]> git.lyx.org Git - lyx.git/blob - lib/doc/eu/Intro.lyx
doc, templates and example files: use https for links to lyx.org
[lyx.git] / lib / doc / eu / Intro.lyx
1 #LyX 2.3 created this file. For more info see http://www.lyx.org/
2 \lyxformat 544
3 \begin_document
4 \begin_header
5 \save_transient_properties true
6 \origin /systemlyxdir/doc/eu/
7 \textclass article
8 \begin_preamble
9 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!! 
10 %
11 %This preamble is designed to ensure that the document prints
12 % out as advertised. If you mess with this preamble,
13 % parts of the document may not print out as expected.  If you
14 % have problems LaTeXing this file, please contact 
15 % the documentation team
16 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
17
18 % the pages of the TOC is numbered roman
19 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
20 \pagenumbering{roman}
21 \let\myTOC\tableofcontents
22 \renewcommand\tableofcontents{%
23   \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
24   \myTOC
25   \cleardoublepage
26   \pagenumbering{arabic} }
27 \end_preamble
28 \use_default_options false
29 \maintain_unincluded_children false
30 \language basque
31 \language_package default
32 \inputencoding auto
33 \fontencoding global
34 \font_roman "palatino" "default"
35 \font_sans "helvet" "default"
36 \font_typewriter "courier" "default"
37 \font_math "auto" "auto"
38 \font_default_family default
39 \use_non_tex_fonts false
40 \font_sc false
41 \font_osf false
42 \font_sf_scale 100 100
43 \font_tt_scale 100 100
44 \use_microtype false
45 \use_dash_ligatures false
46 \graphics default
47 \default_output_format pdf2
48 \output_sync 0
49 \bibtex_command default
50 \index_command default
51 \paperfontsize 12
52 \spacing single
53 \use_hyperref true
54 \pdf_title "LyX Sarrera"
55 \pdf_author "LyX Team"
56 \pdf_subject "LyX-documentation Intro"
57 \pdf_keywords "LyX, documentation"
58 \pdf_bookmarks true
59 \pdf_bookmarksnumbered true
60 \pdf_bookmarksopen true
61 \pdf_bookmarksopenlevel 2
62 \pdf_breaklinks false
63 \pdf_pdfborder false
64 \pdf_colorlinks true
65 \pdf_backref false
66 \pdf_pdfusetitle false
67 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
68 \papersize a4paper
69 \use_geometry false
70 \use_package amsmath 1
71 \use_package amssymb 1
72 \use_package cancel 1
73 \use_package esint 1
74 \use_package mathdots 1
75 \use_package mathtools 1
76 \use_package mhchem 1
77 \use_package stackrel 1
78 \use_package stmaryrd 1
79 \use_package undertilde 1
80 \cite_engine basic
81 \cite_engine_type default
82 \biblio_style plain
83 \use_bibtopic false
84 \use_indices false
85 \paperorientation portrait
86 \suppress_date false
87 \justification true
88 \use_refstyle 0
89 \use_minted 0
90 \index Indizea
91 \shortcut idx
92 \color #008000
93 \end_index
94 \secnumdepth 3
95 \tocdepth 2
96 \paragraph_separation indent
97 \paragraph_indentation default
98 \is_math_indent 0
99 \math_numbering_side default
100 \quotes_style english
101 \dynamic_quotes 0
102 \papercolumns 1
103 \papersides 1
104 \paperpagestyle default
105 \tracking_changes false
106 \output_changes false
107 \html_math_output 0
108 \html_css_as_file 0
109 \html_be_strict false
110 \end_header
111
112 \begin_body
113
114 \begin_layout Title
115 \SpecialChar LyX
116  Sarrera
117 \end_layout
118
119 \begin_layout Author
120 egilea: \SpecialChar LyX
121  taldea.
122 \begin_inset Foot
123 status collapsed
124
125 \begin_layout Plain Layout
126 Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak \SpecialChar LyX
127  dokumentazioko posta-zerren
128 da honetara: 
129 \lang english
130
131 \begin_inset CommandInset href
132 LatexCommand href
133 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
134 type "mailto:"
135 literal "false"
136
137 \end_inset
138
139
140 \lang basque
141
142 \begin_inset Newline newline
143 \end_inset
144
145 Itzulpena: Iñaki Larrañaga Murgoitio <dooteo@euskalgnu.org>, 2004, 2010.
146 \begin_inset Newline newline
147 \end_inset
148
149 Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
150 \end_layout
151
152 \end_inset
153
154
155 \end_layout
156
157 \begin_layout Standard
158 \begin_inset CommandInset toc
159 LatexCommand tableofcontents
160
161 \end_inset
162
163
164 \end_layout
165
166 \begin_layout Section
167 \SpecialChar LyX
168 -en filosofia
169 \end_layout
170
171 \begin_layout Subsection
172 Zer da \SpecialChar LyX
173 ?
174 \end_layout
175
176 \begin_layout Standard
177 \SpecialChar LyX
178  dokumentuak prestatzeko sistema bat da.
179  Matematikak, erreferentzia gurutzatuak, bibliografiak, indizeak eta bestelakoak
180  erabiliz artikulu tekniko eta zientifiko konplexuak sortzeko aukera eskaintzen
181  dizu.
182  Edozein luzeratako dokumentuak idazteko gaitasuna duen tresna paregabea
183  da: dokumentua hainbat ataletan edo orrialdetan automatikoki zatitzeko,
184  zuzentzaile ortografikoak lantzeko eta bestelako eginbideak ditu.
185  Amatxori eskutitz bat idazteko ere erabil dezakezu, nahiz eta ziurrenik
186  hori egiteko programa sinpleagoren bat erabilgarri egon.
187  Ez da iragarki, posterrak edo marrazkiak sortzeko tresna (gero azalduko
188  da zergatia), nahiz eta gogorki saiatuta hori ere lor daitekeen.
189  Beraren erabileraren gaineko zenbait adibide: memoriak, eskutitzak, desadostasu
190 nak eta horrelakoak, irakurtzeko oharrak, ikastarotako liburuxkak, hitzaldietara
191 ko laburpenak, softwareari buruzko dokumentazioa, liburuak (PostgreSQL,
192  telepatia, kriptologia, fikziozko edota maitasunezko nobelak, olerkiak,
193  bertsoak, umeentzako ipuinak e.a.), ekitaldi zientifikoetarako artikuluak,
194  musika eta filmentzako script-ak, proiektuetarako txostenak \SpecialChar ldots
195
196 \end_layout
197
198 \begin_layout Standard
199 \SpecialChar LyX
200  ordenagailuen bitartez dokumentazioa idazteko tresna eraginkorra da, markatze-h
201 izkuntza darabil, 
202 \begin_inset Quotes eld
203 \end_inset
204
205 idazmakina
206 \begin_inset Quotes erd
207 \end_inset
208
209  kontzeptu zaharkitua apurtuz.
210  Ahalegin gutxirekin eta denbora oso labur batean dokumentu profesionalak
211  sortu nahi dituztenentzako diseinatua dago, eta 
212 \begin_inset Quotes eld
213 \end_inset
214
215 maketazioko
216 \begin_inset Quotes erd
217 \end_inset
218
219  aditua izan gabe.
220  Maketazio lanez ordenagailua arduratzen da, ez egilea; \SpecialChar LyX
221 -ekin egileak dokumentua
222 ren edukian kontzentratzen da.
223 \end_layout
224
225 \begin_layout Standard
226 \SpecialChar LyX
227  erabiltzeko lehen aurrerapausoa zuk, erabiltzaile zaren horrek, daukazun
228  pentsaera aldatzean datza.
229  Garai batean (sua asmatu eta mende gutxitara) dokumentuak sortzeko tresnak
230  idazmakinak ziren, eta bere mugak gainditzeko hainbat trikimailu beharko
231  ikasi.
232  Honela, esaldia edo hitz bat azpimarratzeko 
233 \begin_inset Quotes eld
234 \end_inset
235
236 _
237 \begin_inset Quotes erd
238 \end_inset
239
240  karakterearekin berridazten genuen, esaldiari garrantzi handiagoa emanez.
