1 #LyX 2.0.0svn created this file. For more info see http://www.lyx.org/
7 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
9 %This preamble is designed to ensure that the document prints
10 % out as advertised. If you mess with this preamble,
11 % parts of the document may not print out as expected. If you
12 % have problems LaTeXing this file, please contact
13 % the documentation team
14 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
16 \usepackage{ifpdf} % part of the hyperref bundle
17 \ifpdf % if pdflatex is used
19 % set fonts for nicer pdf view
20 \IfFileExists{lmodern.sty}{\usepackage{lmodern}}{}
22 \fi % end if pdflatex is used
24 % the pages of the TOC is numbered roman
25 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
27 \let\myTOC\tableofcontents
28 \renewcommand\tableofcontents{%
29 \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
32 \pagenumbering{arabic} }
34 % redefine the \LyX macro for PDF bookmarks
35 \def\LyX{\texorpdfstring{%
36 L\kern-.1667em\lower.25em\hbox{Y}\kern-.125emX\@}
39 \use_default_options false
40 \maintain_unincluded_children false
46 \font_typewriter default
47 \font_default_family default
55 \default_output_format default
57 \bibtex_command default
58 \index_command default
62 \pdf_title "LyX Sarrera"
63 \pdf_author "LyX Team"
64 \pdf_subject "LyX-documentation Intro"
65 \pdf_keywords "LyX, documentation"
67 \pdf_bookmarksnumbered true
68 \pdf_bookmarksopen true
69 \pdf_bookmarksopenlevel 2
74 \pdf_pdfusetitle false
75 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false, pdfpagelabels"
85 \paperorientation portrait
94 \paragraph_separation indent
95 \paragraph_indentation default
96 \quotes_language english
99 \paperpagestyle default
100 \tracking_changes false
101 \output_changes false
103 \html_be_strict false
117 \begin_layout Plain Layout
118 Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak LyX dokumentazioko posta-zer
122 \begin_inset CommandInset href
124 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
132 \begin_inset Newline newline
135 Itzulpena: Iñaki Larrañaga Murgoitio <dooteo@euskalgnu.org>, 2004, 2010.
136 \begin_inset Newline newline
139 Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
147 \begin_layout Standard
148 \begin_inset CommandInset toc
149 LatexCommand tableofcontents
156 \begin_layout Chapter
160 \begin_layout Section
164 \begin_layout Standard
165 LyX dokumentuak prestatzeko sistema bat da.
166 Matematikak, erreferentzia gurutzatuak, bibliografiak, indizeak eta bestelakoak
167 erabiliz artikulu tekniko eta zientifiko konplexuak sortzeko aukera eskaintzen
169 Edozein luzeratako dokumentuak idazteko gaitasuna duen tresna paregabea
170 da: dokumentua hainbat ataletan edo orrialdetan automatikoki zatitzeko,
171 zuzentzaile ortografikoak lantzeko eta bestelako eginbideak ditu.
172 Amatxori eskutitz bat idazteko ere erabil dezakezu, nahiz eta ziurrenik
173 hori egiteko programa sinpleagoren bat erabilgarri egon.
174 Ez da iragarki, posterrak edo marrazkiak sortzeko tresna (gero azalduko
175 da zergatia), nahiz eta gogorki saiatuta hori ere lor daitekeen.
176 Beraren erabileraren gaineko zenbait adibide: memoriak, eskutitzak, desadostasu
177 nak eta horrelakoak, irakurtzeko oharrak, ikastarotako liburuxkak, hitzaldietara
178 ko laburpenak, softwareari buruzko dokumentazioa, liburuak (PostgreSQL,
179 telepatia, kriptologia, fikziozko edota maitasunezko nobelak, olerkiak,
180 bertsoak, umeentzako ipuinak e.a.), ekitaldi zientifikoetarako artikuluak,
181 musika eta filmentzako script-ak, proiektuetarako txostenak \SpecialChar \ldots{}
185 \begin_layout Standard
186 LyX ordenagailuen bitartez dokumentazioa idazteko tresna eraginkorra da,
187 markatze-hizkuntza darabil,
188 \begin_inset Quotes eld
192 \begin_inset Quotes erd
195 kontzeptu zaharkitua apurtuz.
196 Ahalegin gutxirekin eta denbora oso labur batean dokumentu profesionalak
197 sortu nahi dituztenentzako diseinatua dago, eta
198 \begin_inset Quotes eld
202 \begin_inset Quotes erd
206 Maketazio lanez ordenagailua arduratzen da, ez egilea; LyX-ekin egileak
207 dokumentuaren edukian kontzentratzen da.
210 \begin_layout Standard
211 LyX erabiltzeko lehen aurrerapausoa zuk, erabiltzaile zaren horrek, daukazun
212 pentsaera aldatzean datza.
213 Garai batean (sua asmatu eta mende gutxitara) dokumentuak sortzeko tresnak
214 idazmakinak ziren, eta bere mugak gainditzeko hainbat trikimailu beharko
216 Honela, esaldia edo hitz bat azpimarratzeko
217 \begin_inset Quotes eld
221 \begin_inset Quotes erd
224 karakterearekin berridazten genuen, esaldiari garrantzi handiagoa emanez.
