1 #LyX 1.6.7svn created this file. For more info see http://www.lyx.org/
7 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
9 %This preamble is designed to ensure that the document prints
10 % out as advertised. If you mess with this preamble,
11 % parts of the document may not print out as expected. If you
12 % have problems LaTeXing this file, please contact
13 % the documentation team
14 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
16 \usepackage{ifpdf} % part of the hyperref bundle
17 \ifpdf % if pdflatex is used
19 % set fonts for nicer pdf view
20 \IfFileExists{lmodern.sty}{\usepackage{lmodern}}{}
22 \fi % end if pdflatex is used
24 % the pages of the TOC is numbered roman
25 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
27 \let\myTOC\tableofcontents
28 \renewcommand\tableofcontents{%
29 \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
32 \pagenumbering{arabic} }
34 % redefine the \LyX macro for PDF bookmarks
35 \def\LyX{\texorpdfstring{%
36 L\kern-.1667em\lower.25em\hbox{Y}\kern-.125emX\@}
39 \use_default_options false
44 \font_typewriter default
45 \font_default_family default
55 \pdf_title "LyX Sarrera"
56 \pdf_author "LyX Team"
57 \pdf_subject "LyX-documentation Intro"
58 \pdf_keywords "LyX, documentation"
60 \pdf_bookmarksnumbered true
61 \pdf_bookmarksopen true
62 \pdf_bookmarksopenlevel 2
67 \pdf_pdfusetitle false
68 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false, pdfpagelabels"
75 \paperorientation portrait
78 \paragraph_separation indent
80 \quotes_language english
83 \paperpagestyle default
84 \tracking_changes false
101 \begin_layout Plain Layout
102 Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak LyX dokumentazioko posta-zer
106 \begin_inset CommandInset href
108 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
116 \begin_inset Newline newline
119 Itzulpena: Iñaki Larrañaga Murgoitio <dooteo@euskalgnu.org>, 2004, 2010.
120 \begin_inset Newline newline
123 Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
131 \begin_layout Standard
132 \begin_inset CommandInset toc
133 LatexCommand tableofcontents
140 \begin_layout Chapter
144 \begin_layout Section
148 \begin_layout Standard
149 LyX dokumentuak prestatzeko sistema bat da.
150 Matematikak, erreferentzia gurutzatuak, bibliografiak, indizeak eta bestelakoak
151 erabiliz artikulu tekniko eta zientifiko konplexuak sortzeko aukera eskaintzen
153 Edozein luzeratako dokumentuak idazteko gaitasuna duen tresna paregabea
154 da: dokumentua hainbat ataletan edo orrialdetan automatikoki zatitzeko,
155 zuzentzaile ortografikoak lantzeko eta bestelako eginbideak ditu.
156 Amatxori eskutitz bat idazteko ere erabil dezakezu, nahiz eta ziurrenik
157 hori egiteko programa sinpleagoren bat erabilgarri egon.
158 Ez da iragarki, posterrak edo marrazkiak sortzeko tresna (gero azalduko
159 da zergatia), nahiz eta gogorki saiatuta hori ere lor daitekeen.
160 Beraren erabileraren gaineko zenbait adibide: memoriak, eskutitzak, desadostasu
161 nak eta horrelakoak, irakurtzeko oharrak, ikastarotako liburuxkak, hitzaldietara
162 ko laburpenak, softwareari buruzko dokumentazioa, liburuak (PostgreSQL,
163 telepatia, kriptologia, fikziozko edota maitasunezko nobelak, olerkiak,
164 bertsoak, umeentzako ipuinak e.a.), ekitaldi zientifikoetarako artikuluak,
165 musika eta filmentzako script-ak, proiektuetarako txostenak \SpecialChar \ldots{}
169 \begin_layout Standard
170 LyX ordenagailuen bitartez dokumentazioa idazteko tresna eraginkorra da,
171 markatze-hizkuntza darabil,
172 \begin_inset Quotes eld
176 \begin_inset Quotes erd
179 kontzeptu zaharkitua apurtuz.
180 Ahalegin gutxirekin eta denbora oso labur batean dokumentu profesionalak
181 sortu nahi dituztenentzako diseinatua dago, eta
182 \begin_inset Quotes eld
186 \begin_inset Quotes erd
190 Maketazio lanez ordenagailua arduratzen da, ez egilea; LyX-ekin egileak
191 dokumentuaren edukian kontzentratzen da.
194 \begin_layout Standard
195 LyX erabiltzeko lehen aurrerapausoa zuk, erabiltzaile zaren horrek, daukazun
196 pentsaera aldatzean datza.
197 Garai batean (sua asmatu eta mende gutxitara) dokumentuak sortzeko tresnak
198 idazmakinak ziren, eta bere mugak gainditzeko hainbat trikimailu beharko
200 Honela, esaldia edo hitz bat azpimarratzeko
201 \begin_inset Quotes eld
205 \begin_inset Quotes erd
208 karakterearekin berridazten genuen, esaldiari garrantzi handiagoa emanez.
209 Taula bat sortzeko, berriz, zutabe bakoitzaren zabalera zehaztu, eta kontuz
210 kontu tabulazioz betetzen genuen.
