]> git.lyx.org Git - lyx.git/blob - lib/doc/eu/Intro.lyx
Intro.lyx: remove a "short title"
[lyx.git] / lib / doc / eu / Intro.lyx
1 #LyX 2.3 created this file. For more info see http://www.lyx.org/
2 \lyxformat 544
3 \begin_document
4 \begin_header
5 \save_transient_properties true
6 \origin /systemlyxdir/doc/eu/
7 \textclass article
8 \begin_preamble
9 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!! 
10 %
11 %This preamble is designed to ensure that the document prints
12 % out as advertised. If you mess with this preamble,
13 % parts of the document may not print out as expected.  If you
14 % have problems LaTeXing this file, please contact 
15 % the documentation team
16 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
17
18 % the pages of the TOC is numbered roman
19 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
20 \pagenumbering{roman}
21 \let\myTOC\tableofcontents
22 \renewcommand\tableofcontents{%
23   \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
24   \myTOC
25   \cleardoublepage
26   \pagenumbering{arabic} }
27 \end_preamble
28 \use_default_options false
29 \maintain_unincluded_children false
30 \language basque
31 \language_package default
32 \inputencoding auto
33 \fontencoding global
34 \font_roman "palatino" "default"
35 \font_sans "helvet" "default"
36 \font_typewriter "courier" "default"
37 \font_math "auto" "auto"
38 \font_default_family default
39 \use_non_tex_fonts false
40 \font_sc false
41 \font_osf false
42 \font_sf_scale 100 100
43 \font_tt_scale 100 100
44 \use_microtype false
45 \use_dash_ligatures false
46 \graphics default
47 \default_output_format pdf2
48 \output_sync 0
49 \bibtex_command default
50 \index_command default
51 \paperfontsize 12
52 \spacing single
53 \use_hyperref true
54 \pdf_title "LyX Sarrera"
55 \pdf_author "LyX Team"
56 \pdf_subject "LyX-documentation Intro"
57 \pdf_keywords "LyX, documentation"
58 \pdf_bookmarks true
59 \pdf_bookmarksnumbered true
60 \pdf_bookmarksopen true
61 \pdf_bookmarksopenlevel 2
62 \pdf_breaklinks false
63 \pdf_pdfborder false
64 \pdf_colorlinks true
65 \pdf_backref false
66 \pdf_pdfusetitle false
67 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
68 \papersize a4paper
69 \use_geometry false
70 \use_package amsmath 1
71 \use_package amssymb 1
72 \use_package cancel 1
73 \use_package esint 1
74 \use_package mathdots 1
75 \use_package mathtools 1
76 \use_package mhchem 1
77 \use_package stackrel 1
78 \use_package stmaryrd 1
79 \use_package undertilde 1
80 \cite_engine basic
81 \cite_engine_type default
82 \biblio_style plain
83 \use_bibtopic false
84 \use_indices false
85 \paperorientation portrait
86 \suppress_date false
87 \justification true
88 \use_refstyle 0
89 \use_minted 0
90 \index Indizea
91 \shortcut idx
92 \color #008000
93 \end_index
94 \secnumdepth 3
95 \tocdepth 2
96 \paragraph_separation indent
97 \paragraph_indentation default
98 \is_math_indent 0
99 \math_numbering_side default
100 \quotes_style english
101 \dynamic_quotes 0
102 \papercolumns 1
103 \papersides 1
104 \paperpagestyle default
105 \tracking_changes false
106 \output_changes false
107 \html_math_output 0
108 \html_css_as_file 0
109 \html_be_strict false
110 \end_header
111
112 \begin_body
113
114 \begin_layout Title
115 \SpecialChar LyX
116  Sarrera
117 \end_layout
118
119 \begin_layout Author
120 egilea: \SpecialChar LyX
121  taldea.
122 \begin_inset Foot
123 status collapsed
124
125 \begin_layout Plain Layout
126 Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak \SpecialChar LyX
127  dokumentazioko posta-zerren
128 da honetara: 
129 \lang english
130
131 \begin_inset CommandInset href
132 LatexCommand href
133 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
134 type "mailto:"
135 literal "false"
136
137 \end_inset
138
139
140 \lang basque
141
142 \begin_inset Newline newline
143 \end_inset
144
145 Itzulpena: Iñaki Larrañaga Murgoitio <dooteo@euskalgnu.org>, 2004, 2010.
146 \begin_inset Newline newline
147 \end_inset
148
149 Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
150 \end_layout
151
152 \end_inset
153
154
155 \end_layout
156
157 \begin_layout Standard
158 \begin_inset CommandInset toc
159 LatexCommand tableofcontents
160
161 \end_inset
162
163
164 \end_layout
165
166 \begin_layout Section
167 \SpecialChar LyX
168 -en filosofia
169 \end_layout
170
171 \begin_layout Subsection
172 Zer da \SpecialChar LyX
173 ?
174 \end_layout
175
176 \begin_layout Standard
177 \SpecialChar LyX
178  dokumentuak prestatzeko sistema bat da.
179  Matematikak, erreferentzia gurutzatuak, bibliografiak, indizeak eta bestelakoak
180  erabiliz artikulu tekniko eta zientifiko konplexuak sortzeko aukera eskaintzen
181  dizu.
182  Edozein luzeratako dokumentuak idazteko gaitasuna duen tresna paregabea
183  da: dokumentua hainbat ataletan edo orrialdetan automatikoki zatitzeko,
184  zuzentzaile ortografikoak lantzeko eta bestelako eginbideak ditu.
185  Amatxori eskutitz bat idazteko ere erabil dezakezu, nahiz eta ziurrenik
186  hori egiteko programa sinpleagoren bat erabilgarri egon.
187  Ez da iragarki, posterrak edo marrazkiak sortzeko tresna (gero azalduko
188  da zergatia), nahiz eta gogorki saiatuta hori ere lor daitekeen.
189  Beraren erabileraren gaineko zenbait adibide: memoriak, eskutitzak, desadostasu
190 nak eta horrelakoak, irakurtzeko oharrak, ikastarotako liburuxkak, hitzaldietara
191 ko laburpenak, softwareari buruzko dokumentazioa, liburuak (PostgreSQL,
192  telepatia, kriptologia, fikziozko edota maitasunezko nobelak, olerkiak,
193  bertsoak, umeentzako ipuinak e.a.), ekitaldi zientifikoetarako artikuluak,
194  musika eta filmentzako script-ak, proiektuetarako txostenak \SpecialChar ldots
195
196 \end_layout
197
198 \begin_layout Standard
199 \SpecialChar LyX
200  ordenagailuen bitartez dokumentazioa idazteko tresna eraginkorra da, markatze-h
201 izkuntza darabil, 
202 \begin_inset Quotes eld
203 \end_inset
204
205 idazmakina
206 \begin_inset Quotes erd
207 \end_inset
208
209  kontzeptu zaharkitua apurtuz.
210  Ahalegin gutxirekin eta denbora oso labur batean dokumentu profesionalak
211  sortu nahi dituztenentzako diseinatua dago, eta 
212 \begin_inset Quotes eld
213 \end_inset
214
215 maketazioko
216 \begin_inset Quotes erd
217 \end_inset
218
219  aditua izan gabe.
220  Maketazio lanez ordenagailua arduratzen da, ez egilea; \SpecialChar LyX
221 -ekin egileak dokumentua
222 ren edukian kontzentratzen da.
223 \end_layout
224
225 \begin_layout Standard
226 \SpecialChar LyX
227  erabiltzeko lehen aurrerapausoa zuk, erabiltzaile zaren horrek, daukazun
228  pentsaera aldatzean datza.
229  Garai batean (sua asmatu eta mende gutxitara) dokumentuak sortzeko tresnak
230  idazmakinak ziren, eta bere mugak gainditzeko hainbat trikimailu beharko
231  ikasi.
232  Honela, esaldia edo hitz bat azpimarratzeko 
233 \begin_inset Quotes eld
234 \end_inset
235
236 _
237 \begin_inset Quotes erd
238 \end_inset
239
240  karakterearekin berridazten genuen, esaldiari garrantzi handiagoa emanez.
