1 #LyX 1.6.4svn created this file. For more info see http://www.lyx.org/
7 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
9 %This preamble is designed to ensure that the document prints
10 % out as advertised. If you mess with this preamble,
11 % parts of the document may not print out as expected. If you
12 % have problems LaTeXing this file, please contact
13 % the documentation team
14 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
16 \usepackage{ifpdf} % part of the hyperref bundle
17 \ifpdf % if pdflatex is used
19 % set fonts for nicer pdf view
20 \IfFileExists{lmodern.sty}{\usepackage{lmodern}}{}
22 \fi % end if pdflatex is used
24 % the pages of the TOC is numbered roman
25 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
27 \let\myTOC\tableofcontents
28 \renewcommand\tableofcontents{%
29 \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
32 \pagenumbering{arabic} }
34 % redefine the \LyX macro for PDF bookmarks
35 \def\LyX{\texorpdfstring{%
36 L\kern-.1667em\lower.25em\hbox{Y}\kern-.125emX\@}
39 \use_default_options false
44 \font_typewriter courier
45 \font_default_family default
52 \paperfontsize default
55 \pdf_title "LyX Sarrera"
56 \pdf_author "LyX Team"
57 \pdf_subject "LyX-documentation Intro"
58 \pdf_keywords "LyX, documentation"
60 \pdf_bookmarksnumbered true
61 \pdf_bookmarksopen true
62 \pdf_bookmarksopenlevel 2
67 \pdf_pdfusetitle false
68 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false, pdfpagelabels"
75 \paperorientation portrait
78 \paragraph_separation indent
80 \quotes_language english
83 \paperpagestyle default
84 \tracking_changes false
101 \begin_layout Plain Layout
102 Fitxategi honen arduradun nagusia
107 Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak LyX dokumentazioko
108 posta-zerrenda honetara: <lyx-docs@lists.lyx.org>
109 \begin_inset Newline newline
112 Itzulpena: Iñaki Larrañaga Murgoitio <dooteo@euskalgnu.org>, 2004.
113 \begin_inset Newline newline
116 Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
124 \begin_layout Standard
125 \begin_inset CommandInset toc
126 LatexCommand tableofcontents
133 \begin_layout Chapter
138 "Osaba Cosmo, zergatik deitzen diote honi testu-prozesadorea?"
143 Ikusi duzu jaki prozesagailu batek jakiei zer egiten dien, bai?"
147 \begin_inset space \hfill{}
150 — Jeff MacNelly, "Shoe"
153 \begin_layout Section
157 \begin_layout Standard
158 LyX dokumentuak prestatzeko sistema bat da.
159 Matematikak, erreferentzia gurutzatuak, bibliografiak, indizeak eta bestelakoak
160 erabiliz artikulu tekniko eta zientifiko konplexuak sortzeko aukera eskaintzen
162 Edozein luzeratako dokumentuak idazteko gaitasuna duen tresna paregabea
163 da: dokumentua hainbat ataletan edo orrialdetan automatikoki zatitzeko,
164 zuzentzaile ortografikoak lantzeko eta bestelako ezaugarriak ditu.
165 Amatxori eskutitz bat idazteko ere erabil dezakezu, nahiz eta ziurrenik
166 hori egiteko programa sinpleagorik eskuragarri egon.
167 Ez da iragarki, posterrak edo marrazkiak sortzeko tresna (gero azalduko
168 da zergatia), nahiz eta gogorki saiatuta hori ere lor daitekeen.
169 Beraren erabileraren gaineko zenbait adibide: memoriak, eskutitzak, desadostasu
170 nak eta horrelakoak, irakurtzeko oharrak, ikastarotako liburuxkak, hitzaldietara
171 ko laburpenak, softwareari buruzko dokumentazioa, liburuak (PostgreSQL,
172 telepatia, kriptologia, fikziozko edota maitasunezko nobelak, olerkiak,
173 bertsoak, umeentzako ipuinak e.a.), ekitaldi zientifikoetarako artikuluak,
174 musika eta filmentzako script-ak, proiektuetarako txostenak \SpecialChar \ldots{}
179 \begin_layout Standard
180 LyX ordenagailuen bitartez dokumentazioa idazteko tresna eraginkorra da,
181 markatze-hizkuntza darabil,
182 \begin_inset Quotes eld
186 \begin_inset Quotes erd
189 kontzeptu zaharkitua apurtuz.
190 Ahalegin gutxirekin eta denbora oso labur batean dokumentu profesionalak
191 sortu nahi dituztenentzako diseinatua dago, eta
192 \begin_inset Quotes eld
196 \begin_inset Quotes erd
200 Maketazio lanez ordenagailua arduratzen da, ez egilea; LyX-ekin egileak
201 dokumentuaren edukian kontzentratzen da.
204 \begin_layout Standard
205 LyX erabiltzeko lehen aurrerapausoa zuk, erabiltzaile zaren horrek, daukazun
206 pentsakera aldatzean datza.