211 Gutunak eta bestelakoak sortzerakoan, eskuinera 'koskatu', e.a.
212 Gainera, lerro-amaierako hitz banaketekin kontuz ibili beharra.
215 \begin_layout Standard
216 Beste hitzetan, denok entrenatuak izan ginen
217 \begin_inset Quotes eld
220 zer hizki zein lekutan kokatu
221 \begin_inset Quotes erd
224 lan egiteko era horiekin arduratzeko.
225 Ondorioz, ia testu-prozesadoreen gehiengo batek oraindik bizimodu horrekin
227 Tabuladorea leku batean zuriuneak ezartzeko erabiltzen da.
228 Oraindik, orrialde batean gauza bakoitzak eduki behar duen kokapenarekin
229 arduratu behar izaten dugu.
230 Dokumentu zati baten letra-tipoa aldatzea, idazmakina baten idazgurpila
231 aldatzea bezalako zerbait da.
232 WYSIWYG motako testu-prozesadoreen filosofia da hori: "Ikusten duzuna lortzen
233 duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get).
234 Zoritxarrez, paradigma honen emaitza "Ikusten duzuna da lortzen duzun guztia".
237 \begin_layout Standard
238 LyX-eko oinarrizko izaera zer egiten ari garen horretan datza, eta ez
243 "Ikusten duzuna lortzen duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get) pentsamol
244 deko prozesadore baten ordez LyX-en eredua "Ikusten duzuna
248 duzu" (WYSIWYM, What You See Is What You
255 \begin_layout Standard
256 LyX arlo honetan bereizten da, beste testu-prozesadore arrunt batekin konparatuz
258 Hizki bat leku zehatz batean egoteaz arduratu beharrik ez daukazu.
267 izeneko arautegi bat jarraituz, beste denaz arduratuko da.
271 \begin_layout Plain Layout
272 Zehatzago izatearren, bulegotikako suiteak (azken bertsioak) markatze-metodoare
273 n antzekoa erabiltzen duten orri-estiloak dituzte.
274 Nola nahi ere, gure esperientziaren arabera, eguneroko zereginetan oso
275 gutxi erabiltzen dira.
280 Ikus dezakegun adibide bat:
283 \begin_layout Standard
284 Demagun txosten bat idazten ari zarela.
286 \begin_inset Quotes eld
290 \begin_inset Quotes erd
293 izeneko atal bat eduki nahi duzu txostenaren hasieran.
294 Ireki zure testu-prozesadoreko letra-tipoen menua, letra-tamaina berria
296 Ondoren, aktibatu letra lodiarekin.
298 \begin_inset Quotes eld
306 \begin_inset Quotes erd
310 Nola ez, denbora pasa ahala, gero atal hau dokumentuko beste leku batean
311 kokatzeko, edo aurretik beste atal bat idazteko asmoa edukiz gero, bai
312 honi bai beste atal guztiei zenbatzailean zenbakiak aldatu beharko dizkiozu,
313 eta nola ez, aurkibideko zenbaki guztiak aldatu.
316 \begin_layout Standard
317 LyX-en berriz, kokatu goialdean dauden botoitxo guztien ezkerretara dagoen
318 goitibeherako zerrendan, hautatu
322 eta idatzi "Sarrera".
325 \begin_layout Standard
327 Ebaki atal hori eta beste edonon itsatsiz gero, dena bere kasa berriz zenbatua
329 Gainera, atal horri buruz errenferentziak sartzen badituzu (erreferentzia
330 gurutzatuen etiketak txertatuz), LyX-ek dokumentuaren barruko buruzko erreferen
331 tzia guztiak eguneratuko ditu, ez daukazu atalen zenbaketa gehiago idatzi
335 \begin_layout Standard
336 Ohiko testu-prozesadore orokorrekin kontsistentzia-arazoak gertatzen dira.
337 Bost egun igaro ondoren, txostena berriro ireki eta 4.
341 atala hasteko asmoa daukazu.
346 neurriko letra lodia erabili behar dela ahaztu zaizu, eta 16
350 neurrikoa erabiltzen duzu; beraz, 4.
354 ataleko izenburuko letra-tipoa eta 1.
358 atalean erabilitakoak desberdinak dira.
359 LyX-en ez dago arazo hori, zure ordez letra-tipoa eta tamainak egoki edukitzeaz
360 ordenagailua arduratuko baita.
361 Azken finean, horretarako sortu ziren ordenagailuak, guri bizitza errazteko.
364 \begin_layout Standard
366 Demagun zerrenda bat egiten ari zarela.
367 Beste testu-prozesadoreetan zerrenda bat tabulazio eta lerro berri (lerro-jauzi
368 ) batzuen ondorioa besterik ez da izaten, zerrendako elementu bakoitzaren
369 etiketa non jarri, zer den, zenbateko tartea eta antzekoetan pentsatu behar
371 LyX-ekin, ordea, bi ardura hartu beharko dituzu, bata zelako zerrenda mota
372 den, eta bestea, bertan zer idatzi behar duzun.
