1 #LyX 2.0 created this file. For more info see http://www.lyx.org/
7 % DO NOT ALTER THIS PREAMBLE!!!
9 %This preamble is designed to ensure that the document prints
10 % out as advertised. If you mess with this preamble,
11 % parts of the document may not print out as expected. If you
12 % have problems LaTeXing this file, please contact
13 % the documentation team
14 % email: lyx-docs@lists.lyx.org
16 \usepackage{ifpdf} % part of the hyperref bundle
17 \ifpdf % if pdflatex is used
19 % set fonts for nicer pdf view
20 \IfFileExists{lmodern.sty}{\usepackage{lmodern}}{}
22 \fi % end if pdflatex is used
24 % the pages of the TOC is numbered roman
25 % and a pdf-bookmark for the TOC is added
27 \let\myTOC\tableofcontents
28 \renewcommand\tableofcontents{%
29 \pdfbookmark[1]{\contentsname}{}
32 \pagenumbering{arabic} }
34 \use_default_options false
35 \maintain_unincluded_children false
37 \language_package default
42 \font_typewriter default
43 \font_default_family default
44 \use_non_tex_fonts false
51 \default_output_format default
53 \bibtex_command default
54 \index_command default
58 \pdf_title "LyX Sarrera"
59 \pdf_author "LyX Team"
60 \pdf_subject "LyX-documentation Intro"
61 \pdf_keywords "LyX, documentation"
63 \pdf_bookmarksnumbered true
64 \pdf_bookmarksopen true
65 \pdf_bookmarksopenlevel 2
70 \pdf_pdfusetitle false
71 \pdf_quoted_options "linkcolor=black, citecolor=black, urlcolor=blue, filecolor=blue, pdfpagelayout=OneColumn, pdfnewwindow=true, pdfstartview=XYZ, plainpages=false"
81 \paperorientation portrait
90 \paragraph_separation indent
91 \paragraph_indentation default
92 \quotes_language english
95 \paperpagestyle default
96 \tracking_changes false
100 \html_be_strict false
114 \begin_layout Plain Layout
115 Bidali iradokizunak edo erroreei buruzko zuzenketak LyX dokumentazioko posta-zer
119 \begin_inset CommandInset href
121 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
129 \begin_inset Newline newline
132 Itzulpena: Iñaki Larrañaga Murgoitio <dooteo@euskalgnu.org>, 2004, 2010.
133 \begin_inset Newline newline
136 Zuzenketak: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza <hizpol@ej-gv.es>, 2004.
144 \begin_layout Standard
145 \begin_inset CommandInset toc
146 LatexCommand tableofcontents
153 \begin_layout Section
157 \begin_layout Subsection
161 \begin_layout Standard
162 LyX dokumentuak prestatzeko sistema bat da.
163 Matematikak, erreferentzia gurutzatuak, bibliografiak, indizeak eta bestelakoak
164 erabiliz artikulu tekniko eta zientifiko konplexuak sortzeko aukera eskaintzen
166 Edozein luzeratako dokumentuak idazteko gaitasuna duen tresna paregabea
167 da: dokumentua hainbat ataletan edo orrialdetan automatikoki zatitzeko,
168 zuzentzaile ortografikoak lantzeko eta bestelako eginbideak ditu.
169 Amatxori eskutitz bat idazteko ere erabil dezakezu, nahiz eta ziurrenik
170 hori egiteko programa sinpleagoren bat erabilgarri egon.
171 Ez da iragarki, posterrak edo marrazkiak sortzeko tresna (gero azalduko
172 da zergatia), nahiz eta gogorki saiatuta hori ere lor daitekeen.
173 Beraren erabileraren gaineko zenbait adibide: memoriak, eskutitzak, desadostasu
174 nak eta horrelakoak, irakurtzeko oharrak, ikastarotako liburuxkak, hitzaldietara
175 ko laburpenak, softwareari buruzko dokumentazioa, liburuak (PostgreSQL,
176 telepatia, kriptologia, fikziozko edota maitasunezko nobelak, olerkiak,
177 bertsoak, umeentzako ipuinak e.a.), ekitaldi zientifikoetarako artikuluak,
178 musika eta filmentzako script-ak, proiektuetarako txostenak \SpecialChar \ldots{}
182 \begin_layout Standard
183 LyX ordenagailuen bitartez dokumentazioa idazteko tresna eraginkorra da,
184 markatze-hizkuntza darabil,
185 \begin_inset Quotes eld
189 \begin_inset Quotes erd
192 kontzeptu zaharkitua apurtuz.
193 Ahalegin gutxirekin eta denbora oso labur batean dokumentu profesionalak
194 sortu nahi dituztenentzako diseinatua dago, eta
195 \begin_inset Quotes eld
199 \begin_inset Quotes erd
203 Maketazio lanez ordenagailua arduratzen da, ez egilea; LyX-ekin egileak
204 dokumentuaren edukian kontzentratzen da.
207 \begin_layout Standard
208 LyX erabiltzeko lehen aurrerapausoa zuk, erabiltzaile zaren horrek, daukazun
209 pentsaera aldatzean datza.