225 Taula bat sortzeko, berriz, zutabe bakoitzaren zabalera zehaztu, eta kontuz
226 kontu tabulazioz betetzen genuen.
227 Gutunak eta bestelakoak sortzerakoan, eskuinera 'koskatu', e.a.
228 Gainera, lerro-amaierako hitz banaketekin kontuz ibili beharra.
231 \begin_layout Standard
232 Beste hitzetan, denok entrenatuak izan ginen
233 \begin_inset Quotes eld
236 zer hizki zein lekutan kokatu
237 \begin_inset Quotes erd
240 lan egiteko era horiekin arduratzeko.
241 Ondorioz, ia testu-prozesadoreen gehiengo batek oraindik bizimodu horrekin
243 Tabuladorea leku batean zuriuneak ezartzeko erabiltzen da.
244 Oraindik, orrialde batean gauza bakoitzak eduki behar duen kokapenarekin
245 arduratu behar izaten dugu.
246 Dokumentu zati baten letra-tipoa aldatzea, idazmakina baten idazgurpila
247 aldatzea bezalako zerbait da.
248 WYSIWYG motako testu-prozesadoreen filosofia da hori: "Ikusten duzuna lortzen
249 duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get).
250 Zoritxarrez, paradigma honen emaitza "Ikusten duzuna da lortzen duzun guztia".
253 \begin_layout Standard
254 LyX-eko oinarrizko izaera zer egiten ari garen horretan datza, eta ez
259 "Ikusten duzuna lortzen duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get) pentsamol
260 deko prozesadore baten ordez LyX-en eredua "Ikusten duzuna
264 duzu" (WYSIWYM, What You See Is What You
271 \begin_layout Standard
272 LyX arlo honetan bereizten da, beste testu-prozesadore arrunt batekin konparatuz
274 Hizki bat leku zehatz batean egoteaz arduratu beharrik ez daukazu.
283 izeneko arautegi bat jarraituz, beste denaz arduratuko da.
287 \begin_layout Plain Layout
288 Zehatzago izatearren, bulegotikako suiteak (azken bertsioak) markatze-metodoare
289 n antzekoa erabiltzen duten orri-estiloak dituzte.
290 Nola nahi ere, gure esperientziaren arabera, eguneroko zereginetan oso
291 gutxi erabiltzen dira.
296 Ikus dezakegun adibide bat:
299 \begin_layout Standard
300 Demagun txosten bat idazten ari zarela.
302 \begin_inset Quotes eld
306 \begin_inset Quotes erd
309 izeneko atal bat eduki nahi duzu txostenaren hasieran.
310 Ireki zure testu-prozesadoreko letra-tipoen menua, letra-tamaina berria
312 Ondoren, aktibatu letra lodiarekin.
314 \begin_inset Quotes eld
322 \begin_inset Quotes erd
326 Nola ez, denbora pasa ahala, gero atal hau dokumentuko beste leku batean
327 kokatzeko, edo aurretik beste atal bat idazteko asmoa edukiz gero, bai
328 honi bai beste atal guztiei zenbatzailean zenbakiak aldatu beharko dizkiozu,
329 eta nola ez, aurkibideko zenbaki guztiak aldatu.
332 \begin_layout Standard
333 LyX-en berriz, kokatu goialdean dauden botoitxo guztien ezkerretara dagoen
334 goitibeherako zerrendan, hautatu
338 eta idatzi "Sarrera".
341 \begin_layout Standard
343 Ebaki atal hori eta beste edonon itsatsiz gero, dena bere kasa berriz zenbatua
345 Gainera, atal horri buruz errenferentziak sartzen badituzu (erreferentzia
346 gurutzatuen etiketak txertatuz), LyX-ek dokumentuaren barruko buruzko erreferen
347 tzia guztiak eguneratuko ditu, ez daukazu atalen zenbaketa gehiago idatzi
351 \begin_layout Standard
352 Ohiko testu-prozesadore orokorrekin kontsistentzia-arazoak gertatzen dira.
353 Bost egun igaro ondoren, txostena berriro ireki eta 4.
357 atala hasteko asmoa daukazu.
362 neurriko letra lodia erabili behar dela ahaztu zaizu, eta 16
366 neurrikoa erabiltzen duzu; beraz, 4.
370 ataleko izenburuko letra-tipoa eta 1.
374 atalean erabilitakoak desberdinak dira.
375 LyX-en ez dago arazo hori, zure ordez letra-tipoa eta tamainak egoki edukitzeaz
376 ordenagailua arduratuko baita.
377 Azken finean, horretarako sortu ziren ordenagailuak, guri bizitza errazteko.
380 \begin_layout Standard
382 Demagun zerrenda bat egiten ari zarela.
383 Beste testu-prozesadoreetan zerrenda bat tabulazio eta lerro berri (lerro-jauzi
384 ) batzuen ondorioa besterik ez da izaten, zerrendako elementu bakoitzaren
385 etiketa non jarri, zer den, zenbateko tartea eta antzekoetan pentsatu behar
387 LyX-ekin, ordea, bi ardura hartu beharko dituzu, bata zelako zerrenda mota
388 den, eta bestea, bertan zer idatzi behar duzun.