376 \begin_layout Standard
377 Beraz, LyX-en atzean dagoen ideia hau da: zer egin nahi duzun zehaztea,
378 ez nola egin nahi duzun.
379 "What You See Is What You Get" modeloaren ordez LyX-ek "What You See Is
384 edo "WYSIWYM" erabiltzen du.
385 Ahalmen handiko burutazio honek dokumentuak idazteko zeregina oso sinplifikatze
387 Horregatik irudi edo iragarkiak sortzeko LyX ez da erabilgarria.
388 Kasu horietan, gauza bakoitza zein lekutan kokatu behar den zehaztu behar
389 duzu, hemen ez baitago paragrafo, atal eta bestelako unitate funtzionalik.
390 Ez du esan nahi LyX-i zenbait funtzio falta zaizkiola.
391 Esan nahi du lan horretarako ez dela tresna egokia – marrazkiak ukitzeko
392 tresna egokiak dauden bezala, dokumentuak idazteko tresnen artean LyX daukagu.
395 \begin_layout Section
396 LyX eta testu-prozesadoreen arteko ezberdintasunak
400 \begin_layout Plain Layout
401 LyX eta beste testu-prozesadoreak
409 \begin_layout Standard
410 Hona LyX-en aurkituko ez dituzun eginbideen zerrenda:
413 \begin_layout Itemize
414 Erregela bat (marjinak ezartzeko)
417 \begin_layout Itemize
421 \begin_layout Itemize
422 Tarte osagarriak (adib.
431 tekla bi edo gehiagotan sakatzea)
434 \begin_layout Standard
435 Tabuladoreek zehazten dute erregela batean zehar orrialde bakoitzeko elementuak
436 non kokatzen diren, LyX-en alferrikakoak dira.
437 Programa gauza bakoitzaren kokapenaz arduratzen da, zu ez.
438 Zuriune osagarriekin ere antzera: LyX-ek gehituko ditu, behar diren heinean
439 eta inguruaren arabera.
440 Hasieran, bi lerro huts jarraian ezin ezartzea nahiko bitxi gertatuko zaigu,
441 baina 'WYSIWYM' pentsamoldea ibiltzen ikastean zentzu gehiago hartzen joango
445 \begin_layout Standard
446 LyX-ek aurkezten dizkizun eginbide batzuk, baina irudikatu dezakezun bezala
447 erabiltzen ez direnak:
450 \begin_layout Itemize
454 \begin_layout Itemize
458 \begin_layout Itemize
460 zuriune sinplea, bikoitza, e.a.).
463 \begin_layout Itemize
464 Tarte horizontal eta bertikala.
467 \begin_layout Itemize
468 Letra-tipo eta tamainak.
471 \begin_layout Itemize
472 Letra-familia (lodia, etzana, azpimarratua, e.a.).
475 \begin_layout Standard
476 Nahiz eta LyX-en agertu, oro har ez dira erabiltzen.
477 LyX gauza horietaz arduratzen da zure ordez, eta egiten ari zarenaren ondorioek
479 Dokumentuko zati bakoitzari letra-tipo eta tamaina zehatzak automatikoki
481 Paragrafoen koskak testuinguruaren menpe daude; paragrafo mota bakoitza
482 era ezberdinean 'koskatzen' da.
483 Orri-jauziak modu automatiko batean lantzen dira.
484 Oro har, lerro, hitz eta paragrafo-tarteak aldakorrak dira, LyX-ek ezartzen
489 \begin_layout Plain Layout
490 Eginbide hauek denak zehatz ditzakezu (gutxi batzuk zehazteko LaTeX-eko
491 ezaguerak behar dira) bai dokumentu osorako bai eta zati baterako ere.
492 Xehetasun gehiagotarako, ikusi
494 Erabiltzailearen gida
508 \begin_layout Standard
509 Azkenik, LyX-ek (eta LaTeX-ek ere bai) testu-prozesadore askori gainditzen
510 dien arloak hauek dira:
513 \begin_layout Itemize
514 Lerro-amaierako hitz-banaketa (Hipenazioa).
517 \begin_layout Itemize
518 Edozein motako zerrendak.
521 \begin_layout Itemize
525 \begin_layout Itemize
529 \begin_layout Itemize
530 Erreferentzia gurutzatuak.
533 \begin_layout Standard
534 Egungo prozesadore askok matematikako ikurrak, taulak, lerro amaierako hitz
535 bereizleak eta estilo-definizioa erabiltzen dituzte, eta WYSIWYM pentsamoldera
536 hurbiltzen hasiak dira.
537 Eginbide horiek ezartzen hasi berri dira; LyX, ordea, LaTeX dokumentu-prestatze
538 sisteman oinarritua dago.
539 LaTeX duela 20 urte baino gehiago sortu zen, eta
547 \begin_layout Section
548 Zer demontre da LaTeX?
551 \begin_layout Standard
556 \begin_layout Plain Layout
557 Atal honetako informazioaren jatorria, Helmut Kopka eta Patrick Daly-k idatzitak
558 o "A Guide to LaTeX2e"-a.
561 Erabiltzailearen Gida
563 k bibliografia atalean honi buruzko sarrera bat dauka.