241  Taula bat sortzeko, berriz, zutabe bakoitzaren zabalera zehaztu, eta kontuz
242  kontu tabulazioz betetzen genuen.
243  Gutunak eta bestelakoak sortzerakoan, eskuinera 'koskatu', e.a.
244  Gainera, lerro-amaierako hitz banaketekin kontuz ibili beharra.
245 \end_layout
246
247 \begin_layout Standard
248 Beste hitzetan, denok entrenatuak izan ginen 
249 \begin_inset Quotes eld
250 \end_inset
251
252 zer hizki zein lekutan kokatu
253 \begin_inset Quotes erd
254 \end_inset
255
256  lan egiteko era horiekin arduratzeko.
257  Ondorioz, ia testu-prozesadoreen gehiengo batek oraindik bizimodu horrekin
258  darrai.
259  Tabuladorea leku batean zuriuneak ezartzeko erabiltzen da.
260  Oraindik, orrialde batean gauza bakoitzak eduki behar duen kokapenarekin
261  arduratu behar izaten dugu.
262  Dokumentu zati baten letra-tipoa aldatzea, idazmakina baten idazgurpila
263  aldatzea bezalako zerbait da.
264  WYSIWYG motako testu-prozesadoreen filosofia da hori: "Ikusten duzuna lortzen
265  duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get).
266  Zoritxarrez, paradigma honen emaitza "Ikusten duzuna da lortzen duzun guztia".
267 \end_layout
268
269 \begin_layout Standard
270 \SpecialChar LyX
271 -eko oinarrizko izaera zer egiten ari garen horretan datza, eta ez 
272 \emph on
273 nola
274 \emph default
275  egitean.
276  "Ikusten duzuna lortzen duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get) pentsamol
277 deko prozesadore baten ordez \SpecialChar LyX
278 -en eredua "Ikusten duzuna 
279 \emph on
280 esan nahi
281 \emph default
282  duzu" (WYSIWYM, What You See Is What You 
283 \emph on
284 Mean
285 \emph default
286 ) da.
287 \end_layout
288
289 \begin_layout Standard
290 \SpecialChar LyX
291  arlo honetan bereizten da, beste testu-prozesadore arrunt batekin konparatuz
292  .
293  Hizki bat leku zehatz batean egoteaz arduratu beharrik ez daukazu.
294  Esan \SpecialChar LyX
295 -i 
296 \emph on
297 zer egiten ari zaren
298 \emph default
299 , eta bera, 
300 \emph on
301 estilo
302 \emph default
303  izeneko arautegi bat jarraituz, beste denaz arduratuko da.
304 \begin_inset Foot
305 status collapsed
306
307 \begin_layout Plain Layout
308  Zehatzago izatearren, bulegotikako suiteak (azken bertsioak) markatze-metodoare
309 n antzekoa erabiltzen duten orri-estiloak dituzte.
310  Nola nahi ere, gure esperientziaren arabera, eguneroko zereginetan oso
311  gutxi erabiltzen dira.
312 \end_layout
313
314 \end_inset
315
316  Ikus dezakegun adibide bat:
317 \end_layout
318
319 \begin_layout Standard
320 Demagun txosten bat idazten ari zarela.
321  
322 \begin_inset Quotes eld
323 \end_inset
324
325 Sarrera
326 \begin_inset Quotes erd
327 \end_inset
328
329  izeneko atal bat eduki nahi duzu txostenaren hasieran.
330  Ireki zure testu-prozesadoreko letra-tipoen menua, letra-tamaina berria
331  aukeratzeko.
332  Ondoren, aktibatu letra lodiarekin.
333  Jarraian idatzi 
334 \begin_inset Quotes eld
335 \end_inset
336
337 1.
338 \begin_inset space ~
339 \end_inset
340
341 Sarrera
342 \begin_inset Quotes erd
343 \end_inset
344
345 .
346  Nola ez, denbora pasa ahala, gero atal hau dokumentuko beste leku batean
347  kokatzeko, edo aurretik beste atal bat idazteko asmoa edukiz gero, bai
348  honi bai beste atal guztiei zenbatzailean zenbakiak aldatu beharko dizkiozu,
349  eta nola ez, aurkibideko zenbaki guztiak aldatu.
350 \end_layout
351
352 \begin_layout Standard
353 \SpecialChar LyX
354 -en berriz, kokatu goialdean dauden botoitxo guztien ezkerretara dagoen
355  goitibeherako zerrendan, hautatu 
356 \family sans
357 Atala
358 \family default
359  eta idatzi "Sarrera".
360 \end_layout
361
362 \begin_layout Standard
363 Hori da dena.
364  Ebaki atal hori eta beste edonon itsatsiz gero, dena bere kasa berriz zenbatua
365  izango da.
366  Gainera, atal horri buruz errenferentziak sartzen badituzu (erreferentzia
367  gurutzatuen etiketak txertatuz), \SpecialChar LyX
368 -ek dokumentuaren barruko buruzko erreferentzi
369 a guztiak eguneratuko ditu, ez daukazu atalen zenbaketa gehiago idatzi beharrik.
370 \end_layout
371
372 \begin_layout Standard
373 Ohiko testu-prozesadore orokorrekin kontsistentzia-arazoak gertatzen dira.
374  Bost egun igaro ondoren, txostena berriro ireki eta 4.
375 \begin_inset space ~
376 \end_inset
377
378 atala hasteko asmoa daukazu.
379  18
380 \begin_inset space ~
381 \end_inset
382
383 neurriko letra lodia erabili behar dela ahaztu zaizu, eta 16
384 \begin_inset space ~
385 \end_inset
386
387 neurrikoa erabiltzen duzu; beraz, 4.
388 \begin_inset space ~
389 \end_inset
390
391 ataleko izenburuko letra-tipoa eta 1.
392 \begin_inset space ~
393 \end_inset
394
395 atalean erabilitakoak desberdinak dira.
396  \SpecialChar LyX
397 -en ez dago arazo hori, zure ordez letra-tipoa eta tamainak egoki edukitzeaz
398  ordenagailua arduratuko baita.
399  Azken finean, horretarako sortu ziren ordenagailuak, guri bizitza errazteko.
400 \end_layout
401
402 \begin_layout Standard
403 Beste adibide bat.
404  Demagun zerrenda bat egiten ari zarela.
405  Beste testu-prozesadoreetan zerrenda bat tabulazio eta lerro berri (lerro-jauzi
406 ) batzuen ondorioa besterik ez da izaten, zerrendako elementu bakoitzaren
407  etiketa non jarri, zer den, zenbateko tartea eta antzekoetan pentsatu behar
408  duzu.
409  \SpecialChar LyX
410 -ekin, ordea, bi ardura hartu beharko dituzu, bata zelako zerrenda mota
411  den, eta bestea, bertan zer idatzi behar duzun.
412  Eta kitto!
413 \end_layout
414
415 \begin_layout Standard
416 Beraz, \SpecialChar LyX
417 -en atzean dagoen ideia hau da: zer egin nahi duzun zehaztea, ez
418  nola egin nahi duzun.
419  "What You See Is What You Get" modeloaren ordez \SpecialChar LyX
420 -ek "What You See Is What
421  You 
422 \emph on
423 Mean"
424 \emph default
425  edo "WYSIWYM" erabiltzen du.
426  Ahalmen handiko burutazio honek dokumentuak idazteko zeregina oso sinplifikatze
427 n du.
428  Horregatik irudi edo iragarkiak sortzeko \SpecialChar LyX
429  ez da erabilgarria.
430  Kasu horietan, gauza bakoitza zein lekutan kokatu behar den zehaztu behar
431  duzu, hemen ez baitago paragrafo, atal eta bestelako unitate funtzionalik.
432  Ez du esan nahi \SpecialChar LyX
433 -i zenbait funtzio falta zaizkiola.
434  Esan nahi du lan horretarako ez dela tresna egokia – marrazkiak ukitzeko
435  tresna egokiak dauden bezala, dokumentuak idazteko tresnen artean \SpecialChar LyX
436  daukagu.