207 Garai batean (sua asmatu eta mende gutxitara) dokumentuak sortzeko tresnak
208 idazmakinak ziren, eta bere mugak gainditzeko hainbat trikimailu beharko
210 Honela, esaldia edo hitz bat azpimarratzeko
211 \begin_inset Quotes eld
215 \begin_inset Quotes erd
218 karakterearekin berridazten genuen, esaldiari garrantzi handiagoa emanez.
219 Taula bat sortzeko, berriz, zutabe bakoitzaren zabalera zehaztu, eta kontuz-kon
220 tuz tabulazioz betetzen genuen.
221 Gutunak eta bestelakoak sortzerakoan, eskuinera 'koskatu', e.a.
222 Gainera, lerro-amaierako hitz banaketekin kontuz ibili beharra...
223 Ene! (arnasotsa) Zelako garaiak haiek!
226 \begin_layout Standard
227 Beste hitzetan, denok entrenatuak izan ginen
228 \begin_inset Quotes eld
231 zer hizki zein lekutan kokatu
232 \begin_inset Quotes erd
235 lan egiteko era horiekin arduratzeko.
236 Ondorioz, ia testu-prozesadoreen gehiengo batek oraindik bizimodu horrekin
238 Oraindik, orri batean gauza bakoitzak eduki behar duen kokapenarekin arduratu
240 Tabuladorea leku batean zuriuneak ezartzeko erabiltzen da.
241 Dokumentu zati baten letra-tipoa aldatzea, idazmakina baten idazgurpila
242 aldatzea bezalako zerbait da.
245 \begin_layout Standard
246 LyX-eko oinarrizko izaera zer egiten ari garen horretan datza, eta ez
251 "Ikusten duzuna lortzen duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get) pentsamol
252 deko prozesadore baten ordez LyX-en eredua "Ikusten duzuna
256 duzu" (WYSIWYM, What You See Is What You
263 \begin_layout Standard
264 LyX arlo honetan bereizten da, beste testu-prozesadore normal batekin konparatuz
266 Hizki bat leku zehatz batean egoteaz arduratu beharrik ez daukazu.
275 izeneko arautegi bat jarraituz, beste denaz arduratuko da.
279 \begin_layout Plain Layout
280 Zehatzago izatearren, bulegotikako suiteak (azken bertsioak) markatze-metodoare
281 n antzekoa erabiltzen duten orri-estiloak dituzte.
282 Nola nahi ere, gure esperientziaren arabera, eguneroko zereginetan oso
283 gutxi erabiltzen dira.
288 Ikus dezakegun adibide bat:
291 \begin_layout Standard
292 Demagun dokumentu bat idazten ari zarela.
294 \begin_inset Quotes eld
298 \begin_inset Quotes erd
301 izeneko atal bat eduki nahi duzu.
302 Ireki zure testu-prozesadoreko menua, hautatu neurria eta letra-tipoa.
303 Ondoren, utzi esaldia letra lodiarekin.
305 \begin_inset Quotes eld
313 \begin_inset Quotes erd
317 Nola ez, denbora pasa ahala, gero atal hau dokumentuko beste leku batean
318 kokatzeko, edo aurretik beste atal bat idazteko asmoa edukiz gero, bai
319 honi bai beste atal guztiei zenbatzailean zenbakiak aldatu beharko dizkiozu,
320 eta nola ez, aurkibideko zenbaki guztiak aldatu.
323 \begin_layout Standard
324 LyX-en, berriz, kokatu goialdean dauden botoitxo guztien ezkerretara dagoen
329 eta idatzi "Sarrera".
332 \begin_layout Standard
334 Ebaki atal hori eta beste edonon itsatsiz gero, dena bere kasa berriz zenbatua
336 Gainera, LyX-ek dokumentuaren barruan egon daiteken atal honi buruzko erreferen
337 tzia guztiak egunera ditzake, ez daukazu atalen numerazioa gehiago idatzi
341 \begin_layout Standard
342 Ohiko testu-prozesadore orokorrekin kontsistentzia-arazoak gertatzen dira.
343 Bost egun igaro ondoren, 4.
347 atala hasteko asmoa daukazu.
352 neurriko letra lodia erabili behar dela ahaztu zaizu, eta 16
356 neurrikoa erabiltzen duzu; beraz, 4.
360 ataleko izenburuko letra-tipoa eta 1.
364 atalean erabilitakoa ezberdin erabili dituzu.
365 LyX-en ez dago arazo hori, zure ordez letra-tipoa eta tamainak egoki edukitzeaz
366 ordenagailua arduratuko baita.
367 Azken finean, horretarako sortu ziren ordenagailuak, guri bizitza errazteko.
370 \begin_layout Standard
372 Demagun zerrenda bat egiten ari zarela.
373 Beste testu-prozesadoreetan zerrenda bat tabulazio eta lerro berri (lerro-jauzi
374 ) batzuen ondorioa besterik ez da izaten, zerrendako elementu bakoitzaren
375 etiketa non jarri, zer den, zenbateko tartea eta antzekoetan pentsatu behar
377 LyX-ekin, ordea, bi ardura hartu beharko dituzu, bata zelako zerrenda-mota
378 den, eta bestea, bertan zer idatzi behar duzun.
382 \begin_layout Standard
383 Beraz, LyX inguruan dagoen ideia hau da: zer egin nahi duzun zehaztea, ez
384 nola egin nahi duzun.