210 Garai batean (sua asmatu eta mende gutxitara) dokumentuak sortzeko tresnak
211 idazmakinak ziren, eta bere mugak gainditzeko hainbat trikimailu beharko
213 Honela, esaldia edo hitz bat azpimarratzeko
214 \begin_inset Quotes eld
218 \begin_inset Quotes erd
221 karakterearekin berridazten genuen, esaldiari garrantzi handiagoa emanez.
222 Taula bat sortzeko, berriz, zutabe bakoitzaren zabalera zehaztu, eta kontuz
223 kontu tabulazioz betetzen genuen.
224 Gutunak eta bestelakoak sortzerakoan, eskuinera 'koskatu', e.a.
225 Gainera, lerro-amaierako hitz banaketekin kontuz ibili beharra.
228 \begin_layout Standard
229 Beste hitzetan, denok entrenatuak izan ginen
230 \begin_inset Quotes eld
233 zer hizki zein lekutan kokatu
234 \begin_inset Quotes erd
237 lan egiteko era horiekin arduratzeko.
238 Ondorioz, ia testu-prozesadoreen gehiengo batek oraindik bizimodu horrekin
240 Tabuladorea leku batean zuriuneak ezartzeko erabiltzen da.
241 Oraindik, orrialde batean gauza bakoitzak eduki behar duen kokapenarekin
242 arduratu behar izaten dugu.
243 Dokumentu zati baten letra-tipoa aldatzea, idazmakina baten idazgurpila
244 aldatzea bezalako zerbait da.
245 WYSIWYG motako testu-prozesadoreen filosofia da hori: "Ikusten duzuna lortzen
246 duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get).
247 Zoritxarrez, paradigma honen emaitza "Ikusten duzuna da lortzen duzun guztia".
250 \begin_layout Standard
251 LyX-eko oinarrizko izaera zer egiten ari garen horretan datza, eta ez
256 "Ikusten duzuna lortzen duzu" (WYSIWYG, What You See Is What You Get) pentsamol
257 deko prozesadore baten ordez LyX-en eredua "Ikusten duzuna
261 duzu" (WYSIWYM, What You See Is What You
268 \begin_layout Standard
269 LyX arlo honetan bereizten da, beste testu-prozesadore arrunt batekin konparatuz
271 Hizki bat leku zehatz batean egoteaz arduratu beharrik ez daukazu.
280 izeneko arautegi bat jarraituz, beste denaz arduratuko da.
284 \begin_layout Plain Layout
285 Zehatzago izatearren, bulegotikako suiteak (azken bertsioak) markatze-metodoare
286 n antzekoa erabiltzen duten orri-estiloak dituzte.
287 Nola nahi ere, gure esperientziaren arabera, eguneroko zereginetan oso
288 gutxi erabiltzen dira.
293 Ikus dezakegun adibide bat:
296 \begin_layout Standard
297 Demagun txosten bat idazten ari zarela.
299 \begin_inset Quotes eld
303 \begin_inset Quotes erd
306 izeneko atal bat eduki nahi duzu txostenaren hasieran.
307 Ireki zure testu-prozesadoreko letra-tipoen menua, letra-tamaina berria
309 Ondoren, aktibatu letra lodiarekin.
311 \begin_inset Quotes eld
319 \begin_inset Quotes erd
323 Nola ez, denbora pasa ahala, gero atal hau dokumentuko beste leku batean
324 kokatzeko, edo aurretik beste atal bat idazteko asmoa edukiz gero, bai
325 honi bai beste atal guztiei zenbatzailean zenbakiak aldatu beharko dizkiozu,
326 eta nola ez, aurkibideko zenbaki guztiak aldatu.
329 \begin_layout Standard
330 LyX-en berriz, kokatu goialdean dauden botoitxo guztien ezkerretara dagoen
331 goitibeherako zerrendan, hautatu
335 eta idatzi "Sarrera".
338 \begin_layout Standard
340 Ebaki atal hori eta beste edonon itsatsiz gero, dena bere kasa berriz zenbatua
342 Gainera, atal horri buruz errenferentziak sartzen badituzu (erreferentzia
343 gurutzatuen etiketak txertatuz), LyX-ek dokumentuaren barruko buruzko erreferen
344 tzia guztiak eguneratuko ditu, ez daukazu atalen zenbaketa gehiago idatzi
348 \begin_layout Standard
349 Ohiko testu-prozesadore orokorrekin kontsistentzia-arazoak gertatzen dira.
350 Bost egun igaro ondoren, txostena berriro ireki eta 4.
354 atala hasteko asmoa daukazu.
359 neurriko letra lodia erabili behar dela ahaztu zaizu, eta 16
363 neurrikoa erabiltzen duzu; beraz, 4.
367 ataleko izenburuko letra-tipoa eta 1.
371 atalean erabilitakoak desberdinak dira.
372 LyX-en ez dago arazo hori, zure ordez letra-tipoa eta tamainak egoki edukitzeaz
373 ordenagailua arduratuko baita.
374 Azken finean, horretarako sortu ziren ordenagailuak, guri bizitza errazteko.
377 \begin_layout Standard
379 Demagun zerrenda bat egiten ari zarela.
380 Beste testu-prozesadoreetan zerrenda bat tabulazio eta lerro berri (lerro-jauzi
381 ) batzuen ondorioa besterik ez da izaten, zerrendako elementu bakoitzaren
382 etiketa non jarri, zer den, zenbateko tartea eta antzekoetan pentsatu behar
384 LyX-ekin, ordea, bi ardura hartu beharko dituzu, bata zelako zerrenda mota
385 den, eta bestea, bertan zer idatzi behar duzun.