241  Taula bat sortzeko, berriz, zutabe bakoitzaren zabalera zehaztu, eta kontuz
242  kontu tabulazioz betetzen genuen.
243  Gutunak eta bestelakoak sortzerakoan, eskuinera 'koskatu', e.a.
244  Gainera, lerro-amaierako hitz banaketekin kontuz ibili beharra.
245 \end_layout
246
247 \begin_layout Standard
248 Beste hitzetan, denok entrenatuak izan ginen 
249 \begin_inset Quotes eld
250 \end_inset
251
252 zer hizki zein lekutan kokatu
253 \begin_inset Quotes erd
254 \end_inset
255
256  lan egiteko era horiekin arduratzeko.
257  Ondorioz, ia testu-prozesadoreen gehiengo batek oraindik bizimodu horrekin
258  darrai.
259  Tabuladorea leku batean zuriuneak ezartzeko erabiltzen da.
260  Oraindik, orrialde batean gauza bakoitzak eduki behar duen kokapenarekin
261  arduratu behar izaten dugu.
262  Dokumentu zati baten letra-tipoa aldatzea, idazmakina baten idazgurpila
263  aldatzea bezalako zerbait da.
264  WYSIWYG motako testu-prozesadoreen filosofia da hori: "Ikusten duzuna lortzen
265  duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get).
266  Zoritxarrez, paradigma honen emaitza "Ikusten duzuna da lortzen duzun guztia".
267 \end_layout
268
269 \begin_layout Standard
270 \SpecialChar LyX
271 -eko oinarrizko izaera zer egiten ari garen horretan datza, eta ez 
272 \emph on
273 nola
274 \emph default
275  egitean.
276  "Ikusten duzuna lortzen duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get) pentsamol
277 deko prozesadore baten ordez \SpecialChar LyX
278 -en eredua "Ikusten duzuna 
279 \emph on
280 esan nahi
281 \emph default
282  duzu" (WYSIWYM, What You See Is What You 
283 \emph on
284 Mean
285 \emph default
286 ) da.
287 \end_layout
288
289 \begin_layout Standard
290 \SpecialChar LyX
291  arlo honetan bereizten da, beste testu-prozesadore arrunt batekin konparatuz
292  .
293  Hizki bat leku zehatz batean egoteaz arduratu beharrik ez daukazu.
294  Esan \SpecialChar LyX
295 -i 
296 \emph on
297 zer egiten ari zaren
298 \emph default
299 , eta bera, 
300 \emph on
301 estilo
302 \emph default
303  izeneko arautegi bat jarraituz, beste denaz arduratuko da.
304 \begin_inset Foot
305 status collapsed
306
307 \begin_layout Plain Layout
308  Zehatzago izatearren, bulegotikako suiteak (azken bertsioak) markatze-metodoare
309 n antzekoa erabiltzen duten orri-estiloak dituzte.
310  Nola nahi ere, gure esperientziaren arabera, eguneroko zereginetan oso
311  gutxi erabiltzen dira.
312 \end_layout
313
314 \end_inset
315
316  Ikus dezakegun adibide bat:
317 \end_layout
318
319 \begin_layout Standard
320 Demagun txosten bat idazten ari zarela.
321  
322 \begin_inset Quotes eld
323 \end_inset
324
325 Sarrera
326 \begin_inset Quotes erd
327 \end_inset
328
329  izeneko atal bat eduki nahi duzu txostenaren hasieran.
330  Ireki zure testu-prozesadoreko letra-tipoen menua, letra-tamaina berria
331  aukeratzeko.
332  Ondoren, aktibatu letra lodiarekin.
333  Jarraian idatzi 
334 \begin_inset Quotes eld
335 \end_inset
336
337 1.
338 \begin_inset space ~
339 \end_inset
340
341 Sarrera
342 \begin_inset Quotes erd
343 \end_inset
344
345 .
346  Nola ez, denbora pasa ahala, gero atal hau dokumentuko beste leku batean
347  kokatzeko, edo aurretik beste atal bat idazteko asmoa edukiz gero, bai
348  honi bai beste atal guztiei zenbatzailean zenbakiak aldatu beharko dizkiozu,
349  eta nola ez, aurkibideko zenbaki guztiak aldatu.
350 \end_layout
351
352 \begin_layout Standard
353 \SpecialChar LyX
354 -en berriz, kokatu goialdean dauden botoitxo guztien ezkerretara dagoen
355  goitibeherako zerrendan, hautatu 
356 \family sans
357 Atala
358 \family default
359  eta idatzi "Sarrera".
360 \end_layout
361
362 \begin_layout Standard
363 Hori da dena.
364  Ebaki atal hori eta beste edonon itsatsiz gero, dena bere kasa berriz zenbatua
365  izango da.
366  Gainera, atal horri buruz errenferentziak sartzen badituzu (erreferentzia
367  gurutzatuen etiketak txertatuz), \SpecialChar LyX
368 -ek dokumentuaren barruko buruzko erreferentzi
369 a guztiak eguneratuko ditu, ez daukazu atalen zenbaketa gehiago idatzi beharrik.
370 \end_layout
371
372 \begin_layout Standard
373 Ohiko testu-prozesadore orokorrekin kontsistentzia-arazoak gertatzen dira.
374  Bost egun igaro ondoren, txostena berriro ireki eta 4.
375 \begin_inset space ~
376 \end_inset
377
378 atala hasteko asmoa daukazu.
379  18
380 \begin_inset space ~
381 \end_inset
382
383 neurriko letra lodia erabili behar dela ahaztu zaizu, eta 16
384 \begin_inset space ~
385 \end_inset
386
387 neurrikoa erabiltzen duzu; beraz, 4.
388 \begin_inset space ~
389 \end_inset
390
391 ataleko izenburuko letra-tipoa eta 1.
392 \begin_inset space ~
393 \end_inset
394
395 atalean erabilitakoak desberdinak dira.
396  \SpecialChar LyX
397 -en ez dago arazo hori, zure ordez letra-tipoa eta tamainak egoki edukitzeaz
398  ordenagailua arduratuko baita.
399  Azken finean, horretarako sortu ziren ordenagailuak, guri bizitza errazteko.
400 \end_layout
401
402 \begin_layout Standard
403 Beste adibide bat.
404  Demagun zerrenda bat egiten ari zarela.
405  Beste testu-prozesadoreetan zerrenda bat tabulazio eta lerro berri (lerro-jauzi
406 ) batzuen ondorioa besterik ez da izaten, zerrendako elementu bakoitzaren
407  etiketa non jarri, zer den, zenbateko tartea eta antzekoetan pentsatu behar
408  duzu.
409  \SpecialChar LyX
410 -ekin, ordea, bi ardura hartu beharko dituzu, bata zelako zerrenda mota
411  den, eta bestea, bertan zer idatzi behar duzun.
412  Eta kitto!
413 \end_layout
414
415 \begin_layout Standard
416 Beraz, \SpecialChar LyX
417 -en atzean dagoen ideia hau da: zer egin nahi duzun zehaztea, ez
418  nola egin nahi duzun.
419  "What You See Is What You Get" modeloaren ordez \SpecialChar LyX
420 -ek "What You See Is What
421  You 
422 \emph on
423 Mean"
424 \emph default
425  edo "WYSIWYM" erabiltzen du.
426  Ahalmen handiko burutazio honek dokumentuak idazteko zeregina oso sinplifikatze
427 n du.
428  Horregatik irudi edo iragarkiak sortzeko \SpecialChar LyX
429  ez da erabilgarria.
430  Kasu horietan, gauza bakoitza zein lekutan kokatu behar den zehaztu behar
431  duzu, hemen ez baitago paragrafo, atal eta bestelako unitate funtzionalik.
432  Ez du esan nahi \SpecialChar LyX
433 -i zenbait funtzio falta zaizkiola.
434  Esan nahi du lan horretarako ez dela tresna egokia – marrazkiak ukitzeko
435  tresna egokiak dauden bezala, dokumentuak idazteko tresnen artean \SpecialChar LyX
436  daukagu.