385 "What You See Is What You Get" modeloaren ordez LyX-ek "What You See Is
390 edo "WYSIWYM" erabiltzen du.
391 Ahalmen handiko burutazio honek dokumentuak idazteko zeregina oso sinplifikatze
395 \begin_layout Standard
396 Horregatik irudi edo iragarkiak sortzeko LyX ez da erabilgarria – kasu horietan,
397 gauza bakoitza zein lekutan kokatu behar den zehaztu behar duzu, hemen
398 ez baitago paragrafo, atal eta bestelako unitate funtzionalik.
399 Ez du esan nahi LyX-i zenbait funtzio falta zaizkiola.
400 Esan nahi du lan horretarako ez dela tresna egokia – marrazkiak ukitzeko
401 tresna egokiak dauden bezala, dokumentuak idazteko tresnen artean LyX daukagu.
404 \begin_layout Section
405 LyX eta testu-prozesadoreen arteko ezberdintasunak
409 \begin_layout Plain Layout
410 LyX eta beste testu-prozesadoreak
418 \begin_layout Standard
419 Hona LyX-en aurkituko ez dituzun ezaugarrien zerrenda:
422 \begin_layout Itemize
423 Erregela bat (marjinak ezartzeko)
426 \begin_layout Itemize
430 \begin_layout Itemize
431 Zuriune osagarriak (adbz.
440 edo zuriune tekla bi edo gehiagotan sakatzea)
443 \begin_layout Standard
444 Tabuladoreek zehazten dute erregela batean zehar orrialde bakoitzeko elementuak
445 non kokatzen diren, LyX-en alferrikakoak dira.
446 Programa gauza bakoitzaren kokapenaz arduratzen da, zu ez.
447 Zuriune osagarriekin ere antzera: LyX-ek gehituko ditu, behar diren heinean
448 eta inguruaren arabera.
449 Hasieran, bi lerro huts jarraian ezin ezartzea nahiko bitxi gertatuko zaigu,
450 baina 'WYSIWYM' pentsamoldea ibiltzen ikastean zentzu gehiago hartzen joango
454 \begin_layout Standard
455 LyX-ek aurkezten dizkizun ezaugarri batzuk, baina irudikatu dezakezun bezala
456 erabiltzen ez direnak:
459 \begin_layout Itemize
463 \begin_layout Itemize
467 \begin_layout Itemize
469 zuriune sinplea, bikoitza, e.a.).
472 \begin_layout Itemize
473 Zuriunea, horizontal eta bertikala.
476 \begin_layout Itemize
477 Letra-tipo eta tamainak.
480 \begin_layout Itemize
481 Letra-itxura (lodia, etzana, azpimarratua, e.a.).
484 \begin_layout Standard
485 Nahiz eta LyX-en agertu, oro har ez dira erabiltzen.
486 LyX gauza horietaz arduratzen da zure ordez, eta egiten ari zarenaren ondorioek
488 Dokumentuko zati bakoitzari letra-tipo eta tamaina zehatzak automatikoki
490 Paragrafoen koskak kontestuaren menpe daude; paragrafo mota bakoitza era
491 ezberdinean 'koskatzen' da.
492 Orri-jauziak modu automatiko batean lantzen dira.
493 Oro har, lerro, hitz eta paragrafo-tarteak aldakorrak dira, LyX-ek ezartzen
498 \begin_layout Plain Layout
499 Ezaugarri hauek denak zehatz ditzakezu (gutxi batzuk zehazteko LaTeX-eko
500 ezaguerak behar dira) bai dokumentu osorako bai eta zati baterako ere.
501 Xehetasun gehiagotarako, ikusi
503 Erabiltzailearen gida
517 \begin_layout Standard
518 Azkenik, LyX-ek (eta LaTeX-ek ere bai) testu-prozesadore askori gainditzen
519 dien arloak hauek dira:
522 \begin_layout Itemize
523 Lerro-amaierako hitz-banaketa (Hipenazioa).
526 \begin_layout Itemize
527 Edozein motatako zerrendak.
530 \begin_layout Itemize
534 \begin_layout Itemize
538 \begin_layout Itemize
539 Erreferentzia gurutzatuak.
542 \begin_layout Standard
543 Egungo prozesadore askok matematikako ikurrak, taulak, lerro amaierako hitz
544 bereizleak eta estilo-definizioa erabiltzen dituzte, eta WYSIWYM pentsamoldera
545 hurbiltzen hasiak dira.
546 Ezaugarri horiek ezartzen hasi berri dira; LyX, ordea, LaTeX dokumentu-prestatz
547 e sisteman oinarritua dago.
548 LaTeX duela 15 urte baino gehiago sortu zen, eta
556 \begin_layout Section
557 Zer demontre da LaTeX?
560 \begin_layout Standard
565 \begin_layout Plain Layout
566 Atal honetako informazioaren jatorria, Helmut Kopka eta Patrick Daly-k idatzitak
567 o "A Guide to LaTeX2e"-a.
572 k bibliografia atalean honi buruzko sarrera bat dauka.
