoa sinbolo soil baten gisa kudeatuko denez,
3251 \family sans
3252 Atzera
3253 \family default
3254  tekla sakatuz hitz osoa ezabatuko da.
3255  Idatzi orain "(x)", letra etzan urdinez idatziko da, matematika-eran espero
3256  zenuen bezala.
3257  Irteerako fitxategian adierazpen matematikoa egokiro konposatuko da.
3258  Saia zaitez.
3259 \end_layout
3260
3261 \begin_layout Standard
3262 Funtzioen zerrendan honako beste funtzioak aurki daiteke: trigonometriako
3263  funtzioak eta beraien alderantzizkoak, hiperbole funtzioak, logaritmoak,
3264  limiteak eta bestelako gutxi batzuk.
3265  Funtzio hauek goi-indize eta azpindizeak onartzen dituzte,
3266 \begin_inset Quotes eld
3267 \end_inset
3268
3269
3270 \begin_inset Formula $\cos^{2}\theta$
3271 \end_inset
3272
3273
3274 \begin_inset Quotes erd
3275 \end_inset
3276
3277  edo
3278 \begin_inset Quotes eld
3279 \end_inset
3280
3281
3282 \begin_inset Formula $\lim_{n\rightarrow\infty}$
3283 \end_inset
3284
3285
3286 \begin_inset Quotes erd
3287 \end_inset
3288
3289  bezalakoak idazteko garrantzitsuak izanik.
3290 \end_layout
3291
3292 \begin_layout Standard
3293
3294 \series bold
3295 Ariketa
3296 \series default
3297 : jarri
3298 \family typewriter
3299 adibide_gordina.lyx
3300 \family default
3301  fitxategiko 3.
3302  ekuazioa matematika-eran.
3303 \end_layout
3304
3305 \begin_layout Subsection
3306 Matrizeak
3307 \end_layout
3308
3309 \begin_layout Standard
3310 Egin klik
3311 \family sans
3312 Matematikaren
3313 \begin_inset space ~
3314 \end_inset
3315
3316 tresna-barrako
3317 \family default
3318
3319 \begin_inset Graphics
3320         filename ../../images/dialog-show_mathmatrix.png
3321
3322 \end_inset
3323
3324  botoian.
3325  Izen bereko elkarrizketa-koadroa agertuko da, matrizeko errenkada eta zutabe
3326  kopuruak zehazteko aukera eskainiz.
3327  Aukeratu 2 errenkada eta 3 zutabe, eta egin klik
3328 \family sans
3329 Ados
3330 \family default
3331  botoian.
3332  Txertatze-gune batzuk hutsik utz ditzakezu horrela nahi izanez gero.
3333 \end_layout
3334
3335 \begin_layout Standard
3336 Matrize bateko zutabeetan zehar mugitzeko
3337 \family sans
3338 Tabuladorea
3339 \family default
3340  erabil daiteke.
3341  Beste aukera bat da teklatuko geziak erabiltzea: gune-amaieran
3342 \family sans
3343 Eskuinera
3344 \family default
3345  sakatuz kurtsorea hurrengora bidaliko du,
3346 \family sans
3347 Behera
3348 \family default
3349  geziarekin azpiko errenkadara, eta abar.
3350 \end_layout
3351
3352 \begin_layout Standard
3353 Bat-batean errenkada edo zutabe gehiago behar badituzu, erabili
3354 \family sans
3355 Editatu\SpecialChar \menuseparator
3356 Errenkadak
3357 \begin_inset space ~
3358 \end_inset
3359
3360 eta
3361 \begin_inset space ~
3362 \end_inset
3363
3364 Zutabeak
3365 \family default
3366  menua edo matematikaren tresna-barrako
3367 \begin_inset Graphics
3368         filename ../../images/tabular-feature_append-row.png
3369
3370 \end_inset
3371
3372 ,
3373 \begin_inset Graphics
3374         filename ../../images/tabular-feature_delete-row.png
3375
3376 \end_inset
3377
3378 ,
3379 \begin_inset Graphics
3380         filename ../../images/tabular-feature_append-column.png
3381
3382 \end_inset
3383
3384 ,
3385 \begin_inset Graphics
3386         filename ../../images/tabular-feature_delete-column.png
3387
3388 \end_inset
3389
3390 .