389 \begin_layout Standard
390 Beraz, LyX-en atzean dagoen ideia hau da: zer egin nahi duzun zehaztea,
391 ez nola egin nahi duzun.
392 "What You See Is What You Get" modeloaren ordez LyX-ek "What You See Is
397 edo "WYSIWYM" erabiltzen du.
398 Ahalmen handiko burutazio honek dokumentuak idazteko zeregina oso sinplifikatze
400 Horregatik irudi edo iragarkiak sortzeko LyX ez da erabilgarria.
401 Kasu horietan, gauza bakoitza zein lekutan kokatu behar den zehaztu behar
402 duzu, hemen ez baitago paragrafo, atal eta bestelako unitate funtzionalik.
403 Ez du esan nahi LyX-i zenbait funtzio falta zaizkiola.
404 Esan nahi du lan horretarako ez dela tresna egokia – marrazkiak ukitzeko
405 tresna egokiak dauden bezala, dokumentuak idazteko tresnen artean LyX daukagu.
408 \begin_layout Subsection
409 LyX eta testu-prozesadoreen arteko ezberdintasunak
410 \begin_inset Argument
413 \begin_layout Plain Layout
414 LyX eta beste testu-prozesadoreak
422 \begin_layout Standard
423 Hona LyX-en aurkituko ez dituzun eginbideen zerrenda:
426 \begin_layout Itemize
427 Erregela bat (marjinak ezartzeko)
430 \begin_layout Itemize
434 \begin_layout Itemize
435 Tarte osagarriak (adib.
444 tekla bi edo gehiagotan sakatzea)
447 \begin_layout Standard
448 Tabuladoreek zehazten dute erregela batean zehar orrialde bakoitzeko elementuak
449 non kokatzen diren, LyX-en alferrikakoak dira.
450 Programa gauza bakoitzaren kokapenaz arduratzen da, zu ez.
451 Zuriune osagarriekin ere antzera: LyX-ek gehituko ditu, behar diren heinean
452 eta inguruaren arabera.
453 Hasieran, bi lerro huts jarraian ezin ezartzea nahiko bitxi gertatuko zaigu,
454 baina 'WYSIWYM' pentsamoldea ibiltzen ikastean zentzu gehiago hartzen joango
458 \begin_layout Standard
459 LyX-ek aurkezten dizkizun eginbide batzuk, baina irudikatu dezakezun bezala
460 erabiltzen ez direnak:
463 \begin_layout Itemize
467 \begin_layout Itemize
471 \begin_layout Itemize
473 zuriune sinplea, bikoitza, e.a.).
476 \begin_layout Itemize
477 Tarte horizontal eta bertikala.
480 \begin_layout Itemize
481 Letra-tipo eta tamainak.
484 \begin_layout Itemize
485 Letra-familia (lodia, etzana, azpimarratua, e.a.).
488 \begin_layout Standard
489 Nahiz eta LyX-en agertu, oro har ez dira erabiltzen.
490 LyX gauza horietaz arduratzen da zure ordez, eta egiten ari zarenaren ondorioek
492 Dokumentuko zati bakoitzari letra-tipo eta tamaina zehatzak automatikoki
494 Paragrafoen koskak testuinguruaren menpe daude; paragrafo mota bakoitza
495 era ezberdinean 'koskatzen' da.
496 Orri-jauziak modu automatiko batean lantzen dira.
497 Oro har, lerro, hitz eta paragrafo-tarteak aldakorrak dira, LyX-ek ezartzen
502 \begin_layout Plain Layout
503 Eginbide hauek denak zehatz ditzakezu (gutxi batzuk zehazteko LaTeX-eko
504 ezaguerak behar dira) bai dokumentu osorako bai eta zati baterako ere.
505 Xehetasun gehiagotarako, ikusi
507 Erabiltzailearen gida
521 \begin_layout Standard
522 Azkenik, LyX-ek (eta LaTeX-ek ere bai) testu-prozesadore askori gainditzen
523 dien arloak hauek dira:
526 \begin_layout Itemize
527 Lerro-amaierako hitz-banaketa (Hipenazioa).
530 \begin_layout Itemize
531 Edozein motako zerrendak.
534 \begin_layout Itemize
538 \begin_layout Itemize
542 \begin_layout Itemize
543 Erreferentzia gurutzatuak.
546 \begin_layout Standard
547 Egungo prozesadore askok matematikako ikurrak, taulak, lerro amaierako hitz
548 bereizleak eta estilo-definizioa erabiltzen dituzte, eta WYSIWYM pentsamoldera
549 hurbiltzen hasiak dira.
550 Eginbide horiek ezartzen hasi berri dira; LyX, ordea, LaTeX dokumentu-prestatze
551 sisteman oinarritua dago.