568 da 1985-ean Leslie Lamport-ek diseinatutako dokumentazioa prestatzeko sistema
570 1984-ean Donald Knuth-ek sortu zuen TeX maketazio-konposaketa hizkuntzaren
571 gainetik pixkanaka eraikita izan zen.
572 Zehazki zer den, ordea, askok ez du ulertzen.
573 ASCII (testu soila) fitxategian idatzitako komando-konposaketa zerrenda
574 hartu eta landu egiten du.
575 Idazmakina bat baino zailagoa da, baina argitaletxe baten espezializazio
576 eta konplexutasunera heldu gabe.
577 Edozein modutan, irteera bezala 'dispositibotik aske' (
578 \begin_inset Quotes eld
582 \begin_inset Quotes erd
585 ) izeneko formatuan sortzen du,
594 fitxategia bistaratzeko programak edo PostScript bezalako beste formatu
595 batera bihurtzen dutenak erabil ditzakezu.
598 \begin_layout Standard
599 Eginbide hau besterik ez balu, konposaketaren bihotza besterik ez zen izango.
600 TeX-ek, ordea, makroak ezarri eta zehazteko aukera eskaintzen digu.
601 TeX erabiltzen duten gehienek erabiltzen dute Knuth-ek sortutako Konposaketa-mu
602 nduko ñabardurak ezkutatzeko makromultzoa.
603 Erabiltzaile normalak TeX (konposaketa komandoez bakarrik osatutako bizkarrezur
604 ra) garbi batekin lanik ez du egiten.
605 Era gordinean makroak sortzen dituztenek bakarrik erabiltzen dute.
606 Eta une hori da Leslie Lamport antzeztokira sartzen zaiguna.
607 Berak makroak (komando multzo bat), taulak edo matematika formulak sortzeko
608 bide sendo eta uniforme batean egon nahi zuen: erabiltzaileari begira gehiago
609 zuzendua eta konposaketa arlora berriz gutxiago, horrenbesteko buru hausterik
611 Honela sortu zen LaTeX.
614 \begin_layout Standard
615 Orain, LaTeX-en hedapen eta garapenekin bateratuz, beste gizaki batzuk TeX-erako
616 norberaren makro multzoak sortzen ari dira, matematika eta horrelako edizio
617 arloetara zuzendutakoak.
618 Batzuek zuzenean TeX erabili zuten; besteak, berriz, LaTeX moldatzen hasi
620 Nahaspila hau konpontzeko asmoz, laurogeigarren hamarkadaren amaieran,
621 LaTeX-eko adituak (Lamport barne, noski) LaTeX2e-en lanean hasi ziren,
622 gaur egungo bertsioa.
623 Bertsio berri hori makroak sortzeko erraztasun handiagoak eskaintzen dizkizuten
624 komandoekin dator, letra-tipo berriak erabiltzeko laguntza eta hobekuntza
626 Beraren eskubide osoz, LaTeX bere izaeran hizkuntza zabal bat da.
627 Estandarraz gain, mundu osoko erabiltzaileek LaTeX-entzat gehigarriak sortzen
631 \begin_layout Standard
632 LaTeX hedatzeko bi modu daude: klaseak eta estiloak.
637 bat da dokumentu-mota berri bat (liburu bat, edo artikulu bat) zehazten
638 duen LaTeX-eko (eta TeX-ekoa ere) makro talde bat.
639 Diapositibentzako klaseak daude, fisika eta matematikako argitalpenetan...
640 zenbait unibertsitatek tesiak zehazten dituen formatuak dituzte.
645 bat berriz, eta klase batetik ezberdinduz, ez du dokumentu berri bat zehazten,
646 edozein dokumentutan erabil dezakezun
651 Adibidez, LyX-ek orriaren marjinak eta lerro-tarteak LaTeX-eko bi estilo-fitxat
652 egi erabiliz kontrolatzen ditu.
653 Dokumentu-motak lantzeko hainbat estilo-fitxategi daude: txartelak edo
654 gutunazalak inprimatzeko, dokumentuaren koskak aldatzeko, letra-tipo berriak
655 ezartzeko, irudiak moldatzeko, orriko goiburukoak diseinatzeko, bibliografiak
656 nork bere erara egiteko, oin-oharren itxura eta kokalekuak aldatzeko, taulak
657 eta irudiak, zerrendak pertsonalizatu, e.a.
660 \begin_layout Standard
664 \begin_layout Description
665 TeX: konposaketarako lengoaia, makroak sortu eta erabiltzeko ahalmenarekin.
668 \begin_layout Description
669 LaTeX: TeX-en gainean eraikitako makroen paketea.
672 \begin_layout Description
673 klaseak: dokumentu baten deskribapena, LaTeX erabiliz.
676 \begin_layout Description
677 estiloak: nolabait LaTeX-en izaera moldatzeko.