3391 \end_layout
3392
3393 \begin_layout Standard
3394 Ikus
3395 \emph on
3396 Erabiltzailearen gida
3397 \emph default
3398  zutabe bakoitza lerrokatzen edo matrize osoaren kokapen bertikala nola
3399  aldatzen den ikasteko.
3400  Jabetu zaitez zeregin bakoitzarentzat tresna bat dagoela; testua daukan
3401  taula bat idazteko, erabili LyX-en taulentzako euskarri harrigarria, taulak
3402  idazteko ez da komeni matrizeak erabiltzea.
3403 \end_layout
3404
3405 \begin_layout Subsection
3406 Adierazpen-era
3407 \end_layout
3408
3409 \begin_layout Standard
3410 Orain arte idatzi ditugun ekuazioak, inguratzen zituzten testuaren lerro
3411  berdinean zeuden, lerroko formulak bezala ere ezagutzen dira.
3412  Ekuazio labur eta soilentzat ongi doa, baina gauza handiagoentzat, edo
3413  testutik urruntzea nahi badituzu, adierazpen eran idatzi beharko dira.
3414  Gainera, adierazpen erako ekuazioak etiketatu eta zenbatuak izan daiteke
3415  (ikus
3416 \emph on
3417 Erabiltzailearen Gida
3418 \emph default
3419 ), eta hainbat lerrotako ekuazioak adierazpen-eran egon behar dute.
3420 \end_layout
3421
3422 \begin_layout Standard
3423 Klik egin
3424 \family sans
3425 Matematikaren
3426 \begin_inset space ~
3427 \end_inset
3428
3429 tresna-barrako
3430 \family default
3431
3432 \begin_inset Graphics
3433         filename ../../images/math-display.png
3434
3435 \end_inset
3436
3437  botoian.
3438  Lerro berri batean, eta erdialdean zentratuta, txertatze-gune bat agertuko
3439  da.
3440  Orain idatzi ekuazio bat eta bistaratu DVI formatuan bere itxura ikusteko.
3441
3442 \family sans
3443 Adierazpen
3444 \begin_inset space ~
3445 \end_inset
3446
3447 era
3448 \family default
3449  botoia era batetik bestera txandakatzeko erabiltzen da: adierazpen eratik
3450  barneko erara aldatzeko, edo alderantziz.
3451  Adierazpen erak lerroko eratik bereizten dituen zenbait eginbide ditu:
3452 \end_layout
3453
3454 \begin_layout Itemize
3455 Letra-tamaina lehenetsia handiagoa da,
3456 \begin_inset Formula $\sum$
3457 \end_inset
3458
3459  eta
3460 \begin_inset Formula $\int$
3461 \end_inset
3462
3463  bezalako ikur gutxi batzuentzako.
3464 \end_layout
3465
3466 \begin_layout Itemize
3467 Batura eta limiteetan (integraletan ez) goi-indizeak eta azpindizeak ikurren
3468  azpira gehiago hurbiltzen dira alboetara baino.
3469 \end_layout
3470
3471 \begin_layout Itemize
3472 Testua zentratuta dago.
3473 \end_layout
3474
3475 \begin_layout Standard
3476 Desberdintasun hauek alde batera utziz, lerroko eta adierazpen erako ekuazioak
3477  oso antzekoak dira.
3478 \end_layout
3479
3480 \begin_layout Standard
3481 Azken ohar bat adierazpen-formula konposatzeari buruz: argi ibili ekuazioa
3482  paragrafo berri batean edo ez idazten duzunean.
3483  Ekuazioa sententzi edo paragrafo baten erdian idazten baduzu, ez sakatu
3484
3485 \family typewriter
3486 Sartu
3487 \family default
3488  tekla.
3489  Hori eginez gero, ekuazio
3490 \emph on
3491 osteko
3492 \emph default
3493  testua paragrafo berri batean hasiko baita.
