lib/doc/eu/Intro.lyx

   1 #LyX 2.0 created this file. For more info see http://www.lyx.org/
   2 \lyxformat 413
   3 \begin_document
   4 \begin_header
   5 \textclass article
   6 \begin_preamble
   7 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
   8 %
   9 %This preamble is designed to ensure that the document prints
  10 % out as advertised. If you mess with this preamble,
  11 % parts of the document may not print out as expected.  If you
  12 % have problems LaTeXing this file, please contact
  13 % the documentation team
  14 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
  15
  16 \usepackage{ifpdf} % part of the hyperref bundle
  17 \ifpdf % if pdflatex is used
  18
  19  % set fonts for nicer pdf view
  20  \IfFileExists{lmodern.sty}{\usepackage{lmodern}}{}
  21
  22 \fi % end if pdflatex is used
  23
  24 % the pages of the TOC is numbered roman
  25 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
  26 \pagenumbering{roman}
  27 \let\myTOC\tableofcontents
  28 \renewcommand\tableofcontents{%
  29   \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
  30   \myTOC
  31   \cleardoublepage
  32   \pagenumbering{arabic} }
  33
  34 % redefine the \LyX macro for PDF bookmarks
  35 \def\LyX{\texorpdfstring{%
  36   L\kern-.1667em\lower.25em\hbox{Y}\kern-.125emX\@}
  37   {LyX}}
  38 \end_preamble
  39 \use_default_options false
  40 \maintain_unincluded_children false
  41 \language basque
  42 \language_package default
  43 \inputencoding auto
  44 \fontencoding global
  45 \font_roman default
  46 \font_sans default
  47 \font_typewriter default
  48 \font_default_family default
  49 \use_non_tex_fonts false
  50 \font_sc false
  51 \font_osf false
  52 \font_sf_scale 100
  53 \font_tt_scale 100
  54
  55 \graphics default
  56 \default_output_format default
  57 \output_sync 0
  58 \bibtex_command default
  59 \index_command default
  60 \paperfontsize 12
  61 \spacing single
  62 \use_hyperref true
  63 \pdf_title "LyX Sarrera"
  64 \pdf_author "LyX Team"
  65 \pdf_subject "LyX-documentation Intro"
  66 \pdf_keywords "LyX, documentation"
  67 \pdf_bookmarks true
  68 \pdf_bookmarksnumbered true
  69 \pdf_bookmarksopen true
  70 \pdf_bookmarksopenlevel 2
  71 \pdf_breaklinks false
  72 \pdf_pdfborder false
  73 \pdf_colorlinks true
  74 \pdf_backref false
  75 \pdf_pdfusetitle false
  76 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
  77 \papersize a4paper
  78 \use_geometry false
  79 \use_amsmath 1
  80 \use_esint 0
  81 \use_mhchem 1
  82 \use_mathdots 1
  83 \cite_engine basic
  84 \use_bibtopic false
  85 \use_indices false
  86 \paperorientation portrait
  87 \suppress_date false
  88 \use_refstyle 0
  89 \index Indizea
  90 \shortcut idx
  91 \color #008000
  92 \end_index
  93 \secnumdepth 3
  94 \tocdepth 2
  95 \paragraph_separation indent
  96 \paragraph_indentation default
  97 \quotes_language english
  98 \papercolumns 1
  99 \papersides 1
 100 \paperpagestyle default
 101 \tracking_changes false
 102 \output_changes false
 103 \html_math_output 0
 104 \html_css_as_file 0
 105 \html_be_strict false
 106 \end_header
 107
 108 \begin_body
 109
 110 \begin_layout Title
 111 LyX Sarrera
 112 \end_layout
 113
 114 \begin_layout Author
 115 egilea: LyX taldea.
 116 \begin_inset Foot
 117 status collapsed
 118
 119 \begin_layout Plain Layout
 120 Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak LyX dokumentazioko posta-zer
 121 renda honetara:
 122 \lang english
 123
 124 \begin_inset CommandInset href
 125 LatexCommand href
 126 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
 127 type "mailto:"
 128
 129 \end_inset
 130
 131
 132 \lang basque
 133
 134 \begin_inset Newline newline
 135 \end_inset
 136
 137 Itzulpena: Iñaki Larrañaga Murgoitio <dooteo@euskalgnu.org>, 2004, 2010.
 138 \begin_inset Newline newline
 139 \end_inset
 140
 141 Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
 142 \end_layout
 143
 144 \end_inset
 145
 146
 147 \end_layout
 148
 149 \begin_layout Standard
 150 \begin_inset CommandInset toc
 151 LatexCommand tableofcontents
 152
 153 \end_inset
 154
 155
 156 \end_layout
 157
 158 \begin_layout Chapter
 159 LyX-en filosofia
 160 \end_layout
 161
 162 \begin_layout Section
 163 Zer da LyX?
 164 \end_layout
 165
 166 \begin_layout Standard
 167 LyX dokumentuak prestatzeko sistema bat da.
 168  Matematikak, erreferentzia gurutzatuak, bibliografiak, indizeak eta bestelakoak
 169  erabiliz artikulu tekniko eta zientifiko konplexuak sortzeko aukera eskaintzen
 170  dizu.
 171  Edozein luzeratako dokumentuak idazteko gaitasuna duen tresna paregabea
 172  da: dokumentua hainbat ataletan edo orrialdetan automatikoki zatitzeko,
 173  zuzentzaile ortografikoak lantzeko eta bestelako eginbideak ditu.
 174  Amatxori eskutitz bat idazteko ere erabil dezakezu, nahiz eta ziurrenik
 175  hori egiteko programa sinpleagoren bat erabilgarri egon.
 176  Ez da iragarki, posterrak edo marrazkiak sortzeko tresna (gero azalduko
 177  da zergatia), nahiz eta gogorki saiatuta hori ere lor daitekeen.
 178  Beraren erabileraren gaineko zenbait adibide: memoriak, eskutitzak, desadostasu
 179 nak eta horrelakoak, irakurtzeko oharrak, ikastarotako liburuxkak, hitzaldietara
 180 ko laburpenak, softwareari buruzko dokumentazioa, liburuak (PostgreSQL,
 181  telepatia, kriptologia, fikziozko edota maitasunezko nobelak, olerkiak,
 182  bertsoak, umeentzako ipuinak e.a.), ekitaldi zientifikoetarako artikuluak,
 183  musika eta filmentzako script-ak, proiektuetarako txostenak \SpecialChar \ldots{}
 184
 185 \end_layout
 186
 187 \begin_layout Standard
 188 LyX ordenagailuen bitartez dokumentazioa idazteko tresna eraginkorra da,
 189  markatze-hizkuntza darabil,
 190 \begin_inset Quotes eld
 191 \end_inset
 192
 193 idazmakina
 194 \begin_inset Quotes erd
 195 \end_inset
 196
 197  kontzeptu zaharkitua apurtuz.
 198  Ahalegin gutxirekin eta denbora oso labur batean dokumentu profesionalak
 199  sortu nahi dituztenentzako diseinatua dago, eta
 200 \begin_inset Quotes eld
 201 \end_inset
 202
 203 maketazioko
 204 \begin_inset Quotes erd
 205 \end_inset
 206
 207  aditua izan gabe.
 208  Maketazio lanez ordenagailua arduratzen da, ez egilea; LyX-ekin egileak
 209  dokumentuaren edukian kontzentratzen da.
 210 \end_layout
 211
 212 \begin_layout Standard
 213 LyX erabiltzeko lehen aurrerapausoa zuk, erabiltzaile zaren horrek, daukazun
 214  pentsaera aldatzean datza.
 215  Garai batean (sua asmatu eta mende gutxitara) dokumentuak sortzeko tresnak
 216  idazmakinak ziren, eta bere mugak gainditzeko hainbat trikimailu beharko
 217  ikasi.
 218  Honela, esaldia edo hitz bat azpimarratzeko
 219 \begin_inset Quotes eld
 220 \end_inset
 221
 222 _
 223 \begin_inset Quotes erd
 224 \end_inset
 225
 226  karakterearekin berridazten genuen, esaldiari garrantzi handiagoa emanez.