680 \begin_layout Description
681 LyX: WYSIWYM testu-prozesadore bisuala, LaTeX-en indar eta ahalmen guztiak
685 \begin_layout Standard
686 Atal honen asmoa izan da zuri argitzea LyX
690 ezberdintzen den beste testu prozesadoreen lana jorratzeko bideez (bere
692 Zergatia garbia da: konposaketa oinarri bezala LaTeX erabiltzen du.
693 Azken hau bezala, zure idazkeraren inguruan kokatzen da (idazten ari zarena).
694 Haren itxuraz ordenagailua arduratuko da.
697 \begin_layout Chapter
698 Dokumentazioan nabigatzea
701 \begin_layout Standard
702 Zure galderei errazago erantzuteko, eta LyX-en eginbideak era egoki baten
703 azaltzeko, dokumentazioa hainbat fitxategitan zatitu da.
704 Zati bakoitzak bere helburua du, aurrerago azalduko den bezala.
705 Fitxategi hauetariko batekin aurrez aurre aurkitu baino lehenago, begi
706 bistan daukazun hau irakurtzea aholkatzen dizugu, denbora aurreztu dezazun
707 informazio eta aipamen erabilgarri asko baitauka.
710 \begin_layout Standard
711 Zorionez, LyX-en garapena ez denez inoiz geldituko, laguntzako dokumentuaren
712 zati bat amaitu gabe edo zaharkitua egon daiteke.
713 LyX-eko beste guztia bezala, eskuliburuak boluntario-lanaren emaitzak dira,
714 eta hauek "benetako lana" daukate; etxekoak, iloba zaindu, edalontziak
715 garbitu, mozkorkerian gaupasa egin, e.a.
716 Eskuliburuak egoera onean (eguneratuak) egon daitezen ahalegintzen gara.
717 Laguntzeko prest bazaude, ziurta zaitez dokumentuko beste ezer baino lehen
719 \begin_inset CommandInset ref
721 reference "atal:auzolana"
728 \begin_layout Standard
729 Beste mesede bat egin dezakezu: eskuliburu hauetan zerbait argi ez badago
730 edo akatsak baditu, guri jakinarazi! Dokumentazioa eguneratua edukitzen
731 arduratuta dauden neska/mutilekin harremanetan jar zaitezke, horretarako
733 \begin_inset CommandInset href
735 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
741 Dokumentazioan erantzuten ez den zerbaiti buruzko laguntza behar baduzu,
742 erabili posta-zerrenda hau:
743 \begin_inset CommandInset href
745 target "lyx-users@lists.lyx.org"
753 \begin_layout Section
757 \begin_layout Standard
758 Agian, eskulibururen bat edo beste inprimatuta edukiko duzu, edo bestela
759 LyX erabiliz "pantailan" irakurtzen zaude.
760 LyX-eko fitxategia eta inprimatutakoaren artean ezberdintasun batzuk daude.
761 Aurrenekoa, izenburua eskuliburuaren hasieran dago, ez da bereizitako orrialdea
762 n agertzen, inprimatutako bertsioan lehenbiziko orrialdean agertzen da.
763 Bai oin-oharra, bai edukien aurkibidea ez daude beraien osotasunean bistaratuak.
764 Edukien aurkibidea ikusteko menuko aukera bat badaukazu:
769 Oin-ohar bat irakurtzeko, modu honetan agertzen da
773 \begin_layout Plain Layout
774 Kaixo! Oin-ohar hau ixteko, ezkerraldeko laukitxo gris horretan klik egin\SpecialChar \ldots{}
776 "oina" hitza bertan idatzita agertzen da.
781 eta saguaren ezker botoiaz bere gainean klikatu.
785 \begin_layout Standard
786 Inprimatutako eskuliburuetan, erreferentzia gurutzatu guztiak kapitulu,
787 atal, azpiatal eta bestelakoen zenbatzaile bezala agertzen dira.
788 Pantailan, ordea, erreferentzia gurutzatuak datorrena bezalako laukiluze
789 grisetan agertzen dira:
790 \begin_inset CommandInset ref
792 reference "atal:auzolana"
800 alegia (inprimatutako eskuliburuetan zenbakiak agertzen dira laukiluze hauen
802 Laukiluzea saguaren ezker botoiarekin klik eginez dokumentuko erreferentzia
803 gurutzatuen zerrenda daukan elkarrizketa-koadroa bistaratuko zaizu.
804 Sarrera honek "atal:auzolana" izeneko bakar bat dauka.
805 Erreferentziatu den atalera joateko, erabili elkarrizketa koadroan "Joan
808 \begin_inset Quotes eld
812 \begin_inset Quotes erd
815 botoian klik eginez aurreko kokapenera itzuliko zara.
818 \begin_layout Standard
819 Fitxategi honen pantailazko eta inprimatutako bertsioaren arteko ezberdintasun
820 batzuk ikusi ondoren, eskuliburu honen formatuaz mintzatzen has gaitezke.
821 Noizean behin letra-tipo desberdineko elementuak aurkituko dituzu:
824 \begin_layout Itemize
829 orokorrean enfasietan erabiltzen da, arrazonamendu orokorretan, liburuen
830 tituluetan, beste eskuliburuetako ataletan, eta idazleen (egile) oharretan.