437 \end_layout
438
439 \begin_layout Subsection
440 \SpecialChar LyX
441  eta testu-prozesadoreen arteko ezberdintasunak
442 \end_layout
443
444 \begin_layout Standard
445 Hona \SpecialChar LyX
446 -en aurkituko ez dituzun eginbideen zerrenda:
447 \end_layout
448
449 \begin_layout Itemize
450 Erregela bat (marjinak ezartzeko)
451 \end_layout
452
453 \begin_layout Itemize
454 Tabuladoreak
455 \end_layout
456
457 \begin_layout Itemize
458 Tarte osagarriak (adib.
459  
460 \family sans
461 Sartu
462 \family default
463  edo 
464 \family sans
465 Zuriune
466 \family default
467  tekla bi edo gehiagotan sakatzea)
468 \end_layout
469
470 \begin_layout Standard
471 Tabuladoreek zehazten dute erregela batean zehar orrialde bakoitzeko elementuak
472  non kokatzen diren, \SpecialChar LyX
473 -en alferrikakoak dira.
474  Programa gauza bakoitzaren kokapenaz arduratzen da, zu ez.
475  Zuriune osagarriekin ere antzera: \SpecialChar LyX
476 -ek gehituko ditu, behar diren heinean
477  eta inguruaren arabera.
478  Hasieran, bi lerro huts jarraian ezin ezartzea nahiko bitxi gertatuko zaigu,
479  baina 'WYSIWYM' pentsamoldea ibiltzen ikastean zentzu gehiago hartzen joango
480  zara.
481 \end_layout
482
483 \begin_layout Standard
484 \SpecialChar LyX
485 -ek aurkezten dizkizun eginbide batzuk, baina irudikatu dezakezun bezala
486  erabiltzen ez direnak: 
487 \end_layout
488
489 \begin_layout Itemize
490 Koskatze-kontrolak.
491 \end_layout
492
493 \begin_layout Itemize
494 Orri-jauziak.
495 \end_layout
496
497 \begin_layout Itemize
498 Lerro-tartea (adb.
499  zuriune sinplea, bikoitza, e.a.).
500 \end_layout
501
502 \begin_layout Itemize
503 Tarte horizontal eta bertikala.
504 \end_layout
505
506 \begin_layout Itemize
507 Letra-tipo eta tamainak.
508 \end_layout
509
510 \begin_layout Itemize
511 Letra-familia (lodia, etzana, azpimarratua, e.a.).
512 \end_layout
513
514 \begin_layout Standard
515 Nahiz eta \SpecialChar LyX
516 -en agertu, oro har ez dira erabiltzen.
517  \SpecialChar LyX
518  gauza horietaz arduratzen da zure ordez, eta egiten ari zarenaren ondorioekin
519  bat egiten du.
520  Dokumentuko zati bakoitzari letra-tipo eta tamaina zehatzak automatikoki
521  ezartzen dizkio.
522  Paragrafoen koskak testuinguruaren menpe daude; paragrafo mota bakoitza
523  era ezberdinean 'koskatzen' da.
524  Orri-jauziak modu automatiko batean lantzen dira.
525  Oro har, lerro, hitz eta paragrafo-tarteak aldakorrak dira, \SpecialChar LyX
526 -ek ezartzen
527  ditu.
528 \begin_inset Foot
529 status collapsed
530
531 \begin_layout Plain Layout
532 Eginbide hauek denak zehatz ditzakezu (gutxi batzuk zehazteko \SpecialChar LaTeX
533 -eko ezaguerak
534  behar dira) bai dokumentu osorako bai eta zati baterako ere.
535  Xehetasun gehiagotarako, ikusi 
536 \emph on
537 Erabiltzailearen gida
538 \emph default
539  edota 
540 \emph on
541 Eginbide gehigarriak
542 \emph default
543 .
544 \end_layout
545
546 \end_inset
547
548
549 \end_layout
550
551 \begin_layout Standard
552 Azkenik, \SpecialChar LyX
553 -ek (eta \SpecialChar LaTeX
554 -ek ere bai) testu-prozesadore askori gainditzen dien
555  arloak hauek dira: 
556 \end_layout
557
558 \begin_layout Itemize
559 Lerro-amaierako hitz-banaketa (Hipenazioa).
560 \end_layout
561
562 \begin_layout Itemize
563 Edozein motako zerrendak.
564 \end_layout
565
566 \begin_layout Itemize
567 Matematikak.
568 \end_layout
569
570 \begin_layout Itemize
571 Taulak.
572 \end_layout
573
574 \begin_layout Itemize
575 Erreferentzia gurutzatuak.
576 \end_layout
577
578 \begin_layout Standard
579 Egungo prozesadore askok matematikako ikurrak, taulak, lerro amaierako hitz
580  bereizleak eta estilo-definizioa erabiltzen dituzte, eta WYSIWYM pentsamoldera
581  hurbiltzen hasiak dira.
582  Eginbide horiek ezartzen hasi berri dira; \SpecialChar LyX
583 , ordea, \SpecialChar LaTeX
584  dokumentu-prestatze
585  sisteman oinarritua dago.
586  \SpecialChar LaTeX
587  duela 20 urte baino gehiago sortu zen, eta 
588 \emph on
589 funtzionatzen du
590 \emph default
591 .
592  
593 \end_layout
594
595 \begin_layout Subsection
596 Zer demontre da \SpecialChar LaTeX
597 ?
598 \end_layout
599
600 \begin_layout Standard
601 \SpecialChar LaTeX
602
603 \begin_inset Foot
604 status collapsed
605
606 \begin_layout Plain Layout
607 Atal honetako informazioaren jatorria, Helmut Kopka eta Patrick Daly-k idatzitak
608 o "A Guide to \SpecialChar LaTeX2e
609 "-a.
610  
611 \emph on
612 Erabiltzailearen Gida
613 \emph default
614 k bibliografia atalean honi buruzko sarrera bat dauka.
615 \end_layout
616
617 \end_inset
618
619  da 1985-ean Leslie Lamport-ek diseinatutako dokumentazioa prestatzeko sistema
620  da.
621  1984-ean Donald Knuth-ek sortu zuen \SpecialChar TeX
622  maketazio-konposaketa hizkuntzaren
623  gainetik pixkanaka eraikita izan zen.
624  Zehazki zer den, ordea, askok ez du ulertzen.
625  ASCII (testu soila) fitxategian idatzitako komando-konposaketa zerrenda
626  hartu eta landu egiten du.
627  Idazmakina bat baino zailagoa da, baina argitaletxe baten espezializazio
628  eta konplexutasunera heldu gabe.
629  Edozein modutan, irteera bezala 'dispositibotik aske' (
630 \begin_inset Quotes eld
631 \end_inset
632
633 device independent
634 \begin_inset Quotes erd
635 \end_inset
636
637 ) izeneko formatuan sortzen du, 
638 \family typewriter
639 dvi
640 \family default
641  era motzean esateko.
642  
643 \family typewriter
644 dvi
645 \family default
646  fitxategia bistaratzeko programak edo PostScript bezalako beste formatu
647  batera bihurtzen dutenak erabil ditzakezu.
648 \end_layout
649
650 \begin_layout Standard
651 Eginbide hau besterik ez balu, konposaketaren bihotza besterik ez zen izango.
652  \SpecialChar TeX
653 -ek, ordea, makroak ezarri eta zehazteko aukera eskaintzen digu.
654  \SpecialChar TeX
655  erabiltzen duten gehienek erabiltzen dute Knuth-ek sortutako Konposaketa-mundu
656 ko ñabardurak ezkutatzeko makromultzoa.
657  Erabiltzaile normalak \SpecialChar TeX
658  (konposaketa komandoez bakarrik osatutako bizkarrezurra)
659  garbi batekin lanik ez du egiten.
660  Era gordinean makroak sortzen dituztenek bakarrik erabiltzen dute.
661  Eta une hori da Leslie Lamport antzeztokira sartzen zaiguna.
662  Berak makroak (komando multzo bat), taulak edo matematika formulak sortzeko
663  bide sendo eta uniforme batean egon nahi zuen: erabiltzaileari begira gehiago
664  zuzendua eta konposaketa arlora berriz gutxiago, horrenbesteko buru hausterik
665  gabe.
666  Honela sortu zen \SpecialChar LaTeX
667 .