437 \end_layout
438
439 \begin_layout Subsection
440 \SpecialChar LyX
441  eta testu-prozesadoreen arteko ezberdintasunak
442 \begin_inset Argument 1
443 status collapsed
444
445 \begin_layout Plain Layout
446 \SpecialChar LyX
447  eta beste testu-prozesadoreak
448 \end_layout
449
450 \end_inset
451
452
453 \end_layout
454
455 \begin_layout Standard
456 Hona \SpecialChar LyX
457 -en aurkituko ez dituzun eginbideen zerrenda:
458 \end_layout
459
460 \begin_layout Itemize
461 Erregela bat (marjinak ezartzeko)
462 \end_layout
463
464 \begin_layout Itemize
465 Tabuladoreak
466 \end_layout
467
468 \begin_layout Itemize
469 Tarte osagarriak (adib.
470  
471 \family sans
472 Sartu
473 \family default
474  edo 
475 \family sans
476 Zuriune
477 \family default
478  tekla bi edo gehiagotan sakatzea)
479 \end_layout
480
481 \begin_layout Standard
482 Tabuladoreek zehazten dute erregela batean zehar orrialde bakoitzeko elementuak
483  non kokatzen diren, \SpecialChar LyX
484 -en alferrikakoak dira.
485  Programa gauza bakoitzaren kokapenaz arduratzen da, zu ez.
486  Zuriune osagarriekin ere antzera: \SpecialChar LyX
487 -ek gehituko ditu, behar diren heinean
488  eta inguruaren arabera.
489  Hasieran, bi lerro huts jarraian ezin ezartzea nahiko bitxi gertatuko zaigu,
490  baina 'WYSIWYM' pentsamoldea ibiltzen ikastean zentzu gehiago hartzen joango
491  zara.
492 \end_layout
493
494 \begin_layout Standard
495 \SpecialChar LyX
496 -ek aurkezten dizkizun eginbide batzuk, baina irudikatu dezakezun bezala
497  erabiltzen ez direnak: 
498 \end_layout
499
500 \begin_layout Itemize
501 Koskatze-kontrolak.
502 \end_layout
503
504 \begin_layout Itemize
505 Orri-jauziak.
506 \end_layout
507
508 \begin_layout Itemize
509 Lerro-tartea (adb.
510  zuriune sinplea, bikoitza, e.a.).
511 \end_layout
512
513 \begin_layout Itemize
514 Tarte horizontal eta bertikala.
515 \end_layout
516
517 \begin_layout Itemize
518 Letra-tipo eta tamainak.
519 \end_layout
520
521 \begin_layout Itemize
522 Letra-familia (lodia, etzana, azpimarratua, e.a.).
523 \end_layout
524
525 \begin_layout Standard
526 Nahiz eta \SpecialChar LyX
527 -en agertu, oro har ez dira erabiltzen.
528  \SpecialChar LyX
529  gauza horietaz arduratzen da zure ordez, eta egiten ari zarenaren ondorioekin
530  bat egiten du.
531  Dokumentuko zati bakoitzari letra-tipo eta tamaina zehatzak automatikoki
532  ezartzen dizkio.
533  Paragrafoen koskak testuinguruaren menpe daude; paragrafo mota bakoitza
534  era ezberdinean 'koskatzen' da.
535  Orri-jauziak modu automatiko batean lantzen dira.
536  Oro har, lerro, hitz eta paragrafo-tarteak aldakorrak dira, \SpecialChar LyX
537 -ek ezartzen
538  ditu.
539 \begin_inset Foot
540 status collapsed
541
542 \begin_layout Plain Layout
543 Eginbide hauek denak zehatz ditzakezu (gutxi batzuk zehazteko \SpecialChar LaTeX
544 -eko ezaguerak
545  behar dira) bai dokumentu osorako bai eta zati baterako ere.
546  Xehetasun gehiagotarako, ikusi 
547 \emph on
548 Erabiltzailearen gida
549 \emph default
550  edota 
551 \emph on
552 Eginbide gehigarriak
553 \emph default
554 .
555 \end_layout
556
557 \end_inset
558
559
560 \end_layout
561
562 \begin_layout Standard
563 Azkenik, \SpecialChar LyX
564 -ek (eta \SpecialChar LaTeX
565 -ek ere bai) testu-prozesadore askori gainditzen dien
566  arloak hauek dira: 
567 \end_layout
568
569 \begin_layout Itemize
570 Lerro-amaierako hitz-banaketa (Hipenazioa).
571 \end_layout
572
573 \begin_layout Itemize
574 Edozein motako zerrendak.
575 \end_layout
576
577 \begin_layout Itemize
578 Matematikak.
579 \end_layout
580
581 \begin_layout Itemize
582 Taulak.
583 \end_layout
584
585 \begin_layout Itemize
586 Erreferentzia gurutzatuak.
587 \end_layout
588
589 \begin_layout Standard
590 Egungo prozesadore askok matematikako ikurrak, taulak, lerro amaierako hitz
591  bereizleak eta estilo-definizioa erabiltzen dituzte, eta WYSIWYM pentsamoldera
592  hurbiltzen hasiak dira.
593  Eginbide horiek ezartzen hasi berri dira; \SpecialChar LyX
594 , ordea, \SpecialChar LaTeX
595  dokumentu-prestatze
596  sisteman oinarritua dago.
597  \SpecialChar LaTeX
598  duela 20 urte baino gehiago sortu zen, eta 
599 \emph on
600 funtzionatzen du
601 \emph default
602 .
603  
604 \end_layout
605
606 \begin_layout Subsection
607 Zer demontre da \SpecialChar LaTeX
608 ?
609 \end_layout
610
611 \begin_layout Standard
612 \SpecialChar LaTeX
613
614 \begin_inset Foot
615 status collapsed
616
617 \begin_layout Plain Layout
618 Atal honetako informazioaren jatorria, Helmut Kopka eta Patrick Daly-k idatzitak
619 o "A Guide to \SpecialChar LaTeX2e
620 "-a.
621  
622 \emph on
623 Erabiltzailearen Gida
624 \emph default
625 k bibliografia atalean honi buruzko sarrera bat dauka.
626 \end_layout
627
628 \end_inset
629
630  da 1985-ean Leslie Lamport-ek diseinatutako dokumentazioa prestatzeko sistema
631  da.
632  1984-ean Donald Knuth-ek sortu zuen \SpecialChar TeX
633  maketazio-konposaketa hizkuntzaren
634  gainetik pixkanaka eraikita izan zen.
635  Zehazki zer den, ordea, askok ez du ulertzen.
636  ASCII (testu soila) fitxategian idatzitako komando-konposaketa zerrenda
637  hartu eta landu egiten du.
638  Idazmakina bat baino zailagoa da, baina argitaletxe baten espezializazio
639  eta konplexutasunera heldu gabe.
640  Edozein modutan, irteera bezala 'dispositibotik aske' (
641 \begin_inset Quotes eld
642 \end_inset
643
644 device independent
645 \begin_inset Quotes erd
646 \end_inset
647
648 ) izeneko formatuan sortzen du, 
649 \family typewriter
650 dvi
651 \family default
652  era motzean esateko.
653  
654 \family typewriter
655 dvi
656 \family default
657  fitxategia bistaratzeko programak edo PostScript bezalako beste formatu
658  batera bihurtzen dutenak erabil ditzakezu.
659 \end_layout
660
661 \begin_layout Standard
662 Eginbide hau besterik ez balu, konposaketaren bihotza besterik ez zen izango.
663  \SpecialChar TeX
664 -ek, ordea, makroak ezarri eta zehazteko aukera eskaintzen digu.
665  \SpecialChar TeX
666  erabiltzen duten gehienek erabiltzen dute Knuth-ek sortutako Konposaketa-mundu
667 ko ñabardurak ezkutatzeko makromultzoa.
668  Erabiltzaile normalak \SpecialChar TeX
669  (konposaketa komandoez bakarrik osatutako bizkarrezurra)
670  garbi batekin lanik ez du egiten.
671  Era gordinean makroak sortzen dituztenek bakarrik erabiltzen dute.
672  Eta une hori da Leslie Lamport antzeztokira sartzen zaiguna.
673  Berak makroak (komando multzo bat), taulak edo matematika formulak sortzeko
674  bide sendo eta uniforme batean egon nahi zuen: erabiltzaileari begira gehiago
675  zuzendua eta konposaketa arlora berriz gutxiago, horrenbesteko buru hausterik
676  gabe.