552 LaTeX duela 20 urte baino gehiago sortu zen, eta
560 \begin_layout Subsection
561 Zer demontre da LaTeX?
564 \begin_layout Standard
569 \begin_layout Plain Layout
570 Atal honetako informazioaren jatorria, Helmut Kopka eta Patrick Daly-k idatzitak
571 o "A Guide to LaTeX2e"-a.
574 Erabiltzailearen Gida
576 k bibliografia atalean honi buruzko sarrera bat dauka.
581 da 1985-ean Leslie Lamport-ek diseinatutako dokumentazioa prestatzeko sistema
583 1984-ean Donald Knuth-ek sortu zuen TeX maketazio-konposaketa hizkuntzaren
584 gainetik pixkanaka eraikita izan zen.
585 Zehazki zer den, ordea, askok ez du ulertzen.
586 ASCII (testu soila) fitxategian idatzitako komando-konposaketa zerrenda
587 hartu eta landu egiten du.
588 Idazmakina bat baino zailagoa da, baina argitaletxe baten espezializazio
589 eta konplexutasunera heldu gabe.
590 Edozein modutan, irteera bezala 'dispositibotik aske' (
591 \begin_inset Quotes eld
595 \begin_inset Quotes erd
598 ) izeneko formatuan sortzen du,
607 fitxategia bistaratzeko programak edo PostScript bezalako beste formatu
608 batera bihurtzen dutenak erabil ditzakezu.
611 \begin_layout Standard
612 Eginbide hau besterik ez balu, konposaketaren bihotza besterik ez zen izango.
613 TeX-ek, ordea, makroak ezarri eta zehazteko aukera eskaintzen digu.
614 TeX erabiltzen duten gehienek erabiltzen dute Knuth-ek sortutako Konposaketa-mu
615 nduko ñabardurak ezkutatzeko makromultzoa.
616 Erabiltzaile normalak TeX (konposaketa komandoez bakarrik osatutako bizkarrezur
617 ra) garbi batekin lanik ez du egiten.
618 Era gordinean makroak sortzen dituztenek bakarrik erabiltzen dute.
619 Eta une hori da Leslie Lamport antzeztokira sartzen zaiguna.
620 Berak makroak (komando multzo bat), taulak edo matematika formulak sortzeko
621 bide sendo eta uniforme batean egon nahi zuen: erabiltzaileari begira gehiago
622 zuzendua eta konposaketa arlora berriz gutxiago, horrenbesteko buru hausterik
624 Honela sortu zen LaTeX.
627 \begin_layout Standard
628 Orain, LaTeX-en hedapen eta garapenekin bateratuz, beste gizaki batzuk TeX-erako
629 norberaren makro multzoak sortzen ari dira, matematika eta horrelako edizio
630 arloetara zuzendutakoak.
631 Batzuek zuzenean TeX erabili zuten; besteak, berriz, LaTeX moldatzen hasi
633 Nahaspila hau konpontzeko asmoz, laurogeigarren hamarkadaren amaieran,
634 LaTeX-eko adituak (Lamport barne, noski) LaTeX2e-en lanean hasi ziren,
635 gaur egungo bertsioa.
636 Bertsio berri hori makroak sortzeko erraztasun handiagoak eskaintzen dizkizuten
637 komandoekin dator, letra-tipo berriak erabiltzeko laguntza eta hobekuntza
639 Beraren eskubide osoz, LaTeX bere izaeran hizkuntza zabal bat da.
640 Estandarraz gain, mundu osoko erabiltzaileek LaTeX-entzat gehigarriak sortzen
644 \begin_layout Standard
645 LaTeX hedatzeko bi modu daude: klaseak eta estiloak.
650 bat da dokumentu-mota berri bat (liburu bat, edo artikulu bat) zehazten
651 duen LaTeX-eko (eta TeX-ekoa ere) makro talde bat.
652 Diapositibentzako klaseak daude, fisika eta matematikako argitalpenetan...
653 zenbait unibertsitatek tesiak zehazten dituen formatuak dituzte.
658 bat berriz, eta klase batetik ezberdinduz, ez du dokumentu berri bat zehazten,
659 edozein dokumentutan erabil dezakezun
664 Adibidez, LyX-ek orriaren marjinak eta lerro-tarteak LaTeX-eko bi estilo-fitxat
665 egi erabiliz kontrolatzen ditu.
666 Dokumentu-motak lantzeko hainbat estilo-fitxategi daude: txartelak edo
667 gutunazalak inprimatzeko, dokumentuaren koskak aldatzeko, letra-tipo berriak
668 ezartzeko, irudiak moldatzeko, orriko goiburukoak diseinatzeko, bibliografiak
669 nork bere erara egiteko, oin-oharren itxura eta kokalekuak aldatzeko, taulak
670 eta irudiak, zerrendak pertsonalizatu, e.a.
673 \begin_layout Standard
677 \begin_layout Description
678 TeX: konposaketarako lengoaia, makroak sortu eta erabiltzeko ahalmenarekin.
681 \begin_layout Description
682 LaTeX: TeX-en gainean eraikitako makroen paketea.
685 \begin_layout Description
686 klaseak: dokumentu baten deskribapena, LaTeX erabiliz.
689 \begin_layout Description
690 estiloak: nolabait LaTeX-en izaera moldatzeko.