833 \begin_layout Itemize
838 programa eta fitxategien izenetan, LaTeX kodea eta LyX kode eta funtzioetan
842 \begin_layout Itemize
847 menu, botoi, elkarrizketa-koadroetan eta teklatuko teklen izenetan erabiltzen
851 \begin_layout Itemize
856 pertsonen izena idazteko erabiltzen da.
859 \begin_layout Itemize
866 LaTeX kodean erabiltzen da.
869 \begin_layout Standard
870 Teklei erreferentzia egiterakoan erabilpen hauek jarraituko dira:
873 \begin_layout Itemize
889 \begin_layout Itemize
901 \begin_layout Itemize
913 \begin_layout Itemize
918 "\SpecialChar \ldots{}
926 \begin_layout Itemize
942 \begin_layout Itemize
959 beraien izenak dioen bezala, teklatuko geziak (kurtsoreak) dira.
963 \begin_layout Itemize
988 " gezien gainean egon ohi diren 6 tekla dira.
989 Goratu Orria eta Beheratu Orria teklatu batzuetan
1000 \begin_layout Itemize
1003 \begin_inset Quotes eld
1007 \begin_inset Quotes erd
1016 daukate, beste batzuk
1020 beste batzuk berriz birritan daukate.
1021 LyX-ek tekla denak berdin erabiliko ditu, beraz
1028 \begin_layout Itemize
1029 Uneko lasterbideen zerrenda Laguntza menuko Lasterbideak dokumentuan aurkitzen
1033 \begin_layout Section
1034 Eskuliburuetan erabilitako unitateak
1037 \begin_layout Standard
1038 Dokumentazio honetan azaldutako unitateak ulertzeko,
1039 \begin_inset CommandInset ref
1041 reference "tab:Unitateak"
1046 \begin_inset space ~
1049 taulak LyX-eko unitate erabilgarri guztiak zerrendatzen ditu.
1052 \begin_layout Standard
1053 \begin_inset Float table
1058 \begin_layout Plain Layout
1062 \begin_layout Plain Layout
1063 \begin_inset Caption
1065 \begin_layout Plain Layout
1067 \begin_inset CommandInset label
1069 name "tab:Unitateak"
1081 \begin_layout Plain Layout
1083 \begin_inset VSpace defskip
1087 \begin_inset Tabular
1088 <lyxtabular version="3" rows="20" columns="2">
1090 <column alignment="center" valignment="top" width="0">
1091 <column alignment="center" valignment="top" width="0">
1093 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1096 \begin_layout Plain Layout
1102 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1105 \begin_layout Plain Layout
1113 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1116 \begin_layout Plain Layout
1122 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1125 \begin_layout Plain Layout
1133 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1136 \begin_layout Plain Layout
1142 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1145 \begin_layout Plain Layout
1153 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1156 \begin_layout Plain Layout
1162 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1165 \begin_layout Plain Layout
1173 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1176 \begin_layout Plain Layout
1182 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1185 \begin_layout Plain Layout
1186 puntu ( 72,27 = 1 hazbete)
1193 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1196 \begin_layout Plain Layout
1202 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1205 \begin_layout Plain Layout
1213 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1216 \begin_layout Plain Layout
1222 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1225 \begin_layout Plain Layout
1226 puntu eskalatua (65536 sp = 1 pt)
1233 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1236 \begin_layout Plain Layout
1242 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1245 \begin_layout Plain Layout
1246 puntu handia (72 bp = 1 hazbete)
1253 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1256 \begin_layout Plain Layout
1262 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1265 \begin_layout Plain Layout
1269 \begin_inset Formula $\approx$
1281 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1284 \begin_layout Plain Layout
1290 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1293 \begin_layout Plain Layout
1294 cicero (1 cc = 12 dd)
1301 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1304 \begin_layout Plain Layout
1310 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1313 \begin_layout Plain Layout
1314 Jatorrizko irudiaren zabaleraren %
1321 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1324 \begin_layout Plain Layout
1330 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1333 \begin_layout Plain Layout
1334 Testuaren zabaleraren %
1341 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1344 \begin_layout Plain Layout
1350 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1353 \begin_layout Plain Layout
1354 Zutabearen zabaleraren %
1361 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1364 \begin_layout Plain Layout
1370 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1373 \begin_layout Plain Layout
1374 Paperaren zabaleraren %
1381 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1384 \begin_layout Plain Layout
1390 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1393 \begin_layout Plain Layout
1394 Lerroaren zabaleraren %
1401 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1404 \begin_layout Plain Layout
1410 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1413 \begin_layout Plain Layout
1414 Testuaren altueraren %
1421 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1424 \begin_layout Plain Layout
1430 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1433 \begin_layout Plain Layout
1434 Paperaren altueraren %
1441 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1444 \begin_layout Plain Layout
1450 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1453 \begin_layout Plain Layout
1454 Uneko letra-tipoaren x hizkiaren altuera
1461 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1464 \begin_layout Plain Layout
1470 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1473 \begin_layout Plain Layout
1474 Uneko letra-tipoaren M hizkiaren zabalera
1481 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1484 \begin_layout Plain Layout
1490 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1493 \begin_layout Plain Layout
1494 matematikako unitatea (1 mu = 1 / 18 em)
1507 \begin_layout Plain Layout
1511 \begin_inset VSpace defskip
1517 \begin_layout Plain Layout
1526 \begin_layout Section
1530 \begin_layout Standard
1531 Dokumentazioa osatzen duten zatiak zerrendatzen dira ondoren:
1534 \begin_layout Description
1535 Sarrera Fitxategi hau.
1538 \begin_layout Description
1539 Tutoretza LyX erabiltzen hasiberria bazara, eta orain arte LaTeX inoiz ez
1540 baduzu entzun ez eta erabili ere, orduan hemendik hasi beharko duzu.