3494  Ondorioz, testu hau koskatuko da, eta litekeena da hori nahi ez izatea.
3495 \end_layout
3496
3497 \begin_layout Standard
3498
3499 \series bold
3500 Ariketa
3501 \series default
3502 : jarri
3503 \family typewriter
3504 adibide_gordina.lyx
3505 \family default
3506  fitxategiko ekuazio batzuk adierazpen eran, eta ikusi bestelako konposaketa
3507  lantzen den.
3508 \end_layout
3509
3510 \begin_layout Standard
3511
3512 \series bold
3513 Ariketa
3514 \series default
3515 : atal honetan ikasitako zenbait tresnarekin, Hurrengo ekuazioa bezalako
3516  bat idazteko gai izan beharko zenuke
3517 \begin_inset Foot
3518 status collapsed
3519
3520 \begin_layout Plain Layout
3521 Bide zailenetik aritu ondoren, zergatik ez zara
3522 \family sans
3523 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
3524 Matematika\SpecialChar \menuseparator
3525 Kasu
3526 \begin_inset space ~
3527 \end_inset
3528
3529 ingurunea
3530 \family default
3531  menuarekin saiatzen?
3532 \end_layout
3533
3534 \end_inset
3535
3536 :
3537 \end_layout
3538
3539 \begin_layout Standard
3540 \begin_inset Formula
3541 \[
3542 f(x)=\left\{ \begin{array}{cc}
3543 \log_{8}x & x>0\\
3544 0 & x=0\\
3545 \sum_{i=1}^{5}\alpha_{i}+\sqrt{-\frac{1}{x}} & x<0
3546 \end{array}\right.
3547 \]
3548
3549 \end_inset
3550
3551
3552 \end_layout
3553
3554 \begin_layout Section
3555 Matematikari buruzko gauza gehiago
3556 \end_layout
3557
3558 \begin_layout Standard
3559 Matematika-eran gauza gehiago egin ditzake LyX-ek.
3560  Oraindaino oinarrizkoa bakarrik ezagutu duzu, irakurri
3561 \emph on
3562 Erabiltzailearen gida
3563 \emph default
3564  trikimailu hauek nola egiten diren jakiteko:
3565 \end_layout
3566
3567 \begin_layout Itemize
3568 Ekuazioak etiketatu eta zenbatzea.
3569 \end_layout
3570
3571 \begin_layout Itemize
3572 Lerro anitzeko ekuazioak sortzea.
3573 \end_layout
3574
3575 \begin_layout Itemize
3576 Letra-tipoak aldatzea, adibidez, adierazpen bateko testua letra lodiz idaztea.
3577 \end_layout
3578
3579 \begin_layout Itemize
3580 Ekuazio bateko letra-tipoa eta barruko tartea zehaztea (ez zaitez kezkatu
3581  honelakoengatik amaierako zirriborroa arte).
3582 \end_layout
3583
3584 \begin_layout Itemize
3585 Makroak idaztea.
3586  Oso baliagarriak dira, dokumentu baten hasieran definitu eta dokumentuan
3587  zehar erabili ahal izango dituzu.
3588
3589 \end_layout
3590
3591 \begin_layout Itemize
3592 Leku falta dela eta,
3593 \emph on
3594 Tutoretza
3595 \emph default
3596  honetan azaldu ezin dizugun beste gauza pila bat.
3597 \end_layout
3598
3599 \begin_layout Chapter
3600 Hainbat
3601 \end_layout
3602
3603 \begin_layout Section
3604 LyX-en beste eginbide garrantzitsu batzuk
3605 \end_layout
3606
3607 \begin_layout Standard
3608 Ez ditugu aipatu LyX-ekin erabil daitezken komando guztiak, eta ez daukagu
3609  asmorik.
3610  Informazio gehiagorako irakur ezazu
3611 \emph on
3612 Erabiltzailearen gida
3613 \emph default
3614  eta
3615 \emph on
3616 Kapsulatutako objektuak
3617 \emph default
3618 .
3619  LyX-ek egin ditzakeen zenbait gauza garrantzitsu soilik aipatuko ditugu:
3620 \end_layout
3621
3622 \begin_layout Itemize
3623 LyX-ek taulentzako WYSIWYG euskarria dauka.
3624  Taula bat lortzeko, erabili
3625 \family sans
3626 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
3627 Taula
3628 \family default
3629  menua (tresna-barrako
3630 \begin_inset Graphics
3631         filename ../../images/tabular-insert.png
3632
3633 \end_inset
3634
3635  botoia).