 227  Taula bat sortzeko, berriz, zutabe bakoitzaren zabalera zehaztu, eta kontuz
 228  kontu tabulazioz betetzen genuen.
 229  Gutunak eta bestelakoak sortzerakoan, eskuinera 'koskatu', e.a.
 230  Gainera, lerro-amaierako hitz banaketekin kontuz ibili beharra.
 231 \end_layout
 232
 233 \begin_layout Standard
 234 Beste hitzetan, denok entrenatuak izan ginen
 235 \begin_inset Quotes eld
 236 \end_inset
 237
 238 zer hizki zein lekutan kokatu
 239 \begin_inset Quotes erd
 240 \end_inset
 241
 242  lan egiteko era horiekin arduratzeko.
 243  Ondorioz, ia testu-prozesadoreen gehiengo batek oraindik bizimodu horrekin
 244  darrai.
 245  Tabuladorea leku batean zuriuneak ezartzeko erabiltzen da.
 246  Oraindik, orrialde batean gauza bakoitzak eduki behar duen kokapenarekin
 247  arduratu behar izaten dugu.
 248  Dokumentu zati baten letra-tipoa aldatzea, idazmakina baten idazgurpila
 249  aldatzea bezalako zerbait da.
 250  WYSIWYG motako testu-prozesadoreen filosofia da hori: "Ikusten duzuna lortzen
 251  duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get).
 252  Zoritxarrez, paradigma honen emaitza "Ikusten duzuna da lortzen duzun guztia".
 253 \end_layout
 254
 255 \begin_layout Standard
 256 LyX-eko oinarrizko izaera zer egiten ari garen horretan datza, eta ez
 257 \emph on
 258 nola
 259 \emph default
 260  egitean.
 261  "Ikusten duzuna lortzen duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get) pentsamol
 262 deko prozesadore baten ordez LyX-en eredua "Ikusten duzuna
 263 \emph on
 264 esan nahi
 265 \emph default
 266  duzu" (WYSIWYM, What You See Is What You
 267 \emph on
 268 Mean
 269 \emph default
 270 ) da.
 271 \end_layout
 272
 273 \begin_layout Standard
 274 LyX arlo honetan bereizten da, beste testu-prozesadore arrunt batekin konparatuz
 275  .
 276  Hizki bat leku zehatz batean egoteaz arduratu beharrik ez daukazu.
 277  Esan LyX-i
 278 \emph on
 279 zer egiten ari zaren
 280 \emph default
 281 , eta bera,
 282 \emph on
 283 estilo
 284 \emph default
 285  izeneko arautegi bat jarraituz, beste denaz arduratuko da.
 286 \begin_inset Foot
 287 status collapsed
 288
 289 \begin_layout Plain Layout
 290  Zehatzago izatearren, bulegotikako suiteak (azken bertsioak) markatze-metodoare
 291 n antzekoa erabiltzen duten orri-estiloak dituzte.
 292  Nola nahi ere, gure esperientziaren arabera, eguneroko zereginetan oso
 293  gutxi erabiltzen dira.
 294 \end_layout
 295
 296 \end_inset
 297
 298  Ikus dezakegun adibide bat:
 299 \end_layout
 300
 301 \begin_layout Standard
 302 Demagun txosten bat idazten ari zarela.
 303
 304 \begin_inset Quotes eld
 305 \end_inset
 306
 307 Sarrera
 308 \begin_inset Quotes erd
 309 \end_inset
 310
 311  izeneko atal bat eduki nahi duzu txostenaren hasieran.
 312  Ireki zure testu-prozesadoreko letra-tipoen menua, letra-tamaina berria
 313  aukeratzeko.
 314  Ondoren, aktibatu letra lodiarekin.
 315  Jarraian idatzi
 316 \begin_inset Quotes eld
 317 \end_inset
 318
 319 1.
 320 \begin_inset space ~
 321 \end_inset
 322
 323 Sarrera
 324 \begin_inset Quotes erd
 325 \end_inset
 326
 327 .
 328  Nola ez, denbora pasa ahala, gero atal hau dokumentuko beste leku batean
 329  kokatzeko, edo aurretik beste atal bat idazteko asmoa edukiz gero, bai
 330  honi bai beste atal guztiei zenbatzailean zenbakiak aldatu beharko dizkiozu,
 331  eta nola ez, aurkibideko zenbaki guztiak aldatu.
 332 \end_layout
 333
 334 \begin_layout Standard
 335 LyX-en berriz, kokatu goialdean dauden botoitxo guztien ezkerretara dagoen
 336  goitibeherako zerrendan, hautatu
 337 \family sans
 338 Atala
 339 \family default
 340  eta idatzi "Sarrera".
 341 \end_layout
 342
 343 \begin_layout Standard
 344 Hori da dena.
 345  Ebaki atal hori eta beste edonon itsatsiz gero, dena bere kasa berriz zenbatua
 346  izango da.
 347  Gainera, atal horri buruz errenferentziak sartzen badituzu (erreferentzia
 348  gurutzatuen etiketak txertatuz), LyX-ek dokumentuaren barruko buruzko erreferen
 349 tzia guztiak eguneratuko ditu, ez daukazu atalen zenbaketa gehiago idatzi
 350  beharrik.
 351 \end_layout
 352
 353 \begin_layout Standard
 354 Ohiko testu-prozesadore orokorrekin kontsistentzia-arazoak gertatzen dira.
 355  Bost egun igaro ondoren, txostena berriro ireki eta 4.
 356 \begin_inset space ~
 357 \end_inset
 358
 359 atala hasteko asmoa daukazu.
 360  18
 361 \begin_inset space ~
 362 \end_inset
 363
 364 neurriko letra lodia erabili behar dela ahaztu zaizu, eta 16
 365 \begin_inset space ~
 366 \end_inset
 367
 368 neurrikoa erabiltzen duzu; beraz, 4.
 369 \begin_inset space ~
 370 \end_inset
 371
 372 ataleko izenburuko letra-tipoa eta 1.
 373 \begin_inset space ~
 374 \end_inset
 375
 376 atalean erabilitakoak desberdinak dira.
 377  LyX-en ez dago arazo hori, zure ordez letra-tipoa eta tamainak egoki edukitzeaz
 378  ordenagailua arduratuko baita.
 379  Azken finean, horretarako sortu ziren ordenagailuak, guri bizitza errazteko.
 380 \end_layout
 381
 382 \begin_layout Standard
 383 Beste adibide bat.
 384  Demagun zerrenda bat egiten ari zarela.
 385  Beste testu-prozesadoreetan zerrenda bat tabulazio eta lerro berri (lerro-jauzi
 386 ) batzuen ondorioa besterik ez da izaten, zerrendako elementu bakoitzaren
 387  etiketa non jarri, zer den, zenbateko tartea eta antzekoetan pentsatu behar
 388  duzu.
 389  LyX-ekin, ordea, bi ardura hartu beharko dituzu, bata zelako zerrenda mota
 390  den, eta bestea, bertan zer idatzi behar duzun.
 391  Eta kitto!
 392 \end_layout
 393
 394 \begin_layout Standard
 395 Beraz, LyX-en atzean dagoen ideia hau da: zer egin nahi duzun zehaztea,
 396  ez nola egin nahi duzun.
 397  "What You See Is What You Get" modeloaren ordez LyX-ek "What You See Is
 398  What You
 399 \emph on
 400 Mean"
 401 \emph default
 402  edo "WYSIWYM" erabiltzen du.
 403  Ahalmen handiko burutazio honek dokumentuak idazteko zeregina oso sinplifikatze
 404 n du.
 405  Horregatik irudi edo iragarkiak sortzeko LyX ez da erabilgarria.
 406  Kasu horietan, gauza bakoitza zein lekutan kokatu behar den zehaztu behar
 407  duzu, hemen ez baitago paragrafo, atal eta bestelako unitate funtzionalik.