577 da 1985-ean Leslie Lamport-ek diseinatutako dokumentazioa prestatzeko sistema
579 1984-ean Donald Knuth-ek sortu zuen TeX maketazio-konposaketa hizkuntzaren
580 gainetik pixkanaka eraikita izan zen.
581 Zehazki zer den, ordea, askok ez du ulertzen.
582 ASCII (testu soila) fitxategian idatzitako komando-konposaketa zerrenda
583 hartu eta landu egiten du.
584 Idazmakina bat baino zailagoa da, baina argitaletxe baten espezializazio
585 eta konplexutasunera heldu gabe.
586 Edozein modutan, irteera bezala 'dispositibotik aske' (
587 \begin_inset Quotes eld
591 \begin_inset Quotes erd
594 ) izeneko formatuan sortzen du,
603 fitxategia bistaratzeko programak edo beste formatu batera (PostScript®
604 edo PDF) bihurtzen dutenak erabil ditzakezu.
607 \begin_layout Standard
608 Ezaugarri hau besterik ez balu, konposaketaren bihotza besterik ez zen izango.
609 TeX-ek, ordea, makro-ak ezarri eta zehazteko aukera eskaintzen digu.
610 Hemen hasten da akelarrea!
613 \begin_layout Standard
614 TeX erabiltzen duten gehienek erabiltzen dute Knuth-ek sortutako Konposaketa-mun
615 duko ñabardurak ezkutatzeko makro-multzoa.
616 Erabiltzaile normalak TeX (konposaketa komandoez bakarrik osatutako bizkarrezur
617 ra) garbi batekin lanik ez du egiten.
618 Era gordinean makro-ak sortzen dituztenek bakarrik erabiltzen dute.
619 Eta une hau da Leslie Lamport antzeztokira sartzen zaiguna.
620 Berak makro-ak (komando multzo bat), taulak edo matematika formulak sortzeko
621 bide sendo eta uniforme batean egon nahi zuen: erabiltzaileari begira gehiago
622 zuzendua eta konposaketa arlora berriz gutxiago, horrenbesteko buru hausterik
624 Honela sortu zen LaTeX.
627 \begin_layout Standard
628 Orain, LaTeX-en hedapen eta garapenekin bateratuz, beste gizaki batzuk TeX-erako
629 norberaren makro multzoak sortzen ari dira, matematika eta horrelako edizio
630 arloetara zuzendutakoak.
631 Batzuek zuzenean TeX erabili zuten; besteak, berriz, LaTeX moldatzen hasi
633 Nahaspila hau konpontzeko asmoz, laurogeigarren hamarkadaren amaieran,
634 LaTeX-eko adituak (Lamport barne, noski) LaTeX2e-en lanean hasi ziren,
635 gaur egungo bertsioa.
636 Bertsio berri hori makro-ak sortzeko erraztasun handiagoak eskaintzen dizkizute
637 n komandoekin dator, letra-tipo berriak erabiltzeko laguntza eta hobekuntza
639 Beraren eskubide osoz, LaTeX bere izakeran hizkuntza zabal bat da.
640 Estandarraz gain, mundu osoko erabiltzaileek LaTeX-entzat gehigarriak sortzen
644 \begin_layout Standard
645 LaTeX hedatzeko bi modu daude: klaseak eta estiloak.
650 bat da dokumentu-mota berri bat (liburu bat, edo artikulu bat) zehazten
651 duen LaTeX-eko (eta TeX-ekoa ere) makro talde bat.
652 Diapositibentzako klaseak daude, fisika eta matematikako argitarapenetan...
653 zenbait unibertsitatek tesiak zehazten dituen formatuak dituzte.
658 bat berriz, eta klase batetik ezberdinduz, ez du dokumentu berri bat zehazten,
659 edozein dokumentutan erabil dezakezun
664 Adibidez, LyX-ek orriaren marjinak eta lerro-tarteak LaTeX-eko bi estilo-fitxat
665 egi erabiliz kontrolatzen ditu.
666 Dokumentu-motak lantzeko hainbat estilo-fitxategi daude: txartelak edo
667 gutunazalak inprimatzeko, dokumentuaren koskak aldatzeko, letra-tipo berriak
668 ezartzeko, irudiak moldatzeko, orriko goiburukoak diseinatzeko, bibliografiak
669 nork bere erara egiteko, oin-oharren itxura eta kokalekuak aldatzeko, taulak
670 eta irudiak, zerrendak pertsonalizatu, e.a.
673 \begin_layout Standard
677 \begin_layout Labeling
678 \labelwidthstring 00.00.0000
679 TeX: Konposaketa-hizkuntza, makroak sortu eta erabiltzeko ahalmenarekin.
682 \begin_layout Labeling
683 \labelwidthstring 00.00.0000
684 LaTeX: Tex-en gainean eraikitako makroen paketea.
687 \begin_layout Labeling
688 \labelwidthstring 00.00.0000
689 klaseak: dokumentu baten deskribapena, LaTeX erabiliz.
692 \begin_layout Labeling
693 \labelwidthstring 00.00.0000
694 estiloak: nolabait LaTeX-en izakera moldatzeko.