693 \begin_layout Description
694 LyX: WYSIWYM testu-prozesadore bisuala, LaTeX-en indar eta ahalmen guztiak
698 \begin_layout Standard
699 Atal honen asmoa izan da zuri argitzea LyX
703 ezberdintzen den beste testu prozesadoreen lana jorratzeko bideez (bere
705 Zergatia garbia da: konposaketa oinarri bezala LaTeX erabiltzen du.
706 Azken hau bezala, zure idazkeraren inguruan kokatzen da (idazten ari zarena).
707 Haren itxuraz ordenagailua arduratuko da.
710 \begin_layout Section
711 Dokumentazioan nabigatzea
714 \begin_layout Standard
715 Zure galderei errazago erantzuteko, eta LyX-en eginbideak era egoki baten
716 azaltzeko, dokumentazioa hainbat fitxategitan zatitu da.
717 Zati bakoitzak bere helburua du, aurrerago azalduko den bezala.
718 Fitxategi hauetariko batekin aurrez aurre aurkitu baino lehenago, begi
719 bistan daukazun hau irakurtzea aholkatzen dizugu, denbora aurreztu dezazun
720 informazio eta aipamen erabilgarri asko baitauka.
723 \begin_layout Standard
724 Zorionez, LyX-en garapena ez denez inoiz geldituko, laguntzako dokumentuaren
725 zati bat amaitu gabe edo zaharkitua egon daiteke.
726 LyX-eko beste guztia bezala, eskuliburuak boluntario-lanaren emaitzak dira,
727 eta hauek "benetako lana" daukate; etxekoak, iloba zaindu, edalontziak
728 garbitu, mozkorkerian gaupasa egin, e.a.
729 Eskuliburuak egoera onean (eguneratuak) egon daitezen ahalegintzen gara.
730 Laguntzeko prest bazaude, ziurta zaitez dokumentuko beste ezer baino lehen
732 \begin_inset CommandInset ref
734 reference "atal:auzolana"
741 \begin_layout Standard
742 Beste mesede bat egin dezakezu: eskuliburu hauetan zerbait argi ez badago
743 edo akatsak baditu, guri jakinarazi! Dokumentazioa eguneratua edukitzen
744 arduratuta dauden neska/mutilekin harremanetan jar zaitezke, horretarako
746 \begin_inset CommandInset href
748 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
754 Dokumentazioan erantzuten ez den zerbaiti buruzko laguntza behar baduzu,
755 erabili posta-zerrenda hau:
756 \begin_inset CommandInset href
758 target "lyx-users@lists.lyx.org"
766 \begin_layout Subsection
770 \begin_layout Standard
771 Agian, eskulibururen bat edo beste inprimatuta edukiko duzu, edo bestela
772 LyX erabiliz "pantailan" irakurtzen zaude.
773 LyX-eko fitxategia eta inprimatutakoaren artean ezberdintasun batzuk daude.
774 Aurrenekoa, izenburua eskuliburuaren hasieran dago, ez da bereizitako orrialdea
775 n agertzen, inprimatutako bertsioan lehenbiziko orrialdean agertzen da.
776 Bai oin-oharra, bai edukien aurkibidea ez daude beraien osotasunean bistaratuak.
777 Edukien aurkibidea ikusteko menuko aukera bat badaukazu:
782 Oin-ohar bat irakurtzeko, modu honetan agertzen da
786 \begin_layout Plain Layout
787 Kaixo! Oin-ohar hau ixteko, ezkerraldeko laukitxo gris horretan klik egin\SpecialChar \ldots{}
789 "oina" hitza bertan idatzita agertzen da.
794 eta saguaren ezker botoiaz bere gainean klikatu.
798 \begin_layout Standard
799 Inprimatutako eskuliburuetan, erreferentzia gurutzatu guztiak kapitulu,
800 atal, azpiatal eta bestelakoen zenbatzaile bezala agertzen dira.
801 Pantailan, ordea, erreferentzia gurutzatuak datorrena bezalako laukiluze
802 grisetan agertzen dira:
803 \begin_inset CommandInset ref
805 reference "atal:auzolana"
813 alegia (inprimatutako eskuliburuetan zenbakiak agertzen dira laukiluze hauen
815 Laukiluzea saguaren ezker botoiarekin klik eginez dokumentuko erreferentzia
816 gurutzatuen zerrenda daukan elkarrizketa-koadroa bistaratuko zaizu.
817 Sarrera honek "atal:auzolana" izeneko bakar bat dauka.
818 Erreferentziatu den atalera joateko, erabili elkarrizketa koadroan "Joan
821 \begin_inset Quotes eld
825 \begin_inset Quotes erd
828 botoian klik eginez aurreko kokapenera itzuliko zara.
831 \begin_layout Standard
832 Fitxategi honen pantailazko eta inprimatutako bertsioaren arteko ezberdintasun
833 batzuk ikusi ondoren, eskuliburu honen formatuaz mintzatzen has gaitezke.
834 Noizean behin letra-tipo desberdineko elementuak aurkituko dituzu:
837 \begin_layout Itemize
842 orokorrean enfasietan erabiltzen da, arrazonamendu orokorretan, liburuen
843 tituluetan, beste eskuliburuetako ataletan, eta idazleen (egile) oharretan.