 408  Ez du esan nahi LyX-i zenbait funtzio falta zaizkiola.
 409  Esan nahi du lan horretarako ez dela tresna egokia – marrazkiak ukitzeko
 410  tresna egokiak dauden bezala, dokumentuak idazteko tresnen artean LyX daukagu.
 411 \end_layout
 412
 413 \begin_layout Section
 414 LyX eta testu-prozesadoreen arteko ezberdintasunak
 415 \begin_inset Argument
 416 status collapsed
 417
 418 \begin_layout Plain Layout
 419 LyX eta beste testu-prozesadoreak
 420 \end_layout
 421
 422 \end_inset
 423
 424
 425 \end_layout
 426
 427 \begin_layout Standard
 428 Hona LyX-en aurkituko ez dituzun eginbideen zerrenda:
 429 \end_layout
 430
 431 \begin_layout Itemize
 432 Erregela bat (marjinak ezartzeko)
 433 \end_layout
 434
 435 \begin_layout Itemize
 436 Tabuladoreak
 437 \end_layout
 438
 439 \begin_layout Itemize
 440 Tarte osagarriak (adib.
 441
 442 \family sans
 443 Sartu
 444 \family default
 445  edo
 446 \family sans
 447 Zuriune
 448 \family default
 449  tekla bi edo gehiagotan sakatzea)
 450 \end_layout
 451
 452 \begin_layout Standard
 453 Tabuladoreek zehazten dute erregela batean zehar orrialde bakoitzeko elementuak
 454  non kokatzen diren, LyX-en alferrikakoak dira.
 455  Programa gauza bakoitzaren kokapenaz arduratzen da, zu ez.
 456  Zuriune osagarriekin ere antzera: LyX-ek gehituko ditu, behar diren heinean
 457  eta inguruaren arabera.
 458  Hasieran, bi lerro huts jarraian ezin ezartzea nahiko bitxi gertatuko zaigu,
 459  baina 'WYSIWYM' pentsamoldea ibiltzen ikastean zentzu gehiago hartzen joango
 460  zara.
 461 \end_layout
 462
 463 \begin_layout Standard
 464 LyX-ek aurkezten dizkizun eginbide batzuk, baina irudikatu dezakezun bezala
 465  erabiltzen ez direnak:
 466 \end_layout
 467
 468 \begin_layout Itemize
 469 Koskatze-kontrolak.
 470 \end_layout
 471
 472 \begin_layout Itemize
 473 Orri-jauziak.
 474 \end_layout
 475
 476 \begin_layout Itemize
 477 Lerro-tartea (adb.
 478  zuriune sinplea, bikoitza, e.a.).
 479 \end_layout
 480
 481 \begin_layout Itemize
 482 Tarte horizontal eta bertikala.
 483 \end_layout
 484
 485 \begin_layout Itemize
 486 Letra-tipo eta tamainak.
 487 \end_layout
 488
 489 \begin_layout Itemize
 490 Letra-familia (lodia, etzana, azpimarratua, e.a.).
 491 \end_layout
 492
 493 \begin_layout Standard
 494 Nahiz eta LyX-en agertu, oro har ez dira erabiltzen.
 495  LyX gauza horietaz arduratzen da zure ordez, eta egiten ari zarenaren ondorioek
 496 in bat egiten du.
 497  Dokumentuko zati bakoitzari letra-tipo eta tamaina zehatzak automatikoki
 498  ezartzen dizkio.
 499  Paragrafoen koskak testuinguruaren menpe daude; paragrafo mota bakoitza
 500  era ezberdinean 'koskatzen' da.
 501  Orri-jauziak modu automatiko batean lantzen dira.
 502  Oro har, lerro, hitz eta paragrafo-tarteak aldakorrak dira, LyX-ek ezartzen
 503  ditu.
 504 \begin_inset Foot
 505 status collapsed
 506
 507 \begin_layout Plain Layout
 508 Eginbide hauek denak zehatz ditzakezu (gutxi batzuk zehazteko LaTeX-eko
 509  ezaguerak behar dira) bai dokumentu osorako bai eta zati baterako ere.
 510  Xehetasun gehiagotarako, ikusi
 511 \emph on
 512 Erabiltzailearen gida
 513 \emph default
 514  edota
 515 \emph on
 516 Eginbide gehigarriak
 517 \emph default
 518 .
 519 \end_layout
 520
 521 \end_inset
 522
 523
 524 \end_layout
 525
 526 \begin_layout Standard
 527 Azkenik, LyX-ek (eta LaTeX-ek ere bai) testu-prozesadore askori gainditzen
 528  dien arloak hauek dira:
 529 \end_layout
 530
 531 \begin_layout Itemize
 532 Lerro-amaierako hitz-banaketa (Hipenazioa).
 533 \end_layout
 534
 535 \begin_layout Itemize
 536 Edozein motako zerrendak.
 537 \end_layout
 538
 539 \begin_layout Itemize
 540 Matematikak.
 541 \end_layout
 542
 543 \begin_layout Itemize
 544 Taulak.
 545 \end_layout
 546
 547 \begin_layout Itemize
 548 Erreferentzia gurutzatuak.
 549 \end_layout
 550
 551 \begin_layout Standard
 552 Egungo prozesadore askok matematikako ikurrak, taulak, lerro amaierako hitz
 553  bereizleak eta estilo-definizioa erabiltzen dituzte, eta WYSIWYM pentsamoldera
 554  hurbiltzen hasiak dira.
 555  Eginbide horiek ezartzen hasi berri dira; LyX, ordea, LaTeX dokumentu-prestatze
 556  sisteman oinarritua dago.
 557  LaTeX duela 20 urte baino gehiago sortu zen, eta
 558 \emph on
 559 funtzionatzen du
 560 \emph default
 561 .
 562
 563 \end_layout
 564
 565 \begin_layout Section
 566 Zer demontre da LaTeX?
 567 \end_layout
 568
 569 \begin_layout Standard
 570 LaTeX
 571 \begin_inset Foot
 572 status collapsed
 573
 574 \begin_layout Plain Layout
 575 Atal honetako informazioaren jatorria, Helmut Kopka eta Patrick Daly-k idatzitak
 576 o "A Guide to LaTeX2e"-a.
 577
 578 \emph on
 579 Erabiltzailearen Gida
 580 \emph default
 581 k bibliografia atalean honi buruzko sarrera bat dauka.
 582 \end_layout
 583
 584 \end_inset
 585
 586  da 1985-ean Leslie Lamport-ek diseinatutako dokumentazioa prestatzeko sistema
 587  da.
 588  1984-ean Donald Knuth-ek sortu zuen TeX maketazio-konposaketa hizkuntzaren
 589  gainetik pixkanaka eraikita izan zen.
 590  Zehazki zer den, ordea, askok ez du ulertzen.
 591  ASCII (testu soila) fitxategian idatzitako komando-konposaketa zerrenda
 592  hartu eta landu egiten du.
 593  Idazmakina bat baino zailagoa da, baina argitaletxe baten espezializazio
 594  eta konplexutasunera heldu gabe.
 595  Edozein modutan, irteera bezala 'dispositibotik aske' (
 596 \begin_inset Quotes eld
 597 \end_inset
 598
 599 device independent
 600 \begin_inset Quotes erd
 601 \end_inset
 602
 603 ) izeneko formatuan sortzen du,
 604 \family typewriter
 605 dvi
 606 \family default
 607  era motzean esateko.
 608
 609 \family typewriter
 610 dvi
 611 \family default
 612  fitxategia bistaratzeko programak edo PostScript bezalako beste formatu
 613  batera bihurtzen dutenak erabil ditzakezu.
 614 \end_layout
 615
 616 \begin_layout Standard
 617 Eginbide hau besterik ez balu, konposaketaren bihotza besterik ez zen izango.
 618  TeX-ek, ordea, makroak ezarri eta zehazteko aukera eskaintzen digu.
 619  TeX erabiltzen duten gehienek erabiltzen dute Knuth-ek sortutako Konposaketa-mu
 620 nduko ñabardurak ezkutatzeko makromultzoa.