392 \begin_layout Standard
393 Beraz, LyX-en atzean dagoen ideia hau da: zer egin nahi duzun zehaztea,
394 ez nola egin nahi duzun.
395 "What You See Is What You Get" modeloaren ordez LyX-ek "What You See Is
400 edo "WYSIWYM" erabiltzen du.
401 Ahalmen handiko burutazio honek dokumentuak idazteko zeregina oso sinplifikatze
403 Horregatik irudi edo iragarkiak sortzeko LyX ez da erabilgarria.
404 Kasu horietan, gauza bakoitza zein lekutan kokatu behar den zehaztu behar
405 duzu, hemen ez baitago paragrafo, atal eta bestelako unitate funtzionalik.
406 Ez du esan nahi LyX-i zenbait funtzio falta zaizkiola.
407 Esan nahi du lan horretarako ez dela tresna egokia – marrazkiak ukitzeko
408 tresna egokiak dauden bezala, dokumentuak idazteko tresnen artean LyX daukagu.
411 \begin_layout Section
412 LyX eta testu-prozesadoreen arteko ezberdintasunak
413 \begin_inset Argument
416 \begin_layout Plain Layout
417 LyX eta beste testu-prozesadoreak
425 \begin_layout Standard
426 Hona LyX-en aurkituko ez dituzun eginbideen zerrenda:
429 \begin_layout Itemize
430 Erregela bat (marjinak ezartzeko)
433 \begin_layout Itemize
437 \begin_layout Itemize
438 Tarte osagarriak (adib.
447 tekla bi edo gehiagotan sakatzea)
450 \begin_layout Standard
451 Tabuladoreek zehazten dute erregela batean zehar orrialde bakoitzeko elementuak
452 non kokatzen diren, LyX-en alferrikakoak dira.
453 Programa gauza bakoitzaren kokapenaz arduratzen da, zu ez.
454 Zuriune osagarriekin ere antzera: LyX-ek gehituko ditu, behar diren heinean
455 eta inguruaren arabera.
456 Hasieran, bi lerro huts jarraian ezin ezartzea nahiko bitxi gertatuko zaigu,
457 baina 'WYSIWYM' pentsamoldea ibiltzen ikastean zentzu gehiago hartzen joango
461 \begin_layout Standard
462 LyX-ek aurkezten dizkizun eginbide batzuk, baina irudikatu dezakezun bezala
463 erabiltzen ez direnak:
466 \begin_layout Itemize
470 \begin_layout Itemize
474 \begin_layout Itemize
476 zuriune sinplea, bikoitza, e.a.).
479 \begin_layout Itemize
480 Tarte horizontal eta bertikala.
483 \begin_layout Itemize
484 Letra-tipo eta tamainak.
487 \begin_layout Itemize
488 Letra-familia (lodia, etzana, azpimarratua, e.a.).
491 \begin_layout Standard
492 Nahiz eta LyX-en agertu, oro har ez dira erabiltzen.
493 LyX gauza horietaz arduratzen da zure ordez, eta egiten ari zarenaren ondorioek
495 Dokumentuko zati bakoitzari letra-tipo eta tamaina zehatzak automatikoki
497 Paragrafoen koskak testuinguruaren menpe daude; paragrafo mota bakoitza
498 era ezberdinean 'koskatzen' da.
499 Orri-jauziak modu automatiko batean lantzen dira.
500 Oro har, lerro, hitz eta paragrafo-tarteak aldakorrak dira, LyX-ek ezartzen
505 \begin_layout Plain Layout
506 Eginbide hauek denak zehatz ditzakezu (gutxi batzuk zehazteko LaTeX-eko
507 ezaguerak behar dira) bai dokumentu osorako bai eta zati baterako ere.
508 Xehetasun gehiagotarako, ikusi
510 Erabiltzailearen gida
524 \begin_layout Standard
525 Azkenik, LyX-ek (eta LaTeX-ek ere bai) testu-prozesadore askori gainditzen
526 dien arloak hauek dira:
529 \begin_layout Itemize
530 Lerro-amaierako hitz-banaketa (Hipenazioa).
533 \begin_layout Itemize
534 Edozein motako zerrendak.
537 \begin_layout Itemize
541 \begin_layout Itemize
545 \begin_layout Itemize
546 Erreferentzia gurutzatuak.
549 \begin_layout Standard
550 Egungo prozesadore askok matematikako ikurrak, taulak, lerro amaierako hitz
551 bereizleak eta estilo-definizioa erabiltzen dituzte, eta WYSIWYM pentsamoldera
552 hurbiltzen hasiak dira.
553 Eginbide horiek ezartzen hasi berri dira; LyX, ordea, LaTeX dokumentu-prestatze
554 sisteman oinarritua dago.
555 LaTeX duela 20 urte baino gehiago sortu zen, eta
563 \begin_layout Section
564 Zer demontre da LaTeX?
567 \begin_layout Standard
572 \begin_layout Plain Layout
573 Atal honetako informazioaren jatorria, Helmut Kopka eta Patrick Daly-k idatzitak
574 o "A Guide to LaTeX2e"-a.