3636  Egin klik taulan saguaren eskuineko botoiarekin taularen
3637 \family sans
3638 Ezarpenak
3639 \family default
3640  elkarrizketa-koadroa irekitzeko, eta taula editatzeko aukera izango duzula.
3641
3642 \end_layout
3643
3644 \begin_layout Itemize
3645 LyX-ek hainbat formatuko irudiak txertatzeko euskarria dauka.
3646  Asmatu duzu:
3647 \family sans
3648 \bar under
3649 T
3650 \bar default
3651 xertatu\SpecialChar \menuseparator
3652
3653 \bar under
3654 I
3655 \bar default
3656 rudia
3657 \family default
3658  menua edo tresna-barrako
3659 \begin_inset Graphics
3660         filename ../../images/dialog-show-new-inset_graphics.png
3661
3662 \end_inset
3663
3664  botoia erabili.
3665  Ondoren, arakatu, biratu edo eskalatu nahi duzun irudi-fitxategia.
3666  Bai taulek bai irudiek epigrafeak eduki ditzakete, eta LyX-ek automatikoki
3667  irudi edota taulen zerrenda sortuko du.
3668 \end_layout
3669
3670 \begin_layout Itemize
3671 LyX oso konfiguragarria da.
3672  Gauza guztiak, LyX leihoen itxuratik hasita inprimatzeko irteerako emaitza
3673  arte, hainbat eratan konfigura daiteke.
3674  Konfigurazio gehienak
3675 \family sans
3676 Tresna
3677 \family default
3678 \SpecialChar \menuseparator
3679
3680 \family sans
3681 \bar under
3682 H
3683 \bar default
3684 obespenak
3685 \family default
3686  menutik lantzen dira.
3687  Argitasun gehiagorako, kontsultatu
3688 \family sans
3689 Laguntza\SpecialChar \menuseparator
3690 Pertsonalizazioa
3691 \family default
3692 .
3693 \end_layout
3694
3695 \begin_layout Itemize
3696 LyX bost kontinenteetako programatzaile-talde baten eskutik garatzen ari
3697  da.
3698  Horregatik, hainbat testu-prozesadorerekin konparatuz, ingeles hizkuntzak
3699  ez direnen euskarri hobeagoa dauka (alemanera, txekiera, grekoa, euskara,
3700  italiera, errusiera...).
3701  Eskuinetik ezkerrera idazten diren hizkuntzak ere onartzen ditu, hala nola
3702  Arabiera, Farsiera edo Hebreera adibidez, Txinera, Japoniera eta Koreera
3703  ere onartuta daude.
3704  Dokumentuak beste hizkuntza batzuetan idatz ditzakezu; LyX-ek menuak eta
3705  errore-mezuak beste hizkuntzetan erakuts ditzan ere konfigura dezakezu.
3706 \end_layout
3707
3708 \begin_layout Itemize
3709 LyX-eko menuek lasterbideak erabiltzen dituzte.
3710  Hots,
3711 \family sans
3712 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
3713 Ireki
3714 \family default
3715  menua hautatzeko
3716 \family sans
3717 Alt+F
3718 \family default
3719  idatzi eta ondoren
3720 \family sans
3721 O
3722 \family default
3723  sakatu, edo menuaren alboan agertzen den lotura erabili (
3724 \family sans
3725 Ktrl+O
3726 \family default
3727 lehenetsita dago).
3728  Laster-teklak ere konfiguragarriak dira.
3729  Honi buruzko argitasunak
3730 \family sans
3731 Laguntza\SpecialChar \menuseparator
3732 Pertsonalizazioa
3733 \family default
3734  menuan aurkituko dituzu.
3735 \end_layout
3736
3737 \begin_layout Itemize
3738 LyX-ek LaTeX formatuko dokumentuak irakur ditzake.
3739  Ikus
3740 \begin_inset CommandInset ref
3741 LatexCommand ref
3742 reference "atal:LaTeX-dokumentuak-inportatzea"
3743
3744 \end_inset
3745
3746
3747 \begin_inset space ~
3748 \end_inset
3749
3750 atala.