 621  Erabiltzaile normalak TeX (konposaketa komandoez bakarrik osatutako bizkarrezur
 622 ra) garbi batekin lanik ez du egiten.
 623  Era gordinean makroak sortzen dituztenek bakarrik erabiltzen dute.
 624  Eta une hori da Leslie Lamport antzeztokira sartzen zaiguna.
 625  Berak makroak (komando multzo bat), taulak edo matematika formulak sortzeko
 626  bide sendo eta uniforme batean egon nahi zuen: erabiltzaileari begira gehiago
 627  zuzendua eta konposaketa arlora berriz gutxiago, horrenbesteko buru hausterik
 628  gabe.
 629  Honela sortu zen LaTeX.
 630 \end_layout
 631
 632 \begin_layout Standard
 633 Orain, LaTeX-en hedapen eta garapenekin bateratuz, beste gizaki batzuk TeX-erako
 634  norberaren makro multzoak sortzen ari dira, matematika eta horrelako edizio
 635  arloetara zuzendutakoak.
 636  Batzuek zuzenean TeX erabili zuten; besteak, berriz, LaTeX moldatzen hasi
 637  ziren.
 638  Nahaspila hau konpontzeko asmoz, laurogeigarren hamarkadaren amaieran,
 639  LaTeX-eko adituak (Lamport barne, noski) LaTeX2e-en lanean hasi ziren,
 640  gaur egungo bertsioa.
 641  Bertsio berri hori makroak sortzeko erraztasun handiagoak eskaintzen dizkizuten
 642  komandoekin dator, letra-tipo berriak erabiltzeko laguntza eta hobekuntza
 643  gehiago.
 644  Beraren eskubide osoz, LaTeX bere izaeran hizkuntza zabal bat da.
 645  Estandarraz gain, mundu osoko erabiltzaileek LaTeX-entzat gehigarriak sortzen
 646  darraite.
 647 \end_layout
 648
 649 \begin_layout Standard
 650 LaTeX hedatzeko bi modu daude: klaseak eta estiloak.
 651
 652 \emph on
 653 Klase
 654 \emph default
 655  bat da dokumentu-mota berri bat (liburu bat, edo artikulu bat) zehazten
 656  duen LaTeX-eko (eta TeX-ekoa ere) makro talde bat.
 657  Diapositibentzako klaseak daude, fisika eta matematikako argitalpenetan...
 658  zenbait unibertsitatek tesiak zehazten dituen formatuak dituzte.
 659
 660 \emph on
 661 Estiloa
 662 \emph default
 663  bat berriz, eta klase batetik ezberdinduz, ez du dokumentu berri bat zehazten,
 664  edozein dokumentutan erabil dezakezun
 665 \emph on
 666 jokabide
 667 \emph default
 668  berri bat baizik.
 669  Adibidez, LyX-ek orriaren marjinak eta lerro-tarteak LaTeX-eko bi estilo-fitxat
 670 egi erabiliz kontrolatzen ditu.
 671  Dokumentu-motak lantzeko hainbat estilo-fitxategi daude: txartelak edo
 672  gutunazalak inprimatzeko, dokumentuaren koskak aldatzeko, letra-tipo berriak
 673  ezartzeko, irudiak moldatzeko, orriko goiburukoak diseinatzeko, bibliografiak
 674  nork bere erara egiteko, oin-oharren itxura eta kokalekuak aldatzeko, taulak
 675  eta irudiak, zerrendak pertsonalizatu, e.a.
 676 \end_layout
 677
 678 \begin_layout Standard
 679 Laburpen bat:
 680 \end_layout
 681
 682 \begin_layout Description
 683 TeX: konposaketarako lengoaia, makroak sortu eta erabiltzeko ahalmenarekin.
 684 \end_layout
 685
 686 \begin_layout Description
 687 LaTeX: TeX-en gainean eraikitako makroen paketea.
 688 \end_layout
 689
 690 \begin_layout Description
 691 klaseak: dokumentu baten deskribapena, LaTeX erabiliz.
 692 \end_layout
 693
 694 \begin_layout Description
 695 estiloak: nolabait LaTeX-en izaera moldatzeko.
 696 \end_layout
 697
 698 \begin_layout Description
 699 LyX: WYSIWYM testu-prozesadore bisuala, LaTeX-en indar eta ahalmen guztiak
 700  erabiliz.
 701 \end_layout
 702
 703 \begin_layout Standard
 704 Atal honen asmoa izan da zuri argitzea LyX
 705 \emph on
 706 zergatik
 707 \emph default
 708  ezberdintzen den beste testu prozesadoreen lana jorratzeko bideez (bere
 709  funtzionamenduan).
 710  Zergatia garbia da: konposaketa oinarri bezala LaTeX erabiltzen du.
 711  Azken hau bezala, zure idazkeraren inguruan kokatzen da (idazten ari zarena).
 712  Haren itxuraz ordenagailua arduratuko da.
 713 \end_layout
 714
 715 \begin_layout Chapter
 716 Dokumentazioan nabigatzea
 717 \end_layout
 718
 719 \begin_layout Standard
 720 Zure galderei errazago erantzuteko, eta LyX-en eginbideak era egoki baten
 721  azaltzeko, dokumentazioa hainbat fitxategitan zatitu da.
 722  Zati bakoitzak bere helburua du, aurrerago azalduko den bezala.
 723  Fitxategi hauetariko batekin aurrez aurre aurkitu baino lehenago, begi
 724  bistan daukazun hau irakurtzea aholkatzen dizugu, denbora aurreztu dezazun
 725  informazio eta aipamen erabilgarri asko baitauka.
 726 \end_layout
 727
 728 \begin_layout Standard
 729 Zorionez, LyX-en garapena ez denez inoiz geldituko, laguntzako dokumentuaren
 730  zati bat amaitu gabe edo zaharkitua egon daiteke.
 731  LyX-eko beste guztia bezala, eskuliburuak boluntario-lanaren emaitzak dira,
 732  eta hauek "benetako lana" daukate; etxekoak, iloba zaindu, edalontziak
 733  garbitu, mozkorkerian gaupasa egin, e.a.
 734  Eskuliburuak egoera onean (eguneratuak) egon daitezen ahalegintzen gara.
 735  Laguntzeko prest bazaude, ziurta zaitez dokumentuko beste ezer baino lehen
 736
 737 \begin_inset CommandInset ref
 738 LatexCommand ref
 739 reference "atal:auzolana"
 740
 741 \end_inset
 742
 743  atala irakurtzen.
 744 \end_layout
 745
 746 \begin_layout Standard
 747 Beste mesede bat egin dezakezu: eskuliburu hauetan zerbait argi ez badago
 748  edo akatsak baditu, guri jakinarazi! Dokumentazioa eguneratua edukitzen
 749  arduratuta dauden neska/mutilekin harremanetan jar zaitezke, horretarako
 750  idatzi
 751 \begin_inset CommandInset href
 752 LatexCommand href
 753 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
 754 type "mailto:"
 755
 756 \end_inset
 757
 758  helbidera.
 759  Dokumentazioan erantzuten ez den zerbaiti buruzko laguntza behar baduzu,
 760  erabili posta-zerrenda hau:
 761 \begin_inset CommandInset href
 762 LatexCommand href
 763 target "lyx-users@lists.lyx.org"
 764 type "mailto:"
 765
 766 \end_inset
 767
 768
 769 \end_layout
 770
 771 \begin_layout Section
 772 Eskuliburuen egitura
 773 \end_layout
 774
 775 \begin_layout Standard
 776 Agian, eskulibururen bat edo beste inprimatuta edukiko duzu, edo bestela
 777  LyX erabiliz "pantailan" irakurtzen zaude.
 778  LyX-eko fitxategia eta inprimatutakoaren artean ezberdintasun batzuk daude.
 779  Aurrenekoa, izenburua eskuliburuaren hasieran dago, ez da bereizitako orrialdea
 780 n agertzen, inprimatutako bertsioan lehenbiziko orrialdean agertzen da.