577 Erabiltzailearen Gida
579 k bibliografia atalean honi buruzko sarrera bat dauka.
584 da 1985-ean Leslie Lamport-ek diseinatutako dokumentazioa prestatzeko sistema
586 1984-ean Donald Knuth-ek sortu zuen TeX maketazio-konposaketa hizkuntzaren
587 gainetik pixkanaka eraikita izan zen.
588 Zehazki zer den, ordea, askok ez du ulertzen.
589 ASCII (testu soila) fitxategian idatzitako komando-konposaketa zerrenda
590 hartu eta landu egiten du.
591 Idazmakina bat baino zailagoa da, baina argitaletxe baten espezializazio
592 eta konplexutasunera heldu gabe.
593 Edozein modutan, irteera bezala 'dispositibotik aske' (
594 \begin_inset Quotes eld
598 \begin_inset Quotes erd
601 ) izeneko formatuan sortzen du,
610 fitxategia bistaratzeko programak edo PostScript bezalako beste formatu
611 batera bihurtzen dutenak erabil ditzakezu.
614 \begin_layout Standard
615 Eginbide hau besterik ez balu, konposaketaren bihotza besterik ez zen izango.
616 TeX-ek, ordea, makroak ezarri eta zehazteko aukera eskaintzen digu.
617 TeX erabiltzen duten gehienek erabiltzen dute Knuth-ek sortutako Konposaketa-mu
618 nduko ñabardurak ezkutatzeko makromultzoa.
619 Erabiltzaile normalak TeX (konposaketa komandoez bakarrik osatutako bizkarrezur
620 ra) garbi batekin lanik ez du egiten.
621 Era gordinean makroak sortzen dituztenek bakarrik erabiltzen dute.
622 Eta une hori da Leslie Lamport antzeztokira sartzen zaiguna.
623 Berak makroak (komando multzo bat), taulak edo matematika formulak sortzeko
624 bide sendo eta uniforme batean egon nahi zuen: erabiltzaileari begira gehiago
625 zuzendua eta konposaketa arlora berriz gutxiago, horrenbesteko buru hausterik
627 Honela sortu zen LaTeX.
630 \begin_layout Standard
631 Orain, LaTeX-en hedapen eta garapenekin bateratuz, beste gizaki batzuk TeX-erako
632 norberaren makro multzoak sortzen ari dira, matematika eta horrelako edizio
633 arloetara zuzendutakoak.
634 Batzuek zuzenean TeX erabili zuten; besteak, berriz, LaTeX moldatzen hasi
636 Nahaspila hau konpontzeko asmoz, laurogeigarren hamarkadaren amaieran,
637 LaTeX-eko adituak (Lamport barne, noski) LaTeX2e-en lanean hasi ziren,
638 gaur egungo bertsioa.
639 Bertsio berri hori makroak sortzeko erraztasun handiagoak eskaintzen dizkizuten
640 komandoekin dator, letra-tipo berriak erabiltzeko laguntza eta hobekuntza
642 Beraren eskubide osoz, LaTeX bere izaeran hizkuntza zabal bat da.
643 Estandarraz gain, mundu osoko erabiltzaileek LaTeX-entzat gehigarriak sortzen
647 \begin_layout Standard
648 LaTeX hedatzeko bi modu daude: klaseak eta estiloak.
653 bat da dokumentu-mota berri bat (liburu bat, edo artikulu bat) zehazten
654 duen LaTeX-eko (eta TeX-ekoa ere) makro talde bat.
655 Diapositibentzako klaseak daude, fisika eta matematikako argitalpenetan...
656 zenbait unibertsitatek tesiak zehazten dituen formatuak dituzte.
661 bat berriz, eta klase batetik ezberdinduz, ez du dokumentu berri bat zehazten,
662 edozein dokumentutan erabil dezakezun
667 Adibidez, LyX-ek orriaren marjinak eta lerro-tarteak LaTeX-eko bi estilo-fitxat
668 egi erabiliz kontrolatzen ditu.
669 Dokumentu-motak lantzeko hainbat estilo-fitxategi daude: txartelak edo
670 gutunazalak inprimatzeko, dokumentuaren koskak aldatzeko, letra-tipo berriak
671 ezartzeko, irudiak moldatzeko, orriko goiburukoak diseinatzeko, bibliografiak
672 nork bere erara egiteko, oin-oharren itxura eta kokalekuak aldatzeko, taulak
673 eta irudiak, zerrendak pertsonalizatu, e.a.
676 \begin_layout Standard
680 \begin_layout Description
681 TeX: konposaketarako lengoaia, makroak sortu eta erabiltzeko ahalmenarekin.
684 \begin_layout Description
685 LaTeX: TeX-en gainean eraikitako makroen paketea.
688 \begin_layout Description
689 klaseak: dokumentu baten deskribapena, LaTeX erabiliz.
692 \begin_layout Description
693 estiloak: nolabait LaTeX-en izaera moldatzeko.