668 \end_layout
669
670 \begin_layout Standard
671 Orain, \SpecialChar LaTeX
672 -en hedapen eta garapenekin bateratuz, beste gizaki batzuk \SpecialChar TeX
673 -erako
674  norberaren makro multzoak sortzen ari dira, matematika eta horrelako edizio
675  arloetara zuzendutakoak.
676  Batzuek zuzenean \SpecialChar TeX
677  erabili zuten; besteak, berriz, \SpecialChar LaTeX
678  moldatzen hasi ziren.
679  Nahaspila hau konpontzeko asmoz, laurogeigarren hamarkadaren amaieran,
680  \SpecialChar LaTeX
681 -eko adituak (Lamport barne, noski) \SpecialChar LaTeX2e
682 -en lanean hasi ziren, gaur egungo
683  bertsioa.
684  Bertsio berri hori makroak sortzeko erraztasun handiagoak eskaintzen dizkizuten
685  komandoekin dator, letra-tipo berriak erabiltzeko laguntza eta hobekuntza
686  gehiago.
687  Beraren eskubide osoz, \SpecialChar LaTeX
688  bere izaeran hizkuntza zabal bat da.
689  Estandarraz gain, mundu osoko erabiltzaileek \SpecialChar LaTeX
690 -entzat gehigarriak sortzen
691  darraite.
692 \end_layout
693
694 \begin_layout Standard
695 \SpecialChar LaTeX
696  hedatzeko bi modu daude: klaseak eta estiloak.
697  
698 \emph on
699 Klase
700 \emph default
701  bat da dokumentu-mota berri bat (liburu bat, edo artikulu bat) zehazten
702  duen \SpecialChar LaTeX
703 -eko (eta \SpecialChar TeX
704 -ekoa ere) makro talde bat.
705  Diapositibentzako klaseak daude, fisika eta matematikako argitalpenetan...
706  zenbait unibertsitatek tesiak zehazten dituen formatuak dituzte.
707  
708 \emph on
709 Estiloa
710 \emph default
711  bat berriz, eta klase batetik ezberdinduz, ez du dokumentu berri bat zehazten,
712  edozein dokumentutan erabil dezakezun 
713 \emph on
714 jokabide
715 \emph default
716  berri bat baizik.
717  Adibidez, \SpecialChar LyX
718 -ek orriaren marjinak eta lerro-tarteak \SpecialChar LaTeX
719 -eko bi estilo-fitxategi
720  erabiliz kontrolatzen ditu.
721  Dokumentu-motak lantzeko hainbat estilo-fitxategi daude: txartelak edo
722  gutunazalak inprimatzeko, dokumentuaren koskak aldatzeko, letra-tipo berriak
723  ezartzeko, irudiak moldatzeko, orriko goiburukoak diseinatzeko, bibliografiak
724  nork bere erara egiteko, oin-oharren itxura eta kokalekuak aldatzeko, taulak
725  eta irudiak, zerrendak pertsonalizatu, e.a.
726 \end_layout
727
728 \begin_layout Standard
729 Laburpen bat:
730 \end_layout
731
732 \begin_layout Description
733 \SpecialChar TeX
734 : konposaketarako lengoaia, makroak sortu eta erabiltzeko ahalmenarekin.
735 \end_layout
736
737 \begin_layout Description
738 \SpecialChar LaTeX
739 : \SpecialChar TeX
740 -en gainean eraikitako makroen paketea.
741 \end_layout
742
743 \begin_layout Description
744 klaseak: dokumentu baten deskribapena, \SpecialChar LaTeX
745  erabiliz.
746 \end_layout
747
748 \begin_layout Description
749 estiloak: nolabait \SpecialChar LaTeX
750 -en izaera moldatzeko.
751 \end_layout
752
753 \begin_layout Description
754 \SpecialChar LyX
755 : WYSIWYM testu-prozesadore bisuala, \SpecialChar LaTeX
756 -en indar eta ahalmen guztiak erabiliz.
757 \end_layout
758
759 \begin_layout Standard
760 Atal honen asmoa izan da zuri argitzea \SpecialChar LyX
761  
762 \emph on
763 zergatik
764 \emph default
765  ezberdintzen den beste testu prozesadoreen lana jorratzeko bideez (bere
766  funtzionamenduan).
767  Zergatia garbia da: konposaketa oinarri bezala \SpecialChar LaTeX
768  erabiltzen du.
769  Azken hau bezala, zure idazkeraren inguruan kokatzen da (idazten ari zarena).
770  Haren itxuraz ordenagailua arduratuko da.
771 \end_layout
772
773 \begin_layout Section
774 Dokumentazioan nabigatzea
775 \end_layout
776
777 \begin_layout Standard
778 Zure galderei errazago erantzuteko, eta \SpecialChar LyX
779 -en eginbideak era egoki baten azaltzeko
780 , dokumentazioa hainbat fitxategitan zatitu da.
781  Zati bakoitzak bere helburua du, aurrerago azalduko den bezala.
782  Fitxategi hauetariko batekin aurrez aurre aurkitu baino lehenago, begi
783  bistan daukazun hau irakurtzea aholkatzen dizugu, denbora aurreztu dezazun
784  informazio eta aipamen erabilgarri asko baitauka.
785 \end_layout
786
787 \begin_layout Standard
788 Zorionez, \SpecialChar LyX
789 -en garapena ez denez inoiz geldituko, laguntzako dokumentuaren
790  zati bat amaitu gabe edo zaharkitua egon daiteke.
791  \SpecialChar LyX
792 -eko beste guztia bezala, eskuliburuak boluntario-lanaren emaitzak dira,
793  eta hauek "benetako lana" daukate; etxekoak, iloba zaindu, edalontziak
794  garbitu, mozkorkerian gaupasa egin, e.a.
795  Eskuliburuak egoera onean (eguneratuak) egon daitezen ahalegintzen gara.
796  Laguntzeko prest bazaude, ziurta zaitez dokumentuko beste ezer baino lehen
797  
798 \begin_inset CommandInset ref
799 LatexCommand ref
800 reference "atal:auzolana"
801
802 \end_inset
803
804  atala irakurtzen.
805 \end_layout
806
807 \begin_layout Standard
808 Beste mesede bat egin dezakezu: eskuliburu hauetan zerbait argi ez badago
809  edo akatsak baditu, guri jakinarazi! Dokumentazioa eguneratua edukitzen
810  arduratuta dauden neska/mutilekin harremanetan jar zaitezke, horretarako
811  idatzi 
812 \begin_inset CommandInset href
813 LatexCommand href
814 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
815 type "mailto:"
816 literal "false"
817
818 \end_inset
819
820  helbidera.
821  Dokumentazioan erantzuten ez den zerbaiti buruzko laguntza behar baduzu,
822  erabili posta-zerrenda hau: 
823 \begin_inset CommandInset href
824 LatexCommand href
825 target "lyx-users@lists.lyx.org"
826 type "mailto:"
827 literal "false"
828
829 \end_inset
830
831
832 \end_layout
833
834 \begin_layout Subsection
835 Eskuliburuen egitura
836 \end_layout
837
838 \begin_layout Standard
839 Agian, eskulibururen bat edo beste inprimatuta edukiko duzu, edo bestela
840  \SpecialChar LyX
841  erabiliz "pantailan" irakurtzen zaude.
842  \SpecialChar LyX
843 -eko fitxategia eta inprimatutakoaren artean ezberdintasun batzuk daude.
844  Aurrenekoa, izenburua eskuliburuaren hasieran dago, ez da bereizitako orrialdea
845 n agertzen, inprimatutako bertsioan lehenbiziko orrialdean agertzen da.
846  Bai oin-oharra, bai edukien aurkibidea ez daude beraien osotasunean bistaratuak.
847  Edukien aurkibidea ikusteko menuko aukera bat badaukazu: 
848 \family sans
849 Arakatu
850 \family default
851 .
852  Oin-ohar bat irakurtzeko, modu honetan agertzen da
853 \begin_inset Foot
854 status collapsed
855
856 \begin_layout Plain Layout
857 Kaixo! Oin-ohar hau ixteko, ezkerraldeko laukitxo gris horretan klik egin\SpecialChar ldots
858 Bai,
859  "oina" hitza bertan idatzita agertzen da.