 781  Bai oin-oharra, bai edukien aurkibidea ez daude beraien osotasunean bistaratuak.
 782  Edukien aurkibidea ikusteko menuko aukera bat badaukazu:
 783 \family sans
 784 Arakatu
 785 \family default
 786 .
 787  Oin-ohar bat irakurtzeko, modu honetan agertzen da
 788 \begin_inset Foot
 789 status collapsed
 790
 791 \begin_layout Plain Layout
 792 Kaixo! Oin-ohar hau ixteko, ezkerraldeko laukitxo gris horretan klik egin\SpecialChar \ldots{}
 793 Bai,
 794  "oina" hitza bertan idatzita agertzen da.
 795 \end_layout
 796
 797 \end_inset
 798
 799  eta saguaren ezker botoiaz bere gainean klikatu.
 800  Saia zaitez!
 801 \end_layout
 802
 803 \begin_layout Standard
 804 Inprimatutako eskuliburuetan, erreferentzia gurutzatu guztiak kapitulu,
 805  atal, azpiatal eta bestelakoen zenbatzaile bezala agertzen dira.
 806  Pantailan, ordea, erreferentzia gurutzatuak datorrena bezalako laukiluze
 807  grisetan agertzen dira:
 808 \begin_inset CommandInset ref
 809 LatexCommand ref
 810 reference "atal:auzolana"
 811
 812 \end_inset
 813
 814
 815 \begin_inset space ~
 816 \end_inset
 817
 818 alegia (inprimatutako eskuliburuetan zenbakiak agertzen dira laukiluze hauen
 819  ordez).
 820  Laukiluzea saguaren ezker botoiarekin klik eginez dokumentuko erreferentzia
 821  gurutzatuen zerrenda daukan elkarrizketa-koadroa bistaratuko zaizu.
 822  Sarrera honek "atal:auzolana" izeneko bakar bat dauka.
 823  Erreferentziatu den atalera joateko, erabili elkarrizketa koadroan "Joan
 824  etiketara" botoia.
 825
 826 \begin_inset Quotes eld
 827 \end_inset
 828
 829 Joan atzerantz
 830 \begin_inset Quotes erd
 831 \end_inset
 832
 833  botoian klik eginez aurreko kokapenera itzuliko zara.
 834 \end_layout
 835
 836 \begin_layout Standard
 837 Fitxategi honen pantailazko eta inprimatutako bertsioaren arteko ezberdintasun
 838  batzuk ikusi ondoren, eskuliburu honen formatuaz mintzatzen has gaitezke.
 839  Noizean behin letra-tipo desberdineko elementuak aurkituko dituzu:
 840 \end_layout
 841
 842 \begin_layout Itemize
 843
 844 \emph on
 845 Enfasia estiloa
 846 \emph default
 847  orokorrean enfasietan erabiltzen da, arrazonamendu orokorretan, liburuen
 848  tituluetan, beste eskuliburuetako ataletan, eta idazleen (egile) oharretan.
 849 \end_layout
 850
 851 \begin_layout Itemize
 852
 853 \family typewriter
 854 Idazmakina
 855 \family default
 856 programa eta fitxategien izenetan, LaTeX kodea eta LyX kode eta funtzioetan
 857  erabiltzen da.
 858 \end_layout
 859
 860 \begin_layout Itemize
 861
 862 \family sans
 863 Sans Serif
 864 \family default
 865  menu, botoi, elkarrizketa-koadroetan eta teklatuko teklen izenetan erabiltzen
 866  da.
 867 \end_layout
 868
 869 \begin_layout Itemize
 870
 871 \noun on
 872 Izena
 873 \noun default
 874  pertsonen izena idazteko erabiltzen da.
 875 \end_layout
 876
 877 \begin_layout Itemize
 878
 879 \family sans
 880 \series bold
 881 Lodia
 882 \family default
 883 \series default
 884  LaTeX kodean erabiltzen da.
 885 \end_layout
 886
 887 \begin_layout Standard
 888 Teklei erreferentzia egiterakoan erabilpen hauek jarraituko dira:
 889 \end_layout
 890
 891 \begin_layout Itemize
 892 "
 893 \family sans
 894 Ktrl-
 895 \family default
 896 "
 897 \family sans
 898 Kontrol
 899 \family default
 900  (
 901 \family sans
 902 Ctrl
 903 \family default
 904 ) tekla esanahi du.
 905 \end_layout
 906
 907 \begin_layout Itemize
 908 "
 909 \family sans
 910 Maius-
 911 \family default
 912 "
 913 \family sans
 914 Shift
 915 \family default
 916  tekla esanahi du.
 917 \end_layout
 918
 919 \begin_layout Itemize
 920 "
 921 \family sans
 922 Alt-
 923 \family default
 924 "
 925 \family sans
 926 Alt (Meta)
 927 \family default
 928  tekla adierazten du.
 929 \end_layout
 930
 931 \begin_layout Itemize
 932 "
 933 \family sans
 934 F1
 935 \family default
 936 "\SpecialChar \ldots{}
 937 "
 938 \family sans
 939 F12
 940 \family default
 941 " funtzio teklak.
 942 \end_layout
 943
 944 \begin_layout Itemize
 945
 946 \family sans
 947 "Esc"
 948 \family default
 949
 950 \family sans
 951 'Ihes'
 952 \family default
 953  edo
 954 \family sans
 955 'Escape'
 956 \family default
 957  tekla da.
 958 \end_layout
 959
 960 \begin_layout Itemize
 961
 962 \family sans
 963 "Ezkerrera"
 964 \family default
 965 ,
 966 \family sans
 967 "Eskuinera"
 968 \family default
 969 ,
 970 \family sans
 971 Gora"
 972 \family default
 973 ,
 974 \family sans
 975 "Behera"
 976 \family default
 977  beraien izenak dioen bezala, teklatuko geziak (kurtsoreak) dira.
 978
 979 \end_layout
 980
 981 \begin_layout Itemize
 982
 983 \family sans
 984 "Txertatu",
 985 \family default
 986
 987 \family sans
 988 "Ezabatu",
 989 \family default
 990
 991 \family sans
 992 "Hasiera",
 993 \family default
 994
 995 \family sans
 996 "Amaiera",
 997 \family default
 998  "
 999 \family sans
1000 Goratu Orria
1001 \family default
1002 " eta "
1003 \family sans
1004 Beheratu Orria
1005 \family default
1006 " gezien gainean egon ohi diren 6 tekla dira.
1007  Goratu Orria eta Beheratu Orria teklatu batzuetan
1008 \family sans
1009 Prior
1010 \family default
1011  eta
1012 \family sans
1013 Next
1014 \family default
1015  deitzen dira.
1016 \end_layout
1017
1018 \begin_layout Itemize
1019
1020 \family sans
1021 \begin_inset Quotes eld
1022 \end_inset
1023
1024 Sartu
1025 \begin_inset Quotes erd
1026 \end_inset
1027
1028
1029 \family default
1030  teklatu batzuk
1031 \family sans
1032 Return
1033 \family default
1034  daukate, beste batzuk
1035 \family sans
1036 Enter,
1037 \family default
1038  beste batzuk berriz birritan daukate.
1039  LyX-ek tekla denak berdin erabiliko ditu, beraz
1040 \family sans
1041 Sartu
1042 \family default
1043  erabiliko dugu.
1044 \end_layout
1045
1046 \begin_layout Itemize
1047 Uneko lasterbideen zerrenda Laguntza menuko Lasterbideak dokumentuan aurkitzen
1048  dira zehaztuta.
1049 \end_layout
1050
1051 \begin_layout Section
1052 Eskuliburuetan erabilitako unitateak
1053 \end_layout
1054
1055 \begin_layout Standard
1056 Dokumentazio honetan azaldutako unitateak ulertzeko,
1057 \begin_inset CommandInset ref
1058 LatexCommand ref
1059 reference "tab:Unitateak"
1060
1061 \end_inset
1062
1063
1064 \begin_inset space ~
1065 \end_inset
1066
1067 taulak LyX-eko unitate erabilgarri guztiak zerrendatzen ditu.