1545 irakurri ostean, LaTeX oraindik zabalegia delakoan ustearekin jarraitu
1546 dezakezu, baina LyX nola erabili behar den jakingo duzu.
1547 LaTeX erabili baduzu,
1551 ko "LyX LaTeX erabiltzaileentzat" atala irakurri beharko zenuke (eta eskuliburuk
1552 o beste atalek kalterik ez dizute egingo).
1555 \begin_layout Description
1557 \begin_inset space ~
1560 gida Eskuliburu nagusia.
1561 Hemen LyX programaren oinarrizko eginbide eta aukeren gehiengo bat argitzen
1563 Eskuliburu nagusiak LaTeX-eko ezagutza batzuk dauzkazulakoan dago, edo
1568 irakurri duzula behintzat.
1571 \begin_layout Description
1573 \begin_inset space ~
1578 Erabiltzailearen gida
1581 Dokumentu honetan taulak, grafikoak, mugikorrak, oharrak, programen zerrendak
1582 eta koadroak nola erabiltzen diren erakusten du xehetasunez.
1585 \begin_layout Description
1588 Erabiltzailearen gida
1591 Edozein formula mota nola maketatzen den buruzko azalpen xehatuak ditu.
1594 \begin_layout Description
1596 \begin_inset space ~
1601 Erabiltzailearen gida
1604 LaTeX-eko komandoak, diseinu gehigarriak, edizioko eginbide bereziak azaltzen
1605 ditu dokumentu honek.
1608 \begin_layout Description
1609 Pertsonalizazioa LyX-en eginbide garatuen azalpena, programaren jarrera
1610 (izaera) orokorra pertsonalizatzea; tekla-lotura, nazioartekotza eta konfiguraz
1611 ioko fitxategi bezalakoak.
1612 Diseinuko fitxategiei buruzko informazioa ere dauka, LyX-ek LaTeX-eko klase
1613 edo paketeen euskarria edukitzeko beharrezkoa izanik.
1616 \begin_layout Description
1617 Lasterbideak Unean definitutako LyX-en lasterbideak dituen taulak dira.
1620 \begin_layout Description
1622 \begin_inset space ~
1625 konfigurazioa LyX-ek, instalatzean, zure sistema aztertzen du.
1626 Fitxategi honek LyX-ek zure instalazioari buruz ikasitakoaren informazioa
1631 \begin_layout Plain Layout
1634 Itzultzailearen oharra
1636 : dokumentu hau automatikoki sortzen denez ezin da euskaratu.
1641 Eduki beharreko zerbait falta bada, hemen begiratu beharko duzu.
1644 \begin_layout Standard
1645 Fitxategiok elkar erreferentziatzen dute, beharrezkoa denean.
1648 Erabiltzailearen gida
1650 -k instalatze eta pertsonalizatze buruzko zerbait dio, baina irakurlea
1654 eskuliburura bidaltzen du informazio gehiago eskura dezan.
1657 \begin_layout Standard
1658 Berriro, gauza garrantzitsu bat azpimarratu behar dugu:
1661 \begin_layout Standard
1662 \begin_inset VSpace bigskip
1668 \begin_layout Standard
1670 LyX-ekin hasiberria bazara,
1678 \begin_layout Standard
1679 \begin_inset VSpace bigskip
1685 \begin_layout Standard
1686 Bestela alferrik haserretuko zara zeure buruarekin.
1687 LyX-ek testu-prozesadore batetik behar duzuna eskaintzen dizu, hori bai,
1688 erabilera ezberdin batekin.
1691 \begin_layout Chapter
1692 LyX proiektuan laguntzea
1693 \begin_inset CommandInset label
1695 name "atal:auzolana"
1702 \begin_layout Section
1706 \begin_layout Standard
1707 LyX ia bere osotasunean C++ programaketa hizkuntzan idatzia dago (LaTeX
1708 inportatzeko tresna Python-en idatzia izan da).
1709 Proiektu handi bat da, eta gerta daiteke errore bat edo beste edukitzea,
1710 edo iturburua hobetu beharra izatea.
1713 \begin_layout Subsection
1717 \begin_layout Standard
1718 LyX erabiltzean portaeraren bat errorea dela pentsa dezakezu.
1719 Nahiz eta gutxitan gertatu, programa hondatu daiteke.
1720 LyX-eko garatzaile-taldearen iritziz errore gehientsuenak erabiltzaile-interfaz
1721 etik sor daiteke: LyX interfazeko zein zati korapilatsua, zaila ulertzeko,
1722 azaltzen dituzten iradokizunak oso lagungarriak izaten dira.