677  Honela sortu zen \SpecialChar LaTeX
678 .
679 \end_layout
680
681 \begin_layout Standard
682 Orain, \SpecialChar LaTeX
683 -en hedapen eta garapenekin bateratuz, beste gizaki batzuk \SpecialChar TeX
684 -erako
685  norberaren makro multzoak sortzen ari dira, matematika eta horrelako edizio
686  arloetara zuzendutakoak.
687  Batzuek zuzenean \SpecialChar TeX
688  erabili zuten; besteak, berriz, \SpecialChar LaTeX
689  moldatzen hasi ziren.
690  Nahaspila hau konpontzeko asmoz, laurogeigarren hamarkadaren amaieran,
691  \SpecialChar LaTeX
692 -eko adituak (Lamport barne, noski) \SpecialChar LaTeX2e
693 -en lanean hasi ziren, gaur egungo
694  bertsioa.
695  Bertsio berri hori makroak sortzeko erraztasun handiagoak eskaintzen dizkizuten
696  komandoekin dator, letra-tipo berriak erabiltzeko laguntza eta hobekuntza
697  gehiago.
698  Beraren eskubide osoz, \SpecialChar LaTeX
699  bere izaeran hizkuntza zabal bat da.
700  Estandarraz gain, mundu osoko erabiltzaileek \SpecialChar LaTeX
701 -entzat gehigarriak sortzen
702  darraite.
703 \end_layout
704
705 \begin_layout Standard
706 \SpecialChar LaTeX
707  hedatzeko bi modu daude: klaseak eta estiloak.
708  
709 \emph on
710 Klase
711 \emph default
712  bat da dokumentu-mota berri bat (liburu bat, edo artikulu bat) zehazten
713  duen \SpecialChar LaTeX
714 -eko (eta \SpecialChar TeX
715 -ekoa ere) makro talde bat.
716  Diapositibentzako klaseak daude, fisika eta matematikako argitalpenetan...
717  zenbait unibertsitatek tesiak zehazten dituen formatuak dituzte.
718  
719 \emph on
720 Estiloa
721 \emph default
722  bat berriz, eta klase batetik ezberdinduz, ez du dokumentu berri bat zehazten,
723  edozein dokumentutan erabil dezakezun 
724 \emph on
725 jokabide
726 \emph default
727  berri bat baizik.
728  Adibidez, \SpecialChar LyX
729 -ek orriaren marjinak eta lerro-tarteak \SpecialChar LaTeX
730 -eko bi estilo-fitxategi
731  erabiliz kontrolatzen ditu.
732  Dokumentu-motak lantzeko hainbat estilo-fitxategi daude: txartelak edo
733  gutunazalak inprimatzeko, dokumentuaren koskak aldatzeko, letra-tipo berriak
734  ezartzeko, irudiak moldatzeko, orriko goiburukoak diseinatzeko, bibliografiak
735  nork bere erara egiteko, oin-oharren itxura eta kokalekuak aldatzeko, taulak
736  eta irudiak, zerrendak pertsonalizatu, e.a.
737 \end_layout
738
739 \begin_layout Standard
740 Laburpen bat:
741 \end_layout
742
743 \begin_layout Description
744 \SpecialChar TeX
745 : konposaketarako lengoaia, makroak sortu eta erabiltzeko ahalmenarekin.
746 \end_layout
747
748 \begin_layout Description
749 \SpecialChar LaTeX
750 : \SpecialChar TeX
751 -en gainean eraikitako makroen paketea.
752 \end_layout
753
754 \begin_layout Description
755 klaseak: dokumentu baten deskribapena, \SpecialChar LaTeX
756  erabiliz.
757 \end_layout
758
759 \begin_layout Description
760 estiloak: nolabait \SpecialChar LaTeX
761 -en izaera moldatzeko.
762 \end_layout
763
764 \begin_layout Description
765 \SpecialChar LyX
766 : WYSIWYM testu-prozesadore bisuala, \SpecialChar LaTeX
767 -en indar eta ahalmen guztiak erabiliz.
768 \end_layout
769
770 \begin_layout Standard
771 Atal honen asmoa izan da zuri argitzea \SpecialChar LyX
772  
773 \emph on
774 zergatik
775 \emph default
776  ezberdintzen den beste testu prozesadoreen lana jorratzeko bideez (bere
777  funtzionamenduan).
778  Zergatia garbia da: konposaketa oinarri bezala \SpecialChar LaTeX
779  erabiltzen du.
780  Azken hau bezala, zure idazkeraren inguruan kokatzen da (idazten ari zarena).
781  Haren itxuraz ordenagailua arduratuko da.
782 \end_layout
783
784 \begin_layout Section
785 Dokumentazioan nabigatzea
786 \end_layout
787
788 \begin_layout Standard
789 Zure galderei errazago erantzuteko, eta \SpecialChar LyX
790 -en eginbideak era egoki baten azaltzeko
791 , dokumentazioa hainbat fitxategitan zatitu da.
792  Zati bakoitzak bere helburua du, aurrerago azalduko den bezala.
793  Fitxategi hauetariko batekin aurrez aurre aurkitu baino lehenago, begi
794  bistan daukazun hau irakurtzea aholkatzen dizugu, denbora aurreztu dezazun
795  informazio eta aipamen erabilgarri asko baitauka.
796 \end_layout
797
798 \begin_layout Standard
799 Zorionez, \SpecialChar LyX
800 -en garapena ez denez inoiz geldituko, laguntzako dokumentuaren
801  zati bat amaitu gabe edo zaharkitua egon daiteke.
802  \SpecialChar LyX
803 -eko beste guztia bezala, eskuliburuak boluntario-lanaren emaitzak dira,
804  eta hauek "benetako lana" daukate; etxekoak, iloba zaindu, edalontziak
805  garbitu, mozkorkerian gaupasa egin, e.a.
806  Eskuliburuak egoera onean (eguneratuak) egon daitezen ahalegintzen gara.
807  Laguntzeko prest bazaude, ziurta zaitez dokumentuko beste ezer baino lehen
808  
809 \begin_inset CommandInset ref
810 LatexCommand ref
811 reference "atal:auzolana"
812
813 \end_inset
814
815  atala irakurtzen.
816 \end_layout
817
818 \begin_layout Standard
819 Beste mesede bat egin dezakezu: eskuliburu hauetan zerbait argi ez badago
820  edo akatsak baditu, guri jakinarazi! Dokumentazioa eguneratua edukitzen
821  arduratuta dauden neska/mutilekin harremanetan jar zaitezke, horretarako
822  idatzi 
823 \begin_inset CommandInset href
824 LatexCommand href
825 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
826 type "mailto:"
827 literal "false"
828
829 \end_inset
830
831  helbidera.
832  Dokumentazioan erantzuten ez den zerbaiti buruzko laguntza behar baduzu,
833  erabili posta-zerrenda hau: 
834 \begin_inset CommandInset href
835 LatexCommand href
836 target "lyx-users@lists.lyx.org"
837 type "mailto:"
838 literal "false"
839
840 \end_inset
841
842
843 \end_layout
844
845 \begin_layout Subsection
846 Eskuliburuen egitura
847 \end_layout
848
849 \begin_layout Standard
850 Agian, eskulibururen bat edo beste inprimatuta edukiko duzu, edo bestela
851  \SpecialChar LyX
852  erabiliz "pantailan" irakurtzen zaude.
853  \SpecialChar LyX
854 -eko fitxategia eta inprimatutakoaren artean ezberdintasun batzuk daude.
855  Aurrenekoa, izenburua eskuliburuaren hasieran dago, ez da bereizitako orrialdea
856 n agertzen, inprimatutako bertsioan lehenbiziko orrialdean agertzen da.
857  Bai oin-oharra, bai edukien aurkibidea ez daude beraien osotasunean bistaratuak.
858  Edukien aurkibidea ikusteko menuko aukera bat badaukazu: 
859 \family sans
860 Arakatu
861 \family default
862 .