1068 \end_layout
1069
1070 \begin_layout Standard
1071 \begin_inset Float table
1072 wide false
1073 sideways false
1074 status open
1075
1076 \begin_layout Plain Layout
1077
1078 \end_layout
1079
1080 \begin_layout Plain Layout
1081 \begin_inset Caption
1082
1083 \begin_layout Plain Layout
1084 \begin_inset CommandInset label
1085 LatexCommand label
1086 name "tab:Unitateak"
1087
1088 \end_inset
1089
1090 Unitateak
1091 \end_layout
1092
1093 \end_inset
1094
1095
1096 \end_layout
1097
1098 \begin_layout Plain Layout
1099 \align center
1100 \begin_inset VSpace defskip
1101 \end_inset
1102
1103
1104 \begin_inset Tabular
1105 <lyxtabular version="3" rows="20" columns="2">
1106 <features tabularvalignment="middle">
1107 <column alignment="center" valignment="top" width="0">
1108 <column alignment="center" valignment="top" width="0">
1109 <row>
1110 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1111 \begin_inset Text
1112
1113 \begin_layout Plain Layout
1114 Unitatea
1115 \end_layout
1116
1117 \end_inset
1118 </cell>
1119 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1120 \begin_inset Text
1121
1122 \begin_layout Plain Layout
1123 Izena / deskripzioa
1124 \end_layout
1125
1126 \end_inset
1127 </cell>
1128 </row>
1129 <row>
1130 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1131 \begin_inset Text
1132
1133 \begin_layout Plain Layout
1134 mm
1135 \end_layout
1136
1137 \end_inset
1138 </cell>
1139 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1140 \begin_inset Text
1141
1142 \begin_layout Plain Layout
1143 milimetroa
1144 \end_layout
1145
1146 \end_inset
1147 </cell>
1148 </row>
1149 <row>
1150 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1151 \begin_inset Text
1152
1153 \begin_layout Plain Layout
1154 cm
1155 \end_layout
1156
1157 \end_inset
1158 </cell>
1159 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1160 \begin_inset Text
1161
1162 \begin_layout Plain Layout
1163 zentimetroa
1164 \end_layout
1165
1166 \end_inset
1167 </cell>
1168 </row>
1169 <row>
1170 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1171 \begin_inset Text
1172
1173 \begin_layout Plain Layout
1174 in
1175 \end_layout
1176
1177 \end_inset
1178 </cell>
1179 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1180 \begin_inset Text
1181
1182 \begin_layout Plain Layout
1183 hazbete
1184 \end_layout
1185
1186 \end_inset
1187 </cell>
1188 </row>
1189 <row>
1190 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1191 \begin_inset Text
1192
1193 \begin_layout Plain Layout
1194 pt
1195 \end_layout
1196
1197 \end_inset
1198 </cell>
1199 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1200 \begin_inset Text
1201
1202 \begin_layout Plain Layout
1203 puntu ( 72,27 = 1 hazbete)
1204 \end_layout
1205
1206 \end_inset
1207 </cell>
1208 </row>
1209 <row>
1210 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1211 \begin_inset Text
1212
1213 \begin_layout Plain Layout
1214 pc
1215 \end_layout
1216
1217 \end_inset
1218 </cell>
1219 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1220 \begin_inset Text
1221
1222 \begin_layout Plain Layout
1223 pica (1 pc = 12 pt)
1224 \end_layout
1225
1226 \end_inset
1227 </cell>
1228 </row>
1229 <row>
1230 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1231 \begin_inset Text
1232
1233 \begin_layout Plain Layout
1234 sp
1235 \end_layout
1236
1237 \end_inset
1238 </cell>
1239 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1240 \begin_inset Text
1241
1242 \begin_layout Plain Layout
1243 puntu eskalatua (65536 sp = 1 pt)
1244 \end_layout
1245
1246 \end_inset
1247 </cell>
1248 </row>
1249 <row>
1250 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1251 \begin_inset Text
1252
1253 \begin_layout Plain Layout
1254 bp
1255 \end_layout
1256
1257 \end_inset
1258 </cell>
1259 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1260 \begin_inset Text
1261
1262 \begin_layout Plain Layout
1263 puntu handia (72 bp = 1 hazbete)
1264 \end_layout
1265
1266 \end_inset
1267 </cell>
1268 </row>
1269 <row>
1270 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1271 \begin_inset Text
1272
1273 \begin_layout Plain Layout
1274 dd
1275 \end_layout
1276
1277 \end_inset
1278 </cell>
1279 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1280 \begin_inset Text
1281
1282 \begin_layout Plain Layout
1283 didot (72 dd
1284 \lang english
1285
1286 \begin_inset Formula $\approx$
1287 \end_inset
1288
1289
1290 \lang basque
1291 37,6 mm)
1292 \end_layout
1293
1294 \end_inset
1295 </cell>
1296 </row>
1297 <row>
1298 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1299 \begin_inset Text
1300
1301 \begin_layout Plain Layout
1302 cc
1303 \end_layout
1304
1305 \end_inset
1306 </cell>
1307 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1308 \begin_inset Text
1309
1310 \begin_layout Plain Layout
1311 cicero (1 cc = 12 dd)
1312 \end_layout
1313
1314 \end_inset
1315 </cell>
1316 </row>
1317 <row>
1318 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1319 \begin_inset Text
1320
1321 \begin_layout Plain Layout
1322 Eskala %
1323 \end_layout
1324
1325 \end_inset
1326 </cell>
1327 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1328 \begin_inset Text
1329
1330 \begin_layout Plain Layout
1331 Jatorrizko irudiaren zabaleraren %
1332 \end_layout
1333
1334 \end_inset
1335 </cell>
1336 </row>
1337 <row>
1338 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1339 \begin_inset Text
1340
1341 \begin_layout Plain Layout
1342 Testua %
1343 \end_layout
1344
1345 \end_inset
1346 </cell>
1347 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1348 \begin_inset Text
1349
1350 \begin_layout Plain Layout
1351 Testuaren zabaleraren %
1352 \end_layout
1353
1354 \end_inset
1355 </cell>
1356 </row>
1357 <row>
1358 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1359 \begin_inset Text
1360
1361 \begin_layout Plain Layout
1362 Zut %
1363 \end_layout
1364
1365 \end_inset
1366 </cell>
1367 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1368 \begin_inset Text
1369
1370 \begin_layout Plain Layout
1371 Zutabearen zabaleraren %
1372 \end_layout
1373
1374 \end_inset
1375 </cell>
1376 </row>
1377 <row>
1378 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1379 \begin_inset Text
1380
1381 \begin_layout Plain Layout
1382 Orria %
1383 \end_layout
1384
1385 \end_inset
1386 </cell>
1387 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1388 \begin_inset Text
1389
1390 \begin_layout Plain Layout
1391 Paperaren zabaleraren %
1392 \end_layout
1393
1394 \end_inset
1395 </cell>
1396 </row>
1397 <row>
1398 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1399 \begin_inset Text
1400
1401 \begin_layout Plain Layout
1402 Lerroa %
1403 \end_layout
1404
1405 \end_inset
1406 </cell>
1407 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1408 \begin_inset Text
1409
1410 \begin_layout Plain Layout
1411 Lerroaren zabaleraren %
1412 \end_layout
1413
1414 \end_inset
1415 </cell>
1416 </row>
1417 <row>
1418 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1419 \begin_inset Text
1420
1421 \begin_layout Plain Layout
1422 TAltuera %
1423 \end_layout
1424
1425 \end_inset
1426 </cell>
1427 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1428 \begin_inset Text
1429
1430 \begin_layout Plain Layout
1431 Testuaren altueraren %
1432 \end_layout
1433
1434 \end_inset
1435 </cell>
1436 </row>
1437 <row>
1438 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1439 \begin_inset Text
1440
1441 \begin_layout Plain Layout
1442 PAltuera %
1443 \end_layout
1444
1445 \end_inset
1446 </cell>
1447 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1448 \begin_inset Text
1449
1450 \begin_layout Plain Layout
1451 Paperaren altueraren %
1452 \end_layout
1453
1454 \end_inset
1455 </cell>
1456 </row>
1457 <row>
1458 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1459 \begin_inset Text
1460
1461 \begin_layout Plain Layout
1462 ex
1463 \end_layout
1464
1465 \end_inset
1466 </cell>
1467 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1468 \begin_inset Text
1469
1470 \begin_layout Plain Layout
1471 Uneko letra-tipoaren x hizkiaren altuera
1472 \end_layout
1473
1474 \end_inset
1475 </cell>
1476 </row>
1477 <row>
1478 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1479 \begin_inset Text
1480
1481 \begin_layout Plain Layout
1482 em
1483 \end_layout
1484
1485 \end_inset
1486 </cell>
1487 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1488 \begin_inset Text
1489
1490 \begin_layout Plain Layout
1491 Uneko letra-tipoaren M hizkiaren zabalera
1492 \end_layout
1493
1494 \end_inset
1495 </cell>
1496 </row>
1497 <row>
1498 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1499 \begin_inset Text
1500
1501 \begin_layout Plain Layout
1502 mu
1503 \end_layout
1504
1505 \end_inset
1506 </cell>
1507 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1508 \begin_inset Text
1509
1510 \begin_layout Plain Layout
1511 matematikako unitatea (1 mu = 1 / 18 em)