3751 \end_layout
3752
3753 \begin_layout Itemize
3754 Zuzentzaile ortografikoa, thesaurusa eta hitzen zenbaketak erabilgarri daude.
3755 \end_layout
3756
3757 \begin_layout Itemize
3758 Indize eta nomenklaturen/glosarioen sorreraren euskarria.
3759 \end_layout
3760
3761 \begin_layout Section
3762 LyX LaTeX-eko erabiltzaileentzat
3763 \begin_inset CommandInset label
3764 LatexCommand label
3765 name "atal:latexerabiltzaileak"
3766
3767 \end_inset
3768
3769
3770 \end_layout
3771
3772 \begin_layout Standard
3773 LaTeX-i buruz ezer ez badakizu, atal hau irakurri beharrik ez daukazu.
3774  Baliteke LaTeX buruzko zerbait
3775 \emph on
3776 ikasi
3777 \emph default
3778  nahi izatea, eta ondorioz atal hau irakurtzea.
3779  Hala ere, LyX erabiltzen hasten diren batzuei LaTeX ezaguna egingo zaie.
3780  Horietariko bat bazara, galde dezakezu ea LyX-ek LaTeX-ekin egin daitekeen
3781  gauza guztiak egiteko ahalmena al daukan.
3782  Erantzun labur bat da nola edo hala LyX hurbiltzen dela LaTeX-ekin egin
3783  daitekeen gauzetara, eta LaTeX formatuko dokumentu baten zati gehiena idaztea
3784  errazten duela.
3785 \end_layout
3786
3787 \begin_layout Standard
3788 Hau tutoretza bat bakarrik denez, LyX-eko erabiltzaile berriek interesa
3789  eduki dezaketen zenbait gauza aipatuko ditugu.
3790  Tutoretza hori labur gordetzearren, azalpen xumeak izango dira.
3791
3792 \emph on
3793 Eginbide gehigarriak
3794 \emph default
3795  eta
3796 \emph on
3797 Kapsulatutako objektuak
3798 \emph default
3799  eskuliburuek LyX eta LaTeX arteko desberdintasunei, eta LyX-en LaTeX-eko
3800  zenbait trikimailu nola erabili buruzko informazio asko dauka.
3801 \end_layout
3802
3803 \begin_layout Subsection
3804 TeX era
3805 \end_layout
3806
3807 \begin_layout Standard
3808 TeX eran idatzitako guztia pantailan gorriz agertuko da, eta zuzenean LaTeX-i
3809  bidaliko zaio.
3810  TeX komandoak LyX-en erabil ditzakezu
3811 \family sans
3812 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
3813 Tex
3814 \begin_inset space ~
3815 \end_inset
3816
3817 kodea
3818 \family default
3819  menua (tresna-barrako
3820 \begin_inset Graphics
3821         filename ../../images/ert-insert.png
3822
3823 \end_inset
3824
3825  botoia) aukeratuz.
3826  Honek testu-kutxa sortzen du eta barrukoa zuzenean LaTeX-i igorriko zaio.
3827 \end_layout
3828
3829 \begin_layout Standard
3830 TeX-ek matematika-era zertxobait ezberdin erabiltzen du.
3831  Sartu TeX eran alderantzizko barra, ("
3832 \backslash
3833 ") bat idatziz.
3834  Inprimatzean ez da agertuko, ondoren idazten duzun guztia gorriz egongo
3835  da.
3836  TeX eratik ateratzeko sakatu
3837 \family typewriter
3838 Zuriunea
3839 \family default
3840  tekla edo edozein karaktere ez-alfabetiko (zenbaki, azpimarra, berretzaile-ikur
3841 ra edo parentesi gisakoak).
3842  TeX eratik ateratzen zarenean, TeX-en zein komando idatzi duzun ezagutzen
3843  badu LyX-ek eta WYSIWYM-era bihurtuko du.
3844  Ekuazio batean
3845 \family typewriter
3846
3847 \backslash
3848 gamma
3849 \family default
3850  idatzi eta ondoren
3851 \family typewriter
3852 Zuriunea
3853 \family default
3854  tekla sakatzen baduzu, LyX-ek "gamma" gorria
3855 \begin_inset Quotes eld
3856 \end_inset
3857
3858
3859 \begin_inset Formula $\gamma$
3860 \end_inset
3861
3862
3863 \begin_inset Quotes erd
3864 \end_inset
3865
3866  urdin bihurtuko du.