846 \begin_layout Itemize
851 programa eta fitxategien izenetan, LaTeX kodea eta LyX kode eta funtzioetan
855 \begin_layout Itemize
860 menu, botoi, elkarrizketa-koadroetan eta teklatuko teklen izenetan erabiltzen
864 \begin_layout Itemize
869 pertsonen izena idazteko erabiltzen da.
872 \begin_layout Itemize
879 LaTeX kodean erabiltzen da.
882 \begin_layout Standard
883 Teklei erreferentzia egiterakoan erabilpen hauek jarraituko dira:
886 \begin_layout Itemize
902 \begin_layout Itemize
914 \begin_layout Itemize
926 \begin_layout Itemize
931 "\SpecialChar \ldots{}
939 \begin_layout Itemize
955 \begin_layout Itemize
972 beraien izenak dioen bezala, teklatuko geziak (kurtsoreak) dira.
976 \begin_layout Itemize
1001 " gezien gainean egon ohi diren 6 tekla dira.
1002 Goratu Orria eta Beheratu Orria teklatu batzuetan
1013 \begin_layout Itemize
1016 \begin_inset Quotes eld
1020 \begin_inset Quotes erd
1029 daukate, beste batzuk
1033 beste batzuk berriz birritan daukate.
1034 LyX-ek tekla denak berdin erabiliko ditu, beraz
1041 \begin_layout Itemize
1042 Uneko lasterbideen zerrenda Laguntza menuko Lasterbideak dokumentuan aurkitzen
1046 \begin_layout Subsection
1047 Eskuliburuetan erabilitako unitateak
1050 \begin_layout Standard
1051 Dokumentazio honetan azaldutako unitateak ulertzeko,
1052 \begin_inset CommandInset ref
1054 reference "tab:Unitateak"
1059 \begin_inset space ~
1062 taulak LyX-eko unitate erabilgarri guztiak zerrendatzen ditu.
1065 \begin_layout Standard
1066 \begin_inset Float table
1071 \begin_layout Plain Layout
1075 \begin_layout Plain Layout
1076 \begin_inset Caption
1078 \begin_layout Plain Layout
1079 \begin_inset CommandInset label
1081 name "tab:Unitateak"
1093 \begin_layout Plain Layout
1095 \begin_inset VSpace defskip
1099 \begin_inset Tabular
1100 <lyxtabular version="3" rows="20" columns="2">
1101 <features tabularvalignment="middle">
1102 <column alignment="center" valignment="top" width="0">
1103 <column alignment="center" valignment="top" width="0">
1105 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1108 \begin_layout Plain Layout
1114 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1117 \begin_layout Plain Layout
1125 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1128 \begin_layout Plain Layout
1134 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1137 \begin_layout Plain Layout
1145 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1148 \begin_layout Plain Layout
1154 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1157 \begin_layout Plain Layout
1165 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1168 \begin_layout Plain Layout
1174 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1177 \begin_layout Plain Layout
1185 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1188 \begin_layout Plain Layout
1194 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1197 \begin_layout Plain Layout
1198 puntu ( 72,27 = 1 hazbete)
1205 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1208 \begin_layout Plain Layout
1214 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1217 \begin_layout Plain Layout
1225 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1228 \begin_layout Plain Layout
1234 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1237 \begin_layout Plain Layout
1238 puntu eskalatua (65536 sp = 1 pt)
1245 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1248 \begin_layout Plain Layout
1254 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1257 \begin_layout Plain Layout
1258 puntu handia (72 bp = 1 hazbete)
1265 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1268 \begin_layout Plain Layout
1274 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1277 \begin_layout Plain Layout
1281 \begin_inset Formula $\approx$
1293 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1296 \begin_layout Plain Layout
1302 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1305 \begin_layout Plain Layout
1306 cicero (1 cc = 12 dd)
1313 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1316 \begin_layout Plain Layout
1322 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1325 \begin_layout Plain Layout
1326 Jatorrizko irudiaren zabaleraren %
1333 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1336 \begin_layout Plain Layout
1342 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1345 \begin_layout Plain Layout
1346 Testuaren zabaleraren %
1353 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1356 \begin_layout Plain Layout
1362 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1365 \begin_layout Plain Layout
1366 Zutabearen zabaleraren %
1373 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1376 \begin_layout Plain Layout
1382 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1385 \begin_layout Plain Layout
1386 Paperaren zabaleraren %
1393 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1396 \begin_layout Plain Layout
1402 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1405 \begin_layout Plain Layout
1406 Lerroaren zabaleraren %
1413 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1416 \begin_layout Plain Layout
1422 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1425 \begin_layout Plain Layout
1426 Testuaren altueraren %
1433 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1436 \begin_layout Plain Layout
1442 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1445 \begin_layout Plain Layout
1446 Paperaren altueraren %
1453 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1456 \begin_layout Plain Layout
1462 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1465 \begin_layout Plain Layout
1466 Uneko letra-tipoaren x hizkiaren altuera
1473 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" usebox="none">
1476 \begin_layout Plain Layout
1482 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1485 \begin_layout Plain Layout
1486 Uneko letra-tipoaren M hizkiaren zabalera
1493 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" usebox="none">
1496 \begin_layout Plain Layout
1502 <cell alignment="center" valignment="top" topline="true" bottomline="true" leftline="true" rightline="true" usebox="none">
1505 \begin_layout Plain Layout
1506 matematikako unitatea (1 mu = 1 / 18 em)
1519 \begin_layout Plain Layout
1523 \begin_inset VSpace defskip
1529 \begin_layout Plain Layout
1538 \begin_layout Subsection
1542 \begin_layout Standard
1543 Dokumentazioa osatzen duten zatiak zerrendatzen dira ondoren:
1546 \begin_layout Description
1547 Sarrera Fitxategi hau.
1550 \begin_layout Description
1551 Tutoretza LyX erabiltzen hasiberria bazara, eta orain arte LaTeX inoiz ez
1552 baduzu entzun ez eta erabili ere, orduan hemendik hasi beharko duzu.