1512 \end_layout
1513
1514 \end_inset
1515 </cell>
1516 </row>
1517 </lyxtabular>
1518
1519 \end_inset
1520
1521
1522 \end_layout
1523
1524 \begin_layout Plain Layout
1525 \align center
1526
1527 \lang english
1528 \begin_inset VSpace defskip
1529 \end_inset
1530
1531
1532 \end_layout
1533
1534 \begin_layout Plain Layout
1535
1536 \end_layout
1537
1538 \end_inset
1539
1540
1541 \end_layout
1542
1543 \begin_layout Section
1544 Eskuliburuak
1545 \end_layout
1546
1547 \begin_layout Standard
1548 Dokumentazioa osatzen duten zatiak zerrendatzen dira ondoren:
1549 \end_layout
1550
1551 \begin_layout Description
1552 Sarrera Fitxategi hau.
1553 \end_layout
1554
1555 \begin_layout Description
1556 Tutoretza LyX erabiltzen hasiberria bazara, eta orain arte LaTeX inoiz ez
1557  baduzu entzun ez eta erabili ere, orduan hemendik hasi beharko duzu.
1558
1559 \emph on
1560 Tutoretza
1561 \emph default
1562  irakurri ostean, LaTeX oraindik zabalegia delakoan ustearekin jarraitu
1563  dezakezu, baina LyX nola erabili behar den jakingo duzu.
1564  LaTeX erabili baduzu,
1565 \emph on
1566 Tutoretza
1567 \emph default
1568 ko "LyX LaTeX erabiltzaileentzat" atala irakurri beharko zenuke (eta eskuliburuk
1569 o beste atalek kalterik ez dizute egingo).
1570 \end_layout
1571
1572 \begin_layout Description
1573 Erabiltzailearen
1574 \begin_inset space ~
1575 \end_inset
1576
1577 gida Eskuliburu nagusia.
1578  Hemen LyX programaren oinarrizko eginbide eta aukeren gehiengo bat argitzen
1579  saiatuko gara.
1580  Eskuliburu nagusiak LaTeX-eko ezagutza batzuk dauzkazulakoan dago, edo
1581
1582 \emph on
1583 Tutoretza
1584 \emph default
1585  irakurri duzula behintzat.
1586 \end_layout
1587
1588 \begin_layout Description
1589 Kapsulatutako
1590 \begin_inset space ~
1591 \end_inset
1592
1593 objektuak
1594 \emph on
1595 Erabiltzailearen gida
1596 \emph default
1597 ren hedapena da.
1598  Dokumentu honetan taulak, grafikoak, mugikorrak, oharrak, programen zerrendak
1599  eta koadroak nola erabiltzen diren erakusten du xehetasunez.
1600 \end_layout
1601
1602 \begin_layout Description
1603 Matematika
1604 \emph on
1605 Erabiltzailearen gida
1606 \emph default
1607 ren hedapena da.
1608  Edozein formula mota nola maketatzen den buruzko azalpen xehatuak ditu.
1609 \end_layout
1610
1611 \begin_layout Description
1612 Eginbide
1613 \begin_inset space ~
1614 \end_inset
1615
1616 gehigarriak
1617 \emph on
1618 Erabiltzailearen gida
1619 \emph default
1620 ren hedapena.
1621  LaTeX-eko komandoak, diseinu gehigarriak, edizioko eginbide bereziak azaltzen
1622  ditu dokumentu honek.
1623 \end_layout
1624
1625 \begin_layout Description
1626 Pertsonalizazioa LyX-en eginbide garatuen azalpena, programaren jarrera
1627  (izaera) orokorra pertsonalizatzea; tekla-lotura, nazioartekotza eta konfiguraz
1628 ioko fitxategi bezalakoak.
1629  Diseinuko fitxategiei buruzko informazioa ere dauka, LyX-ek LaTeX-eko klase
1630  edo paketeen euskarria edukitzeko beharrezkoa izanik.
1631 \end_layout
1632
1633 \begin_layout Description
1634 Lasterbideak Unean definitutako LyX-en lasterbideak dituen taulak dira.
1635 \end_layout
1636
1637 \begin_layout Description
1638 LaTeX
1639 \begin_inset space ~
1640 \end_inset
1641
1642 konfigurazioa LyX-ek, instalatzean, zure sistema aztertzen du.
1643  Fitxategi honek LyX-ek zure instalazioari buruz ikasitakoaren informazioa
1644  dauka.
1645 \begin_inset Foot
1646 status collapsed
1647
1648 \begin_layout Plain Layout
1649
1650 \emph on
1651 Itzultzailearen oharra
1652 \emph default
1653 : dokumentu hau automatikoki sortzen denez ezin da euskaratu.
1654 \end_layout
1655
1656 \end_inset
1657
1658  Eduki beharreko zerbait falta bada, hemen begiratu beharko duzu.
1659 \end_layout
1660
1661 \begin_layout Standard
1662 Fitxategiok elkar erreferentziatzen dute, beharrezkoa denean.
1663  Adibidez,
1664 \emph on
1665 Erabiltzailearen gida
1666 \emph default
1667 -k instalatze eta pertsonalizatze buruzko zerbait dio, baina irakurlea
1668 \emph on
1669 Pertsonalizazioa
1670 \emph default
1671  eskuliburura bidaltzen du informazio gehiago eskura dezan.
1672 \end_layout
1673
1674 \begin_layout Standard
1675 Berriro, gauza garrantzitsu bat azpimarratu behar dugu:
1676 \end_layout
1677
1678 \begin_layout Standard
1679 \begin_inset VSpace bigskip
1680 \end_inset
1681
1682
1683 \end_layout
1684
1685 \begin_layout Standard
1686 \align center
1687 LyX-ekin hasiberria bazara,
1688 \emph on
1689 Tutoretza
1690 \emph default
1691  irakur ezazu.
1692  Orain.
1693 \end_layout
1694
1695 \begin_layout Standard
1696 \begin_inset VSpace bigskip
1697 \end_inset
1698
1699
1700 \end_layout
1701
1702 \begin_layout Standard
1703 Bestela alferrik haserretuko zara zeure buruarekin.
1704  LyX-ek testu-prozesadore batetik behar duzuna eskaintzen dizu, hori bai,
1705  erabilera ezberdin batekin.
1706 \end_layout
1707
1708 \begin_layout Chapter
1709 LyX proiektuan laguntzea
1710 \begin_inset CommandInset label
1711 LatexCommand label
1712 name "atal:auzolana"
1713
1714 \end_inset
1715
1716
1717 \end_layout
1718
1719 \begin_layout Section
1720 Lagundu LyX-i
1721 \end_layout
1722
1723 \begin_layout Standard
1724 LyX ia bere osotasunean C++ programaketa hizkuntzan idatzia dago (LaTeX
1725  inportatzeko tresna Python-en idatzia izan da).