696 \begin_layout Description
697 LyX: WYSIWYM testu-prozesadore bisuala, LaTeX-en indar eta ahalmen guztiak
701 \begin_layout Standard
702 Atal honen asmoa izan da zuri argitzea LyX
706 ezberdintzen den beste testu prozesadoreen lana jorratzeko bideez (bere
708 Zergatia garbia da: konposaketa oinarri bezala LaTeX erabiltzen du.
709 Azken hau bezala, zure idazkeraren inguruan kokatzen da (idazten ari zarena).
710 Haren itxuraz ordenagailua arduratuko da.
713 \begin_layout Chapter
714 Dokumentazioan nabigatzea
717 \begin_layout Standard
718 Zure galderei errazago erantzuteko, eta LyX-en eginbideak era egoki baten
719 azaltzeko, dokumentazioa hainbat fitxategitan zatitu da.
720 Zati bakoitzak bere helburua du, aurrerago azalduko den bezala.
721 Fitxategi hauetariko batekin aurrez aurre aurkitu baino lehenago, begi
722 bistan daukazun hau irakurtzea aholkatzen dizugu, denbora aurreztu dezazun
723 informazio eta aipamen erabilgarri asko baitauka.
726 \begin_layout Standard
727 Zorionez, LyX-en garapena ez denez inoiz geldituko, laguntzako dokumentuaren
728 zati bat amaitu gabe edo zaharkitua egon daiteke.
729 LyX-eko beste guztia bezala, eskuliburuak boluntario-lanaren emaitzak dira,
730 eta hauek "benetako lana" daukate; etxekoak, iloba zaindu, edalontziak
731 garbitu, mozkorkerian gaupasa egin, e.a.
732 Eskuliburuak egoera onean (eguneratuak) egon daitezen ahalegintzen gara.
733 Laguntzeko prest bazaude, ziurta zaitez dokumentuko beste ezer baino lehen
735 \begin_inset CommandInset ref
737 reference "atal:auzolana"
744 \begin_layout Standard
745 Beste mesede bat egin dezakezu: eskuliburu hauetan zerbait argi ez badago
746 edo akatsak baditu, guri jakinarazi! Dokumentazioa eguneratua edukitzen
747 arduratuta dauden neska/mutilekin harremanetan jar zaitezke, horretarako
749 \begin_inset CommandInset href
751 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
757 Dokumentazioan erantzuten ez den zerbaiti buruzko laguntza behar baduzu,
758 erabili posta-zerrenda hau:
759 \begin_inset CommandInset href
761 target "lyx-users@lists.lyx.org"
769 \begin_layout Section
773 \begin_layout Standard
774 Agian, eskulibururen bat edo beste inprimatuta edukiko duzu, edo bestela
775 LyX erabiliz "pantailan" irakurtzen zaude.
776 LyX-eko fitxategia eta inprimatutakoaren artean ezberdintasun batzuk daude.
777 Aurrenekoa, izenburua eskuliburuaren hasieran dago, ez da bereizitako orrialdea
778 n agertzen, inprimatutako bertsioan lehenbiziko orrialdean agertzen da.
779 Bai oin-oharra, bai edukien aurkibidea ez daude beraien osotasunean bistaratuak.
780 Edukien aurkibidea ikusteko menuko aukera bat badaukazu:
785 Oin-ohar bat irakurtzeko, modu honetan agertzen da
789 \begin_layout Plain Layout
790 Kaixo! Oin-ohar hau ixteko, ezkerraldeko laukitxo gris horretan klik egin\SpecialChar \ldots{}
792 "oina" hitza bertan idatzita agertzen da.
797 eta saguaren ezker botoiaz bere gainean klikatu.
801 \begin_layout Standard
802 Inprimatutako eskuliburuetan, erreferentzia gurutzatu guztiak kapitulu,
803 atal, azpiatal eta bestelakoen zenbatzaile bezala agertzen dira.
804 Pantailan, ordea, erreferentzia gurutzatuak datorrena bezalako laukiluze
805 grisetan agertzen dira:
806 \begin_inset CommandInset ref
808 reference "atal:auzolana"
816 alegia (inprimatutako eskuliburuetan zenbakiak agertzen dira laukiluze hauen
818 Laukiluzea saguaren ezker botoiarekin klik eginez dokumentuko erreferentzia
819 gurutzatuen zerrenda daukan elkarrizketa-koadroa bistaratuko zaizu.
820 Sarrera honek "atal:auzolana" izeneko bakar bat dauka.
821 Erreferentziatu den atalera joateko, erabili elkarrizketa koadroan "Joan
824 \begin_inset Quotes eld
828 \begin_inset Quotes erd
831 botoian klik eginez aurreko kokapenera itzuliko zara.
834 \begin_layout Standard
835 Fitxategi honen pantailazko eta inprimatutako bertsioaren arteko ezberdintasun
836 batzuk ikusi ondoren, eskuliburu honen formatuaz mintzatzen has gaitezke.
837 Noizean behin letra-tipo desberdineko elementuak aurkituko dituzu:
840 \begin_layout Itemize
845 orokorrean enfasietan erabiltzen da, arrazonamendu orokorretan, liburuen
846 tituluetan, beste eskuliburuetako ataletan, eta idazleen (egile) oharretan.