860 \end_layout
861
862 \end_inset
863
864  eta saguaren ezker botoiaz bere gainean klikatu.
865  Saia zaitez!
866 \end_layout
867
868 \begin_layout Standard
869 Inprimatutako eskuliburuetan, erreferentzia gurutzatu guztiak kapitulu,
870  atal, azpiatal eta bestelakoen zenbatzaile bezala agertzen dira.
871  Pantailan, ordea, erreferentzia gurutzatuak datorrena bezalako laukiluze
872  grisetan agertzen dira: 
873 \begin_inset CommandInset ref
874 LatexCommand ref
875 reference "atal:auzolana"
876
877 \end_inset
878
879
880 \begin_inset space ~
881 \end_inset
882
883 alegia (inprimatutako eskuliburuetan zenbakiak agertzen dira laukiluze hauen
884  ordez).
885  Laukiluzea saguaren ezker botoiarekin klik eginez dokumentuko erreferentzia
886  gurutzatuen zerrenda daukan elkarrizketa-koadroa bistaratuko zaizu.
887  Sarrera honek "atal:auzolana" izeneko bakar bat dauka.
888  Erreferentziatu den atalera joateko, erabili elkarrizketa koadroan "Joan
889  etiketara" botoia.
890  
891 \begin_inset Quotes eld
892 \end_inset
893
894 Joan atzerantz
895 \begin_inset Quotes erd
896 \end_inset
897
898  botoian klik eginez aurreko kokapenera itzuliko zara.
899 \end_layout
900
901 \begin_layout Standard
902 Fitxategi honen pantailazko eta inprimatutako bertsioaren arteko ezberdintasun
903  batzuk ikusi ondoren, eskuliburu honen formatuaz mintzatzen has gaitezke.
904  Noizean behin letra-tipo desberdineko elementuak aurkituko dituzu:
905 \end_layout
906
907 \begin_layout Itemize
908
909 \emph on
910 Enfasia estiloa
911 \emph default
912  orokorrean enfasietan erabiltzen da, arrazonamendu orokorretan, liburuen
913  tituluetan, beste eskuliburuetako ataletan, eta idazleen (egile) oharretan.
914 \end_layout
915
916 \begin_layout Itemize
917
918 \family typewriter
919 Idazmakina 
920 \family default
921 programa eta fitxategien izenetan, \SpecialChar LaTeX
922  kodea eta \SpecialChar LyX
923  kode eta funtzioetan erabiltzen
924  da.
925 \end_layout
926
927 \begin_layout Itemize
928
929 \family sans
930 Sans Serif
931 \family default
932  menu, botoi, elkarrizketa-koadroetan eta teklatuko teklen izenetan erabiltzen
933  da.
934 \end_layout
935
936 \begin_layout Itemize
937
938 \noun on
939 Izena
940 \noun default
941  pertsonen izena idazteko erabiltzen da.
942 \end_layout
943
944 \begin_layout Itemize
945
946 \family sans
947 \series bold
948 Lodia
949 \family default
950 \series default
951  \SpecialChar LaTeX
952  kodean erabiltzen da.
953 \end_layout
954
955 \begin_layout Standard
956 Teklei erreferentzia egiterakoan erabilpen hauek jarraituko dira:
957 \end_layout
958
959 \begin_layout Itemize
960 "
961 \family sans
962 Ktrl-
963 \family default
964
965 \family sans
966 Kontrol
967 \family default
968  (
969 \family sans
970 Ctrl
971 \family default
972 ) tekla esanahi du.
973 \end_layout
974
975 \begin_layout Itemize
976 "
977 \family sans
978 Maius-
979 \family default
980
981 \family sans
982 Shift
983 \family default
984  tekla esanahi du.
985 \end_layout
986
987 \begin_layout Itemize
988 "
989 \family sans
990 Alt-
991 \family default
992
993 \family sans
994 Alt (Meta)
995 \family default
996  tekla adierazten du.
997 \end_layout
998
999 \begin_layout Itemize
1000 "
1001 \family sans
1002 F1
1003 \family default
1004 "\SpecialChar ldots
1005 "
1006 \family sans
1007 F12
1008 \family default
1009 " funtzio teklak.
1010 \end_layout
1011
1012 \begin_layout Itemize
1013
1014 \family sans
1015 "Esc"
1016 \family default
1017  
1018 \family sans
1019 'Ihes'
1020 \family default
1021  edo 
1022 \family sans
1023 'Escape'
1024 \family default
1025  tekla da.
1026 \end_layout
1027
1028 \begin_layout Itemize
1029
1030 \family sans
1031 "Ezkerrera"
1032 \family default
1033
1034 \family sans
1035 "Eskuinera"
1036 \family default
1037
1038 \family sans
1039 Gora"
1040 \family default
1041
1042 \family sans
1043 "Behera"
1044 \family default
1045  beraien izenak dioen bezala, teklatuko geziak (kurtsoreak) dira.
1046  
1047 \end_layout
1048
1049 \begin_layout Itemize
1050
1051 \family sans
1052 "Txertatu",
1053 \family default
1054  
1055 \family sans
1056 "Ezabatu",
1057 \family default
1058  
1059 \family sans
1060 "Hasiera",
1061 \family default
1062  
1063 \family sans
1064 "Amaiera",
1065 \family default
1066  "
1067 \family sans
1068 Goratu Orria
1069 \family default
1070 " eta "
1071 \family sans
1072 Beheratu Orria
1073 \family default
1074 " gezien gainean egon ohi diren 6 tekla dira.
1075  Goratu Orria eta Beheratu Orria teklatu batzuetan 
1076 \family sans
1077 Prior
1078 \family default
1079  eta 
1080 \family sans
1081 Next
1082 \family default
1083  deitzen dira.
1084 \end_layout
1085
1086 \begin_layout Itemize
1087
1088 \family sans
1089 \begin_inset Quotes eld
1090 \end_inset
1091
1092 Sartu
1093 \begin_inset Quotes erd
1094 \end_inset
1095
1096
1097 \family default
1098  teklatu batzuk 
1099 \family sans
1100 Return
1101 \family default
1102  daukate, beste batzuk 
1103 \family sans
1104 Enter,
1105 \family default
1106  beste batzuk berriz birritan daukate.
1107  \SpecialChar LyX
1108 -ek tekla denak berdin erabiliko ditu, beraz 
1109 \family sans
1110 Sartu
1111 \family default
1112  erabiliko dugu.
1113 \end_layout
1114
1115 \begin_layout Itemize
1116 Uneko lasterbideen zerrenda Laguntza menuko Lasterbideak dokumentuan aurkitzen
1117  dira zehaztuta.
1118 \end_layout
1119
1120 \begin_layout Subsection
1121 Eskuliburuetan erabilitako unitateak
1122 \end_layout
1123
1124 \begin_layout Standard
1125 Dokumentazio honetan azaldutako unitateak ulertzeko, 
1126 \begin_inset CommandInset ref
1127 LatexCommand ref
1128 reference "tab:Unitateak"
1129
1130 \end_inset
1131
1132
1133 \begin_inset space ~
1134 \end_inset
1135
1136 taulak \SpecialChar LyX
1137 -eko unitate erabilgarri guztiak zerrendatzen ditu.