863  Oin-ohar bat irakurtzeko, modu honetan agertzen da
864 \begin_inset Foot
865 status collapsed
866
867 \begin_layout Plain Layout
868 Kaixo! Oin-ohar hau ixteko, ezkerraldeko laukitxo gris horretan klik egin\SpecialChar ldots
869 Bai,
870  "oina" hitza bertan idatzita agertzen da.
871 \end_layout
872
873 \end_inset
874
875  eta saguaren ezker botoiaz bere gainean klikatu.
876  Saia zaitez!
877 \end_layout
878
879 \begin_layout Standard
880 Inprimatutako eskuliburuetan, erreferentzia gurutzatu guztiak kapitulu,
881  atal, azpiatal eta bestelakoen zenbatzaile bezala agertzen dira.
882  Pantailan, ordea, erreferentzia gurutzatuak datorrena bezalako laukiluze
883  grisetan agertzen dira: 
884 \begin_inset CommandInset ref
885 LatexCommand ref
886 reference "atal:auzolana"
887
888 \end_inset
889
890
891 \begin_inset space ~
892 \end_inset
893
894 alegia (inprimatutako eskuliburuetan zenbakiak agertzen dira laukiluze hauen
895  ordez).
896  Laukiluzea saguaren ezker botoiarekin klik eginez dokumentuko erreferentzia
897  gurutzatuen zerrenda daukan elkarrizketa-koadroa bistaratuko zaizu.
898  Sarrera honek "atal:auzolana" izeneko bakar bat dauka.
899  Erreferentziatu den atalera joateko, erabili elkarrizketa koadroan "Joan
900  etiketara" botoia.
901  
902 \begin_inset Quotes eld
903 \end_inset
904
905 Joan atzerantz
906 \begin_inset Quotes erd
907 \end_inset
908
909  botoian klik eginez aurreko kokapenera itzuliko zara.
910 \end_layout
911
912 \begin_layout Standard
913 Fitxategi honen pantailazko eta inprimatutako bertsioaren arteko ezberdintasun
914  batzuk ikusi ondoren, eskuliburu honen formatuaz mintzatzen has gaitezke.
915  Noizean behin letra-tipo desberdineko elementuak aurkituko dituzu:
916 \end_layout
917
918 \begin_layout Itemize
919
920 \emph on
921 Enfasia estiloa
922 \emph default
923  orokorrean enfasietan erabiltzen da, arrazonamendu orokorretan, liburuen
924  tituluetan, beste eskuliburuetako ataletan, eta idazleen (egile) oharretan.
925 \end_layout
926
927 \begin_layout Itemize
928
929 \family typewriter
930 Idazmakina 
931 \family default
932 programa eta fitxategien izenetan, \SpecialChar LaTeX
933  kodea eta \SpecialChar LyX
934  kode eta funtzioetan erabiltzen
935  da.
936 \end_layout
937
938 \begin_layout Itemize
939
940 \family sans
941 Sans Serif
942 \family default
943  menu, botoi, elkarrizketa-koadroetan eta teklatuko teklen izenetan erabiltzen
944  da.
945 \end_layout
946
947 \begin_layout Itemize
948
949 \noun on
950 Izena
951 \noun default
952  pertsonen izena idazteko erabiltzen da.
953 \end_layout
954
955 \begin_layout Itemize
956
957 \family sans
958 \series bold
959 Lodia
960 \family default
961 \series default
962  \SpecialChar LaTeX
963  kodean erabiltzen da.
964 \end_layout
965
966 \begin_layout Standard
967 Teklei erreferentzia egiterakoan erabilpen hauek jarraituko dira:
968 \end_layout
969
970 \begin_layout Itemize
971 "
972 \family sans
973 Ktrl-
974 \family default
975
976 \family sans
977 Kontrol
978 \family default
979  (
980 \family sans
981 Ctrl
982 \family default
983 ) tekla esanahi du.
984 \end_layout
985
986 \begin_layout Itemize
987 "
988 \family sans
989 Maius-
990 \family default
991
992 \family sans
993 Shift
994 \family default
995  tekla esanahi du.
996 \end_layout
997
998 \begin_layout Itemize
999 "
1000 \family sans
1001 Alt-
1002 \family default
1003
1004 \family sans
1005 Alt (Meta)
1006 \family default
1007  tekla adierazten du.
1008 \end_layout
1009
1010 \begin_layout Itemize
1011 "
1012 \family sans
1013 F1
1014 \family default
1015 "\SpecialChar ldots
1016 "
1017 \family sans
1018 F12
1019 \family default
1020 " funtzio teklak.
1021 \end_layout
1022
1023 \begin_layout Itemize
1024
1025 \family sans
1026 "Esc"
1027 \family default
1028  
1029 \family sans
1030 'Ihes'
1031 \family default
1032  edo 
1033 \family sans
1034 'Escape'
1035 \family default
1036  tekla da.
1037 \end_layout
1038
1039 \begin_layout Itemize
1040
1041 \family sans
1042 "Ezkerrera"
1043 \family default
1044
1045 \family sans
1046 "Eskuinera"
1047 \family default
1048
1049 \family sans
1050 Gora"
1051 \family default
1052
1053 \family sans
1054 "Behera"
1055 \family default
1056  beraien izenak dioen bezala, teklatuko geziak (kurtsoreak) dira.
1057  
1058 \end_layout
1059
1060 \begin_layout Itemize
1061
1062 \family sans
1063 "Txertatu",
1064 \family default
1065  
1066 \family sans
1067 "Ezabatu",
1068 \family default
1069  
1070 \family sans
1071 "Hasiera",
1072 \family default
1073  
1074 \family sans
1075 "Amaiera",
1076 \family default
1077  "
1078 \family sans
1079 Goratu Orria
1080 \family default
1081 " eta "
1082 \family sans
1083 Beheratu Orria
1084 \family default
1085 " gezien gainean egon ohi diren 6 tekla dira.
1086  Goratu Orria eta Beheratu Orria teklatu batzuetan 
1087 \family sans
1088 Prior
1089 \family default
1090  eta 
1091 \family sans
1092 Next
1093 \family default
1094  deitzen dira.
1095 \end_layout
1096
1097 \begin_layout Itemize
1098
1099 \family sans
1100 \begin_inset Quotes eld
1101 \end_inset
1102
1103 Sartu
1104 \begin_inset Quotes erd
1105 \end_inset
1106
1107
1108 \family default
1109  teklatu batzuk 
1110 \family sans
1111 Return
1112 \family default
1113  daukate, beste batzuk 
1114 \family sans
1115 Enter,
1116 \family default
1117  beste batzuk berriz birritan daukate.
1118  \SpecialChar LyX
1119 -ek tekla denak berdin erabiliko ditu, beraz 
1120 \family sans
1121 Sartu
1122 \family default
1123  erabiliko dugu.
1124 \end_layout
1125
1126 \begin_layout Itemize
1127 Uneko lasterbideen zerrenda Laguntza menuko Lasterbideak dokumentuan aurkitzen
1128  dira zehaztuta.
1129 \end_layout
1130
1131 \begin_layout Subsection
1132 Eskuliburuetan erabilitako unitateak
1133 \end_layout
1134
1135 \begin_layout Standard
1136 Dokumentazio honetan azaldutako unitateak ulertzeko, 
1137 \begin_inset CommandInset ref
1138 LatexCommand ref
1139 reference "tab:Unitateak"
1140
1141 \end_inset
1142
1143
1144 \begin_inset space ~
1145 \end_inset
1146
1147 taulak \SpecialChar LyX
1148 -eko unitate erabilgarri guztiak zerrendatzen ditu.