3867  Hau oso konplexuak ez diren makro guztientzako balio du.
3868
3869 \family sans
3870 Matematikaren
3871 \begin_inset space ~
3872 \end_inset
3873
3874 tresna-barra
3875 \family default
3876 erabiltzea baino azkarragoa izan daiteke, batiz bat LaTeX-eko erabiltzaile
3877  adituentzako.
3878 \end_layout
3879
3880 \begin_layout Standard
3881 Bitxikeri bat, formula batean
3882 \begin_inset Quotes eld
3883 \end_inset
3884
3885
3886 \backslash
3887 {
3888 \begin_inset Quotes erd
3889 \end_inset
3890
3891  idazten baduzu, hasiera eta amaierako kortxeteak gorriz txertatuko dira
3892  eta kurtsorea kortxete artean kokatuko da.
3893  Argumentuak jasotzen dituzten komandoak idazteko komenigarria izaten da.
3894 \end_layout
3895
3896 \begin_layout Standard
3897 LyX-ek ezin ditu egin LaTeX-ekin egiten diren gauza guztiak.
3898  Landutako funtzio batzuk ez dira erabat onartzen, beste batzuk berriz erabilgar
3899 riak dira baina ez dira WYSIWYM.
3900  TeX erak erabiltzaileari LaTeX-en moldagarritasun osoa eskaintzeaz batera
3901  LyX-eko funtzionalitate erabilgarriekin gozatu (WYSIWYM matematikak, taulak
3902  eta edizioa bezalakoak) dezake.
3903  LyX-ek ezin izango ditu LaTeX-eko pakete guztiak onartu.
3904  Hala ere, hitzaurrean
3905 \family typewriter
3906
3907 \backslash
3908 usepackage{pakete_izena}
3909 \family default
3910  idatziz (ikus
3911 \begin_inset CommandInset ref
3912 LatexCommand ref
3913 reference "atal:aitzinsolasa"
3914
3915 \end_inset
3916
3917
3918 \begin_inset space ~
3919 \end_inset
3920
3921 atala), nahi dituzun pakete guztiak erabiltzeko gaitasuna izango duzu (kontutan
3922  izan pakete hauek WYSIWYM euskarria ez dutela izango).
3923 \end_layout
3924
3925 \begin_layout Subsection
3926 LaTeX dokumentuak inportatzea: tex2lyx
3927 \begin_inset CommandInset label
3928 LatexCommand label
3929 name "atal:LaTeX-dokumentuak-inportatzea"
3930
3931 \end_inset
3932
3933
3934 \end_layout
3935
3936 \begin_layout Standard
3937 LaTeX fitxategiak inporta ditzakezu LyX-era
3938 \family typewriter
3939 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
3940 Inportatu\SpecialChar \menuseparator
3941 LaTex
3942 \begin_inset space ~
3943 \end_inset
3944
3945 (soila)
3946 \family default
3947  menua erabiliz.
3948  Honek
3949 \family typewriter
3950 tex2lyx
3951 \family default
3952  programari deituko dio, eta adibidea.tex fitxategitik adibidea.lyx fitxategia
3953  sortuko du.
3954  LyX-ek sortu berri den fitxategi hori irekiko du ondoren.
3955  Bihurketak ez badu funtzionatzen,
3956 \family typewriter
3957 tex2lyx
3958 \family default
3959  komando-lerrotik deitzen saia zintezke aukera aurreratuago batzuk erabiliz.
3960
3961 \end_layout
3962
3963 \begin_layout Standard
3964 Bihurketak funtzionatzen duenean ere,
3965 \family typewriter
3966 tex2lyx
3967 \family default
3968  programak gauza guztiak bihurtzen ez dituen arren, LaTeX-eko gauza gehienak
3969  kudeatzen ditu.
3970  TeX moduan ulertzen ez dituen gauzei ezikusi egingo die; horrela,
3971 \family typewriter
3972 tex2lyx
3973 \family default
3974  programarekin fitxategi bat bihurtu ondoren, testu gorrian begira dezakezu
3975  eta eskuz editatu gauzak ongi egiteko.