1138 \end_layout
1139
1140 \begin_layout Standard
1141 \begin_inset Float table
1142 wide false
1143 sideways false
1144 status open
1145
1146 \begin_layout Plain Layout
1147
1148 \end_layout
1149
1150 \begin_layout Plain Layout
1151 \begin_inset Caption Standard
1152
1153 \begin_layout Plain Layout
1154 \begin_inset CommandInset label
1155 LatexCommand label
1156 name "tab:Unitateak"
1157
1158 \end_inset
1159
1160 Unitateak
1161 \end_layout
1162
1163 \end_inset
1164
1165
1166 \end_layout
1167
1168 \begin_layout Plain Layout
1169 \align center
1170 \begin_inset VSpace defskip
1171 \end_inset
1172
1173
1174 \begin_inset Tabular
1175 <lyxtabular version="3" rows="20" columns="2">
1176 <features tabularvalignment="middle">
1177 <column alignment="center" valignment="top">
1178 <column alignment="center" valignment="top">
1179 <row>
1180 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1181 \begin_inset Text
1182
1183 \begin_layout Plain Layout
1184 Unitatea
1185 \end_layout
1186
1187 \end_inset
1188 </cell>
1189 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1190 \begin_inset Text
1191
1192 \begin_layout Plain Layout
1193 Izena / deskripzioa
1194 \end_layout
1195
1196 \end_inset
1197 </cell>
1198 </row>
1199 <row>
1200 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1201 \begin_inset Text
1202
1203 \begin_layout Plain Layout
1204 mm
1205 \end_layout
1206
1207 \end_inset
1208 </cell>
1209 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1210 \begin_inset Text
1211
1212 \begin_layout Plain Layout
1213 milimetroa
1214 \end_layout
1215
1216 \end_inset
1217 </cell>
1218 </row>
1219 <row>
1220 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1221 \begin_inset Text
1222
1223 \begin_layout Plain Layout
1224 cm
1225 \end_layout
1226
1227 \end_inset
1228 </cell>
1229 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1230 \begin_inset Text
1231
1232 \begin_layout Plain Layout
1233 zentimetroa
1234 \end_layout
1235
1236 \end_inset
1237 </cell>
1238 </row>
1239 <row>
1240 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1241 \begin_inset Text
1242
1243 \begin_layout Plain Layout
1244 in
1245 \end_layout
1246
1247 \end_inset
1248 </cell>
1249 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1250 \begin_inset Text
1251
1252 \begin_layout Plain Layout
1253 hazbete
1254 \end_layout
1255
1256 \end_inset
1257 </cell>
1258 </row>
1259 <row>
1260 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1261 \begin_inset Text
1262
1263 \begin_layout Plain Layout
1264 pt
1265 \end_layout
1266
1267 \end_inset
1268 </cell>
1269 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1270 \begin_inset Text
1271
1272 \begin_layout Plain Layout
1273 puntu ( 72,27 = 1 hazbete)
1274 \end_layout
1275
1276 \end_inset
1277 </cell>
1278 </row>
1279 <row>
1280 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1281 \begin_inset Text
1282
1283 \begin_layout Plain Layout
1284 pc
1285 \end_layout
1286
1287 \end_inset
1288 </cell>
1289 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1290 \begin_inset Text
1291
1292 \begin_layout Plain Layout
1293 pica (1 pc = 12 pt)
1294 \end_layout
1295
1296 \end_inset
1297 </cell>
1298 </row>
1299 <row>
1300 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1301 \begin_inset Text
1302
1303 \begin_layout Plain Layout
1304 sp
1305 \end_layout
1306
1307 \end_inset
1308 </cell>
1309 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1310 \begin_inset Text
1311
1312 \begin_layout Plain Layout
1313 puntu eskalatua (65536 sp = 1 pt)
1314 \end_layout
1315
1316 \end_inset
1317 </cell>
1318 </row>
1319 <row>
1320 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1321 \begin_inset Text
1322
1323 \begin_layout Plain Layout
1324 bp
1325 \end_layout
1326
1327 \end_inset
1328 </cell>
1329 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1330 \begin_inset Text
1331
1332 \begin_layout Plain Layout
1333 puntu handia (72 bp = 1 hazbete)
1334 \end_layout
1335
1336 \end_inset
1337 </cell>
1338 </row>
1339 <row>
1340 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1341 \begin_inset Text
1342
1343 \begin_layout Plain Layout
1344 dd
1345 \end_layout
1346
1347 \end_inset
1348 </cell>
1349 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1350 \begin_inset Text
1351
1352 \begin_layout Plain Layout
1353 didot (72 dd 
1354 \lang english
1355
1356 \begin_inset Formula $\approx$
1357 \end_inset
1358
1359
1360 \lang basque
1361 37,6 mm)
1362 \end_layout
1363
1364 \end_inset
1365 </cell>
1366 </row>
1367 <row>
1368 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1369 \begin_inset Text
1370
1371 \begin_layout Plain Layout
1372 cc
1373 \end_layout
1374
1375 \end_inset
1376 </cell>
1377 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1378 \begin_inset Text
1379
1380 \begin_layout Plain Layout
1381 cicero (1 cc = 12 dd)
1382 \end_layout
1383
1384 \end_inset
1385 </cell>
1386 </row>
1387 <row>
1388 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1389 \begin_inset Text
1390
1391 \begin_layout Plain Layout
1392 Eskala %
1393 \end_layout
1394
1395 \end_inset
1396 </cell>
1397 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1398 \begin_inset Text
1399
1400 \begin_layout Plain Layout
1401 Jatorrizko irudiaren zabaleraren %
1402 \end_layout
1403
1404 \end_inset
1405 </cell>
1406 </row>
1407 <row>
1408 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1409 \begin_inset Text
1410
1411 \begin_layout Plain Layout
1412 Testua %
1413 \end_layout
1414
1415 \end_inset
1416 </cell>
1417 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1418 \begin_inset Text
1419
1420 \begin_layout Plain Layout
1421 Testuaren zabaleraren %
1422 \end_layout
1423
1424 \end_inset
1425 </cell>
1426 </row>
1427 <row>
1428 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1429 \begin_inset Text
1430
1431 \begin_layout Plain Layout
1432 Zut %
1433 \end_layout
1434
1435 \end_inset
1436 </cell>
1437 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1438 \begin_inset Text
1439
1440 \begin_layout Plain Layout
1441 Zutabearen zabaleraren %
1442 \end_layout
1443
1444 \end_inset
1445 </cell>
1446 </row>
1447 <row>
1448 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1449 \begin_inset Text
1450
1451 \begin_layout Plain Layout
1452 Orria %
1453 \end_layout
1454
1455 \end_inset
1456 </cell>
1457 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1458 \begin_inset Text
1459
1460 \begin_layout Plain Layout
1461 Paperaren zabaleraren %
1462 \end_layout
1463
1464 \end_inset
1465 </cell>
1466 </row>
1467 <row>
1468 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1469 \begin_inset Text
1470
1471 \begin_layout Plain Layout
1472 Lerroa %
1473 \end_layout
1474
1475 \end_inset
1476 </cell>
1477 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1478 \begin_inset Text
1479
1480 \begin_layout Plain Layout
1481 Lerroaren zabaleraren %
1482 \end_layout
1483
1484 \end_inset
1485 </cell>
1486 </row>
1487 <row>
1488 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1489 \begin_inset Text
1490
1491 \begin_layout Plain Layout
1492 TAltuera %
1493 \end_layout
1494
1495 \end_inset
1496 </cell>
1497 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1498 \begin_inset Text
1499
1500 \begin_layout Plain Layout
1501 Testuaren altueraren %
1502 \end_layout
1503
1504 \end_inset
1505 </cell>
1506 </row>
1507 <row>
1508 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1509 \begin_inset Text
1510
1511 \begin_layout Plain Layout
1512 PAltuera %
1513 \end_layout
1514
1515 \end_inset
1516 </cell>
1517 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1518 \begin_inset Text
1519
1520 \begin_layout Plain Layout
1521 Paperaren altueraren %
1522 \end_layout
1523
1524 \end_inset
1525 </cell>
1526 </row>
1527 <row>
1528 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1529 \begin_inset Text
1530
1531 \begin_layout Plain Layout
1532 ex
1533 \end_layout
1534
1535 \end_inset
1536 </cell>
1537 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1538 \begin_inset Text
1539
1540 \begin_layout Plain Layout
1541 Uneko letra-tipoaren x hizkiaren altuera
1542 \end_layout
1543
1544 \end_inset
1545 </cell>
1546 </row>
1547 <row>
1548 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1549 \begin_inset Text
1550
1551 \begin_layout Plain Layout
1552 em
1553 \end_layout
1554
1555 \end_inset
1556 </cell>
1557 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1558 \begin_inset Text
1559
1560 \begin_layout Plain Layout
1561 Uneko letra-tipoaren M hizkiaren zabalera
1562 \end_layout
1563
1564 \end_inset
1565 </cell>
1566 </row>
1567 <row>
1568 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1569 \begin_inset Text
1570
1571 \begin_layout Plain Layout
1572 mu
1573 \end_layout
1574
1575 \end_inset
1576 </cell>
1577 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1578 \begin_inset Text
1579
1580 \begin_layout Plain Layout
1581 matematikako unitatea (1 mu = 1 / 18 em)