697 \begin_layout Labeling
698 \labelwidthstring 00.00.0000
699 LyX: WYSIWYM testu-prozesadore bisuala, LaTeX-en indar eta ahalmen guztiak
703 \begin_layout Standard
704 Atal honen asmoa izan da zuri argitzea LyX
708 ezberdintzen den beste testu prozesadoreen lana jorratzeko bideez (bere
710 Zergatia garbia da: konposaketa oinarri bezala LaTeX erabiltzen du.
711 Azken hau bezala, zure idazkeraren inguruan kokatzen da (idazten ari zarena).
712 Haren itxuraz ordenagailua arduratuko da.
715 \begin_layout Standard
716 Epaaa! Gauza bat gehiago.
717 LaTeX TeX bezala ahoskatzen da.
718 "Hey blech"-ekin errimatzen du.
719 Lamport-ek bere liburuan, ordea, dio "lay-tecks" ere izan daitekeela.
720 Bestalde, "LyX" "licks" "lucks" edo "looks" ahoska daiteke, herri bakoitzeko
725 \begin_layout Plain Layout
728 Itzultzailearen oharra
730 : euskaraz "liks" esan dezakegu, hots, "lix".
739 \begin_layout Chapter
740 Dokumentazioan nabigatzea
743 \begin_layout Standard
744 Zure galderei errazago erantzuteagatik, eta LyX-en ezaugarriak era egoki
745 baten azaltzeko, dokumentazioa hainbat fitxategitan bereiztua izan da.
746 Zati bakoitzak bere helburua du, aurrerago azalduko den bezala.
747 Fitxategi hauetariko batekin aurrez aurre aurkitu baino lehenago, begi
748 bistan daukazun hau irakurtzea aholkatzen dizugu, denbora aurreztu dezazun
749 informazio eta aipamen erabilgarri asko baitauka.
752 \begin_layout Standard
753 Nahiz eta LyX-ek "1.0 bertsioa" ongi igarota eduki, laguntza dokumentuaren
754 zati bat amaitu gabe edo zaharkitua egon daiteke.
755 LyX-eko beste guztia bezala, eskuliburuak boluntario-lanaren emaitzak dira,
756 eta hauek "benetako lana" daukate; etxekoak, iloba zaindu, edalontziak
757 garbitu, mozkorkerian gaupasa egin, e.a.\SpecialChar \ldots{}
758 Eskuliburuak egoera onean (eguneratuak)
759 egon daitezen ahalegintzen gara.
760 Laguntzeko prest bazaude, ziurta zaitez dokumentuko beste ezer baino lehen
762 \begin_inset CommandInset ref
764 reference "atal:auzolana"
771 \begin_layout Standard
772 Beste mesede bat egin dezakezu: eskuliburu hauetan zerbait argi ez badago
773 edo akatsak baditu, guri jakinarazi! Dokumentazioa eguneratua edukitzen
774 arduratuta dauden neska/mutilekin harremanetan jar zaitezke, horretarako
776 \begin_inset CommandInset href
778 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
787 \begin_layout Standard
788 Dokumentazioarekin zerikusirik ez duten eta erantzun azkarra eskatzen duten
789 galderentzat, erabil posta-zerrenda hau:
790 \begin_inset CommandInset href
792 target "lyx-users@lists.lyx.org"
800 \begin_layout Section
804 \begin_layout Standard
805 Agian, eskulibururen bat edo beste inprimatuta edukiko duzu, edo bestela
806 LyX erabiliz "monitorean" irakurtzen zaude.
807 LyX-eko fitxategia eta inprimatutakoaren artean ezberdintasun batzuk daude.
808 Aurrenekoa, izenburua eskuliburuaren hasieran dago, ez da bereizitako orrialdea
809 n agertzen, inprimatutako bertsioan lehenbiziko orrialdean agertzen da.
810 Bai oin-oharra, bai edukien aurkibidea ez daude bistaratuak.
811 Edukien aurkibidea ikusteko menuko aukera bat badaukazu:
816 Oin-ohar bat irakurtzeko, modu honetan agertzen da
820 \begin_layout Plain Layout
821 Kaixo! Oin-ohar hau ixteko, ezkerraldeko laukitxo gris horretan klikatu\SpecialChar \ldots{}
823 "oina" hitza bertan idatzita agertzen da.
828 eta saguaren ezker botoiaz bere gainean klikatu.
832 \begin_layout Standard
833 Inprimatutako eskuliburuetan, erreferentzia gurutzatu guztiak kapitulu,
834 atal, azpiatal eta bestelakoen zenbatzaile bezala agertzen dira.
835 Pantailan, ordea, erreferentzia gurutzatuak datorrena bezalako laukiluze
836 grisetan agertzen dira:
837 \begin_inset CommandInset ref
839 reference "atal:auzolana"
847 alegia (inprimatutako eskuliburuetan zenbakiak agertzen dira laukiluze hauen
849 Laukiluzea saguaren ezker botoiarekin klikatuz dokumentuko erreferentzia
850 gurutzatuen zerrenda daukan elkarrizketa-koadroa bistaratuko zaizu.