849 \begin_layout Itemize
854 programa eta fitxategien izenetan, LaTeX kodea eta LyX kode eta funtzioetan
858 \begin_layout Itemize
863 menu, botoi, elkarrizketa-koadroetan eta teklatuko teklen izenetan erabiltzen
867 \begin_layout Itemize
872 pertsonen izena idazteko erabiltzen da.
875 \begin_layout Itemize
882 LaTeX kodean erabiltzen da.
885 \begin_layout Standard
886 Teklei erreferentzia egiterakoan erabilpen hauek jarraituko dira:
889 \begin_layout Itemize
905 \begin_layout Itemize
917 \begin_layout Itemize
929 \begin_layout Itemize
934 "\SpecialChar \ldots{}
942 \begin_layout Itemize
958 \begin_layout Itemize
975 beraien izenak dioen bezala, teklatuko geziak (kurtsoreak) dira.
979 \begin_layout Itemize
1004 " gezien gainean egon ohi diren 6 tekla dira.
1005 Goratu Orria eta Beheratu Orria teklatu batzuetan
1016 \begin_layout Itemize
1019 \begin_inset Quotes eld
1023 \begin_inset Quotes erd
1032 daukate, beste batzuk
1036 beste batzuk berriz birritan daukate.
1037 LyX-ek tekla denak berdin erabiliko ditu, beraz
1044 \begin_layout Itemize
1045 Uneko lasterbideen zerrenda Laguntza menuko Lasterbideak dokumentuan aurkitzen
1049 \begin_layout Section
1050 Eskuliburuetan erabilitako unitateak
1053 \begin_layout Standard
1054 Dokumentazio honetan azaldutako unitateak ulertzeko,
1055 \begin_inset CommandInset ref
1057 reference "tab:Unitateak"
1062 \begin_inset space ~
1065 taulak LyX-eko unitate erabilgarri guztiak zerrendatzen ditu.
1068 \begin_layout Standard
1069 \begin_inset Float table
1074 \begin_layout Plain Layout
1078 \begin_layout Plain Layout
1079 \begin_inset Caption
1081 \begin_layout Plain Layout
1083 \begin_inset CommandInset label
1085 name "tab:Unitateak"
1097 \begin_layout Plain Layout
1099 \begin_inset VSpace defskip
1103 \begin_inset Tabular
1104 <lyxtabular version="3" rows="20" columns="2">
1105 <features tabularvalignment="middle">
1106 <column alignment="center" valignment="top" width="0">
1107 <column alignment="center" valignment="top" width="0">
1109 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1112 \begin_layout Plain Layout
1118 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1121 \begin_layout Plain Layout
1129 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1132 \begin_layout Plain Layout
1138 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1141 \begin_layout Plain Layout
1149 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1152 \begin_layout Plain Layout
1158 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1161 \begin_layout Plain Layout
1169 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1172 \begin_layout Plain Layout
1178 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1181 \begin_layout Plain Layout
1189 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1192 \begin_layout Plain Layout
1198 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1201 \begin_layout Plain Layout
1202 puntu ( 72,27 = 1 hazbete)
1209 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1212 \begin_layout Plain Layout
1218 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1221 \begin_layout Plain Layout
1229 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1232 \begin_layout Plain Layout
1238 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1241 \begin_layout Plain Layout
1242 puntu eskalatua (65536 sp = 1 pt)
1249 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1252 \begin_layout Plain Layout
1258 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1261 \begin_layout Plain Layout
1262 puntu handia (72 bp = 1 hazbete)
1269 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1272 \begin_layout Plain Layout
1278 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1281 \begin_layout Plain Layout
1285 \begin_inset Formula $\approx$
1297 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1300 \begin_layout Plain Layout
1306 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1309 \begin_layout Plain Layout
1310 cicero (1 cc = 12 dd)
1317 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1320 \begin_layout Plain Layout
1326 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1329 \begin_layout Plain Layout
1330 Jatorrizko irudiaren zabaleraren %
1337 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1340 \begin_layout Plain Layout
1346 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1349 \begin_layout Plain Layout
1350 Testuaren zabaleraren %
1357 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1360 \begin_layout Plain Layout
1366 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1369 \begin_layout Plain Layout
1370 Zutabearen zabaleraren %
1377 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1380 \begin_layout Plain Layout
1386 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1389 \begin_layout Plain Layout
1390 Paperaren zabaleraren %
1397 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1400 \begin_layout Plain Layout
1406 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1409 \begin_layout Plain Layout
1410 Lerroaren zabaleraren %
1417 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1420 \begin_layout Plain Layout
1426 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1429 \begin_layout Plain Layout
1430 Testuaren altueraren %
1437 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1440 \begin_layout Plain Layout
1446 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1449 \begin_layout Plain Layout
1450 Paperaren altueraren %
1457 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1460 \begin_layout Plain Layout
1466 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1469 \begin_layout Plain Layout
1470 Uneko letra-tipoaren x hizkiaren altuera
1477 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1480 \begin_layout Plain Layout
1486 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1489 \begin_layout Plain Layout
1490 Uneko letra-tipoaren M hizkiaren zabalera
1497 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1500 \begin_layout Plain Layout
1506 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1509 \begin_layout Plain Layout
1510 matematikako unitatea (1 mu = 1 / 18 em)
1523 \begin_layout Plain Layout
1527 \begin_inset VSpace defskip
1533 \begin_layout Plain Layout
1542 \begin_layout Section
1546 \begin_layout Standard
1547 Dokumentazioa osatzen duten zatiak zerrendatzen dira ondoren:
1550 \begin_layout Description
1551 Sarrera Fitxategi hau.
1554 \begin_layout Description
1555 Tutoretza LyX erabiltzen hasiberria bazara, eta orain arte LaTeX inoiz ez
1556 baduzu entzun ez eta erabili ere, orduan hemendik hasi beharko duzu.