1149 \end_layout
1150
1151 \begin_layout Standard
1152 \begin_inset Float table
1153 wide false
1154 sideways false
1155 status open
1156
1157 \begin_layout Plain Layout
1158
1159 \end_layout
1160
1161 \begin_layout Plain Layout
1162 \begin_inset Caption Standard
1163
1164 \begin_layout Plain Layout
1165 \begin_inset CommandInset label
1166 LatexCommand label
1167 name "tab:Unitateak"
1168
1169 \end_inset
1170
1171 Unitateak
1172 \end_layout
1173
1174 \end_inset
1175
1176
1177 \end_layout
1178
1179 \begin_layout Plain Layout
1180 \align center
1181 \begin_inset VSpace defskip
1182 \end_inset
1183
1184
1185 \begin_inset Tabular
1186 <lyxtabular version="3" rows="20" columns="2">
1187 <features tabularvalignment="middle">
1188 <column alignment="center" valignment="top">
1189 <column alignment="center" valignment="top">
1190 <row>
1191 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1192 \begin_inset Text
1193
1194 \begin_layout Plain Layout
1195 Unitatea
1196 \end_layout
1197
1198 \end_inset
1199 </cell>
1200 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1201 \begin_inset Text
1202
1203 \begin_layout Plain Layout
1204 Izena / deskripzioa
1205 \end_layout
1206
1207 \end_inset
1208 </cell>
1209 </row>
1210 <row>
1211 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1212 \begin_inset Text
1213
1214 \begin_layout Plain Layout
1215 mm
1216 \end_layout
1217
1218 \end_inset
1219 </cell>
1220 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1221 \begin_inset Text
1222
1223 \begin_layout Plain Layout
1224 milimetroa
1225 \end_layout
1226
1227 \end_inset
1228 </cell>
1229 </row>
1230 <row>
1231 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1232 \begin_inset Text
1233
1234 \begin_layout Plain Layout
1235 cm
1236 \end_layout
1237
1238 \end_inset
1239 </cell>
1240 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1241 \begin_inset Text
1242
1243 \begin_layout Plain Layout
1244 zentimetroa
1245 \end_layout
1246
1247 \end_inset
1248 </cell>
1249 </row>
1250 <row>
1251 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1252 \begin_inset Text
1253
1254 \begin_layout Plain Layout
1255 in
1256 \end_layout
1257
1258 \end_inset
1259 </cell>
1260 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1261 \begin_inset Text
1262
1263 \begin_layout Plain Layout
1264 hazbete
1265 \end_layout
1266
1267 \end_inset
1268 </cell>
1269 </row>
1270 <row>
1271 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1272 \begin_inset Text
1273
1274 \begin_layout Plain Layout
1275 pt
1276 \end_layout
1277
1278 \end_inset
1279 </cell>
1280 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1281 \begin_inset Text
1282
1283 \begin_layout Plain Layout
1284 puntu ( 72,27 = 1 hazbete)
1285 \end_layout
1286
1287 \end_inset
1288 </cell>
1289 </row>
1290 <row>
1291 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1292 \begin_inset Text
1293
1294 \begin_layout Plain Layout
1295 pc
1296 \end_layout
1297
1298 \end_inset
1299 </cell>
1300 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1301 \begin_inset Text
1302
1303 \begin_layout Plain Layout
1304 pica (1 pc = 12 pt)
1305 \end_layout
1306
1307 \end_inset
1308 </cell>
1309 </row>
1310 <row>
1311 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1312 \begin_inset Text
1313
1314 \begin_layout Plain Layout
1315 sp
1316 \end_layout
1317
1318 \end_inset
1319 </cell>
1320 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1321 \begin_inset Text
1322
1323 \begin_layout Plain Layout
1324 puntu eskalatua (65536 sp = 1 pt)
1325 \end_layout
1326
1327 \end_inset
1328 </cell>
1329 </row>
1330 <row>
1331 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1332 \begin_inset Text
1333
1334 \begin_layout Plain Layout
1335 bp
1336 \end_layout
1337
1338 \end_inset
1339 </cell>
1340 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1341 \begin_inset Text
1342
1343 \begin_layout Plain Layout
1344 puntu handia (72 bp = 1 hazbete)
1345 \end_layout
1346
1347 \end_inset
1348 </cell>
1349 </row>
1350 <row>
1351 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1352 \begin_inset Text
1353
1354 \begin_layout Plain Layout
1355 dd
1356 \end_layout
1357
1358 \end_inset
1359 </cell>
1360 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1361 \begin_inset Text
1362
1363 \begin_layout Plain Layout
1364 didot (72 dd 
1365 \lang english
1366
1367 \begin_inset Formula $\approx$
1368 \end_inset
1369
1370
1371 \lang basque
1372 37,6 mm)
1373 \end_layout
1374
1375 \end_inset
1376 </cell>
1377 </row>
1378 <row>
1379 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1380 \begin_inset Text
1381
1382 \begin_layout Plain Layout
1383 cc
1384 \end_layout
1385
1386 \end_inset
1387 </cell>
1388 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1389 \begin_inset Text
1390
1391 \begin_layout Plain Layout
1392 cicero (1 cc = 12 dd)
1393 \end_layout
1394
1395 \end_inset
1396 </cell>
1397 </row>
1398 <row>
1399 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1400 \begin_inset Text
1401
1402 \begin_layout Plain Layout
1403 Eskala %
1404 \end_layout
1405
1406 \end_inset
1407 </cell>
1408 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1409 \begin_inset Text
1410
1411 \begin_layout Plain Layout
1412 Jatorrizko irudiaren zabaleraren %
1413 \end_layout
1414
1415 \end_inset
1416 </cell>
1417 </row>
1418 <row>
1419 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1420 \begin_inset Text
1421
1422 \begin_layout Plain Layout
1423 Testua %
1424 \end_layout
1425
1426 \end_inset
1427 </cell>
1428 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1429 \begin_inset Text
1430
1431 \begin_layout Plain Layout
1432 Testuaren zabaleraren %
1433 \end_layout
1434
1435 \end_inset
1436 </cell>
1437 </row>
1438 <row>
1439 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1440 \begin_inset Text
1441
1442 \begin_layout Plain Layout
1443 Zut %
1444 \end_layout
1445
1446 \end_inset
1447 </cell>
1448 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1449 \begin_inset Text
1450
1451 \begin_layout Plain Layout
1452 Zutabearen zabaleraren %
1453 \end_layout
1454
1455 \end_inset
1456 </cell>
1457 </row>
1458 <row>
1459 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1460 \begin_inset Text
1461
1462 \begin_layout Plain Layout
1463 Orria %
1464 \end_layout
1465
1466 \end_inset
1467 </cell>
1468 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1469 \begin_inset Text
1470
1471 \begin_layout Plain Layout
1472 Paperaren zabaleraren %
1473 \end_layout
1474
1475 \end_inset
1476 </cell>
1477 </row>
1478 <row>
1479 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1480 \begin_inset Text
1481
1482 \begin_layout Plain Layout
1483 Lerroa %
1484 \end_layout
1485
1486 \end_inset
1487 </cell>
1488 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1489 \begin_inset Text
1490
1491 \begin_layout Plain Layout
1492 Lerroaren zabaleraren %
1493 \end_layout
1494
1495 \end_inset
1496 </cell>
1497 </row>
1498 <row>
1499 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1500 \begin_inset Text
1501
1502 \begin_layout Plain Layout
1503 TAltuera %
1504 \end_layout
1505
1506 \end_inset
1507 </cell>
1508 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1509 \begin_inset Text
1510
1511 \begin_layout Plain Layout
1512 Testuaren altueraren %
1513 \end_layout
1514
1515 \end_inset
1516 </cell>
1517 </row>
1518 <row>
1519 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1520 \begin_inset Text
1521
1522 \begin_layout Plain Layout
1523 PAltuera %
1524 \end_layout
1525
1526 \end_inset
1527 </cell>
1528 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1529 \begin_inset Text
1530
1531 \begin_layout Plain Layout
1532 Paperaren altueraren %
1533 \end_layout
1534
1535 \end_inset
1536 </cell>
1537 </row>
1538 <row>
1539 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1540 \begin_inset Text
1541
1542 \begin_layout Plain Layout
1543 ex
1544 \end_layout
1545
1546 \end_inset
1547 </cell>
1548 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1549 \begin_inset Text
1550
1551 \begin_layout Plain Layout
1552 Uneko letra-tipoaren x hizkiaren altuera
1553 \end_layout
1554
1555 \end_inset
1556 </cell>
1557 </row>
1558 <row>
1559 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1560 \begin_inset Text
1561
1562 \begin_layout Plain Layout
1563 em
1564 \end_layout
1565
1566 \end_inset
1567 </cell>
1568 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1569 \begin_inset Text
1570
1571 \begin_layout Plain Layout
1572 Uneko letra-tipoaren M hizkiaren zabalera
1573 \end_layout
1574
1575 \end_inset
1576 </cell>
1577 </row>
1578 <row>
1579 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1580 \begin_inset Text
1581
1582 \begin_layout Plain Layout
1583 mu
1584 \end_layout
1585
1586 \end_inset
1587 </cell>
1588 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1589 \begin_inset Text
1590
1591 \begin_layout Plain Layout
1592 matematikako unitatea (1 mu = 1 / 18 em)