1582 \end_layout
1583
1584 \end_inset
1585 </cell>
1586 </row>
1587 </lyxtabular>
1588
1589 \end_inset
1590
1591
1592 \end_layout
1593
1594 \begin_layout Plain Layout
1595 \align center
1596
1597 \lang english
1598 \begin_inset VSpace defskip
1599 \end_inset
1600
1601
1602 \end_layout
1603
1604 \begin_layout Plain Layout
1605
1606 \end_layout
1607
1608 \end_inset
1609
1610
1611 \end_layout
1612
1613 \begin_layout Subsection
1614 Eskuliburuak
1615 \end_layout
1616
1617 \begin_layout Standard
1618 Dokumentazioa osatzen duten zatiak zerrendatzen dira ondoren:
1619 \end_layout
1620
1621 \begin_layout Description
1622 Sarrera Fitxategi hau.
1623 \end_layout
1624
1625 \begin_layout Description
1626 Tutoretza \SpecialChar LyX
1627  erabiltzen hasiberria bazara, eta orain arte \SpecialChar LaTeX
1628  inoiz ez baduzu
1629  entzun ez eta erabili ere, orduan hemendik hasi beharko duzu.
1630  
1631 \emph on
1632 Tutoretza
1633 \emph default
1634  irakurri ostean, \SpecialChar LaTeX
1635  oraindik zabalegia delakoan ustearekin jarraitu dezakezu,
1636  baina \SpecialChar LyX
1637  nola erabili behar den jakingo duzu.
1638  \SpecialChar LaTeX
1639  erabili baduzu, 
1640 \emph on
1641 Tutoretza
1642 \emph default
1643 ko "\SpecialChar LyX
1644  \SpecialChar LaTeX
1645  erabiltzaileentzat" atala irakurri beharko zenuke (eta eskuliburuko
1646  beste atalek kalterik ez dizute egingo).
1647 \end_layout
1648
1649 \begin_layout Description
1650 Erabiltzailearen
1651 \begin_inset space ~
1652 \end_inset
1653
1654 gida Eskuliburu nagusia.
1655  Hemen \SpecialChar LyX
1656  programaren oinarrizko eginbide eta aukeren gehiengo bat argitzen
1657  saiatuko gara.
1658  Eskuliburu nagusiak \SpecialChar LaTeX
1659 -eko ezagutza batzuk dauzkazulakoan dago, edo 
1660 \emph on
1661 Tutoretza
1662 \emph default
1663  irakurri duzula behintzat.
1664 \end_layout
1665
1666 \begin_layout Description
1667 Kapsulatutako
1668 \begin_inset space ~
1669 \end_inset
1670
1671 objektuak 
1672 \emph on
1673 Erabiltzailearen gida
1674 \emph default
1675 ren hedapena da.
1676  Dokumentu honetan taulak, grafikoak, mugikorrak, oharrak, programen zerrendak
1677  eta koadroak nola erabiltzen diren erakusten du xehetasunez.
1678 \end_layout
1679
1680 \begin_layout Description
1681 Matematika 
1682 \emph on
1683 Erabiltzailearen gida
1684 \emph default
1685 ren hedapena da.
1686  Edozein formula mota nola maketatzen den buruzko azalpen xehatuak ditu.
1687 \end_layout
1688
1689 \begin_layout Description
1690 Eginbide
1691 \begin_inset space ~
1692 \end_inset
1693
1694 gehigarriak 
1695 \emph on
1696 Erabiltzailearen gida
1697 \emph default
1698 ren hedapena.
1699  \SpecialChar LaTeX
1700 -eko komandoak, diseinu gehigarriak, edizioko eginbide bereziak azaltzen
1701  ditu dokumentu honek.
1702 \end_layout
1703
1704 \begin_layout Description
1705 Pertsonalizazioa \SpecialChar LyX
1706 -en eginbide garatuen azalpena, programaren jarrera (izaera)
1707  orokorra pertsonalizatzea; tekla-lotura, nazioartekotza eta konfigurazioko
1708  fitxategi bezalakoak.
1709  Diseinuko fitxategiei buruzko informazioa ere dauka, \SpecialChar LyX
1710 -ek \SpecialChar LaTeX
1711 -eko klase edo
1712  paketeen euskarria edukitzeko beharrezkoa izanik.
1713 \end_layout
1714
1715 \begin_layout Description
1716 Lasterbideak Unean definitutako \SpecialChar LyX
1717 -en lasterbideak dituen taulak dira.
1718 \end_layout
1719
1720 \begin_layout Description
1721 \SpecialChar LaTeX
1722
1723 \begin_inset space ~
1724 \end_inset
1725
1726 konfigurazioa \SpecialChar LyX
1727 -ek, instalatzean, zure sistema aztertzen du.
1728  Fitxategi honek \SpecialChar LyX
1729 -ek zure instalazioari buruz ikasitakoaren informazioa
1730  dauka.
1731 \begin_inset Foot
1732 status collapsed
1733
1734 \begin_layout Plain Layout
1735
1736 \emph on
1737 Itzultzailearen oharra
1738 \emph default
1739 : dokumentu hau automatikoki sortzen denez ezin da euskaratu.
1740 \end_layout
1741
1742 \end_inset
1743
1744  Eduki beharreko zerbait falta bada, hemen begiratu beharko duzu.
1745 \end_layout
1746
1747 \begin_layout Standard
1748 Fitxategiok elkar erreferentziatzen dute, beharrezkoa denean.
1749  Adibidez, 
1750 \emph on
1751 Erabiltzailearen gida
1752 \emph default
1753 -k instalatze eta pertsonalizatze buruzko zerbait dio, baina irakurlea 
1754 \emph on
1755 Pertsonalizazioa
1756 \emph default
1757  eskuliburura bidaltzen du informazio gehiago eskura dezan.
1758 \end_layout
1759
1760 \begin_layout Standard
1761 Berriro, gauza garrantzitsu bat azpimarratu behar dugu:
1762 \end_layout
1763
1764 \begin_layout Standard
1765 \begin_inset VSpace bigskip
1766 \end_inset
1767
1768
1769 \end_layout
1770
1771 \begin_layout Standard
1772 \align center
1773 \SpecialChar LyX
1774 -ekin hasiberria bazara, 
1775 \emph on
1776 Tutoretza
1777 \emph default
1778  irakur ezazu.
1779  Orain.
1780 \end_layout
1781
1782 \begin_layout Standard
1783 \begin_inset VSpace bigskip
1784 \end_inset
1785
1786
1787 \end_layout
1788
1789 \begin_layout Standard
1790 Bestela alferrik haserretuko zara zeure buruarekin.
1791  \SpecialChar LyX
1792 -ek testu-prozesadore batetik behar duzuna eskaintzen dizu, hori bai, erabilera
1793  ezberdin batekin.
1794 \end_layout
1795
1796 \begin_layout Section
1797 \SpecialChar LyX
1798  proiektuan laguntzea
1799 \begin_inset CommandInset label
1800 LatexCommand label
1801 name "atal:auzolana"
1802
1803 \end_inset
1804
1805
1806 \end_layout
1807
1808 \begin_layout Subsection
1809 Lagundu \SpecialChar LyX
1810 -i
1811 \end_layout
1812
1813 \begin_layout Standard
1814 \SpecialChar LyX
1815  ia bere osotasunean C++ programaketa hizkuntzan idatzia dago (\SpecialChar LaTeX
1816  inportatzeko
1817  tresna Python-en idatzia izan da).
1818  Proiektu handi bat da, eta gerta daiteke errore bat edo beste edukitzea,
1819  edo iturburua hobetu beharra izatea.
1820 \end_layout
1821
1822 \begin_layout Subsubsection
1823 Bidali errorea
1824 \end_layout
1825
1826 \begin_layout Standard
1827 \SpecialChar LyX
1828  erabiltzean portaeraren bat errorea dela pentsa dezakezu.