3976 \end_layout
3977
3978 \begin_layout Standard
3979
3980 \family typewriter
3981 tex2lyx
3982 \family default
3983 -ek bere dokumentazio propioa dauka (
3984 \family typewriter
3985 man
3986 \family default
3987  eskuliburua), Unix/Linux sistemetako erabiltzaileek komando-lerroan
3988 \family typewriter
3989 man tex2lyx
3990 \family default
3991  idatziz irakur dezakete.
3992
3993 \family typewriter
3994 man
3995 \family default
3996  eskuliburuak onartzen ez diren LaTeX-eko komando eta inguruneak zerrendatzen
3997  ditu, zein akats dauden eta nola saihestu, eta aukera batzuk nola erabili
3998  azaltzen ditu.
3999 \end_layout
4000
4001 \begin_layout Standard
4002 Garrantzitsua da ulertzea
4003 \family typewriter
4004 tex2lyx
4005 \family default
4006  programak
4007 \begin_inset Quotes eld
4008 \end_inset
4009
4010 ezagunak
4011 \begin_inset Quotes erd
4012 \end_inset
4013
4014  diren dokumentu klaseak darabilten fitxategiak soilik bihur ditzake LyX
4015  formatura, hau da, dagokion LyX-eko diseinu fitxategia egonez gero.
4016  Diseinuaren fitxategirik ez egonez gero, errore bat gertatuko da bihurketa
4017  ezin izan dela burutu jakinaraziz.
4018  Gauzak horrela, zure LaTeX fitxategiaren dokumentu klasearen diseinua ez
4019  badaukazu,
4020 \family typewriter
4021 tex2lyx
4022 \family default
4023 -ek ezingo du jakin nola bihurtu aurkitzen dituen LaTeX-eko gauzak LyX-ek
4024  ulertzen dituen gauzetara.
4025  Diseinuen fitxategiei eta hauek nola sortzen diren buruzkoak
4026 \emph on
4027 Pertsonalizazioa
4028 \emph default
4029  eskuliburuan azaltzen dira xehetasunez.
4030 \end_layout
4031
4032 \begin_layout Subsection
4033 LyX dokumentua LaTeX-era bihurtu
4034 \end_layout
4035
4036 \begin_layout Standard
4037 LyX dokumentu bat LaTeX formatura bihurtzea nahi izango duzu.
4038  Adibidez, lankide edo eginkide batek LyX programa ez eduki arren dokumentuareki
4039 n lan egin behar du.
4040  Hori egitea huskeria bat da LyX-entzako.
4041  Hautatu
4042 \family sans
4043 Fitxategia\SpecialChar \menuseparator
4044 Esportatu\SpecialChar \menuseparator
4045 LaTeX
4046 \family default
4047 .
4048  Horrek editatzen ari zaren
4049 \family typewriter
4050 adibidetxoa.lyx
4051 \family default
4052  fitxategia beste fitxategi honetan bihurtuko du:
4053 \family typewriter
4054 adibidetxoa.tex
4055 \family default
4056 .
4057  Azken finean, LyX-ek dokumentuak bistaratu edo inprimatzean beti LaTeX
4058  behin-behineko fitxategiak sortzen dituenez, LaTeX sortzen trebea da.
4059 \end_layout
4060
4061 \begin_layout Subsection
4062 LaTeX hitzaurrea
4063 \end_layout
4064
4065 \begin_layout Subsubsection
4066 Dokumentu-klasea
4067 \end_layout
4068
4069 \begin_layout Standard
4070
4071 \family sans
4072 Dokumentua\SpecialChar \menuseparator
4073 Ezarpenak
4074 \family default
4075  elkarrizketa-koadroak dokumentu osoaren aukeren ardura du.
4076  Hemen aldatu dokumentuaren klasea, letra-tipoa eta paper-tamaina.
4077  Dokumentu-klasea aukeran LaTeX paketeentzako aukerak sar daiteke
4078 \family typewriter
4079 Klasearen
4080 \begin_inset space ~
4081 \end_inset
4082
4083 aukerak
4084 \family default
4085  eremuan.