1593 \end_layout
1594
1595 \end_inset
1596 </cell>
1597 </row>
1598 </lyxtabular>
1599
1600 \end_inset
1601
1602
1603 \end_layout
1604
1605 \begin_layout Plain Layout
1606 \align center
1607
1608 \lang english
1609 \begin_inset VSpace defskip
1610 \end_inset
1611
1612
1613 \end_layout
1614
1615 \begin_layout Plain Layout
1616
1617 \end_layout
1618
1619 \end_inset
1620
1621
1622 \end_layout
1623
1624 \begin_layout Subsection
1625 Eskuliburuak
1626 \end_layout
1627
1628 \begin_layout Standard
1629 Dokumentazioa osatzen duten zatiak zerrendatzen dira ondoren:
1630 \end_layout
1631
1632 \begin_layout Description
1633 Sarrera Fitxategi hau.
1634 \end_layout
1635
1636 \begin_layout Description
1637 Tutoretza \SpecialChar LyX
1638  erabiltzen hasiberria bazara, eta orain arte \SpecialChar LaTeX
1639  inoiz ez baduzu
1640  entzun ez eta erabili ere, orduan hemendik hasi beharko duzu.
1641  
1642 \emph on
1643 Tutoretza
1644 \emph default
1645  irakurri ostean, \SpecialChar LaTeX
1646  oraindik zabalegia delakoan ustearekin jarraitu dezakezu,
1647  baina \SpecialChar LyX
1648  nola erabili behar den jakingo duzu.
1649  \SpecialChar LaTeX
1650  erabili baduzu, 
1651 \emph on
1652 Tutoretza
1653 \emph default
1654 ko "\SpecialChar LyX
1655  \SpecialChar LaTeX
1656  erabiltzaileentzat" atala irakurri beharko zenuke (eta eskuliburuko
1657  beste atalek kalterik ez dizute egingo).
1658 \end_layout
1659
1660 \begin_layout Description
1661 Erabiltzailearen
1662 \begin_inset space ~
1663 \end_inset
1664
1665 gida Eskuliburu nagusia.
1666  Hemen \SpecialChar LyX
1667  programaren oinarrizko eginbide eta aukeren gehiengo bat argitzen
1668  saiatuko gara.
1669  Eskuliburu nagusiak \SpecialChar LaTeX
1670 -eko ezagutza batzuk dauzkazulakoan dago, edo 
1671 \emph on
1672 Tutoretza
1673 \emph default
1674  irakurri duzula behintzat.
1675 \end_layout
1676
1677 \begin_layout Description
1678 Kapsulatutako
1679 \begin_inset space ~
1680 \end_inset
1681
1682 objektuak 
1683 \emph on
1684 Erabiltzailearen gida
1685 \emph default
1686 ren hedapena da.
1687  Dokumentu honetan taulak, grafikoak, mugikorrak, oharrak, programen zerrendak
1688  eta koadroak nola erabiltzen diren erakusten du xehetasunez.
1689 \end_layout
1690
1691 \begin_layout Description
1692 Matematika 
1693 \emph on
1694 Erabiltzailearen gida
1695 \emph default
1696 ren hedapena da.
1697  Edozein formula mota nola maketatzen den buruzko azalpen xehatuak ditu.
1698 \end_layout
1699
1700 \begin_layout Description
1701 Eginbide
1702 \begin_inset space ~
1703 \end_inset
1704
1705 gehigarriak 
1706 \emph on
1707 Erabiltzailearen gida
1708 \emph default
1709 ren hedapena.
1710  \SpecialChar LaTeX
1711 -eko komandoak, diseinu gehigarriak, edizioko eginbide bereziak azaltzen
1712  ditu dokumentu honek.
1713 \end_layout
1714
1715 \begin_layout Description
1716 Pertsonalizazioa \SpecialChar LyX
1717 -en eginbide garatuen azalpena, programaren jarrera (izaera)
1718  orokorra pertsonalizatzea; tekla-lotura, nazioartekotza eta konfigurazioko
1719  fitxategi bezalakoak.
1720  Diseinuko fitxategiei buruzko informazioa ere dauka, \SpecialChar LyX
1721 -ek \SpecialChar LaTeX
1722 -eko klase edo
1723  paketeen euskarria edukitzeko beharrezkoa izanik.
1724 \end_layout
1725
1726 \begin_layout Description
1727 Lasterbideak Unean definitutako \SpecialChar LyX
1728 -en lasterbideak dituen taulak dira.
1729 \end_layout
1730
1731 \begin_layout Description
1732 \SpecialChar LaTeX
1733
1734 \begin_inset space ~
1735 \end_inset
1736
1737 konfigurazioa \SpecialChar LyX
1738 -ek, instalatzean, zure sistema aztertzen du.
1739  Fitxategi honek \SpecialChar LyX
1740 -ek zure instalazioari buruz ikasitakoaren informazioa
1741  dauka.
1742 \begin_inset Foot
1743 status collapsed
1744
1745 \begin_layout Plain Layout
1746
1747 \emph on
1748 Itzultzailearen oharra
1749 \emph default
1750 : dokumentu hau automatikoki sortzen denez ezin da euskaratu.
1751 \end_layout
1752
1753 \end_inset
1754
1755  Eduki beharreko zerbait falta bada, hemen begiratu beharko duzu.
1756 \end_layout
1757
1758 \begin_layout Standard
1759 Fitxategiok elkar erreferentziatzen dute, beharrezkoa denean.
1760  Adibidez, 
1761 \emph on
1762 Erabiltzailearen gida
1763 \emph default
1764 -k instalatze eta pertsonalizatze buruzko zerbait dio, baina irakurlea 
1765 \emph on
1766 Pertsonalizazioa
1767 \emph default
1768  eskuliburura bidaltzen du informazio gehiago eskura dezan.
1769 \end_layout
1770
1771 \begin_layout Standard
1772 Berriro, gauza garrantzitsu bat azpimarratu behar dugu:
1773 \end_layout
1774
1775 \begin_layout Standard
1776 \begin_inset VSpace bigskip
1777 \end_inset
1778
1779
1780 \end_layout
1781
1782 \begin_layout Standard
1783 \align center
1784 \SpecialChar LyX
1785 -ekin hasiberria bazara, 
1786 \emph on
1787 Tutoretza
1788 \emph default
1789  irakur ezazu.
1790  Orain.
1791 \end_layout
1792
1793 \begin_layout Standard
1794 \begin_inset VSpace bigskip
1795 \end_inset
1796
1797
1798 \end_layout
1799
1800 \begin_layout Standard
1801 Bestela alferrik haserretuko zara zeure buruarekin.
1802  \SpecialChar LyX
1803 -ek testu-prozesadore batetik behar duzuna eskaintzen dizu, hori bai, erabilera
1804  ezberdin batekin.
1805 \end_layout
1806
1807 \begin_layout Section
1808 \SpecialChar LyX
1809  proiektuan laguntzea
1810 \begin_inset CommandInset label
1811 LatexCommand label
1812 name "atal:auzolana"
1813
1814 \end_inset
1815
1816
1817 \end_layout
1818
1819 \begin_layout Subsection
1820 Lagundu \SpecialChar LyX
1821 -i
1822 \end_layout
1823
1824 \begin_layout Standard
1825 \SpecialChar LyX
1826  ia bere osotasunean C++ programaketa hizkuntzan idatzia dago (\SpecialChar LaTeX
1827  inportatzeko
1828  tresna Python-en idatzia izan da).
1829  Proiektu handi bat da, eta gerta daiteke errore bat edo beste edukitzea,
1830  edo iturburua hobetu beharra izatea.