1561 irakurri ostean, LaTeX oraindik zabalegia delakoan ustearekin jarraitu
1562 dezakezu, baina LyX nola erabili behar den jakingo duzu.
1563 LaTeX erabili baduzu,
1567 ko "LyX LaTeX erabiltzaileentzat" atala irakurri beharko zenuke (eta eskuliburuk
1568 o beste atalek kalterik ez dizute egingo).
1571 \begin_layout Description
1573 \begin_inset space ~
1576 gida Eskuliburu nagusia.
1577 Hemen LyX programaren oinarrizko eginbide eta aukeren gehiengo bat argitzen
1579 Eskuliburu nagusiak LaTeX-eko ezagutza batzuk dauzkazulakoan dago, edo
1584 irakurri duzula behintzat.
1587 \begin_layout Description
1589 \begin_inset space ~
1594 Erabiltzailearen gida
1597 Dokumentu honetan taulak, grafikoak, mugikorrak, oharrak, programen zerrendak
1598 eta koadroak nola erabiltzen diren erakusten du xehetasunez.
1601 \begin_layout Description
1604 Erabiltzailearen gida
1607 Edozein formula mota nola maketatzen den buruzko azalpen xehatuak ditu.
1610 \begin_layout Description
1612 \begin_inset space ~
1617 Erabiltzailearen gida
1620 LaTeX-eko komandoak, diseinu gehigarriak, edizioko eginbide bereziak azaltzen
1621 ditu dokumentu honek.
1624 \begin_layout Description
1625 Pertsonalizazioa LyX-en eginbide garatuen azalpena, programaren jarrera
1626 (izaera) orokorra pertsonalizatzea; tekla-lotura, nazioartekotza eta konfiguraz
1627 ioko fitxategi bezalakoak.
1628 Diseinuko fitxategiei buruzko informazioa ere dauka, LyX-ek LaTeX-eko klase
1629 edo paketeen euskarria edukitzeko beharrezkoa izanik.
1632 \begin_layout Description
1633 Lasterbideak Unean definitutako LyX-en lasterbideak dituen taulak dira.
1636 \begin_layout Description
1638 \begin_inset space ~
1641 konfigurazioa LyX-ek, instalatzean, zure sistema aztertzen du.
1642 Fitxategi honek LyX-ek zure instalazioari buruz ikasitakoaren informazioa
1647 \begin_layout Plain Layout
1650 Itzultzailearen oharra
1652 : dokumentu hau automatikoki sortzen denez ezin da euskaratu.
1657 Eduki beharreko zerbait falta bada, hemen begiratu beharko duzu.
1660 \begin_layout Standard
1661 Fitxategiok elkar erreferentziatzen dute, beharrezkoa denean.
1664 Erabiltzailearen gida
1666 -k instalatze eta pertsonalizatze buruzko zerbait dio, baina irakurlea
1670 eskuliburura bidaltzen du informazio gehiago eskura dezan.
1673 \begin_layout Standard
1674 Berriro, gauza garrantzitsu bat azpimarratu behar dugu:
1677 \begin_layout Standard
1678 \begin_inset VSpace bigskip
1684 \begin_layout Standard
1686 LyX-ekin hasiberria bazara,
1694 \begin_layout Standard
1695 \begin_inset VSpace bigskip
1701 \begin_layout Standard
1702 Bestela alferrik haserretuko zara zeure buruarekin.
1703 LyX-ek testu-prozesadore batetik behar duzuna eskaintzen dizu, hori bai,
1704 erabilera ezberdin batekin.
1707 \begin_layout Chapter
1708 LyX proiektuan laguntzea
1709 \begin_inset CommandInset label
1711 name "atal:auzolana"
1718 \begin_layout Section
1722 \begin_layout Standard
1723 LyX ia bere osotasunean C++ programaketa hizkuntzan idatzia dago (LaTeX
1724 inportatzeko tresna Python-en idatzia izan da).
1725 Proiektu handi bat da, eta gerta daiteke errore bat edo beste edukitzea,
1726 edo iturburua hobetu beharra izatea.
1729 \begin_layout Subsection
1733 \begin_layout Standard
1734 LyX erabiltzean portaeraren bat errorea dela pentsa dezakezu.
1735 Nahiz eta gutxitan gertatu, programa hondatu daiteke.
1736 LyX-eko garatzaile-taldearen iritziz errore gehientsuenak erabiltzaile-interfaz
1737 etik sor daiteke: LyX interfazeko zein zati korapilatsua, zaila ulertzeko,
1738 azaltzen dituzten iradokizunak oso lagungarriak izaten dira.