1725 \begin_layout Standard
1726 LyX-ek erroreen txostenak bidaltzeko eta kudeatzeko sistema bat erabiltzen
1730 \begin_inset Flex URL
1733 \begin_layout Plain Layout
1735 http://www.lyx.org/trac/wiki/BugTrackerHome
1742 gunean aurki dezakezuna.
1743 Edozein errore buruzko txostena bidali aurretik erroreak kudeatzeko sistema
1744 horretan begiratzea eskatuko genizuke, aurrez beste norbaitek errore berdinari
1745 buruzko txosten bat bidalita eduki baitezake.
1746 Hau da, errore txosten berri bat bidali aurretik, egiaztatu errore berdinari
1747 buruzko beste txostenik ez dagoela erroreak kudeatzeko LyX-ek darabilen
1749 Erabili sistema errore-kudeatzaile hori dagoen errore bati buruzko iradokizunak
1750 , edo errore berri bati buruzko txostena bidaltzeko, edo, bestela, bidali
1752 \begin_inset CommandInset href
1754 target "lyx-devel@lists.lyx.org"
1760 Posta-zerrenda honen artxiboei zuzendutako estekak LyX-en webgune nagusian
1764 \begin_inset Flex URL
1767 \begin_layout Plain Layout
1779 \begin_layout Standard
1780 Errore-txosten on (erabilgarria) batek gutxienik arazoak dituen LyX bertsioaren
1781 zenbakia eduki beharko luke.
1782 Honekin batera, azaldu LyX zein sisteman eragile eta bertsiotan erabiltzen
1784 Zure sisteman instalatuta daukazun liburutegien bertsioak eta, interesgarria
1785 baderitzozu, LyX-ek erabiltzen duen kanpoko programen bertsioak.
1786 Konpilatze- edo konfigurazio-arazo bat izanez gero, egokiena da
1790 fitxategia eranstea eta zein konpilatzaile erabiltzen ari zaren azaltzea.
1793 \begin_layout Subsection
1794 Lagundu finkatzen eta eginbide berrietan
1797 \begin_layout Standard
1798 Baldin eta LyX-eko iturburuetan aldaketak egin badituzu eta LyX proiektuko
1799 zati izatea garrantzitsua dela uste baduzu, bidal iezaguzu
1803 fitxategi bat (formatu bateratu batean) arestiko posta-zerrendara, baita
1808 fitxategia eta zure txaplatak egiten duenari buruzko azalpena ere.
1811 \begin_layout Section
1812 Lagundu dokumentazioan
1815 \begin_layout Standard
1816 LyX-en dokumentazioa zabala da.
1817 Nola nahi ere, LyX beti garatzen ari da, eta kaleratze berri bakoitzak
1818 eginbide berriekin agertzen da.
1819 Dokumentazio batzuk eguneratu beharrean daudela aurki ditzakezu.
1820 Atal honek azaltzen du zer egin behar duzun errore bat edo hobekuntzaren
1821 bat aholkatu nahi badiguzu.
1824 \begin_layout Subsection
1825 Eskuliburuetako errore-txostena
1828 \begin_layout Standard
1829 Dokumentazioan arazorik aurkitzen baduzu bidali mezu bat
1830 \begin_inset CommandInset href
1832 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1838 Dokumentazio-taldeak behar diren zuzenketak egingo dituzte.
1841 \begin_layout Subsection
1842 Dokumentazio-taldera elkartzea
1845 \begin_layout Standard
1846 LyX dokumentazio-proiektuak (The LyX Documentation Project), LyX proiektuko
1847 beste guztiak bezala, laguntza erabiltzen du.
1848 Dokumentazio-proiektuan lagundu nahi baduzu, jorratu urrats hauek:
1851 \begin_layout Enumerate
1852 Eskuratu LyX-en azken iturburuak hemendik:
1853 \begin_inset Newline newline
1857 \begin_inset Flex URL
1860 \begin_layout Plain Layout
1862 http://www.lyx.org/trac/browser/lyx-devel/trunk/lib/doc
1870 \begin_layout Enumerate
1873 Erabiltzailearen gida
1880 \begin_inset Newline newline
1883 Ariketa honen helburua zuri ideiak ematea dauka helburutzat.
1891 \begin_inset space ~
1896 izango dira dokumentaziotik gehien eguneratu behar direnak.
1897 Hauekin nolako eskuliburuak irakurri eta zein itxura eduki behar duten
1901 \begin_layout Enumerate
1902 Jarri taldearekin harremanetan:
1903 \begin_inset Newline newline
1907 \begin_inset CommandInset href
1909 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1915 \begin_inset Newline newline
1918 nahi dituzun aldaketei buruz eztabaidatzeko, eta beraien ikuspuntuak jakiteko.
1921 \begin_layout Standard
1922 Egiten dituzun aldaketek testu aldetik garbiak izan behar dute, ulerterrazak
1923 alegia, dokumentazioaren berregituraketa sakonagoa egin ahal izateko.
1924 Hobekuntza guzti horiek jasotzea beti eskertzen da.