1831 \end_layout
1832
1833 \begin_layout Subsubsection
1834 Bidali errorea
1835 \end_layout
1836
1837 \begin_layout Standard
1838 \SpecialChar LyX
1839  erabiltzean portaeraren bat errorea dela pentsa dezakezu.
1840  Nahiz eta gutxitan gertatu, programa hondatu daiteke.
1841  \SpecialChar LyX
1842 -eko garatzaile-taldearen iritziz errore gehientsuenak erabiltzaile-interfazeti
1843 k sor daiteke: \SpecialChar LyX
1844  interfazeko zein zati korapilatsua, zaila ulertzeko, azaltzen
1845  dituzten iradokizunak oso lagungarriak izaten dira.
1846 \end_layout
1847
1848 \begin_layout Standard
1849 \SpecialChar LyX
1850 -ek erroreen txostenak bidaltzeko eta kudeatzeko sistema bat erabiltzen
1851  du,
1852 \family typewriter
1853  
1854 \begin_inset Flex URL
1855 status collapsed
1856
1857 \begin_layout Plain Layout
1858
1859 https://www.lyx.org/trac/wiki/BugTrackerHome
1860 \end_layout
1861
1862 \end_inset
1863
1864
1865 \family default
1866  gunean aurki dezakezuna.
1867  Edozein errore buruzko txostena bidali aurretik erroreak kudeatzeko sistema
1868  horretan begiratzea eskatuko genizuke, aurrez beste norbaitek errore berdinari
1869  buruzko txosten bat bidalita eduki baitezake.
1870  Hau da, errore txosten berri bat bidali aurretik, egiaztatu errore berdinari
1871  buruzko beste txostenik ez dagoela erroreak kudeatzeko \SpecialChar LyX
1872 -ek darabilen sistema
1873  horretan.
1874  Erabili sistema errore-kudeatzaile hori dagoen errore bati buruzko iradokizunak
1875 , edo errore berri bati buruzko txostena bidaltzeko, edo, bestela, bidali
1876  mezu bat 
1877 \begin_inset CommandInset href
1878 LatexCommand href
1879 target "lyx-devel@lists.lyx.org"
1880 type "mailto:"
1881 literal "false"
1882
1883 \end_inset
1884
1885  posta-zerrendara.
1886  Posta-zerrenda honen artxiboei zuzendutako estekak \SpecialChar LyX
1887 -en webgune nagusian
1888  jarri dira:
1889 \family typewriter
1890  
1891 \begin_inset Flex URL
1892 status open
1893
1894 \begin_layout Plain Layout
1895
1896 https://www.lyx.org/
1897 \end_layout
1898
1899 \end_inset
1900
1901
1902 \family default
1903 .
1904 \end_layout
1905
1906 \begin_layout Standard
1907 Errore-txosten on (erabilgarria) batek gutxienik arazoak dituen \SpecialChar LyX
1908  bertsioaren
1909  zenbakia eduki beharko luke.
1910  Honekin batera, azaldu \SpecialChar LyX
1911  zein sisteman eragile eta bertsiotan erabiltzen
1912  ari zaren.
1913  Zure sisteman instalatuta daukazun liburutegien bertsioak eta, interesgarria
1914  baderitzozu, \SpecialChar LyX
1915 -ek erabiltzen duen kanpoko programen bertsioak.
1916  Konpilatze- edo konfigurazio-arazo bat izanez gero, egokiena da 
1917 \family typewriter
1918 config.log
1919 \family default
1920  fitxategia eranstea eta zein konpilatzaile erabiltzen ari zaren azaltzea.
1921 \end_layout
1922
1923 \begin_layout Subsubsection
1924 Lagundu finkatzen eta eginbide berrietan
1925 \end_layout
1926
1927 \begin_layout Standard
1928 Baldin eta \SpecialChar LyX
1929 -eko iturburuetan aldaketak egin badituzu eta \SpecialChar LyX
1930  proiektuko zati
1931  izatea garrantzitsua dela uste baduzu, bidal iezaguzu 
1932 \family typewriter
1933 diff
1934 \family default
1935  fitxategi bat (formatu bateratu batean) arestiko posta-zerrendara, baita
1936  
1937 \family typewriter
1938 changelog
1939 \family default
1940  fitxategia eta zure txaplatak egiten duenari buruzko azalpena ere.
1941 \end_layout
1942
1943 \begin_layout Subsection
1944 Lagundu dokumentazioan
1945 \end_layout
1946
1947 \begin_layout Standard
1948 \SpecialChar LyX
1949 -en dokumentazioa zabala da.
1950  Nola nahi ere, \SpecialChar LyX
1951  beti garatzen ari da, eta kaleratze berri bakoitzak eginbide
1952  berriekin agertzen da.
1953  Dokumentazio batzuk eguneratu beharrean daudela aurki ditzakezu.
1954  Atal honek azaltzen du zer egin behar duzun errore bat edo hobekuntzaren
1955  bat aholkatu nahi badiguzu.
1956 \end_layout
1957
1958 \begin_layout Subsubsection
1959 Eskuliburuetako errore-txostena
1960 \end_layout
1961
1962 \begin_layout Standard
1963 Dokumentazioan arazorik aurkitzen baduzu bidali mezu bat 
1964 \begin_inset CommandInset href
1965 LatexCommand href
1966 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1967 type "mailto:"
1968 literal "false"
1969
1970 \end_inset
1971
1972  posta-zerrendara.
1973  Dokumentazio-taldeak behar diren zuzenketak egingo dituzte.
1974 \end_layout
1975
1976 \begin_layout Subsubsection
1977 Dokumentazio-taldera elkartzea
1978 \end_layout
1979
1980 \begin_layout Standard
1981 \SpecialChar LyX
1982  dokumentazio-proiektuak (The \SpecialChar LyX
1983  Documentation Project), \SpecialChar LyX
1984  proiektuko beste
1985  guztiak bezala, laguntza erabiltzen du.
1986  Dokumentazio-proiektuan lagundu nahi baduzu, jorratu urrats hauek:
1987 \end_layout
1988
1989 \begin_layout Enumerate
1990 Eskuratu \SpecialChar LyX
1991 -en azken iturburuak hemendik:
1992 \begin_inset Newline newline
1993 \end_inset
1994
1995
1996 \begin_inset Flex URL
1997 status collapsed
1998
1999 \begin_layout Plain Layout
2000
2001 https://www.lyx.org/trac/browser/lyxgit/lib/doc?rev=master
2002 \end_layout
2003
2004 \end_inset
2005
2006
2007 \end_layout
2008
2009 \begin_layout Enumerate
2010 Ondoren, irakurri 
2011 \emph on
2012 Erabiltzailearen gida
2013 \emph default
2014  eta 
2015 \emph on
2016 Tutoretza
2017 \emph default
2018 .
2019 \begin_inset Newline newline
2020 \end_inset
2021
2022 Ariketa honen helburua zuri ideiak ematea dauka helburutzat.
2023  
2024 \emph on
2025 Tutoretza
2026 \emph default
2027  eta 
2028 \emph on
2029 Erabiltzailearen
2030 \begin_inset space ~
2031 \end_inset
2032
2033 gida
2034 \emph default
2035  izango dira dokumentaziotik gehien eguneratu behar direnak.
2036  Hauekin nolako eskuliburuak irakurri eta zein itxura eduki behar duten
2037  ohartuko zara.
2038 \end_layout
2039
2040 \begin_layout Enumerate
2041 Jarri taldearekin harremanetan: 
2042 \begin_inset Newline newline
2043 \end_inset
2044
2045
2046 \begin_inset CommandInset href
2047 LatexCommand href
2048 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
2049 type "mailto:"
2050 literal "false"
2051
2052 \end_inset
2053
2054
2055 \begin_inset Newline newline
2056 \end_inset
2057
2058 nahi dituzun aldaketei buruz eztabaidatzeko, eta beraien ikuspuntuak jakiteko.
2059 \end_layout
2060
2061 \begin_layout Standard
2062 Egiten dituzun aldaketek testu aldetik garbiak izan behar dute, ulerterrazak
2063  alegia, dokumentazioaren berregituraketa sakonagoa egin ahal izateko.
2064  Hobekuntza guzti horiek jasotzea beti eskertzen da.
2065 \end_layout
2066
2067 \end_body
2068 \end_document