1726  Proiektu handi bat da, eta gerta daiteke errore bat edo beste edukitzea,
1727  edo iturburua hobetu beharra izatea.
1728 \end_layout
1729
1730 \begin_layout Subsection
1731 Bidali errorea
1732 \end_layout
1733
1734 \begin_layout Standard
1735 LyX erabiltzean portaeraren bat errorea dela pentsa dezakezu.
1736  Nahiz eta gutxitan gertatu, programa hondatu daiteke.
1737  LyX-eko garatzaile-taldearen iritziz errore gehientsuenak erabiltzaile-interfaz
1738 etik sor daiteke: LyX interfazeko zein zati korapilatsua, zaila ulertzeko,
1739  azaltzen dituzten iradokizunak oso lagungarriak izaten dira.
1740 \end_layout
1741
1742 \begin_layout Standard
1743 LyX-ek erroreen txostenak bidaltzeko eta kudeatzeko sistema bat erabiltzen
1744  du,
1745 \family typewriter
1746
1747 \begin_inset Flex URL
1748 status collapsed
1749
1750 \begin_layout Plain Layout
1751
1752 http://www.lyx.org/trac/wiki/BugTrackerHome
1753 \end_layout
1754
1755 \end_inset
1756
1757
1758 \family default
1759  gunean aurki dezakezuna.
1760  Edozein errore buruzko txostena bidali aurretik erroreak kudeatzeko sistema
1761  horretan begiratzea eskatuko genizuke, aurrez beste norbaitek errore berdinari
1762  buruzko txosten bat bidalita eduki baitezake.
1763  Hau da, errore txosten berri bat bidali aurretik, egiaztatu errore berdinari
1764  buruzko beste txostenik ez dagoela erroreak kudeatzeko LyX-ek darabilen
1765  sistema horretan.
1766  Erabili sistema errore-kudeatzaile hori dagoen errore bati buruzko iradokizunak
1767 , edo errore berri bati buruzko txostena bidaltzeko, edo, bestela, bidali
1768  mezu bat
1769 \begin_inset CommandInset href
1770 LatexCommand href
1771 target "lyx-devel@lists.lyx.org"
1772 type "mailto:"
1773
1774 \end_inset
1775
1776  posta-zerrendara.
1777  Posta-zerrenda honen artxiboei zuzendutako estekak LyX-en webgune nagusian
1778  jarri dira:
1779 \family typewriter
1780
1781 \begin_inset Flex URL
1782 status open
1783
1784 \begin_layout Plain Layout
1785
1786 http://www.lyx.org/
1787 \end_layout
1788
1789 \end_inset
1790
1791
1792 \family default
1793 .
1794 \end_layout
1795
1796 \begin_layout Standard
1797 Errore-txosten on (erabilgarria) batek gutxienik arazoak dituen LyX bertsioaren
1798  zenbakia eduki beharko luke.
1799  Honekin batera, azaldu LyX zein sisteman eragile eta bertsiotan erabiltzen
1800  ari zaren.
1801  Zure sisteman instalatuta daukazun liburutegien bertsioak eta, interesgarria
1802  baderitzozu, LyX-ek erabiltzen duen kanpoko programen bertsioak.
1803  Konpilatze- edo konfigurazio-arazo bat izanez gero, egokiena da
1804 \family typewriter
1805 config.log
1806 \family default
1807  fitxategia eranstea eta zein konpilatzaile erabiltzen ari zaren azaltzea.
1808 \end_layout
1809
1810 \begin_layout Subsection
1811 Lagundu finkatzen eta eginbide berrietan
1812 \end_layout
1813
1814 \begin_layout Standard
1815 Baldin eta LyX-eko iturburuetan aldaketak egin badituzu eta LyX proiektuko
1816  zati izatea garrantzitsua dela uste baduzu, bidal iezaguzu
1817 \family typewriter
1818 diff
1819 \family default
1820  fitxategi bat (formatu bateratu batean) arestiko posta-zerrendara, baita
1821
1822 \family typewriter
1823 changelog
1824 \family default
1825  fitxategia eta zure txaplatak egiten duenari buruzko azalpena ere.
1826 \end_layout
1827
1828 \begin_layout Section
1829 Lagundu dokumentazioan
1830 \end_layout
1831
1832 \begin_layout Standard
1833 LyX-en dokumentazioa zabala da.
1834  Nola nahi ere, LyX beti garatzen ari da, eta kaleratze berri bakoitzak
1835  eginbide berriekin agertzen da.
1836  Dokumentazio batzuk eguneratu beharrean daudela aurki ditzakezu.
1837  Atal honek azaltzen du zer egin behar duzun errore bat edo hobekuntzaren
1838  bat aholkatu nahi badiguzu.
1839 \end_layout
1840
1841 \begin_layout Subsection
1842 Eskuliburuetako errore-txostena
1843 \end_layout
1844
1845 \begin_layout Standard
1846 Dokumentazioan arazorik aurkitzen baduzu bidali mezu bat
1847 \begin_inset CommandInset href
1848 LatexCommand href
1849 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1850 type "mailto:"
1851
1852 \end_inset
1853
1854  posta-zerrendara.
1855  Dokumentazio-taldeak behar diren zuzenketak egingo dituzte.
1856 \end_layout
1857
1858 \begin_layout Subsection
1859 Dokumentazio-taldera elkartzea
1860 \end_layout
1861
1862 \begin_layout Standard
1863 LyX dokumentazio-proiektuak (The LyX Documentation Project), LyX proiektuko
1864  beste guztiak bezala, laguntza erabiltzen du.
1865  Dokumentazio-proiektuan lagundu nahi baduzu, jorratu urrats hauek:
1866 \end_layout
1867
1868 \begin_layout Enumerate
1869 Eskuratu LyX-en azken iturburuak hemendik:
1870 \begin_inset Newline newline
1871 \end_inset
1872
1873
1874 \begin_inset Flex URL
1875 status collapsed
1876
1877 \begin_layout Plain Layout
1878
1879 http://www.lyx.org/trac/browser/lyx-devel/trunk/lib/doc
1880 \end_layout
1881
1882 \end_inset
1883
1884
1885 \end_layout
1886
1887 \begin_layout Enumerate
1888 Ondoren, irakurri
1889 \emph on
1890 Erabiltzailearen gida
1891 \emph default
1892  eta
1893 \emph on
1894 Tutoretza
1895 \emph default
1896 .
1897 \begin_inset Newline newline
1898 \end_inset
1899
1900 Ariketa honen helburua zuri ideiak ematea dauka helburutzat.
1901
1902 \emph on
1903 Tutoretza
1904 \emph default
1905  eta
1906 \emph on
1907 Erabiltzailearen
1908 \begin_inset space ~
1909 \end_inset
1910
1911 gida
1912 \emph default
1913  izango dira dokumentaziotik gehien eguneratu behar direnak.
1914  Hauekin nolako eskuliburuak irakurri eta zein itxura eduki behar duten
1915  ohartuko zara.
1916 \end_layout
1917
1918 \begin_layout Enumerate
1919 Jarri taldearekin harremanetan:
1920 \begin_inset Newline newline
1921 \end_inset
1922
1923
1924 \begin_inset CommandInset href
1925 LatexCommand href
1926 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1927 type "mailto:"
1928
1929 \end_inset
1930
1931
1932 \begin_inset Newline newline
1933 \end_inset
1934
1935 nahi dituzun aldaketei buruz eztabaidatzeko, eta beraien ikuspuntuak jakiteko.
1936 \end_layout
1937
1938 \begin_layout Standard
1939 Egiten dituzun aldaketek testu aldetik garbiak izan behar dute, ulerterrazak
1940  alegia, dokumentazioaren berregituraketa sakonagoa egin ahal izateko.
1941  Hobekuntza guzti horiek jasotzea beti eskertzen da.
1942 \end_layout
1943
1944 \end_body
1945 \end_document