851 Sarrera honek "atal:auzolana" izeneko bakar bat dauka.
852 Erreferentziatu den atalera joateko, erabili elkarrizketa koadroan "Joan"
858 zapalduz berriz, aurreko kokapenera itzuliko zara.
862 \begin_inset Quotes eld
867 "-ren esanahia beheraxeago argitzen da).
870 \begin_layout Standard
871 Fitxategi honen pantailazko eta inprimatutako bertsioaren arteko ezberdintasun
872 batzuk ikusi ondoren, eskuliburu honen formatuaz mintzatzen has gaitezke.
873 Noizean behin hizki mota ezberdindun elementuak aurkituko dituzu:
876 \begin_layout Itemize
881 orokorrean enfasietan erabiltzen da, arrazonamendu orokorretan, liburuen
882 tituluetan, beste eskuliburuetako ataletan, eta idazleen (egile) oharretan.
885 \begin_layout Itemize
890 programa eta fitxategien izenetan, LaTeX kodea eta LyX kode eta funtzioetan
894 \begin_layout Itemize
899 mota menu, botoi, elkarrizketa-koadroetan eta teklatuko teklen izenetan
903 \begin_layout Itemize
908 mota pertsonen izena idazteko erabiltzen da.
911 \begin_layout Standard
912 Menuen laster-teklak eta beste tekla-loturei buruz gehiago jakiteko, irakurri
922 Tekla-loturei erreferentzia egiterakoan erabilpen hauek jarraituko dira:
925 \begin_layout Itemize
941 \begin_layout Itemize
953 \begin_layout Itemize
962 tekla, ia teklatu gehienetan
969 \begin_layout Itemize
974 "\SpecialChar \ldots{}
982 \begin_layout Itemize
998 \begin_layout Itemize
1015 beraien izenak dioen bezala, teklatuko geziak (kurtsoreak) dira.
1019 \begin_layout Itemize
1044 " gezien gainean egon ohi diren 6 tekla dira.
1045 Goratu Orria eta Beheratu Orria teklatu batzuetan
1056 \begin_layout Itemize
1060 \begin_inset space ~
1079 Beste batzuek birritan daukate.
1080 LyX-ek tekla denak berdin erabiliko ditu, beraz
1083 \begin_inset space ~
1095 \begin_layout Standard
1107 " bezalakoekin aurkituko zara.
1108 "Ezaugarri Hedatuak" eskuliburuan jatorrizko tekla-loturak zerrendatu ditugu,
1109 beraz bertan begiradatxo bat bota dezakezu.
1110 Ohartu zaitez LyX erabiltzaileen artean bi tekla-lotura mapa ezberdin erabiltze
1111 n direla: "CUA" tankeraduna, non hau PC arlotik datorrenarentzat ezaguna
1112 eta jatorrizkoa izaten den, eta "emacs" tankerakoa, hau berriz Unix sistemekin
1113 "hazi" eta "Emacs" editorea erabiltzen dutenentzako ohikoa izaten da.
1114 Bestelakorik ez bada zehazten, dokumentuetan erabiltzen den tekla-loturak
1115 CUA motako mapan oinarritutakoak izaten dira.
1116 Emacs atsegingarria egiten bazaizu, eskuliburuak irakurtzeko eta loturak
1117 zure kasa egiteko gai izango zarelakoan gaude.
1120 \begin_layout Section
1124 \begin_layout Standard
1125 Dokumentazioa osatzen duten zatiak zerrendatzen dira ondoren:
1128 \begin_layout Description
1133 \begin_layout Standard
1138 \begin_layout Description
1143 \begin_layout Standard
1144 LyX erabiltzen hasiberria bazara, eta orain arte LaTeX inoiz ez baduzu entzun
1145 ez eta erabili ere, orduan hemendik hasi beharko duzu.
1150 irakurri ostean, LaTeX oraindik zabalegia delakoan ustearekin jarraitu
1151 dezakezu, baina LyX nola erabili behar den jakingo duzu.
1154 \begin_layout Standard
1155 LaTeX erabili baduzu,
1159 -ko "LyX LaTeX erabiltzaileentzat" atala irakurri beharko zenuke (eta eskuliburu
1160 ko beste atalek kalterik ez dizute egingo).
1163 \begin_layout Standard
1164 Edozein unetan LyX-ekiko iparra (edo norabidea) galdu egin duzulakoan bazaude,
1165 beste edozein eskulibururen bat irakurri eta ulertu aurretik,
1169 irakurtzeak on egingo dizu.
1170 Abiatzeko gune ona baita.
1174 \begin_layout Description
1176 \begin_inset space ~
1183 \begin_layout Standard
1185 Hemen LyX programaren oinarrizko ezaugarri eta aukeren gehiengo bat argitzen
1187 Eskuliburu nagusiak LaTeX-eko ezagutza batzuk badauzkazulakoan dago, edo
1192 irakurri duzula behintzat.