1741 \begin_layout Standard
1742 LyX-ek erroreen txostenak bidaltzeko eta kudeatzeko sistema bat erabiltzen
1746 \begin_inset Flex URL
1749 \begin_layout Plain Layout
1751 http://www.lyx.org/trac/wiki/BugTrackerHome
1758 gunean aurki dezakezuna.
1759 Edozein errore buruzko txostena bidali aurretik erroreak kudeatzeko sistema
1760 horretan begiratzea eskatuko genizuke, aurrez beste norbaitek errore berdinari
1761 buruzko txosten bat bidalita eduki baitezake.
1762 Hau da, errore txosten berri bat bidali aurretik, egiaztatu errore berdinari
1763 buruzko beste txostenik ez dagoela erroreak kudeatzeko LyX-ek darabilen
1765 Erabili sistema errore-kudeatzaile hori dagoen errore bati buruzko iradokizunak
1766 , edo errore berri bati buruzko txostena bidaltzeko, edo, bestela, bidali
1768 \begin_inset CommandInset href
1770 target "lyx-devel@lists.lyx.org"
1776 Posta-zerrenda honen artxiboei zuzendutako estekak LyX-en webgune nagusian
1780 \begin_inset Flex URL
1783 \begin_layout Plain Layout
1795 \begin_layout Standard
1796 Errore-txosten on (erabilgarria) batek gutxienik arazoak dituen LyX bertsioaren
1797 zenbakia eduki beharko luke.
1798 Honekin batera, azaldu LyX zein sisteman eragile eta bertsiotan erabiltzen
1800 Zure sisteman instalatuta daukazun liburutegien bertsioak eta, interesgarria
1801 baderitzozu, LyX-ek erabiltzen duen kanpoko programen bertsioak.
1802 Konpilatze- edo konfigurazio-arazo bat izanez gero, egokiena da
1806 fitxategia eranstea eta zein konpilatzaile erabiltzen ari zaren azaltzea.
1809 \begin_layout Subsection
1810 Lagundu finkatzen eta eginbide berrietan
1813 \begin_layout Standard
1814 Baldin eta LyX-eko iturburuetan aldaketak egin badituzu eta LyX proiektuko
1815 zati izatea garrantzitsua dela uste baduzu, bidal iezaguzu
1819 fitxategi bat (formatu bateratu batean) arestiko posta-zerrendara, baita
1824 fitxategia eta zure txaplatak egiten duenari buruzko azalpena ere.
1827 \begin_layout Section
1828 Lagundu dokumentazioan
1831 \begin_layout Standard
1832 LyX-en dokumentazioa zabala da.
1833 Nola nahi ere, LyX beti garatzen ari da, eta kaleratze berri bakoitzak
1834 eginbide berriekin agertzen da.
1835 Dokumentazio batzuk eguneratu beharrean daudela aurki ditzakezu.
1836 Atal honek azaltzen du zer egin behar duzun errore bat edo hobekuntzaren
1837 bat aholkatu nahi badiguzu.
1840 \begin_layout Subsection
1841 Eskuliburuetako errore-txostena
1844 \begin_layout Standard
1845 Dokumentazioan arazorik aurkitzen baduzu bidali mezu bat
1846 \begin_inset CommandInset href
1848 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1854 Dokumentazio-taldeak behar diren zuzenketak egingo dituzte.
1857 \begin_layout Subsection
1858 Dokumentazio-taldera elkartzea
1861 \begin_layout Standard
1862 LyX dokumentazio-proiektuak (The LyX Documentation Project), LyX proiektuko
1863 beste guztiak bezala, laguntza erabiltzen du.
1864 Dokumentazio-proiektuan lagundu nahi baduzu, jorratu urrats hauek:
1867 \begin_layout Enumerate
1868 Eskuratu LyX-en azken iturburuak hemendik:
1869 \begin_inset Newline newline
1873 \begin_inset Flex URL
1876 \begin_layout Plain Layout
1878 http://www.lyx.org/trac/browser/lyx-devel/trunk/lib/doc
1886 \begin_layout Enumerate
1889 Erabiltzailearen gida
1896 \begin_inset Newline newline
1899 Ariketa honen helburua zuri ideiak ematea dauka helburutzat.
1907 \begin_inset space ~
1912 izango dira dokumentaziotik gehien eguneratu behar direnak.
1913 Hauekin nolako eskuliburuak irakurri eta zein itxura eduki behar duten
1917 \begin_layout Enumerate
1918 Jarri taldearekin harremanetan:
1919 \begin_inset Newline newline
1923 \begin_inset CommandInset href
1925 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1931 \begin_inset Newline newline
1934 nahi dituzun aldaketei buruz eztabaidatzeko, eta beraien ikuspuntuak jakiteko.
1937 \begin_layout Standard
1938 Egiten dituzun aldaketek testu aldetik garbiak izan behar dute, ulerterrazak
1939 alegia, dokumentazioaren berregituraketa sakonagoa egin ahal izateko.
1940 Hobekuntza guzti horiek jasotzea beti eskertzen da.