1557 irakurri ostean, LaTeX oraindik zabalegia delakoan ustearekin jarraitu
1558 dezakezu, baina LyX nola erabili behar den jakingo duzu.
1559 LaTeX erabili baduzu,
1563 ko "LyX LaTeX erabiltzaileentzat" atala irakurri beharko zenuke (eta eskuliburuk
1564 o beste atalek kalterik ez dizute egingo).
1567 \begin_layout Description
1569 \begin_inset space ~
1572 gida Eskuliburu nagusia.
1573 Hemen LyX programaren oinarrizko eginbide eta aukeren gehiengo bat argitzen
1575 Eskuliburu nagusiak LaTeX-eko ezagutza batzuk dauzkazulakoan dago, edo
1580 irakurri duzula behintzat.
1583 \begin_layout Description
1585 \begin_inset space ~
1590 Erabiltzailearen gida
1593 Dokumentu honetan taulak, grafikoak, mugikorrak, oharrak, programen zerrendak
1594 eta koadroak nola erabiltzen diren erakusten du xehetasunez.
1597 \begin_layout Description
1600 Erabiltzailearen gida
1603 Edozein formula mota nola maketatzen den buruzko azalpen xehatuak ditu.
1606 \begin_layout Description
1608 \begin_inset space ~
1613 Erabiltzailearen gida
1616 LaTeX-eko komandoak, diseinu gehigarriak, edizioko eginbide bereziak azaltzen
1617 ditu dokumentu honek.
1620 \begin_layout Description
1621 Pertsonalizazioa LyX-en eginbide garatuen azalpena, programaren jarrera
1622 (izaera) orokorra pertsonalizatzea; tekla-lotura, nazioartekotza eta konfiguraz
1623 ioko fitxategi bezalakoak.
1624 Diseinuko fitxategiei buruzko informazioa ere dauka, LyX-ek LaTeX-eko klase
1625 edo paketeen euskarria edukitzeko beharrezkoa izanik.
1628 \begin_layout Description
1629 Lasterbideak Unean definitutako LyX-en lasterbideak dituen taulak dira.
1632 \begin_layout Description
1634 \begin_inset space ~
1637 konfigurazioa LyX-ek, instalatzean, zure sistema aztertzen du.
1638 Fitxategi honek LyX-ek zure instalazioari buruz ikasitakoaren informazioa
1643 \begin_layout Plain Layout
1646 Itzultzailearen oharra
1648 : dokumentu hau automatikoki sortzen denez ezin da euskaratu.
1653 Eduki beharreko zerbait falta bada, hemen begiratu beharko duzu.
1656 \begin_layout Standard
1657 Fitxategiok elkar erreferentziatzen dute, beharrezkoa denean.
1660 Erabiltzailearen gida
1662 -k instalatze eta pertsonalizatze buruzko zerbait dio, baina irakurlea
1666 eskuliburura bidaltzen du informazio gehiago eskura dezan.
1669 \begin_layout Standard
1670 Berriro, gauza garrantzitsu bat azpimarratu behar dugu:
1673 \begin_layout Standard
1674 \begin_inset VSpace bigskip
1680 \begin_layout Standard
1682 LyX-ekin hasiberria bazara,
1690 \begin_layout Standard
1691 \begin_inset VSpace bigskip
1697 \begin_layout Standard
1698 Bestela alferrik haserretuko zara zeure buruarekin.
1699 LyX-ek testu-prozesadore batetik behar duzuna eskaintzen dizu, hori bai,
1700 erabilera ezberdin batekin.
1703 \begin_layout Section
1704 LyX proiektuan laguntzea
1705 \begin_inset CommandInset label
1707 name "atal:auzolana"
1714 \begin_layout Subsection
1718 \begin_layout Standard
1719 LyX ia bere osotasunean C++ programaketa hizkuntzan idatzia dago (LaTeX
1720 inportatzeko tresna Python-en idatzia izan da).
1721 Proiektu handi bat da, eta gerta daiteke errore bat edo beste edukitzea,
1722 edo iturburua hobetu beharra izatea.
1725 \begin_layout Subsubsection
1729 \begin_layout Standard
1730 LyX erabiltzean portaeraren bat errorea dela pentsa dezakezu.
1731 Nahiz eta gutxitan gertatu, programa hondatu daiteke.
1732 LyX-eko garatzaile-taldearen iritziz errore gehientsuenak erabiltzaile-interfaz
1733 etik sor daiteke: LyX interfazeko zein zati korapilatsua, zaila ulertzeko,
1734 azaltzen dituzten iradokizunak oso lagungarriak izaten dira.