1196 \begin_layout Description
1198 \begin_inset space ~
1205 \begin_layout Standard
1208 Erabiltzailearen Gida
1211 LaTeX-eko komandoak, diseinu gehigarriak, edizioko ezaugarri bereziak eta
1212 LaTeX-eko adituen trikimailu batzuk azaltzen ditu dokumentu honek.
1216 \begin_layout Description
1221 \begin_layout Standard
1222 LyX-en ezaugarri garatuen azalpena, programaren jarrera (izakera) orokorra
1223 pertsonalizatzea; tekla-lotura, nazioartekotza eta konfigurazio-fitxategi
1229 irakurri gabe hau irakurtzea ezta bururatu ere.
1233 \begin_layout Description
1235 \begin_inset space ~
1242 \begin_layout Standard
1243 LyX-ek, instalatzerakoan, zure sistema aztertzen du.
1244 Fitxategi honek LyX-ek zure instalazioari buruz ikasitakoaren informazioa
1249 \begin_layout Plain Layout
1252 Itzultzailearen oharra
1254 : dokumentu hau automatikoki sortzen denez ezin da euskaratu.
1259 Eduki beharreko zerbait falta bada, hemen egiazta beharko duzu.
1263 \begin_layout Standard
1264 Fitxategiok elkar erreferentziatzen dute, beharrezkoa denean.
1267 Erabiltzailearen Gida
1269 -k instalatze eta pertsonalizatze buruzko zerbait dio, baina irakurlea
1273 eskuliburura bidaltzen du informazio gehiago eskura dezan.
1276 \begin_layout Standard
1277 Berriro, gauza garrantzitsu bat azpimarratu behar dugu:
1280 \begin_layout Standard
1281 \begin_inset VSpace bigskip
1287 \begin_layout Standard
1289 LyX-ekin hasiberria bazara,
1297 \begin_layout Standard
1298 \begin_inset VSpace bigskip
1304 \begin_layout Standard
1305 Bestela alferrik haserretuko zara zeure buruarekin.
1306 LyX-ek testu-prozesadore batetik behar duzuna eskaintzen dizu, hori bai,
1307 erabilera ezberdin batekin.
1310 \begin_layout Chapter
1311 LyX proiektuan laguntzea
1312 \begin_inset CommandInset label
1314 name "atal:auzolana"
1321 \begin_layout Section
1325 \begin_layout Standard
1326 LyX ia bere osotasunean C++ programaketa hizkuntzan idatzia dago (LaTeX
1327 inportatzeko tresna Perl-en idatzia izan da).
1328 Proiektu handi bat da, eta gerta daiteke errore bat edo beste edukitzea,
1329 edo iturburua hobetu beharra izatea.
1332 \begin_layout Subsection
1336 \begin_layout Standard
1337 LyX erabiltzerakoan jokaeraren bat errore bezala dela pentsa dezakezu.
1338 Nahiz eta gutxitan gertatu, programa hondatu daiteke.
1339 LyX-eko garatzaile-taldearen iritziz errore gehientsuenak erabiltzaile-interfaz
1340 etik sor daiteke: LyX interfazeko zein zati korapilotsua, zaila ulertzeko,
1341 azaltzen dituzten iradokizunak oso lagungarriak izaten dira.
1344 \begin_layout Standard
1345 LyX-ek erroreen txostenak bidaltzeko eta kudeatzeko sistema bat erabiltzen
1349 \begin_inset Flex URL
1352 \begin_layout Plain Layout
1354 http://www.lyx.org/trac/wiki/BugTrackerHome
1361 gunean aurki dezakezuna.
1362 Edozein errore buruzko txostena bidali aurretik erroreak kudeatzeko sistema
1363 hori egiaztatzea eskatuko genizuke, aurrez beste norbaitek errore berdinari
1364 buruzko txosten bat bidalita eduki baitezake.
1365 Hau da, errore txosten berri bat bidali aurretik, egiaztatu errore berdinari
1366 buruzko beste txostenik ez dagoela erroreak kudeatzeko LyX-ek darabilen
1368 Erabili sistema errore-kudeatzaile hori dagoen errore bati buruzko iradokizunak
1369 , edo errore berri bati buruzko txostena bidaltzeko, edo, bestela, bidali
1371 \begin_inset CommandInset href
1373 target "lyx-devel@lists.lyx.org"
1379 Posta-zerrenda honen artxiboei zuzenduriko estekak LyX gune nagusian jarri
1383 \begin_inset Flex URL
1386 \begin_layout Plain Layout
1398 \begin_layout Standard
1399 Errore-txosten on (erabilgarria) batek gutxienik arazoak dituen LyX bertsioaren
1400 zenbakia eduki beharko luke.
1401 Honekin batera, azaldu LyX zein sisteman eragile eta bertsiotan erabiltzen
1403 Zure sisteman instalatuta daukazun liburutegien bertsioak eta, interesgarria
1404 baderitzozu, LyX-ek erabiltzen duen kanpoko programen bertsioak.
1405 Konpilatze- edo konfigurazio-arazo bat izanez gero, egokiena da config.log
1406 fitxategia eranstea eta zein konpilatzaile erabiltzen ari zaren azaltzea.
1409 \begin_layout Standard
1410 Izan zehatza, nahiago dira xehetasunez azaldutako deskribapenak - garatzaileek
1411 zenbat eta denbora gehiago
1414 \begin_layout Standard
1415 igaro errorea non dagoen aurkitzen, orduan eta denbora gutxiago eskainiko
1416 diote programaren bestelako hobekuntzei.