4086 \end_layout
4087
4088 \begin_layout Subsubsection
4089 Aitzinsolaseko beste alderdi batzuk
4090 \begin_inset CommandInset label
4091 LatexCommand label
4092 name "atal:aitzinsolasa"
4093
4094 \end_inset
4095
4096
4097 \end_layout
4098
4099 \begin_layout Standard
4100 Aitzinsolasean komando bereziak jarri behar badituzu LaTeX fitxategi baterako,
4101  zuzenean LyX dokumentuan idatz ditzakezu.
4102  Horretarako,
4103 \family sans
4104 Dokumentua\SpecialChar \menuseparator
4105 Ezarpenak\SpecialChar \menuseparator
4106 LaTeX-en
4107 \begin_inset space ~
4108 \end_inset
4109
4110 aitzinsolasa
4111 \family default
4112  hautatu eta idatzi elkarrizketa-koadroan (edo dokumentuaren ezarpenen elkarrizk
4113 eta-koadrotik interfazearen arabera).
4114  Hor idazten duzun dena zuzenean LaTeX-i bidaliko zaio.
4115 \end_layout
4116
4117 \begin_layout Subsection
4118 BibTeX
4119 \end_layout
4120
4121 \begin_layout Standard
4122 LyX-ek BibTeX euskarria du, honekin erreferentzia bibliografikoen datu-baseak
4123  sortu eta hainbat dokumentutan erabiltzeko aukera izango duzu.
4124  Hautatu
4125 \family sans
4126 Txertatu\SpecialChar \menuseparator
4127 Zerrendak
4128 \begin_inset space ~
4129 \end_inset
4130
4131 /
4132 \begin_inset space ~
4133 \end_inset
4134
4135 Aurk.\SpecialChar \menuseparator
4136
4137 \bar under
4138 B
4139 \bar default
4140 ibTeX
4141 \begin_inset space ~
4142 \end_inset
4143
4144 bibliografia
4145 \family default
4146  menua
4147 \family sans
4148 BibTeX
4149 \family default
4150  motako fitxategi bat gehitzeko.
4151
4152 \family typewriter
4153 Datu-basea
4154 \family default
4155  eremuan BibTeX fitxategiak karga ditzakezu,
4156 \family typewriter
4157 Estiloa
4158 \family default
4159  eremuan berriz BibTeX-en estiloko fitxategiak.
4160 \end_layout
4161
4162 \begin_layout Standard
4163 Hori egindakoan, edozein bibliografia-sarreraren aipamenak egin ditzakezu
4164
4165 \family typewriter
4166 Txertatu
4167 \family default
4168 \SpecialChar \menuseparator
4169
4170 \family typewriter
4171 Aipamena
4172 \family default
4173  menua erabiliz (ikus
4174 \begin_inset CommandInset ref
4175 LatexCommand ref
4176 reference "atal:bibliografiak"
4177
4178 \end_inset
4179
4180
4181 \begin_inset space ~
4182 \end_inset
4183
4184 atala).
4185  LyX arduratuko da
4186 \family sans
4187 BibTeX
4188 \family default
4189  exekutatzeaz.
4190
4191 \family typewriter
4192 Aipamena
4193 \family default
4194  elkarrizketa-koadroko kutxan zure
4195 \family typewriter
4196 BibTeX
4197 \family default
4198  fitxategiko erreferentzia guztiak zerrendatuko dira.
4199 \end_layout
4200
4201 \begin_layout Section
4202 Erroreak!
4203 \end_layout
4204
4205 \begin_layout Standard
4206 Batzuetan dokumentu bat ikusten saiatzean erroreak gerta daiteke, LyX-ek
4207  edo LaTeX-ek ulertzen ez dituzten gauzengatik.
4208  Hori gertatzen bada, LyX-ek LaTeX-en erroreen elkarrizketa-koadroa irekiko
4209  du.
4210  Errore bakoitzaren gainean klik egitean, elkarrizketa-koadroak errorea
4211  gertatu den lekura eramango zaitu LyX dokumentuan, horretaz gain errorearen
4212  zergatia bistaratuko du.
4213 \end_layout
4214
4215 \end_body
4216 \end_document