1737 \begin_layout Standard
1738 LyX-ek erroreen txostenak bidaltzeko eta kudeatzeko sistema bat erabiltzen
1742 \begin_inset Flex URL
1745 \begin_layout Plain Layout
1747 http://www.lyx.org/trac/wiki/BugTrackerHome
1754 gunean aurki dezakezuna.
1755 Edozein errore buruzko txostena bidali aurretik erroreak kudeatzeko sistema
1756 horretan begiratzea eskatuko genizuke, aurrez beste norbaitek errore berdinari
1757 buruzko txosten bat bidalita eduki baitezake.
1758 Hau da, errore txosten berri bat bidali aurretik, egiaztatu errore berdinari
1759 buruzko beste txostenik ez dagoela erroreak kudeatzeko LyX-ek darabilen
1761 Erabili sistema errore-kudeatzaile hori dagoen errore bati buruzko iradokizunak
1762 , edo errore berri bati buruzko txostena bidaltzeko, edo, bestela, bidali
1764 \begin_inset CommandInset href
1766 target "lyx-devel@lists.lyx.org"
1772 Posta-zerrenda honen artxiboei zuzendutako estekak LyX-en webgune nagusian
1776 \begin_inset Flex URL
1779 \begin_layout Plain Layout
1791 \begin_layout Standard
1792 Errore-txosten on (erabilgarria) batek gutxienik arazoak dituen LyX bertsioaren
1793 zenbakia eduki beharko luke.
1794 Honekin batera, azaldu LyX zein sisteman eragile eta bertsiotan erabiltzen
1796 Zure sisteman instalatuta daukazun liburutegien bertsioak eta, interesgarria
1797 baderitzozu, LyX-ek erabiltzen duen kanpoko programen bertsioak.
1798 Konpilatze- edo konfigurazio-arazo bat izanez gero, egokiena da
1802 fitxategia eranstea eta zein konpilatzaile erabiltzen ari zaren azaltzea.
1805 \begin_layout Subsubsection
1806 Lagundu finkatzen eta eginbide berrietan
1809 \begin_layout Standard
1810 Baldin eta LyX-eko iturburuetan aldaketak egin badituzu eta LyX proiektuko
1811 zati izatea garrantzitsua dela uste baduzu, bidal iezaguzu
1815 fitxategi bat (formatu bateratu batean) arestiko posta-zerrendara, baita
1820 fitxategia eta zure txaplatak egiten duenari buruzko azalpena ere.
1823 \begin_layout Subsection
1824 Lagundu dokumentazioan
1827 \begin_layout Standard
1828 LyX-en dokumentazioa zabala da.
1829 Nola nahi ere, LyX beti garatzen ari da, eta kaleratze berri bakoitzak
1830 eginbide berriekin agertzen da.
1831 Dokumentazio batzuk eguneratu beharrean daudela aurki ditzakezu.
1832 Atal honek azaltzen du zer egin behar duzun errore bat edo hobekuntzaren
1833 bat aholkatu nahi badiguzu.
1836 \begin_layout Subsubsection
1837 Eskuliburuetako errore-txostena
1840 \begin_layout Standard
1841 Dokumentazioan arazorik aurkitzen baduzu bidali mezu bat
1842 \begin_inset CommandInset href
1844 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1850 Dokumentazio-taldeak behar diren zuzenketak egingo dituzte.
1853 \begin_layout Subsubsection
1854 Dokumentazio-taldera elkartzea
1857 \begin_layout Standard
1858 LyX dokumentazio-proiektuak (The LyX Documentation Project), LyX proiektuko
1859 beste guztiak bezala, laguntza erabiltzen du.
1860 Dokumentazio-proiektuan lagundu nahi baduzu, jorratu urrats hauek:
1863 \begin_layout Enumerate
1864 Eskuratu LyX-en azken iturburuak hemendik:
1865 \begin_inset Newline newline
1869 \begin_inset Flex URL
1872 \begin_layout Plain Layout
1874 http://www.lyx.org/trac/browser/lyxgit/lib/doc?rev=master
1882 \begin_layout Enumerate
1885 Erabiltzailearen gida
1892 \begin_inset Newline newline
1895 Ariketa honen helburua zuri ideiak ematea dauka helburutzat.
1903 \begin_inset space ~
1908 izango dira dokumentaziotik gehien eguneratu behar direnak.
1909 Hauekin nolako eskuliburuak irakurri eta zein itxura eduki behar duten
1913 \begin_layout Enumerate
1914 Jarri taldearekin harremanetan:
1915 \begin_inset Newline newline
1919 \begin_inset CommandInset href
1921 target "lyx-docs@lists.lyx.org"
1927 \begin_inset Newline newline
1930 nahi dituzun aldaketei buruz eztabaidatzeko, eta beraien ikuspuntuak jakiteko.
1933 \begin_layout Standard
1934 Egiten dituzun aldaketek testu aldetik garbiak izan behar dute, ulerterrazak
1935 alegia, dokumentazioaren berregituraketa sakonagoa egin ahal izateko.
1936 Hobekuntza guzti horiek jasotzea beti eskertzen da.