1829  Nahiz eta gutxitan gertatu, programa hondatu daiteke.
1830  \SpecialChar LyX
1831 -eko garatzaile-taldearen iritziz errore gehientsuenak erabiltzaile-interfazeti
1832 k sor daiteke: \SpecialChar LyX
1833  interfazeko zein zati korapilatsua, zaila ulertzeko, azaltzen
1834  dituzten iradokizunak oso lagungarriak izaten dira.
1835 \end_layout
1836
1837 \begin_layout Standard
1838 \SpecialChar LyX
1839 -ek erroreen txostenak bidaltzeko eta kudeatzeko sistema bat erabiltzen
1840  du,
1841 \family typewriter
1842  
1843 \begin_inset Flex URL
1844 status collapsed
1845
1846 \begin_layout Plain Layout
1847
1848 https://www.lyx.org/trac/wiki/BugTrackerHome
1849 \end_layout
1850
1851 \end_inset
1852
1853
1854 \family default
1855  gunean aurki dezakezuna.
1856  Edozein errore buruzko txostena bidali aurretik erroreak kudeatzeko sistema
1857  horretan begiratzea eskatuko genizuke, aurrez beste norbaitek errore berdinari
1858  buruzko txosten bat bidalita eduki baitezake.
1859  Hau da, errore txosten berri bat bidali aurretik, egiaztatu errore berdinari
1860  buruzko beste txostenik ez dagoela erroreak kudeatzeko \SpecialChar LyX
1861 -ek darabilen sistema
1862  horretan.
1863  Erabili sistema errore-kudeatzaile hori dagoen errore bati buruzko iradokizunak
1864 , edo errore berri bati buruzko txostena bidaltzeko, edo, bestela, bidali
1865  mezu bat 
1866 \begin_inset CommandInset href
1867 LatexCommand href
1868 target "lyx-devel@lists.lyx.org"
1869 type "mailto:"
1870 literal "false"
1871
1872 \end_inset
1873
1874  posta-zerrendara.
1875  Posta-zerrenda honen artxiboei zuzendutako estekak \SpecialChar LyX
1876 -en webgune nagusian
1877  jarri dira:
1878 \family typewriter
1879  
1880 \begin_inset Flex URL
1881 status open
1882
1883 \begin_layout Plain Layout
1884
1885 https://www.lyx.org/
1886 \end_layout
1887
1888 \end_inset
1889
1890
1891 \family default
1892 .
1893 \end_layout
1894
1895 \begin_layout Standard
1896 Errore-txosten on (erabilgarria) batek gutxienik arazoak dituen \SpecialChar LyX
1897  bertsioaren
1898  zenbakia eduki beharko luke.
1899  Honekin batera, azaldu \SpecialChar LyX
1900  zein sisteman eragile eta bertsiotan erabiltzen
1901  ari zaren.
1902  Zure sisteman instalatuta daukazun liburutegien bertsioak eta, interesgarria
1903  baderitzozu, \SpecialChar LyX
1904 -ek erabiltzen duen kanpoko programen bertsioak.
1905  Konpilatze- edo konfigurazio-arazo bat izanez gero, egokiena da 
1906 \family typewriter
1907 config.log
1908 \family default
1909  fitxategia eranstea eta zein konpilatzaile erabiltzen ari zaren azaltzea.
1910 \end_layout
1911
1912 \begin_layout Subsubsection
1913 Lagundu finkatzen eta eginbide berrietan
1914 \end_layout
1915
1916 \begin_layout Standard
1917 Baldin eta \SpecialChar LyX
1918 -eko iturburuetan aldaketak egin badituzu eta \SpecialChar LyX
1919  proiektuko zati
1920  izatea garrantzitsua dela uste baduzu, bidal iezaguzu 
1921 \family typewriter
1922 diff
1923 \family default
1924  fitxategi bat (formatu bateratu batean) arestiko posta-zerrendara, baita
1925  
1926 \family typewriter
1927 changelog
1928 \family default
1929  fitxategia eta zure txaplatak egiten duenari buruzko azalpena ere.
1930 \end_layout
1931
1932 \begin_layout Subsection
1933 Lagundu dokumentazioan
1934 \end_layout
1935
1936 \begin_layout Standard
1937 \SpecialChar LyX
1938 -en dokumentazioa zabala da.
1939  Nola nahi ere, \SpecialChar LyX
1940  beti garatzen ari da, eta kaleratze berri bakoitzak eginbide
1941  berriekin agertzen da.
1942  Dokumentazio batzuk eguneratu beharrean daudela aurki ditzakezu.
1943  Atal honek azaltzen du zer egin behar duzun errore bat edo hobekuntzaren
1944  bat aholkatu nahi badiguzu.
1945 \end_layout
1946
1947 \begin_layout Subsubsection
1948 Eskuliburuetako errore-txostena
1949 \end_layout
1950
1951 \begin_layout Standard
1952 Dokumentazioan arazorik aurkitzen baduzu bidali mezu bat 
1953 \begin_inset CommandInset href
1954 LatexCommand href
1955 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1956 type "mailto:"
1957 literal "false"
1958
1959 \end_inset
1960
1961  posta-zerrendara.
1962  Dokumentazio-taldeak behar diren zuzenketak egingo dituzte.
1963 \end_layout
1964
1965 \begin_layout Subsubsection
1966 Dokumentazio-taldera elkartzea
1967 \end_layout
1968
1969 \begin_layout Standard
1970 \SpecialChar LyX
1971  dokumentazio-proiektuak (The \SpecialChar LyX
1972  Documentation Project), \SpecialChar LyX
1973  proiektuko beste
1974  guztiak bezala, laguntza erabiltzen du.
1975  Dokumentazio-proiektuan lagundu nahi baduzu, jorratu urrats hauek:
1976 \end_layout
1977
1978 \begin_layout Enumerate
1979 Eskuratu \SpecialChar LyX
1980 -en azken iturburuak hemendik:
1981 \begin_inset Newline newline
1982 \end_inset
1983
1984
1985 \begin_inset Flex URL
1986 status collapsed
1987
1988 \begin_layout Plain Layout
1989
1990 https://www.lyx.org/trac/browser/lyxgit/lib/doc?rev=master
1991 \end_layout
1992
1993 \end_inset
1994
1995
1996 \end_layout
1997
1998 \begin_layout Enumerate
1999 Ondoren, irakurri 
2000 \emph on
2001 Erabiltzailearen gida
2002 \emph default
2003  eta 
2004 \emph on
2005 Tutoretza
2006 \emph default
2007 .
2008 \begin_inset Newline newline
2009 \end_inset
2010
2011 Ariketa honen helburua zuri ideiak ematea dauka helburutzat.
2012  
2013 \emph on
2014 Tutoretza
2015 \emph default
2016  eta 
2017 \emph on
2018 Erabiltzailearen
2019 \begin_inset space ~
2020 \end_inset
2021
2022 gida
2023 \emph default
2024  izango dira dokumentaziotik gehien eguneratu behar direnak.
2025  Hauekin nolako eskuliburuak irakurri eta zein itxura eduki behar duten
2026  ohartuko zara.
2027 \end_layout
2028
2029 \begin_layout Enumerate
2030 Jarri taldearekin harremanetan: 
2031 \begin_inset Newline newline
2032 \end_inset
2033
2034
2035 \begin_inset CommandInset href
2036 LatexCommand href
2037 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
2038 type "mailto:"
2039 literal "false"
2040
2041 \end_inset
2042
2043
2044 \begin_inset Newline newline
2045 \end_inset
2046
2047 nahi dituzun aldaketei buruz eztabaidatzeko, eta beraien ikuspuntuak jakiteko.
2048 \end_layout
2049
2050 \begin_layout Standard
2051 Egiten dituzun aldaketek testu aldetik garbiak izan behar dute, ulerterrazak
2052  alegia, dokumentazioaren berregituraketa sakonagoa egin ahal izateko.
2053  Hobekuntza guzti horiek jasotzea beti eskertzen da.
2054 \end_layout
2055
2056 \end_body
2057 \end_document