1419 \begin_layout Standard
1420 LyX hondatzeko gai bazara, eskertuko genizuke "backtrace
1424 \begin_layout Plain Layout
1427 Itzultzailearen oharra
1429 : "backtrace" hitza nolabait azaldu arren, programa bat erabiltzerakoan
1430 honek sortzen dituen mezuak izaten dira.
1431 Mezuok terminal batean agertzen dira.
1432 Mezuen ibilbidea jarraituz garatzaileek errorea non kokatzen den errazago
1433 aurkitu ahal izaten dute.
1438 "-a sortzeko denbora hartuko bazenu lyx exekutagarri ez-garbi bat erabiliz.
1439 Zure iturburuen direktorioan eraikitakoari deitzen diogu exekutagarri ez-garbia
1440 , sisteman instalatua daukazun kode bitarrari berriz garbia deitzen diogularik.
1441 Beraz, gdb tresna erabiliz LyX exekutatu, adibidez idatzi "
1444 gdb /users/estitxu/lyx-1.6.x/src/lyx
1452 Ondoren, itzuli LyX hondatzea egin eta gdb tresnara.
1453 Erabili "bt" "backtrace"-a sortzeko eta txertatu ezazu errore-txostenean.
1457 \begin_layout Plain Layout
1458 perfektua izatea nahi baduzu, erabili "
1466 komandoak pila batzuen mailetako aldagai lokalen balioak plazaratzeko
1471 Posiblea bazaizu, azaldu zein urrats landu dituzun LyX hondatzeko, zeren
1472 eta "backtrace" bera baino garrantzitsuagoa baita, horrela guri gure "backtrace
1473 " propioa sortzeko aukera eskainiko baitiguzu.
1474 Errorea berriro sortzea ez den kasuan "backtrace" bat edukitzea ezinbestekoa
1475 da, hori bakarrik edukiko genukeelako.
1478 \begin_layout Subsection
1479 Lagundu finkatzen eta ezaugarri berrietan
1482 \begin_layout Standard
1483 Baldin eta LyX-eko iturburuetan aldaketak egin badituzu eta LyX proiektuko
1484 zati izatea garrantzitsua dela uste baduzu, bidal iezaguzu
1488 fitxategi bat (formatu bateratu batean) arestiko posta-zerrendara, baita
1493 fitxategia eta zure txaplatak (
1497 ) egiten duenari buruzko azalpena ere.
1500 \begin_layout Section
1501 Lagundu dokumentazioan
1504 \begin_layout Standard
1505 LyX-en dokumentazioa zabala da.
1506 Nola nahi ere, LyX beti garatzen ari da, eta kaleratze berri bakoitzak
1507 ezaugarri berriekin agertzen da.
1508 Dokumentazio batzuk eguneratu beharrean daudela aurki ditzakezu.
1509 Atal honek azaltzen du zer egin behar duzun errore bat edo hobekuntzaren
1510 bat aholkatu nahi badiguzu.
1513 \begin_layout Subsection
1514 Eskuliburuetako errore-txostena
1517 \begin_layout Standard
1518 Dokumentazioan arazorik aurkitzen baduzu bidali mezu bat
1519 \begin_inset CommandInset href
1521 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1527 Dokumentazio-taldeak behar diren zuzenketak egingo dituzte.
1530 \begin_layout Subsection
1531 Dokumentazio-taldera elkartzea
1534 \begin_layout Standard
1535 LyX dokumentazio-proiektuak (The LyX Documentation Project), LyX proiektuko
1536 beste guztiak bezala, laguntza erabiltzen du.
1537 Dokumentazio-proiektuan lagundu nahi baduzu, jorratu urrats hauek:
1540 \begin_layout Enumerate
1541 Eskuratu LyX-en azken iturburuak.
1546 \begin_layout Plain Layout
1547 Abenturazaleek dokumentazioa LyX-eko CVS eduki-sistematik anonimoki eskura
1549 Edukien sistema honek
1558 Bertan lib/doc/ izeneko direktorioa aurkituko duzu.
1561 \begin_layout Enumerate
1564 Erabiltzailearen gida
1574 \begin_layout Standard
1575 Ariketa honen helburua zuri ideiak ematea dauka helburutzat.
1583 \begin_inset space ~
1588 izango dira dokumentaziotik gehien eguneratu behar direnak.
1589 Hauekin nolako eskuliburuak irakurri eta zein itxura eduki behar duten
1594 \begin_layout Enumerate
1595 Jarri taldearekin harremanetan:
1599 \begin_layout Standard
1600 \begin_inset CommandInset href
1602 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1610 \begin_layout Standard
1611 nahi dituzun aldaketei buruz eztabaidatzeko, eta beraien ikuspuntuak jakiteko.
1615 \begin_layout Standard
1616 Egiten dituzun aldaketek testu aldetik garbiak izan behar dute, ulerterrazak
1617 alegia, dokumentazioaren berregituraketa sakonagoa egin ahal izateko.
1618 Hobekuntza guzti horiek jasotzea beti eskertzen da.